Markode Bandiet
l„N00RD-BRABAND"|
WAALWIJK
i
Binnenland.
Buitenland.
DuitschlancL
FEUILLETON
Maatschappij van Verzekering op het Leven.
Gemeenteraad.
NUMMER 90
DONDERDAG ll NOVEMBER 1920
Ï8e JAARGANG.
Dit blad verschijnt
WOENSDAG- EN ZATERDAGAVOND.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1.25.
Franco p. post door het geheele rijk f 1.40.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden enz.,
franco te zenden aan den Uitgever.
Telef. 38.
WAALWIJKSCHE EN LANGSTRAATSCHE COURANT.
UitgaveWaalwljksche Stoomdrukkerij An toon Tielen
Telegr.-AdresECHO.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel; minimum f 1.50.
Reclames 30 cent por regel.
Maandagavond om half zeven is dr.
Kuyper te 's-Gravenhage zacht en kalm
overleden.
Op den 29en October werd Abraham
Kuyper te Maassluis geboren. Hij bezocht
in zijn geboorteplaats es later te Mid
delburg, de lagere school. Het verluidt,
dat men hem als jongen voor dom hield.
Desniettegenstaande ging bij reeds op
12-jarlgen leeftijd naar het gymnasium,
dat hij te Middelburg en te Leiden heeft
bezocht. In 1855 verliet hij het om In
de letteren en de godgeleerdheid te gaao
studeeren. In zijn studiejaren won hij den
prijs in de prijsvraag, welke door de
Theologische Faculteit te Groningen was
uitgeschreven over het ketkelijk vraag
stuk ten dage van Calvijn en a Lasco.
In die jaren had dr. Kuyper, naar hij
zelf in zijn «Confidentie» beschrijft, nog
geen eigen kerkelijke richting gevonden.
Hij werd den 2den September 1862 op
een proefschrift «Johannes Calvinletjo-
annls de Ecclesia Sententlarum inter te
Composltio» tot doctor in de godge
leerdheid bevorderd.
Dr. Kuyper's werkzaamheid op kerke
lijk gebied vangt aan met zijn beroeping
naar Beesd, waar hij den 7en Augustus
1863 zijn intrede deed.
Na 4 jaar verblijf werd dr. Kuyper
beroepen In Utrecht en in Augustus
1869 naar Amsterdam.
In dien tijd ilgt zijn eerste optreden
als journalist op den eersten April 1872
aanvaardde dr. Kuyper de hoofdredactie
van »De Standaard», dat dien dag voor
het eerst als dagblad uitkwam. En in
dien tijd vangt ook aan zijn optreden
op wetenschappelijk en staatkundig ter
rein zijn pogingen tot oprichting eene>
Christelijke Universiteit en zijn verkiezing
tot lid van de Tweede Kamer in 1874
in het district Gouda.
Op wetenschappelijk gebied memo
reerden we reeds de pogingen, omstreeks
'75 gedaan, tot oprichtiog van een
christelijke universiteit, welke mislukten.
De daarop volgeode regeling van het
Hooger Onderwijs leidde tot besprekin
gen te Amsterdam, waarin door vooraan
staande Gereformeerde predikanten en
anderen van gedachten gewisseld werd
over de oprichting eener Vercenlging
voor Gereformeerd Hooger Oade<wijs
Op 5 December 1878 werd een verga
dering te Utrecht gehoudsn, waarin tot
de oprichtiog dier verecDlglng werd be
sloten. Tot hoogleeraar werd ook be-
noemddr. Kuyper, lo wlen men algemeen
den stichter dezer Geref. instelling erkent.
Een felle penne-trijd heeft hij nog ge
voerd, voor de opening der Vrije Uni
versiteit, met dr. Bronsveld, die in
>Stemmen voor Waarheid en Vrede»
het recht van particulieren om een Hoo-
geschool te stichten, ontkende. Dr. Kuy
per verdedigde dat recht In zijn bekende
brochure «Strikt genomen», waarin hij
het recht tot Uoiverslteitsstichting staats
rechtelijk eo historisch heeft getoetst. On
der geweldige belangstelling werd de Vrije
Universiteit 20 October 1880 geopend.
van „De Echo van het Zuiden".
door
Louis Boussenard.
