f
Veieeniging van Gemeenten.
EEN EDEL HART.
■„NOORD-BRABAND"!
FEUILLETON.
Maatschappij van Verzekering op het Leven.
NJUMStl 58
DONDERDAG 22 JULI 1920
43 c JA.
alk
Dit blad verschijnt
W oousdag-en Zaterdag _avoud-
Abouaerneutsprijs per 3 inaandeu f 1,25
Franco p. post door het geheele rijk f 1,40.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden en*.,
franco te zenden aan den Uitgever.
Telef. 38.
WAALWIJKSCHE EN LANGSTRAATSCHB COURANT.
Uitgave: Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen. Telegr.-AdreaECHO.
Prijs der Advertentien
20 cent per regelminimum f 1.50
Reclames 30 cent per regel.
Herhaaldelijk Is er in den laatsten tijd
op aangedrongen, om gemeenten, die
door haar geringer» omvang met een
klein zielental en bijna zonder Innerlyke
kracht zoodat de gemeentelijke werk-
zaamhetd daar weinig of niet tot haar
recht kooit samen te voegen bij in
de onmiddellijke nabijheid liggende groo-
tere gemeenten, meer dan tot dusver is
geschied.
Wettelijke Voorschriften.
I.
Artikel 3. onzer grondwet geeft aan
den wetgever het recht om waar het
hem weoschelijk voorkomt, gemeenten
te vereenlgen, te splitsen of nieuwe te
vormen.
De grondwet van 1915 zweeg over de
aangelegenheid van het in 1848 opge
nomen artikel 3.
Het gevolg was, dat de Koning dus
bij Koninklijk Besluit de Gedeputeerde
Staten en het plaatselijk bestuur gehoord
genieenten vormde en ontbond.
Het voorstel tot grondwetsherziening
van 1845 beoogde bare oprichting en
ontbinding te stellen onder de hoede
der wet.
Velen hielden staande, dat het onder
werp niet tot de algemeene wetgeving
behoorde.
Anderen waren bevreesd de zelfstan
digheid der plaatselijke huishoudingen er
door aan te tasten.
De negen mannen betoogden hierop
dat het beter was de materie aan wet
telijke regels te binden dan haar te laten
aan den vorst.
De 27 ontwerpen tot grondwetsher
ziening bij Koninklijke Boodschap van
8 Maart 1848 aan de Tweede Kamer
aangeboden hielden evenwel nog geen
letter omtrent de zaak 1c.
De Commissie nam het denkbeeld
echter weer op en thans werd bij de 12
nieuwe regeringsvoorstellen In plaats
van de 27 door de Kamer ongunstig
ontvangen ontwerpen van haar wenk
partij getrokken.
Krachtens artikel 3 der grondwet dan,
zoude voor vereenigicg, splitsing of
grens verandering de wet moeten tusschen
beide komen.
De instructie en voorbereiding van
het ontwerpwet in gezegd grondwetsar
tikel bedoeld, worden door de artikelen
129—133 der gemeentewet aan eenlge
algemeene regels gebonden.
Ingevolg art. 129 ontwerpen Gedepu
teerde Staten de wijze en voorwaarden
der vereeoiging of splitsing, na Burge
meester en Wethouders der betrokken
gemeenten te hebben gehoord.
Die wijze en voorwaarden worden ge
woonlijk samengevat in den vorm van
een ontwerp van wet.
Het ontwerp wordt Ingevolge art. 131
onderworpen aan het oordeel van den
Raad en eene door de kiezers voor den
Raad te kiezen commissie uit de ioge-
zeteuen den z.g. Dubbelen Raad
waarvan den Burgemeester voorzitter is.
Deze Commissie wordt gekozen bulten
de leden van den Raad en op de wijze
als bij de vorige kieswet bepaald. Vol-
Van aDE ECHO VAN HET ZUIDEN".
Omgewerkt uit het Fransch.
131)
VIERDE DEEL.
Xlll.
HET GROENE VOCHT.
Kom bij mij, uw schoonmoeder be
hoeft ons hier niet aan te treffen.
