Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
VERLOREK SPEL
Gemeenteraad.
Aannemer. -s- Waalwijk.
EERSTE BLAD.
FEÜILLETOM
„NOORD-BRABAND"
ZATERDAGf8 DECEMBER 1923.
48e JAARGANG.
WAALWIJKSGHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon Ne. «S TWëgivAdrMECHO.
2)it nummer bestaat uit 2)rie
Bladen
SPECIAAL ADRES VOOR:
Granietwerken, Terrazzovloeren, Aanrechten,
Gootsteen, Dorpels enz.
INRICHTING VOOR HOUTGRANIET-VLOEREN.
Allies met volle garantie. 3037
faTTT^WAALY/ K
DOOB ERVARING STERK.
59)
Ie Icho van het Zuiden,
Waalwijksfile en Langstraatseke Courant,
Dit felitf Ter»eltU»t
WOENSDAG HN ZATB3DAG-
Abonnement.sprijï per 8 maande» 1.26.
Franco i>er post door het geheele rijk 1.40.
Brieven, Ingezonden tokken, gelden es»..
franco t» «tonden aan <5*n Uitgever.
Ü1W6J.T»:
PrU» émr AdvertemtUm
29 cent per regel; minimum 1.50.
Reclame» 40 cent per regel.
B| contract fUnk rabat.
AdvertentlBn moeten Woensdag en Vrijdag
dea morgens om alterlljk 9 mi 1* ons besltf
sljn.
SPRANG—GAPEDIiK.
(Vervolg)
Adres van bewoners der met Rjjksvoor-
schotgebouwde woningen te Capelle houdende
het verzoek om de huur te willen verlagen.
De Voorzitter deelt mede dat Burg. en
Weth. zich al reeds tot den Minister hebben
gewend om de huurwaarde te mogen ver
minderen, doch deze heeft te kennen gegeven
dat hij daartoe niet kan overgaan, Wil de
gemeente de huur verlagen, dan kan ze daar
toe overgaan, doch dan moet het exploitatie
tekort. door haar zelf worden aangevuld.
Burg. en Weth. weaischen het idee van den
raad eerst eens te vernemen.
Kerst. Hoeveel woningen staan er nu al
ieeg.
Voorzitter. Zeker al 3, -1 of 5.
Verheiden. Hebben wij hier wel iets mee
te maken. Behoort dat niet thuis bij het
woningbedrijf.
Voorzitter. De raad zou kunnen besluiten
om aan de woningbouw vereeniging een
zekere som voor het ontstaan van het te
kort, te geven.
Kerst. Het is alles precies hetzelfde. De
flnantieele nadoelen komen voor de ge
meente. Zoo kan men niet draaien of wen
den, of die zal het kind van do rekening
zijn.
Verhejjden. Ik wil maar zeggen dat men
thans toch eerst bij de bouwvereeniging
met een dergelijk verzoek moet komen.
Maar we zjjn hier wel voor een mooi ge
val komen te staan. Mede voor de arbeiders
van lie Staatsspoor is men er hier toe over
gegaan om arbeiderswoningen te bouwen
en nu het geval zich van de classificatie
heeft voorgedaan, gaan die arbeiders naar
Waalwijk wonen omdat ze daar in een klas
hooger komen zoodat men hier op slot van
rekening met de woningen zit te kijken.
Michael. Daar zijn ze zelfs twee klassen
hooger.
Voorzitter. In het College van Burg. en
Weth, is daar ook over gesproken en in
een schrijven aan den Minister hebben wij
op het feit gewezen dat voor het personeel
der S.S-. steeds twee woningen disponibel
moesten blijven, dat dit bij (1e verleening
van Rijkssubsidie conditie is geweest, Ook
aan de Staatsspoorwegen hebben wij hier
over geschreven.
Verheijden. Het is tenminste eene groote
onbillijkheid dat daarvoor huizen zijn ge
zet.