EERSTE DEEL.
To vuur en te zwaard.
20)
VII. DE DOOD VOOR OOGEN.
- Ge wildet dit papier verbergen!
Ik zeg u dat ik 't vergeten had!
Daareven werden we schier vernietigd
ouder een hagelbui steenen, dan, ik deed
daar eenen val., ik zie en hoor u nauwe
lijks.
Marko verscheurt den omslag en leest
halfluid:
De bey van Kossovo, onze achtbare
vriend Marko, wordt bij dezen uitgenoo-
digd zich onverwijld aan te bieden in het
wilajet Prichtina. Het ware verkieselijk
dat bey Marko op staanden voet vertrok
en zich liet vergezellen van den drager
dezes briefs".
Het stuk was geteekend: „Omer Pacha,
wall van Prichtina".
Geen dagteekening, geen andere aan
duiding; doch onder het handteeken van
den algemeenen gouverneur prijkt het
keizerlijke zegel, het geduchte zinnebeeld
voor welk de hoogmoedlgsten en de aterk-
sten buigen.
Marko laoht schamper en voegt er bij:
't Was dus wel degelijk eene hlnder-
In tegenwoordigheid van den Minister
van Blnnenlaodsche Zaken en tal van
andere autoriteiten. Dr. Kuyper had hier
mede zijn grootste ideaal verwezenlijkt
het vestigen van een wetenschappelijke
veste voor de Calvinistische wereldbe
schouwing.
Dr. Kuyper's optreden op staatkundig
gebied dateert van zijn verkiezing in
hfct district Gouda. Zijn voornaamste
werk moest worden de organisatie van
de antl-revolutionnaire partij in den lande
tot ontwikkeling te brengen. De school
kwestie bond rechtscb. maar dr. Kuyper
wilde een hechter fundeerlng geven aan
de antl-rev. partij. In de >S'andaard<
werkte bij in een reeks artikelen »Ons
program' uit, later in boekformaat ver
schenen, vele drukken tellende. His
torisch gaf hij een grond aan zijn partij
in zijn bekende studie »Het Calvinisme,
oorsproog en waarborg onzer consti
tutioneel vrijheden'. En In >Ons pro
gram' werkte hij verder de Calvinistische
wereldbeschouwing uit op staatkundig
gebied.
Van '77 af is dr. Kuyper de leider
der antl-revolutionnalren geweest. In
dat jaar werd hij gekozen tot voorzitter
van het nieuwe comité, door de afge
vaardigden der anti-rev. klesvereenl-
ginngen gevormd.
Sindsdien is dr. Kuyper's naam on
verbrekelijk verbonden aan de politieke
geschiedenis des lands.
Op het kabinet-Mackayhaddr. Kuyper,
door zijn nauwe relaties, veel Invloed.
Hoe zijn invloed voorts steeds stijgende
was, is genoegzaam bekend. Na den
val van het kablnet-Mackay, maakte de
meer aristocratische groep van de anti-
revolutlonnalren zich los van de meer
democratische groep, welke scheiding
bevorderd werd door dr. Kuyper's
houding bi] de kieswet van minister Tak
van Poortvliet. Zijn houding leidde tot
een breuk met jhr. mr. A. F. de Sa-
vonoio Lobman, een breuk, die dr.
Kuyper meende toch niet te kunnen
'ermijdeo.
Van zijn verkiezing (In 1894) af voor
het district SileHrecht (dr. Kuyper was
«enigen tijd uit de Kamer geweest)
heeft de siaatsmaa zijo grootsten invloed
kunnen ontwikkelen hij vereenigde toen
net voorzitterschap van de antl-rev.
Kamerclub met het voorzitterschap van
het centraal comité der partij, zoodat
hij >leiden< kon in vollen zin des
woord».
