Dt ECi ViN NET IUI0EN kwellen door spierpijn, stramheid, rheumatiek, spit in den rug Wrijf die pijn dadelijk weg met Akker's Kloosterbalsem No 85. Zaterdag 25 Oct. 1924. TWEEDE BLAD. DE ST. ELISABETHS VLOED door A. L. van der Pluijm VII. Ofschoon Dordrecht voor deze streken ten tijde van den St. Elisabeths- vloed het middelpunt van verkeer en handel is geweest, wil ik toch om de weinige belangstelling die het volk van Altena en Langstraat gevoelt voor een stad die door de groote veranderingen die 'sedert hebben plaats gegrepen, voor hen van geen belang meer is, niet al te uitvoerig op hare bespreking ingaan, opdat er des te meer tijd be steed kan worden aan datgene wat or.ze belangstelling meer trekken blijft. Het begin van Dordrecht was waar schijnlijk een buurt van visschers, jagers en veehoeders in de 7de of 8ste eeuw. Die buurt breidde zich onder bescherming van het slot de Merwede van jaar tot jaar uit, werd door de Noormannen verwoest, doch later weer opgebouwd. Onder het graafelijk be wind van Dirk III tot een poort of sterkte bevestigd, verkreeg het weldra den eersten rang onder de steden van het graafschap. Ten Oosten van het Huis De Merwe lagen de dorpen Kraayenstein, Giese- monde en Houweningen (dit laatste iets ten Westen van Werkendam staat evenals Werkendam zelf vermeld als parochie). Op het tegenwoordige Dordsche eilandCruiskerke, Wolfbrandskerke, Annekerke (alle drie parochies), Har- derwert, Almonde, Datmoer. In de tegenwoordige Biesbosch, die zijn naam niet ontving naar de biezen die er nu groeien, maar naar een reeds lang voor den St. Elisabethsvloed aldaar bekende veenplas „Het Biesbosch" lagende Kloosters Heysterbach en Eemstein (zie eerste artikelen) en de dorpen Eemde, Eemskerk (parochie), Almsvoet (parochie tegenover Drim- melen), Aertswaert (ongeveer waar nu Mariapolder ligt) volgens Ramaer ook een parochie. In het land van Altena Sleeuwijk, Woudrichem, Rijswijk, Giesen, Neer Andel, Op Andel, Veen, Wijk, Genderen, Heusden, Doveren, Eethen, Gansoyen, Drongelen. Meeuwen, Munsterkerk, Dussen, Muilwijk, Uitwijk, Almkerk, Almstein, meest alle parochies. Ten Zuiden der Maas Lage Zwaluwe, Drymmelen of Hoecke- nesse, Standhaïlen, Drimmelen, Cloos- teroord (de steen v. Cloosteroord is nog bekend nu ten Noorden der Maas), Geertruidenberg. Op het tegenwoordige Sandoel een Karthuyserklooster (Raams- donksveer), Steelhoven, Duivenvoorde (kasteel, nu Slotbossche toren), Raams- donk, Waspik, Capel, Besoyen, Waal wijk, Baardwijk, Danck, Oud-Heusden, ook meerendeels parochies Keizer Sigusmund het Graafschap Holland in leen ontving. De Stad Dordrecht hield het met Jan van Beieren. Daar rustte hij zijn schepen uit. waarmede hij de rest van Holland en Zeeland trachtte te ver meesteren. De burgerij hielp hem trouw in zijn ondernemingen, maar moest daardoor dragen dat zij door Jacoba en haren aanhang als openbare vijande lijke veste werd behandeld en beroofd. GEMEENTERAAD. HAARSTEEG. Openbare vergadering van den raad Een zoo uitgestrekt dijkenstelsel, bedreigd zoowel door de binnen- stuwende vloed als door Rijn en Maas water, eischte eer. buitengewone zorg. Het is waar, de vloed had meer ruimte dan tegenwoordig, doordat de Zeeuw- sche eilanden destijds kleiner van om vang en minder met gorzen en slikken omzet waren; doordat Goeree en Overflakkee nog niet vereenigd en het Prinsenland en Klundert nog niet aan den vasten wat van Brabant waren gehecht, doch als kleine eilanden in de zoogenaamde meren bestonden. Doch daar staat tegenover dat de hooge Zeedijk aan het Westen van den Zuid- Holl. Waard nu vanuit zee rechtstreeks de volle lading kreeg. De Merwede was zeker dieper en breeder dan thans en met minder gorzen omzoomd, zoodat tot Tiel zee handel werd gedreven, maar hier moest dan ook al het water van Maas en Waal passeeren, wat vooral bij ijsgang nogal eens gevaar opleverde. Vandaar dan ook het telkens en telkens weer opnieuw herhaalde „veen- of moerverbod", waarbij eenieder ver boden werd, in de nabijheid van dijken veen te baggeren, waardoor dijkvallen konden ontstaan. En toch, de dijken geraakten in ver val, als onmiddellijk gevolg van de binnenlandsche onlusten, die onze streken teisterden. Het waren de Hoeksche en Kabel- jauwsche twisten, die in gansch Hol land woedden. In het jaar 1406 en 1407 waren