Tweede Blad
MENGELWERK^
Palmito 10 cent
Ardorosa 10 cent.
Protector 10 cent.
Inca 10 cent.
Rose d'or 12 cent.
Indiana 18 cent;
Sigaienmagaziin, H, KOLSIEREN-LAGARDE, Waalwijk.
Buitenland.
België-
Engeland.
Quitschland,
Rusland.
Binnenland,
Gemeenteraa:!
nummer 89
ZATERUAQ HQVE^fiER
43e Jaargang.
Het was bij koster Sanders van het dorp
Nergenshuizen een gewoonte geworden
om eiken nacht en keer wakker te worden.
Dat gebeurde in den regel even voor mid
dernacht en gaf hem, zooals hij verzeker
de, een zalig gevoel, om, wanneer hij de
twaalf dof dreunende slagen van de toren
klok had geteld, zich om te keeren en op
nieuw te kunnen inslapen.
Dat gebeurde zoo al vele jaren.
Op zekeren nacht echter, toen hij weder
om de langzaam over het stille dorpje
heengalmende slagen telde kwam hij
maar tot elf. In de meening, dat hij zich
verteld had, stond hij op en streek een lu
cifer aan voor de hangklok. Ze wees 12
uur aan. Hij bromde zooiets wan „eigen
aardig", want het wou er bij hem maar
niet in, dat hij zich een slag verteld zou
hebben, omdat hem zooiets nog nooit over
komen was. Hij kroop dus voorloopig in
bed; den volgenden nacht echter maakte
hij voor zekerheid z'n betere helft wakker.
Het uur genaakte, de klok sloeg elf. De
koster keek zijn vrouw aan en de kosters-
vrouw haar man. Ja, wat daar nu aan de
hand was? Zij wachtten het volgende uur
af. De klok sloeg heel correct één. Zij blo
ven verder de dingen afwachten. Ze hoor
den het ook nog twee slaan.
Daar moet boven iets niet in den
haak zijn. Met dezen «troost ging het echt
paar weer onder zeil.
Maar het geval werd nog raadselachti
ger, toen den volgenden dag bleek dat
daar boven in den toren alles in orde was
en de klok het middaguur met de volle 12
slagen aanduidde. De koster sohudde be
denkelijk het hoofd; hij dacht echter, alle
goeie dingen bestaan in drieën, waarom
zou dat met de slechte ook niet het geva.
zijn; hij wachtte nog den derden nacht en
waarempel, de vervloekte klok sloeg weer
elf.
Daar moet lk haring of kuit van heb
ben, zei hij bij zichzelf, ik moet zekerhela
hebben.
Tegen den volgenden nacht nam hij den
sleutel van den toren bij zich en, met het
vaste voornemen het spook te verbannen,
en weer en wierp nu en dan een blik or
de oude hangklok, welker wijzerplaat hij
in het klare licht van de volle maan, die
boven het kerkhof stond en juist door hei
venster binnengluurde duidelijk kon on
derscheiden. Eensklaps, e^n voor twaal
ven, juist toen hij nuar dn toren wilde
gaan en nog even een blik naar buiten
wierp, sohrok hij op.
Daar komt iets! mompelde hij zacht
jes, maar zijn wakker liggende vrouw had
het gehoord.
Wat komt er? vroeg ze angstig.
Haar man zei slechts „pst"l De vrouw
begon te klappertanden en kroop heele
maal onder de dekens weg.
Het „iets" was de dorpsstraat uitgeko
men, had het door den koster zelf geslo
ten hek van het kerkhof opengedaan en
liep thans tusschen de graven door op de
kerk toe.
Sanders verzamelde al zijn moed, maar
kon niet verhinderen, dat hem een rilling
over den breeden rug liep en een „Groote
goedheid!" hem ontsnapte, dat onder de
dekens een doffen weerklank vond. Hij
was zelfs zoo ontdaan over de onverwach
te verschijning, dat hij niet kon vertellen
hoe de nachtelijke gedaante er uitzag.
