1[ EM MlTllEH Derde Blad. IS MIDDELBAAR ONDERWIJS Provinciaal Nieuws. No. 72 Zaterdag 17 Sejjt. 1921 44e Jaarg. Wanneer later de geschiedschrijver van Brabant de laatste helft der 19 j en het eerste gedeelte der 20" eeuw behandelt, zal hij dat tijdperk als een „gouden tijd" kunnen bestempelen, als een periode van bloei van indus trie en handel, van landbouw en vee- teelt, maar nog meer van kunsten en wetenschappen. Vonden de schoone kunsten in het Katholieke Zuiden altijd] meer beoefenaars dan bij de meest Protestante bewoners van het Noorden, op het gebied van ontwikke ling stonden de bewoners yan de vroegere Generaliteitslanden over het geheel (buiten hun schuld) wel wat ten achteren. Inrichtingen voor Middelbaar en Gymnasiaal Onderwijs vond men er slechts enkele en het onderwijs, dat daar gegeven werd, was niet in over- I eenstemming met het Katholieke milieu. Geen wonder dan ook, dat naar verhouding slechts weinige jon- gelui Middelbaar en Voorbereidend Hooger Onderwijl genoten en dat er daardoor een wetenschappelijk tekort bij de Katholieken is ontstaan, dat nadeeliger werkt dan velen vermoe den. Ik schrijf: bij de Katholieken, want dit verschijnsel doet zich zoowel in het Z. voor als bij onze Noordelijke geloofsbroeders. De Heer Van Voorst i tot Voorst wees er deze week nog op bij de oprichting van de le Katholieke H- B. S. in het Aartsbisdom te Arn hem. Maar dit tekort behoeft in Bra bant slechts van tijdelijken aard te zijn. Met zijn ongeëvenaard inzicht in onderwijszaken en zijn ontzag afdwin gende energie is Dr. Moller erin ge- slaagd, middelbare scholen op te rich ten te Waalwijk, Bergen-op-Zoom, Eindhoven, Helmond, Den Bosch en Roosendaal en heeft daardoor een pioniersarbeid verricht, welke niet te hoog kan worden aangeslagen. De school te Waalwijk, in 1916 geopend viert thans haar le lustrum, zooals reeds in het verslag van het eindexa men van dit jaar werd gereleveerd. Dit 5 jarig bestaan van de eerste school, door „Ons Handelsonderwijs" (thans „Ons Middelbaar Onderwijs") i opgericht, zal Maandag a.s. in een bijeenkomst van alle directeuren en leeraren der Brabantsche Middelbare Scholen worden herdacht. Vooral de genen, die wat meer bekend zijn met de groote moeilijkheden, waarmede de oprichting en instandhouding van Middelbare Scholen gepaard gaan, zullen Dr. Moller den cijns hunner hulde en bewondering niet kunnen onthouden. Men vergete toch niet dat er ten aanzien van het Middelbaar Onderwijs nog volstrekt geen gelijk stelling bestaat, dat een Middelbare school nog immer aanzienlijke parti culiere offers vraagt. En dan het financieele gebrek is niet het eenige, zelfs niet het voornaamste. Het boven genoemd wetenschappelijk tekort openbaart zich heel sterk door het nijpend gebrek aan Katholieke leera ren. Men vraagt zich dan ook af: hoe is 't mogelijk, dat Dr- Moller steeds leerkrachten wist te vinden voor de zich immer uitbreidende scholen. Zulk een arbeid heeft recht op er kentelijkheid. Moge de „Handelsschool" te Waal- wijk de gunstige reputatie behouden, welke zij thans geniet, moge zij een groot getal leerlingen afleveren, welke iets kunnen presteeren voor Kerk, Staat en Maatschappij, dan zal zij niet alleen ten zegen zijn voor Waal wijk en omgeving, maar ook aan den hooggeachten Voorzitter wan O. M. O. voldoening geven voor de moeitevolle zorgen, welke hij zich voor de zaak van het Katholiek Middelbaar Onder wijs ook te Waalwijk heeft getroost. V. Waalwijk, 17 Sept. 1921. In ons bericht omtrent het 50-jarig jubileum van den heer Gragtmans is een ernstige, haast dwaze mistyficatie ingeslopen. Wij willen hier weergeven zooals 't behoort te worden