Eerste Blad. Dames van Waalwijk en Omstreken Stoomwasscherij „DE LELIE". I «sr Neemt proef bij Rath Co., Veghel. Bit ons Parlement Onderwijs. Land. en Tuinbouw. „NOORD-BRABAND" NUMMER 16 ZATERDAG 25 FEBRUARI 1922. 45e JAARGANG. 2)it nummer bestaat uit Twee Bladen. Dienstweigering. 'Twee interpellaties. Behande ling van dienstweigeraars. Toekomstige wet. Grens bevolking. De vrouw als rechter. Burgerlijke- en mili taire pensioenwetten. Drankverbod door plaatselijke keuze. De zaak Groenendaal heeft al heel wat beroering in ons land veroorzaakt, het meest wel in socialistische en com munistische kringen. En het was dan ook begrijpelijk, dat van dier» kant de behandeling der justitie-begrooting werd aangegrepen om, wel niet rechtstreeks, over de dienstweigering tó interpellee- ren. Twee heeren hadden zich daartoe opgemaakt, de communist Van Raven- steyn en de sociaal-democraat Van Za delhoff, van wie later de vrije-socialist Kolthek beweerde, dat ze geen van beiden het juiste beginsel der dienstweigering begrepen, dat immers niets anders was dan daadwerkelijke anti-militaristische actie. Over dat anti-militarisme bleken trou wens de heeren het onderling niet pre cies eens. De heer Wijnkoop, 's heeren Van Ravensteyn's partijgenoot, verstond er blijkbaar onder het verzet tegen het militairisme ten bate van kapitalistische doeleinden. En de heeren van Zadel- hoff en Duys verweten hem dan ook, dat de dienstweigeraars in Sowjet-Rus- land met gevangenis of den dood ge shaft worden, wat hij ontkende met de bewering, dat dit alleen het geval was, wanneer de dienstweigeraars met en voor de kapitalisten optraden. De beide interpellaties liepen minder over het beginsel der dienstweigering dan wel over de behandeling der dienst weigeraars, de toekomstige zoowel als de verleden. Wat de eersten betreft in formeerden zoowel de heer Van Raven- steyn als de heer van Zadelhoff naar de plannen van dezen minister omtrent tijd van indiening en inhoud van het ontwerp betreffende de dienstweigering, wat den heer Heemskerk aanleiding gaf tot de verklaring dat er spoedig zoo'n ontwerp te wachten was en.dat dit principieele dienstweigeraars, waar onder Zijne Excellentie verstond die weigeraars, welke .niet voor het kapi talisme wel voor andere doeleinden wil den dienen, van militairen dienst zou vrijstellen. De behandeling bleek de minister niet zoo slecht te achten als de heer van Zadelhoff die had afge schilderd. En op de vragen van dezen, of de minister vervolging nog wel noo- dig achtte, nu de Grondwet vrijstelling bij de wet in uitzicht stelde, en of hij mee wilde werken tot betere behande ling en berechting, gaf minister Heems kerk een uiteenzetting van de behan deling, waarbij de dienstweigeraars niet als zware misdadigers werden behan deld maar allerlei privileges genoten, mits zij zich als principieele dienstwei geraars hadden aangemeld. Over een interpellatie van den heer Van Rappard, betreffende de grensbe waking, waarbij deze het optreden der militaire politietroepen als ergerlijk ken schetste en een onderzoek vroeg maakte, de Kamer zich minder druk. Meer alge meen besproken werd nog de motie van den heer Kleerekooper, die aan de Regeering spoedige indiening van voor stellen verzocht, waardoor de benoem baarheid van de vrouw tot rechter mo gelijk werd. Over 't algemeen scheen men voor die benoembaarheid wel te voelen, al beweerde de minister dat er behalve dan voor het vak van cavallerie- officier geen baantje was, waarvoor de vrouw minder geschikt was dan voor rechter. Alleen als ambtenaar van het Openbaar Ministerie schenen tal van heeren haar minder op haar plaats te vinden, terwijl sommigen er op wezen, dat de vrouw zich steeds te veel door haar sentiment laat leiden. Het motief der zuinigheid kwam bij deze begrooting-behandeling nog naar voren in de opmerkingen van den heer Van Schaick. die uit dien hoofde op heffing van sommige rechtbanken en kantongerechten en inkrimping van het aantal krijgsraden wenschte. De heer Smeenge sprak verder nog Telef. 