Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Dierentuin DEN HAAG.
14-20 Augustus.
w
EERSTE BLAD.
Bezuiniging op het
Lager Onderwijs.
Sport
„NOOED-BRABAND"
Kerknieuws
Land- en Tuinbouw
Gemengd Nieuws.
NUMMER 56
ZATERDAG 15 JUL1?1922.
45e JAARGANG.
Uitgath:
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38. Telegr.-Adres: ECHO.
2)it nummer bestaat uit 2)rie
Bladen.
De Minister van Onderwijs heeft een
wetsontwerp tot wijziging der Lager
Onderwijswet 1920 ingediend. De strek
king hiervan is, op het lager onderwijs
te bezuinigen.
Na ernstige overweging is de Regee
ring er toe gekomen voorstellen te doen
om te geraken tot beperking van het
getal onderwijzers.
Een nauwkeurige becijfering, aan de
hand van gegevens naar den toestand
op 1 Januari 1922, heeft aangetoond,
dat, wanneer de verhouding tusschen
het getal leerlingen eener school en dat
der onderwijzers in overeenstemming
wordt gebracht ongeveer met die, welke
werd verkregen met het volgens de
vorige L. O. wet verplichte aantal leer
krachten, een besparing kan worden
verkregen van ruim 15"/2 millioen gulden.
Bij die becijfering is naar de practijk
heeft geleerd de gemiddelde jaar
wedde der onderwijzers gesteld als volgt:
Voor het openbaar gewoon l.o. op
f 2858voor het bijzonder gewoon l.o.
op f 2503 voor het openbaar uitgebreid
l.o. op f 3439 en voor het bijzonder
uitgebreid l.o. op f2888.
Natuurlijk kan die besparing niet in
eens worden verkregenhet nieuwe
verhoudingscijfer zal geleidelijk moeten
worden ingevoerd, waartoe een over
gangsbepaling wordt voorgesteld.
Onder de punten voor bezuiniging
komen verder vooral in aanmerking de
schoolbouw, de wachtgelden, de waarde-
loos kleine schooltjes en het uitgebreid
lager onderwijs.
De besparing, waartoe de desbetreffen
de wijzigingen zullen leiden, zijn spoeds
halve niet onder cijfers gebracht, maar
het lijdt geen twijfel, zegt de Minister,
dat dóór middel van vereenvoudiging
der regelen op den schoolbouw, door
de nieuwe regeling der wachtgelden,
door de verhooging van het getal leer
lingen, vereischt voor het stichten van
bijzondere scholen in gemeenten met
50.000 tot 100.000 inwoners en door
de beperking van het aantal scholen
voor uitgebreid lager onderwijs, een niet
onaanzienlijke besparing zal worden
verkregen.
Op grond, dat aan de bestaande be
palingen de vrijheid kan worden ont
leend tot het doen van uitgaven bij het
bouwen van scholen, welke niet strikt
noodzakelijk zijn, worden vaste regelen
voorgesteld, waarbij alleen rekening
wordt gehouden met hetgeen voor den
dienst van het onderwijs noodig is.
Door de voorgestelde wijziging van
art. 28 der Lager Onderwijs-wet kan
het in art. 8 gestelde minimum aantal
leerlingen een beletsel zijn voor een
doelmatige klasse-indeeling der school.
Scholen met een groot aantal leerlingen
werken bovendien economischer dan
scholen met gering leerlingental. Aan,
gezien niet is gebleken, dat de vrijheid,
welke onder de vorige wet op het lager
onderwijs ten deze aan de bijzondere
scholen was gelaten, het aan die scholen
gegeven onderwijs geschaad, wordt thans
voorgesteld die vrijheid voor de bij
zondere scholen te herstellen entevens
aan de openbare scholen te verleenen.
Het maximum aantal leerlingen, waar
bij volgens art. 27 combinatie van school
voor g.l.o. met een in hetzelfde gebouw
j gevestigde U.L.O.-school onder één
hoofd is toegelaten, is berekend tegen
ongeveer 25 leerlingen per klasse. Met
het oog op de wijziging van art. 28
zal dat aantal moeten worden verhoogd
tot 350.
Voorgesteld wordt verder art. 28 der
Lager Onderwijswet te wijzigen in dien
zin, dat dit artikel niet langer het mini
mum aantal onderwijzers stelt, maar
het normale aantal. Voor het gewoon
l.o. brengt de thans ontworpen schaal
het verplichte aantal leerkrachten on
geveer op het peil van voor het in
werking treden der Lager Onderwijswet
1920. Voor het u.l.o. is als norm aan
genomen ten hoogste 30 leerlingen per
onderwijzer, hetgeen met het oog op
de verhoudingen bij het g.l.o. niet te
hoog wordt geacht.
