Derde Blad.
Markode Bandiet
Uit de Pers.
Provinciaal Nieuws
FEUILLETON
SUMMER 89
ZATERDAG 6 NOVEMBER 1930
He JAARGANG.
Dit blad verschijnt
WOENSDAG- EN ZATERDAGAVOND.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1.25.
Franco p. post door het geheele rijk f 1.40.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden enz.,
franco te zenden aan den Uitgever.
Na de loonen.
De Bossche medewerker van de Msbd.
schrijft:
Onlangs werd er ergens een bijeen
komst gehouden van verschillende perso
nen, die een nieuwe loonregeling te be
spreken hadden. Daar waren vertegen
woordigers van een openbaar bedrijf en
vau vakvereenigingen. De loonregeling
ontworpen door iemand die de behoeften
der arbeiders van zeer nabij kent, mocht
gerust worden gelegd naast die van de
particuliere bedrijven. Een vereenigings-
bestuurder, vrijgestelde, meende dat er
nog iets opgelegd moest worden. De over
heidsvertegenwoordiger verbaasde zich.
„Maar lieve hemel, vroeg hij is het dan
nooit genoeg?" En heel eerlijk bekende de
vrijgestelde, dat de regeling wel heel mooi
was, maar dat hij ter wille der „actie"
toch ook iets doen moest.
Dit geval teekent den toestand.
Op een gegeven oogenblik, wanneer bil
lijkheid en rechtvaardigheid haar laatste
woord gesproken hebben, komt de behoeff-
te aan actie haar overbieden.
Zoo blijven wij draaien in den cirkel
van maatschappelijke beroeringen, om
wille der beroeringen.
En zoo worden de wanverhoudingen In
de maatschappij niet alleen bestendingld,
maar verergerd.
Het is geen zeldzaamheid meer dat ili-
tellectueelen met een bescheiden inkomen
jaarlijksche bijdragen afstaan aan liefda-
digheidsvereenigingen, die gedurende de
wintermaanden steun verleenen aan ge
zinnen v. areiders wier inkomen anderhalf
of tweemaal zooveel bedrdagt als dat van
onderwijzers, leeraren, schrijvers, ambte
naren en dergelijken.
Heel de „actie" is langzamerhand ver-
loopen in een eenzijdige bevoordeeling
der menschen op stoffelijk gebied, terwijl
de zedelijke vorming, die toch minstens
gelijken tred moest houden met de loonén-
verbetering, nagenoeg geheel verwaar
loosd wordt.
Of dit in overeenstemming is met het
doel onzer katholieke arbeidersvereni
gingen?
Lees er „Rerum Novarum" eens op na.
„Wat de hoofdzaak betreft zoo zult
ge daar lezen dit stelle men vast als al-
gemeene en onveranderlijke wet dat de
arbeidersverenigingen zóó worden inge
richt en bestuurd, dat zij de meest ge
schikte en meest gemakkelijke middelen
verschaffen voor het beoogde doel, het
welk hierin bestaat, dat alle leden door
hun vereeniging verwerven vermeerde
ring van lichamelijke en geestelijke goe
deren en van bezit. Het is echter duidelijk
dat men naar de Godsdienstige en zede
lijke vervolmaking als naar het voornaam
ste doel moet streven; en dat door dit doel
de geheele inrichting der vereeniging
moet worden beheerscht. Anders zouden
zij ontaarden tot een ander karakter, en
zouden zij zeker niet veel beter zijn dan
Tclef. 38,
WAALWIJKSCHR EN LANGSTRAATSCHE COURANT.
Uitgave: Waalwljksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen
Teleur.-AdresECHO.
van „De Echo van het Zuiden".
door
Louis Boussenard.
EERSTE DEEL.
Te vuur en te zwaard.
19)
VI. IN HET HOL VAN DEN
BANDIET.
Daarom, ik, Marko, bey van Kossovo,
afstammeling der prinsen van Albanië, ik
noom u veraders en verbrekers onzer
oude vriendschapelijke verstandhouding.