En tot groote verbazing van den jongen
man, trok hij hem mede naar de kamer,
waarvan hij de deur openliet. Niet zoodra
hadden zij de kamer verlaten, of Diane
trad binnen.
Haar eerste oogslag ging tot het bed.
De zieke, die wat overeind zat, zag er nog
altijd zeer slapjes uit. Haar gelaat was
nog zeer getrokken en ingevallen, doch
hare oogen staarden zoo niet meer, en de
oogappels schenen minder uitgezet.
Ik heb daar gehoord dat ons meisje
hel van avond beter maakt, sprak de mar
kiezin. Is dat waar?
De ziekte is nog niet geheel en al ge
weken, antwoordde Laure; maar inder
daad is er beterschap.
Heeft een eenvoudige slechte spijs
vertering haar dan zoo ontsteld?
Laure moest zich een bovenmenschelijk
geweld aandoen.
- .Ta een eenvoudige slechte spijsver
tering, antwoordde zij niettemin zeer
kalm. Zoo toch heeft onze geneesheer, doc-
gen9 den gewonen regel dus, echter niet
met volstrekte meerderheid van stemmen
doch met een relatieve meerderheid van
stemmen.
Het getal leden der commissie uit de
ingezetene bedraagt 7 tot 25, naar gelang
van het zielental der gem. Ia gemeenten
beneden 6000 zielen 7 leden, 13 leden
in de gemeenten van 600020000 zielen
enz.
De dagen, waarop verkiezing en stem
ming zullen plaats hebben, worden ook
hier door Bargeuieester en Wethouders be
paald.
De >Dubbele Raad» is waarschijnlijk een
waarborg tegen persoonlijke invloeden van
enkele zittende leden of hun voorzitter,
opdat het algemeen belang, afgezien van
persoonlijke belangeD, zuiver worde be
oordeeld.
De Raad en de Commissie deelen hun
gevoelen over het ontwerp schriftelijk me
de aan' Gedeputeerde Staten.
De taak van dit College Is waarlijk niet
gemakkelijk de buitenstaander kan ech
ter verzekerd zijn. dat eenzijdige plaat
selijke invloeden Gedeputeerde Staten
onbewogen zullen laten.
Het ontworpen plan met de adviezen
wordt aan den Miolster van Blnnenland-
sche Zaken gezonden, die vervolgens zal
hebben te beslissen, of hij de indiening
van het wetsontwerp tot vereenlging of
splitsing bevorderen zal en zoo ja, of het
door Gedeputeerde Staten opgesteld ont
werp onveranderd of gewijzigd zal worden
aangeboden.
Voordeden van Vereenlging.
11.
Hoeveel gemeenteu zijn er, die door
samenvoeging met andere in bttere
Aoantleele positie komen en waar dan
ook het gemeenschappelijk huBhouden
zich kan aanpassen aan de tegenwoor
dige meer moderne tijdsomstandigheden.
Het is overal elders gebleken dat geen
enkel gemeentebelang zoo de gemoede
ren in beweging brengt als het voorne
men eener grenswijziging.
Vanwaar die onrust
Veelal is d/e toe te schrijven aan de
vrees voor het nieuwe. De bewoners van
het dorpje, die gehecht zijn aan het
eeomaal door de historie gevormde en
omlijnd gebied, dat de naam van ge
meente draagt, hoe klein het overigens
ook moge wezen en hoe weinig stuw
kracht van het bestuur hunner gemeente
ook moge uitgaan. Zij zijn beangst op
geslokt te worden door de stad-gemeente.
Zij willen meestal niets weten van de
voordeeleo, die een vereeoiging hun
biedt.
Welke zijn de voordeelen
De meest voorkomende zijn, dat de
nieuwe gemeente meer eo doelmatiger
belastingen kan heffen, een betere ver
lichting zal aanbrengen, kan beschikken
over een goed politiecorps waardoor
vooral de bevolking op het platteland
zeer gebaat Is, voor uitstekende maat
regelen op sociaal en ecocomisch gebied,
meer ten koste kan leggen en ten slotte
voor hygiëne, verfraaiing, enz. zorgt, in
een woord men gevoelt hier den pols
slag van den tijd gestadiger en sneller
slaan.
tor Isnard, de ziekte uitgemaakt.
