Df tCHS 11» HET mi*
Benauwd
Tweede Blad
Gemeenteraad.
Gemengd Nieuws.
No. 46 Zaterdag 7 1üni 1924
SPRANG CAPELLE.
Openbare vergadering van den raad
dezer gemeente op Dinsdag 3 |uni des
namiddags ten half drie uur
Voorzitter Edelactubare heer Meijer.
Ongeveer kwart voor drie uur opent
de Voorzitter de vergadering aanwezig
alle leden
De notulen der vorige vergadering
worden ongewijzigd goedgekeurd en
vastgest< ld.
Aan de orde
1. Ingekomen stukken
Onder de vele ingekomen stukken is
o.m de goedkeuring van de verorde
ning op de heffing van opcenten op de
vermogings-belasttng
Aanbieding verslag van den toestand
der gemeente over 1923.
Voorzitter. Dit wordt voor de leden
ter visie nedergtlegd
Kerst. Kan het niet als een vorig
jaar, onder de leden circuleeren. Ik
acht dat wel wenschelijk
Michael. Het verslag heeft nooit bij
de leden gecirculeerd Wel een uit
treksel daarvan bij de eerste bespre
kingen over de annexatie van de ge
meenten.
Wordt voor de leden ter visie neder-
gelegd evenals een verslag betreffende
de volkshuisvesting.
Schrijven van den heer E. v. d. Lely,
houdende verzoek hem wachtgeld te
willen verleenen als administrateur van
het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf.
Voorzitter. Aangezien dit schrijven
nog maar pas is ingekomen stel ik
voor het straks eerst in geheime ver
gadering te behandelen
Daartoe wordt besloten.
3 Vaststelling begrooting 1924 en
begrooting G. E B.
Voorzitter. Het zijn allemaal aanmer
kingen van administratieven aard die
Ged. Staten op de begrooting maken.
Verder verzoeken ze om een begroo
ting van het G E. B. te willen over
leggen. Ik stel voor dat het College
van Burg. en Welh. zal antwoorden
op de aanmerkingen
Michael. Op grond waarvan vragen
Ged. S'aten een begrooting aan het
G E. B. Het is een gemeentelijk be
drijf en daar hebben Ged. Staten geen
zeggingsschap over.
Verheijden. Heeft u of de raad dan
eenige zeggingschap
Michael. Neen, wij niet. Ged Staten
willen alles zelf maar doen.
Verheijden. Dat geloof ik ook De
raad heeft niets meer te zeggen en kan
onderhand wel opgedoekt worden
Door den Secretaris wordt de be
grooting voorgelezen. Deze sluit op
een bedrag aan inkomsten en uitgaven
van f 7.800
Voor de straatverlichting is een post
daarop uitgetrokken van f 1300. Vroe
ger was dat f 2700 doch thans is be
sloten dat voortaan per verbruikte
K W. uur zal worden betaald en niet
meer per lantaarn.
Op de begrooting is voorts nog een
post van f 270 voor den administra
teur uitgetrokken waarvoor echter
slechts f 30 wordt uitgegeven terwijl
voor de rest van dit bedrag controle
klokken kunnen worden aangeschalt.
De Secretaris deelt mede dat men
ook nog sperklokken zou kunnen aan
schaffen doch aangezien deze nogal
duur zijn acht hij het beter om voor-
loopig daar nog niet toe over te gaan
maar op overtreding van den spertijd
een zware boete te stellen.
Michael Dat is maar voor bezuini
ging De begrooting is zuiver en klopt
als een bus. Door Ged. Staten is aan
de Provinciale geld gegeven en toen
heeft tnen er een maatschappij of N.
V. van gemaakt. Nu is het eigenaardige
van het geval, dat de gemeentebesturen
die de administratie van het electrici
teitsbedrijf aan zichzelven hebben
gehouden, worden gevraagd om een
begrooting over te leggen. Waarom dit
moet worden gedaan is mij een raadsel.
De gemeente heeft daarvoor destijds
een leening gesloten en omtrent die
leening kunnen ze vragen stellen, maar
nu gaan ze buiten hun boekje.
