I
Eerste Blad.
EEN EDEL HART.
l„NOORD-BRABAND"l
WAALWIJK.
Dit nummer bestaat
uit DRIE bladen.
FEUILLETON.
Gemeenteraad,
J Maatschappij van Verzekering op het Leven.
NUMMKR 65
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1920
43s JAARGANG.
Dit blad verschijnt
Woensdag- en Zaterdag&vond-
Abonnemeutsprijs per 3 maanden f 1,25
Franco p. post door het geheeie rijk f 1,40.
Brieven, Ingezonden stokken, gelden en».,
franco te zenden aan den Uitgever.
Telef. 38.
WAALWIJKSCHK EN LANGSTRAATSCHE COURANT.
Uitgave: Waalwljkache Stoomdrukkerij Antoon Tieiea.
TeJeer.-AdresECHO.
Prijs der Advertentler
20 cent per regel; minimum f 1.50
Reclames 30 cent per regel.
GEERTRU1DENBERG.
Vervolg.
7. Bespreking loswal.
Voorzitter. Er is een plan ingekomen
van den heer Timmermans dat te-r inzage
heeft gelegen en waarover de leden wel
hun oordeel zullen willen kenbaar maken.
Scherp. Dat verbetering hard noodig is
is voldoende békend. Toch ben ik teger
het plan van den heer Timmermans. Ik
acht het wel noodig dat op sómmige plaat
sen wordt uitgediept, doch geheeie uitdie
ping acht ik niet gewenscht.
Timmermans. Alvorens hierop verder
in te gaan zou ik willen vragen of B. en
W. zich in deze niet hebben laten voorlich
ten door deskundigen. Dit voorstel is in
gediend omdat we verbetering allernood
zakelijkst achtten. Wij hebben er een be
gin mee gemaakt doch ik zou gaarne ge
zien hebben dat B. en W. inlichtingen van
deskundigen hadden ingewonnen daar we
hier toch voor het gros als leeken zitten
om zoo'n zaak behoorlijk te onderzoeken.
Wanneer het gemeentebestuur niet over
een deskundige beschikt is er toch altijd
nog wel een in de gemeente te vinden.
Tak. Om nu in de finesses op het plan
van den heer Timmermans in te gaan zou
mij te ver voeren. De zaak is van te groot
belang om er niet eerst eene degelijke
voorbereiding aan te laten voorafgaan.
Niet iedereen heeft voldoende kennis van
het stuk genomen om hierover te oordee-
len. Zou het niet goed zijn dat de Com
missie \oor openbare werken de hand
eens aan den ploeg sloeg en den raad van
advies diende hoe het beste gehandeld kon
worden. Dan kwam er tenminste een stuk
werk ter tafel waarop dan een spoedige
beslissing kon volgpn. Mijn voorstel is dus
dat de commissie onmiddellijk aan het
werk zal gaan en zoo mogelijk binnen een
paar weken met hare plannen komt, dau
is er kans dat er spoedig verbetering
komt.
Timmermans. Ik kan mij met dat voor
stel best vereenigen. Die Commissie is er
niet voor niets, zij kan thans een zeer nut
tig werk verrichten. Laat ze dan met af
geronde voorstellen komen dan zullen we
meer opschieten dan met discussies waar
het eind van verloren is. Die commissie
kan dan ook mijn plan beoordeelen.
Voorzitter. Ik beschouw mij met alle
bescheidenheid ook als een deskundige, op
dit gebied. Ik zou het, zoolang de toestand
van laden en lossen zoo is, een ramp vin
den als die verdieping werd uitgevoerd
volgens het plan van den heer Timmer
mans. Wanneer de schepen steeds mecha
nisch gelost werden zou het goed zijn,
maar wanneer ze met de hand worden
gelost is het een groot voordeel als de
Tan aDE EOHO VAN HET ZUIDEN"
139)
Omgewerkt uit het Fransch.
VIERDE DEEL.