Kerst. Als ik nu goed herinner is de
huurwaarde destijds bepaald naar het loon
Ik meen dat dit een 7de van het normale
loon moest zijn. Intusschen zijn de loonen
veel gedaald en zou de Minister zoo door
redeneeren, dan moet de huur gebracht
worden naar het tegenwoordige loon. Zou
het niet gèwenscht zijn dat dit den Minis
ter eens onder het oog wordt gebracht. Hij
zal daar wel wat voor móeten voelen omdat
wij hier den econoinischen toestand niet in
handen hebben. Nu staan de woningen
leeg. Gaat men ze verhuren voor een schap-
pelljken prijs, dan heeft men niet dat groote
nadeel, want dan ontvangt men toch meer
dan wanneer ze leeg blijven staan.
De heer van Willigenburg wijst er op dat
de Minister thans de kosten op de gemeente
wil laten vallen.
Werd een zevende van het tegenwoordig
geldende loon berekend, dan zou de huur
heel wat kunuerf worden verminderd.
Door den Secretaris wordt hierna op ver
zoek van den Voorzitter het aan den Minis
ter gericht schrijven voorgelezen.
Daarin wordt gewezen op de heerscbende
malaise in de schoenindustrie alsook op het
feit van de verlaging van den loonstan-
daard.
Michael. In den Haag willen ze bezuini
gen maar intusschen schuiven ze alles maar
op de kap van de gemeente.
Verhejjden. Het is geen werk. In Waal
wijk moeten ze voor die menschen bouwen
en hier komen de woningen leeg te staan.
Voorzitter. Daarom hebben wij ook aan
de Staatsspoor zelf geschreven.
Verheijden. Dat is wel goed want behalve
die 30 millioen, moeten wij hier dat tekort
ook nog gaan opbrengen.
Michael. Die menschen hebben gelijk. Ilier
moeten ze 5.verwonen en in Waalwijk
maar 3.50 en zijn dan bovendien nog
twee klassen hooger. Dat scheelt hun zeer
veel. Ze gaan er in twee opzichten op voor
uit.
Verheijden.' Ze rijden 's morgens en des
avonds nog voor niets ook.
Voorzitter. Dat zal wel ophouden, daal
de Staatsspoor er ook op gewezen is dat de
dienst er onder moet lijden want die men
schen komen nu pas aan als de eerste
trein aankomt en ze moeten toch zeker voor
dien .tijd aanwezig zijn voor een goeden
gang van zaken.
Kerst, Hot best is van de vereeniging
Woningbouw een exploitataie-rekening te
vragen, dan kan in een volgende vergade
ring worden gezien wat men dienaangaande
heeft te doen. Dan eerst kan men becijfe
ren in hoeverre werkelijk tot verlaging kan
worden overgegaan.
Verheijden. Ik zou .voorzichtig zjjn. Als
het met de schoenmakerij maar een beetje
beter wou gaan, maar die kleine opleving
van dit oogenblik zegt niet veel, althans zoo
bekijk ik de zaak.
Wordt met algemeene stemmen besloten
het adres tot een volgende vergadering aan
te houden.
vo« „De Echo van het Zuiden".
Naar het Duitsch door H. Fr.
Adres van het Bestuur van het Middel
baar Onderwijs in Noordbrabant te Tilburg,
houdende verzoek aan de Handelsschool te
Waalwijk eene subsidie te willen geven van
100.per jeerling.
Voorzitter. De ouders hebben een schrij
ven gekregen, dat gaat de gemeente niet op
dit verzoek in, het schoolgeld voortaan op
300 zal worden gebracht. Er zijn er in
deze gemeente 11 die de Handelschool be
zoeken. Ik stel voor dit schrijven bij de
begrooting te behandelen.
Verheijden. Ze willen wel de lusten daar,
maar niet de lasten.
Kerst. Ik zou me intusschen toch eens in
verbinding stellen -met andere gemeentebe
sturen.
Oerlemans. Ze zetten de menschen direct
het mes op maar op de keel.
Wordt besloten het adres aan te houden.
2. Aanbieding van de rekening van ont
vangsten en uitgaven der voormalige ge
meente Capelle over 1922.
3. Benoeming van- eene Commissie tot
onderzoek dier rekening.
Worden benoemd de ueeren Verheijden,
Oerlemans en Rijken.
4. Aanbieding van de rekening van ont
vangsten en uitgaven der voormalige ge
meente Vrijhoeve Capelle over 1922.