Verheijden. Ze blijven ad rem.
Michael In de begrooting worden
de gelden verantwoord van de leening.
Verheijden, U hebt volkomen gelijk.
In de Nieuwe Rotterd. Courant schreef
Dr. Fokkema dezer dagen nog dat de
autonomie van de gemeenten is aan
getast en wij niets meer te zeggen
hebben
Middelkoop. Ged. Staten kunnen
deze vraag gesteld hebben in verband
met de begrooting.
Voorzitter. Het staat uitdrukkelijk in
de begrootingsvoorwaarden.
Secretaris. Met de distributie was
dit ook zoo.
Verheijden Toen was het ook al
net zoo beroerd als nu.
De heer van den Wiiligenburg zou
hierover niet zoo lang willen spreken.
De vraag is alleen maar te stellen
wil de raad de gevraagde begrooting
geven ja of neen.
Door het opvragen van de begrooting
bemoeien ze zich nog niet met het
bedrijf.
Oerlemans Ze hebben recht op
contiöle.
Verheijden En toezicht ook. Voor
die begrooting geef ik geen 2 cent,
want men weet toch niet hoe de
afloop zal zijn.
Miihiel. Men had de administratie
liever aan de P.N E M dan had men
vrijhof gehad, dan had men daar kunnen
schrijven wat men wil Maar ik geloof
dat de administratie hier zeker in zulke
goede handen is geweest bij den
vorigen secretaris en ook wel bij den
tegenwoordigen
De begrooting klopt wel, er staat
overal nihil onder
4 Voorstel van Burg. en Weth tot
het verleenen van eervol ontslag aan
A M Rijken als ambtenaar van den
Burgerlijken Stand.
Voorzitter Hij vraagt tegen 1 Juli a s.
eervol ontslag en ik stel voor dit te
verleenen op de meest eervolle wijze
onder dankbetuiging voor de vele
diensten de gemeente bewezen.
Verheijden Weet U wat de reden is
dat een accuraat ambtenaar zoo plot
seling ontslag vraagt
Voorzitter. Ik heb hem nog wel ge
vraagd of hij daarop wilde terugkomen,
doch hij zei dat hij wegens ziekte van
zijn moeder, thuis onmogelijk weg kon.
Verheijden Ik vermeen dat hier
andere zaken in het spel zijn, daar
oud-wethouder Rijken enkele weken
voor zijn dood mij persoonlijk gezegd
heeft na zijn overlijden hetwelk hij
voelde aankomen, zijn gezin door de
vereeniging met al de aankleve daarvan,
hunne geboorteplaats gingen verlaten
Gehoord het reusachtig bedrag, dat
deze familie aan gemeente belastingen
heeft te betalen komt 't mij, indien het
bericht van het a s vertrek waarheid
bevat en ik heb goede gronden om
het te gelooven, ^alleszins begrijpelijk
voor en vlucht men voordat de kip,
die de gouden eieren kan leggen, geheel
geplukt is Waarschijnlijk volgen meer
families
De oude Capelsche gemeentenaren,
doch speciaal de arbeidersklasse, zullen
dan pas gevoelen wat het beteekent
het gehate kapitaal in hun midden
gehad te hebben.
Ziedaar dan de erfenis van ver
eeniging.
Voor enkele weken kreeg ik bezoek
van een drietal heeren van den
Boven Maasdijk om mijn opinie eens
te vernemen welke bezuiniging er in
vereeniging zat en na wikken en
wegen zal men ook daar den uittocht
van het kapitaal naar de overzijde van
de Maas zien, want eenparig kwamen
wij tot de conclusie dat na al hel
geanntxeer en geconfiskeer de toe
stand voor gemeenten als Capelle
Andel en Vlijmen eventueel ook veel
gelijkt op Russische toestanden, waar
men ook alles in beslag nam en
cor.fiskeerde Men ontnam Capelle
zijne groote kapitalen op't Grootboek,
landerijen en overschot 15 mille be
grootingsjaar 1922 en liet de schulden
meebetalen der twee andere gemeen
ten. bouwde een vierde Raadhuis en
begint direct een nieuwe beschoeiïng
aan de Vrijhoevensche haven aan te
leggen, terwijl Vrijhoeve deze produc
tieve uitgave reeds jaren van te voren
had kunnen doen.