gelezen. Den heer jac. Gragtmans werd door de werkende leden der St. Vincentius aangeboden een prachtig schilderstuk, een mooi landschap, van de hand van den bekenden schilder Ritzema te 's-Graveland, leerling van den beroemden Gabriël. De heer J. C. Ritzema vertoeft op 't oogenblik ten huize van zijn collega, den heer Th. van Delft en moet eenige heel mooie dingen hebben meegebracht, die gaarne voor belangstellenden te zien zijn. Met ingenomenheid vernemen wij dat door onze schoenfabrikanten die aan de Jaarbeurs deelnemen, flinke zaken worden gemaakt. Het bezoek is zeer druk en de orders zijn flink en talrijk. Deze eerste internationale Jaarbeurs schijnt een goed succes te worden. De deelnemende fabrikanten zijn dan ook zeer tevreden. „Het Bondsorgaan" van den Alg. Ned. Bond van Schoenmakerspatroons en Winkeliers gaat zijn beschouwing over de Jaarbeurs voort en zegt o m. 't Was werkelijk druk in de stands, vooral in ons vak werden er veel zaken afgedaan. Er was goed overlegde koop lust, er waren velen die met wel over wogen plannen doelbewust kochten. We spraken vele collega's-winkeliers, die uitgegaan waren naar Utrechts Jaar beurs, overwegende dat allerlei factoren in aanmerking genomen, de concurrentie en de verhoudingsevenwichtigheden in aanmerking genomen, de prijzen voor de toekomst beslist geen nadeelige risi co's meer zullen geven. Wij gelooven dat ook. Een oppervlakkige waardeering van de samenwerkende invloeden grond stoffen en werkloonen die de prijs van de artikelen bepalen is thans zoo, dat men de overtuiging bij zichzelf vast gelegd vindt, dat de prijzen thans een zekere normaliteit zijn genaderd. De concurrentie komt nu onderscheid maken tusschen fabrikaat èn fabrikaat. Een dankbare en verheugende aan blik geeft 't U, als ge in Uwvakzoo'n bedrijvigheid ziet en U overtuigen kunt van de belangrijke zaken die er in onze branche werden gedaan. Met uitzondering van een enkele specialiteits-firma dan, die meer expo seert om haar artikelen naam en eer aan te doen, hebben de meeste firma's reeds nu zeer goede zaken gedaan en zal blijken, dat de Jaarbeurs invloed krijgt in technisch zakenleven en met een een régulateur zal blijven, die sta biliteit in de prijzen zal aanbrengen. Ze zal meer den invloed hebben van tijd meter dan barometerische invloed hebben. Onze bezoeken vervolgend kwamen we eerst bij No. 6053, fa. Joh. C. Spapens te Waalwijk. Deze firma stelt een keur van artikelen ten toon in Luxe Dameswerk Peau de Suede, Bro- caat, Goudleer, Bordeau en Kalfsleders, Mackay en Goodyaer-Welt-systeem. Het Mackay onder 't merk Globe-Trotter, het Goodyear welt onder 't merk Jaspawa. De nieuwste fa?ons, in prachtige afwerking, de meeste buitenlandsche artikelen overtreffende, noteert zij scherp concurreerende prijzen. De firma ver heugt zich in een steeds stijgenden om zet, dank zij de superioriteit van haar fabrikaat. In het provinciaal kapittel der paters Capucijnen dezer dagen te 'sBosch gehouden, werd tot provinciaal herkozen de hoogeerw. pater Stanislaus van Har derwijk en tot provinciaal definiator o.a. de hoogeerw. pater Albertus van Waalwijk (Cornelis de Bree). Het nieuwe schooljaar aan de R. K. Middelbare Handelsschool alhier is geopend met 72 leerlingen, verdeeld als volgt: le klas 18, 2e klas 26, 3e klas 15 en 4e klas 13 leerlingen. Als men ziet dat er een klas is van 26 leerlingen en men weet dan tevens welke leslokalen beschikbaar zijn, dan hoeven we niet te zeggen dat de nood hier dringt en uit breiding hard noodzakelijk is. Zooals men ook elders in ons blad kan lezen, zal a.s. Maandag te 's Bosch feestelijk herdacht worden het vijfjarig bestaan of eerste