Onder de tegenwoordige wettelijke
bepalingen is een op wachtgeld gesteld
onderwijzer geheel vrij een betrekking
te weigeren op lager salaris dan wat
hij vroeger verdiende. Voorgesteld wordt,
die vrijheid te beperken.
De bepaling is echter uitgebreid tot
alle gevallen, waarin een wachtgelder
niet op eigen verzoek wordt benoemd.
De wachtgeldregeling is duur. Een
herziening van de betreffende bepalingen
is noodig. Bij het nieuw ontworpen
artikel is zooveel aansluiting gezocht
bij de wachtgeldregeling, welke voortaan
voor de burgerlijke ambtenaren zal
gelden, zoodat ook rekening gehouden
is met de voorschriften in de Pensioen
wet 1922, welke voor de wegens op
heffing of reorganisatie ontslagene
gunstiger bepalingen inhoudt dan de
Burgerlijke Pensioenwet van 1890. Om
een nieuwe regeling voor het bedrag
van het wachtgeld zijn de beginselen
van de nieuwe wachtgeldregeling der
burgerlijke ambtenaren gevolgd.
Deze maakt onderscheid tusschen
hoofd- en nevenbetrekkingen (wat bij
de onderwijzers niet noodig is) en tus
schen hen die al dan niet kostwinner
zijn van een gezin. Om de moeilijkheden
te ontgaan bij de bèslissingen omtrent
het kostwinnerschap is voor de onder
wijzers een onderscheiding aangenomen
naar den duur van den diensttijd
100 pCt. wachtgeld zal worden genoten
gedurende resp. drie maanden, een half
jaar en een jaar door hem met resp.
minder dan 5, 5 tot 10 en meer dan
10 jaar dienst en is overigens een ge
middelde aangenomen van 65pCt.
Evenals in de regeling voor de burger,
lijke ambtenaren is aangenomen, dat de
duur van het wachtgeld behoudens
de gevallen, waarin het vroeger vervalt
gelijk zal zijn aan den diensttijd.
Schorsing zal den duur niet verlengen.
De gewijzigde redactie maakt het ver
vallen van het wachtgeld onafhankelijk
van het aanvragen van het pensioen.
De schorsing van het wachtgeld is thans
op den voet van de regeling voor de
burgerlijke ambtenaren in ruime termen
vervat.
Vervanging van het wachtgeld door
pensioen komt, indien zulks voor de
betrokkene niet tot mindere inkomsten
leidt dan hij bij handhaving van het
wachtgeld zou hebben, aangewezen voor.
Een bepaling is opgenomen om te ver
zekeren, dat zij, die in openbaren dienst
worden herplaatst, een pensioen uit
hoofde van de opheffing hunner be
trekking niet ontvangen.
Het vermeende wachtgeld zal beloopen
2/3 maal 65 pCt. is gelijk 43 pCt. van
de jaarwedde. Hier is te denken aan
de uitzonderingsgevallen, waarin wegens
te korten diensttijd het toekennen van
pensioen onmogelijk is en iemand toch
niet aan zijn lot overgelaten kan worden.
Volgens de thans geldende bepalingen
wordt voor de stichting van een bij
zondere school in groote gemeenten
met bijv. 50.000 of 80.000 inwoners
hetzelfde minimum aantal leerlingen
vereischt als in de minst bevolkte ge
meenten. Dit geeft in eerstbedoelde
gemeenten aanleiding tot noodelooze
versnippering en opdrijving van kosten.
Om dit te voorkomen wordt nu voor
gesteld de gemeenten naar het zielental
te verdeelen in drie categoriën.
Voorts wordt het minimum aantal
leerlingen, vereischt voor de stichting
van een U.L.O.-school te gering geacht.
Voor gemeenten met meer dan 100.000
ingezetenen kan dit zonder bezwaar
worden verhoogd tot 60. In verband
hiermede zal in gemeenten van de
middelste categorie ten minste 48 en
in de kleinere gemeenten ten minste 24
leerlingen worden gevorderd.
weleerw. heer F. J, J. Cornelissen, wien
op zijn verzoek eervol ontslag werd
verleend.
6);" y)^WA A LW U K. f
DOOD ERVARING STERK
Z. D. H. de Bisschop van den Bosch
heeft benoemd tot pastoor te Meer-
veldhoven den weleerw. heer J. J. van
Laarhoven, tot kapelaan te Tilburg
(Goirke), den weleerw. heer Th. A.