De stembus van 1901 bracht een
echtsche meerderheid in de Kamer;
eo aan dr. Kuyper werd opdracht ver
leend een kabinet te vormen. Uit den
rtld van zijn ministerschap (dr. Kuyper
bezette zelf het departement van Bln
nenlaodsche Zaken) is vooral bekend
zijn optreden bij de spoorwegstaking in
het begin van 1903, zijn bemiddeling,
aangeboden ln den oorlog tusschen
Engeland en Zuid-Afrika, die tot den
vrede te Vereeniging leidde.
In de Kamer stelde bij achtereenvol
gens wijziging van het lager- middel
baar- en hooger onderwijs aan de orde.
De wijziging van het hooger onderwijs
moest er toe lelden dat aan de Vrile
laag. Ik ware van hier vertrokken met een
onbeduidend geleide, ware terechtgeko
men, gelijk een domme kalkoen te midden
van het escadron, dat mij ofwel vermoord,
ofwel gevankelijk zou medegevoerd heb
ben.
Maar dit verklaart nog altijd niet waar
om zij, die u zonden, u achtervolgden en
op u schoten.
Ik kan het mij ook niet verklaren,
zegt Joannes, die nochtans zeer goed weet
hoe de vork aan den steel, zit: de gendar
men hebben de doode paarden weerge
vonden, het ontkleede lijk van den onder
officier en hebben een gedeelte van het
drama begrepen zonder er de oorzaak
van te gissen.
Dan, wetende dat de order, rakende
Marko in vreemde handen was, vermoe
dende dat de drie mannen, die zij zagen
vluchten, den slag geslagen hadden, heb
ben zij op goed geluk hun eerste plan ge
wijzigd en den aanval verhaast. Wij heb
ben daareven gezien tot welken vreese-
lijken uitslag, die stoutmoedige onder
neming geleid heeft.
Dus, herneemt Marko met zijn val-
schen glimlach, gij hadt mede de hand in
die daad van woordbreuk tegenover 'oen
ijverigen dienaar van Allah., tegen een
trouwen onderdaan van den Sultan.
Ik ben soldaat en voerde zonder
aarzelen of betwisten het bevel uit mijner
oversten.
Gij zijt een domkop! Gij hadt me
maeten waarschuwen.... me dit papier
moeten verkoopen.me zeggen al wat
gij wist.... ik hadde u een „bachlich"
geschonken een koning waardig.
Ik ben niet te koopen.
Zoo loopen er niet veel ©n ik be
schouw u als een natuurwonder. Maar ik
geloof u niet, want alles is te koopen, als
Universiteit het recht gegeven werd om
gtaden te verleenen cum effectu civilli.
De doorvoeiing dezer wijziging stuitte
aanvankelijk af op de Eerste Kamer, die
toen door dr. Kuyper ontbonden werd.
Verder dienen nog genoemd te worden
een pensloenrege'lag voor onderwijzers
en onderwijzeressen en een herzienlog
der Drankwet. Andere wetsontwerpen
van het ministerie moesten blijven liggen.
De uitslag van de verkiezingen van 1905
bracht een rechtsche minderheid, zoo
dat het minlsterle-Kuyper moest plaats
maken voor het, door den heer Bur-
gesius gevormde ministerie-De Meester.
Onmiddellijk na zijn aftreden ging de
beer Kuyper een groote reis naar het
Oosten makeo, als resultaat waarvan hij
naderhand heeft geschreven zijn bekend
tweedeelig werk »Om de oude Wereld
zee'. Na zijn teru keer in ons land
benoemde de koningin dr. Kuyper tot
Minister van Staat. In hetzelfde jaar
vaardigde het kiesdistrict Ommen, toen
de heer Van Alphea ontslag genomen
had als kamerlid hem tusschentijds naar
de Tweede Kamer af en vernieuwde zijo
mandaat ook het volgende jaar bij de
algemeene verkiezingen. In 1909 is dr.