lustrum der R. K. Middelbare Handelsschool alhier, de eerste handelsschool opgericht door de vereeniging „Ons MiddelbaarOnderwijs" in Noord-Brabant. Wij nemen deze gelegenheid te baat het bestuur dezer vereeniging en niet 't minst Dr. Moller geluk te wenschen met deze gebeurtenis en daarnaast zeer zeker de leden der plaatselijke commissie, met directeur en leeraren, die zich zooveel moeite hebben gegeven om deze eerste school tot zulk een hoogte te brengen en reeds thans tot zulk een succes op te voeren. Voor deze plaats en omgeving en voor het katholiek onderwijs is deze school gebleken van 't grootste belang te zijn en past een woord van hulde aan de mannen die 't initiatief namen en de opzet zoo kranig en krachtig hebben doorgevoerd. Moge de vereeniging, de plaatselijke commissie en de directeur en leeraren steeds meer en meer succes hebben van hun streven, mogen zij spoedig gehuis vest zijn in een passend millieu, mogen onze jongens meer en meer profiteeren van dit uitnemend onderwijs en moge ook onze gemeente naast dit groote voordeel, ook het directe profijt trekken wat tal van leeraren en leerlingen voor eene plaats brengen, doordat een spoe dig aangroeiend aantal leeraren het be stuur in staat stelt dezen ter plaatse te vestigen wat èn voor de plaats maar ook en vooral voor het onderwijs van groot belang is, wijl de gecombineerde lesuren daaraan o. i. allerminst bevor derlijk kunnen zijn. Verder mogen wij bij dit lustrum naast den huidigen directeur hulde brengen aan den eersten functionarfs, den heer Dr. Knippenberg, die de moeielijkste periode inleidde en meemaakte. Wij vertrouwen voorts dat allen die daartoe in de gelegenheid zijn, deze vereeniging, die zooveel en goed werk op 't gebied van onderwijs verricht, moreel maar ook vooral financieel zullen steunen en ten slotte mogen wij wel even onze verwondering te kennen geven dat dit eerste lustrum der Waalwijksche school wordt herdacht in den Bosch en niet in Waalwijk. De Directie der Rijksvakschool zendt ons het volgende ter opname: Maandag' 5 September zijn de nieuwe cursussen aan de Rijksschool begon nen en hoewel het aantal leerlingen in het algemeen goed is, moet de geringe deelname vanuit Waalwijk verwonde ring wekken, temeer als men de wor dingsgeschiedenis der school nagaat en overweegt hoezeer Waalwijk zich moeite gaf, om haar in haar midden te hebben. En hu dat de school in Waalwijk, eigenlijk een slecht te be reiken plaats, is, komen deleerlingen vrijwel alleen van buiten ten koste van groote finantieele en andere op offeringen. Van de 30 leerlingen zijn er maar 5 uit Waalwijk. Deze leerlingen kun nen onderverdeeld worden in: 1. Looierij 2, waarvan 1 uit Waal wijk. 2. Schoenmakerij a- Bovenwerkaf deeling 14, waar van 2 uit Waalwijk. b. Onderwerkafdeeling 14, waar van 2 uit Waalwijk. Het is werkelijk beschamend, als men nagaat waar de andere leerlingen vandaan komen. Niet alleen komen ze uit alle streken des lands, maar ook uit Duitschland, Elzas-Lotharingen, Bel gië, Zwitserland, Zweden en Finland. Men zou geneigd zijn te vragen: 1. Zijn er in Waalwijk geen fabri kanten die zoons hebben, die op de school wel iets zouden kunnen leeren? en verder 2. zijn er geen werklui, die aan de school tot flinke werkmeesters op te leiden zouden zijn? Gezien de adver tenties, schijnt er toch een gebrek aan goede werkmeesters te zijn. Op deze beide vragen zal het ant woord moeten luiden: Er zijn zoowel fabrikanten met zelfs meerdere zoons, als werklui, die voldoende capacitei ten hebben, om als werkmeester te worden opgeleid. Wat deze laatste be treft, die zouden gaarne, mits daartoe in staat gesteld, de school