DE
ECHO
VAK
HE
II
IDEN
Binnenland.
Buitenland.
Tweede Blad.
Provinciaal Mieuws.
Numm. 53. Woensdag 20 Juni '23
Credietvereeniging „De Haniebink''.
Surcéaice van betaling aangevraagd.
vermoedelijk niet de streek van
Linhualossa bereiken, tengevolge van
de oneffenheden in het terrein. De
bevolking is gewaarschuwd Volgens
een bericht uit Catana aan de „Gior-
naie d'ltalia" zijn honderden vluchte
lingen aldaar aangekomen. Het gehucht
Cerro is voor de helft verwoest. Elke
uitstorting van lava gaat met krachtige
bevingen gepaard.
Maginot, de minister van oorlog
heeft Zondag te St. Michiel de Maurien-
ne nabij Modena op de Italiaansche
grenseenmonument onthuld ter gedach
tenis aan de 350 soldaten, die bij een
spoorwegongeluk op 12 December
1917 zijn omgekomen
Het nieuws van dit ongeluk werd
nooit in Frankrijk bekend gemaakt;
de censuur van dien tijd heeft het
onderdrukt.
De ramp speelde zich als volgt af
500 Fransche soldaten voor Italië be
stemd, zouden in Modena den trein
verlaten. De machinist wees er den
legeroversten op, dat de trein te zwaar
was voor den scherpen bocht, welke
de lijn nabij St. Michiel maakt. Hem
werd beduid als een soldaat te gehoor
zamen. Hij deed het Spoedig kwam
de trein door denbergpas naar beneden.
De machinist zette de remmen aan,
maar de trein in plaats van te stoppen
vatte vlam door de enorme wrijving.
De machine reed door, bereikte den
scherpen bocht en ontspoorde. De
wagons reden op elkaar in, schoven
in en over elkaar en stapelden zich als
een schrikwekkend gevaarte omhoog.
Verscheidene soldaten waren uit den
trein gesprongen, maar de meesten
werden op kantige rotsen verpletterd
De berichten zwijgen verder over de
ontzettende tooneelen, welke zich
moeten hebben afgespeeld, maar ver
melden nog alleen, dat er van de 500
soldaten slechts 150 den dood ont
kwamen.
De koning van België heeft den
afgetreden minister-president Theunis
met de vorming van een nieuw kabinet
belast. Hij heeft deze functie aan
vaard.
Hoe het er met den mark bijstaat
blijkt duidelijk uit het feit dat men
dezer dagen aan de Beurs te Berlijn,
770 marken voor één kroon kreeg
De krijgsraad te Werden heeft
5 mijndirecteuren, die naar het onbe
zette gebied gevlucht zijn, wegens
hun weigering om de kolenleveringen
te hervatten, veroordeeld tot 5 jaar
gevangenisstraf elk en boeten tusschen
de 430 millioen en 24 milliard mark
Volgens een bericht uit Catana
heeft de lavastroom uit de Etna, welke
volgens de „Messagero" 300 M. breed
was en zich met een snelheid van 250
M. per uur voortbewoog, zich in ver
schillende takken gesplitst en zal zij
De maand Mei is niet gunstig
geweest voor 's lands schatkistze
leverde bijna 2 millioen minder op dan
de gelijknamige maand van 1922
40.753.423 tegen f 42.485.801
De Alg. R K. Werkgeversver-
eenlging heeft een adres gezonden
aan den minister van arbeid, nijverheid
ea handel naar aanleiding van hel
voornemen vaa de Belgische regeerlng,
het tkrlef van invoerrechten in sterke
mate te verhoogen.
Het is ons niet bekend, schrijft zij
welke stappen de tegeering gedaan
heeft, om deze dreigende ramp af te
wenden, doch bet wii ons voorkomen,
dat het hoog tijd wordt, dat de regee
ring zich de middelen verschaft, om
tegenover maalr«get van atuk-te laaden,
die onzen export belemmeren en ver
hinderen krachtdadig te kunnen optre
den.
Zij herrinnert eraan, dat zoowel de
Ntjverheidsraad als de Staatscommissie
voor de Economische Politiek van
meening zijn bl^kens hun reeds lang
geleden uitgebrachte adviezen dat het
recht om invoerverboden af te koedi-
ger, als retorsiemaatregel tegenover
het buitenland, aan de regeerlng niet
kan worden onthouden. Hoe men ook
moge denken aan invoerbelemmerende
maatregelen In het algemeen, ten op
zichte van retorsiemiddeien kan gezegd
worden, dat hieromtrent slechts weinig
verschil van mecnlng bestaat.
