Adveiteeien doet veikoopen.
Moon Tieten - Waalwgk.
Binnenland.
Buitenland
één proeforder
overtuigt U!
breiigst acht hy voor deze gemeente te
zwaar.
De heer van de Wiel acht, ook al zal
de Provincie bijdragen, de opbrengst
voor de gemeente te zwaar. Bovendien
is de vakschool niet meer zoo noodza
kelijk als deze bij de oprichting was.
Destijds wilde de bazen, omdat alles
fijn handwerk was, geen jongens heb
ben en was het dus noodig dat deze
ergens hun vak konden leereu. De
blaadjes zqn thans omgekeerd. Nu
heeft men het handwerk niet meer
zooveel, maar is veel het machinale
gekomen en nu willen de patroons wel
gaarne de jongens hebben. Maar om
de school nu niet te ontvolken hebben
de bazen moeten teekenen dat ze geen
jongens zullen nemen ook al kunnen
ze ze nog zoo goed gebruiken. Nu kun
nen de jongens op de fabriek ook liun
vak leeren want het is heelemaal niet
noodig dat ze alle. machines leereu, als
ze er eenige kennen zal het wel vol
doende zijn. En jongens waar wat in
zit, die leereu op de fabriek net zoo
goed. Ifii
Spreker acht een subsidie van 2700
of 3000 voor deze gemeente veel te
hoog want voor iederen belastingbeta
ler beteekent dit reeds een aardig be
drag. Nu zegt Bergmans wel dat dit
waarschijnlijk niet zoo hoog zal zijn,
maar dat is niet zoo. Waalwijk, waar
men een Rijks vakschool heeft, dus heel
wat beter ingericht dan hier zal toch
niet zoo gek zijn om subsidie te geven
aan deze school indien er jongens van
daar naar hier school gaan. Dan zul
len ze gaan zeggen, dat ze dan maar in
hun eigen gemeente naar school moe
ten gaan. Spr. zou, alvorens men ver
der gaat, eerst een Commissie willen
zien benoemd die eens bij den Commis
saris gaat informeeren of de Provincie
subsidie zal geven.
Er gaan nu jongens van Waalwijk
hier school, doch evengoed kan het als
voor groote bezuiniging moet, dat de
jongens van hier naar Waalwijk ter
school gaan.
De heer Bergmans gelooft niet dat
de patroons zoo egoistisch zijn als de
heer van de Wiel voorgeeft. Van teeke
nen, dat de patroons geen jongens zul
len aannemen is geen kwestie van, al
thans hem is daar niets van bekend.
Zoowel in het belang van den arbeider
als van den patroon is het, dat de vak
school goed marcheert. De vakschool,
ook al is die voor de machinale schoen
fabriek ingericht, is voor de jongens
van zeer groot belang want wat is het
als ze nu op een fabriek komen. Dan
moeten ze tot een jaar of zeventien
boodschappen doen, zijn het duivels-
toejagers en dan komen ze aan een
machine te staan. Dat is voor die jo*-
gens hun toekomst natuurlijk zeer
slecht maar ook lijdt daardoor ten
slotte de industrie. Beschikt de
industrie over geen bekwame vaklieden
dan kan ze nooit in bloei toenemen,
kan ze de concurrentie niet weerstaan
en daardoor het hoofd niet boven wa
ter houden. Technisch geschoolde
krachten heeft de industrie noodig, nu
zeker nog zoo hard als vroeger toen
alles handwerk was. De vakschool is
niet alleen voor de patroons maar ze
ker ook zoo noodig Voor de werklieden.
Wilt U er hier een Rijksschool van ma
ken, het geheele bestuur zal dat goed
zijn mits het maar onder degelijke lei
ding komt, dan zal daar niemand
eenig bezwaar tegen hebben.
Van de Wiel. Ik heb gezegd dat het
niet zoo noodzakelijk is een vak
school als toen, ze is opgericht. Ze
is hier opgericht opdat de jongens het
handwerk zouden aanleeren, iets wat
ze niet meer zoo gemakkelijk bij een
baas konden doen. Bergmans zegt nu
wel dat de jongens tot hun 17 jaar
boodschappen moeten doen, maar dat
is niet zoo, de ouders zijn er ook nog
die daar een stokje voor steken.