Hij was als in een pilaar veranderd en
zou er misschien nog gestaan hebben als
niet de elf dreunende slagen van den to
ren hem gewekt hadden. En tegelijkertijd
hoorde hij iets klap klap de torentrap af
komen, de deur knarsen, den sleutel er in
omdraaien en toen zag hij het in het
maanlicht over het kerkhof schuifelen en
in het dorp verdwijnen.
Verdikkeme
Deze halve vloek kalmeerde sijn opge
wonden zenuwen weer en gaf hem den
verloren moed terug. Morgen zou 't spook
hem niet zoo gemakkelijk ontkomen. En
al was het de duivel in hoogst eigen per
soon, hij zou met hem afrekenen.
Ja, dat was gemakkelijk gezegd, maar
met een geest is het slecht kersen eten.
Hat merkte de koster den volgenden
nacht toen „iets" weer door het hek van 't
kerkhof kwam. Een siddering overviel
hem en het was of er een steen op zijn
borst lug, welke hem den adem schier be
nam. Van de verbanning van het spook
zou waarsohijnlijk niet veel gekomen zijn
als moeder Sanders, die haar nieuwsgie
righeid niet kon bedwingen, niet van on
der de dekens uit tenminste een oog aan
den griezeligen sinjeur, die haar man zoo
van streek bracht, had gewaagd en vervol
gens uitriep:
Maar Janus, dat is toch geen spook.
En als had hij nog een tweede gezien,
schrikte de koeter op en zette een be-
fluusd gedokt:
Wat Mg je? Geen spook?
Wel beware! Kijk tocli beter uit je
doppen en sta niet zoo te bibberen! ver
volgde de kosteres die opeens moed kreeg
en in haar nachtjak naast haar ontstelden
echtvriend verscheen.
Ken je dat spook nou nog niet?
Het is toch niet
Ja zeker, het is die dekselsche kleer
maker Rijgdoor, die zijn vrouw voor den
gek houdt. Heb je dat niet in de gaten?
Ja, maar hoe dan?
.Tanussie, je scherpe verstand, waar
de dominee altijd zoo van op geeft, laat je
van nacht heelemaal in den steek. Luister
nou eens, hoe ik denk, dat de vork in den
steel zit en zooals het ook is. De kleerma
ker heeft een vrouw die niet voor de poes
is, dat weet jij ook wel. Wanneer hij te
lang in de herberg zit, is ze om den dood
niet makkelijk. Nu heeft de deugniet haar
beloofd om elf uur 's avonds thuis te zijn.
Maar beloven is makkelijker dan doen en
zoo gebeurt het, dat-ie over zijn tijd blijft
plakken. Om nu alle schandaal te voor
komen, sluipt-ie voor twaalven den toren
op, waarvan ie als klokkenluider den sleu
tel heeft en houdt den klepel bij den
twaalfden slag tegen. Op dié manier be
driegt hij zijn vrouw en daar hem dat den
eersten keer zoo mooi is gelukt lapt-ie het
nu eiken nacht.
Den koster ging eindelijk een licht op.
Of hij zich geschaamd heeft. Te zien wa3
het bij het maanlicht niet. Maar toen het
eensklaps elf sloeg, laaide zijn toorn he
vig op en dreigde hij den kleermaker de
botten stuk te slaan.
Nee, dat moet je niet doen, zei zijn
vrouw, dat moet je heelemaal aan zijn
vrouw overlaten, die heeft er slag van.
Maar te pakken zullen we hem nemen.
En toen deelde ze haar man haar plan
netjes mede, terwijl Rijgdoor, het spook,
zorgeloos naar huis kuierde.
En even zorgeloos sloot hij den volgen
den nacht de deur van de herberg achter
zich en ging in zijn vuistje lachend den
bekenden wreg op, om zijn boevenstreek te
herhalen.
Maar thans wachtte hem de vergelding!
Juist toen hij de trap van den toren
naar boven „spookte" en er aan dacht, hoe
hij den koster er tusschen nam, begon
plotseling de veer van de torenklok zich
to ontspannen en een klokslag trilde door
het luchtruim.
Maar het bleef bij dien éénen slag.
