FLORA-BIOSCOPE - Waalwijk
Zondag 24 December 6 en 8^ uur
Noodlottige
De aaniMt wordt er op gevestigd dal de seriefilm „De Drie Musketiers" wordt vervolgd ZONDAG 31 DECEMBER.
SPORT.
Ingezonden Stukken.
Buitenland.
Binnenland.
Vaste Betrekkingen
5 Deelen Drama
10. Benoeming leden van de com
missie van fabricage, wegens periodieke
aftreding van de heeren P. Broeders,
D. Lankhuijzen en J. C. Schoenmakers.
De aftredende leden worden herkozen, j
11. Benoeming van leden van de
Lichtcommissie, wegens periodieke
aftreding van de heeren M. de Bruin,
J. A. Dorreboom en J L. Schoenmakers.
De aftredende leden werden herkozen, i
12. Ontwerp-besluit tot wijziging der
gemeente-begrooting.
Conform het voorstel van Burg en
Weth. wordt besloten.
13. Bezwaarschriften tegen aan
slag in het schoolgeld.
Wordt besloten in geheim comité te
behandelen.
Bij de rondvraag vraagt de heer van
Dongen of bij de a.s. nieuwe dienstre
geling der spoorwegen ook aangegeven
staat dat de trein van 7.25 te Geertrui-
denberg, ook aan de halte Keizersdijk
stopt. Mocht dit inet het geval zijn, j
dan geeft hij in overweging daarop
alsnog aan te dringen want deze trein,
de z.g. schooltrein stopt overal en voor
velen zou het gemakkelijk zijn als dok
aan Keizersdijk wordt gestopt.
De heer van Beters vroeg hoe het
stond niet het ontwerp-steunregeling.
De heer van Riji* zou gaarne zien
dat de werkzaamheden aan het- elec-
trisch licht door gemeentenaren wordt
verricht terwijl hij, alsook de heer
Broeders aandrong op- meer nacht
lampen.
De Voorzitter zei dat er twee nacht
lampen zeker zullen bijkomen.
De heer D. Lankhuijzen wijst op den
onhoudbareu toestand veroorzaakt^
door de sloot langs het huis van den
heer G. Simonis. Hij noemt het een
schandaal zooals daar de toestand is.
Een W. O. loopt er in uit.
Algemeen is men van gevoelen dat
daarin verandering dient te komen.
De Voorzitter zegt in de vergade
ring van Burg. en Wethouders het ter
sprake te zullen brengen.
Daarna gaat de raad over in een
vergadering met gesloten deuren.
Wij lezen in de „Ttlegtaat" de
volgende interessante beschouwing:
Waterwinning op 100 Meter diepte.
De nieuwe Waterleidingwerken
van Noord-Brabant.
„Komt u eens naar de nieuwe water
leidingwerken van Noord-Brabant kij
ken. Het is een reusachtig werk en
ongetwijfeld de grootste arbeid op het
gebied van drinkwatervoorziening dat
ooit in gansch Europa tot stand ge
bracht werd." Dit was de aanhef van
een brief, die een belangstellend abonné
ons zond.
Op een vroegen ochtend zijn wij dus
naar het vriendelijk Breda het „Haagje
van 't Zuiden" getogen, waar wij aan
het station den aannemer der bouw
werken ontmoetten, den heer J H van
Schuppen uit Prinsenhage, een wel
bekende op het gebied van grond
boringen en onderzoekingen, die al
verscheidene belangrijke werken in ons
land en elders tot stand bracht. Spoedig
waren wij in een levendig gesprek ge
wikkeld.
Is Brabant niet droog en is het
niet lastig om water te voorschijn te
brengen
„Integendeel", werd ons verzekerd,
„op de meeste plaatsen komt het water
al op een of twee meter diepte te
voorschijn."
Maar in tijden van groote droogte,
zooals tijdens den zomer van verleden
jaar, in tijden van watersehaarschte,
kunt ge daar dan ook water vinden
Onze deskundige voorlichter lachte
smakelijk. „Watersehaarschte bestaat in
het geheel niet alleen geldschahrschte.'