Gaat gij dezen nacht nog bij de zieke
waken?
Natuurlijk. Zij behoeft aanhoudend
zorgen.
Maar gij zult er bij neervallen. Se
dert gisterenmorgen hebt gij niets meer
gebruikt en ook geen oog meer geslapen.
Dat voelt een moeder niet, als hare
kinderen ziek zijn.
Maar gezien het toch niet erg is
Wat geeft het, van 't oogenbVik dat
een kind lijdt,
Maar dezen avond maakt zij het veel
beter, en gij zoudt toch moeten eten, en
wat rusten.
Ik zal inderdaad wat gebruiken; maar
hier, aan de sponde mijner dochter; maar
dring niet aan ik wil ze niet verlaten.
En vergeet ge dan Maxime? voegde
Diane er met honingzoete stem bij. Gij
zoudt dezen nacht aan zijne wieg moeten
gaan slapen: gij waart gewoon hem op te
passen, van af zijne geboorte; ik zal hier
in uwe plaats waken.
Laure huiverde tot in 't diepste van haar
gemoed. De markiezin had er dus groot be
lang bij dat mevr. Vallauris de kamer van
ITenriette verliet, wijl zij Laur's gedachten
vestigde op het kind van Maurice
Maxime heeft zijne voedster, antwoord
de zij, en die Verzorgt hem goed. Wat mij
aangaat, ik herhaal het u, voor geen geld
ter wereld wil ik mijne dochter verlaten
voordat zij weer ter been is.
Erg bekommerd, verliet Diane de zieke,
na deze eerst omhelsd en een laatste maal
hare diensten aangeboden te hebben. En
wanneer zij achter haar de deur hoorde
grendelen, bleef de markiezin plotseling
in den gang staan.
Kijk!dacht zij, 't is dan waar
De gemeentewet geeft omtrent dit
onderwerp nog een enkel voorschrift
dat niet onvermeld mag blijven, nl. art.
130 dat Gedepateerde Staten in hun
initiatief bindt.
Dat artikel stelt voorop dat bij VER-
EENIGING de bezittingen en lasten van
de gemeente of van het deel ervan, dat
bij een of meer andere gemeenten wordt
Ingelijfd, komen ten voor- en nadeele
der vereenlging, tenzij bijzondere om
standigheden een andere regeling elschen,
bij SPLITSING, dat de openbare ge
bouwen en werken zooveel mogeliik het
deel volgen waarin zij gelegen zijn In
BEIDE GEVALLEN, dat de vruchten,
welke, hetzij alle, hetzij bepaalde Inge
zetenen In natura uit een gemeente-
eigendom trekken aan hen die ze ge
noten, toegekend blijven.
Het verdient opmerking, dat al hebben
Gedeputeerde S'aten, volgens de wet,
het Initiatief te nemen, in den regel
toch van het betrokken Gemeentebe
stuur of den Gemeenteraad het voorstel
aan dat College zal uitgaan.
Nog Is kenbaar, dat de Tweede Kamer
zelve van haar recht van initiatief ge
bruik maakt. In dat geval zal de Kamer,
door tusschenkomst van den Minister
van Binnenlandsche Ziken, Gedepu
teerde Staten ultnoodlgen, om de attt.
128 132 der gemeente-wet toe te
passen.
Meer dan cén weg kan dus naar het
beoogde doel lelden.
Ten slotte bepaalt art. 133, dat, wan
neer de wet vereenlging of splitsing van
gemeenten heeft bevolen, de bestaande
bant bedroeg bij de Invoering der Ge-
meentwet in 1851 185 op 31 December
1919 beliep dit aantal nog 184In deze
provincie heeft de wetgever dus In dit
ongeveer 70-jatlg tijdperk sedert Thor-
beeke's geesteskind het levenlicht mocht
aanschouwen en ondanks diens raad
om de gelegenheid tot vereeniglng van
gemeenten >op alle wijzen waar te
nemen 9lechts eenmaal n.l. bij de
wet van 22 April 1879 (Stbl. no. 64)
de vereenlging tusschen de gemeenten
Almkerk en Emmlkhoven bekrachtigd
en zich derhalve met de Noordbrabant-
sche gemeenten bemoeid.
