IE tCHO VAN HIT ZUIIitK
Üe i S. I en hue toekomst.
we^de Hl ad
Qemengd Nieuws
RECLAME.
No 9 Zaterdag 28 Jan '22. 45e Jaarg. rend U gów&edt. In .dit opzUihf. Waixa^r on dst Yfnflkvdfft htf
niet weinig PI. Comité's liun taak nietfl Zijn de kardinalen in het conclaaf noodige aantal 9temmen vereenigd ia,
begrepen. Men beschouwde de K. S. A.Uaangekomen, dan begeven zij zich aller- wordt, na een laatste onderzoek der
als een vereeniging naast de bestaandefjeerst naar de Sixtijnache kapel, waar stembrieven, de naam van den nieuw
organisaties, terwijl zij in werkelijk Cde breven voorgelezen worden, die gekozen Paua door een der kardinalen,
>rige Pausen aangaande de wijze
heid moet zijn de vereeniging van dtj
vereenigingen. Wanneer de besturen!
onzer PI. Comité's het juiste inzicht inj
de beteekenis hunner plaatselijke so-j
ciale centrale missen en do wenken enl
loor voi
(van verkiezing uitgegeven zijn, waarop
4zij een eed van trouw moeten afleggen.
Daarna krijgen zij toelating om liet
jmiddagmaal te gaan nemen, na beloofd
Voor ouders, voogden, enz.
van kinderen die leerplichtig
zijn of worden.
V.
Uit het feit, dat verleden week 17
keus opnieuw gegeven voor kennisge
ving aannemen, dan kan het geen ver
wondering wekken dat men in kritieke'
momenten van de levenlooze centrale]
organisatie geen notitie neemt. Want^
dan ontbreekt in zoo'n plaats het ver-f
band waarin de vereenigingen elkan-"
Ouders (Voogden) voor de Commissie der moeten vinden in een machtige'
tqj wering van schoolverzuim zijn op- eenheid. Het gemis aan een machtige
geroepen om zich te verantwoorden eenheid moet zich op momenten als
voor de ongeoorloofde verzuimen hunner zich in het najaar van 1918 voordeden,
kinderen, blijkt duidelijk dat velen de wreken. Zeker, de besturen der PI. Co-
in dit Blad geplaatste artikelen over de mité's hebben niet alleen schuld. De
Leerplichtwet niet hebben gelezen of vereenigingen waarvan het initiatief
er niet genoeg rekenschap mee gehouden uitging om overal Comité's van Orde
hebben. in het leven te roepen begingen een or-
De meeste verzuimen waren gepleegd ganisatorisclie fout door de plaatse-
op 7 Januari vermoedelijk hebben vele lijke centrale, het PI. Comité der K.
ouders gedacht, dat 't de moeite niet s. A. waarvan .zij nota bene zelf deel
waard was om de kinderen dien halven uitmaakten, te passeeren. Een derge-
dag nog naar school te zenden. lijke tactiek is in staat om zelfs de
inlichtingen hun door de leiders tel Pte hebben zich tegen den avond in het
nnnieuw eeeeven voor kennisge-jLcoiiclaaf te bevinden.
Vroeger mochten de kardiualen alle
Javonden naar huis gaan, om des mor
gens vroeg weer in het conclaaf te zijn.
«Tegenwoordig mogen zij na den oeh-
Itend van den tweeden dag het Vati
can niet meer verlaten. Alle deuren
ju vensters van dat deel van het ge-
'bouw, waar het conclaaf gehouden
wordt, worden toegemetseld, behalve
die, waarlangs de veraf woneude kar
dinalen nog moeten binnen komen en
zij die ziek worden, mogen uitgaan.
De deur heeft binnen en buiten ver
schillende sloten. De sleutel van bet.
binnenslot wordt bewaard door den
voorzitter van het conclaaf, die van het
buitenslot door den opperceremonie-
meester.
In deze deur is een venster, door
welke de kardinalen aan vreemde ge-
welke aan tafel zitten, luidop afgeroe
pen.
De kardinalen, die aan de zijde van
den gekozene zitten, plaatsen zich uit
eerbied voor hem terzijde, om te betui
gen, dat hij voortaan huns gelijke niet
meer is.