Verbaasd keken wij op, terwijl de heer
v. Schuppen vervolgde„lk neem aan
om zelfs in den droogsten-zomer elke
plaats, al is de bodem nog zoo zanderig,
zoover onder heerlijk zoet water te
zeiten, dat de inwoners er tot hun
knieën door moeten waden en iedereen
over de nattigheid zal klagen. Maar
het kost naar den aanleg wat geld en
alleen lichamen, waarin flinke en
energieke personen met doorzettings
vermogen zitting hebben, zooals het
bestuur van de Waterleiding Mij. Noord
West Brabant, voor wie ik op het
oogenblik werkzaam ben, kunnen zoo
iets tot stand brengen. Zoo zal deze
maatschappij er wel voor zorgen dat
in de toekomst in Brabant geen gebrek
aan water meer is."
En verder uitwijdend vertelde de
heer v. S in groote trekken van de
omvangrijkheid van het werk, dat
langzamerhand op de eenzame Bra-
bantsche heide voltooid wordt en
slechts aan weinigen bekend is.
De Waterleiding Mij N. W. Brabant
begon de eigenlijke werkzaamheden
in Mei 1922, waar.toe eerst Provinciale
Staten en het Rijk toestemming moesten
verleenen. Niet minder dan 32 Noord-
Brabantsche gemeenten traden als aan
deelhoudster toe en het Rijk verleende
een voorschot van 15 millioen gulden
om de eerste uitgaven te dekken. Een
dertigtal gemeenten zal op het buizen
net waarvan de lengte niet minder
dan 400 K M. bedraagt een afstand
meer dan twee maal die van Amsterdam-
Oroningen worden aangesloten.
Voor deze enorme waterdistributie is
het noodig 14 watertorens te bouwen
terwijl twee pompstations één in
Oosterhout en één in Zeppe en
meerdere stoomturbines het water, dat
uit minstens 28 bronnen getrokken
wordt, naar de torens zullen stuwen.
Intusschen gingen wij op weg om
op het eigenlijke werk een kijkje te
nemen.
In het wagentje van onzen geleider,
een Clément Bayard, die naar hij ons
verzekerde hem al elf jaar trouw zijn
zware diensten over golvende hei- en
zandvlakten bewezen had, reden wij
naar Oosterhout. De wegen in Brabant
zijn slecht en het schijnt dat vele in
geen eeuw nagekeken zijn. Zoo ook
de weg van Breda naar Oosterhout
die Napoleon nog zou hebben laten
aanleggen om met België een snelle
verbinding tot stand te kunnen brengen.
Hossend en stootend, als reden wij
in een karos uit dien tijd, reden wij
onder statige boomen langs donker
groene dennebosschen,afgebroken door
heidevlakten waarop een enkele ver
spreide berk en een gewrongen den
als silhouetten afsteken. Dan sto-.d de
auto stil bij een klein dwarsvvegje.