Toch komt er wel eenlge kentering;
immers In den laatsten tijd hebben wij
bij de wet van 27 November 1919 (Stbl.
no. 785), Ingaande op 1 Januari 1920
de uitbreiding gekregen van de ge
meente Eindhoven door toevoeging der
gemeenten Gestel en Blaarthem, Stratum,
Strijp, Tongelre en Woensel, welke
vereenlging c'en naam van Eindhoven
draagt en tot doel heeft het algemeen
belang beter dan tot nu toe te kunnen
dienen.
Om te treden In de vraag, welke
gemeenten In Noordbrabant nog voor
vereeniglng In aanmerking komen, is
niet de aangewezen weg in een artikeltje
in een dagblad.
Dit behoort natuurlijk aan het wijs
beleid van Heeren Gedeputeerde Staten
te worden overgelatendeze Hooge
Vergadering vraagt alvorens een avant-
project te maken het advies aan en de
medewerking var de reeds hiervoren
plaatselijke verordeningen, ambtenaren genoemde bestuurs-organen en daartoe
en machten In de vereenlgde of ge- |n te gtelleo comral9sles>
splitste gemeenten gehandhaafd blijven,
totdat zij door andere volgens de wet,
zijn vervangen.
Die wet verordent tevens de noodlge
maatregelen ter verkiezing van den
nieuwen Raad.
En hierin schuilt ook nog wat van de
hiervoor genoemde onrust. Immers de
raadsleden moeten allen aftreden zoo
wel die in de »stad« als in het dorp.
Een geheel nieuwe verkiezing zal er
plaats hebben en wie weet of de oude
afgetreden leden wel worden herkozen.
De liefde van het groene kussen is er
nog niet geheel en al uit en thans
spreekt ze ook een woordje mee.
Vereeniglng vau Gemeenteu In
Noord-Brabant.
III.
Het aautal gemeenten in Noordbra-
Tot slot nog de vraag of de wet
daar artikel 3 der grondwet van 1848
hieromtrent zweeg ook nieuwe ge
meenten zou moeten maken en ontbin
den
De praktijk beantwoordde deze vraag
In bevestigenden zin, Het was de wet
van 11 Juli 1855 (Stbl. no. 70), die het
Haai lemmermeer als een afzonderlijke
gemeente tot de provincie Noord-Hol
land bracht. De afscheiding van een
deel der gemeente Zype en de vorming
van dit afgescheiden gedeelte tot een
afzonderlijke gemeente in Noord-Holland
onder den naam van Anna Paulowna,
geschiedde eveneens bij de wet en wel
bij die van 19 Juli 1870 (Stbl. uo. 117).
Een voorbeeld van ontbinding eener
gemeente levert het eiland Schokland
Opgericht WAALWIJK.
Verzekerd Kapitaal
Reserve
21.456.813
2.913.587.-
hetgeen de dienstboden zeggen: men sluit
zich daarbinnen op!Waarom?.. Zou
men wantrouwen koesteren?
Hare prachtige, donkere oogen zagen
hardvochtiger en vreeselijker dan in de
slechste dagen. Zij begaf zich naar de eet
zaal, waar Roselin en Imès haar wacht
ten.
Waar is uw man? vroeg zij aan hare
dochter.
Op de kamer zijner zuster naar liet
schijnt. Wat mij betreft, ik zei daar juist
aan mijnheer Vallauris dat ik niet hij
Henriette wilde gaan, daar ik vernomen
had dat zij met de pokken lag.
Dat is niet waar, zei de fabrikant.
Maar dit alles zegt me niet waar Mau
rice blijft! sprak Diane, door onrust en
bekommering gekweld. Hij is niet bij Hen
riette, ik heb er hem ten minste niet ge
zien en ik kom daar juist van hare kamer.
Op hetzelfde oogenblik klonk de bel,
een minuut later besteeg Maurice de trap
pen der stoep en trad de eetkamer bin
nen. Een knecht ontlastte hem van hoed
en overjas. Jacques had hem langs zijn
huis uitgelaten en hem een omweg doen
maken langs de rue Castini, ten einde
geen vermoedens op te wekken hij hun
vijandin.