bezoeken. Waarschijnlijk zal de school in af- zienbaren tijd uitgebreid worden en nu dringt zich, gezien 't bovenstaande, de ernstige vraag op: „Moet de school in Waalwijk ge handhaafd blijven, of verdient het aanbeveling ze naar het centrum, waarvan de belangstelling komt, te verplaatsen?" Naschrift der redactie. De ernstige vraag of conclusie, waartoe de directie komt, is o.i. nog al kras en absoluut niet gerechtvaardigd door de feiten. Wat noemt de directie het centrum, waarvan de belangstelling dan wel komt, dat bestaat zeker niet- Ook moet niet vergeten worden, dat het niet eene school is, gebouwd voor Waalwijk en omgeving, maar voor de geheele industrie. En waar ze voor de geheele schoen- en lederindustrie is daargesteld, daar hoort ze in dit millieu, in 't centrum dier industriën, in Waalwijk thuis en blijft ze daar behooren. Hoewel wij het eveneens betreuren, dat nog niet meer jongelui uit Waal wijk deelnemen, meenen wij dat over al de jaren van 't bestaan, Waalwijk toch wel 't grootste contingent leerlin gen heeft geleverd en al ware dat zelfs niet, dan nog mag men er niet uit con- cludeeren dat de school zou moeten verplaatst worden, omdat het bezoek uit Waalwijk op zichzelf er ten slotte niets mee heeft te maken. Daarbij komt dat de Tweede Kamer de school te Waalwijk heeft aangeno men en dat onze gemeente de school bouwdt In elk geval degenen, die het aan gaat mogen wel acte nemen van bo venstaande ernstige vraag. Nadat 't bovenstaande gezet was verzocht de directie ons de laatste alinea van haar stuk te lezen als volgt moet de school naar een centrum, waarvan met recht verwacht mag worden, dat de belang stelling grooter zal zijn, te verplaat sen?" Handtlscursus der Hanze. Wij vestigen gaarne de aandacht op achterstaande advertentie waarbij weder om de heropening van bovengenoemden cursus wordt aangekondigd, Aanstaande middenstanders vinden door deze nut tige instelling gelegenheid zich de noo- dige kennis te verwerven om een een voudige, practische boekhouding aan te leggen en bij te houden, terwijl ook voor hen die zich aan dit vak willen wijden een uitstekende gelegenheid gegeven wordt de voorbereidende studie te maken en het Hanze-diploma te be halen Wij raden gaarne eenieder^ wien het past aan deze gelegenheid niet te laten voorbijgaan, te meer daar de kos ten zeer dragelijk zijn. Zondag a.s. staat er voor de Waal wijksche voetbalvereeniging Quick een spannende wedstrijd op het program. Ditmaal is het de sterke B.V.B. 1ste klasser Volt I uit Tilburg, dat een bezoek aan Quick komt brengen. Volt zal voor de Waalwijksche voet bal-supporters geenonbekendezijn.Reeds tweemaal heeft er Quick tegen gespeeld welke wedstrijden in een overwinning voor Quick eindigden Doch Volt is sinds dien tijd sterk vooruitgegaan en beschikt thans over een niet te versmaden Xl-tal. Het zal daarom een mooie wedstrijd worden die een bezoek dubbel waard is. Aanvang 3 uur, terrein Quick. Op Zondag a.s. 18 dezer zal de Vlijmensche Lawn-Tennis Club te Vlij men een vriendschappelijke wedstrijd spelen met de W.L.T.C „Tioltib" op de baan alhier. De Voetbalenthousiasten herinne ren wij nogmaals aan de twee voetbal strijden, welke morgen op het Sport terrein van W.S.C. aan den Parallelweg gespeeld zullen worden. Om half twee speelt W.S.C. 1. tegen Juliana 1 uit Baardwijk, terwijl om half vier W.S.C. I. tegen het hier populaire Tilburgsche L.O.N.G. zal spelen. Laatst genoemde vereeniging, welke het vorig seizoen zoo schitterend het geheele kampioenschap van Noord-Brabant in de Iste afdeeling behaalde, zal voortaan eveneens in de derde Klasse van den N.V.B uitkomen. Voor W.S.C. is deze