38; WAALWIJKSCHE EN LANGSTRAATSCHB COURANT. UitgaveWaalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tlelen over de bestrijding der prostitutie, de heer Kleerekooper over de politie-spion- nage bij groote vergaderingen en de heer Schaper veroordeelde het optreden der maréchaussees tegen werkelooze veenarbeiders te Hoogeveen. In de Eerste Kamer, waar de burger lijke pensioenwetten werden verworpen, blijkbaar omdat men ze te d.uur vond en de militaire pensioenwetten evenals het aangaan van een geldleening en de wijziging in de tabaksbelasting werden goedgekeurd, de eerste na verklaring van den minister, dat hij de burgerlijke pensioenwetten ongewijzigd opnieuw zou indienen, behalve dat de mogelijk heid zou worden geopend een deel der premies tot een nader te bepalen maxi mum op de ambtenaren te verhalen, werd over het ontwerp, dat drankverbod door plaatselijke keuze mogelijk moest maken, langen tijd, maar vruchteloos gedebatteerd. De bezwaren bleken ten slotte bij de meerderheid, zij het een zeer kleine meerderheid (het ontwerp werd met 18 tegen 17 stemmen verworpen) overwe gend. Zij bestonden in grondwettige be zwaren. vooral door de heeren Van der Feltz en Lanschot naar voren gebracht en vrijheidsbezwaren en meer praktische bezwaren, die van een drankverbod eer der vermeerderd drankverbruik dan een goede uitwerking vreesden en o,a. bij monde van den heer Van Lanschot op de uitwerking van het verbod tijdens het carnaval te 's-Hertogenbosch wezen. De grondweriige bezwaren kwamen voort uit de overweging, dat het ontwerp aan de kiezers, op wier verzoek immers de Kroon het drankverbod kan uitspreken, een bevoegdheid geeft, die alleen aan vertegenwoordigende lichamen zou toe- behooren. Het Tweede Kamerlid Rutgers, die als vader van het ontwerp ter ver dediging aanwezig was, en met hem ook de heer Mendels, wees erop, dat onze wetgeving een dergelijk ingrijpen van ingezetenen al kent bij de grens wijziging van gemeenten en dat ook de Drankwet het drankverbod al kent, alleen het middel om er toe te geraken nieuw was en dat dit ontwerp gebaseerd was op de gedachte, dat de drankbestrijding een volkszaak moet worden en plaatse lijke behoefte beslissen moet. DIENSTWEIGERING. Ingediend is het reeds meermalen aangekondigde, desbetreffende wets voorstel. Bij een te ontwerpen wettelijke rege ling stonden tweb wegen opeu a. een aanvulling van de militaire strafwetten, door bij de artikelen, waarin de dienstweigeraar strafbaar wordt ge steld, een nieuwe bepaling in te lasschen, waarbij wordt bepaald, dat hij, die zich schuldig heeft gemaakt aan dienstweige ring, zich op gewetensbezwaren kan beroepen. Het onderzoek naar de ge wetensbezwaren zou alsdan door den militairen rechter plaats hebbeu, die den overtreder zou kunnen vrijspreken, wan neer bij onderzoek bleek, dat zij on overkomelijke bezwaren voor dienst vervulling medebrachten. Daargelaten, dat door deze regeling geen afdoende oplossing verkregen wordt, Immers de vrijgesprokene blijft daarbij verplicht militairen dienst te ver vullen, geldt daartegen voor ooderge- teekenden het bezwaar, dat aan dit vrijspreken gerechtelijk onderzoek met arrest vnorafgaat, hetwelk hem, die ernstige gewetensbezwaren heeft, moet worden bespaard b. een regeling bij een speciale wet. Als uitgangspunt beeft de Regeering genomen het hebben van •gewetens bezwaren4 waarbij een breedere schare wordt omvat dan door de Zweedsche wet van 21 Mei 1920, die alleen vrij stelling van militairen dienst verleent aan hen, die op godsdienstige over tuiging berustende bezwaren te berde brengenzij wil m.a.w., in aansluiting met de op 9 November 1917 uitgevaar digde L.O. in het ontwerp een andere wijze van dienstvervulling openstellen voor hen, die tegen de vervulling van den mlliitalreo dienst gewetensbezwaren hebben, hetzij van godsdienstigen