Ged. Staten van Limburg hebben
op verzoek van Prov. Staten overleg
gepleegd met de Ministers van Water
staat, Landbouw, Nijverheid en Handel
en Justitie over een ontwerp van de
statuten eetter op te richten «Provia
claie Limburgsche Maatschappij tot
verkoop van electrlschen stroom,*
waarin de bestaande «Maatschappij tot
verkoop van den electrlschen stroom
der Staatsmanen iu Limburg* zou
worden omgevormd.
Dat overleg heeft inmiddels plaats
gehad.
Waalwijk, 19 Juni 1923
Namens de Commissarissen van
de R. K. Spaarbank alhier, zijn wi
gemachtigd mede te deeien, dat deze
Spaarbank niets uitstaande beeft met
de Hanzebank en dat de gelden allo
zijn belegd in goede hypotheken en
effecten.
De spaargelden der jongens der
Broederschool zijn ook bij deze spaar
baok belegd.
Openbare vergadering van den
Raad der Gemeente Waalwijk te hou
den op Donderdag 21 Juni 1923, des
namiddags om 6®/< uur ten Raadhuize
Aan de orde
Afwerking der agenda van de vorige
vergadering,
De voorbereidende maatregelen
ter uitvoering van de wet van 5 Mei
1923 tot tijdelijke beperking van den
invoer van schoenwerk zijn thans
zoover gevorderd, dat binnenkort tot
uitvaardiging van een invoerverbod
zal kunnen worden overgegaan. Dan
zal slechts onder bepaalde voorwaarden
en uitsluitend tegen afgifte van een
vergunning beperkte invoer van schoen
werk kunnen plaats vinden
Volgens het Nederl. Correspondentie-
bureau in Den Haag is te verwachten,
dat ten aanzien van bestellingen, welke
op het tijdstip van het invoerverbod
reeds loopende zijn, in dit opzicht
geen uitzonderingsmaatregelen zullen
worden getroffen.
De Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Tilburg en omstreken
heeft aan den Minister van Arbeid,
Nijverheid en Handel geschreven, dat
zij er haar groote teleurstelling over
heeft uitgesproken, dat de algemeene
maatregel van bestuur, noodig voor
de toepassing van het invoerverbod
van buiter.landsch schoenwerk, nog
steeds niet gereed is. Zij geeft den
Minister in overweging, mede gelet
op de langdurige behandeling van de
Schoenenwet in de Staten-Generaal,
3ij de Tweede Kamer een wetsontwerp
in te dienen van dezelfde strekking
als de Belgische wet van 10 Juni 1920,
die de mogelijkheid opent, om
jehoudens latere bekrachtiging door
de Staten-üeneraal bij Kon. besluit
bepaalde handelspolitieke maatregelen
te treffen,
- Mgr. Diepen diende gisteren het
H. Vormsel toe in onze parochiekerk
aan de kinderen der vier parochies
dezer gemeente. Z, D H kwam daartoe
Maandagavond aan. en logeerde op
de pastorie van St. Jan
Z. D. H vertrok Dinsdagmiddag per
auto naar Zevenbergschen Hoek.
- Qed Staten stellen voor o.m.
aan de Handelsschool te Waalwijk eene
subsidie te verleenen van f2500.
- De vischciub „Vischlust" alhier
schrijft tegen Zondag 19 Augustus a.s
een groot Nationaal Concours uit in
de Bergsche Maas.
- Maandagavond hield de R. K.
Werkliedenvereeniging een algemeene
vergadering en hoewel iets beter be
zocht dan de vorige, toch nog beneden
het middelmatige.
De vergadering werd geleid door den
penningmeester den heer F. Smolders,
die bij de opening mededeeling van ver
hindering deed van den eerw. adviseur
en de bestuursleden Passier en
Franssen.
De notulen van twee vergaderingen
werden voorgelezen en onveranderd
goedgekeurd.
Van de twee candidalen de heeren J.
v d. Geld en M C. van Loon werd eerst
genoemde als bestuurslid gekozen.
De voorzitter wees daarna op het
belangrijke van de verkiezing van een
voorzitter, en hoopte dat de ieden naar
hunne overtuiging voor de vereeniging
een goed leider zouden kiezen.