Mijne gerechtigheid veroordeelt u ter
dood, en de lieden van mijnen stam gaan
u uitroeien!
Dit zwetsen en dreigen slaat de Turken
inet verstomming en gramschap. Wat! die
halve wilde durft opstaan tegen het gezag
-vand en Sultan! De aanvoerder eener ben
de die geen twee honderd man sterk is,
ontrolt de vaan des oproers ten aanzien
vand en meester van zes en dertig railli-
oen onderdanen!....
Korte bevelen beantwoorden den doods
kreet:
Vuurt op den schelm!en voor
waarts!
Zoo vlug en lenig als eene kat springt
Marko op den grond.
Als het tweede salvo klettert, staat hij
reeds beschut achter den wal. Al fluitende
vliegen de kogels boven zijn hoofd zonder
dat soort van vereenlgingen, dat met
Godsdienst in het geheel geen rekening
pleegt te houden".
Reeds zijn er onder de arbeiders velen,
die begrijpen, dat lang niet elke zooge
naamd met succes gevoerde „actie" hun
leven beter en aangenamer maakt.
Het is echter duidelijk dat men ook te
veel acties voeren kan. Enkele vakken
worden zachtjes aan lam „geageerd". Ar
beiders uit de bedrijven der genotmidde
len hebben al hun toevlucht moeten ne
men tot de bouwvakken. En wanneer de
burgerij zoo voort gaat met te bezuinigen,
waarop bezuinigd kan worden, wanneer
de menschen zeil' zooveel mogelijk gaan
timmeren, zelf behangen, zelf kleinighe
den verven, zelf kleine herstelwerken ver
richten dan kunnen de arbeidersveree
nigingen nog moeilijke dagen verwachten.
Maar het is ook mogelijk, dat de ver-
eenigingsleiders eens tot bezinning ko
men en eindelijk, weer eens het zwaarte
punt des levens daar gaan zoeken waar
het gezocht moet worden.
In plaats van de eeuwig-pratende, al-
toos-veelschrijvende en verzoekschriften-
opstellende vrijgestelden, die de salaris-
actie in gang houden, zouden de vereeni-
gingen zich de weelde kunnen veroorloo-
ven van vrijgestelden, die de arbeiders
leeren leven.
Het klinkt wat gek maar bij eenig on
derzoek zal ieder het moeten toegeven,
dat de meeste arbeiders iedere levens
kunst missen.
Op de tien die een behoorlijk gebruik
van hun inkomen maken, zijn er vijf en
twintig die niet het minste slag er van
hebben, om een gulden ook wezenlijk een
gulden te doen zijn.
Heel kort geleden hoorde ik nog van
een zeer merkwaardig geval.
Een jeugdig arbeider met een flink in
komen had in een jaar tijds meer dan
duizend gulden utigegeve» voor een gra-
maphoon en bijbehoorende platen. Van
andere uit deze streek vernam ik uit de
meest-betrouwbare bron, dat zij 's Zater
dagsavonds tien gulden G,een smid" zeg
gen zij omdat een smid de figuur van den
arbeid voorstelt op het bankbiljet), ja, ja,
tien gulden op zak steken als uitgaans-
geld en dat er 's Zondagsavonds geen hal
ve cent meer over is van dat geld. De gra-
maphoon-clwaas blijft ten minste gezond
van lijf en leden, bij rijn liefhebberij; de
anderen lijden meestal aan onleschbaren
bier- en jeneverdorst en maken zoowel
zichzelf als hun gezinnen ongelukkig.
Wij leven in een overgangstijdperk,
zeker. En er zijn tallooze arbeiders voor
wier spaarzaamheid en goed gebruik van
inkomsten wij eerbied moeten hebben.
Evenwel staat het vast, dat verreweg de
meesten met hun inkomen niet datgene
bereiken wat er mee bereikt moest wor
den. De vrij-gestelden van thans zullen
niet de meest geschikte personen zijn om
hieraan een einde te maken.
v Neen, indien het ons ernst is met de
verbetering der maatschappelijke inrich
ting zullen wij aan de arbeiders moeten
leeren hoe zij hun geld liet beste gebrui
ken kunnen. En wie zou hun zoo iets beter
kunnen leeren dan de vrouw, die van na
ture een betere econoom is dan de man?
