Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
EEN EDEL HART.
|„N00RD-BRABAND"i
W j? a I w ii k s c h b Stoomdrukkerij Antoon Tielen,
Tïit nummer bestaat
uit DRIE bladen
Socialisatie.
FEUILLETON,
WAALWIJK.
BINNENLAND
Maatschappij van Verzekering op het Leven.
NUMMER 32
ZATERDAG 17 APRIL 1920
43e JAARGANG.
Dit blad verschijnt
Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1.25.
Franco p. post door het geheele rijk f 1.40.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden enz.,
franco te zenden aan den Uitgever.
UITGAVE
Telegr.-AdresECHO.
Telef. 38.
Prijs der Advertentiën
15 cent per regel; minimum fl.
Reclames 25 cent per regel.
In zijn werk »Essays on Criticism*
deel II, schrijft PopeWees niet de
eerste, die het bepr®efc, maar, ook niet
de laatste om het oude ter zijde te stellen.
Deze waarschuwing heeft io onzen tijd,
nu niet het ware, maar het nieuwe de
vraag Is vau den dag, zeker haar betce-
kenis niet verloren.
Er gaal een machtige stroom over de
wereld, die breken wil met het oude,
zonder dat men weet, dat het nieuwe
een betere plaatsvervanger zal zijn; men
breekt letterlijk het huis af, 'twelk men
bouwt, zonder dat uien weet, of het
nieuwe wel opgetrokken, laat staan, be
woond kan worden.
Wij hebben hier vooral het oog op
de socialisatieleuze, welke thans van
socialistische zijde als het uoiverseele
redmiddel wordt aan de hand gedaan.
Een leuze, welk In wezen veel gevaar
lijker is dan die van algemeen kiesrecht,
o ui dat het hier niet geldt een verandering
in onze staatsinrichting, maar eea ver
andering in ons economisch prodnetie-
stelsel, welke voor ons volk noodlottige
gevolgen kan hebben.
Ook de revolutionaire wijze, waarop
aan de groote massa het socialisatie-
stelsel worde gepredikt, noopt ons deze
beweging nauwlettend gade te slaan.
De proef, welke ons hier van socia
listische zijde wordt aangeboden, is van
diep-ingrijpende beteekenis voor de
vitale belaagen van ons volk en wat wij
tot nu toe gezien hebben van de praktijk
van socialisme dwingt ons ongetwijfeld
wel tot zeer groote voorzichtigheid.
Het kapitalisme heeft ongetwijfeld
groote gebreken en het valt niet moeilijk
deze voor de massa op duidelijke wijze
tedefiaieerea, maar geenszins kan daaruit
zonder meer de consekwentie getrokken
worden, dat het kapitalisme moet ver-
Yna «DE JBCIiO VAN HET ZUIDEN'
dwijoeo om plaats te maken voor een
geheel ander productiestelsel, waarom
trent wij nog niets met zekerheid weten.
De voordcelen van het kapitalisme kan
ook zeker niemand ontkennen.
Het kapitalistisch stelsel in zijn huidige
gedaante is nog een betrekkelijk modern
verschijnsel. De onmiddelijke oorzaken
van zijn ras toenemende ontwikkeling
waren de uitvindingen op elk gebied,
de snelle opeenvolging van nieuwe
soorten van machlneriën en meer bepaald
de ontdekking van den stroom als be
weegkracht, die te zamen een volledigen
ommekeer te weeg brachten in alle
methoden van voortbrenging. Productie
op kleine schaal maakte plaats voor
productie op groote schaalhet kapita
listische stelsel in Engeland opgekomen
verspreidde zich met verbazingwekkende
snelheid en werd aanleiding, dat de
productie aanzienlijk werd vergroot.
Nu wijzen de socialisten ook op de
snelle opkomst en verspreiding van het
socialisme, maar deze bewering heeft in
dit verband absoluut geen zin. Want in
deü zin, waarin men spreekt van de
opkomst en verspreiding van het kapi
talisme, is tot op den tegenwoordigen
tijd van eea opkomst en verspreiding
van 't socialisme geen sprake geweest.
Wel zijn In sommige plaatsen in Ame
rika en Australië en enkele kolonies
proefnemingen met het socialisme ge
houden, maar deze zijn totaal mislukt.
Het kapitalisme ontstond en verspreid
de zich als een in de realiteit ontstaan
stelsel, dat de materieele levensbehoef
ten vermenigvuldigde en verbeterde op
een wijze, die geheel lag buiten het be
reik van het oudere, opzijde gedrongen
stelsel.