5. Benoeming' van eene Commissie tot
onderzoek van de rekening sub 4 genoemd.
Worden benoemd de heeren Verhoeveti,
Middelkoop en Moonen.
6. Vaststelling van den staat van onin-
I- den Tenlingde Leiier.
MAATSCHAPPIJ VAN VERZIERING OP HET LEVEN
bare en nog' te verhalen posten der voor
malige gemeente Sprang over 1922.
j Wordt besloten dezen staat vast te stel
len op een bédrag aan oninbare posten van
f 1G7.99 en op nog te verhalen posten van
1642.474.
r. Voorloopige vaststelling van de reke-
i ning der ontvangsten en uitgaven der voor-
1 malige gemeente Sprang over 1922.
De heer* Moonen deelt mede dat de Com
missie de rekening heeft onderzocht en en
kele kleine aanmerkingen heeft gemaakt.
Zoo werd in de Commissie er op gewezen
dat 15.was uitgetrokken voor actie te
voeren tegen vereeniging van gemeenten.
Men was van gevoelen dat dit niet op reke
ning' van de gemeente had gesteld moeten
worden. I
Vervolgens werd iu de Commissie nog j
gesproken dat het wenschelijk is om bij de j
Regeering aan te. dringen dat de betaalde
rente voor een bouwvoorschot zou worden j
teruggegeven. Nu betaalt men van eigen j
geld rente.
De Voorzitter zegt. zulks te zullen' doen.
Wat betreft de 15.voor de actie tegen
de vereeniging van gemeenten, dit is een
besluit van den Raad geweest.
Van Willigenburg. Dat is geweest om
Kamerleden te bezoeken. De vraag is maar
of de uitgave wettig is ja of neen.
Verhejjden. Wettig is ze zou ik zeggen,
maar als Capelle die onkosten ook had ge
declareerd zoü er heel wat meer zijn kómen,
kijken.
Voorzitter. Men heeft het. zoo zuinig, mo
gelijk behandeld, zooals alles in Sprang
werd gedaan. j
Kerst. Hier is daar ook wel veel voor uit- j
gegeven maai' het' is nooit gedaan in op- i
dracht van den Raad.
Besloten wordt te trachten de betaalde
rente terug te krijgen.
8. Benoeming' van een lantaarnopsteker.
De Voorzitter merkt op dat in verband
met tie hooge kosten van dagbranders, B. en
Ik ben als een arts, die diep in 't vleesch
snijdt om een kogel uit de wond te halen.
Sir Henry, de vrouw, die gij getrouwd hebt,
was nooit waardig in uw huisgezin te wor
den opgenomennooit was zjj waardig de
.stiefmoeder en voogdes te zjjn over het
jouge meisje."
„Harpe, zij is mijne vrouw. Nog immer
de mijne, al maakt een ander aanspraak op
haar. Ik wil geen woord te haren nadeele
hooren."
,,Gjj moet het hooren, sir Henry," zeide
Harpe vastberaden. Als gij het niet van mij
verneemt, zullen anderen het in veel min
der verschoonenden vorm zeggen. Gij kunt
de waarheid niet ontloopen. Zooals ik u
bereids zeide heb ik den laatsten tijd het
vroegere leven van lady Rokeby nauwkeu
rig nagegaan. Ik heb hare tante gesproken
en ook een vroegere bediende van haar uit
gehoord. Ik zeg u, sir Henry, en ik verzoek
u mij te vergeven dat ik u de gansche waar
heid zeg de vrouw, die gij gehuwd hebt
heeft u nimmer bemindzij nam u uit be
rekening, volgens een vooraf wel doordacht
plan.
„Harpe
,t Is waar, ik zweer het u, sir Henry,"
riep Harpe plechtig. „Lady Rokeby ik
veronderstel dat zij nog steeds lady Roke
by is, daar uw terukeer haar derde huwe
lijk ongeldig maakt lady Rokeby was
reeds met Digby Borne verloofd, voordat
zjj u kendeiiare tante heeft mij dit zelve
gezegd."