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel; minimum f 1.50.
Reclames 80 cent per regel.
Wij bezitten in het Zuiden een vroed
vrouwen school, waarvan de leerlingen in
de toekomst veel goeds beloven.
Wij bezitten een boerinnen-pensio
naat dat zeer gewaardeerd wordt. Jonge-
meisjes ontvangen in de ziekenhuizen op
leiding tot verpleegsters en onderzoek
sters. Een school voor maatschappelijk
werk naar het model der bekende Amster-
damsche missen wij echter nog, zeer
ten nadeele der arbeidersbevolking, die
juist van ontwikkelde en stelselmatig-wer-
kende meisjes zooveel kunnen leeren.
Zooveel voor een prettige inrichting der
woning; zooveel voor de goedkoope berei
ding van een degelijk maal, zooveel voor
de voordeelige kleeding der kinderen;
zooveel voor de bevordering van de ge
zondheid!
Wanneer ik arbeidersvrouwen in de
achterbuurten op elk uur van den dag te
gen deurposten en vensters zie hangen,
om met elkander te praten, dan denk ik
dikwijls: arme man, die straks thuis komt
en een vuile kamer en ongaar eten vindt!
Maar tegelijkertijd gaan mijne gedachten
naar de welgevulde kassen van vereeni-
gingen en bonden die bij de eerste de
beste gelegenheid voor een staking zullen
worden aangesproken: kassen, waarin
toch wel voldoende middelen te vinden
zijn, om huisbezoeksters op te leiden en
aan te stellen nóóst de actie-voerders. De
burgerij zal gaarne een penningske offe
ren, om langs dezen weg wat meer rust
in de maatschappij te verkrijgen.
Ja, als nu, na de loonen, ook het leven
de levenswijze eens een goede beurt
kreeg!
iemand te deren, of verpletteren zich te
gen den rotswand.
Eensklaps komt er leven in de groote
blokken, welke daar reeds eeuwen schij
nen opgetast te liggen. Langzaam raken
zij los uit het mos en de aarde. De Alba-
neezen spannen al hun spierkracht in bij
het drukken op de groote hefboomen.
Nog een poging!Een, twee!.. De
blokken zijn heelemaal losEen! twee!
drie!Een laatste inspanning!..
Ze zijn er aan! brult Markoter
dood!ter dood!
En daar stort het gedeelte der omwal
ling dat den eenigen toegangsweg be
heerscht, met onbeschrijfelijk gedruisch
naar beneden.
De blokken komen terecht op het pad,
waar, in dichte massa, mannen en paarden
zich verdringen. Niets weerstaat aan zul-
ken stortvloed van steenen. Hij dondert
neer met het gedruisch van vijftig kanon
nen die afgeschoten worden, alles weg
maaiende, alles vermorzelende. De Turken
kunnen niet voor of achteruit, ze staan in
gesloten tusschen den onwrikbaren rots
wand en den afgrond. Geen kans om den
afgrijselijksten dood te ontgaan.
Zij slaken een laatsten kreet. En hun
doodstrijd is uitgestreden. Want de stort
vloed gaat over hen heen alles verniette
gende: mannen, paarden, wapentuig.
Een oogenblik, en de schoone ruiterben
de is enkel nog een hoop bloedige over
blijfsels die, onkennelijk, worden medege-
sleept naar den bodem des afgronds.
En de steenmassa na hen te hebben me-
degesleurd, bedekt hen thans, op eene
diepte welke het oog niet peilen kan. Zij
zijn voor altijd verdwenen, en niemand
zal vermoeden wat er geworden is van die
gendarmen, uit Prichtina vertrokken voor
een geheimzinnigen tocht.
Waalwijk, 5 Nov. 1920.