Bergmans. Ik heb gezegd, U moet
goed luisteren, dat een jongen van een
jaar of zeventien nog niets is.
Van de Wiel. Ik heb jongens onder
mijn familie die reuzenwerkers zijn en
niet op de vakschool zijn geweest. Als
er wat in zit, leeren ze op de fabriek
zeker ook goed en zorgt de jongeman
er zelf wel voor dat hij niet steeds aan
dezelfde machine blijft staan.
Spr. wijst er verder op dat men het
in zooveel plaatsen zonder vakschool
moet doen. Niemand toch zal willen
ontkennen dat er in Kaatsheuvel of
Waalwijk, want in Waalwijk gaan er
op de school bqna niets dan buiten
jongens, geen goede krachten schuilen.
Daar treft men beslist zeer goede
krachten aan.
Wat dat teekenen betreft om geen
jongens aan te nemen hier, zeker weet
ik toch dat ze hun woord hebben ge
geven.
Bergmans. Als u het zoo zeker weet,
moet u niet spreken van teekenen.
Van de Wiel. Ik heb het hooren zeg-
past trekt hem aan.
Van de Wiel. Dat durf je ook niet,
daar bezit: je den moed niet voor. Ik zou
maar stil zijn. U hebt al zoo dikwijls
den schoen kunnen aanpassen.
Bergmans. Dank je weL
U vergeet dat de jongens die in
Waalwijk op de school gaan allemaal
patroon moeten worden, dat is meer
een school voor patroons en bedrijfs
leiders. Ik zal er verder over zwijgen,
maar in een daarvoor aangewezen blad
wil ik toch nog wel eens hierover met
u in polemiek treden.
Van de Wiel. Ik ken toch jongens
die in Waalwijk op school gaan en
geen patroon als vader hebben.
Bergmans. In Kaatsheuvel heeft
men al meermalen getracht een vak
school te krijgen, maar dit ging niet
omdat men er in Dongen, een plaats
dichtbijgelegen, reeds een vakschool
had. Nu is men er echter nog mede
bezig om er een te krijgen.
Van de Wiel. Ik blijf beweren dat
een vakschool voor deze gemeente niet
meer zoo noodzakelijk is als dit bij de
oprichting het geval was.
Vervolgens wijst de heer van de
Wiel er nog op dat hij voor de confe
rentie geen uitnoodiging heeft gehad
iets waartoe men verplicht was ge
weest.
De heer Bergmans merkt op dat
deze kwestie toevalliger wijze op de
conferentie is besproken. Men was
aanvankelijk bijeengekomen om over
de hypotheekkwestie te spreken.
De heer van Spijk acht 't schoolgeld
veel te hoog en de vergoeding die van
schoolgaande jongens wordt gegeven
te hoog.
Van de Wiel. Dat is ook zoo. In
Waalwijk gaat iemand die ik keu voor
het vijfde jaar naar school en die moet
nog 100 bijgeven.
Bergmans. Ik heb u al opgemerkt
dat het daar een school is uitsluitend
voor patroons.
Van de Wiel. Iemand die wat wil
leeren moet er gaarne ieta voor over
hebben. Dat hebben wij vroeger ook
moeten doen.
Bergmans. De Provinciale Staten
hebben de vergoeding vastgesteld.
Van de Wiel. Daar heeft 't bestuur
toch wel wat advies over kunnen ge
ven. Ik zou graag wil Ion helpen maar
zoo heel gemakkelijk moet het niet ge
maakt worden.
Bergmans. Het bestuur heeft niets
anders te doen dan na te gaan of alles
wat Rijk en Provincie verordend, wordt
uitgevoerd of wordt nagevolgd. Voorts
merkt spr. nog op dat in Waalwijk
niet iedereen kan komen. Ook merkt
hij op dat, zou de schoei hier moeten
worden stop gezet, men aan 3 leeraars
wachtgeld zou kunnen geven.
Van de Wiel. Die kunnen nog wer
ken.
Bergmans. Knapt U die zaak dan
maar eens op.
Van Halder. Het komt mij voor dat
we nu toch zoo maar geen beslissing
kunnen nemen.