Capelle. het vroegere eldorado voor
kapitaalkrachtige families, benevens
voor de arbeidersklasse, is plotseling
herschapen in een hel.
De grootste kapitalen vluchten naar
Zwitserland en het kapitaal van het
platteland zoekt elkaar weer op in
plaatsen van betrekkelijk lage belasting
welke daardoor weer van zelf nog
lager worden.
Wat de vereeniging aangaat van het
Ginneken en Teteringen, daar houdt
men het liefst zijn handen wel van af
alleen omdat zulks een drietal heeren
ea niet goed te pas komt.
Het is te hopen voor de gemeen
schap, dat men hier niet te overijld
aan het werk gaat, want komt tijd,
dan komt raad Duidelijk toch is te
zien dat door al het gecentraliseer en
geconcentreer, men verbazend duur
uit is. Als voorbeeld uit de velen ziet
men dit bij het prachtig P.N.E.M-
bedrijf. Stel hiertegenover het Electrici
teitsbedrijf van Tilburg met zijn lage
tarieven en toch nog zulk een mooi
winstcijfer. Verder nog de a s Noord-
Westbrabantsche Waterleiding Maat
schappij en stel hiertegenover het
Tilburgsche bedrijf weer eens.
Men schijnt in dergelijke zaken
tegenwoordig totaal blind te zijn.
Zwart. Uw conclusie is dus dat u
de heer Rijken voor een leugenaar
moet uitmaken, want tegen den Voor
zitter toch heeft hij gezegd thuis te
moeten blijven voor zijn moeder die
ziek is.
Verheijden Ik zou me schamen iets
anders te zeggen dan wat de ambte
naar zijn papa mij heeft verteld.
Zwart. Tegen de Voorzitter heeft hij
toch als reden van zijn ontslag heel
iets anders opgegeven dan u ons heeft
laten weten.
Voorzitter. Hij kon toch ontslag
vragen als hij zulks verkiest.
Verheijden. Zeker, maar hier zit meer
Het spreekt van zelf dat wanneer Uw lucht
pijpen verstopt zijn, gij een gevoel van
benauwdheid krijgt, gepaard gaand methij-
ten en kortademigheid. Akker's Abdijsiroop
ezit door haar slijmoplossende werking de
eigenschap Uw luchtwegen te zuiveren van
slijm, die zich op Uw borst heeft vast
gezet. Aanbevolen en geroemd bij bronchitis,
asthma,drogen, scherpen of kuchenden hoest.
achter.
De heer Michael had naar aanleiding
van deze kwestie liever niets willen
zeggen, maar nu er toch over is ge
sproken wil hij wel zeggen, dat de
aanleiding tot het ontslag nemen niet
is te zoeken in het door den heer
Verheijden genoemde feit, maar alleen
daarin dat hem den raad is gegeven
zich met zijn eigen zaken wat meer
gaan te bemoeien en niet op het
Raadhuis voor een beeije gaan zitten
werken.
Voorzitter. Ik kan er ook nog aan
toevoegen dat Rijken er in 't geheel
niet over gesticht was dat ze voortaan
langer moesten gaan werken dan
vroeger.
De heer Michael zegt dat hij ge
dwongen is te spreken. Liever had hij
het niet gedaan Voor dat kleine salaris
behoeft hij niet te gaan werken. Maar
afin, nu zijn er nog die het goed
kunnen gaan praten.
De heer van Wiiligenburg kan maar
niet begrijpen dat men over een gewone
ontslag-aanvrage zoo breed kan gaan
zitten praten. Dat de heer Verheijden
daaraan beschouwingen gaat vast-
knoopen kan hij wel begrijpen, dat is
zoo zijn gewoonte geworden. Was hem
ontslag gegeven en werd dan de vraag
gesteld waarom dit werd gedaan, dan
was het iets anders.
