B, K. KIESVEBEEIIGING
Dames van Waalwijk en Omstreken
Stoomwasscherij „DE LELIE'.
I Neemt proef bij
Rath Co., Veghel.
Berste Blad
„NOOR D -B RAB AND"
Binnenland.
NUMMER 21
ZATERDAG 11 MAART 192 l.
45e JAARGANG.
Dit blad verschijnt
WOENSDAG- EN ZATERDAGAVOND.
Abonnementsprijs per 3 maanden 1.25.
Franco per post door het geheele rijk 1.40.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden enz.,
franco te zenden aan den Uitgever.
Telef. 38.
WAALWIJKSCHE EN LANGSTRAATSCHE COURANT
UitgaTe: Waalwljksche Stoomdrukkerij Antoon Tieten
Telcgr.-AdresECHO.
Prijs der Advertentiën
20 cent per regel; minimum 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
2)it nummer bestaat uit 2)rie
Bladen.
Woensdagavond had in de zaal van
den R. K. Gildenbond eene vergadering
plaats van de R. K. Kiesvereeniging.
Toen de Vice-Voorzitter, de heer M. A.
v. Liempt, de vergadering opende, was
de ruime zaal tot in de uiterste hoeken
bezet, terwijl zeer velen zich met een
staanplaatsje moesten tevreden stellen.
De groote opkomst, zoowel van dames
als heeren. was voor het bestuur eene
groote voldoening niet alleen, maar
getuigde ook van belangstelling in de
politieke zaak.
De WelEerw. heer Nuijens het eerst
het woord verkrijgend, begint met er
op te wijzen dat bij de a s. verkiezing
ons tweeëïléi plicht wacht n.l. eene
negatieve en eene positieve.
De negatieve plicht is dat men moet
breken met het misselijk gebruik dat
bij de verkiezingen bestaan heeft en
de positieve plicht is dat men door
daden moet medewerken dat men eene
behoorlijke gemeenteregeering, gemeen
tebestuur krijgt.
Spreker staat tot zijn eigen verwon
dering hier, wijl hij in de politieke zaak
heel weinig belang stelt, want de eerste
keer dat hij dit eens heeft gedaan,
brengt 'tem eene geweldige teleurstel
ling. Aft .vmkelijk voelde hij er daarom
heel wèivPg voor om in de Kiesver-
eeniging* eene spreekbeurt te komen
vervullèn.^Échter, bij nadenken meende
hij niet te mogen weigeren en verplicht
te zijn ofb mede ie werken voor de
groote z>nk waar het om gaat. Waalwijk
toch is steeds de schoonste Roomsche
gemeente geweest van de Langstraat.
De geschiedenis leert, dat er aldoor
mannen van groote beteekenis, mannen
met roemruchte daden zijn geweest.
Dezen middag las spr. nog in een oud
handschrift dat in 1559 te Roermond
den marteldood is gestorven voor zijn
Roomsch geloof de WelEerw pater
Van Waalwijk, geboren te Waalwijk.
De strijd die bij de stembus wordt
gestreden is een Roomsche strijd en
wie het aandurft op de ouderwetsche
manier te strijden, wie tegen de R.K.
organisatie ingaat, schiet te kort in zijn
Roomschen plicht, ook al durft men er
zelf met trots opwijzen in een vergade
ring, dat er veel menschen in de zaal
zitten, die niet Roomsch zijn. Meer dan
ooit echter heeft men in deze zaak be
wezen zijn Roomsche plicht niet te ver
vullen. Trouwens de personen die de
lijst hebben ingediend, zeggen genoeg
en daarom kan dal slaS van v0,k nooit
het onze zijn, daar is men te fatsoenlijk
voor.
Spreker wijst vervolgens op de ver
kiezingstoestanden zooals die vroeger,
vooral in de Katholieke dorpen,bestonden.
Dan stonden de personen tegenover de
personen en ontstond er een strijd, die
tot in lengte van dagen tusschen bepaalde
groepen bleef bestaan en het gevolg
daarvan was dat geen nuttige zaken
zijn verricht.
In het belang van de goede zaak moet
daarom gebroken worden met dien strijd,
moet men personen van zaken gaan
onderscheiden.
Die zulks niet doet, die tegen alles
ingaat, verricht een laffe daad. De Katho
lieken moeten in ailes voorgaan, omdat
die meer geschoold zijn in het brengen
van offers.
In treffende woorden en mooi ge-
bouvde zinnen wijst spr. er op dat de
Goddelijke Zaligmaker zijn lessen in
liefde gaf en niet alleen in woord maar
ook in daad. Hij beeldde dit uit op den
langen weg naar Calvariën.