Welnu! riep zij uit, des te erger zoo
hij ons later leed berokkent. Tot dan toe
zal ik hem niettemin liefhebben, uit al
mijne krachten, met al mijnen wil
En daar Jacques haar bij dat laatste
woord verbaasd en eenigszins ontsteld
aanschouwde, ging zij heftig voort:
Ja, zooals ik zeg, met al mijnen wil..
Of denkt gij, vader, dat ik nog niet meer
dan gij wilskracht behoef, om die levende
vrucht van Maurice's liefde tot een andere
als een soort eigen kind te aanvaarden
en waarlijk te beminnenden zoon van
die verfoeilijke mededingster, die hij bo
ven mij verkozen, en die mij zoo heeft
doen lijden?
Zij liet zich achterover op het kussen
vallen, hevig snikkende. Maar na eenige
minuten hernam zij:
IJ alleen wil ik de vreeselijke marte
ling toevertrouwen van mijne stomme
slachtofferingIk beminde Maurice
meer dan mijzelven, als een bruidegom,
niet als eene zuster.... zooals gij moeder
Blanche bemind hebt.... Ik leefde enkel
\oor hem. In den dag waren hem mijne
gedachten, des nachts mijne droomen ge
wijd. Moeder Laure wilde hem mij tot
echtgenoot schenken, en ik zegende haar
schepen aan den grond komen. Ik acht het
een schade wanneer de schepen zelfs bij
laag water nog niet aan den grond kwa
men.
Timmermans. Ik ben zelf ook lid van
die commissie en kan me er host mee ver
eenigen dat in mijn plan wijzigingen wor
den aangebracht. Het is van mij maar een
voorstel, het kan misschien als leiddraad
dienen en desnoods geheel veranderd
worden.
Voorzitter. U zult toch wel willen dat in
uwe richting gehandeld wordt en niet
gaarne uw voorstel geheel verworpen
zien. Ik zou de commissie geheel vrij wil
len laten en haar niet binden aan uw
plan. Ik voor mij vind daj het geheel ver-
worpen dient te worden. Maar daar gaat
het niet om ik zou maar willen voorstellen
de commissie geheel vrij te laten.
Tak. Maar de commissie kan toch haai
gevoelen mededeelen. Zij kunnen de zaak
eens van alle kanten beschouwen en wan
neer er dan leden zijn die een andere
meening zijn toegedaan dan geloof ik niet
dat de heer Timmermans zoo aan zijn
voorstel zal vasthouden, als de commissie
iets anders wenscht. Laat dus de commis
sie geheel vrij.
Voorzitter. Dat is ook mijn gevoelen.
Tak. Neen. U wilt dat re niet de
gevoelens van den heer Timmermans
mogen voorstaan, dat doem ik ze toch
olet vrij laten.
Wordt met algemeece stemmen be
sloten de commissie voor openbare
werken op ie dragen ceu uitgewerkt
plan in te dienen en ze In de keuze
daarvan geheel vrij laten.
8. Aankoop huls van dec WelEd. H er
Allard.
Voorzitter. B. en W. stellen voor over
te gaan tot aankoop van het huls B
1446, huls en eif, groot 10 aren 1 5 cen-
iarco, gelegen naast het gemeentehuis,
'oor den prijs van f20000.
Scherp. Het is tea zeerste gewenscht
dat er uiibreldiog kom', de ruimte Is
hans veel te beperkt en het is nu een
mooie gelegenheid. Vooral met betoog
op de uitbreiding die in het zicht is,
geloof ik dat alle leden van den raad
het met mij eens zullen zijn dat hier een
'oede stap is gedaan.
Met algemeene stemmen wordt be
sloten tot den aankoop over te gaan.
Voorzitter. Daaraan zal moeten worden
verbotden een besluit tot het aangaan
van eene geldleenlng hiervoor. Het beste
zal zijn dat dit in de volgende verga-
lering wo;dt beslist,
A ingenomen.
Voorzitter. Verder stellen B. en W,
voor een kaart te laten vervaardigen
van de vestingen met duidelijke aandui
ding van den grond die de gemeente
<n erfpacht heeft en in eigendom zal
krijgen, We hebben daarvoor noodig
een nauwkeurige teekening die zeer pre
cies de grenzen aangeeft waaraan we
ons te houden hebben. Zij kan ons in
de toekomst van pas komen wanneer
de vestingen geslecht zijn en wij dan
nog de greDS zullen kunnen terugvinden.