hetzij van zedelijken aard, mits die gewetens bezwaren voortvloeien uit hun overtui ging, dat zij den evenmensch niet mogen dooden, ook wanneer dit ingevolge overheidsbevel rechtmatig is. Politieke dienstweigeraars uitgesloten Uitgaande van dit beginsel, zijn dus uitgesloten de politieke dienstweigeraars, zij die de dienstweigering als propaganda middel gebruiken, om aldus tot geheele ontwapening te geraken, of zij, die het Staatsgezag bestrijden, dat hun plichten oplegt. Alleen hij, die op gronden, ontleend aan zijn In de voorgaande alinea om schreven overtuiging gewetensbezwaren te berde brengt, valt onder de ontworpen wettelijke regeling. Dit standpunt komt de Regeering het eenig juiste voor en stemt overeen met dat, door den wetgever In Zweden, Noorwegen en Denemarken ingenomen. De menschelijke overwegingen mogen in aanmerking komen, de overwegingen van poiltleken aard zijn uitgesloten. Verder moet rekening worden ge houden met het feit, dat sommigen geen bezwaren hebben tegen de vervulling van den op lederen Nederlander rusten den plicht om mede te werken tot hand having der onafhankelijkheid van het R ik en tot verdediging van zijn grond gebied, doch wel tegen de uiterste consequentie van dien plicht, te weten het dooden van den evenmensch, dat anderen daarentegen bezwaren hebben tegen welken militairen dienst ook, om dat door dienst te doen als non-com- baitanl, toch middellijk Steun wordt verleend aan het oorlogvoeren, hetwelk tot gevolg heeft het dooden van den evenmensch. Terecht heeft de heer K. Ter Laan in de zitting der Tweede Kamer van 14 Juni j.l. gezegd, dat, wie gemoeds bezwaren heeft, op andere wijze moet worden gebruikt, in het algemeen be lang en dat men het den dienstweigeraars niet gemakkelijk moet maken, doch dat hun zware arbeid moet wordeu opgelegd. In het algemeen belang kunnen zij worden gebruikt, wanneer zij werkzaam worden gesteld bij een Staatsbedrijf. Aan den eisch van zwaren arbeid kan niet zoo gemakkelijk worden voldaan, omdat, wat de een zwaar noemt, de ander wellicht als gemakkelijk zal quali- ficeeren, zoodat een betere maatstaf kan worden gevonden iu het tijdsverloop, (ferg^WAALWü K DOOD. ERVARING STERK. gedurende hetwelk dienst moet worden gedaan of arbeid moet worden verricht. Aan wien moet de beslissing worden opgedragen omtrent bet al of niet aan wezig zijn van gewetensbezwaren Te dien aanzien meent de Minister de bestaande regeling te moeten be stendigen, waarbij de beslissing in handen van den betrokken Minister Is gelegd, na advies te hebben ingewonnen van een daarvoor aangewezen commissie. Deze regeling heeft geen aanleiding tot klachten gegevenin de veertig ge vallen, waarbij een beroep is gedaan op gewetensbezwaren, hebben de opvolgen de Ministers steeds goed gemotiveerde adviezen ontvangen, waarvan niet is behoeven te worden afgeweken. De sub b bedoelde moet financieel in niet betere conditie komen dan de militairde opbrengst van zijn arbeid moet ten voordeele van den Staat komenvoeding, werkkleeding (uniform- kleeding is natuurlijk uitgesloten), huis vesting, geneeskundige behandeling enz., moeten hem worden verstrekt op dn wijze als aan militairen geschiedt, kortom de materleele verzorging moet in het algemeen zijn ais die van den militair. Eu niet alleen wat zijn materleele verzorging betreft, ook In elk ander opzicht moet hij als militair worden beschouwd, met dien verstande, dat hij van diensten, die een militair karakter dragen, moet worden ontheven en in geval van overtreding van de artikelen 5 en 6 voor den burgerlijken rechter terecht zal staan. Hiertegen kan geen enkel bezwaar bestaan, omdat de bedoeling van dit wetsontwerp geen ander is, dan hem, die gewetensbewaren heelt tegen den militairen dienst, van dezen dienst vrij te stellen en in plaats daarvan bi) een Staatsbedrijf te werk te stellen. Deze tewerkstelling moet worden beschouwd als te ztjn werkelijke dienst, zoodat zij