Beijer, tot kapelaan te Zevenbergschen
Hoek den eerw. heer H. J. R. Goette,
priester van het Seminarie, tot kapelaan
te Veghel den weleerw. heer P. van
Heijst, tot kap. te Boekei den weleerw.
heer P. H. van Hooff, tot kap. te Zeelst
den eerw. heer A. H. P. C. van Weert,
priester van het Seminarie, tot kap. te
Kaatsheuvel den weleerw. heer H. M.
J. Sloots, tot kap. te Dinther den eerw.
heer J. M. van Haaren, priester van het
Seminarie, tot kap te Son den weleerw.
heer J. G. M. Verbunt, tot kap. te Mill
den eerw. heer J. H. Willenborg, pries
ter van het Seminarie, tot kap. te Oss
(H. Maria Onbevl. Ontv.) den weleerw.
heer J. L. J. Nuijens, tot kap. te Baard
wijk den weleerw. heer J. A. van Ber-
kel, tot kap. te Lierop den eerw. heer
G. C. A. J. Terhorst, priester van het
Seminarie, tot assistent te Vught den
eerw. heer J. P. J. van Loon, priester
van het Seminarie, tot rector te Budel
den weleerw. heer W. J. H. Gijsbers,
en tot kap. te Nistelrode den eerw.
heer E. B. Odemaere, priester van het
Seminarie, ter vervangingvan den
T. W. E. M.
Zondag 16 Juli zullen 4 tandem
paren deelnemen aan den tandemwed
strijd, terwijl dezelfde amateurs uitko
men in een handicapwedstrijd.
Mazairac rijdt met Maas (Bergen-op-
Zoom), Disseldorp en van Meerendonk
beiden van Tilburg vormen een paar;
verder Otter en Krak uit Amsterdam en
Meerbach (N.-Borgvliet) met van Wijk
uit Bergen-op-Zoom.
In een motorrace zullen Luycken en
Brinkhof elkaar bekampen.
Achter groote motoren komen uit
Paymans (Tilburg) met Brinkhoff, Schaft
(Goirle) met Villepontous, Luycken
(Antwerpen) met Luycken en Leddf
('s Hage) met Verbrugge.
Groote Internationale Landen Tuin
bouwtentoonstelling Iff 22»
Tilburg.
Naar wij vernemen zal wegens de
groote deelname van het binnen- en
buitenland aan deze Internationale ex
positie, afwijking van het oorspronkelijke
bouwplan noodzakelijk zijn, zoodat aan
de tentoonstellingshallen eene importante
uitbreiding zal gegeven worden.Hierdoor
ls het tevens mogelijk belanghebbenden,
welke nog geen stand reserveerden! van
plaatsruimte te dienen tot uiterijk 15
Aueustus.
Ile Echo van het Zniden,
Waalwijksche en liaiigstraatseke Courant,
Dit blad verschijnt
WOENSDAG EN ZATERDAG.
Abonnementsprijs per 3 maanden 1.25.
Franco per post door het geheele rijk 1.40.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden enz.,
franco te zenden aan den Uitgever.
Prijs der AdvertentiSn
20 cent per regel; minlmnm f 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
contract flink rabat.
Advertentiën moeten Woensdag en Vrijdag
des morgens om uiterlijk 9 uur in ons bezit
zijn.
Tentooistelliif vat Schoen- en Leder-Industrie.
MAATSCHAPPIJ VAN VERZEKERING OP HET LEVEN
Omtrent de geweldige ontploffing in
Groden wordt nog aan 't „Acht Uhr Abend-
blatt" gemeldin het marinedepot moeten
zich ongeveer 700 mynen hebben bevonden.
Alle schuren zijn door de ontploffing ver
woest, met uitzondering van de grootste,
welke meer dan 300 mijnen bevatte.
Omtrent het aantal slachtoffers is tot nu
toe geen nauwkeurige opgave binnengeko
men. Op het oogenblik van de ontploffing
bevond zich niemand in de schuren. Het
aantal dooden zal niet meer dan vijf bedra
gen. In het ziekenhuis liggen gelijk gemeld
10 zwaar gewonden en 34 licht gewonden,
terwijl in particuliere woningen 100 perso
nen, die zwaarder of lichter gewond zijn,
zijn ondergebracht. De entente-officier, die
licht gewond werd, had kort voor de ont
ploffing op last van de entente-commissie
een bezoek gebracht aan de fabriek.
De materieele schade in Groden is buiten
gewoon groot. Omtrent de oorzaak van de
ontploffing zelf is op 't oogenblik nog niets
bekend.