Van de Wiel. Ik zou een Commissie
benoemen die er over naar de%J5osch
gaat.
Van Son. Kan dat niet beschreven
worden.
Bergmans. Dat zijn dingen die veel
bteer besproken kunnen worden.
Na eenige stemmingen worden be
noemd tot leden voor die Commissie
de Voorzitter en den heer van de
Wiel.
Bergmans. Andere jaren krijgt de
school subsidie. Het sml wel niet te
veel gevergd zijn als ik vraag om een
voorschot, zulks in afwachting van
wat zal gebeuren.
Voorzitter. Hoe groot moet dat voor
schot zijn.
Bergmans, 1500.
Na eenige discussie wordt daartoe
besloten.
De Voorzitter deelt hierna nog mede
dat Donderdag 11. eenige heeren van
de P. N. E. M. zqn geweest die met ons
gesproken hebben over de verlaging?
van de stroomprijzen. In een vorige
vergadering zqn deee reeds, zoowel
voor licht als kracht, met vijf cent per
K. W. uur verlaagd. Er is toen ook ge
sproken om deze prijzen nog te ver
lagen doch de P. N. E. M. gaf sterk in
overweging daarmede nog w*at ,te
wachten totdat men wat meer wist.
Wel drongen ze er op aan om aan men-
schen die aansluiten twee lichtpunten
gratis te verleenen dat zou naar hun
meening de aansluiting bevorderen,
wat voor het bedrijf goed is.
De heer vnn de Wiel zou met dit
voorstel accoord zijn gegaan indien
men direct b^j het begin met een der
gelijk voorstel was gekomen. Nu zijn
de menschen die direct hebben aange
sloten dan achtergesteld. Kan het nu
worden gevonden dat aan die menschen
een zeker bedrag voor die twee licht
punten wordt vergoed, dan is het nog
mede, dat de inspecteur van het on
derwijs erop heeft aangedrongen, dat
in de school in de Wolfshoek nieuwe
banken komen. Burg en Weth. stellen
voor dit jaar in een lokaal banken aan
te brengen en een volgend jaar in het
andere lokaal. Deze banken zullen
dan tijdens de vacantie worden gezet.
Bij de rondvraag wijst de heer van
Halder er op, dat de bewoners van de
Torenstraat permissie moeten aanvra
gen als ze de sloot, voor de huizen ge
legen, willen dempen. Door de veran
dering die daar is aangebracht, is het
fmaken van buizen, die de bewoners,
.wanneer ze de sloot dempten, moesten
aanleggen, niet meer noodig.
Van Spijk. Ik zou die sloot heele
maal dempen, want anders komt er
hier een stuk open en daar weer een
stuk dat dicht gemaakt is.
Dartoe wordt besloten.
Muskens. In de Wolfshoek is de op-
perbrandmeester overleden. Moet daar
geen andere voor worden benoemd.
Voorzitter. En hier heeft hij be
dankt. Wij hebben er al over gespro
ken.
Daarna gaat de raad over in geheim
Comité ter behandeling van:
Reclames Hoofd. Omslag.
gen dat men moest teekenen. U weet iets anders, maar dat wordt moeilijk.
toch heel goed dat het bestuur de jon
gens aanspoort naar de school te gaan.
Bergmans. Zeker maak ik als be
stuurslid propaganda voor de school.
Maar ik voel u wel met je Waalwijk,
ik zal aiet verder gaan. Wie de schoen'
Het best zal zqn daar niet op in te
gaan en met het verder verlagen van
den prijs nog; eenige maanden te wach
ten.
r Daartoe wt>rdt besloten.