Verdikkie, was is dat? mompelde de
kleermaker verschrikt dat kan toch, be
ware me, al niet één uur zijn? Zou ik zoo
veel te laat zijn? of
Hij kwam niet verder, want uit de hoog
te, hij wist niet waar vandaan, klonk een
ontzagwekkende stem:
Terug zondaar 1 Thans is de maat vol!
Den kleermaker rezen de haren te ber
ge, zijn oogen traden buiten hun kassen
van ontzetting en met knikkende knieën
strompelde hij naar huis.
Zijn resolute vrouw was nog wakker,
toen haar echtvriend, meer dood dan le
vend thuis kwam.
Het is één uur, dat weet je zeker, hé?
ontving ze hem.
Wat er toen volgde, weet de verhaler
niet, maar wel weet hij, dat de bakker zijn
nieuwe pak bij gelegenheid van den doop
van zijn jongste spruit nog niet kon be
komen, omdat kleermaker Rijgdoor drie
dagen lang het bed moest houden en zeer
gezwollen, donker gekleurde „kluisgaten"
had, zooals Piet, zijn leerjongen, het uit
drukte.
Gespookt heeft het sindsdien niet meer
en de torenklok van Nergenshuizen laat te
middernacht de volle twaalf slagen hoo-
ren, waarvan zich een ieder kan overtui
gen. Bovendien is sedert dien koster San
ders buitengewoon trotsch op zijn vrouw,
niemand weet waarom,alleen wij weten
liet.
Maar, eere, wien eere toekomt.
Van den dag van zijn genezing af, gaat
kleermaker Rijgdoor eiken avond stipi
orp elf uur uit de herberg naar huis.
Hij zou niet graag nog eens zoo'n avon
tuur beleven.
Gisteler middag is koni ng Albert per
vliegtuig te Brussel «ingekomen. Na den
lunch had hjj onmiddellijk een langdufig
onderhoud met Delacroix, d«n premier, die
hem het collectieve ontslag van het kabinet
aanhood.
De kabinetscrisis tal rry moeielyk op te
lossen zijn. Naai verlnidr, drong de koning
er bij Delaoroix op aan, sich opnieuw te
willen belasten met de vorming van een
ministerie, maar dese veriocht den koning
een ander met die taak te willen belasten.
Later op den dag had de koni'g een
langdurig onderhoud met Bruoet, den so-
eiahstischeo Kamer-voonitter. Bruoet wee*
er met nadruk op, dat in het parlement
gfifn enkele party een m9arderbfid heeft.
Hij stelde voor in afwachting van de grond,
wetsherziening en de verkiezingen een op-
lossirg te zoeken in een kabinet, gevormd
uit de drie part yen met een beperkt program.
Gisteren is te Athlone, in Ierland,
een militaire auto aangevallen, waarbij
drie soldaten gewond werden, 's Avonds
volgden er represailes. De voornaamste
drukkerij van de stad werd verbrand,
waardoor een gedeelte van de bevolking
werkloos is geworden.
Officieel is gisteren bekend ge
maakt, dat bij de talrijke aanslagen op
politie-agenten in Ierland weer vier
agenten gedood en verscheidene gewond
zijn.
In een oproep van de officleren-
vereeoigiog der Dultsche republiek om
den Invaliden in de hospitalen een aan
genaam Kerstfeest te bezorgen, wordt
meegedeeld, dat er nu, twee jaren na
den oorlog, nog omstreeks 45,000 zwaat-
gewonden in de militaire hospitalen
liggen, van wie velen 20 tot 30 operaties
achter den rog hebben.
Op bevel van den polilie-president
te Berlijn zijn Woensdagochtendtusschen
8 en 9 uur uur verschillende hotels door
de politie bezet.
Het zijn hotel „Bristol'', het geheele
complex van het hotel Centraal, het
hotel en café „Bauer", de banketbakkerij
Kranzler en de verschillende zaken in
de diergaarde.
Voorts werd nog bezet het hotel
„Eden", waarvan de directeur in hechte
nis werd genomen, nadat huiszoeking
en onderzoek van de boeken had aan
getoond, dat de laatste 5 maanden,
voor 1.250.000 mark aan levensmiddelen,
boter, vet, melk, suiker door het hotel
van den sluikhandel was aangekocht.