Een honderd meter verder van den
eenzaam verlaten weg en geheel aan
het oog onttrokken was het bedrijf in
vollen gang. Bakken waren opgeslagen,
pijpen staken boven den grond uit,
keeten waren gebouwd, machines op
gesteld en een dertigtal arbeiders was
ijverig op de heide bezig. De boor
meester-opzichter, de heer Voorbeitel,
die de werkzaamheden aldaar leidt,
kwam ons begroeten. Een groote stoere
gestalte met bruin gebrand gelaat. De
heer Voorbeitel is een echte cosmo-
poliet, al is hij Hollander van geboorte
De geheele wereld trok hij door om
boringswerkzaamheden te verrichten
Amerika, in Indië, den Congo, Siberië,
Roemenië, overal boorde hij in de korst
der aarde om te zoeken naar zeer rijke
voortbrengselen als petroleum en steen
kool. In elk werelddeel boorde hij door
dikke rotslagen en leerde de duizender
lei moeilijkheden van zijn beroep ken
nen. Evenals de diepzee-onderzoeker
zijn werk liefheeft en van de geheim-
nisvolle wonderen van de vrijwel on
toegankelijke diepten weet te verhalen
en peinst over de schatten die op den
bodem van de zee moeten rusten, de
goud- en diamantvelden, die zich mis
schien onder het zee-oppervlak dat a/4
van onze aarde bedekt, zullen uit
strekken, zoo 'spreekt en voelt ook
deze man van de mystieke schatten
en krachten, die in die schoot der
aarde verborgen liggen en wel eeuwen
daar zullen blijven. „Wat helpt ook
de diepste boring meneer, het zijn toch
maar speldeprikjes maar wat heb
ben zij de geleerden al niet opgeleverd
Hoeveel energie hebben zij al niet op
een duizend meter diepte uit de aarde
te voorschijn gebracht en hoeveel
eeuwen nog zal de schil van ons klein
aardoppervlak de milloenen machines
niet op gang kunnen houden. Neem
eer.s het water wat wij hier vandaan
halen. Enorme hoeveelheden kunnen
hier en overal op enkele hectaren
grond, als de bronnen gereed zijn, ge
makkelijk getrokken worden. Millioenen
kubieke meters en de aarde zal
steeds haar water geven en mensch
en dier laven zonder zelf ooit iets te
vragen
Van welke diepte haalt u hier het
water vandaan, vroegen wij onzen
enthousiasten raadsman.
„De bronbuis gaat honderd meter
den grond in. Weliswaar wordt op
twee meter diepte reeds water gevon
den, maar de hoeveelheid zou lang
niet toereikend zijn, terwijl ook het
water niet zuiver genoeg is. Boren wij
honderd meter, dan is de aardlaag daar
uitstekend en het water stroomt van
alle kanten door onderaardsche kanaal
tjes en stroompjes reikelijk toe. Elke
bronbuis geeft minstens 50 MJ.
water per uur."
Is dit nu alles zand waardoor u boort
„Eigenlijk mag ik dit niet zeggen.
Dit is iets wat zeer streng geheim ge
houden moet worden. Wel kan ik u
zeggen dat wij door verschillende lagen
klei, veen, soms bruinkool en zandsteen
heengaan. Hout van bosschen uit het
voorhistorische tijdperk treffen wij aan,
terwijl wij kort geleden op veertig meter
diepte op de overblijfselen van een
voorwereldlijk dier stootten, ,een mam-
mouth Een geweldige kies hebben wij
van het dier kunnen ophalen."
Hoe geschiedt het boren zelf. Is dit
een reusachtige boor die in den grond
draait
„Neen, dit is hier niet noodig. Wel
in zwaarder grond dan draait de boor
rond en is van onderen van zware
stalen beitels en in rotsbodem zelfs
van diamanten voorzien. Iets wat de
boring zeer kostbaar maakt."
Wij gingen het boorterrein in oogen-
schouw nemen en de boormeester legde
ons alles uit. Eerst wordt een kuil
gegraven. Hierop wordt een buis ge
plaatst over een halven meter midden
lijn. In deze buis wordt door middel
van een stoomlier een holle zware
buis, de z.g n. puls die van onderen
van een zware lederen klep voorzien
is, die slechts naar binnen toe geopend
kan worden, op en neer bewogen. De
puls valt telkens met geweld op den
grond en dringt in het zand dat door
de klep in de buis dringt Gaat de
buis omhoog dan sluit de klep door
het gewicht van het zand. Is de puls
ten slotte geheel gevuld, dan wordt zij
opgehaald en leeggestort. Langzamer
hand wordt nu de voet van de groote
buis ondermijnd en deze zakt hoe
langer hoe dieper in den grond weg.