Vervolgens, deelt de Voorzitter nog
Revolutionnaire beweging in Transvaal
De berichten uit de staklngsgebiedcn
van de Transvaal verplaatsen ons naar
een volkomen oorlogsterrein de eerste
tijdingen vermeldden een bomaanslag
hier, dan één daar, eindelijk groote bom
aanvallen dag na dag. Toen mobillseerleg
van alle krachten, die zich niet door dr
slakende arbeiders op den kop wenochen
te la<eo zitten, vervolgens schermutse
lingen, en nu Is de ellende al gegroeid
tot een formeelen oorlog in het Rtnd-
gebied, waarbij vliegtuigen worden neer
geschoten, machinegeweren worden ver
overd en verloren en heroverd. Johannes
burg In staat van beleg, nu in staat van
oorlogtwee legars liggen tegenover
elkaar, en op de vleugels van het from
worden verbitterde gevechten geleverd
door de beveiilgingspatroeljes- Met het
uur wast de lijst der dooden het zijD
er nu al een 100-tal, die gesneuveld zi)t>
in dien dwazen strijd en een 600, dtr
wel niet meer van hun wonden zullen
opstaan. Het hevigst scbilnt de strijd te
woeden in Beoonl (op 20 mijl van Jo
hannesburg), B'akpan (or 15 mitt), Jeppes
Town, in Fotdsburg eo «The Newlaeds».
Johannesburg zelf is één en al verslagen*
held en verwarring «commando's» ruk
ken af en aan, kanonnen donderen doo»
de straten en over de stad drijft de vette
kruitdamp der gevechten verderophet
gebulder Is er niet van de lach'.
In den vroegen morgen van der
tienden Maart zijn de stakers het bloed
bad begonnen. Toen het nog duister
was, ontplofte de eene cynamletbom na
ie andere op de spoorbanen, die naa*
Johannesburg leiden, zoodat In een kor*
tijdsverloop geen een meer bruikbaa'
was. De telefoondraden werden door
geknipt en op de groote veldwegen en
heerwegen werd alle verkeer door de
rebellen stopgezet, wie niet gehoorzaam
de werd neergeschoten. Toch stieten zti
al spoedig op gewapend verzet te Boks-
burg, Benonl en Brakpac, waar zich in
minder dan geen tijd geregelde veld
slagen afspeelden, van de zijde der
stakers waren bommen het geliefde
materiaal om hun meening duidelijk te
maken en de politie antwoordde mei
machleegeweervuur.
Op het eerste gerucht dat te Johan
nesburg aankwam, werd daar de krijgs
wet afgekondigd en binnen een mioum
werd de roode vlag, die van de Stade-
halleo woel, neergehaaldeveneens wer
den de geboowen van de Haodelshalles
en van de Industrleele Federaties van
hun rooden tooi beroofd.
Het meerendeel van de bevolking was
dolblij dat eindelijk de krijgswetten wer
den afgekondigd, want men was de
bolsjewistische terreur allang moe. In de
laatste dagen was het zoo erg geworden
met het schrikbewind der rebellen, dat
de roode terroristen auto's requlreerden
louter om met hun liefjes eens eer
toertje door de stad te kanneo maken.
Het zou nog veel erger worden I
Want het Centrale S'akiogscomi van
Actie bleek het er op toegelegd te heb
ben van meet af. dat blijkt no, om een
bolsjewistische terreur te scheppen.
Wijdverspreide complotten zijn ontdekr
die ten doel hadden alle voorname
gebouwen en alle verkeersmiddelen in
banden te krijgen; gelijktijdige aansla
gen op postkantoren en stations waren
het gevolg. Generaal Smuts, ten einde
raad, gaf aan de politie carte blanche
zij mocht doen. wat zij noodig acht e
om de veiligheid der burgers te verze
keren. Dadelijk daarop begon de m> bt-
llseerlng van vrijwillige burgers en men
schen- die in den grooien Europeescbe»
oorlog hadden meegevochten. Men
maakte eec enorme haast, want een
commando «oodn garde kwam uit Ford-
berg aangerukt v*n top tot teen gewa
pend.
'sMlddags ontsponnen zich de schei-
matsellngen tot geregelde gevechten In
bet geheele Randgebied.
Wie niet meevocht, wierp zich in den
chaotlschen stroom der opgejaagde
vluchtelingen. Te Benonl namen de
eerste vliegmachines deel aan de ge
vechten een officier en vijf man werden
gedood. Een commando politie tuk<e
uit Johannesburg op. viel in een hinder
laag, men weet niet of er nog een van
te redden is. De rebellen schoten van
boomen en daken.
Alleen het hart van Johannesburg was
vrij rustig, daarheen werden al de ge
vangenen gebracht en de documenten,
die men hier en daar buit maakt en
die bezwarend zijn voor de stakings
leiders.