De heer J van der Geld werd met
meerderheid van stemmen tot president
gekozen, terwijl de minderheid over de
overige bestuursleden was verdeeld
Van de pas gehouden Centrale Raads
vergadering werd door den voorzitter
een zakelijk verslag uitgebracht
De belangrijke mededeelingen over
het wederkeerig verplicht lidmaatschap
van vakvereeniging en standsorganisatie
hielden in, dat de eerw. adviseur,
namens den Bondsadviseur het bestuur
had bekend gemaakt dat de desbetref
fende artikelen in de Statuten buiten
werking waren gesteld, wat door den
Bisschop was goedgekeurd
Men zou echter nog het offieieele
bericht hierover van het Bondsbestuur
afwachten en hoopte dan in samen
werking met de vakafdeeling leer
bewerkers en de onderafdeelingen de
wijzigingen te regelen.
Aan het slot der vergadering wees
de voorzitter op den bioemendag voor
„Herwonnen Levenskracht", met Waal
wijksche kermis te houden en op de
circulaire van „H. L." voor een extra
feestgave bij het 10-jarig bestaan van
deze nuttige instelling
Bij den kampioensschapswedstrijd
op het groot Nationaal Kegelconcours
te 's-Bosch, kwam de Waalwijksche
Kegelbond te staan op No 4 in klas
B. met 517 hout.
Amsterdam werd kampioen met
569 hout in 100 ballen.
Naar wij met genoegen vernemen
gaat het met het Waalwijksche Strijk
orkest steeds crescendo Steeds meer
leden melden zich aan, de repetities
worden voortdurend met groote be
langstelling en veel ambitie door allen
bezocht. Gaandeweg neemt dan ook
de liefhebberij onder de jongeren toe
en leggen zich velen op di
gedeelte der muzikale kunst toe
De bedoeling is dit najaar nog een
concert te geven.
NIEUWKUIJK. Bij het bezoek vas
den Commissaris der Koningin aan
deze gemeente, werd van de gelegen
held tot audiëntie door ééa persoon
gebruik gemaakt. Terwijl Z. E. s!ch
over gemeentezaken onderhield met
B. en W-, onderzocht de heer Robbers
de gemeenteadministratie en de boeken
van den gemeenteontvanger.
Het groote kringconcours, uit
geschreven door het krulsbooggezel-
schap »Dc jonge Batavieren op
Zondag 24 Juni a.s. belooft schitterend
te zullen slagen. Veie schietvereni
gingen hebben reeds bericht gezonden
aan dit concours met een of meer
zestallen te zullen deelnemen. Het is
het bestuur voor de wedstrijden mogen
gelukken, door de welwillende mede
werking van verschillende ingezetenen,
een groot aantal zeer fraaie prijzen
beschikbaar te kunnen stellen, w.o. een
prachtige beker, beschikbaar gesteld
door den kastelein C. Pulles, alwaar
genoemde vereeniging is gevestigd.
Door de melkverkoopers alhier Is
de melk wederom met 2 cent verlaagd
en alzoo gabracht op 12 cent per liter.
SPRANG-CAPELLE. (Voormalig
Sprang.) Onze dorpsgenoot de heer
M. J. van Vuuree, thaas hulpbesteller
aan het Rijkspost- en telegraafkantoor
te Waalwijk, Is benoemd tot Commies
bij de Directe Belastingen te BladeL
Bij verschillende kippenhouders
alhier werden den taatsten tijd kippen
vermist. J.l. Zondagmorgen ontdekte
v. d. II. den dader, een hond, welke
met een kip in z'n bek de vlucht nam
tippenhouders weest op uw hoede.
MADE, Ter veemarkt waren aange
voerd
13 stuks hoornvee, 25 biggen
Kalfkoeien golden f375—f425.
Muntigen f200 f250.
Biggen f22-f27.
Handel slap Weinig verkoop.
De heer W. D. alhier had het
ongeluk met zijn motor zoodanig te
vallen, dat een arm ontwricht werd,
zoodat geneeskundige hulp moest
worden ingeroepen.
Door den mist reed de heer
v. d. S. alhier A. B. omver. De
motorrijder bekwam kwetsuren aan
gezicht en handen, zoodat genees
cundigehulp moest worden ingeroepen.
De voetganger B bracht het er, of
schoon ook gekwetst, beter af.