Steekt zij eindelijk nog maar even
boven den grond uit, dan wordt een
tweede buis er boven opgeschroefd en
dit wordt zoo dikwijls herhaald tot de
buis diep genoeg in den grond zit en
van binnen dan natuurlijk geheel hol
is. Soms gebeurt het, dat de buis door
de wrijving aan de zijkanten niet wil
zakken. Vroeger bezwaarde men haar
dan met ijzer-ballast. Thans trekken
dommekrachten, bevestigd aan stalen
platen die diep en muurvast in den
grond begraven zijn, haar naar be
neden. Is de groote buis een dertigtal
meters in den grond gedrongen, dan
komt hierin een buis te staan van
45 c.M. middellijn Hierin komt een
kleinere puis, die de tweede buis tot
op 55 a 60 M. laat zakken. In de
tweede buis komt dan weer een van
40 c.M., die de puls door het zand
tot op 100 M. diepte weg te graven,
even zoo diep laat zakken. Nadat men
eerst hierin een schutbuis heeft neer
gelaten, komt op den bodem van den
put een rood koperen buis te staan,
die -geheel geperforeerd is en de filter
is. Deze is ongeveer 20 Meter hoog
en rust op den bodem van den put.
Op den filter wordt de bronbuis ge
schroefd, die evenals de filter niet
dikker is dan 20 c.M. middellijn. Het
werk is dan bijna gereed. Tusschen
den filter en de schutbuis wordt grof
grind gestrooid en tusschen de schut
buis fijn grind, zoodat het zand niet
in den filter kan komen, maar slechts
het water er in kan doordringen. Nu
worden de buizen opgehaald door
sterke takels. De buizen moeten dan
met haar geheele gewicht van dikwijls
verscheidene duizenden kilogrammen
uit den grond getrokken worden. Zijn
de buizen eenmaal verwijderd, dan
stroomt 't water door de beschermende
grondlaag overal in den filter en stijgt
het tot op enkele meters beneden het
grondvlak, waar aftakkingen naar den
verzamelput leiden, vanwaar het naar
de zuiveringsinrichting gevoerd wordt,
om het van het te groote kwantum ijzer
te ontdoen. Het water kan dan naar
den toren gevoerd worden en door het
buizennet naar de huizen.
Natuurlijk levert het boringswerk
groote moeilijkheden op. Een afge
broken filter, een groote steen kan het
werk wekenlang ophouden, want eerst
moeten deze voorwerpen, die vaak op
groote diepte liggen, worden verwij
derd. Op het oogenblik zijn vijf putten
van de 28 gereed Reeds zal aan enkele
gemeenten in 1923 water geleverd
worden. Van de 14 watertorens zijn
er reeds twee aanbesteed.
Bij den bouw van de watertorens
wordt streng rekening gehouden met
de omgeving. Zoo zal de watertoren
te Oudenbosch, dat beroemd is om
zijn schoone koepelkerk, de copie van
de St. Pieter in Rome, eveneens van
een koepel voorzien worden om het
aesthetisch aspect der omgeving te
behouden.
Als bijzonderheid deelde men ons
nog mede dat langs het geheele buizen
net een electrische kabel en een tele
foonkabel komt te liggen.
Den volgenden dag bezochten wij
nog Zeppe bij Oudenbosch, waar met
dezelfde werken een aanvang gemaakt
was en even energiek gearbeid wordt.
Wij zijn heengegaan in het besef
dat thans in Brabant een reuzenarbeid
verricht wordt, een werk. dat in dezeu
tijd van malaise van veel durf en
ondernemingsgeest getuigt en stellig
een groot hygiënisch en maatschappe
lijk nut zal afwerpen.
WAALWIJK. R. K. Voetbalbond.
Afd. L-«t gstraaf.
D.F.C.1ISpaitaan 1 uu'. v. Engelen.
Gelijk spei, mogelijk een kleine over
winning voor de thuisclub.
P.V.CLeonldas 1 uur. v. Deugen.
Een spa* nerde sttijd. De pur'jes zullen
wel gedeeld wo den.
H E.C Volgens >De Sport-Illu-
«tratie* Is bet programma voor a.9.
Zondag H E.C.V V.O Vlijmen.
Heett H E.C. door veel pech het te
Vlumcn niet verder gebracht dan een
gehjk spel (2—2), voor morgen voor
spellen wij haar een overwinning Wor
den wij niet teleur gesteld, dan heeft
zij een prachtkans naar het kempioec-
scbap. Door te Tilburg TUbmgia met
10 te kloppen heeft zij zich No. 1
op de ranglijst geplaatst en Is dlo nu
als volg*.
i -d o
br er cu3 a
6.3 1 2 10—11 7
4 3 0 1 12— 4 6
6 2 2 2 8—7 6
6 2 1 3 7— 8 5
3 2 0 1 4—2 4
7 0 4 3 6—14 4
H E.C.