Waart ge dan niet in de kamer uwer
zuster? vroeg hem Rosalin.
Neen antwoordde hij eenvoudig weg
ik hen uitgeweest.
Waarom? vervolgde nieuwsgierig de
fabrikant.
Voor bijzondere zaken.
Maurice antwoordde zeer koel, ten einde
het vragen van Vallauris den pas af te
snijden; want als onze Provensaal daar
mee begon, wist hij gewoonlijk niet van
ophouden.
Boven gebeurde een ander tooneel. Zoo
dra de markiezin de kamer verlaten had,
had Souriquette hare pleegmoeder aan
haar bed geroepen.
Moeder, sprak zij, ik wil niet dat die
vrouw hier nog eenen voet zet. Zij jaagt
mij schrik aan.
Jacques, die weer binnen gekomen was,
hoorde die woorden zijner pleegdochter.
Gij zijt nog ziek, Souriquette, zeide
hij en mist uwe gewone helderheid van
geest. Wij kunnen uwen wensch niet in
willigen, zoomin uwe moeder als ik, zon
der aan mevr. d'Argelles te doen zien dat
wij haar wantrouwen, wat een zware mis
slag wezen zou. Vergeet niet dat het voor-
schuiven en wegtrekken der grendels
reeds argwaan hij haar opgewekt moet
hebben.
Dus, vader, zei ze met plotselinge
vastberadenheid, die men van haar, gezien
haren toestand, niet zou verwacht hebben,
gij wilt dus dat zij haar werk voltrekke,
want ik weet heel goed aan welke ziekte
ik lijd: zij heeft mij vergiftigd!
Jacques rilde tot in 't merg van zijn ge
beente.
Gij hebt gelijk sprak hij, gij zijt
geen meisje gelijk de andere. Gij ziet vele
dingen waar anderen geen erg in hebben,
't Ts waar, mevr. d'Argelles heeft u vergif
tigd, en doctor Isnard heeft u gered.
De doctor heeft haar verzorgd, Jac
ques zei Laure zachtjes, maar gij hebt
haar zeker gered, met haar te doen bra
ken.
Mijnheer de Rhodes was zeer omge
daan. Hij glimlachte.
Welnu, sprak hij, was ik zoo gelu'.:-
kig u reeds eenmaal te redden, dan was
het niet om u thans te laten sterven. Wees
niet bang ik blijf in de nabijheid, en houd
Artikel 2 der wet van 16 December
1858 (Stbl. no. 84), houdende maatre
gelen om dit eiland door de bewoners
te doen ontruimen, verklaarde, dat,
dadelijk na deze bescheidene volksver
huizing, Schokland als gemeente zoude
ophouden te bestaan en bi] Kampen
zoude worden ingelijfd. Het Koninklijk
Besluit van 4 Juli 1859 (Stbl. no. 76)
g af het tijdstip aan, waarop de wettelijke
maatregel zoude Intreden. Bij de grond-
wetshe»zienlng van 1887 i9 in artikel 3,
waarin thaos deze stof in het algemeen
geregeld is uitdrukkelijk ook voor de
vorming van nieuwe gemeenten wettelijke
tusschenkomst geëlscbt en dus de grond
wet op dit punt aangepast aan de praktijk.
Verwonderlijk genoeg is zij nog blijven
zwijgen van de ontbinding van gemeenten.
Ik meen hier nog to moeten laten
volgen een vergelijkend staatje van de
samenvoegingen der gemeenten in de
verschillende provinciën, sedert de Invce-
rlng der gemeentewet in 1851 tot op
1 Januari 1919, benevens opgave van
het aantal Inwoners op laatstgemelden
datum.
Provincie Noordbrabant. Aantal ge
meenten in 1851 185, op den lsten Jan.
1919 184. Zielental op 1 Januari 1919,
mannen 361.798, vrouwen 359.772, totaal
721.570.
Provincie Gelderland. Aantal gemeen
ten in 1851 118, op den lsten Jan. 1919
115. Zielental op 1 Jao. 1919 mannen
366.863, vrouwen 360.302, totaal 727.165.