B. en W. stellen daarom voor deze kaart
te iaten maker», welke de heer Volker
bereid is te vervaardigen voor f 250.
vol vertrouwen en gelukkig. T)veral waar
ik met hem ging, vond men mij schoon, en
indien de gelukwenschen die men mij toe
stuurde in zijne tegenwoordigheid hem
nog niet als verloofde ontroerden, toch be
gon hij gelukkig te glimlachen en was
zeer fier op mij, totdat hij op zekeren dag
Inès ontmoette. Ik begrijp nog niet hoe
het mogelijk geweest is, dat moeder en
dochter hem aldus konden betooveren;
zijn karakter verschilde toch zoodanig
van het hare; maar weldra zag hij door
geen andere oogen meer dan door die van
Inès; dat was geene liefde meer het ge
leek waanzin. En dan zag ik zijn hart voor
mij sluiten. Ik werd voor'hem minder dan
niets. Hij bezag me niet meer, kwam zelfs
soms thuis zonder mij het woord toe te
richten.. Ik deed er een ziekte van op..
Hij bekommerde zich niet om mij, tijdens
de ziekte!.. Eindelijk, uiterste wanhoop,
niet alleen moest ik mijne folteringen ver-
horgen houden voor mijne moeder, wier
liefde vermoedde wat ik leed, maar ik heb
moeten liegen, haar bevestigende dat ik
hem enkel als broeder beminde.. Ik heb
meer gedaan: ik heb al mijn gezag doen
gelden om haar te doen toestemmen in dit
huwelijk dat mij tot wanhoop voerde.
Arme kleine! murmelde Jacques.
O! gij moogt me wel beklagen, want
ik heb veel geleden!.. Ik hadde hem wel
kunnen aanbidden,-en onder mijne oogen
zag ik hem dit lichtzinnige, gekke schep
sel overladen met streelingen en liefdes
betuigingen dit ondankbare schepsel
dat hem zelfs niet beminde!.. Gij alleen,
vader, kunt me begrijpenMaar ook
gij alleen kunt beseffen dat, zoo ik, na al
hetgeen ik uitgestaan heb, dit arme, on
schuldige kindje nog beminnen wil, er
wel dringende reden toe hebben moet
Het is een zeer belangrijk werk dat veel
tijd vordert daar bet een zeer nauwkeu
rige kaait moet zijp.
Wordt met algemeece stemmen be
sloten bedoelde kaart te doen vervaar
diger.
9. Ingekomen stukken.
Schrijven van Ged. Staten houdende
eeue mededeeiiog van den Minister van
Binnenlandsche Zaken betreffende de
gemeenten die hunne leeningen niet ge
plaatst kunnen krijgen. Daar dit voor
Geertruldenberg neg nimmer bezwaren
heeft opgeleverd, wordt het stuk voor
kennisgeving aangenomen.
Verder is ingekomen eej schrijven
'an den Minister van Arbeid naar aan-
sidicg van het verzoek om subsidie
oor de werkverschaffing. De minister
is bereid 30 °/o vao het vocs" de slecb-
tlngswerken uit fe betalen arbeidsloon
hij te dragen en stelt verder enkele
«;oo»waarden waarop d ze subsidie word'
verleend.
Voorzitter. Wij hebben dit schtijveo
nauwkeurig gelezen en overwogen en
tevens eens geïnformeerd hoe op andere
plaatsen het verleenen van subsidie is
uitgevallen. We vernamen daar dat in
plaatsen waar de ontginning werd ter
band genomen, door den Minister 50°/o
werd toegekend. Het komt ons voor dat
wij den Minister moeten verzoeken ook
aan onze gemeente hoogere subsidie
toe te kennen, daar deze werkverschaf
fing voor onze gemeente nog een grooter
offer Is dan oor die andere gemeenten,
die de ontgloniog hebben ter hand ge
nomen, daar die de ontginde gronden
spoedig productief kunnen maken, ter
wijl wij van onze werkzaamheden in de
naaste toekomst oog geen vruchten
hebben.