wedstrijd tevens eene nuttige vergelij king van de sterkte harer aanstaande tegenstanders. Scheidsrechter is P. Mat- hijsen uit Tilburg. W.S.C. is bij de volgende vereeni- gingen ingedeeld. Leerdam—L.S.V. (Leerdam), Zalt-Bom- mel—Waalwijk (Quick) en R.W.B te Besoijen. Mogelijk zal Wilhelmina II en B.V.V. II uit 's Bosch aan deze afdeeling nog toegevoegd worden. Vorige week is alhier een Biljart club opgericht onder den naam van „Waalwijksche Biljart Club" met aan vankelijk 16 leden en is gevestigd in het café van den heer A. van Berkel. N.V'. Vezeeaigde Dinnenscbe Schoen fabrieken Brabant, te Drnnen. Oprich ters J. C. van Delft, C, Vesters, H. van Halten en H. J.Spee, allen Schoenfabrikant, aldaar, Doelhet vervaardigen en ver- koopen van en het handeldrijven in schoe nen, lederwerken en aanverwante artikelen, benevens het deelnemen in of stennen v*a gelijksoortige bedrijven. Duur: tot 1 Jan. 1948. Kapitaal f 100.000, ver deeld in 20 oprichtecsaandeelead f 1000, 100 gewone aandeelen ad f 500, benevens 30 gewone aandeelen ad f 1000, allen op naam. De oprichters-aandeelen ajjn alle ge plaatst en volgestort. Inbrengeen iabriek met erf en bonwland, gelegen onder de gemeente D:nnen, met inventaris, baten en schulden, enz., een en ander ter waarde van f 20.000 Bestuur1 of 2 direc teuren, onder toezicht van hoogstens 3 commissarissen. Voor de eerste maal be- noemdtot directeur de eerstgenoemde op richter en tot commissarissen de overige oprichters voornoemd, Door het provinciaal bestuur te 's Bosch werd o.m. aanbesteed Bestek No. 240. Opruiming van zand- nederzettingen in het afwateringskanaal van 's Hertogenbosch naar Drongelen. Raming f 5500. Inschrijvers waren N. F. Snijder, Nieuwaal f 6600 M. Vissers, Drunen - 6300 L. v. Drunen, Hintham - 5650 I. Bouman, Orthen - 5540 A. Wilgers, Nieuwkuijk - 5149 A. Damen, Raamsdonkveer - 4260 Bestek No. 243. Aanbrengen en om- walsen nieuwe deklaag op den zuide lijken veerweg van het Capelsche veer onder de gemeente 'sGrevelduin-Capelle. Raming f 2850. Inschrijvers waren A. Wilgers, Nieuwkuijk f 3600 F. van der Pluijm, Dussen - 3375 M. Vissers, Drunen - 3400 KIPPENZIEKTE. Vorige week maak>.en we melding van een i» de laatste weken veel voci- komenrie klppcnziekie, die oc onsea hoenderstapel de aoodlottigste gevolgen kan hebben, n.l. de hoesdercholera. Dagelijks krijgen we cSeuwe gevallen te hooren. 't E gste is dat er bil de meeste kippesthouders maar mee aan- gesold wordt, er niet de mieste moeite gedaan wordt om 'c kwaad te voorkomen of minstens in zijn vaart te stuiten. Onbekendheid met de kwaal en een soort onvrijwillige oaoieedoogendhdd, welke haast bij alle kleiaveehouders ten opzichte van hun vee bestaat en welke ten gevolge heeft, dat geen enkele ziekte of gebrek degelijk behandeld wordt, maar men kip en kooije, kat en hond, geit en varken bij ziekte of onpasselijk heid maar aan d'r lot overlaat, zijn de de hoofdoorzaken dier nalatigheid. Daarom willen we even vermelden wat de heer A. A. Ter Haar, leeraar aan de Rijkswinterlandbouwschool te Goes In »Het Hoen* No. 3 van de Goedkoope Landbouwblbliotheek, Uiig. A. W. v. Megen, Amsterdam, omtrent de cholera of hoenderpest mededeelt i >Deze ziekte is hoogst besmettelijk en heeft meestal een doodelijken afloop. Verschijnselenloozing van hooggele uitwerpselen in plaats van witte. De dieren zijn neerslachtig, lusteloos en vreten metstal niet. De zieke vogels zonderen zich van de gezonde af. Ze krijgen doorloop, de aarsveren worden bevuild en de uitwerpselen worden ein delijk siulmlg en groen. De dieren heb ben voortdurend grooten dorst. Kam en kinlellen krijgen een violette tint, ja worden