Kuyper ook lid en voorzitter geworden
van de staatscommissie voor de schrijf
wijze van de Nederlandsche taal. Io 1913
hebben de Provinciale Staten van Zuid-
Holland hem gekozen tot lid van de
Eerste Kamer, uit welke functie hij, bij
't minderen van zijn krachten, onlangs
ontslag heeft genomen.
Daarmede was de feitelijke band, die
hem nog aan het staatsleven van ons
laad verbond, verbroken. Tijdens zijn
lidmaatschap van de Eerste Kamer heeft
dr. Kuyper nog een tweedeellge toe
lichting geschreven op zijn werk »Ons
Program», een boek, dat aanvankelijk
(bij het verschijnen in afleveringen) den
naam «Nadere Toelichting droeg», maar
tenslotte bij het definitief verschijnen den
naam «Antl-revolutionnaire Staatkunde»
kreeg, la >de Heraut» heeft dr. Kuyper
onlangs nog beëindigd een, later uitge
geven, boek over »de Voleinding».
Dr. Kuyper's redevoeringen als Kamerlid
en minister-president zijn, in vier groote
deelen, verschenen mder den titel «Par
lementaire redevoeringen».
Dr. Kuyper heeft een enorme werk
kracht ontwikkeld in zijn leven, waarvan
bi)zonder krasse staaltjes zouden kunnen
worden .verhaald. Als journalist onder
scheidde hij zich vooral ln zijn staats
mansloopbaan in >de Standaard» heeft
een ontelbaar aantal artikelen en asteris
ken van zijn hand gestaan. Op die
artikelen is een afzonderlijk tekstregister
verschenen, zooals er ook een Compleet
Tekstregister op al de werken van dr.
Kuyper, zoomede van diens artikelen in
>de Heraut», Is verschenen. Als journalist
is dr. Kuyper ook voorzitter geweest
van den Nedeilandschen Journalisten
kring. Op zijn zeventigsten verjaardag,
inl907, is dr. Kuyper grootsch gehuldigd
geworden in >De Twee Steden» te Den
Haag. Als hoofdredacteur van de Stan
daard» heeft hij ln 1912 te Utrecht het
40-jarig bestaan van z^n blad mede-
gevierd. Op zijn tachtigsten verjaardag
19 enkel een receptie gehouden te zijnen
huize in de Kanaalstraat.
Dr. Kuyper was commandeur ln de
Orde van den Nederlandschen Leeuw,
Ridder Grootkruis ln de Orde van Leo
pold van België, Ridder Grootkruis der
Koniokhjke Militaire Orde van Onzen
Heer Jezus Christus vau Portugal, Ridder
lste klasse der Orde van Medjldié van
Turkije.
Aan de nagedachtenis van dr. Kuyper,
wijden de verschillende ochtendbladen
een „In memoriam".
Tot lid der Eerste Kamer is heden
gekozen voor de Prov. Staten van
Noord-Holland Mr. M. Slingenberg.
De „Grondwet" te Roosendaal
meldt ernstige gevallen van spionnage,
waarbij o.m. plannen der versterking
van Willemstad en Bergen-op-Zoom, de
werking van ons recruteerings-stelsel en
van den etappe-dienst, sterkte en indee
ling van de marechaussée-brigades, enz.,
aan een Belg zijn afgestaan. Een Bel
gisch opperwachtmeester der gendarmes
en een Holl. sergeant zijn gearresteerd.
Da staking der electrlcltêltaarbei-
ders te Berlijn heeft het tramverkeer op
straat volkomen stilgelegd. Het verkeer
op de ondergrondsche en bovengrond-
scbe lijnen gaat door daar deze hun
eigen stroomlevering hebben. Op die
lijnen Is het dan ook overvol en er
heerscht een angstwekkend gedrang.
De Berliner Zeltung am Mittag ver
neemt van bevoegde zijde dat de staking
een gevolg is van de stokerij van den
Opgericht
1843;
Verzekerd Kapitaal
Reserve
21456 813-
2.913.587.-
men maar den prijs betalen wil en ik ben
edelmoedig.