Zuid-Holland. Aantal gemeenten in
1851 234, op 1 Jan. 1919 186. Zielental
op 1 Jan. 1919, mannen 805.230, vrou
wen 843.348, totaal 1.648.678.
Noord-Holland. Aantal gemeenten In
1851 145, op den 1 |an- 1919 134. Zie
lental op 1 Jan. 1919, mannen 624,570,
vrouwen 653,762. totaal 1,278,332.
Zeeland. Aantal gemeenten in 1851,
116 op 1 Jan. 1919 109. Zielental op 1
jan. 1919, manneu 123,805, vrouwen
124,039, totaal 247,844.
Utrecht. Aantal gemeenten in 1851,
91, op den len Jan. 1919 72. Zielental
op 1 Jan. 1919, mannen 162,866, vrou
wen 168,447. totaal 331,313.
Friesland. Aantal gemeenten in 1851,
43, op den len Jan. 1919 43, Zielental
op 1 Jan. 1919, mannen 193,694, vrouwen
191,085, totaal 384,779.
Overijsel. Aantal gemeenten in 1851,
6.\ op den len Jan, 1919, 60. Zielental
op 1 lan. 1919, mannen 219,671, vrouwen
231,076, totaal 450,751.
Groningen. Aantal gemeenten In 1851
57, op den len Jan. 1919, 57. Zielental
op 1 Jan, mannen 179,623, viouwen
180,624, totaal 360,247.
Drente. Aantal gemeenten in 1851. 33,
op den len Jud. 1919, 34. (Bij de wet
van 24 April 1884 (Stbl. no. 65) is de
gemeente Dalen In tweeëa gesplitst en
hebben zich gevormd Dalen en Sohoone-
beek). Zielental op 1 Jan. 1919, mannen
105,084, vrouwen, 68.558, totaal 203,642-
Limburg. Aantal gemeenten in 1851,
125, op den len Jan. 1919.123. Zielen
tal op 1 Jan. 1919, mannen 228,958,
vrouwen 213.825, totaal 442.783.
Totaal. Aantal gemeenten in 1851
1209. op den lsten Jan. 1919, 1117
niet op over u te waken. Nu, ik heb een
plan samengevat, laat mij liet uitwerken
Mogen wij dat plan kennen?., vroeg
mevr. Vallauris.
- Ja. Die vervloekte, hare pogingen
verijleld ziende zal liet er niet hij laten.
Zij zal opnieuw beginnen, zooals Souri-
quette vreest. Beletten wij 't haar van
daag, dan zal het voor later zijn. Nu, ik
heli liever dat zij heden haar poging her
nieuwde, daar ik haar scherp in 't oog
kan houden, misschien wel verrassen latei-
zou ik denkelijk niet die kans hebben
Dit vooruitzicht doet mij ijzen; hoe
er aan ontsnapt?
De banden welke haar aan uwen
zoon hechten, maken alle afbreuk met
haar onmogelijk. Gij begingt reeds eenen
misslag, Laure, met te weigeren haar de
zen nacht hij uw dochter te laten waken.
Hernieuwt zij haar aanbod voor morgen
avond, dan moet gij het aannemen; ik hen
toch in de kamer, en verlies geen enkele
barer bewegingen uit het oog. Wilt gij
vertrouwen hebben in uwen ouden vader,
mijn kind? ging Jacques voort zich tot
zijne kleindochter wendende.
Al w&t gij doet, vader is wel gedaan,
antwoordde Henriette zeer kalm en vast
beraden.
En gij, vriendin, stelt gij ook ver
trouwen in mij?
Ja, antwoordde Laure beslist, omdat
gij haar zooveel bemint als ik zelf, en ik
weet dat gij wonderen zult doen om haar
te redden.
Jacques hief plechtig zijne hand ten
hemel.
Ja, zeide hij, gij hebt gelijk, met
Godshulp zal ik liet wonder doen, dat mij
in staat zal stellen eindelijk de eerlooze
moordenares van al de mijnen te straf
fen!Wordt vervolgd.
Illi ECHO VAN HET ZEIDEN