Spiook. Het komt mij ook wenschelijk
voor om 5G°/0 aan te viageo. Niet alleen
zal het lang duren eer wij voordeden
van deze slechting plukken, maar tevens
is onze gemeente steeds als een mantel
door deze vestingen omringd geweest
en nu wij dat willen gaan verbeteren,
acht Ik het billijk dat het rijk ons hierin
zooveel mogelijk tegemoet komt.
Voorzitter. Het kost ons zoo toch
nog heel wat meer dau wanneer we het
werk zouden hebber: ^uübesteed..
Segeren. De loonstandaard is anders
toch niet hoog. Ik acht een loon van
f 20 voor thans zeer laag. Ik zou de
gehuwden een kindertoeslag geven van
f 1 per kind. Die menschen die 6 of 7
kinderen hebben kunnen er onmogelijk
mee rond komen.
Voorzitter. Er zijn er geen die 6 ef 7
kiodeten hebben. Ik heb het hun zelf
afgevraagd en toen is gebleken dat ze
gezamenlijk 19 kinderen haddeo. Wan
neer we nu die menschen f 1 per kind
toeslag geven zouden ze daarmee zeer
gebaat zijn. Laten we hopen dat de
afgevaardigde van den Minister, die ik
binnenkort bier verwacht, zich daarbij
zal kunnen neerleggen. Het zijn toch
juist die gezinnen die het meest den
d» uk der tijdsomstandigheden voelen.
We zouden dan ook wel zoo ver kunnen
gaan om hun ook over de afgeloopen
diie weken die kindertoeslag nog uit
te betalen.
Tak. Tot welke leeftijd komen d!e
kinderen voor toeslag in aanmerking.
Voorzitter. Tot de 14 jaar. Wmueer
*e er nu toe kunnen bes'uster, begaan
we toch nooit zoo'n groot war gstuk.
Ingeval de afgevaardigde van den minis
ter het niet zou goedkeuren hebben we
cr toch nog niet meer dan 3xf 19=f 57
verdere stappen te doen. We zouden
anders toch de goedkeuring van Ged.
Staten niet krijgen, dus kunnen we beter
afwachten.
De agenda dezer vergadering is hier
mede afgehandeld, Wenscht nog iemand
het woord op deze cpenbare vci-
gadering
Segeren. Ja, er Is
Voorzitter. Mag ik U verzoeken U
duidelijk uit te drukker, zoodat het voor
iedereen begrüpelijk Is en niet zoo ver
ward te spreken.
S'gerer. E* is hier indertijd een be
sluit genomen waar U tegen was en ik
z?g maar, wanneer U er tegen bent,
dan kan men tobben zoo hard men wil,
men kan nog gemakkelijker de zee leeg
drinken, dan het er door te krijgen.
Ik vraag het hier af aan alle raads
leden hier tegenwoordig, cf htt de bc-
doel'ng \ai het genomen besluit was
om het te verbieden met een kruiwagen
of fiets over deu zeedijk te rijden. Nu
worden enkele kinderen uit Raamsdonk,
die geheel onwetend gehandeld hebben,
aan uitgegeven. Ik stel dus voor daar- daar veibaliseerd omdat ze over den
toe over te gaan.
Wordt met algemeene stemmen aan
genomen.
Voorzitter. Dan wou ik nog even
spreken over een voorstel dat B. en W.
zouden willen doen n.l. het invoeren
van een grondbedrijf. We hebben hier
over reeds metr gesproken en het was
voor onze gemeente zeer weoscheiijk
omdat we zoo al heel wat terrein het
eigendom van de gemeente mogen
noemen. Wanneer we geen grondbedrijf
hebben, mogen we bij verkoop van
terreinen de opbrengst daarvan zonder
toestemming van Ged. Staten niet
bestemmen voor buitengewone uit
gaven en we hebben gezien dat Ged.