Ja als een bandiet.als een dief.
En toch, gevende met uw eene hand, zoudt
gij met de andere nog meer terug hebben
genomen.. Wat maalt gij om een moord!
Gij liegt! zwijnsjong.
Lafaard!
Ja, ik herhaal het: een lafaard!
Bij die beleeding, met kracht uitgespro
ken voor den ganschen stam, vertrekt het
wezen van den bey tot een schrikwekken-
den grijns. Zijne oogen schieten vol bloed,
zijn knevel rijst ten berge, bleeke vlekken
marmeren zijn wangen.
Voor een oogenblik verliest hij alle
maat, alle zelfbeheersching. Hij doet zijne
tanden knarsen met zulk een geweld, dat
men ze hoort kraken. Hij balt zijne vuis
ten, staat te trappelen en slaakt akelige
kreten als een wild dier.
Genoeg!genoeg!driedubbel
zwijnsjongik zal u laten verscheuren
door mijn luipaard.
Hadj!.. hierHadj!
Het luipaard springt toe maar bonst
terug, met pinkende oogen, neerhangende
ooren, met de nagels zijner klauwen over
den harden grond krabbende.
Met bovenmenschelijke krachtsinspan
ning kan Joannes zich oprichten. En nu
staat hij fier voor de twee wilde beesten,
den man en het luipaard en kijkt beiden
stoutmoedig in het wit hunner oogen.
En Marko laat niet den kreet vernemen
die 't gewone sein is tot verscheuren en
waaraan de luipaard altijd gehoorzaamt.
Hij brult opnieuw:
Neen!., dit ware niet genoeg!
Met koortsachtig gebaar rukt hij zijnen
dolk uit de scheede. Het lemmet flikkert
in het zonlicht. Dan loeit hij:
-01
uw leven stuk voor stuk....
Zeer bleek, doch kalmer dan ooit stoot
Joannes voor de derde maal het woord
uit dat wordt gelijk een kaakslag.
Lafaard!., want gij beleedigt weer-
looze gevangenen.
Al de toeschouwers verwachten in een
bloedig flitsen des bliksems, het hoofd
van Joannes te zien wegvliegen.
Marko deinst eenen stap terug. De hand
die den dolk zwaait, gaat langzaam om
laag. 't Is als maakt de bey, werktuigelijk
met trotsch en edel gebaar, den groet der
wapens.
Alsdan, met nog beklemde keel, met
zwoegende borst, met afgebroken woor
den, tracht hij door een krachtdadige in
spanning zichzelven weer te beheerschen.
Gij zijt moedig! zegt hij eindelijk op
minder ruwen toon, met zekere voorko
mendheid in de stem.
Ik ben man en ik ga sterven 1
Ik vraag noch genade, noch medelijden..
Maar is het te veel dat ik eerbied eische
voor dit verschrikkelijke en geheiligde
iets: de dood!
Ja, ik herhaal het, gij zijt moedig en
herinnert me aan mijnen plicht.
Ik stel u tegenover u zeiven. Gij
stamt af van roemwaardige opperhoofden.
Zij waren uit op bloed, zeker, doch ze
waren tevens helden!
Zij waren vreeselijk, maar toch immer
waardig!
Ja!dat waren ze.
Welnu! zoo gij waarlijk tot hun ge
slacht behoort, zoo die leeuwen geenen
wolf voortbrachtentref me, maar
hoon me nletl
Een kogel!., een sabelhouw., goed!.,
maar geen beleedlgingen die hem die ze
uitbraakt, meer-verlagen dan hem tot wien
commuoistischcn leider Sylf, een man
die van Russisch geld leeft. Alle arbei-
derslelders en vakvereenlglngen spreken
zich tegen de slaking uit. De pogingen
van het stakingscomité om de arbeiders
van de electriciteitswerken nlt de voor
steden tot staken te brengen, hebben
gedeeltelijk succes gehad. Vanochtend
hebben de arbeiders van de stadswerken
te Neu-Köln en Lichtenberg den arbeid
neergelegd. De arbeiders van de Zuid-
West-fabrleken die de westelijke voor
steden van stroom voorzien hebben ge
weigerd aan deze wilde staking mee te
doen. De fabriek te Charlottenburg werkte
vanmiddag ook nog.