INSCHRIJVING KIOSK:
Laatste bedrag f222.80
Op hoop van navolging f 5.—
Totaal f 227.80
Het is met voldoening, dat we te
midden van de misères ln de Industrie,
toch oog een enkel lichtpuntje kunnen
aanwijzen, dat getaigt van het feit dat
enkele fabrieken nog flink te weiken
hebben ot van het vertrouwen van die
fabrikanten in dc toekomst onzer In
dustrie.
Zoo vernemen we dat de iederfabiiek
der firma P. van Loon Gzn. wederom
aanmerkelijk zal worden uitgebreid. Ook
de heer J. C. Spapens zal zijne schoen
fabriek aanmerkelijk vergrooten, zoowel
fabriek, als magazijnen en kantoren.
De firma Pulles-van Gerven Co.
besteedde de uitbreiding harer fabriek
dezer dagen aan. De inschrijving voor den
beton-bouw alleen werd gegund aan de
firma H. H. Martens en Zo. te Ooster
bout voor ruim fl 30.000, waarbij niet
begrepen zijn verandering van kantoor,
(nrijweg enz. welker daarstelllng reeds Is
geschiedt; ook de vergrooting der
schoenfabriek van den heer H. de Ruijter-
Moonen is thans gereed gekomen.
De onderlinge melkverkoopers
alhier hebben besloten den prijs der melk
Niemand, tenzij de drie gevangenen, tot
wie Marko nu zijn afschuwelijke taak is
volbracht, zich wendt, zeggende:
Ik geloof dat wij ons gaan verma
ken l
VIL DE DOOD VOOR OOGEN.
Een dreunende vreugdekreet had het
vernietigen der Turken begroet, 't Was
een lawaai gelijk de menscheneters voort
brengen als zij ten maaltijd gaan, een af
schuwelijk rumoer van woedende kereis
dronken van het bloedvergieten.
De vijand lag vermorzeld in het diep
ste van den afgrond, maar dit was die
roofdieren in menschengedaante niet vol
doende: bloedbaden aanrichten is voor
hen als een natuurlijke behoefte.
De laatste woorden van Marko beloof
den hun dil alles. En de drie gevangenen
gingen hun een onverwacht naspel bezor
gen. Oordeelt dan over hun blijdschap,
toen zij, hunnen bey achterna ijlende,
de plek van 't plein bereiken waar, stevig
gebonden, Joannes, Michel en Panitza lig
gen.
Broeders! murmelt Joannes, het
noodlot vervolgt ons.... we zijn verloren!
't Komt er op aan moedig te sterven.
We zullen sterk zijn! antwoorden de
twee Slavonen en we zullen die wilden
toonen hoe mannen sterven die een hart
in het lijf hebben.
En, vooral, laat hen in den waan dat
wij werkelijk behooren tot de Turksche
gendarmerieechte Turken!
Ik hoop dat zij ons niet herkennen.en
ons aanziende als Muzelmannen, ons zul
len om brengen zonder ons te folteren!
Ja, gij hebt gelijk.... gij zult het
woord voeren en zeggen wat noodig is.
Ik dank u, broeders!Vaarwel!
te verhoogen met 2 cent en te brengen
van 20 op 22 cent per liter.
A.s. Zondag hondt de R. K. Werk
liedenver. van WaalwijkBesoijen haren
jaarlijkschen feestdag. Des morgens
onder de speciale H. Mis van 7 uur
een algemeene H. Communie! Des avonds
6 uur feestvergaderlng, opgeluisterd door
harmoale en liedertafel, terwijl als spreker
zal optreden de kriogpropagandist de
heer J. A. Kolkman.
Wij ontvingen een keurig verzorgd
gedenkboekje ter blijde herinnering aan
het zilveren jubelfeest der Bisschoppelijke
Kweekschool te VBosch, 1895—1920.