Vught
Geel-Zwart
Tllburgta
Bosch
V.V.O.
Het lis elftal, dat j.l. Zoodag te
St. Michielsgestel eec 30 overw nnlng
boekte, t-ant bij Vught II op bezoek.
R.W.B. 24 Dec. krijgen we de
competitie- wedstrijd R W.B.Zalt-
Bouncei. Dit is voor R W.B. de derde
thuiswedstrijd van de zeven. Deze is
voor belde ver. belangrijk omdat
met N O.A.D. III de laa'ste plaats bezet
wordt- We geven R.W B. de meeste
kans om te winnen, doch dan moet er
rr>t het einde volgehouden worden want
Bommel is een taai tegenstander, waar-
vao de doelman wel een uitblinker is.
Aanvang 2 uur terrein R.W.B
De R.W.B.-juaiores gaan naar Sprang
tegen S.V V. II spelen.
CAPELLE. A.s. Zondag speelt het
eerste elftal onzer voetbalveieeniging
Excelsior een competitiematch voor
den B.V.B. tegen N O A.D. IV uit
Tilburg op bet teirein alhier.
KAATSHEUVEL. A.s. Zondag om
12 uur speel' K S W II voor de 2 e klasse
B V.B. tegen S V.V. I uit Sprang.
Om 2 uur spe elt K.S.W. I een vriend
schappelijke mai'cb tegen O anje-Wlt
uit Ttibutg, een ste ke club, die evenals
Wtlhelmiua een hooge plaats cp het
ranglijs'je der competitie inneemt.
Op den 2en Kerstdag komt Heuvel I
uit Tilburg op bezoek. Zijn een paar
goede oefenwedstrijden voor K.S W.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Waspik, 21 Dec. 1922.
Geachte Redactie.
In Uw blad van 20 dezer vond ik
het Riadsverslag der gemeente Waspik,
he'zij mij vergund op dezelfde plaats
eer lge opmerkingen te maken, waarvoor
bij voorbaat bartelijken dank.
In genoemde Raadsvergadering werd
ca verhandeld eeo aanvrage van de
Handelsschool te Waalwijk om subsidie
voor uit Waspik daar studeerende
jongens.
D:ze aanvrage werd verworpen met
4 tegen 3 stemmen. De tegenstemmers
zou ik nu willen vtageo: le. Kunt gij
het op U nemen Indien de Handels
school te Waalwijk moet verdwijnen
wegens onvoldoende subsidie uit de
omliggende gemeenten, die er het meest
van ptofi'eeren 2e. Is het bestaan van
de Handelsschool ook niet van groot
belang voor Waspik? De eerste vraag
laat ik aan hun verantwoordelijkheids
gevoel over, op de tweede vraag zal
tk voor hen bevestigend antwoorden
om de volgende redenen. Hoe dikwijls
wordt er gezegd door middenstanders
en ook wel door arbeiders, mijn jongen
kan studeren, ik heb er wel wat voor
over, maar kan hem niet naar de
H. B. S. in den Bosch of elders ver
weg zenden. Nu is er een school te
Waalwijk waar al onze jongens die
studeeren willen, heen kunnen en ge
vormd worden tot mannen die later
ie's zulien kunnen presteeren. Men
be'aalt naar zijn aaoslag in de H. O
maar men begrijpt, voor die weinig of
niets betalen moet bijgepast worden,
en wie kunnen dat beter dan de be
trokken gemeenten.
Voorts vraag ik hen: Heeft Waspik
geen rréér ontwikkelde menschco noo
dig Worden daar cog pceo hoogere
rifchen gesteld dan vóór 25 jaren
Daa'op behoef ik niet te antwoorden.
Toch had ik gedacht minstens onze
eersten wethouder met zijne sociale
gedachteo voor te mogen zien stemmen
voor het behoud van zoo'n Ideale
school.
