Tweede Blad. MENGELWERK, De Psychograaph. De inwerkingtreding der Arbeidswet. BUITENLAND. NUMMER 75 ZATERDAG 18 SEPTEMBER 42e Jaargang. Dokter Schroever hield den zwaren gouden knop van zijn rotting onder den neus en schudde bedenkelijk het hoofd. Vervolgens plooide hij zijn lippen tot een gedwongen glimlachje en zei Gij schijnt vandaag veel beter, mijn heer Weefstok en ook opgeruimder, is 't niet Beter voorbereid, dokter en daarom misschien ook opgeruimder, antwoordde de patiënt. De dokter zette een nog veel be denkelijker gezicht en zei alleen Hm, hm De patiënt had zeer bezwaara zijn testament gemaakt en met de mildheid van een man, die met den dood zijn geld toch niet meenemen kan, al zijn arme verwanten bedacht, van wie anders sommige, volstrekt buiten hun eigen schuld, geheel uit zijn geheugen waren verdwenen geweest. Nadat hij zoo een zekere som voor legaten had aaoge- wezeo, kwam hij op de beschikkingen ten aanzien van zijn vrouw en zelde met van aandoeniog bevende stem Al wat ik bezit behoort na mijn dood haar toe. Mijnheer Weefstok was een man van een goede vijftig jaar, tamelijk gezet, goedig, zachtzionig en eenigszlns droo- merig van aard. Hij was daarbij een maD, die een aanzienlijk vermogen be zat en in de wereld niets te doen had dan te eten, te drinken, te slapen en dagelijks zijn courant of een roman te lezen. Veertig jaar lang had hij zich moeite gegeven om zijn leven ook op ander gebied nog interessant te maken en een rol in de wereld te spelen, doch, daar dit hem niet gelukte, bespaarde hij zich ten laatste die moeite, voed de wereld vervelend en wilde voortaan alleen voor zichzelf leven. Hij kocht een huis met een fraaien tuin en besloot te trouwen. De vrouw, die hij koos, be zat brhalve haar jeugd niets d^n een lief gelaat, docb, niettegeostaaode het onderscheid ia leeftijd, aam zij z'ch voor, haar man zoo veel mogelijk gelukkig te maken. Eerst voelde zij eea onbe grensde achting voor hem, vervolgens ontdekte zij, dat zij hem van harte lief had en ten laatste aaobad zij hem en vereerde hem als het ideaal haars levens, als den besten man op de wereld, die haar 'ot de gelukkigste vrouw gemaakt had. Mijnheer Weefstok bleef ook van zijn kant niet ongevoelig voor de vele goede hoedanigheden en deugden zijner vrouw. Hij was in haar nabijheid altijd zeer gelukkig en luisterde gaarne naar haar lieve, zachte stem. Zij had het vrije beheer over huls eo tuin en liet hem tijd, zich aan zija liefhebberijen over te geven, doch daar mijnheer Weefstok weinig liefhebberijen had, kon hij zich na eenigen tijd toch wel eens gruwelijk vervelen. Het lezen van vele boeken, rijp en groen, had zijn toch reeds vrij licht- geloovlgen aard tot het geloof aan de nieuwe ontdekkingen op het gebied der mystiek en de leer van de verborgen krachten der ziel doen vervallen, en hij was nauwelijks getuige van eenige proe ven met den tafeldans geweest, of hij legde zich met hartstochtelijken ijver op dit nieuwe tijdverdrijf toe hij zocht alle tafels, stoelen en verdere meubels is zijn huis in zwevende en slingerende beweging te brengen. Zijn aardig rouwfje deed zlcb daarbij spoedig als ern uitstekend >medium« kennen en d at zij bemerkte, met welke belang- s tiling haar echtgenoot zich aan deze verstrooiing overgaf, stond zij hem met onvermoeid geduld bij zijn experimenten bij en maakte zelfs geen zwarigheid, soms een handje mee te helpen, als eenfg voorwerp den zenuweninvloed al te lang weerstand bood. Deze hoogst interessante proefnemin gen en werkzaamheden namen een nieuwe eo nog hoogere vlucht, toen de psycho graaph werd ingevoerd en mijnheer