Zijn voorbeeld moet worden gevolgd,
dan eerst zal er liefde heerschen onder
elkaar en over de geheele linie. Men
moet zijn eigenwaan, zijn eigen-liefde,
zijn ik opzij kunnen zetten voor het
algemeen belang.
De negatieve daden moeten worden
afgeschaft, daar moet mede worden
gebroken, met de onderlinge ruzie moet
opgehouden worden. Eendrachtig moet
worden samengewerkt vooral bij de
stembus, want bedacht moet worden dat
de strijd niet meer gaat om een familie
of stand, maar de strijd gaat thans om
het beginsel. Vooral nu, nu de socialisten
het aandurven in ons Roomsch Waalwijk
met hun candidaten uit te komen, de
hervormers-goochelaars, maar die den
mensch ontrooven van het allerkost
baarste wat hij bezit, die vol zijn van
vage en onbereikbare leuzen en die
zonder godsdienst de menschen als 't
ware gelijk stellen met 't redeloos
dier,-Jiu is het vooral plicht dat Room
schen Roomsch-georganiseerd stemmen.
Ook de Vrijzinnig-Democraten, Vrij
heidsbonden e. a. kunnen zeker niet
de onzen zijn.
Daarom, niet een vrouw, niet een man
mag zijn stem verloren laten gaan,
maar allen moeten stemmen op no. 1
van de lijst van de R.K. Kiesvereeni
ging. Doet men dat, dan legt men ge
tuigenis af zijn positieven plicht goed te
begrijpen.
Er wordt gemopperd dat de lijst er
anders uit had moeten zien, dat die
meer vooraan en die weer meer achter
aan had moeten komen staan, maar
Spr. vraagt zich of het ieder naar den
zin is te maken. We hebben hier een
prachtige vergadering gehad. Alles goed
en degelijk besproken. De stem heeft
uitspraak gedaan en de meerderheid in
de Kiesvereeniging heeft duidelijk ge
noeg gesproken en daaraan moet men
zich houden en men mag zich niet op
werpen om te trachten, de zaak weer
te gaan versnipperen.
Begrijpt men de zaak goed. dan moet
men God loven, dat er een man op
gestaan is die, alle moeilijkheden heeft
weten te trotseeren, die het heeft aan
gedurfd allen te brengen in ééne Kies
vereeniging.
Men vraagt nu uwen Roomsche plicht
en die plicht bestaat niet in wat mooi
doenerij of geschipper, maar die plicht
eischt dat men doet wat thans wordt
gevraagd. Voor velen kan dit een offer
vragen, voor velen zal het zijn een I
eigen meening in te trekken, doch in
het belang van de goede en groote zaak
moet men dat doen, opdat straks boven
de eene groote gemeente Waalwijk fier
de Roomsche vlag kan wapperen en er
alom welvaart zal komen te heerschen.
In naam der Kerk vraagt spr. daarom
eenieder zijn plicht te doen. Door die
plicht te doen verricht men een pracht-
daad en het kan niet anders of met het
Kruis voorop zal welvaart en groote
zegen over onze mooie, nieuwe ge
meente komen
Een krachtig applaus bewees den spr.
dat zijn krachtige rede had ingeslagen.
De heer Krijgsman, wethouder van
's Bosch, hierna het woord verkrijgende
zegt op verzoek gaarne hierheen te zijn
gekomen, wijl er gevochten zal moeten
worden om de eer van de vlag en hij
zou zijn naam oneer hebben aangedaan
als hij niet op ten strijde was gekomen.
Spreker begint met er op te wijzen
dat in de samenstelling van het bestuur
der gemeente heel wat is veranderd.
Het oude meerderheidsstelsel waar men
de helft plus 1 van het aantal uitge
brachte stemmen moest behalen, heeft
afgedaan. Bij dit oude stelsel was het
een strijd over personen, iets wat be
grijpelijk is en zelfs ook gemotiveerd.
Immers het ging toen over de personen
en deed dus aan de katholieke zaak
geen afbreuk.
Nu echter de evenredige vertegen
woordiging is gekomen, nu is het niet
duldbaar dat een katholiek zich niet
houdt aan de katholieke partij.
Is de strijd in de organisatie uitge*
streden, is de uitspraak daar gevallen,
dan heeft men zich daar nu voortaan
aan te houden, want dan gaat het niet
meer over personen, maar dan gaat het
over een zaak, over de groote Room
sche zaak.
Personen die zich in den tegenwoor-
digen tijd de vrijheid permitteeren bui
ten de kiesvereeniging om te werken,
stellen een daad die moeilijk is te ver
antwoorden.