En ons Hanzelid vraag ikHebt gij
nooit hooren zeggen, >lk heb maar één
jongen, te werkeo behoeft bij niet, maar
Ik kan hem naar geen dure scholen
zenden.* Ik zeg U dan, stuurt ze naar
Waalwtjk en indien eenigszlns mogelijk
zullen ze er daar voor zorgen dat Uw
jongen z'n heele leven op eervolle
manier door de weteld komt.
Wat den boerenstand betreft, ook
voor hen zal een paar jaar op de
Handelsschool doorgebracht, meer nut
opleveren (vooral io den tegenwoord'gen
tijd), dan het achter de kar loopen
vanaf de 12 jaar.
Doel van dit schrijven Is, dat de
tegenstemmers nog wel ecus goed
mogen overwegen wat ze dedeo, ioen
ze hun stem uitbrachter, die misschien
een schoone totkomst voor meolgen
oebemiddclden jongen deed vervliegen
en op de eerstvolgende vergadering
terug zullen komen op hun besluit,
ten einde zoodoende op mannelijke
eervolle wijze te herstellen wat than9
door hen in duigen geslagen is.
EEN INWONER.
De artlkclsgewijze behandeling in
de Belgische Kamer van de wet tot
vervlaamscbiog van de Gentsche univer
siteit is afeeloopen. Vandaag heeft de
tweede stemming plaats.
Franskiljonsche studenten-relletjes
naar aanleiding van de behandeling der
wet nopens Gent, hebben in België
plaats gehad.
Poincaré heeft bij de Fransche
Kamer vier wetsontwerpen ingediend
om een viertal rellgieuse congregaties
te machtigen tot hot geven van onder-
wils in Ffai>k»i!k.
Gisteren Is door de Eerste Kamer
bet wetsontwerp, houdende regeling
van het Levensverzekerlngbedrijf z.h.s.
aangenomen.
Bij Kon Besluit is de datum van
opheffing der Kamers van Arbeid be
paald op 1 Januari 1923.
De Perscommissie van het Ned. R.
K. Huisvestings Comité deelt ons mede
dat op 5 Januari per extrawagon ge
legenheid bestaat Liebesgaben naar
naar Weenen te verzenden. Goederen
moeten voor 30 December in het bezit
zijn van het Centraal Magazijn, Zuid-
Willemsvaart 's Hertogenbosch.
In de gisteren te Amsterdam ge
houden algemeene vergadering in het
boekdrukkersbedrijf werd na langdu
rige beraadslaging het concept contract
met 1138 tegen 33 stemmen aangeno
men.
Tevens werd vastgesteld, dat met de
gezellenorganisaties, die het contract
aanvaarden, het concept zai worden
afgesloten. De organisaties, die de
overeenkomst niet aanvaarden, zullen
daarvan de consequenties moeten dra
gen. Aan het hoofdbestuur werd op
dracht gegeven, maatregelen te nemen
welke het noodig acht om de ar
beidsvoorwaarden van het concept
contract tot verwezelijking te brengen.
De R. K. Grafische Bond heeft het
contract met groote meerderheid aan
genomen.
De Minister van Oorlog heeft in
de gisteravond gehouden vergadering
der Tweede Kamer nadere bijzondei-
heden medegedeeld betreffende de her
ziening der vredesorganisatie, de rang
schikking- en de wachtgeldregeling enz.
-- Voor de Haagsche rechtbank is
10 jaar gevangenisstraf geëischt tegen
de vrouwelijke beklaagde io de bekende
Bella-donna-vergiftiglng.
Ingezonden Mededeelingen.
bij Rijk en Gemeente. Leeftijd 18—35
jaar. Opleiding in korten tijd. Gratis
inlichtingen onder No. H. V. 539 Alg.
Adv. Bureau D. Y. ALTA, Groningen.
02241
PATHÉ REVUE 34, Diversen - PATHÉ JOURNAL 36, Ac.. - HET DIENSTMEISJE WIL MEVROUW SPELEN, Komisei.
a o
v v v v O
sm