Het behaalde resultaten waarvan het
menschdom te voren oooithadgedroomd.
Maar het socialisme, aan den anderen
kaDt, is ontstaan en verspreid tot dusver
niet als een ander stelsel van productie,
dat door zijn daadwerkelijke voordeden
het kapitalisme zou verdringen, maar
enkel ais een theorie, als een geloof,
waarbij zonder eenig bewijs wo»dt vol
gehouden, dat zulk een ander stelsel
mogelijk is.
Het socialisme heeft geproduceerd
moties en resoluties op tallooze openbare
Omgewerkt uit het Fransch.
107)
VIERDE DEEL.
III.
HET VR8ÜHDEVUÖK.
Zij bar wou echter spoedig bars koelbloe dig1
beid. Inderdaad, sg wal Diet oean niemand
op do hoogte van d9 vermoedens tab Jee-
qaea de Rhodes, en aoowel vóórhaar all voor
Lsnra en Maurice, was Inès de wottiga doehter
vac Maugaerite,
Na eanige oogenblikkeo, hernam Henrietta
Hoe kcii ik ova dochter voor den geest
roapsn, beer graaf? Ik bon niet enkel vreemd
aan uwo familie, maar aelfe aan uwe streek.
Inderdaad, z'i kzd gelgk. Zoo daebt Jac
ques er over. Alles goed iagesion, die gelij
kenis bestond misschien meer in syno ver
beelding, die, mok doer bet jarenlange lijden,
niet al te Joist Marguerite's beeld bewr.ard
had. Wellicht ten onreohte meende hg dit
beeld in juffrouw Yallauris tereg te hebben
gevonden.
Hij herinnert mij vooral aan baar, sprak
hg, omdat gij goed agf, als zij dezelfde ma -
nier van doau en dezelfde voorliefde habt. Ook
zg tr»;d de batten binnen om waldaden te plegen
ook zij werd van iedereen gosagend. Ook zfj
speelde in dit onda kerkje zielroerende liederen
vooral dit liedje van vandaag, dit oudeHas-
consohe klaaglied dat me tranen nit de oogen
perste.
Jacqaes kad den ouden tompal verlaten.
Souriqaette stond ernstig aan sgne zijde, ver
lioht door din gloed der ondergaande zon.
Zij geleek op eeae jonge heilige, met gulden
■tralen omkranst on neergedaald uit een van
da geschilderde ramen der kerk.
Qraaf de Rhodes aanschouwde haar en hui
verde opnieuw. Neen, nn droomde bij ni.it.
Zjj woi wel bet levend portret van Margnarite
maar een minder zachte, minder af gei rokken
Marguerite eon Marguerite met meer vast
beradenheid en meer wilskrzsht, die minder
vanBlansbe weghad, maar vau hen. Eo toch
drong bij de grootste ontroering terug, welke
zijn oud vaderhart deed kloppen.
Hg zijt zoo ond als zg was, sprak bg,
zijn oogen half sluitende hebt dezelfde ge stal*
tegij zgt blond als sg, en al de blonden
schijnen tot deselfda familie te bebooreo. Da
eorite maal dat ik u op 't kerkhof zag zitten
op de trappen har6r grafkapel, met awen
bosd naast u, meende ik te sterven van aan
doening ik daoht dat >y op de wsretd te
ruggekeerd was om mg te troosten. Helaas
de dooden keeren niet weder I Niettemin volgde
ik n sedert dien overal, van verre, op ava
stappan, alis voortgestuwd door 'n onbekende
macht, aoodanig kwam bet mij voor dat gij.
die bloemen op haar graf kwam strooien, een
deel barer siel in baét.
Een onbeschrijfelijks aandoening, onmogelijk
te beheerschen, beklemde sgn keel.
Hij zon zijn gansshe vermogen geschonken
hebban om dit blonde kind, in wie hg te
recht of ten onroohte bet beeld sjjnar aangn -
beden doohter ontwaarde, in sijns armen te
mogen drukken.
Ik ben bslaohelijk, sprak hij eindelqk
wil een armen ende verontschuldigen, wiens
geest op bol is geraakt door 't lijden en de
eeo «aamheid.
Ook Henrietta was aangedaan,
Ik begrijp, seide zij met haar wellni—
denda en ernstige item, dat gij veel geleden
hebt. Maar wat de eezzaamheid betreft, die
zoekt gg, die verlangd ge.