In dezen tijd van moeilijkheden en
beroering is het gewenscht dat onze
katholieke partij in alle lichamen niet
alleen krachtig in aantal maar bovenal
krachtig in bekwame mannen naar
voren komt.
Spreker zegt fabrieksarbeider te zijn
geweest in 's-Bosch en hij herinnert
zich nog alsof het gisteren is gebeurd,
wat hij tegen zijn vriend van Foppele
heeft gezegd toen hij hem kwam vragen
of hij afgevaardigde van de arbeiders
in den raad wenschte te worden.
Hij heeft toen gezegd dat ze hem
niet moesten nemen, uitsluitend wijl hij
arbeider is, want miste hij de noodige
intelligentie, dan hoopte hij dat ze hem
de moeite zouden besparen. Hij huldigde
toen en doet dit thans nog niet, de
theorie dat een arbeider den arbeider
moet kiezen omdat hij arbeider is. Hij
kent geen patroonsafgevaardigden, geen
middenstandsafgevaardigden of arbei
dersafgevaardigden. hij kent alleen Ka
tholieke afgevaardigden.
Van een Katholiek afgevaardigde moet
alleen gevraagd worden of hij de noodige
leiding geven kan, of hij voldoende
intelligentie bezit gepaard gaande met
een practischen blik. hl zekere gevallen
kan het aanbeveling zijn of een candi-
daat arbeider, fabrikant pf middenstander
is, echter mag het nodit een criterium
zijn.
Spreker heeft dit voorop willen stellen
wijl er in de Katholieke partij velen zijn
die zeggen, wij kiezen mijnheer A. om
dat hij arbeider is en anderen weer,
wij kiezen mijnheer B. omdat hij fabri
kant is. Dat mag niet en is ook in
flagranten strijd met de werkelijkheid.
Niet altijd is het de arbeider die het
meest voor den arbeider doet of heeft
(gj^^WAALV/UK.
DOOR ERVARING STERK.
gedaan. In 's Bosch heeft een man die
zoowat bovenaan stond in den aanslag
van den Hoofd Omslag, het meest ge
daan voor de verwaarloosde rechten
van den arbeider. Die man was de heer
Houtman, sigarenfabrikant aldaar. Hem
komt de eer toe dat hij op de meest
eminente wijze voor de belangen van
de verwaarloosde arbeiders is op
getreden.
Ook dit heeft spr. voorop willen
stellen, omdat men goed moet zien dat
de arbeider niet voor den arbeider kan
zorgen en de fabrikant voor den fabri
kant. Nog eens, er moet niet worden
gekeken naar het maatschappelijk ambt
van den candidaat, maar naar de in-
telligentie,- er moet worden gekeken
naar wat hij presteert. Zoo ook met de
vrouw. Hier is nu geen vrouw candidaat
gesteld, maar ware dit zoo, dan moesten
de vrouwen niet alleen op de vrouw
stemmen omdat deze een vrouw is.
Men moet ze alleen stemmen als men
overtuigd is, dat ze de noodige liefde
en intelligentie bezit om naar beste
weten de belangen te dienen en te
behartigen.
In de organisatie wordt de strijd ge
streden en geen enkel goed Katholiek
zal na uitspraak van de organisatie,
ook al bevalt hem de volgorde minder
goed, daarom tegen de Kiesvereeni
ging in den strijd gaan aanbinden en
verdeeldheid brengen in eigen kamp.
Ook is het in dezen tijd gewenscht
dat naar den gemeenteraad bekwame
mannen worden gezonden, want men
leeft in een periode, dat van de ge
meentebesturen heel wat wordt gevergd
niet alleen, maar dat er ook danig op
wordt gescholden.
Als men in 's-Bosch hoort spreken
over het beleid van Burg. en Weth.
dan zou men denken dat het de grootste
deugnieten zijn die er rondloopen. Dit
behoeft zoozeer geen verwondering nu
men door de malaise in groote moeilijk
heden is gekomen- Een spreekwoord
zegtwaar nauwte is komt niet zelden
grauwte, en in de gemeente-finantiën
is nauwte gekomen. Bovendien gaat het
in de politiek zoo gemakkelijk om de
schuld op een uitvoerend college te
werpen, ook al is dit nog zoo zuinig
geweest. Spr. wijst op het einde van
den distributietijd toenMinisterPosthuina
zei als zondeblok de woestijn ingezon
den te willen worden.
Wat Posthuma in het groot heeft
ondervonden zullen straks de wethou
ders in 's Bosch ondervinden, niette
genstaande hij volkomen overtuigd is
dat de grootste zuinigheid is betracht.