De heer Verheijden zegt zeker van
zijn zaak te zijn, wij! hij anders niet
voor den dag z u zijn gekomen. Hij
zou willen dat de kapitaal-krachtigen
bleven maar hij vreest daar ten zeerste
voor. Het komt hem voor dat het van
zeer groot belang is voor de gemeente
en daarom is hij er mee voor den dag
gekomen
De heer van Wiiligenburg zegt dat
een en ander niets met de zaak heeft
te maken. De heer Michael heeft dat
zoo juist ook zelf erkend
Verheijden. We zullen het dan wel
voelen
Michael Ik stel voor aan Rijken
eervol omslag te geven Voor een klein
salaris heeft hij altijd uitstekend werk
verricht Daar ben ik zelf een paar
jaar lang getuigen van geweest.
5 Benoeming van een ambtenaar
van den Burg. Stand.
Op de voordracht zijn geplaatst de
heeren
le B. Verhoeven, Ambtenaar ter
Secretarie.
2e v d. Hoeven, Wethouder
De Voorzitter wil er op wijzen dal
het gewenscht is dat wederom een
ambtenaar van de Secretarie wordt
benoemd, wijl die geregeld bij de hand
is en de werkzaamheden kan verrichten.
De heer B. Verhoeven wordt daarna
met algemeene stemmen benoemd
6. Voorstel van Burg. en Weth om
aan J Oerlemans te Loonopzand ver-
gunning te verleenen tot het tweemaal
hooien van het Vaartland onder voor
malig Vrijhoeve Capelle.
Voorziiter. De pachter wil dan f30
boven de pachtsom geven Voor be
weiding is het daar ongeschikt omdat
men van het eene land in het andere
loopt Verleden jaar is het ook toege
staan. Het geheel is verpacht voor
f203
De heer Oerlemans vindt eene ver
goeding van f30 wel wat weinig Bij
de verpachting zijn veel menschen
achterwege gebleven omdat er die
conditie aan verbonden was. Ware dat
niet het geval geweest, dan zou het
meer hebben opgebracht dan f 233,
want nu zag men op tegen de kosten
van het maken van een alrastering
Verheijden Men had de werkloozen
destijds daar goed die slooten eens
kunnen laten ophalen, dan was de zaak
in orde geweest.
Wethouder van der Hoeven is het
met den heer Oerlemans niet eens.
want toen de verpachting he^ft plaats
gehad was er meer vraag naar wei-
dan naar hooiland Ook heeft hij er
nooit iets van gehoord dat om die
conditie pachters achterwege zijn ge
bleven.
Oerlemans. Ik wel en direct na de
verpachting al.
De Secretaris merkt op dat er te veel
keus was.
Rijken. Voor hoe lang is het land
verpacht.
Voorzitter. Voor één jaar.
Rijken Dan is de pachtsom niets te
laag
Met op een na algemeene stemmen
wordt het voorstel van Burg. en Weth.
aangenomen.
Tegen stemde de heer Oerlemans
7. Voorstel van Burg. en Weth. tot
verkoop bij inschrijving van de door
afbraak te verkrijgen materialen van de
speelplaats der oude openbare school
in Sprang
De Voorzitter wijst er op dat de
speelplaats in zeer slechten toestand
verkeert en het zeer groote uitgaven
zou vorderen indien tot verbetering
moet worden overgegaan. Bovendien
heeft die speelplaats geen doel meer
wijl de school is opgeheven De af
braak als steenen, pannen, binten enz
kunnen worden verkocht
Schoolbanken die voor het gebruik
zijn afgekeurd, zijn er ook nog te koop.
Wij hebben ze aan de Muziekschool
le Waalwijk gepresenteerd voor f 4
per stuk maar men is er toen niet op
ingegaan. Hadden we toen maar f 2
gevraagd, dan zou men mbschien met
ons daar nog eens over onderhandeld
hebben, maar nu is het 't beste dat
we ze tegen den winter voor brand
hout verkoopen.
/aldus wordt besloten.
8. Wijziging van de verordening
regelende het heffen van leges ter
secretarie.