Staten, -mogelijk omdat zij er ons toe-
willen brengen een grondbedrijf te stich
ten, slechts ongaarne hunne toezegging
verleenen met die gelden te handelen.
Daarom slellec B. en W. voor tot
de stichting van een grondbedrijf over
te gaan en de stukken, die wij ons ter
bestudeering van deze zaak hebben
aangeschaft, eens in te zien om in de
volgende vergadering tot de behandeling
daarvan te komen.
Dan kan ik nog mededeelen dat Ik
van het Provinciaal Bestuur heb ver
nomen, dat de aanstelling van een
schoolarts een rijkszorg zal worden,
waarom zij aanbevelen hiervoor geen
Opgericht
1843;
Verzekerd Kapitaal
Reserve
lk ben niet een dergenen die spoedig ver
geten Telkenmale dat ik den zoon' van
Inès zal aanschouwen, zal ik denken aan
die dagen van rouw en wanhoop toen ik
den lieveling mijns harten verloor!.. En
al wat ik geleden heb; zal ik wederom ge
voelen!'t Zal een marteling zijn zoo
lang ik leef!
Ge ziet dus wel, lieve, dat 't volstrekt
noodig is het kind terug te geven aan zij
ne moeder, wanneer zij het zal opeischen!
Zooverre zal het wel komen, sprak
zij. Moeder Laure en Maurice zouden ten
langen laatste wel denken zooals wij, ge
loof ik. Maar wat folteringen zouden hun
teedere harten onderstaan; de arme, klei
ne afwezige, die toch ook hun vleesch en
bloed is, zou hun gedurig voor den geest
staan.... Wat zouden zij dan lijden.. En
weenen.... In stilte, misschien, want ze
zijn zoo goed!.. Maar hun tranen zouden
er niet minder bitter en hartverscheurend
om zijn.... Neen, vader, gij zijt te edel
moedig en te goed om dat te willen!
Denk er toch aan hoe ze mij bemind heb
ben!Hoe ze mij in- en aangenomen
hebben zonder eenige gedachte van baat
zucht, op het oogenblik zelf van den
brand.... Zij hebben voor mij gezwoegd,
ook voordat zij de vijftigduizend frank
van markies d'Argelles bezaten. Ik heb
waarlijk in hen een vader en eene moeder
gevonden, ik die toen dubbel wees en ver
iaten was!En ik zou hun leed berok
kenen?.. O, neen! nooit
Souriquette weende overvloedig bij 't
oprakelen dier herinneringen. Ook Jac
ques' tranen vloeiden.
Ik zal doen wat gij zegt, zeide hij
wees maar kalm. Echter
Wat is er toch? vroeg zijne klein
dochter.
21.456.813.-
2.913.587-
Ik zal zeer ongelukkig zijn den tijd
welke ik nog te leven heb, en in mijn laat
ste uur zal 't gepeins voor mijnen geest
spoken dat dit kind nog ramp en wee over
uw huis brengen zalJa, dat gevoel ik,
dat voorzie ikMaar gij wilt het zoo..
uw wil geschiedde.
Neen, gij dwaalt, vader.Aan allen
kwaden invloed onttrokken, zal dit kind
opgroeien in eer en deugd. Betreur dus
uw besluit niet. Daarbij vader, iets zou
u nog meer doen lijden dan de angst waar
gij van spreekt, iets zou nog meer uw ge
luk vergallen.
Wat?
Gij weet het zoo goed als ikZou
't mogelijk zijn dat gij, de man zonder
vlek, de verpersoonlijking der eer, dei-
edelmoedigheid gij, het weergalooze
diamanten hart, een enkelen keer uwen
plicht verzuimd, den geest van opoffering
en zelfverloochening verzaakt hebt, die
het kenmerk is der groote karakters.
Neen, neen, als het niet anders kan, laat
ons dan beiden lijden?.. En samen lijden,
elkander beminnende als wij doen, is dat
wel lijden?Ons geweten zal gerust
zijn.... En drukte daarna Godes hand
nog zwaar op ons., overkwamen ons nog
nieuwe ongelukken, des te erger, wij zou
den ons van onzen plicht gekweten heb
ben.