Ook het hotel-telefooncentrale Bristol
werd door de politie bezet en het
telefonisch verkeer is den gasten van dit
hotel, waaronder léden van de entente
commissie, verboden.
Dit optreden van de politie heeft groot
opzien gebaard en met spanning wacht
men het verdere verloop deze „affaire" af.
De juridische commissie van den
Pruislschen Landdag heeft zich vandaag
bezig gehouden met het ontwerp nopens
de financieeie afrekening met de Hohen-
zollern. Bij de hieruit voortvloeiende
algemeene beschouwingen deed de
vertegenwoordiger van het ministerie
van financiën o.a. Se volgende mede-
deelingen In Januari 1919 heeft de
gewezen keizer een millioen gulden
(Ned.) ontvangen, in Augustus 1919
1.138.000 mark en in October 10 millioen
mark. Verkoop van grond in de Wil
helmstrasse bracht den keizer 40 millioen
markt op, welk bedrag ten deele gebruikt
is voor het aankoopen van het huis te
Doorn. Voor dit huis is hem in Aug.
1919 ook meubilair geleverd. Het ver
blijf van den keizer bij graaf Bentinck
kostte per dag duizend gulden, De
prinsen kregen tot 1 Juli 1919 hun toe
lage uit de kroongelden en daarna uit
het bouwfonds, doch zij bedraagt thans
nog slechts tweederden van vroeger.
Do >Times< verneemt uit Stockholm,
dat er in Rusland vele arrestaties en
terechtstellingen plaats hebben. De
speciale commissarissen, wier taak het
is eeo onderzoek ia te stellen tegen de
antl-bolsiewistlsche organisaties, hebben
reeds 18000 personen gearresteerd. In
de >Isweztla« wordt de klacht geul»,
dat er veel te weinig roode troepen
beschikbaar zijn om de opstanden te
onderdrukken.
De onlusten vinden hun oorzaak in
het gebrek aan levensmiddelen, waar
door de sowjet-regeering genoodzaakt
Is de voorraden op het platteland aan
wezig, op te vorderen.
De toestand in de Oekraïne moet zeer
ernstig zijn. De met geweien en zelfs
kanonnen gewapende boeren voeren een
waren guerllla-oorlog. Treinen worden
eenvoudig aangehouden, de reizigers
beroofd en de In den trein zittende
communisten een kopje kleiner gemaakt.
>Politieken< verneemt uit Riga, dat
reizigers uit Moskou, die daar aankwa
men, vertelden, dat er In Moskou een
opstand onder de soldaten uitgebroken
was.
De muiterij begon, toen enkele regi
menten weigerden naar het front te gaan,
zoo ze niet eerst nieuwe kleeren kregen.
6 h 7000 van de muiters zijn door de
roode regeeriog gearresteerd. In de
straten van Moskou zijn kanonnen en
machinegeweren opgesteld. 2 300
personen werden terechtgesteld. Men
gelooft, dat men de aanstokers van "deze
opstanden op het spoor Is.
Te Kopenhagen wordt uit Moskou
bericht ontvangen, dat in Wlt-Rusland
generaal Balasjovhsj Minsk bezet heeft.
Hij is voornemens met het Witte leger
naar Moskou op te rukken en nadert
met zijn troepen reeds Smolensk.
De Wlt-Roetheensche troepen van
18808
AANBEVOLEN MERKEN
Smolensk hebben de leiding genomen
in een opstand, dien de bolsjewlki in
bloed gesmoord hebben. 800 Wlt-
Roeteensche soldaten werden gefusil
leerd, 2000 andere manschappen van
die troepen zijn gevangen genomen,
alsmede een groot aantal burgers.