b.v. vrijstelling wegens broederdlenst medebrengt en kostwinnersvergoeding ten gevolge kan hebben. Ook kriigstuchtelljk en strafrechterlijk wordt hij als militair beschouwd en staat dan ook bij eventueele vergrijpen voor den militairen rechter terecht, voor zoo ver bij dit wetsontwerp oiet uitdrukkelijk anders is bepaald. Wat iedere maand te doen geeft. (2e helft Februari.) Nadruk verboden. Terwijl we dit schrijven, heerschtde Wintervorst nog met gestrengheid en schijnt de tijd van tuinieren nog verre. Maar dat kan spoedig anders zijft. Even wel dienen we er om te denken, geen sneeuw en ijs bij de bodembewerking in den grond te brengen. Deze smelten ten koste van de bodemwarmte en kun nen alzoo zeer nadeelig werken. Dat warmteverlies is niet gering, een een voudige proef kan ons dit leeren. Voegen we bij een Liter <K.G.) water van 79 graden een Kilo ijs, dan smelt dit, waar door de temperatuur van het water daalt tot 0 graden. Wanneer we dit goed onthouden, dan zullen we ons wachten sneeuw en ijs onder te spitten of te bouwen. Maar is de grond droog en bekwaam, en lokt het weer, dan gaat de liefhebber den tuin in. Niet, omdat het vroege tuinieren of het tuinieren in 't algemeen zooveel voordeel geeft. Wan neer men alles rekentzand, mest, land- huur vaak, abeidsloon voor het ruwe werk, erwtenrijs, boonenstaken, enz., och, misschien kan menigeen de groen ten dan beter koopen. Maar tuinieren geeft genot, verhoogd de gezondheid en een voordeel is in ieder geval, dat men steeds versche en zuivere groenten heeft. De liefhebberij is ons ook wat waard wij stellen alles veel meer op prijs, als het door ons zelf geteeld is in eigen hof. Een der eerste groenten is de spinazie, die bestemd is voor 't voor- en najaar, want van de zomer warmte en droogte houdt zij niet, dan gaat zij schieten. En warmte en vocht brengen schimmel op de bladen. Men heeft rond en scherp, hoekig zaadhet ronde schiet minder gauw, terwijl scherp zaad hoekige bladeren geeft, welke lichter van kleur zijn. Hoeveel zaad te gebruiken Die vraag mag men stellen ook bij andere groenten, 't Is niet precies aan te geven. Gezegd kan worden; dat de meesten te dicht zaaien. Teelt men kleine hoekjes, dan is het kleinste pakje, dat men koopen kan, allicht nog te veel. Ofschoon in aanmerking genomen moet worden, dat bij vroeg zaaien wat ruimer gezaaid moet worden, dewijl een deel door het koude weer verongelukt. En spinaziezaad is ook een lekkernij voor de vogels, speciaal voor de musschen. Men kieze een luw, beschut plekje, liefst ouden; vetten tuingrond. Toch kan het dan nog gebeuren, dat de spinazie geen schik heeft. Dikwijls is kalkgebrek de oorzaak Jaren geleden betrokken we een nieuwe woning. De vorige bewoner kon in den tuin, zei hij, alles verbouwen, behalve spinazie. Mijn ervaring in het le en 2e jaar bevestigde dit. Toen, al zoekende, vond ik de remediekalk, in den vorm van mergel. Ik oogsite sindsdien een weelderige groente. Bij het zaaien van spinazie en ook van wortels kan men de zaden doen voor- kiemen in een bakje of kistje met vochtig zand, dat men op een warme plaats zet. Begint het zaad te kiemen, dan zaait men het uithiermee ligt men vrij wat voor. 't Is nu de tijd, bij open weer, om peulvruchten, die ter voorkieming in een bak zijn gelegd, uit te planten, dus peulen, erwten, tuinboonen. De eerste dagen hebben de plantjes het hard te verantwoorden, maar daarna trotseeren ze eenige graden vorst met succes Ge kunt nu ook de toekruiden welke ge in uw tuin hebt staan, ver- plantendeze moeten niet te lang op een plek staan Bieslook, Mierikwortel Dragon, Thijm, Pimpernel, Wijnried, geeft men na twee jaren een andere plaats; ook Zuring verplante men, op een vet hoekje. Steeds bemeste men den grond, alvorens de planten er op te brengenHaast u, als ge het nog niet hebt gedaan, om uw bedje molsla met wat fijne aarde te bedekken, ongeveer een handbreedte dan zult ge spoedig de groenten