Weefstok zich haastte, zulk een wonder werkend instrument in zija bezit te kragen. Zijn liefste bezigheid was nu, met de geesten van alle mogelijke be roemde en niet beroemde personen te correspondeeteohij liet zich de ge wichtigste geheimen ontsluieren, daar de psychograaph vaak geheele blogra- phlëa onder den invloed der bezielende hand van mijnheer of anders van mevrouw Weefstok neerschreef. Eens schreef de huisdokter, dr. Schroe ver, mijnheer Weefstok tegen een lichte ongesteldheid een dagelijksche sterke beweging voor, daar de patiënt ge durende de laatste weken bijna geen voet baiten had gezet en zich niet overtuigen liet, dat het gebrek aan be weging en filssche lucht voor zijn ge zondheid nadeellg kon worden. De patiënt wilde eerst niet naar dit voor schrift luisteren; msar n. dat ziln vrouw de psychograaph geraadpleegd en deze de verordenlug van den dokter woordelijk herhaald had, gaf mijnheer Weefstok toe, deed lederen dag een fikse wandeling en was blncenkort weer zoo gezond als een vlsch. Op zekeren dag kwam mijnheer Weef stok echter op de ongelukkige gedachte, oai door den psychograaph zijn sterf uur te weten te komen en het alwetend instrument gaf dag en uur dadelijk met de meeste stiptheid op. De dood van mijnheer Weefstok was op den eerst- volgenden 25sten Augustus, 's middags om 12 uur, bepaald Niets ter wereld scheen in staat, het vaste geloof aan de waarheid dier profetic bij mijnheer Weefstok aan 't wankelen te brengen. Hij had vroeger aan de verordening van zijn medicus eerst ge hoor gegeven, nadat de psychograaph die goedgekeurd had. Thans deed de goede dokter vruchteloos alle moeite, om 't gezag van dat noodlottig Instru ment te bestrijder. De patiënt wilde van geen tegenwerpingen hooren en maakte met verheven gemoedsrust alle toebe reidselen tot den gewlchtlgen overgang. Ia de eerste week verdween zijn op geruimdheid heelemaal, in de tweede week verloor hij zijn eetlustin de derde week kon de dokter eerst na lang zoe ken den pols van den patiënt vinden, ea nu, vierentwintig uren tóór den ge- vreesden termijn, had hij zijn testament gemaakt. Dat was zoo even gebeurd. Mevrouw Weefstok lag in de andere kamer in onmacht, en dr, Schroevei schudde, gelijk wij reeds gezien hebber, bedenkelijk het hoofd en zelde Hm I Hm 1 Terwijl dit een en ander ten huize van den heer Weefstok voorviel, kwam met de diligence In hotel De Kroon een officier aan, die, hongerig en moe zijnde zonder eerst naar zijn kamer te gaan in de zaal een biefstuk met een goed glas wijo tot eerste hartsterking verlangde. Z«jn maaltijd was nauwelijks afgeloopen toen dr. Schroever De K oon binnen trad, waar bij om dezen t;id vóór het eten een glas madeira placht te drinken. De vreemde officier knoopte met den minzamen trouwhartigen ou icn heer een gesprek aan ea zijn toon werd cog vriendelijke', toen hij in den loop daar van merkte, dat hij medicus was. Sinds bij In vroeger tijd eens in een duel een bijna doodelijken steek had bekomen en tegen alle vetwachtlngen gelukkig gene zen was, koesteide hij achdng voor de genees- en heelkundige wetenschap. Waar het hart vol van is, da r loopt de mond van over. De dokter begon weldta over zijn wonderlijken patiëat te spreken en ver telde van diens dwaze, maar onverzet telijke inbeelding. De officier had naar den naam van den zonderling gevraagd en dr. Schroever maakte geen zwarigheid dien te noemen. Weefstok De officier zette zijn glas neer, streek zijn knevel op, trok de wenkbrauwen samen en keek den dokter verbaasd aan. Is die familie u bekend vroeg deze. O ja, luidde het antwoord, Een werkelijk treu'lg geval, zeide de dokter, die nieuwsgierig begon te worden wiec hij voor zich had. Dat schijnt wel, zei de ander, stond op, stak eea sigaar aan, begon met geweld te dampen. De man moet gek zija, vervolgde hij na eenige oogenblikkeo. Alle dager, zes uur straf exerceeren n oest hij, om zijn levenskracht te leeren kennen. Maar gelooft ge werkelijk, da; hij het hoekje omgaat? 