De jongste kardinaal-deken luidt
daarop de klok, tot teeken dat de cere
moniemeesters en de geheimschrijvers
de kieskapel mogen binnenkomen.
Drie daartoe bestemde kardinalen
naderen den gekozene en vragen hem
Neemt gij de wettige keuze aan,
die op u gevallen is, om opperhoofd
der Katholieke Kerk te zijn?
De gekozene knielt en stort een ge
bed om den bijstand van den H. Geest.
Dan staat hij op en, indien hij den
zwaren last op zich neemt, verklaart
hij, deze hoogste waardigheid der
Kerk aan te nemen; aanstonds maakt
hij ook bekend welken naam hij als
Paus wil drageu.
De oppercerenioniemeester maakt
van alles een schriftelijk verslag, dat,
na te zijn voorgelezen door den secre-
en
niet
oorloofd verzuim.
Enkele opgeroepenen hebben voor
dat verzuim geldige redenen kunnen
aanvoeren, zoodat de Commissie in
haar rapport dat verzuim verschoonbaar
heeft kunnen verklaren. De verklaringen
van anderen waren te verward en leken
soms te veel in strijd met andere
gegevens
Hoe pijnlijk dat verschijnen voor die
Commissie ook moge zijn, toch is het
raadzaam het te doen De ouders worden
immers in de gelegenheid gesteld niet
gekende wettige redenen voor 't verzuim
bij te brengen.
De niet verschenen ouders zullen
weldra ondervinden dat't nog pijnlijker
en nog minder eervol zal zijn bij 't
volgende verzuim binnen de 6 eerst
volgende maanden na 't voorgaande
verzuim te worden gedagvaard voor
den Rechter om er hun vonnis te ver
nemen. (Boete 30 gulden.)
Nogmaals wordt den ouders op 't hart
gedrukt bijtijds verlof aan te vragen, of
mogelijke verzuimen wegens ziekte aan
het hoofd der school bekend te maken.
Dan bespaart men zich veel onaange
naamheden
Duidelijkheidshalve volgen hier eeiiige
gevallen van werkelijk ongeoorloofde
verzuimen
1 o Gedurende den schooltijdde
kinderen thuis diensten of arbeid laten
verrichten waarvoor geen vergunning
gevraagd en verkregen is
Is er een dringende boodschap laat
ze dan vóór of n& schooltijd doen en
zoo 't wat later geworden is stuur 't
kind dan toch maar naar schoolhet
te laat komen is geen verzuim
2o Voor pleizier of niet noodzake
lijke bezoeken op reis gaan.
3o. Gedurende de kermisdagen thuis
blijven.
4o. Uit school blijven om schaatsen
te ^rijden of voor andere sportdoeleinden.
't Hoofd der school is bevoegd om
aan eenige ktassen of aan alle klassen
der school gelegenheid te geven om van
't ijsvermaak te genieten.
OpmerkingMet het oog op de heer-
schende „Griep" kunnen slecht weer of
sieehte wegen allicht geldige redenen zijn
om thuis te blijven, vooral voor de ver-
afwonende leerlingen. Men vergete
echter niet. dadelijk of uiterlijk binnen
3 dagen, daarvan kennis te geven.
Waalwijk 27 Jan. 1922. B. L.
IV.
Men heeft de K. S. A. durven verwij
ten dat zij in het verleden ten opzichte
van het 3e punt van art. 2 der Algem.
Statuten, het bevorderen nl. van de
goede samenwerking tusschen de ver
schillende katholieke sociale vereeni
gingen o.a. door 't voeren van gemeen
schappelijke acties die voor het katho
liek leven van belang zijn, in haar taak
te kort is geschoten.
Speciaal heeft men dan op het oog
de Novemberwoelingen van 1918 toen
duidelijk gebleken moet zijn dat de
samenwerking der plaatselijke organi
saties vooral, zeer veel te wenschen
overliet. De samenhang van onze plaat
selijke roomsche vereenigingen bleek
niet zóó te zijn, als geheel Katholiek
Nederland zich sedert 15 jaren had
voorgesteld. Niet het PI. Comité der
K. S. A. nam enkele gunstige uit
zonderingen daargelaten in die da
gen plaatselijk de leiding in handen,
maar liet zich leiden door een z.g.n.