- Zondag werd door het kruisboog
schutters-gezelschap „Willem Teil"
alhier een onderlinge wedstrijd ge
houden met de vereenigingen „Onder
ling Genoegen" en „Door Eendracht
Saamverbonden" beiden te Wagenberg.
Eerste prijs „Onderling Genoegen"
253 punten
Tweede prijs „Willem Teil" 251
punten.
Derde prijs „Door Eendracht Saam
verbonden" 237 punten.
De hoogste korpsschutter was de
heer van Gils van „Onderling Ge
noegen" met 45 punten, waarmede hij
behaalde het Eeremetaal, zijnde een
prachtig kruis, aangeboden door de
vereeniging „Willem Teil"
ln de Zaterdag gehouden raads
vergadering werd naar aanleiding van
een schrijven van Ged. Staten besloten,
het maximum-percentage voor de in
komstenbelasting inplaats van 5 op
3'/a te stellen.
Plaatsgebrek noopt ons het uitvoerig
verslag tot een volgend nummer te
verschuiven.
Het huis, bewoond door G van
Mook op Haasdijk alhier is Dinsdag
tot den grond afgebrand.
- Juist op het oogenblik dat-eene
auto wilde passeeren schrok Dinsdag
het paard, gespannen voor de kar van
de Coöp. Bakkerij alhier met het ge
volg dat eene botsing ontstond en
materieele schade aan de auto werd
aangebracht.
Een eisch om schadeloosstelling
werd ingesteld. De coöperatie is tegen
wettelijke aansprakelijkheid verzekerd.
Te dezer dagen voer het
motorvaartuig „de Onderneming" van
schipper Norbart alhier, geladen met
sttoo van Oosterhout naar Wieringen
Door het onstuimige weer is de lading
bovendeks met luiken verloren gegaan.
Door visschers-schippers van Enk
huizen is het berooide schip te Enk
huizen binnengebracht.
Op Woensdag 20 dezer zal
met inbegrip van de kinderen uit
Hooge- en Lage-Zwaluwe aan ruim
400 kinderen het H Vormsel worden
toegediend.
Naar men alhier verneemt zal
tot de grensplaatsen Geertruidenberg
en Wagenberg weldra van hier uit
een nieuw fietspad met klinkers wor
den gemaakt Bred. Crt.
DUSSEN. Zondag 17 juni heeft alhier
de jaarlijksche plechtigheid plaats
gehad ter eere van den H. Antonius.
Dit feest, voorafgegaan door een
Triduum. mag schitterend geslaagd
heeten. Men kan gerust zeggen dat des
morgens haast alle parochianen ter
H. Tafel naderden en des avonds ook
weer bij de plechtigheid tegenwoordig
waren. Ook waren vele vreemdelingen
naar hier gekomen om de prachtige
processie bij te wonen en tevens door
hunne aanwezigheid den H. Antonius
te eeren.
Reeds om 5 uur in den namiddag
waren velen aan de kerk te zamen
gekomen om de bruidjes, Ridders der
Eerewachf, beeldendragers enz. over
de straat vanaf het patronaat te zien
komen, welke om kwart over vijf
kwamen om zoo achterlangs de kerk
binnen te treden.
Toen begon het plechtig Lof met
drie heeren, waarin het koor begon
met het „Panis Angelicus". Daarna
kwam de ZeerEerw. heer Pastoor
Janssens de Horion om de prachtige
processie op te stellen.
Toen de processie tweemaal over
het kerkhof was getrokken werd het
Allerheiligste op een altaar, voor dat
doel daar aangebracht, uitgesteld,
waarna een der Eerw. Paters Capu-
cijnen een gloedvolle, prachtige predi
cate hield.
Na deze predicatie werd door het
koor het „Tantum Ergo" gezongen,
na welks afloop, de zegen met het
Allerheiligste werd gegeven.
Gnder het trekken der processie,
welke werd opgeluisterd door de
fanfare „Wilkelmina", werden om
beurten gezongen, het lied ter eere
van den H. Antonius, no. 31—33 en
114 uit het handboekje der H. Familie
De Credietvereeniging „De Hanzebank",
heeft Zaterdag de volgende circulaire ver
zenden
Dezer dagen zal door de Regeering wor
den ingediend een wetsvoorstel ten doel
hebbende steun te verleenen aan liet Katho-;
lieke Middenstandserediêt, in een nog nader
vast te stellen vorm.
Deze maatregel zal genomen worden, om
aan eventueele moeilijkheden tegemoet te
-konten.