't Is een geheel eigenaardig soort van hypochondiie, antwoordde de dokter en ik vrees het ergste. Zonder een plot selinge en machtige tegenwerking Is de man verloren. Een plotselinge en machdge tegen werking? zei de officier. Wat dunkt U van een machtigen schfik Dr. Schroever oordeelde, dat zoo Iets wel een heilzaam middel zijn kon en dat hij daar zelf ook al aan gedacht had, maar niet begreep, hoe mijnheer Weefstok te doen schrlkkeo. Als ik hem eens tot een duel uit daag en ten lichte wonde toebracht Wat denkt u daarvan De dokter glimlachte en vond den inval zeer gelukkig, maar verklaarde, dat uitvoering bezwaarlijk was ea licht ge vaarlijk worden kon. Dit moest de officier toegaven. Hij vloekte wat in zijn baard en st?pte driftig de zaal op en neer. Een kleioe schrik of eea weioigje ergernis doet 'c hem niet, dat begrijp Ik, begon hij eindelijk weder. Dr. Schtoever was dit met hem eens, maar verwonderde zich meer en meer over het belang, dat de vreemde in zijn patiënt scheen te stellen. Te vergeefs hoopte hij dienaangaande" echter eenige nadere inlichting te ontvangen. De on bekende bleef zwaar dampen en op en neer stappen, maar zei geen woord meer. Den volgenden dag, toen het nood lottig uur naderden, zat mijnheer Weef stok bedaard en stil in zijn ziekestoel en wachte den dood af. Dr. Schroever stond bij hem en keek den patiënt in het gelaar, dan op 't horloge, dat hij in de hand hield. Mevrouw Weefstok zat er met rood gekreten oogen bij, ze zat daar als een beeld van stomme wanhoop. Haar echtgenoot zag daarin een bewijs van haar trouwe liefde en voelde In zijn laatste uur daardoor nog gevleid. Terwijl alle diie In gespannen verwach ting verkeerden, kwam op de teenen, een knecht binnen en verzocht mevrouw Weefstok fluisterend even naar bulten te komen. Zij verliet de kamer en was nog niet terug, toen de pendule op nog maar een paar minuten voor twaalf stond. Waar is mijn vrouw vroeg de zieke man, nadat de dokter op zijn verlangen gebeld had en de knecht weer verscheen. Het antwoord was, dat mevrouw in haar kamer was en daar een vreemde a:er opbezoek had. De stervende wierp eèn treurlgen blik op den dokter en deze antwoordde door zijn hoofd te schudden dat zijn afkeuring van dat bevreemdend bedrag van me vrouw te kennen gaf. Do patiënt merkte op dat hij geen bezoek, maar alleen zijn vrouw wenschte te zien. Jakob, zelde hij met bevonden stem ga mijn vrouw verzoeken, hier te komen Ik heb nog maar enkele minu'en te leven en baar afwezigheid bedroefd mij Jakob glog, maar kwam even spoedig met het antwoord terug. Mevrouw zegt. daartoe geen moed te hebben, zij Is door en door zenuw achtig en wil dus liever in haar kamer blijven. Meteen was Jakob de deur weer uit. Vreemd zei de dokter en, de op komende drift van den zieke bemerkende voegde hij. er bij. - Ik verzoek u dringend bedaard te blijven. Op 't zelfde oogenblik klonk een luid vroolijk lachen uit mevrouw d'r kamer. Dat kan toch mijn vrouw niet zijn vroeg de patiënt verschrikt. Ik zou zeggen dat zij 't Is of haar bezoeker, aotwoorddc de dokter maar houdt u bedaard, beste heer 1 De pltchten der gastvrijheid moeten zelfs in 't huis des doods worden in acht genomen. De patiënt gaf meer en meer blijken van opgewondenheid, wat