Comité van Orde, waarbij de andere
vereenigingen die reeds in de K. S. A.
vertegenwoordigd waren, zich heel
kalmpjes aansloten.
Erkend moet worden dat voor dit
werk de samenwerking in de PI. Co
mité's der K. S. A. verre van schitte-
onzer katholieke bladen, dat men in
onzen modernen tijd niet slaagt met
uit den grond gestampte comité's of
bonden; want voor men met stampen
gereed is heeft men het onheil reeds
ervaren of is het reeds afgewend.
En als de revolutiepogingen van
1918 niet alleen ons, maar ook de revo
lutiemakers zeiven iets heeft geleerd,
dan is het toch wel dit dat de algeniee-
ne werkstaking of revolutie welke men
in petto houdt, wil zij kans van sla
gen hebben, in eens moet komen.
Tegen dergelijke overrompelingen,
hierover zullen wij het allen wel eens
zijn, moet ook plaatselijk onze organi
satie sluiten als een bus. Nu dit in
1918 niet het geval was, omdat de al-
gemeene band er niet was of indien al
aanwezig, te slap om plaatselijk de
solidariteit spontaan te kunnen uit
leven, is het noodig dat in alle plaat
sen van ons diocees PI. Comité's der
K. S. A. worden opgericht. Bij de groo-
te onzekerheid wat de toekomst ons
brengen zal, nu de economische ver
houdingen over de geheele wereld
maar vooral in Europa, voor de toe
komst nog altijd het ergste doen vree
zen, mag in geen enkele plaats de cen
tralisatie onzer organisaties in een PI.
Comité voor de K. S. A. achterwege
blijven.
Naast het negatieve, hopen wij over
veertien dagen onze lezers te wijzen
op den positieven arbeid onzer PI. Co
mité's met betrekking tot het hier be
sproken artikel der Algemeene Statu
ten.
Het Voorloopig Bestuur van het
Dioc. .Comité der K. S. A. in het
bisdom 's-Hertogenbosch,
L. v. d. Steen, Voorzitter ,s Bosch.
J. B. J. M. Derks, Secretaris,
Eindhoven.
DE PAUSKEUZE.
Na verloop van negen dagen, waarop
de lijkplechtigheden voor den overle
den Paus plaats hebben, vereenigen
zich de kardinalen den tienden dag in
de Sint-Pieterskerk, waar de kardi
naaldeken de H. Mis zingt voor de
keus van een nieuw opperhoofd.
Daarna houdt een der kardinalen
eene Latijnsche redevoering, waarin
hij het College van kardinalen ver
maant, een waardigen man te kiezen.
Vervolgens gaan de kardinalen in
het conclaaf. Onder deze benaming
verstaat men niet alleen de verzame
ling der kardinalen, die zich tot de
keus van een nieuwen Paus vereenigen,
maar ook de plaats zelf, waar deze
keus gedaan wordt namelijk het Vati-
caan.
Voor eiken kardinaal wordt in het
Vaticaan een houten cel gemaakt, die
met doek of fijne stof behangen wordt.
Deze cellen komen uit op een lange
galerij. Elke cel heeft een klein ven
ster, waarlangs van uit de galerij het
licht binnenkomt.
De vensters der galerij worden tot
den bovensten vleugel toegemetseld,
zoodat de cellen tamelijk donker zijn-
Boyen elke cel hangt het wapen van
den kardinaal, die daar verblijft.
De cellen zijn ook van elkaar onder
scheiden door de kleur der tapijten,
waarmee zij behangen zijn; want die
der kardinalen, die door den afgestor
ven Paus werden benoemd zijn violet
blauw; de andere zijn groen of rood.
Elke cel meet gewoonlijk slechts 20
voet in het vierkant, zoodat er slechts
een tafel, een bed, een paar stoelen en
een kleine kast kan staan. Naast iedere
cel is er nog een andere, voor den ge
heimschrijver van eiken kardinaal, als
ook eene kleine kapel en een eetkamer-
wordt binuengedraaid voor al degenen,
die zich in het conclaaf bevinden- Die
spijzen worden door een prelaat nauw
keurig onderzocht, opdat er geen brie
ven of kennisgevingen mee zouden
doorsluipen. Overigens wordt de toe
gang tot het conclaaf door Pauselijke
soldaten bewaakt.