Voor een groote jachtacte zal worden
geheven f 15. voor eene j rchtacte met
uilzondering van de valkenjacht f 15,
voor een logeeracte f 5 en voor een
kleine acte f 2.50
Wijziging begrooting dienst 1923
Conform het voorstel van Burg. en
Weth. wordt besloten,
10. Voorstel van Burg en Weth. tot 't
doen aanbrengen van een nieuwehaven-
beschoeiïng aan de Haven te Labbe-
gat.
De Voorzitter deelt mede dat door
Burg. en Weth. aan het ingenieurs
bureau van Gestel Co., te Waalwijk
opdracht is gegeven om plannen te
maken van eene beschoeiing. Met het
laatst aangeboden plan. de z g Kubus
stijl is de raadscommissie accoord ge
gaan. Voor dat werk zal een geldlee
nine aangegaan moeten worden van
f 8000 welke men zou willen aangaan
tegen een rente van 6'/4 pO. en af re
lossen in de jaren 1925 1932 f 250
per jaar en in de jaren 19J4 1944
f 500 per jaar. Dit laatste houdt ver
band met den druk van de
begrooting gedurende de eerstvol
gende jaren.
De heer Verheijden kan nooit ge
looven dat de geldleening op die
voorwaarden zal worden goedgekeurd
De heer van Wiiligenburg zou
het toch zoo eerst willen probeeren
De heer Verheijden zou het maar
liever aan den Bosch overlaten.
De heer van Wiiligenburg zou
niet zoo revolutionair willen werken
maar als verstandige menschen willen
handelen en trachten gedaan te krijgen
om de leening zoo goedgekeurd te
krijgen.
Verheijden U stelt mij dus als een
revolutionair voor. Ik heb echier ge
plan met u ie gaan debarteeren over
re- of over evolutie Revolu ieonair is
hij echter in het geheel niet, want hij
is verbazend conservatief.
Van Wiiligenburg Als ge u niet
onderwerpt aan een voorschrift dan
pleegt men da! revolutionair te noemen
Verheijden U is misschien heel wat
meer revolutionair aangelegd dan ik.
dus behotft U mij daar niet voor uit
te maken Hebt u voor enkele weken
het epistel gelezen in de Haagsche
Post onder het mottoBoeren- en
Bu'geropstand ten plattelande. Veel
waarheid wordt daarin gezegd en 't
zou dus niet voor de eerste maal
plaats hebben.
Als men dat alles eens goed leest
zal men wel uit een ander vaaije
tappen, want waar het heen moet
weet ik niet. Er wordt maar aldoor
geroepen om bezuiniging en er wordt
harder met het geld gesmeten dan
ooit te voren. Men mag onderhand
wel eens weten hoe de mentaliteit
van de menschen is.
De heer van Wiiligenburg wil op
dit alles niet ingaan, maar wt 1 wil hij
er op wijzen dat toch een weg moet
worden gezocht en positief werk moet
worden verricht. Zooals de heer
Verheijden zich eerst uitliet dat men
alles maar aan Ged. Staten moet
overlaten, gaat niet.
Verheijden. Men kan dan toch bij
de Kroon in beroep gaan
De heer Van Wiiligenburg merkt op
dat dit kan als eerst de raad een
besluit heett genomen en dit niet door
Ged. Staten is goedgekeurd.
De heer Michael hteft de ver
schillende plannen voor havenbe-
schoeiïng ingezien en moet zeggen
dat het laatste het beste is. En on
zinnig Is het er bij en als hij dat goed
bekijkt dan lijkt het hem een citaat
van de technische hooge school te
Delft met een uitgaaf van Mnwolda,
Het laatste ontwerp is beslist aan
te bevelen. Toch durft hij in over
weg'ng geven eerst nog eens om te
zien of een beschoeiing van beton
niet beter is Men zou zulks bij ver
schillende fi'im's kunnen aanvragen
Wordt bes'oien Burg. en Weih.
machiiging te verleenen na te gaan of
het uiivoeren in gewapend beton
goedkooper is en zoo zulks het geval
is het werk dan in gewapend beton
te laten uitvo ren.
9. Behandeling aanvrage grond in
erfpacht.