„Digby Borne was arm, en Victoria Leeds
eveneens. Gjj waart als rijke weduwnaar
te Brighton. Digby Borne ontwierp het
plan, dat Victoria u tot zich zou lokken en
met u zou huwennadat zjj ruimschoots
voor zich gezorgd zou hebben, zou men u
van kant maken en daarna zouden zjj bei
den getrouwd zjjn."
„Dat is monsterachtig, Harpe, gij ver
gist u. Gjj belastert eene edele vrouw."
„Hoor eerst het overige, sir Henry. Zoo
waar de hemel mijn getuige is, geloof ik
dat uwe vrouw u gehuwd heeft, met het
plan u te vergiftigen."
Sir Henry schudde het hoofddit denk
beeld scheen hem te gruwelijk om het te
kunnen gelooven.
„De gansche scène op het water te Brig-
ton was van te voren afgesproken," h,ernam
Harpe beslist. „Gjj reddet de dame, zooals
van u verwacht werd.Gjj hebt de kennis
making voortgezet en trouwdet haar. Gij
ginigt naar Indië en hadt gjj dit niet ge
daan, dan geloof ik dat gjj plotseling door
vergift zoudt zjjn gestorven. Nadat lady
Rokeby een jaar lang in den strengsten
uiterljjken vorm rouw gedragen had, kwam
Digby Borne met zjjn zoon naar Rookham,
en in September hadden er bjj lady Roke-
by's derde huwelijk groote feesteljjkheden
plaats. Bjj die feesten heerschte groote
pracht, zooals wanneer de erfgenaam van
een der grootste huizen meerderjarig wordt,
en niet alsof een weduwe in het huis
van haar overleden echtgenoot, de vrouw
wordt van een beruchten fortuinzoeker."
Sir Henry zuchtte zwaar.
„Eu zjjn zjj nu op Rookliurst?" vroeg hij
met zoo veranderde stem, dat Harpe ze
nanwljjks herkende.
„Neen, zjj zjjn reeds eene maand weg."
„Ben ding moet ik u zeggen dat al
deze laster tegen lady Rokeby niet bewezen
is," zeide sir Henry. „Ik zal mjjne vrouw
terugnemen als zjj wil komen, en ik zal
mjj stellen tusschen haar en de praatjes
der booze wereld."
„Hebt gjj den avond, voordat gjj in Indië
verdweent, een brief aan uwe dochter ge
schreven, waarin gij haar verzocht Digby
Borne's zoon te huwen?"
„NeenHoe zou dit ook mogelijk zijn ge
weest, daar ik geen van beiden ken."
„Lees dit," zeide Harpe op den baronet
toetredende om hem den brief over te rei
ken. „Lady Rokeby gaf dezen brief aan uw
dochter, eu zeide dat dit de laatste brief
aan miss Rokeby was, dien gij in den voor
avond van uw vermeenden dood aan haar
geschreven hadt."
Sir Henry las den brief van het begin
tot het einde en een sombere, streuge uit
drukking' teekende zich in zjjne trekken. De
teedere namen, waarmede hij zijne dochter
-noemde, zijne eigenaardige wendingen en
zinvormingen vielen hem in den kunstig na-
gemaakteu brief op.
„Nooit heb ik hem geschreven," zeide hjj
kort af. 't Is een schandelijk valsch stuk
„Natuurlijk, dat wist ik wel. Maar lady
Rokeby gaf hem aan Nina en verklaarde
dat het uw laatste brief was."
„Wie is Ralph Bome?"
„Ben goedhartig, maar ongemeen karak
terloos jongmensch, de zoon van een schurk,
en het bereidwillig werktuig in de handen
zijns vaders. Hjj bemint miss Nina en heeft
hare hand gevraagd; zjj echter bemint lord
Stonefield."
„Wien, Ronald, den zoon van den vriend
mijner jeugd?"
„Ja, denzelfden. Hij is nu onafhankelijk
heer en meester over zjjne goederen en een
der edelste mannen van Engeland. Miss
Nina is hem zeer gunstig gezind en het ge
volg daarvan was dat lady Rokeby en Digby
Bome uwe dochter begonnen te haten en j
besloten haar aan hun wil te onderwerpen.