Den tweeden dag na de intrede van
de kardinalen in het conclaaf, wordt
in de Sixtijnsche kapel door den kardi
naal-deken de H. Mis van den H. Geest
gelezen, gedurende welke al de kardi
nalen communiceeren.
In deze kapel hebben ook de kiesver-
gaderingen plaats, die den derden dag
beginnen 's morgens te 6 en 's namid
dags te 3 uur.
Een ceremoniemeester doorloopt
eerst de gangen met een bel, al roepen
de: „Ad capellam, Domini!'' (Naar de
kapel, heeren!)
Dan begeven de kardinalen zich
daarheen en elk neemt zijn zitplaats
in.
Deze zitplaatsen en de vloer zijn
met groene tapijten bedekt; voor eiken
zetel is een lessenaar, versierd met het
wapen des kardinaals.
Voor het begin van iedere ochtend
vergadering wordt door een Augustij
ner-monnik een H. Mis gelezen tot
aanroeping van den H. Geest. Vóór de
namiddagvergaderingen zingt men een
psalm.
In het midden der kapél staat een
lange tafel, waarop de nog onbeschre
ven kiesbrieven liggen naast twee kel
ken-
Daarna worden er drie stem opne-
iners gekozen en even zooveel toezie
ners, om toezicht over de eersten te
houden. De verkiezing dezer stemop-
uemers en toezieners geschiedt met
ballen, die elk den naam van een kar
dinaal dragen. Daarna gaat men over
tot de eigenlijke Pauskeuze.
De oudste kardinaal gaat het eerst
naar de tafel, neemt een briefje, waar
van de vorm nauwkeurig is voorge
schreven en dat aan de achterzijde met
allerlei vignetten bedrukt is, opdat
men er niet doorheen zou kunnen le
zen, wat er in geschreven staat. Hij
schrijft daarop den naam van dengene
wien hij zijn stem geeft, vouwt en ze
gelt het toe, nadert tot het altaar, doet
een stil gebed, spreekt vervolgens met
luider stemme het eedsformulier uit,
(dat hij in geweten zijne stem geeft
aan dengene, dien hij voor den waar-
digsten opvolger op den Stoel van Pe
trus erkent), legt zijn stembrief in de
schaal en daarna in den kelk.
Dit wordt beurtelings door alle
kardinalen gevolgd.
Wanneer eindelijk al de stembrief
jes afgegeven zijn, wordt de kelk weg
gehaald en op de tafel gezet, waar de
stembriefjes geteld worden door de
stemopnemers.
Komt dit getal juist met dat der
aanwezige kardinalen overeen, dan
worden ze geopend, door eiken stemop-
nemer gelezen en door den laatsten
luidop afgeroepen.
De kardinalen teekenen de afgeroe
pen namen aan op een lijst, welke vóór
hen ligt. Degene, die het wettig hoofd
der Kerk zal wezen, moet twee derden
der stemmen voor zich hebben.
Heeft bij de eerste stemming geen
der kardinalen dit getal bereikt, dan
worden al de stembrieven verbrand.
Te dien einde is er in een hoek van de
kapel een kolenvuur aangebracht
waarvan eene buis den rook naar bui
ten voert. Zoo dikwijls nu het volk
den rook van het verbrande papier ziet
opstijgen, besluit het daaruit met
recht, dat de keuze nog niet beslist is-
Zoo dikwijls een keuze mislukt, be
gint meu den middag of den anderen
dag 's morgens opnieuw,
diaken den nieuwgekozene tot het al
taar, waar hij een kort gebed verricht.
Dan wordt hij in de sacristie met het
Pauselijk gewaad gekleed.
Zoo keert de nieuwe Paus voor het
altaar terug, neemt plaats op een
draagstoel en ontvangt de eerste hulde
der kardinalen, bestaande uit een
handkus en een tweevoudige- omhel
zing.
Hierop steekt de camerlengo den
Paus een nieuwen visschersring aan
den vinger- De H. Vader overhandigt
dien aanstonds aan den oppercerenio
niemeester om er zijn nieuwen naam
in te doen snijden.
Dan wordt de nieuwe keus publiek
gemaakt.