Door G Dekkers is bericht inge
zonden dat hij zijn verzoek om een
stuk grond gelegen nabij de Haven,
intrekt.
Besloten wordt dezen grond in
erfpacht te geven aan de Gebr. Konings
tegen een kanon van f 20 per jaar.
11. Mededeelirigen
Burg. en Weih. deelen mede dat ze
aan een technisch bureau te Rotter
dam opdracht henben gegeven om na
te gaan hoe het best is te ontkomen
aan het groot stroomverlies dat men
hier heef'. De kosten daarvan be-
d agen f250.
Vervolgens deelt de Voorzitter nog
mede, dat Burg en Weth. Waards
in zijn functie van gemeentebode
hebben mo ten schorsen omdat hij
verdacht werd van ver luistering en
valschhetd in geschriften. Nadere
mededeeltngen kunnen worden gedaan
na afl aop van het onderzoek der
justitie.
Nog kan de Voorzitter mededeeling
doen dat de prijzen voor het keuren
van vee door de keurings commissie
zijn verlaagd.
Door den heer Oerlemans wordt
nog gevraagd of de haven te Labbe-
gat dit jaar wordt uitgebaggerd waarop
de Voorzitter toezegt te zullen onder
zoeken of het noodig is.
Daarna gaat de raad over in geheim
6'omné.
Te Huisseri bij Nijmegen is het
4 jarig zoontje van H Mom verdron
ken
In het Hoendiep te Groningen is
het 4 jarig zoon je van den heer T.
Donkerbroek uit de Jozef Israëlsstraat
verdronken,
Te Burum is het 5-jarig zoontje
van J. Bijl bij de ouderlijke woning
vetdionken.
Te Middelharnis is gisteren in
een onbewaakt ogenblik het 4 jarig
zoontje van den heer B. D. te water
geraakt en verdronken.
In de j ingste raadzitting van Zwijn-
drecht hebben zicht niet alledaagsche
gebeurtenissen afgespeeld
Toen de heer Stuik de interruptie be
zigde; „|e zuigt overal vergift uit",
tijdens een rede van den heer Kögeler
over een uitdrukking van den heer
Schaper in de Tweede Kamer, ver
zocht de voorzitter - burgemeester P.
Doorn den spreker te zwijgen, daar
hij hem anders uit de raadszaal zou
laten zelen
De heer Stolk antwoordde hierop
dat hij .dat nog moest zien gebeuren"
De burgemeester riep daarop twee
poluie-agenten binnen, waarna een
worsteling ontstond
Enkele raadsleden namen het voor
hun collega op; het werd een rekken
en trekken, een schreeuwen en lawaai
van belang.
Een der op den grond liggende
vroede vaderen, de heer Los, zong al
worstelende, het Wilhelmuslied Vrijwel
alle partijen namen aan de worsteling
deel. Ten slotte mocht de heer Stolk
na excuses gemaakt en na beloofd te
hebben, zien aan de leiding van den
burgemeester te onderwerpen in
de zaal blijen
Om toen de heeren wat op verhaal
te doen komen werd de vergadering
voor een kwartier geschorst.
Tengevolge van het springen
van een stoompijp in de Birla-fabite
ken werden 18 personen gedood 1
persoon werd ernstig gewond.
Bij een feestelijke betooging,
door de nationalistische jeugdorganisa
ties van Terbovlte op touw gezet,
werd de nationalistische stoet door
communisten met revolverschotèn en
bommen bestookt
Er zijn zeven dooden, 15 ernstig
en talrijke licht gewonden.
Het onderzoekin de Moritzber-
ger moordzaak heett, tri gevolg gehad,
dat Hans Lubeck, tegen wten de ver
moedens het zwaarst waren, thans
aan de politie heeft bekend dat hij
het dooderijk schot op den scholier
Btyer heett gelost.
Het onderzoek wordt verder voort
gezet om nadere inlichtingen, vooral
omtrent de beweegredenen van den
moord te verkrijgen,
Abdijsiroop
A.bvnneeri V up en Adverteert in
„DU ECU O VAN UET ZUIDEN",
tiet meeat gelezen blad in de Lang
straat en Omgeving.