Sir Henry, zoowaar de hemel mjj hoort, lady
Rokeby is 'n slechte, gewetenlooze vrouw
Sir Henry werd doodsbleek.
De brief, dien hjj nog steeds in zjjne sid
derende handen hield, was een voldoend
bewijs voor de slechtheid zjjner vrouw, en
hij begon overtuigd té worden, dat hjj door
een gewetenloos schepsel bedrogen was.
,,'t Ware beter geweest, dat ik in Indië
gestorven was," zuchtte hjj.
„Neen, zeg dat niet, sir Henry. Gjj moet
nog meer hooren. Kunt gjj nog een slag" ver
dragen?"
Sir Henry knikte. In zjjne smart was hjj
niet in staat een woord uit te brengen.
„Eene maand geleden verliet lady Roke
by met haar nieuwen echtgenoot en miss
Rokeby Rookhurst, zöoals zjj voorgaf om
naar Rokebyhouse te gaan. Maar zjj gingen
niet daarheen. Lord Stonefield ontving een
brief uit Brussel, oogeusehjjuljjk van miss
Rokeby, maar lord Stonefield ging naar
Brussel en ontdekte dat miss Rokeby daar
iu het geheel niet met hare vijanden ge-
w >st was.
Weken lang hebben wjj reeds detectives
in 't werk en laten hen in alle richtingen
nasporingen doen; dag en nacht is lord Sto
nefield aan het zoeken en gunt zich geen
rust; ook ik heb alles gedaan wat in mijn
vermogen is, maar te vergeefs. De hoofd
zaak bljjft: Digby Borne en zjjne vrouw
hebben miss Rokeby ontvoerd en buiten
hare vjjanden weet alleen de hemel waar
zjj is
De baronet sprong op.
„Is Nina vermist?" schreeuwde hjj.
„Ja, sir Henry, sinds eene maand is zjj
vermist en in de macht harer vjjanden, die
er geen gewetenszaak uit zullen maken, om
haar het leven te benemen, als zjj hopen
kunnen uit haren dood munt te slaan. Heel
Engeland hebben wij om haar doorzocht en
nu hebben wjj detectives naar het vasteland
gezonden. Zjj is verdwenen verloren.
Hare vjjanden zijn besloten haar te dwin
gen tot een huweljjk met Ralph Borne en
haren rijkdom meester te worden. Zjj is hul
peloos in hunne handen. Gjj zjjt juist op
tjjd .teruggekeerd om te helpen zoeken, maar
ik heb geene hoop, wjj zullen haar niet
vinden voor dat zjj dood, of met den zoon
van dien schurk gehuwd is."
Sir Henry wilde spreken, maai' de stem
weigerde haren dienst. Doodsbleek zonk
hij in zjjn stoel neder. En- op dat oogenblik,
terwijl daarbuiten de wind door de straten
loeide, hoorde men schreden op de trappen,
die naar de kantoordeur voerden, en ten
tweeden male in dien nacht werd er zacht,
geheimzinnig en voorzichtig, maar gebie
dend en dringend op de deur geklopt.
Hoofdstuk XI,1.
EINDELIJK OP HET RECHTE SPOOR.
Het zachte en voorzichtige kloppen op de
deur van mr. Harpe's kantoor werd ver
doofd onder het loeien van een hevige wind
vlaag, die door de straten huilde, sir Henry
en de advocaat keken afwisselend elkander
en de klok aan. 't Was bijna middernacht,
„Een laat uur voor een bezoek," zeide de
baronet onrustig. „Ik wil niet gezien wor-
dern, mr. Harpe. Ik ben niet in eene stem
ming om een uwer cliënten te willen ont-
W. van ooi-deel zijn dat een andere maat
regel moet worden getroffen nl. dat bet
beter is de lantaarns te doen aansteken en
hlussehen. In Sprang beeft men iemand die
dat altijd lieeft gedaan, docli nu moet er üi
Vrijhoeve ook iemand zjjn. Het best is om
het te verdeelen. B.v. dat die van Vrijhoe
ve ook een deel van Sprang tot ongeveer
het Kaatsheuvelsche pad aansteekt.