zelfs zwart. Soms treedt de dood in onder stuipverschijnselen. Sommige zijn als 't ware zoo gezond en zoo dood, andere kwijnen weken lang. Uit snavel en neusgaten vloeit stinkend slijm en de oogen tranen.1 Pratt Food Company van Philadelphia schrijft in zijn >Goudkorr«ls voor Hoen derfokkers* ongeveer hetzelfde. Alleen moeten we opmerken, dat niet alle bovengenoemde verschijnselen steeds bij één exemplaar voorkomen. Omtrent de behandeling der ziekte, die echter niet altijd resultaat heeft, schrijft A. A. Ter Haar: *Zijn een of meer dieren aangetast, dan moeten ze onmiddellijk afgezonderd worden. Het hok en de drink- en etens bakken moeten ontsmet worden. In het hok plaatst men een komfoor met gloeiende houts- of turfkool, waarop men stukken zwavel laat branden. Het hok wordt gesloten, opdat de zwavel damp ai-t te spoedig ontsnappe. De eet- en drinkbakken moeten met een oplossing van 1 deel carbolzuur op 9 deelen water ultgeboend worden. De mest moet verzameld en verbrand wor den. Men maakt pillen van meel, boter en 0.04 Gram ijzervitriool en geeft dagelijks twee er van In. Aan het drink water moet men kalkwater toevoegen. De voeding moet krachtig zijn en voor een deel uit vleesch en versch groen bestaan. Gestorven dieren moeten worden verbrand. Men kan ook de proef nemen met inwendige toediening van looizuur- oplossing. Men geeft 7 of 8 droppels Tint, and, dlarrhvea met warme melk.< Tot zoover Ter Haar. 'a Volgende maal nog iets er over uit eigen onder vinding. Zondag 25 September. Op naar Tilburg. Op Zondag 25 September zal te Til burg gehouden worden het tweede Di ocesaan Congres van "Voor Eer en Deugd" in het bisdom Den Bosch. Dat Congres moet schitterend zijn, schitte render nog dan het eerste, dat een waar succes geweest is voor de vereeniging. Duidelijk moeten we aan geheel het land laten zien, dat wij, katholieken van het bisdom Den Bosch, ons als één man scharen rond de wit-blauwe vaan van „Voor Eer en Deugd" om het erf deel onzer vaderen, de reine zeden van ons volk te verdedigen en niet dulden, dat vreemden hier zeden en begrippen invoeren, die in strijd zijn met onze Roomsche beginselen. Daarom, in grooten getale naar Til burg Zondag 25 September. Gij niet alleen, leden van „Voor Eer en Deugd", doch allen wien 't heil van ons Bra- bantsch volk na aan 't harte ligt. In dezen tijd van zedelijke verwording nu zelfs onder de Roomschen de lijn tus schen wat mag en niet mag op zedelijk gebied, verdoezeld wordt, moeten wij met alle kracht optreden tegen den vij and die ook in ons gewest zijn heil loos werk verricht. Daarvoor is noodig de samenwerking aller standen. De hoogere stand, de middenstanders, boeren en arbeiders, die allen in hunne standsorganis'aties op Roomschen grondslag georganiseerd zijn, moeten toonen, dat zij gemeen schappelijke belangen te behartigen hebben, en een der eerste is wel de handhaving en verdediging der reine zeden van ons volk. Op 't aanstaande Congres zullen de lijnen worden uitgestippeld waarlangs die samenwerking moet gaan, zullen de middelen aangegeven worden, die gebruikt moeten worden voor den in den strijd tegen de openbare onzede lijkheid zal nieuw vuur, nieuw enthousiasme gewekt worden voor den heiligen strijd. Allen dus, die belang stelt in het heil van ons goed Brabantsch volk, op naar 't Congres. Besturen van „Voor Eer en Deugd", maakt propaganda voor het Congres. Zorgt, dat uwe leden op den Congres dag eene algemeene H. Communie houden tot welslagen van het Congres. Vraagt zoo noodig inlichtingen bij 'talgemeen secretariaat: Jan Aartestr. 27 Tilburg. I

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1921 | | pagina 11