Het aardig werkje bevat een hulde aan
den stichter Mgr. v. d. Ven z.g., aan
den eersten rector, den tegenwoordigen
bisschop Mgr. Diepen en aaa den eerster
frater-directeur, fr. Gerardus z.g. Dan
wordt de geschiedenis dezer zegenrijke
stichting verhaald, die aan niet minder
dan 330 leerlingen het diploma zag uit
reiken. Voorts gingen anderen in den
handel, weer anderen studeeren aan de
universiteiten enz. Ook uit onze plaats
en omgeving hebben velen hun tegen
woordige carrière aan de kath. kweek
school te danken. Moge zij nog voort
gaan vele, goede katholieke onderwijzers
te kweekeo.
De stand der avondcursussen aan
de Rijksschool voor Leerlooiers en
Schoenmakers te Waalwijk, is thans
als volgt:
Cursus Aantal
I - 28
II 23
ill 22
IV 12
V 14
Totaal 99
Verdeeld naar de woonplaatsen:
Waalwijk 35
Kaatsheuvel 24
Besoijen 11
Drunen 10
Sprang 7
Vrijhoeve-Capelle 6
Loon-op-Zand 5
Baardwijk 1
Totaal 99
Verdeeld naar den leeftijd
14—17 jaar 28
18—20 jaar 22
21—24 jaar 28
25—30 jaar 18
boven 30 jaar 3
Totaal 99
Van deze leerlingen werken op de
fabriek in de verschillende afdeelingen
Bovenwerkafdeeling 88
Onderwerkafdeeling 11
Totaal 99
Kenners en liefhebbers van goede
muziekwerken zullen a.s. Woensdag 10
dezer gelegenheid hebben, van eene
Interessante voordracht te genieten.
In de Achterzaal van Hotel Verwiel
alhier houdt om acht uur precies 's avonds
de Heer A. Alt, toonkunstenaar te
Bolsward, eene voordracht met lichtbeel
den, over de Opera Faust.
Ik neem naar de andere wereld twee
smarten mededeze Nikea verloren en
deze u met mij in 't verderf gesleept te
hebben!
Betreur niets, broederl Hij die op
komt terwijl hij zijnen plicht doet is niet
te beklagen. Het stond hierboven geschre
ven dat wij aldus zouden eindigen.
Stil!daar zijn de beulen!
Marko en zijne bende bereiken hen. Zij
maken een breeden kring rond de slacht
offers, die onverschrokken in 't wit dier
van haat en bloeddorst blinkende oogen
kijken, zonder vrees voor die grijnzende
wezens, wier handen tot klauwen samen
trekken.
Marko beschouwt hen aandachtig, on
derzoekt nauwkeurig hunne gelaatstrek
ken en schokschoudert. Met hun tarbuchs
welke hun voorhoofd bedekken tot aan de
wenkbrauwen, hun wangen door steenen
en doornen gescheurd en gekneusd en
met geronnen bloed bevuild, zijn ze vol
komen onkenbaar.
En Marko, die hen maar eens gezien
heeft, tijdens het gevecht te Salco, ver
moedt absoluut niet wie ze zijn.
Trouwens, wie zou op de gedachte ko
men dat uniformen van 't keurkorps van
't Ottomaansche leger drie boeren bedek
ten die een paar dagen te voren ginder,
in 't Christendorp, de roovende en moor
dende Albaneezen weerstand hadden ge
boden? En toch, Marko zou nooit geloo-
ven Joannes voor zich te hebben, Joannes
die ten gronde ging in den kolk der 8it-
nitza.
Wie zijt gij? vraagt hij brutaalweg
aan den echtgenoot van Nikea.
Padischai tchok yayalde Sultan
leve lange jaren! antwoordt Joannes met
bewonderende koelbloedigheid.
Ik ben onderofficier bij de gendarmen
Het werk wordt door hem geheel
dooiloopen, bronnen en strekking van
den inbond uiteengezet en bij de voor
naamste muzikale mementen stil gestaan
ter verklaringeen en ander met plano
begeleiding.
Voor verkrijging van toegang tot die
voordracht kan men zlcb, zoover de
plaatsruimte dit toelaat, dien avond
vanaf 7 uur aan Hotel Verwiel vervoegen.
De import van buitenlandsche
schoenen neemt nog maar steeds toe.