Tengevolge van de ongekende malaise,
waaronder het bedrijfsleven in ons land,
speciaal het industrieel leven in de Zuide
lijke provincies, gedrukt gaat, waren bedui
dende verliezen niet te vermijden. De gele
den verliezen en verdere risico's maken het
noodig, dat onze instelling aan eene reorga
nisatie worde onderworpen.
Mede in verband hiermede hebben wij het
noodig geacht surséance van betaling aan
te vragen en zullen onze kassen vanaf Maan
dag a.s. gesloten zijn.
Wij vertrouwen nochtans, dat bovenge
noemde reorganisatie zoodanig zal kunnen
wórden doorgevoerd, dat zij zoowel aan cre
diteuren nis aan debiteuren bevrediging
brengen zal. Hoogachtend,
Credietvereeniging „De Hanzebank",
's-Hertogenbosch, 16 .Tuni 1023.
i'r -it
Behalve de Credietvereeniging de „Han
zebank" te 's-Hertogenhoseh deelt ook de
N.V. „De Hanzebank" te Utrecht mede, ver
plicht te zjjn tot het nanvrngen van „voor-
loopige surséance van betaling", zoowel als
de „Hanze-spaarbank" te Utrecht.
Bljjkens een Zaterdag te Tilburg verzon
den circulaire aan de clientèle hebben alle
hoofdbanken en filialen van de Bossche
Diocesane Hanzebank surséance van beta
ling aangevraagd. De laatste betaling aan
het succursale te Tilburg: geschiedde Zater
dagmorgen om half elf. Het beliep een be
drag van 4500 en ofschoon het offieieele
sluitingsuur in gewone omstandigheden pas
op 11 nut' bepaald is, werd onmiddellijk na
opgemelde uitbetaling de bank gesloten.
Naar uit goede bron verluidt, moet voor
al do bank te Tilburg de grootste klappeu
gekregen hebben, tengevolge van haar uit
gebreide eredietverleeningen. vooral in de
leer- en textielindustrie.
Ben zeer groote groep middenstanden
ook moet door deze financieel© krncli gedu
peerd zijn en daaronder vooral verschillen
de bouwondernemers. Zoodat naar het al
gemeene gevoelen het niet onwaarschijnlijk
zon zfjn, indien reeds in de eerstvolgende
dagen verschillende bouwwerken kwamen
st.ilte liggen.
s ft ft
Wjj behoeven hieraan niet toe te voegen,
dat ook in onze plaats en streek deze tij
ding groote ongerustheid en een gedrukte
stemming heeft teweeggebracht; waar hier
de Hanzebank vooral op de kleinere plaat
sen veel relaties had en veel spaarcenten
waren geplaatst. Kalm afwachten blijft: ten
deze de boodschap, mogelijk vallen met de
hulp der regeering de zaken nog mee en
wordt de toch al zoo droevige toestand nog
niet zeer verergerd. Men geve zich echter
ook niet over aan overdreven optimisme,
Waarvoor sommige medodeellngen aanlei
ding zouden geven.
In een onderhoud met de directie werden
de volgende inlichtingen aan de pers ver
strekt
Dc ongekende malaise, welke in ons land
en vooral in bet Zuidelijk deel het tndus-
rrieele en bedrijfsleven op zoo buitengewone
wijze drukt, heeft noodwendig ook zijn te
rogslag doen gevoelen op de Credietvereeni
ging „I)e Hanzebank" te 's-Hertogenbosch,
die met haar 22 bijbanken en 78 correspon
dentschappen zeer uitgebreide relaties heeft
met tal van takken van dit bedrijfsleven,
als schoen- en lederindustrie, textielnijver
held, sigaren-, manden- en klompenindustrie,
handel in manufacturen en levensmiddelen
en andere, welke op dit oogenblik in een
noodlijdenden toestand vei'keerèn. Het ge
volg is geweest, dat met die bedrijven zelf
ook „De Hanzebank" beduidende verliezen
heeft geleden. Met het oog daarop werd be
sloten een algeheele reorganisatie der bank
door te voeren in het belang van allen, die
met de bank tu relatie staan.
De daarvoor ontworpen plannen brachten
ook mede een overleg met de regeering, het
welk tot zulk een resultaat heeft geleid, dat
heel spoedig, de publicatie kan worden te
gemoetgezien van een wetsontwerp, dat be
oogt ln een bepaalden vorm steun te verlee
nen aan het Katholieke Mlddenstsndscre-
diet.