Db. Troelstra c.s. durfde zich bij
de interpellatie Van den Tempel, niet
openlijk uitspreken over"de vraag of de
ambtenaren In openbaren dienst het
recht hebben te staken. Sommige bladen
bijvoorbeeld ^Het Vaderland* hebben
uit dit stilzwijgen gesoncludeerd, dat de
sociaal-democraten dit zoogenaamd sta
kingsrecht verwerpen- >Het Volk» noemt
deze meening van »Het Vad.» louter
fantaste
»Bij de interpellatie Van den Tempel
heeft noch de interpcllaat, noch een der
andere sociaal democratische woordvoer
ders de poststaking veroordeeld, hetzij
bewimpeld of onbewimpeld. Wat door
van den Tempel veroordeeld werd, zoo
wel jn de Kamer als de Belavue-ver-
gadering, was slechts het sabotage ma
nifest.*
De socialist Jules Destièe laat, als
minister van Onderwijs in België de
stakende onderwijzers op de kelëndansen
De socialist Noske la Duitschland dreigt
stakende ambtenaren bij de keel te grijpen
Leoin in Rusland geeft bevel de stakende
arbeiders, in dieast der Sovjet republiek
eenvoudig neer te schieten; alleen mr.
Troelstra vii>dt het stopzetten van opeo-
baredienste» geoorloofd De lafheid van
dien heer, het niet te durven zeggen Is
groot. Maar zij Is te verklaren, gezien
wat zijn partijgenooten nu elders verklaren
en doen. e.'. zulke menschen die hier
precies het tegenovergestelde doen van
wat ze ginds aandurven, willen de wereld
hervormen,
De Katholieke Illustratie bevat
deze week het volgende
PLATEN Dr. F Banning. Een
zeldzaam lichteffect (foto A. Peperkamp)
Een hooggeplaatst persoon. Vrij
metselarij (2 foto's). De Zwitsersche
vrijheidsheld Willem Teil (5 platen).
Twee kieken uit de Kerk der Visitatie
te Paray Ie Monlal. De tragische
dood van den Griekschen koning (3 foto'.*).
Een groote scheepsbrand. Het
spoorwegongeluk nabij Haarlem (2 foto's
Onhoudbare toestand op een station
in den jatc 1920 (2 fo'o'O Dc we
reldkampioen Capablanca. Een neger-
huwelijk in Engeland (2 foto's). Een
indrukwekkende plechtigheid. Een
reis om de wereld (2 foto's), De ver
borgenheden in het woudgroote prijs-
rebus 1000 Gulden aan prijzen.
TEKST Op Akkermanshoevr, roman
door Marie Gilsen. Ode aan een oude
vriend, door Max. Dr. F Banning,
door H. B. v. d. S. Vrijmetselarij,
door A. Smits-Govertsen De Zwit
sersche vrijheidsheld Willem Teil.
Jonge kattenmisére, door Gabrielle.
De trouwe bezoekster door P. Reine.
Herdenking, door Wil. De reis
om de wereld in 52 dagen, door Martin
Berden. De Inhoud. Wat je al
niet leest. Onze rebussen. Voor
waarden prijsrebus verborgenheden In
het woud.'
Door den minister van L. N. en
H. zijn nieuwe maximum kleinhandel-
prijzen voor den verkoop van turf vast-
gesteld.
De Tweede Kamer heeft in de
zitting van gistermiddag verworpen het
voorstel van den Minister van Financiën
om de gemeenten het recht te geven
tot heffing van debietrechten op wijn,
bier, gevogelte, wild en voor zooveel
daarven geen rijksaccijns of rijksdebiet-
recht wordt geheven, ook op andere
genotsmiddelen.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
het wetsontwerp tot pensioenregeling
voor de ambtenaren en hunne weduwen
en wezen.
Verschenen is de Memorie van
Antwoord van de Regeering op de Staats
begroting 1921.
Bij het bezoek van jhr. Loudon,
onzen gezant te Parijs, aan Rljssel heeft
een van de aanwezige Nederlanders me
degedeeld, dat zijn vriend, de heer van
Wezel, een in Amerika gevestigde Am
sterdammer, hem een chèque van een
half millioen francs heeft doen toekomen
als eerste gift voor den wederopbouw
van het dorp Les Espanges, nabij Verdun,
waar zoo lang en hevig gevochten is
en waar ook Nederlandsche vrijwilligers
gesneuveld zijn.
Naar wij vernemen, is binnen enke
le dagen de indiening bij de Tweede Ka
mer te verwachten van het wetsontwerp
tot verleening van pensioenen aan ambte
naren en hun weduwen en weezen, de
nieuwe burgerlijke pensioenwet.