Het gelaat van Jaeques dat eea woeste uit
drukking vertoonde, versaobtte even plotseling
Kon hij kwaad worden tegenover haar?
Er sgn dingen dia gg Biet weet, sprak
hg en die gij niet kunt weten. Maar die
levenslange eenzaamheid is te verkiesen beven
zekeren omgang.
cnectiDgs, het heef talrijke werkstakin
gen geproclameerd, het heeft den arbei-
ders.wijs gemaakt, dat zij alles konden
stil leggen, immer»bekend is de leuze
>A!s uw machtig arm het wil, staat
gansch het raderw -rk stil», een macht,
die even groot is Is die vao een kleioe
joogen, die een stok werpt tusschen een
machine, maar nooit heeft het socialisme
een of ander voorwerp geproduceerd of
de productie er van vergroot.
Reeds om deze twee redenen, n.I. de
onzekerheid omtrent de waarde van het
stelsel, de sociaal-democratie heeft im
mers zelf het onderwerp nog in studie,
en de gebleken socialistische onmacht,
om een producth
zullen de christelijki
om zich niet te
deze nieuwe social
De crltiek van
-stelsel te scheppen,
arbeiders goed doen
aten verlokken door
stische utopie,
sociaal-democratische
zijde op ons huidige productie-stelsel is
niet nieuw maar is heviger, onbesuis
der dan ooit te voren.
De leuze van de socialisatie, welke
dagelijks met kracht in de hoofden van
de arbeiders wordt gehamerd, is uiter
mate geschikt om ln een oogenbltk van
politieke revolutie noodlottige beroering
tc weeg te brengen.
Prof. v. Embden zegt dan ook zeer
terechtSocialisatie in den zin, waarin
deze door de soclalsten naar voren
wordt gebracht, b<\teekent allereerst ver
sterking van hei revolutionaire gevaar
en vervolgeus verarming.
Dat dit gevaar niet denkbeeldig is
leert ons het oogenbiik.
Was het Brautigam niet die in den
Loonraad van de Vervoerbedrijven de
huidige transportstaking aankondigde
indien de reeders niet bereid waven tot
socialisatie van hun bedrijf over te gaan
Eu heeft de voorzitter van het N. V. V.,
de heer Stenhuis, een vorige week niet
voorspeld, dat 1920 het jaar der stakingen
zal zijD, indien het kapitalistische stelsel
niet wordt vervangen door dat der
socialisatie Waarom Is het dan reeds
een uitgemaakte zaak, dat de socialisatie
de productie verhoogt ec de gebreken
van het kapitalisme ondervangt
Geenszins. De Dultsche sociallsatie-
commlssie, waarin bekende sociaal
democraten zaten, als Kautsky, Cunow
en Hué, kwam tot de conclusie, dat, wat
Duitschland betreft, niet moest worden
ingegrepen in het ontwrichtev bedrijfs
leven, wijl anders het slot der geschie
denis niet was het socialisme maar de
chaos. Bij het vaststellen van algemeene
conclusies kwam men niet tot overeen
stemming en werd de commissie ont
bonden.
En de Nederlandsche sociaal-democra
tische socialiseeringsoommlssles Is, zoo
als men weet, nauwelijks met haar studie
gereed. Maar toch worden de arbeiders
opgezweept om den strijd in te gaan
voor die socialisatie waaromtrent niemand
iets afweet en waarvan, gezien de maat
schappelijke toestanden, alleen verslech
tering te wachten Is.
Het zwaaien met de socialisatiebanier
heeft dan ook geen ander doel dan
gevaarlijke volkshartstochten te ont-
Opgericht
1843;
Verzekerd Kapitaal
Reserve
Dat begrijp ik nog, antwoordde sg on
nadenkend, bgnu oabowns'. Aen i lieve Hod
ja 1 herhaalde zg met nog neer klem, xbs*
grijp dat een man ala gg aie- wil dnldsn
noen verdragen hetgeen ik air. Maar bniteu
hen die n afkeer ioboeaemen sgn cr nog
andorr.
Wie den wel?