Hiertoe begeeft zich de eerste kar
dinaal-diaken, voorafgegaan door het
pauselijk kruis op het balcon boven 't
portaal van het paleis en roept met
luider stemme:
„Ik verkondig u een groote vreugde:
Wij hebben een Paus in den persoon
van Zijne Eminentie Mgr. XX die den
naam van X. heeft aangenomen!"
Daarop beginnen de klokken ifen de
St. Pieter te luiden, terwijl de Zwit-
sersche garde van af haar wachtpos
ten vreugdeschoten lost.
Middelerwijl begeeft de nieuwe Paus
zich in een cel van het conclaaf, en
wacht daar tot de voorloopige toebe
reidselen voor een tweede openbare
huldiging gereed zijn.
Daarna wordt de nieuwe Paus pro-
cessiegewijs, met groote plechtigheid,
op een prachtigen draagstoel, om
ringd van edelgardes, langs de 'Con-
stantijnsche trap, naar de St. Pieters
kerk gedragen, waar hij zittend, van
de bovenste trede van het hoogaltaar
af nogmaals de kardinalen tot den
voetkus toelaat, onder 't zingen van
den lofzang Te Deum Laudamus.
Dit gedaan zijnde, geeft Z. H. op de
tiappen des altaars staande, den pau
selijken zegen aan liet volk en neemt
bezit van de Pauselijke vertrekken.
Nier- en Biaassteenen.
Van de vele kwade gevolgen van overtol
lig urinezuur en nierzwakte is steenvorming
ii: de nieren of blaas wel het meest te duch
ten. Maar Foster's Rugpijn Nieren Pillen
lubben in zulke gevallen menig succes be
reikt en tal van gevaarlijke operatiëu voor-
k'iinen.
Spoedige behandeling is het best, en de
eerste verschijnselen, moet men kennen.
E n pijnlijk gevoel in den rug, waarbij men
bi/noefte aan steun beeft ter hoogte van de
ni -ren, en vooral het voorkomen van een op
st -enstof gelijkend bezinksel en gruis in de
u; ine, terwijl de loozing met een brandend
gi voel en pijn gepaard gaat, doet denken
ar n de mogelijkheid van steenvorming.
Steenen vormeu zich vaak, als bet urlne-
z\ ir aan afvoer door de nieren ontsnapt,
zi h laag na laag rond een of andere kern
ai-.et en langzamerhand een harde, cement-
a< 'ïtige massa vormt, die voortdurend groo
te wordt.
Slaat derhalve nooit waarschuwingen van
n i rzwakte als rugpijn, urinekwalen, hoofd-
1-i u duizeligheid, pijn in de gewrichten en
h-.:denen in den wind, maar bekamp het
k\ uad onmiddellijk door een geregelde en
matige leefwijze, eu met behulp van Foster's
Rugpijn Nieren Pillen. Dit geneesmiddel
heeft een scheidende werking op steenvor
ming «n menigmaal kwam het voor, dat de
steen loskwam, verkruimde en in fijne, zand
achtige deeltjes werd afgevoerd.
Forster's Rugpijn Nieren Pillen zijn te
Waalwijk verkrijgbaar bij Wed. Orie Du-
moulin. Markt 1.75 per doos.
Gtiep
Io het weekblad De Amsterdam
mer scu.ijft de we>houder voor de Vo ks-
gezondheid te Amsterdam dr. F. H. J.
Vos over de Influenza epidemie.
WO ontieenen aan dit atukel het
volgende
«Gelukkig is het karakter der ziekte niet
verontrustend, ai komen er meer ge
vallen van lougons^rklog voo*.
E» het sta*t mijns insieos wel vast,
dat het ditmaal niet zoo'n vaart zal
loopea als in 1918.
Wel mag niet vergeten wo<den, dat
iedere epidemie ingeleid wordt door een
periode van lichtere gevallen. De in
fluenza is echter reees meerdere weken
la 't hnd, stellig reeds meer dan zes
weken kwamen allerwegec sporadisch
inflaeDZagevallen voor, die echier In de
laatste weken een epidemische uitbrei
ding verkregen, veimoedehjk mede ten
gevolge vau de miserabele weersomstan-
d gheden.