De arbeiders in de andere stedelijke
bedrijven schijnen aan deze communis
tische stakingsbeweging niet mee te
willen doen. In elk geval Is het den
stakers tot nu toe niet gelakt de arbei
ders van de gasfabrieken en de water
leiding mee te krijgen.
Dc eiectrische verlichting zal vanavond
in het door de staking brs'-rken ca
bled ook ontbreken. Zoo zullen de incc»te
schouwburgen en bioscopen voor een
groot deel wel geen voorstellingen kun
nen geven. Slechts enkele dier inrich
tingen zijn aangesloten bij particuliere
eiectrische fabrieken. De concerten zul
len waarschijnlijk doorgaan met nood-
verlichting.
Het telefoonverkeer is tengevolge van
de staking geheel opgeheven.
HAARSTEEG.
Openbare vergadering van den raad
dezer gemeente op Vrijdag 5 Nov. des
middags ten 2 uur.
Voorzitter Edelachtb. heer van Bok
hoven.
Ongeveer 2.15 uur opent de Voor
zitter de vergaderingaanwezig alle
leden.
De notulen der vorige vergadering
worden na voorlezing onveranderd goed
gekeurd en vastgesteld.
AAN DE ORDE
1. Ingekomen stukken,
a. Procesverbaal van kasopnenalng
gedaan 29 September.
Uit bet onderzoek is gebleken dat de
boeken ordelijk en regelmatig zijn bij
gehouden en het dien overeenkomend
bedrag, f4194.07, in kas aanwezig was.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
Schrijven van Ged. Staten, houdende
goedkeuring raadsbesluit om tot rechts
vervolging over te gaan tegen van Bok
hoven.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
Schrijven van Ged. Staten houdende
het verzoek aan de politieschool te Hil
versum alsnog eene subsidie te willen
verleenen.
De heer Achten geeft in overweging
het eenmaal genomen besluit, om geen
subsidie te verleenen, te handhaven.
Spreker zieter het nut voor deze gemeente
niet van ln.
De heer Vrede is het geheel met den
heer Achten eens. In deze gemeente kan
men het nog goed zonder geexamineerde
veldwachters af.
Bij Allah! ge staat mij aanen
behalve het leven dat ik u niet moet noch
wil schenken, zal ik u verleenen al wat
ge mij vraagt, voor u en uwe gezellen.
Belooft ge mij dat?
Ik zweer het!
Doe ons door den kop schieten als
dit u bevaltdoch ontdoe onze polsen
van die banden, bind geen doek voor onze
oogen, noch voor onzen mond en laat mij
zelf het bevel geven tot schieten!
Toegestaan!
Dit volledig en snel terukeeren tot wat
menschelijkheid moet geen verwondering
baren. Dit terugkeeren is, trouwens, meer
schijn dan werkelijkheid, vermits Marko
zijn gevangenen enkel folteringen spaart,
maar hun geen lijfsgenade schenkt.
Een meer edelmoedig of meer beschaafd
mensch hadde hun onvoorwaardelijk in
vrijheid gesteld. Maar de Albanees heeft,
door de eeuwen heen, een soort wildheid
behouden en volkomen minachting voor
het leven eens menschen. Marko is een
wilde gebleven, iemand die voor indruk
ken vatbaar is, 't is te zeggen, een wezen
welks geweldig- en wreedheid getemperd
worden door de ingeboren deugden der
primitieve menschen.
Hij is dapper, matig, gastvrij, slaaf van
het verpande woord. Die dapperheid is
legendarisch. Immer gold het als spreek
woord: dapper als een Albanees.
(Wordt verrel*#.)
Illi ECHO VAN HET ZIJDIA