Met het oog op de indiening van dit wets
ontwerp was liet voor de Hanzebank nood
zakelijk om surséance van betaling aan <te
vragen, omdat de publicatie van de regee-
ringsplannen uiteraard een abnormale op
vraging van gelden kon doen verwachten.
Ten slotte gaf de directie nog eenige dtf
fers omtrent de Hanzebank te 's-Hertogen
bosch.
De bank is in December 190S opgericht.
Zt) heeft een gewoon kapitaal van 10 mil-
lioen gulden in aandeelen op naam en een 6
pOt. preferent kapitaal van 2 millioen gul
den in aandeelen aan toonder.
Van het gewone kapitaal is, blijkens de
balans per ultimo December 1922, geplaatst
en volgestort 3.864.000, van het preferen-
re kapitaal 880.000, terwijl de gezamen
tijke reserves bedragen pl.m. 700:000.
Op 31 Mei jl. was het bedrag der deposi
to's 10.800,000 gulden, dat der crediteuren
6,300.000, dat van de inlagen op do spaar
bank 7.000.000 en het uitstaande crediet
34.000:000.
Naar wij vernemen, heeft de Credietver
eeniging de Hanzebank te 's-Bosch bij acte
van 18 December 1922 aan de Cöop. Centrale
Boerenleenbank te Eindhoven verkocht en
overgedragen al hetgeen zij van haar debi
teuren te vorderen heeft, zoowel uit reke
ning-courant als uit: cessie of anderen hoof
de. De Centrale Boerenleenbank erkent
derhalve rechtens slechts betalingen, die aan
haar worden gedaan voor het aan de Cre
dietvereeniging de Hanzebank in verband
met het vorenstaande verschuldigde.
(Dit blijkt nader maar voor een gedeelte
het geval te zijn. Ked.)
ft ft
Men schrijft nog het volgende aan de N.
it. Courant.
Doordat de circulaire van de Credietver
eeniging „De Hanzebank" te 's-Bosch eerst
jl. Zaterdagmiddag in de Zuidelijke gemeen
ten bekend werd en zelfs toen nog niet ter
algemeene kennisse was gekomen, werd
weinig van de stemming bemerkt, die het
schokkende geval op de gemoederen heeft te
weeggebracht. Trouwens zijn de kantoren
der Hanzebank des Zaterdags n.m. gesloten.
zoodat liet oogenblik voor de mededeeltag
niet slecht gekozen was, om een stormloop
van inlichtingen-vragers te voorkomen, die
nu gedurende het verloop van Zondag' ge
noeg van alle 'zijden konden vernemen, om
een verderen gang naar de kantoren op den
komenden werkdag der nieuwe week maar
achterwege te laten.
Voor zeer vele middenstanders was het
echter sedert vele maanden geen geheim
meer, dnt er iets moest haperen, vooral na
den grooten stormloop, die gernimen tijd
geleden bij de kantoren der Hanze plaats
had gevonden.
Over de oorzaak van den ingetreden toe
stand wordt over het algemeen een gelijk
luidend oordeel geveld. De tijdsomstandig
heden hebben ongetwijfeld grooten invloed
op het verloop van zaken geoefend. Tal van
kleine middenstanders en ook een aantal
grootere uit handel en nijverheid, waren op
den duur debiteur van de instelling gewor
den. Wel waren deze vorderingen gedeelte
lijk gedekt door Credtóthypotheken op eigen
dommen, borgtochten, en handelspapier,
doch een overwegend deel der totale vorde
ringen van de bankinstelling, was door de
biteuren in handelsgoederen en grondstof
fen gestoken, die bij eventueele executie, in
deze slechte tijden, groote verliezen voor
bank en debiteur zouden opleveren, zoodat
tegen wil en dank met eredietverleenen
moest worden doorgegaan, om de debiteu
ren in hun zaken staande te houden en de
bevroren credieten, langs dezen weg. zoo
goed doenlijk eénigszins vlottend te maken.
De algemeene hardnekkig voortdurende
zakenmalaise heeft echter veroorzaakt, dat
deze handeling geen gunstige gevolgen heeft
kunnen brengen.