Vergaan
Over den botter „Helder 185", welke zich
de vorige week tijdeus het stormweer óp
zee bevond, en niet met de andere botters
des avonds de haven bereikte, maakte men
zich zoo schrijft men uil Den Helder aan de
„Stand." toen Zaterdagmorgen nog niets
omtrent dit vaartuig bekend was, zeer on
gerust, totdat Zaterdagavond bericht in
kwam dat het naambord met eenige andere
stukken waren aangespoeld, zoodat thans
met zekerheid kan worden aangenomen
dat dit vaartuig in den storm is vergaan
en de drie opvarenden hun dood iu de gol
ven hebben gevonden.
De schipper J. Gersen laat een vrouw met
vier kindereu en de knecht E. Gersen een
vrouw mt vijf kiuderen na, terwijl de jong-,
ste opvarende Wezelmnn een jongeling van
17 jaar is.
Angstige oogenblikken.
Een tentwagen, waarin drie dames en
drie lieeren gezeten waren kwam, naar de
„Stand." meldt, uit Krommenie gereden,
toen op den „Uitweg" het paard, eensklaps
schrikachtig geworden, op de aehterpooten
ging staan, en daarna, weer neerspringende,
met wagen en al in de ongeveer daar ter
platase 20 meter bveede vaart terecht
kwam. Dit alles geschiedde zoo snel, dat
slechts een man uit deu wagen kon sprin-
genen in het water terecht kwam. De an
dere vijf verkeerden 'dus in een hacheiykeu
toestand, daar de opening van den wagen
nog maar even boven het water kwam. Het
was een angstig oogenblik, temeer daar er
bijna geen hulp was, zoodnt er niet aan ge
dacht kon worden den wagen ter zijde te
tillen of iets dergelijks. Weldra echter wis
ten de heeren er zich uit te werken, waar
na de dames met vereende krachten op het
droge gebracht werden en naar de naastbij-
zijnde woning werden gebracht. Allen
waren kopje onder geweest. Intusschen was
er hulp gekomen eu na de strengen, hetgeen
veel moeite opleverde, te hebben doorgesne
den, kon ook het paard, dat al uitgeput
raakte, op het droge worden gebracht, en
dnarna de wagen.
Wonder hoven wonder vallen dus geen
mensehenlevens te betreuren, en kwamen
allen met den lievigen schrik vrij.
Gevaarlijke audiëntie.
Maandagochtend, terwijl B. en W. van
Zaandam vergaderden, vervoegde zich een
zekere G. op het stadhuis, om den burge
meester te spreken. In wachten had hij geen
zin. En toen liy de vrijpostigheid nam, de
burgemeesterskamer in te gaan, waaruit hy
door den concierge was verwijderd, begon
hij een ambtenaar ter secretarie allerlei
liefelijkheden naar het hoofd te gooien. Men
ontbood 2 agenten. Op het gezicht van deze,
trok hij een mes, en gaf ze den raad niet te
dicht hy hem te komen. De part yen scheid
den zich. De burgemeester, die op het oor
logstoneel was verschenen en zag. dat een
1 der agenten den revolver gereed had om
den man tot de orde te dwingen, gelastte
hem dn persoon, tot tweemaal toe aan de
wet te gehoorzamen.
In Tlit critleke moment, koos de indringer
eieren voor zijn geld en legde het mes neer.
Proces-verbaal werd opgemaakt.
Poging tot vergiftiging.
Op last der justitie is te Zaundnm gear
resteerd en van daar naar Haarlem getrans
porteerd, zekere D. die verdacht wordt in
zyn kosthuis kopervitriool in de molk te
hebben gedaan om zijn kostbaas en diens
vrouw om bet leven te brengen, teneinde
zich zoodoende van liet geld dezer lieden
meester te kunnen maken.
Bloedvei»giftiging.
In het St. Antonius-gasthuls te Helmond
is de 17 jarige F. B. aan bloedvergiftiging
overleden.
Ixiodwitvergiftiging.
Te Bmraen zyn twee koeien van den land
bouwer Derks aan loodwitvergiftiging ge
storven. De cementen drinkbak was ge
scheurd en deze was dicht gemaakt met
menie, de koeien hebben uit dien bak ge
dronken en zijn daaraan gestorven.
Rijwielongeluk.'
Te Bergeijk is de opperman C. de W. met
zijn rijwiel tegen een boom gereden. Zijn
toestand is zorgwekkend.
Doodelijk ongeluk.
Gisterenmiddag is aan de enrtoufabriek
der fa. Hootes en Beukemn te Kalkwyk,
door het springen van het deksel van een
kookapparaat de ruim vyftigjarige gehuw
de werkman J. Smit onmiddellijk gedood.