Drie en half jaar heeft spr. op het
gestoelte .der eer gezeten. Velen denken
dat dit een ideale positie is doch
ronduit verklaart hij te hopen dat
Onze Lieve Heer u spaart voor zoo'n
betrekking want de positie is zeer
moeilijk. Met het verlaten van zijn harde
bank is ook zijn rust verdwenen. Een
ideaal positie is het alles behalve.
Waar is het dat men zoo van buiten
af mijnheer is, steeds netjes gekleed,
dikwijls de hooge hoed op, maar ver
geten mag niet worden dat het salaris
f 40 is. dat men daar alles, alles van
moet doen.
Eigenaardig is veelal het idee van
het publiek over het beheer van een
gemeente. Men wil een zeer goede
handhaving van de orde. ja men zou
zelfs willen dat van de politie dikwijls i
kindermeisjes worden gemaakt. Men
wil op iederen hoek van de straat een
agent hebben plus nog een verkeers
agent, komt het echter op betalen
aan, dan is het geheel anders, dan zijn
ze nergens voor noodig Bij het stellen i
van eischen denkt het publiek nooit J
genoegzaam door. Zoo wil men groote
woningen voor een redelijke huur. Ze
bedenken bij het stellen van zoo'n
eisch niet dat dit beduidende sommen
kost. Veelal is het ook waar dat zij die
de meeste eischen stellen de grootste
mopperaars zijn als ze maar een rede
lijke belasting moeten betalen
Vervolgens behandelt spr. het volks
huisvesting-vraagstuk. Daarbij zegt hij,
door te zeggen zooals de werkelijke
toestand is, vaak "harde waarheden,
vooral aan het adres van sommige
bouwvakarbeiders.
In 's Bosch wil spr. woningen bouwen
omdat het broodnoodig is, want 700 ge
zinnen wonen bij andere in en 1300'wo-
nen in een woning van minder dan f 1.50
huur per week, zoodat gezegd kan wor
den dal 8000 a 9000 personen geen
redelijke woning- hebben. Voor deze
menschen wil hij nu woningen bouwen.
Die woningen mogen niet te duur zijn
en de belastingbetaler moet er ook niet
te veel in moeten bijdragen en om dit
te verkrijgen heeft hij de bouwvak
arbeiders gevraagd, zonder daarvoor het
loon te verhoogen, 2 uur per dag langer
te willen werken.
Iedereen zal denken dat dit voor de j
gemeenschap een weldaad is en op de
eerste plaats zeker voor den arbeider.
Neen, niet alzoo in de politiek. De
socialisten schelden op dit plan en i
schreeuwen dat het geld gehaald moet
worden waar het is. Daarbij vergeten i
ze gewoonweg dat men aan de wet
vastzit en dat, heft men hoogere pro
gressie, ook de werkman daarvan de
gevolgen zal ondervinden. Ze vergeten
daarbij ook, dat tal van gefortuneerden 1
naar Vucht gaan wonen, wat ook al
weer terugslaat op het belastingbetalen
van den werkman.
Tal van voorbeelden haalt spr. hierna
achtereenvolgens aan om te doen zien
hoe onlogisch de massa dikwijls rede-
neert.
Daarna wijst spr. op de verschillende
partijen die in ons land bestaan om tot
de conclusie te komen, dat de Katho-
lieke partij de meest democratieke partij
is. Spr. vindt daarbij de gelegenheid op
te merken, dat het dikwijls van groot
nut is dat in de colleges conservatieven
zitting hebben.
De kiezers moeten Dinsdag als ze ter
stembus gaan niet denken dat de partijen
hier niets afdoen, want ontegenzeggelijk
doet dit zeer veel af, vooral naar buiten,
want men kan gerust gelooven dat vele
oogen gericht zijn op deze verkiezing,
om dan straks voor de groote verkiezing,
tot u te komen De Vrijheidsbonders
speculeren reeds op de stemmen van
de fabrikanten en middenstanders en
de socialisten op de arbeiders. Immers,
overal doen ze hooren dat Minister
Aalberse voor een groot deel de schuld is
van de heerschende malaise.
Gaarne wil spr. toegeven dat aan de
verschillende arbeidswetten fouten kle
ven, maar hij weet zeker dat Aalberse
spoedig zal komen om die te wijzigen.
Spr. wijst op Rusland waar een
stelletje misdadigers aan het bewind
zit en vraagt dan wat voor een
Regeering dan beter is.