Gistermorgen 10 uur hebben zich de
heeren mr. A. S. Ilueb, rechter-eommissu-
ris en mr. A. Rombach, substituut-officier
van justitie, vervoegd ten kantore der
Rotterdamsche Handels- en Landbouw-
bank aan den Noordsingel te Rotterdam,
tot het doen van een huiszoeking. Zij stel
den de directie een aantal vragen omtrent
de werking der Bank, welke vragen door
de directie beantwoord werden. Verder
namen zij eenige obligaties en brieven in
béslag. De bewijsstukken, dat de beleg
gingen, genoemd in de prospectussen en
advertenties, werkelijk geschied waren
werden hun door de directie vertoond,
waarna zij ook deze stukken medenamen.
De justitie heeft, zoo vernemen wij ver
der een verbod tot afgifte van gelden etc.
door de posterijen aan de directie dei-
bank uitgevaardigd, waarop deze zich te
legrafisch tot den Minister gewend heeft
en waarbij de Staat aansprakelijk werd
gesteld voor de te lijden schade.
Ook bij 4 agenten der bank te Rotter
dam zijn obligatiën en bescheiden in be
slag genomen.
Bij het onderhoud en de huiszoeking
hedenmorgen waren ook aanwezig, behal
ve mrs. Rombach en Rueb, de inspecteur
der recherche, de heer J. D. M. Van Reyn -
Snoeck en namens de directie der bank de
heeren mr. N. P. Zijderlaan, Jhr. mr.
Pornpe van Meerdervoort en De Kat.
De directie der Rott, Handels-
en Landbouwbank heeft zich over het
Ingrijpen der justitie telegrafisch gewend
tot den minister van justitie en de staat
aansprakelijk gesteld voor alle schade
die de bank door een dusdanig optre
den mocht ondervinden.
De eerste en tweede premie-trek
king hebben Donderdag te Aken in het
Badshotel plaats gehad.
BAARDWIJK.
Openbare vergadering van den raad
dezer gemeente op Donderdag 4 Nov.,
des avonds ten 7 uur.
Voorzitter Edelachtb. heer de GoeiJ.
Ongeveer 7,15 uur opent de Voor
zitter de vergadering; afwezig de heer
Donkers.
De notulen der vorige vergadering
worden na voorlezing onveranderd goed
gekeurd en vastgesteld.
Aan de orde
1. Ingekomen stukken.
Proces-verbaal van kasopneming. Uit
het onderzoek is gebleken, dat in ka9
was f4016,41 Va-
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
Schrijven van de salarls-commlssie-
Krijgsmap.
Adressanten dringen er op aan de
salarieerlng van de ambtenaren en ge
meente-werklieden zooveel mogelijk
uniform te maken en dringen er tevens
ten sterkste op aan, aan een te stichten
Centraal Kindertoeslagfonds deel te
nemen.
Uit dat fonds, waaraan de gemeente
besturen hebben bij te dragen, zullen
de toeslagen worden betaald.
De Voorzitter zegt dat de leden «>it
raadsverslagen van omliggende gemeen
ten gezien zullen hebben, dat dit rapport
geen gunstig onthaal heeft gevonden
omdat de Bond van gemeente-ambte
naren niet Is gehoord en ook wijl een
staatscommissie is Ingesteld, die belast
is met het onderzoek deze kwestie be
treffende.
In een dezer dagen te Waalwijk ge
houden vergadering van gemeente-ambte
naren is geadviseerd het schrijven voor
kennisgeving aan tu nemen, in afwach
ting van bet rapport der staatscommissie.
Burg, en Wetb. stellen voor het
schrijven voor kennisgeving aan te nemen.
De heer Lombarts is het met het
voorstel van Burgemeester en Wethou
ders eens, ten eerste omdat de organi
satie niet Is gehoord en ten tweede wijl
De Echo tui het Zuiden
liep hij in het donkere slaapvertrek liem.
Alle weerlicht, zei de kleermaker,
nou moet ik me haasten, anders is het te
iaat.