Vooreerst mijn broeder, diea gg. naar
't schijnt, wel eene ontmoet bobt in de eerste
dagen van aga vsrbljjf alhier, en wien gij io
bet begin genegenheid betooadr. Ea daarin
hadt gij gelgk 1 Want hg is goed. eerlijk
oprsebt, edelmeedig, vol tnewgding. Alleen
ie by wat nnief, zooeio de meeste recfcissospfdi
naturen, eu die nsiviteit ie wreed uitgebuit
geworden. Maar ean van uwen aard zon van
bem iets gemaakt bebban.
Hij neeit sgn schoonmoeder antwoord»
de Jscquss, die er niet durfde byvorgia: en
ague vrouw.
Helaas ja liet het meisje er op volgen
op neaen toon, welke meer set dan woorden
konden uitdrukken.
Maar aanstond sn vinnig, als wilde sg dat
dit kieiohe onderwerp niet verder W9rd aan
geraakt, voegde sg er by:
Maar hg kleit ock nog zynen zoon dit
onschuldig wichtje dat pas geboren ie en dat.
zoowel u als oss toebehoort. Wanneer wy niet
meer hier sullen zga, in deze streek om over
dit kindje te waken, om zgaa aedelgks op -
voeding aen goede riobting te geven, wie aal
er zieh dan om bekommeren? J5a wara hst
geen waardige taak voor u mijnen broeder te
helpen, er 'n flirken inan van te maken
sooale gg ïgt, sooals hg. zooals mijn vader
ie?
Jucqaes, die getrild had bij die woorden
van het meisje, bield sgn aandoening in.
Rimpels vertoonden zieh op sijn voorhoofd.
Hg zijt braaf sn edelmoedig, sprak hg,
«n indien iemand mij in m£n besluiten aan
't wankelen kon brengen, voorsak er waart gij
bet. Maar, geloof me, dring niet aan. ik
■eide het n reedt, gg kunt niet alles weten.
Vraag te Hordaann, bier, overal waar ik var*
bleven beb, wie Jacques de Bhodvs is, men
sa! u antwoorden; e»n esrlfjk man, die sgn
plichten tst in do minste saken nakomt.
21.456.813.
2.913.587.
Welnn mijn zaer kieseb geweten segt ms dat
ik geheel vry ben tegenover de vrouw van
uw oroeder dat ik mg jegens haar onver»
tohillig mag toonen. Meer nog, voegde hij er
bfj, ik ben gerechtigd haar te vrrfoaieo, baar
en alles wat haar raakt.
Naarmate hg sprak, was Henrietta al bhe-
ker en bleaker geworden. Het wilde niet in
bare gadr.ohte komen, dat Jacques de Rhodes
iets laakbaars kon opvatter. Maar dan, lieve
hemel wat was *r dan tceh
Waartoe was die Diane, met baar bronaen
hart, mot baar hclsebe oogen, vroeger wel in
staat geweest?
Op dit oogenbiik vertoonde ook op het
reine voorhoofd van Scnriquette siob ean
breede groef, deielfde groef van Jacques de
Rhodes; haar hemelsblauws oogen soboten
deselfde slraler.
Oordeel mij nitt, vervolgde de graaf.
Dd toekomst brsrgt ons wellicht sog wonder-*
lyke verrassingen.
U oordeelen antwoordde 'i meisje, son
ik dat kunneq? Door alles wat mg omtrent
a grzegd werd, weet ik dat gg groot wijt,
eerlek, edelmoedig, braaf sooals niemand. Het
moge me nog toe sonderling voorkomen, maar
wat gij doet moet wel gedaan sgn- Bewaar
uwe ge hein er, beer graaf. En geloof dat myn
broeder en ik, ondanka alles, u boven r.lles
hoogachten.
Al sprekende, bad mfj. Vallaurii langraam
haren weg vervolgd in de riehtiag van Argeller.
Het eerste geboomte van 't park was siobtbaar
Er mooet afaoheid genomen worden.
Hg sent mg, herbaalde «Ie graaf met
zoete stem en glunsend gelaat. Maar ik ben
altfjd wat cerxnebtig geweeet, ook dat heelt
men u mosten vertellen. Eu als ik an bck-i.de
dat uwe aehlicg mg niet voldoet, sondt ge
dan «iet boos ap mü wesen
Urn geweldige ontroering gre»p Sonriqnelte
aar. Zij sohndde baar bloc da lokken.
O, neen antwoordde sg. ik sou niet
boos op u zgr. Eu soodra gg het toealaat,
aal ik salve a beminnen seovecl als Maurice
u bniziot.
Zult gg dan nog naar het keikbof ke
rnen?