Aan het slot van zijn rede zegt spr,
hier te zijn gekomen om een beroep
op de kiezers te doen. Praat niet meer
over kleinere of grootere kwesties die
in de organisatie moeten worden uit
gevochten, praat er niet over dat het
niet goed is gezien om uit iedere
parochie, naar verhouding van het aan
tal zielen, candidaten te stellen en dat
het beter was geweest te zoeken naar
de ineest bekwame mannen. Vergeet niet
dat er een overgang plaats heeft en de
historie zaken met zich brengt, die zoo
maar niet kunnen worden afgeschud.
Een katholiek moet weten dat, stemt
hij niet op de lijst van de Kiesvereeni
ging, verraad pleegt tegenover zijn eigen
vlag. De Katholieken van Waalwijk
moeten thans het geheele land laten
zien, dat men bij de a.s. groote ver
kiezing niet op de Katholieken behoeft
te hopen, dat de splijtzwam niet in de
partij heeft ingevreten.
Met een mooi voorbeeld van trouw
aan de vlag van een Duitsch officier in
het begin van den oorlog, eindigt spr.
zijne lezing, welke met een langdurig
applaus werd begroet.
De heer Van Liempt dankte beide
sprekers voor hun opwekkende woorden
en bracht hulde aan den ZeerEerw. heer
van Riel, door wiens bemoeiingen de
groote Kiesvereeniging is opgericht.
Na nog er op gewezen te hebben
dat slechts het bovenste hokje van de
lijst van de Kiesvereeniging, het hokje
staande voor den naam van den heer
Klijberg, rood moet worden gemaakt,
sluit hij met den Chr. groet de verga
dering.
Waar wij zooveel In ons vermogen
was, hebben meegewerkt om te komen
tot één Katholieke klesyereenlng en
deze pogiogeo tot dusverre zoo uit
stekend zijn geslaagd, zoodat hst resul
taat Is geweest een lijst, waarmee wij
voor den dag kunnen komen, nu zal
het ook oiemacd verwonderen, dat wij
voor deze lijst der R.K. Kiesvcreenlgiag
ook aller steun zoo k-scbtlg mogelijk
vragen. Het moet voor elk lid der Kles-
vereenlglog, ja voor elk R.K. kiezer
vaststaan, dat hij stemt op lijst No. 5
(dus op het eerste hokje vao lijst5, dus
alleen voor den naam E- W. Klijberg),
daardoor dient hij zijn partij, maar niet
minder bei belang onzer nieuwe ge
meente.
Wij vertrouwen dat mannen zoowel
ais vrouwen, allee a. s. Dinsdag hun
eere-pllcht zullen doen en dat de lijst
der R.K. Kiesvereeniging een zoo groot
mogelijk aantal stemmen eoj daardoor
een zoo groot mogelijk aantal zetels zal
behalen, terwijl wij ten slotte nog even
iets willen doen, wat misschien Diet
noodig is, n.l. met kracht onze menschen
er tegen tc waarsch uwen le stemmen cp
de lijst der S.D.A.P. het zal voor deze
heeren een krachtproef beteekenen,
werkt er allen ean mee, dat deze k acht-
proef schitterend mlslukke.
Naar aanleiding van de voortdu
rende ernstige koersverlaging in de ge
wone en pref. aandeelen (urgens en de
in verband hiermede ter Beurze loopen-
de geruchten omtrent groote verliezen
etc. heeft het Hbl. zich tot de directie
der maatschappij om inlichtingen ge
wend. Gistermiddag ontving het hierop
het volgende antwoord
De daling in de Duitsche valuta gaat-
gepaard met onmiddellijke overeenkom
stige verhooging der verkoopprijzen
onzer margarine, zoodat uit dien hoofde
een winstmarge bleef verzekerd.
Door stillegging der Indische bedrij-
ven ontstaan geen bijzondere verliezen,
omdat de door deze omstandigheden
naar Holland verscheepte coprah in onze
Hollandsche oliemolens wordt geslagen.
I Dat beteekent meer omzet en minder
fabriekskosten, welke den Indischen
uitval weer goedmaken.
re afzet van onze eindproducten heeft
in Nederland en België slechts tijdelijk
onder concurrentie van de goedkoope
buitenlandsche natuurboter geleden. In
Engeland is de afzet geheel normaal,
in Duitschland zelfs zeer groot.
De bedrijfsresultaten in de latere
maanden van 1921 en die in de eerste
maanden van dit jaar, alsmede de voor
uitzichten in de naaste toekomst, achten
wij bemoedigend, aldus de directie.
Reden voor bezorgdheid achten wij niet
aanwezig. De financieele positie is vol-
I komen gezond
W ECHO VAN HET ZEIDEN,
MAATSCHAPPU VAN VERZEKERING OP HET LEVEN