hem In jaren niet was overkomen. Daar klinkt eens klaps een nog veel luider lachen dan de eerste maal. Dat gaat te ver, riep dejdokter. Als gij 't goedvindt, zal ik mevrouw op haar onbetamelijk gedrag opmerkzaam maken. Na deze woorden ging hij naar de kamer van mevrouw maar kwam met een lang gezicht terug en stamelde iets dat den stervenden man zoo woedend maakte, dat zijn kort te voren bleek ge laat vuurrood werd. Hij balde de vuist, en zei den dokter terstond mevrouw te gelasten oogeobllkkclijk te komen. Dokter Schroever ging en met koortsig ongeduld hield de leider zijn oogen op de deur gericht. Daar hoorde hij opeens luid en dui delijk door een krachtige stem de ter gende woorden uitspreken. Zeg hem dat wij over tien minuten komen zullen om zijn lijk te zien, als hi; maar zijn woord wil houden en binnen vijf minuten sterven. Nu kon de patiënt zich niet langer inhouden. Hij richtte zich uit z^n arm stoel op en stond in zijn nachthemd als een geestverschijning in de deur der kamer, waar zijn vrouw zich juist uit de.armen van een officier losmaakte en bij /t zien van haar man haar hoofd in het caoapè kussen drukte. Verlaat dit huisriep mijnheer Weefstok. Ik zal blijven, antwoordde de of ficler. Gij verstout u, mijn huisrecht te schenden bulderde de zooeven nog stervende. Dat doe ik. Mevrouw, zei tot zijn onwaardige dan gij althans zoo goed zoolang in een andere kamer te gaan, Dat nooit zelde de officier, hi. naderde de weenende vrouw en legde zijn hand op haar schouder. -Onbeschaamde l riep de zieke man en greep een stoel, dien hij met gespierde hand ophief. - Houd u bedaard 1 riep de officier met kennelijke voldoening Weefstok's klimmende drift weernemende. Daar gij noch mijn huis verlaten noch mi] toestaan wilt, met u alleen te zijn zult gij mij toch zeker wel eenige opheldering geven, knarsetandde mijc? heer Weefstok. - O ja, dat zal ik, antwoordde de officier. Ik kende uw vrouw als kind en mijnheer Weefstok echtgenoote, wee9 heb haar altijd Innig liefgehad Omstandig heden hielden mij jaren lang van haar verwijderd gedurende welken tijd gij, mijnheer, de gtlegenhcid waaroaamt om Mina aan uw grillen op te offeren. Heden kom Ik terug en vind haar getrouwd en ongelukkig. Dat Is niet waar, schreeuwde de kranke. Daar heeft zij geen reden toe. Spreek, Mina, zeg zelve, zijt gij door mij ongelukkig geworden Ja bitter, bitter ongelukkig! ver klaarde de vrouw onder nieuwe tranen. Gij hoort het, vervolgde de officier. Daar ik mijn arme vriendin dus zoo bitter ongelukkig vond, drukte ik haar aan mijn trouw hart en zwoer een heili gen eed, haar aan haar mallen man te ontrukken. Die belofte zal ik bouden. De oogen van den zieken man be gonnen bij 't hooren dier woorden als vurige kolen door 'c hoofd te rolien. Nog eens gelastte hij zijn vrouw te gaan, doch die verborg haar gezicht in haar zakdoek en roerde zich niet. De officier vervolgde Was er een scheiding noodlg ge- wees*, dan zou ik dien maatregel hebben te baat genomen, maar ik deed het niet, toen ik vernam, dat gij vandaag toch sterven gingt en een scheiding dus ovei- jodlg Is. Dat was al te grofdat vond de arme zwakke patiëat nu toch al te erg. Schoelje 1 Schobbejak i bulderde bij. Sterve, wie wilIk dank den hemel, dat ik nog mans genoeg beo, om je de lersens in te slaan. Met deze woorden stoof hij op den cfficler los, pakte hem, drong hem naar het raam, om hem daar uit te smijten: maar Een paar dagen na deze tragische ge beurtenis zaten vier personen heel ge noeglijk en prettig om de middagtafel. De vier personen warenmijnheer ea mevrouw Weefstok, dokter Schroever en dan die vreemde