Jacques drukte hartstochtelijk zijne
kleindochter in zijne armen. Hij hervond
zichzelven in haar, zooals hij was in zijne
jonge jaren, met die onwrikbare wils
kracht voor het goede, toen hem de onver
biddelijke ontgoochelingen des levens de
weergalooze wanhoop nog niet verbitterd
en geschokt hadden
Gij hebt gelijk, sprak hij, haar wee-
nend omhelzende, volkomen gelijk
dijk geloopeer hebben en audereu gevci
ze toestemming er met karren over te
rijden. Zooiets vind ik ongehoord.
Voorzitter. Ik za! beginnen met hier
nog eens in herinnering te brengen hoe
die zaak zich hetft toegedragen. Het
voorstel van den heer Segeren om tot
heffing van een z.g. tolgeld over te gaao,
heb ik bestreder, omdat ik het voor
onze gemeente ongewenscht achtte.
Boverdien was ik van meening dat een
raadslid, die zoo'n voorstel ter tafel
bracht, met een geheel uitgewerkt voor
stel voor den dag zou komen, dat zoo
kan worden verworpen of aangenomen
en ook direct uitgevoerd kan worden.
Die kwestie is nu hier al zoo dikwijls
besproken en ik heb U steeds gezegd,
als je dat voorstel wilt doen, komt dan
met een regeling voor deo dag die wij
zullen moeten handhaven en dat we dan
in alle voorkomende gevallen zouden
kunnen zeggenziet de verordening
maar in. Maar dat hebt U steeds na
gelaten en daarom heb ik het dan ook
steeds bestreden dat voorstel in be
handeling te nemen. Maar omdat het
nu al zoolang duurde en het bleek,
dat de meerderheid van den raad toch
vóór het voorstel Segeren was, heb ik
mij laten verleiden tot vooriooplga
afsluiting van den dam over te gaan.
Ik dacht dat de regeling van den heer
Segeren ook wel gauw zou komen
en daar ook de meerderheid van den
raad voor afsluiting is, heb ik daartoe
ast gegeven en haar doen 3teunen op
de plaatselijke politieverordening. Nu
<unt U toch wel begrijpen dat deze
verordening moet gehandhaafd worden,
men kan die zoo maar niet met een ge
woon raadsbesluit wijzigen, daarvoor
moeten nog andere formaliteiten verricht
worden en is ook de goedkeuring van
hoogere regeeringslichamen noodig. Zoo
lang dus aan de verordening nog niets
Is veranderd moeten ze aldus worden
oegepast. De ambtenaar van het O. M.
is hetzelfde gevoelen toegedaan en hij
heeft de politie last gegeven iedere over
treding van dit artikel te bekeuren. Ea
ik geloof wanneer ik aan deze uitspraak
de hand houd ik toch zeker de verwijten
niet verdien die U mij naar het hoofd
slingert.
(Zie vervole 2e Blad).
Door uwen mond spreekt de stem des
plichts tot mijZooals gij zegt, zal het
gebeuren.Verstrek dien wees tot
moederen....
Zult ook gij hem gaarne zien?
Te dien einde zal i£ al doen wat mo
gelijk is; ik zweer het u. Endat God
ons behoede!
Hij zal ons behoeden, antwoordde 't
meisje met diepe overtuiging.
XI.
DE LAATSTE BEWIJZEN.
Toen Maurice markiezin d'Argelles ver
liet, zal zij, met haar gelaat weggestopt
in de kussens van een ziekenstoel snik
kende te weenen, niet berouw hebbende
over het verleden, evenmin over de toe
komst die meer dan duister geworden was
door de onnoembare daad van Inès, maar
wel over haar eigen nederlaag, over de
eindelijkc zegenpraal van Jacques de
Rhodes, haar ouden vijand. Aldus, 't was
gedaanAl hetgeen zij in haar leven
opgetimmerd had, lag in puin! En aan
heropbouwen viel niet meer te dei\ken!..
(Wordt vervolgd.)
DE ECHO