Waarom ton ik daar uegblgven?
keteaen en de volksmassa te expioiteeren
uit politiek winstbejag.
Dat het den heeren geen ernst Is met
de bestrijding der uitwassen van het
kapitalisme, bleek uit de afstemming der
Dwurtewet, welke juist de buitensporige
kapitaalwinst krachtig aantastte.
De partijen van resht en vrede be
seften dan ook duidelijk het gevaar dat
in die absolute socialisatieleuze gelegen
is, zij slgnaleeren het gewetenlooze op
treden dezer volksmeuners en stellen
een tegenwicht tegen de oppervlakkige
propaganda der sociaal-democraten, want
de socialisatieleuze kan in tijden van
revolutiestormen wel degelijk een actueel
gevaar vormen. W.
Bij de behandeling van een Inter
pellatie in den Zaandamschen Gemeen
teraad, betreffende de uitkeerlng uit de
tijdelijke werkloosheidsklassen, waarom
trent werd medegedeeld, dat Burgem.
en Weth. en het Burgerlijk Armbestuur
de coodige stappen hadden gedaan en
toezegging verkregeD, heeft Burgemees
ter Ter Laao medegedeeld, dat de
Minister van Financiën tevens toezegging
had gedaan, dat Zaandam door het Rijk
aan kasgeld zal worden geholpen tot een
bedrag vaD een mlllloen gulden.
Io verband met de in het begin
van deze week te Amsterdam gehouden
conferentie van de leiding der Interna
tionale Transportarbeiders Federatie en
van vertegenwoordigers van verschillende
bij haar aangesloten buitenlacdsche or
ganisaties met de hoofdbesturen van den
Centralen Bond en de Nederlandsche
Federatie van Transport-aibelders. had
gisteren een bespreking plaats tusschen
vertegenwoordigers van het bestuur der
ScheepvaartvereenlglngeD en een drietal
leden van het bestuur der I. T. P.
Ofschoon eenig resultaat niet werd
bereikt, is de mogelbkheid niet buiten
gesloten, dat een grondslag zal worden
gevonden voor beëlndigiog .an het han
gende conflict.
Denkt aan het
Operatiekamer Fends.
En dan snit ge mg veroorloven u te
vergezellen, zooals desen avond
H»el gaarne.
Nog een andere eerzuoht, zcide hty
aarselendf.
Laat hooroo, heer grsaf? vroeg zij mtt
bemionelgko 1 eftalligboid. Men soa seggen
dat gn niet durfr,
't I« waar, stid* bij zeer bleek. Welnu,
k wilde u omholsen zooat» ik mgno dochter
omh ltdn.
Souriqaettn reikte reeds haar voorhoofd.
Hg drakJo hear in zijne armen, raskto met
agne lippen de baren van 't meiije aan, even
maar, met gesloten oogen, en dat maakte hem
overgelnkkicr. Was bat niat inderdaad sgne
verreseno Margu' ri'e die bij daar weer vond?
Zij nemen afscheid van elkander.
Aan den draai van bet pad keerde Souriquette
;;ic& nog eens om, en send hem e?n kus met
hare viDgerr. Wanneer bg b» »r met meer sag
ging ook Jacqaes hniiwaarts, in verrukking
mompelende
Zij kan niet de dcshter uigner dochter
weien, dat is onmogelijk, daar haar natuurlijke
on wettige ouders bestaan 1 En toch. in
baar nitarlgk omhulsel hoeft «ij veel van
Marguerite, dat hare aiel niet even gelgk soa
«gn aan die nsgaer dierbare dood", Aeh God.
al vlooit mijn bloed niet in hare sderen, dat
se mg tooh ren wtiug liefbebbe, en, Hod
vergeve uie, die genegenheid sal misschien de
wonden mgn kt >i»l hoelan I
Van dit oogenbiik af, sagen sg elkander
iederrn dag, en die twae naturen, ofiaboou
g vertelilden van ouderdom, van omgeving
aelfs vau «treek, bfgrtpm elkander soo innig
en soo wonderbaar, dat men do enna zou ge-
rode» hebben voor dan weecrebjjn van deu
ander. Dosclfde smaak, dezelfde ijmpathiën,
dexelfde vntigheid sn dezelfde kalmte, deselfda
iwakheden, der,elfde wil.
(Wtrdt vsrrolgd.)
De Echo van het Zuiden,
fis LiBSSIriitsrkr Courant.