officier. Weefstok, gij een stervende l riep de laatste en schaterde bet uit. Lieve hemel ge hebt de kracht van een olifant en het verwondert me nog, dat ge mij het raam niet hebt uitgetamboerd. Doe mij een lol en zwijg van die malle historie, antwoordde mijnheer Weefstok. Uw tijdige terugkomst heef mij het verstand en het leven gered en daarmee basta 1 Waarachtig, riep de dokter, als Ik die twee mannen aanzie, wlen die psycho graaph den dood had kuonen aandoen, word ik er koud van Deze heer wilde aan het instrument den dienst doen vaD werkelijk te sterven en de ander, door de psychograaph op alle navraag dood gezeld, komt onverwacht uit de Oost terug, wordt door zijn 2us:er herkend en red door een stevige dosis jaloezie zijn zwager van den dood door Inbeel ding. Maar waar is het verwensch e ding Waar Is die ellendige psycho graaph vervolgde hij. Die Is In de keuken tot asch ver brand, zei mevrouw Weefstok en dokter Schroever stelde voor eens te drinkeu op den ondergang van alle l9de eeuwsche dwaasheden als bijgeloof, kwakzalverij, tafeldans enz. Wanneer over enkele weken de Ar beidswet 1919 in werking zal treden, worden nog niet Ingevoerd de werktijd regelingen bulten fabrieken of werk- plaatser. Wel worden ook bulten deze Inrich tingen, behalve in land-, tuin- en bosch- bouw alle overige bepalingen vao de wet en van het onlangs afgekondigde arbeidsbesluit van kracht. De voornaamste daarvan zijn de vol gende artikelen der wet Art. 9. betreffende verbod van kin derarbeid beneden 14 jaren of nog leerplichtig met een overgangsbepaling voor dertlen-ja igen en voor die twaalf jarigen, waarvoor een verklaring is af gegeven, dat voor hem geen plaats meer op school is na het eindigen hunner leerplichtigheid. Art. 12, betreffende godsdienst, voort gezet herhalings- en vakonderwijs, tot het ontvangen daarvan aan jeugdige personen ten hoogste 8 uren per week vrjjheid moet worden gegeven. Art. 67, betreffende arbeidskaarten, voorschrijvende, dat alle in een onder- neralng werkende jeugdige personen en gehuwde vrouwen een arbeidskaart moeten hebben, afgegeven door den burgemeester hunner woonplaats. Voorloopig alleen voor fabrieken of werkplaatsen wordt art. 68 van kracht, betreffende arbeidslijsten en arbeidsre- glsters, aangezien ook alleen voor deze inrichtingen de weiktijdsbepallngen direct in werking treden. Het Arbeidsbesluit (algemeene maat regel van bestuur als bedoeld in art 10 der Arbeidswet If 19) bevat meerendeels bepalingen reeds sedert jaren op grond der bestaande Arbeidswet geldend zijn. Nieuw zijn o.a. de volgende bepalin gen Art. 4c. E;n persoon beneden 16 jaar mag geen trao9portdrlewieler door trappen voortbewegen. Art. 3d. Een persoon beneden 15 jaar mag niet in stukloon werken. Art. 9 10, 11, 12, 13. ea 14. Brpi- llngen betreffende verwarming, zindelijk heid en drinkwater, die tot nog toe golden in fabrieken en werkplaatsen gelden voortaan ten aanzien van Jeug dige personen en vrouwen ook in andere lokalen (keuken, winkels, kantoren, pak huizen en z. Art. 58. 59 en 60. Iq winkels en aphoteken, waar vrouwen of jeugdige personen werken, moet gezorgd wo'den voor zltgelege. heden, luchtververschlog verwarming, privaten. Art. 61, 62, 63, 64, 65, 66. Ia kantoren, wasr vrouwen of jeugdige personen weken moet gezorgd worden voor verlichting, luchtververschlcg, verwar ming, luchtiuimte, privaten Art 67. Ia het kunst- en amusements bedrijf moet voor vrouwen en jeugdige personen gezorgd worden voor doel matige naar seksen gescheiden kleed kamers met zitgelegenheden en wasch- gelegenhedeo en voor privaten. De weiktijdsbepallnger, die