kunnen oogsten. Dit doet ge door de aarde met de handen op zij te werken en dan de blootkomende jonge spruitjes af te plukken. Voor de HuisvrouwIn deze maand kan men den groei der bladplanten in de huis kamer langzamerhand aanwakkeren, door ze wat meer water te geven en als de zon schijnt, nu en dan te bespuiten. Uitgebloeide bolgewassen in potten worden op een koele plaats gezet; ze krijgen nu gaandeweg minder water opdat ze uitdrogen. Zijn de bollen al geheel in ruste, dan neme men ze uit de potten, maak ze schoon en berg ze op Primula's, Convallaria's en Cinera ria's hebben, als ze uitgebloeid zijn, geen waarde meer en kunnen dus weg geworpen worden. Men verzoekt ons overaame van 't onderstaande uit De Standaard: Amerongen wordt nog altijd in beweging gehouden door de hangende schoolkwestie. Reeds eerder hebben we gemeld dat de Raad dezer gemeente besloot geen gelden toe te staan voor bijbouw van schoollokalen aan de bestaande Chr. School en ook het voorstel van de meerderheid van B. en W. verwierp, om ia de noodlge ruimte te voorzien door met het bestuur der Chr. School een overeenkomst aan te gaan tot weder- zijdsche ruiling van schoolgebouwen. De Chr. School dlo 195 leerlingen telt en slechts over 4 lokalen beschikt, zou dan in bruikleen ontvangen de openb. school, die 7 lokalen heeft, waarvan altijd twee leeg staan, omdat de school door niet meer dan 94 kinderen wordt bezocht. Inmiddels is voornoemd raadsbesluit door Ged. Staten vernietigd en de ge meente alzoo genoodzaakt tot bouwen. De onverantwoordelijke houding der vier raadsleden, 3 vrijz. en 1 soc. dem., tegenstanders van schoolrull, is das oor zaak dat de gemeente op een uitgaaf van f 30.000 komt, wat met het oog op den reeds hoogen belastingdruk terecht een strop kan worden genoemd. Steeds hebben zij getracht de zaak op de lange baan te schuiven en den arg- loozen wijs te maken >wij bouwen niet of wij ruilen niet, want straks wordt de wet toch gewijzigd.4 Inmiddels heeft het schoolbestuur zich beholpen door een paar klassen in het gebouw «Bethel4 onder te brengen. Reeds een jaar is deze kwestie nu hangende, doch nu, na de uitspraak van Ged. Staten acht het schoolbestuur even wel den tijd gekomen om den gemeen teraad voor de keus te stellen, of het geraamde bedrag beschikbaar te stellen of ruiling van schoolgebouwen toe te ztaan. Vóór 19 Febr. wenscht het hier op een beslissing, aangezien anders on- middelijk na dien datum met de voor bereidingen voor den bijbouw een aan vang zal worden gemaakt. Geen wonder dat vele ingezetenen met spanning de beslissing van den raad tegemoet zien. Men beweert dat ook nu weer de •palstaanders4 voor het openbaar onder wijs, niettegenstaande de algemeene ont stemming over hunne daad tegen school- ruiling zullen stè'mmen omdat zij In schoolrull nadeel voor het openbaar on derwijs zien. Ais dat waar is, dan zal de pas herleefde A. R. Kiesver. goed werk doen door nu alvast de kiezers in te lichten hoe de meerderheid van den raad met de gemeentebelangen en de belasting- penningen omspringt. En ten slotte Te Amerongen heeft de school kwestie een einde genomen. De gemeen teraad heeft het voorstel van de meer derheid van B. en W. tot ruiling van schoolgebouwen thans met 4 tegen 3 stemmen aaogenomen. Met luid applaus werd deze beslissing door bet aanwezige publiek begroet en terstond steeg ook een gejuich onder de menigte bulten op. Amerongen bad sinds menschenheuge- nis niet een raadvergadering die zoo'n belangstelling trok. Dit blad verschijnt WOENSDAG- EN ZATERDAGAVOND. Abonnementsprijs per 3 maanden 1.25. Franco per post door het geheele rijk 1.40. Brieven, Ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. DË ECHO VAN HET ZllDËY, Telegr.-AdreaECHO. Prijs der Advertentiën: 20 cent per regel; minimum 1.50. Reclames 40 cent per regel. v4 MAATSCHAPPIJ VAN VERZEKERING OP HET LEVEN

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1922 | | pagina 1