Het is wel merkwaardig, dat hrt thans
de eigenlijke wintermaanden zijn, waa>in
de griep of ttfluenza (twee namen voor
dezelfde zlekie) de aandacht vraagt.
Deze ziekte is in den regel geen
vriend van het vriezende jaargetijde, dat
meer wordt gekenmerkt door
optreden van de seibto iongoni'
B>) het beoordcelen van de
«complicaties» der liflueoza, henh men
daarmede terdege rekening tc houden.
Meer gevallen vau longontsteking heb
ben stellig met grltp niets uitstaande.
Bij oude menschen zal men daarin dik
wijls een complicatie van bronchitis
hebben te zien.
Ook moet men oppassen deitfluenza
in haar versctUlc-de vormen (gastro
enteritis etc) met te verwai'en met
andere ziekten, zooals b.v. de typbtuse
koorts, die altijd tr meerdere ot mindere
mate in Amsterdam aanwezig is.
Dl alles ia aanme.king geromen Is
e' stellig geen reden vooi onge< us'hetd.
Ook al zouden uit andere lauden minder
gunstige benchien tot ons komen, daa
M g hebben Wil, op gi Ond van de lellen,
een atw-tchien e, doch met pessimisu-
>che h u Ing aan ie nemet
Dr Vo» behandelt dan de vraa*, of
men het een of ander kan doen ter
besche mtng van Individu of gemeen
schap.
«Onder moeilijke omstandigheden la
ce g-oot deel dei meoscheu geneigd
et»» te doen.
Deze beweglngsdrang is aoebbrwo-
derrs»waardig noch gemotiveerdhoe
usttger men is van lichaam en van
geesi, hoe minder aug.t men beeft, des
te k'achuger weerstand kan het licbaaan
bicden ook tegen deze ziekte.
Het slikken van allerlei deslnfecteerea-
de middelen, die den ademhalingsweg
en het spusvertee< inga apparaat prikke
len en m.i. gevoelig maken kan mea
beter nalaten.
Rooken en «drinken* acht ik geea
geschikte middelen in den strijd tegen
de uflueoza.
Het la Integendeel rationeel, aoo wei
nig mogelnk verandering te brengen ia
de gevolgde levenswijze en vooral alle
schadelijke Invloeden te vermtjdee.
Het zijn dikwijls eenvoudige middelen
vau verre strekking, die heeiaas al te
v*ak veronachtzaamd worden.
Van groote beteekenis is b.v. het
vermijden van kouvatten in tijden als
drze.
Koude vatten staal gelijk met ver
zwakken van het lichaam, waardoor
«co- e tijat.d m-er vat erop krngt.
Aan den ande.en kant biengt de
i> flucozaba dl "jen gioote gevoeligheid
t» weeg en van oudsher gold bet daa
ook als een gouden tegel t« flucoza goed
«uit te vieren*, te vroeg uitgaan werd
men gmaal met longontsteking bekochr.
Hoe velen loopen niet ten deele of
ternauwernood gene'.en. of nier lettend
op een lichte temperateursverhoogiog,
te vroeg de straat op t Ea hoevelea
hebben den tol voor hun onachtzaam
heid op al te gevoelige wijze motten
b -talen.
Het jaargetijde is niet gunstig, andera
ware een andere raad ook nog op stja
plaats, nl. om veel in de buitenlucht ta
gat-n.
Het is raadzaam verzamelingen vaa
mentchen te muden.
Wanneer men het groote aantal zlekea
onder groote peisoneelen waarneemt of
zelfs het optreden van meerdere ziekte
gevallen na feestelijke gelegenncden van
betrekkelijk korten duui, begiijpt men
onmiddellijk de strekking va» deze aan
wijzing-
In het algemeen acht Ik, ook uit een
sociaal-hygiënisch oogpun», her opvolgen
van dezen raad gewensch*. De gang der
o mo e wo d op d< ze wuzr beiung-
rijk vertraagd en zoodoende kan aan de
ziektegevallen,
opeeohoopeo,
gewijd.
Gisterochtend zijn in een woning
aar. djn Zeedijk te Utrecht twee be
jaarde menschen dood te bed gevonden.
Zij waren door gasvergiftiging overle
dener was vermoedelijk door de vorst
een lek in de leiding gekomen.
die sich niet zoo sterk
meer aandacht worden