voor fabrieken of werkplaatsen behoudens de eerstdaags te publiccereo afwijkiugen zullen geiden, zijn ia beginsel 8 uren per dag en 45 uren pet week. Zondags rust, vr«je Zaterdagmiddag, bedrijfssill- stand van G uur 's avoads tot 7 uur 's morgens, tenminste drie afwisselende ploegen in bedrijven met contlnu-arbeid. Er was gemeld, dat nopens de Fransch—Belgische overeenkomst niets bekend zou worden gemaakt, zoolang hei Belgische parlement niet bijeenge komen was. Niettemin wordt thans van oftlcleele Belgische zijde medegedeeld, dat In den brief, welke het oog heeft op het geval van een nlet-ultgelokten aanval door Dultschland wordt goedge- keurd, en die Maandag door den Bel gischen ambassadeur te Parijs aan Mtl- lerand Is overhandigd, de Belgische re geering verklaart, dat de overeenkomst gesloten werd met het doel de waar borgen voor den vrede, neergelegd in eo voortvloeiende uit het Volkenbonds- verdrag, te versterken. De brief behoudt verder aan België het recht voor op souverelne wijze te beoordeelen of het geval in de over eenkomst bedoeld, zich voordoet. Tenslotte wordt erin vastgesteld, dat aan belde landen volledige vrijheid wordt gelaten ten aanzien hunner militaire lasten, die noodig geoordeeld worden om de verdediging van elks grondge bied te verzekeren. Indien de gezondheidstoestand van president Deschanel inderdaad zoo sl cht is als de jongste berichten willen doen gelooveo, dan zal er dus een nieuwe president van de Republiek gekozen gaan worden. Wie zal het zijn De openbare meening wij9t Millerand aan, maar het is algemeen bekend, dat Mille rand, die voor alles een werker is en van het rustige gezinsleven houdt, vol strekt niet verlangt niet alleen om pre sident van de Republiek te worder. maar dat hij zich tegen een candidatuur verzet. Echter wordt ook aangenomen, dat Millerand ten slotte in het algemeeQ belang een candidatuur zou aanvaarden. Zoo niet dan worden de namen genoemd van de generaals Foch en Pétain en de Castelnau, wier candidatuur vooral door de rechtsche partijen uit het parlement gewenscht zou worden. Intusschen wordt ook gezegd dat noch Focb, noch Pétain van het presidentschap willen weten. Voorts worden genoemd de Kamerleden Jonaart (centrum) en Petet van de ge matigde linkerzijde. Ook Senator Léon Bourgeois wordt weer geuoemd. Bij een vorige presidentsverkiezing heeft hij echter een candidatuur geweigerd, om dat hij, zooals toen gezegd werd, met zijn oogen sukkelde. Millerand is om 5 uur naar Rara- bouillet gegaan, waar hij een onderhoud heeft gehad met Deschanel, die hem ziju besluit mededeelde om voor zija waardigheid te bedanken, wegens dea blijvend slechten toestand van zijn ge zondheid. Hij stelde Millerand in kenni9 met den brief, dien bij tot dat doel aan de belde Kamers zal richten. Millerand zal morgen den kabinetsraad op de hoogte stellen van dat onderhoud. Na afloop daarvan zal Millerand confereeren met de voorzitters van den Senaat en van de Kamer om met hen den datum voor de bijeenroeping van het parlement vast te stellen. Jernart L favoriet voor 't president schap. Naar gemeld wordt, zal de Brazi- llaansche regeerlng, bij de aankomst van den Belgischen koning aldaar, een credlet van 500 mlllioen frs. aanbieden voor den economlschen opbouw van België. Volgens een telegram uit Rome heeft het Verbond van den Arbeid aan de industrieelen de eischen der arbeiders voorgelegd. Eén dezer eischen is de contróle der syndicaten over de fa brieken. Zoodoende is men thans in het stadium der directe onderhande- De Mo van het Zuiden.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1920 | | pagina 5