Wordt benoemd Doede Haagsma te Vrjj-
hoeve Capelle tegen eene belooning van 5
gulden per lantaarn en per jaar.
De Voorzitter deelt mede dat er in de
Sticht bjj v. d. Waals nog een lantaarn zal
worden gezet omdat daar aan den Loon-
scheudjjk 3 lantaarns zjjn weggehaald.
9. Voorstel van Burg. en Weth. tot het
Verleeiien van eervol ontslag aan Adr.
Waarts als klokluider in de voormalige ge
meente Capelle.
Voorzitter. Waarts vraagt met ingang
van 31 December eervol ontslag. Burg. en
Weth. stellen voor het gevraagde ontslag
eervol te verleenen.
Verhejjden. Geeft hjj geen motief aan.
Voorzitter. Dat zet hjj er niet bjj.
Michael. Hjj zal meer salaris willen heb
ben.
Voorzitter. Waarom vraagt hjj dit dan
niet aan het Kerkbestuur.
Verhoeven. Ons is daar niets van bekend.
Voorzitter. Gedeeltelijk is hjj gemeente
ambtenaar en gedeeltelijk in dienst van het
Kerkbestuur. Van de gemeente krijgt hjj
80.per jaar.
Wordt besloten eervol ontslag te ver-
lgenen.
10. Voorstel van Burg. en Weth. tot het
aangaan van een geldleening ten bedrage
van 78000.voor aflossing der Electrici-
teitsleening groot 78000*
(De beer Kerst verlaat de vergadering).
De Voorzitter deelt mede, dat men thans
in de gelegenheid is voordeeliger te leenen
n.l. tegen 54 wat voor de gemeente ieder
jaar een voordeel is van 1200.-
moeten."
Weder klonk het kloppen zacht eb gebie
dend. Plotseling helderde Harpe's gelaat
vrooljjk op.
„Ik ken het kloppen," zeide hjj. „Ik bid u,
ga in de kamer hiernaast, sir Henry. Gjj
zult van avond slechts vrienden zien."
Hjj opende de deur van een klem zijver
trek. Sir Henry ging er binnen en bieef
met de deur half open, in het duister staan.
Harpe haastte zich de buitendeur te ope
nen. Een windstroom drong fluitend binnen
en als door dezen voortgedreven vloog een
man de kamer binnen, die onmiddellijk de
deur met beide handen dicht duwde. Hjj
was slank, maar zoo vermomd, dat hij niet
te herkennen was.
„Lord Stonefield," zeide Harpe twjjfe-
lend.
De binnengekomene nam zjjn kap af en
sloeg den kraag naar beneden. De advocaat
had juist geraden.
„Zjjt gij alleen, Harpe?" riep hjj hem de
hand reikend, terwijl hjj onderzoekend de
kamer rondkeek. „Ik bén blijde u nog wak
ker te vinden. Zooeven heb ik van mjjnen
bode, die mjj in mjjn hotel liet wekken, ge
wichtige tijdingen ontvangen. Ik spoedde
mjj zoo gauw mogelijk naar u."
„Als de tijding onaangenaam is, houdt ze
dan nog voor u," antwoordde Harpe met een
on rustingen blik op de zjj kamer. „Ik heb
ook nieuws, lord Stonefield. Kom bjj het
vuur. Mijn God wat huilt de Wind!"
De jonge graaf trok zjjn overjas uit en
trad bij het vuur, terwijl Harpe in de zij
kamer ging.
Verschrikt sprong' hij op toen hij daal'
zacht hoorde fluisteren en tegelijkertijd be
speurde hjj de door sir Henry afgelegde
overkleederen. Op dat oogenblik kwam mr.
Harpe weder binnen, zich opgewonden de
handen wrijvend.
„Ik zie gjj zjjt niet alleen, Harpe," zeide
de graaf. „Ik zal later terugkomen."
„Bljjf, mylord," zeide de advocaat. „Ik
heb n iets mede te deelen, eeii gewichtige
tijding. Laat mjj eerst spreken. Kunt gjj een
groote verrassing, een grooten schok ver
dragen?"
„Hebt gjj iets van miss Rokeby gehoord
riep lord Stonefield.
(Wordt vervolgd).