Nu het zoover gekomen is dat buiten
landsche fabrieken in de voornaamste
plaatsen des lands vliegende winkels
oprichten, waar zij hunne producten
tegenvolge der valuta nog aan belangrijk
lagere prijzen dan onze kostprijzen direct
aan het publiek plaatsen, meent het
Dag. Bestuur van den Ned. RK. Bond
van Schoenfabrikanten dat het andermaal
pogingen bij de regeering aan moet
wenden om aan deze oneerlijke concur
rentie paal en perk te stellen.
Deze week is over te voeren actie
een bespreking gehouden tusschen
het bestuur van dezen Bond met de
besturen van den Grossiersbond en de
besturen dér Winkeliersorganisaties.
„Schoenindustrie''.
Zondag a.s. speelt Quick II een
comp.-wedstrijk tegen Alexander uit
Tilburg op het terrein alhier.
Daar Quick I geen wedstrijd heeft,
kunnen oe reserves volledig opkomen.
Het zal aan spanning niet ontbreken,
zoodat we de voetbalsupporters aanraden
dezen wedstrijd bij te wonen.
Aanvang 2, uur.
De rector der R. K. Leergangen te
Tilburg Dr. H. W. E. Möller heeft ontslag
genomen om reden van gewichtige onder-
wijsbelangen.
De N. Tilb. Crt. schrijft naar aanleiding
hiervan:
Het bericht over de ontslagname van dr.
Moller als rector der R. K. Leergangen
zal op velen, zooals op ons een pijnlijken
indruk maken.
„Om gewichtige onderwijsbelangen" is
zulk een gewichtige maar vage uitdruk
king, dat men geneigd is te vragen naar
meer aanduiding. Naar wat wij er over
hoorden is de capaciteitskwestie van een
der leeraren oorzaak, dat Dr. Moller niet
langer de verantwoordelijkheid wenscht
te dragen. In dit geval is het dubbel jam
mer, dat men er niet op uit is geweest Dr.
Moller als rector voor de Leergangen te
behouden. Hij heeft met groote opofferin
gen die leergangen gemaakt en verdedigd
tegen een zeer groote en niet altijd faire
tegenwerking. En heeft er zijn eigen ca
chet op gedrukt met name ook door de
geestdriftig katholieke breedheid in liet
onderwijs.
Het is een zeer zwaar verlies voor de
instelling, die in waarheid katholiek en
thousiasme van de eerste soort niet te veel
kan hebben.
Dr. Moller intusschen, wij kunnen er
heden nog niet alles van zeggen, moge
overtuigd zijn, dat de belangstelling van
geheel Katholiek Nederland hem volgt en
dat de dankbaarheid van leder, die weet
Zijner Majesteit!
En die <laar?
Twee gendarmenmijne onder-
boorigen!
Waarom werd ik aangevallen?
Ik ken niet de geheimen der hooge
oversten.
Waarom zonderdet gij u van de ben
de af, gij en uwe twee maats?
Wij liepen niet weg, vermits wij aan
de spits reden van het escadron gendar
men.
Nochtans, gij werdt achtervolgd en
men heeft op u geschoten. Nogeens, waar
om?
Ik weet het niet. Misschien om uwe
aandacht of te leiden.... u te doen geloo-
ven dat men zich van ons wilde meester
maken en zoo, veinzende ons op te jagen,
schier ongemerkt uw domein binnen te
dringen.
Dat is mogelijk!
Hadt gij geen orders ontvangen mij be
treffende?
Datherinner ik mij niet meer.
Gij liegt!
- Het falen van het geheugen is niet
liegen.
Marko denkt een oogenblik na. Hij
plukt aan zijn langen, wilden knevel,
glimlacht en zegt:
We zullen zien.
Hij buigt zich, rukt den dolman los van
den valschen zapitee en betast hem. Het
kleedingstuk heeft een binnenzak, met
een speld gesloten. Hij trekt de spelt er
uit, gaat met zijne hand in den zak en
haalt er een grooten omslag uit met rood
lak gezegeld.
(Wordt vervolgd.)
HE ECHO VAN HET UWX