Nog steeds was In den namiddag van
Vrijdag de pollde baas In de naaste
omgeving van Johannesburg, tot BeooD'
toe, maar aan den Oost-Rand spandr
het er, of de roode garden niet al dr
macht In handf-o zouden krijgen. Daa>
viel In elk stadsdeel het onvermijdelnke
«eerste schol*, waarvan nooit de schul-
Ige terug te vinden Is en een oogen-
blik later knetterde het eene salvo na
het andere.
Dan weer stoven de Roode Gardls»ei
over het groote mark'pleln, dan weer
chargeerde de polideeen vliegend
gevecht werd op de veibltterdste wtlze
gevoerd Uit Parfonteln kwam hulp op
dagen voor de stakers, zoodat de politie
haar gelederen verzwakken moest me1
een lange tirailleurlinla uit te leggen
langs bet meer van Benonl, waar een
zwaar flankgevecht begon.
's Avonds om negen uur begonnen
vliegtuigen zich te mengen In dien striid
aan het meer, wierpen bommen, schoten
met hun boegmitrailleurs en hadden allr
moeite, niet in de bundels stralen van
de zoeklichten te vallen en aan he-
«alvovuur der opstandelingen te ont
komen.
Uit wraak dat hup zaak er niet zoo
goed voor begon te staan, stuurden de
stakers allerlei patrouilles het veld in,
die iedereen, dien ze maar vangen
konder, in koelen bloede doodscho'en
Vangen ze een politieman, of maken
ze gevangenen bij de gevechten, dan
houden zij ze als gijzelaars- Maar ge
wone burgers en liefst die met de mijn
bedrijven te maken hadden, worden
zo*-der meer om zeep gebracht.
Toen het gevecht aan het meer ver
liep wegens de invallende duisternis
was er groote vreugde in het kamp der
rebellen zij hadden eee vliegenier weten
«neer te halen*, kapitein Caliy Thomas
stortte met zijn machine neer en vlei
morsdood.
Ia den morgen van den elfden Maa>t
Zaterdag) begon alles opnieuw en nog
verbitterder: In The Newlands werden
in een hinderlaag 27 politiemannen ge
vangen genomen; oogenblikkelijk stuurde
de stakiogslelding naar het hoofdkwartier
der geregelde troepen het bericht, dar
als meo soms een poging wilde wagen,
de 27 gevangenen te bevrijden, dr
takers ze dan op slag zouden dood
schieten.
Heel het land door staan hulzen in
brand.
Tusschen de gevechten door zoeken
allerlei drommen van vluchtelingen een
goed heenkomenvallen ze la handen
der stroopende stakerspatrouilies, dan
wordt hun alles afgenomen.
Generaal Smuts is naar het gebied
van den Rand gegaan, na in de Volks
vertegenwoordiging een pessimistische
redevoering gehouden te hebben over
den toestand en over de maatregelen,
waartoe de regeering zich tot haar leed
wezen genoopt heeft gezien.
In leder geval zal zijn aanwezigheid
de onschuldigen, zooals de gewone ras-
tige burgerij, die buiten het geheele
geval staat en nu het loodje legt, be
moedigen.
Op Generaal Smuts Is een aanslag
gepleegd, die gelukkig is mislukt.
Naar uit Augsburg wordt gemeld,
tieeft een zeer sterk bezochte vergadering
van den Duitschen metaalarbeidersbond
met algemeene stemmen besloten,
Woensdag in staking te gaan.
Om tactische redenen zal eerst in de
wee groote bedrijven van de machine-
abriek Augsburg—Neurenberg en van
de machine- en bronswarenfabriek Rie-
dinger, die tezamen 6000 man aan het
werk hebben, de arbeid wordt neerge-
egd.
De leiders van den christelijken me-
aalarbeidersbond en van de vakver-
eeniging van Duitsche metaalarbeiders
geven in naam hunner vereenigingen
een verklaring af, dat zij eveneens aan
de staking zullen deelnemen.
Te Belgrado hebben, in verband
met de jongste gebeurtenissen te Fiume,
heftige demonstraties tegen Italië plaats
gehad.