De Credietvereeniging De Hanzebank als
voormeld bad buitendien sedert gernimen
tijd nog een afdeeling spaarkas, waar dui
zenden kleine luyden hun spaarpenningen
hij stukjes en beetjes brachten, aangelokt
door de hooge rente (5 pOt.) en de propa
ganda voor die spaarkas gemaakt. Naar
verluidt, is deze kas intact en zouden de
kleine spaarders daarbij geen schade lijden.
Zulks is dan ook ten zeerste te hopen, daar
vele menschen hun pensioenen, ouderdoms
rente, spaarduitjes enz. bij de spaarkas heli-
hen staan. Zelfs zijn er. die eenige duizen
den guldens hebben te vorderen.
Algemeen wordt, gevreesd, dat het zaken
leven in het Zuiden onder den handeldrq-
venden en industrieelen middenstand den
ernstigen terugslag van het verloop van
zaken zal ondervinden, een terugslag, die
zich ook zwaar zal doen geiden in het ove
rige deel des lands, gezien het nauwe ver
band, waarin handel en industrie in den
tegonwoordigen tijd in het geheele land moet
samenwerken.
■M- -li-
De regeering heeft een wetsontwerp inge
diend tot wijziging van de begrooting van
financiën voor 1923. De minister van finan
ciën stelt daarbij voor, een memoriepost
uit te trekken voor „uitgaven, voortvloeien
de uit de maatregelen, welke door het Rijk
in verband het moeilijkheden, waarin Han-
zeeredietbanken verkeeren, zijn getroffen,
ter voorkoming, dat als gevolg van die
moeilijkheden, op groote schaal credietne-
mers, wier financieele positie overigens ge
zond kan geacht worden, aan uitwinning
zouden blootgesteld worden of buiten staat,
zonden geraken hun bedrijven voort te zet
ten".
Worden geen bijzondere maatregelen ge
troffen, dan zullen, aldus wordt gezegd, ern
stige moeilijkheden niet kunnen uitblijven.
Een geforceerde liquidatie van de betrok
ken banken zal tot zeer ernstige gevolgen
leiden.
De regeering is aanstonds in overleg ge
treden met de Xederlandschc Bank ten
einde een onderzoek in te stellen en te over
wogen of en zoo ja welke maatrege
len getroffen zouden kunnen worden. Dit
onderzoek, hetwelk zich mede over de an
dore Hanzebanken uitstrekt en zeer omvang
rijk is, kon nog niet worden beëindigd. Op
dit oogenblik kunnen derhalve nog geen de
finitieve modedeelingen gedaan worden.
Toch is komen vast te staan, dat de Han
zebank te 's-Hertogenbosch en die te Utrecht
haar bedrijf niet althans niet zonder in
grijpende reorganisatie zullen'- kunnen
voortzetten. De credietgeving vooral van
de Bank te 's-Hertogenbosch omvat belang
rijke bedragen. Voor de zooeveu genoemde
bank beloopt het totaal omstreeks 30 mil
lioen, voor die te Utrecht omstreeks 5.
millioen.
De regeering is tot de overtuiging geko
men, dat de Staat zich ten deze niet geheel
zal mogen onthouden.
Zooals voor de hand ligt, kan er geen
sprake zijn. de aandeelhouders voor verlie
zen te vrijwaren. Doch ook voor zoover de
crediteuren verlies zullen lijden, rechtvaar
digt het algemeen belang niet, dit verlies
geheel of ten deele door de belasting beta
lers te doen overnemen.
Anders staat de zaak echter ten opzichte
van de debiteuren.
Zij, wier positie niet houdbaar is of ten
aanzien van wie niet op goede gronden kan
verwacht worden, dat zij zich slaande zul
len kunnen houden, zullen niet voor hulp
in aanmerking komen.
Voor hen mag geen risico aanvaard wor
den. Daarentegen bestaat er wel reden voor
maatregelen ten behoeve van die debiteuren,
die een levensvatbaar bedrijf uitoefenen en.
die zieli staande zullen kunnen houden
wanneer zij niet door het in gebreke blijven
van hunnen credietgever, tot onmiddellijke
terugbetaling van liet hun verleende crediet
gedwongen worden en zich van elke crediet
hulp verstoken zien.
De regeering is derhalve tot de slotsom
gekomen, dat de taak van den Staat zou
moeten bestaan in - maar tevens beperkt
zou moeten blijven tot - het medewerken
aan een regeling om aan de laatstbedoelde
groep van debiteuren nieuwe erediethulp te
verschaffen, teneinde hen in staat te stel
len hun bedrijf in stand te houden.