De Duitsche metaalarbeidersbond
besloot Woensdag in staking te gaan.
De staking zal beginnen in twee groote
bedrijven van de machinefabriek Augs
burg Neurenberg.
In den strijd tegen de revolution-
nairen in Z.-Afrika behaalden de regee-
ringstroepen nieuwe successen.
V erslagen
Catal o gi
Kant o orboeken
Cou r anten
Aan d eelen
B r iefhoofden
Circ u laires
Brief k aarten
Liniëerwerk
Etik e tten
P egisters
Re k eningen
Prijsnot e eringen
Loo n lijsten
Handelsdrukwerk
E nveloppes
T abellen
Memor a ndums
Tij d schriften
Fo p muiieren
Bonbo e ken
Obligatie S enz. enz.
Aanbevelend,
Waalwijksche Stoomdrukkerij
Antoon Tieten.
De Minister van A* beid maakt be
kend, dat In verband met het groote
aantal aanvragen om de premie, welke
tengevolge het Kon. besluit van 8 No
vember 1920 no. 29 ten behoeve van
den bouw van woningen wordt ver
leend, het bedrag der premie, die zal
worden toegekend voor zoover de be
schikbare middelen dat toelaten, op
nieuw wordt verlaagd en voor die plan-
oec* waarvoor het verzoek op 10 dezer
bet bureau van den hoofdinspecteur der
volksgezondheid, den heer Van der Kaa,
oiet had bereikt, In het algemeen wordt
vastgesteld op ten hoogste f 8 per M3
woningoppervlakteingeval een kost-
Dare fuodeerio? noodig is, kan de pre
mie tot f 10 M' worden verhoogd.
Zij zal een bedrag van f 600 per wo
oing niet mogen overschrijden. Voor
todustrieeleo, die voor hun personeel
bouwen, bedraagt de premie ten hoogste
7 per Mf met een maximum van
f 500 per woning.
Voor toekenning van premies gedu
rende het eerste kwartaal van 1922 zijn
geen geiden meer beschikbaar. Uit de
gelden voor het tweede kwartaal be
schikbaar zullen niet véér einde April
premies woiden toegekend.
- De Nederk K. K. vereeolglng
van sigarenfabrikanten heeft besloten,
na 16 dezer een loonsvermindering van
vijftien procent te laten Ingaan. Met de
arbeiders zal onderhandeld worden over
een nieuw arbeidscontract. De R K. pa-
troousvereenlging heeft een ontwerp
daarvoor reeds goedgekeurd. Eventueelo
oadeellge loonsverschillen, voortsprui
tende uit de verlaging van het loon,
zullen na het afsluiten van bet contract
vergoed worden. De arbeidersbonden
hebben zich in beginsel tot aanvaarding
van loonsverlaging bereid veiklaard,
maar geen 15 pCt.
Het voorloopig pro grs mm a van de
feesten te Den Brlel is als volgt samen
gesteld
De Koningin zal reeds in den avond
van 31 Maart aankomen.
D»o volgenden dag begeeft H.M. zich
te 9'/s uur per stoomsloep naar het
hoofd en gaat van daar naar de Noord
poort, waar de schoolkinderen haar een
(led toezingen. Vervolgens brengt Zij
een bezoek aan het Geuzeogestlcht
daarna zal H.M. de gedenktafel ont
hullen.
Na den plechtigen dienst In de kerk
bijgewoond te hebben ('012 uu«) be
geeft de Koningin zlcb naar het Stad
huis, waar het voorstellen van de raads
leden plaats vindt. Daarna blijft H.M.
tot 3 uur aan boord van de Hydro-
graaf. Om 3 uur begint het openlucht
spel, dat op de Markt door H.M, bij
gewoond wordt.
Na afloop hiervan begeeft H.M. zich
op eeo stoomboot in de haven, van
waar Ztj het bestormen van de poort
zal gadeslaan, om daarna het einde op
bet Stadhuis bij te wonen en dn vlag
te zien hijschen. Vervolgeos zal Zij de
thee op het Stadhuis gebruiken
Om 5 uur heeft de opstelling van den
hlstorlschen optocht plaats.
De Prins zal aan de Brielscho pad
vinders een vlag uitreiken.
f 7