bloedige straatgevechten in Dordrecht aan de orde van den dag. Verscheidene jaren duurden die partij schappen voort en toen het scheen dat er eenige rust te verwachten was, deed de ontijdige dood van Hertog Willem van Beieren dien twist weer opnieuw ontvlammen. Hij liet na als eenige dochter Jacoba van Beieren, gehuwd met Hertog Jan van Brabant. Haar rechten werden echter bestreden door Hertog Jan van Beieren, die van dezer gemeente op Maandag 20 Oct des voormiddags ten 10 uur. Voorzitter Edelachtbare heer Van Bokhoven. Ongeveer kwart over tien uur opent de Voorzitter de vergadering afwezig met kennisgeving de heeren Winkel en vïn der Heijden. De notulen der vorige vergadering worden na voorlezing onveranderd goedgekeurd en vastgesteld. AAN DE ORDE 1. Ingekomen stukken, a. Procesverbaal van kasopneming en onderzoek der boeken van het Electriciteitsbedrijf. De Voorzitter deelt mede dat alles in orde is bevonden. Verslag aangeboden door het bestuur van de Bewaarschool. Wordt besloten bij de begrooting te behandelen. Schrijven van Ged. Staten houdende de rrededeeling dat tot Zetters zijn benoemd de heeren van Vrede en van Hemert. Dobbelsteen. Dat is dus buiten de voordracht om. Voorziiter. Ja. Schrijven van J. v. Heeswijk, hou dende het verzoek om ontheffing van schoolgeld, aangezien het niet zijn kind is en hij het slechts ter liefde Gods opvoedt. Voorzitter. Volgens de verordening moeten ook de pleegouders schoolgeld betalen. Dobbelsteen. Hoofdzaak is of hij kan betalen Voorzitter. Adressant is lamilie van het pleegkind. Van Engelen. Het gaat toch niet over iets van vroegeren datum. Dobbelsteen. Is hij in staat om te betalen. Voorzitter Dat zal wel want hij is aangeslaan in de belasting anders zou hij geen schoolgeldbiljet hebben ont vangerj Hij is in Herpt aangeslagen. Dobbelsteen. Als hij aangeslagen is, dan kan hij wel betalen. Hierna wordt het schrijven voor kennisgeving aangenomen. Schrijven van B. van Roermonde, houdende de mededeeling dat hij door omstandigheden het gekochte percee land niet kan aanvaarden. Van Hemert. Waren er voor over dracht al kosten gemaakt. Voorzitter. Neen. Van den Brand. Dan is het voor de gemeente geen bezwaar, want er zijn liefhebbers genoeg Van Hemert. Dat is wel zoo, maar ik zou in het vervolg toch een voor loopig contract maken want zoo is het toch feitelijk ook geen werk. Voorzitter. Dat is zoo. Ik stel voor dit perceel nu te geven aan den koo- per die het naast, dit perceel gelegen gedeelte heeft gepacht, Dat is beter omdat er dan geen open ruimte tusschen komt. In het vervolg zullen wij het geld vooruit laten stor ten of bepalen binnen welken tijd men moet beginnen te bouwen. Aldus wordt besloten. 2. Schrijven van Ged. Staten waar bij in overweging wordt gegeven om het raadsbesluit tol verkoop van den tuin, behoorende bij de onderwijzers- woning te Haarsteeg, in te trekken. Dit schrijven luidt als volgt Wij hebben een onderzoek doen instellen om te kunnen beoordeeien of Uw hierbij teruggaand besluit wel geacht kon worden te zijn in het be lang der gemeente. Daarbij is ons gebleken dat uitvoe ring van het besluit eenig geldelijk voordeel aan de gemeente zou kunnen bezorgen. Maar wij betwijfelen of dit voordeel wel opweegt tegen de na- deelen verbonden aan de scheiding van het schoolhuis van den boom gaard. Ons inziens zal de waarde van het huis aanmerkelijk dalen, indien daaraan de tuin zoo goed als geheel onttrokken wordt. Verder betwijfelen wij of de belangen van het onderwijs door den voorgeno men verkoop geen schade zullen lijden. Naar onze opvatting verdient het alleszins aanbeveling dat het hoofd eener dorpschool de beschikking heeft over een tuin, waarin hij de kennis van den tuinbouw en van de natuur metterdaad kan onderhouden. De opvoedkundige waarde van het voorbeeld door een schoolhoofd gege ven schatten wij voor een landelijke bevolking zeer hoog. het heerlijk verwarmende wrijf middel dat direct een behaaglijke verlichting geeft en afdoend geneest. Uwe vergadering die zeker prijs FJ fl f i>f ff* stelt op het behoud van het landelijk U MUM karakter uwer gemeente en harer be volking, zal bij nadere overweging wel inzien dat haar voornemen om dien tuin van het schoolhuis te verkoopen, niet gelukkig kan worden genoemd. Wij geven U daarom in overweging Uw bijgaand besluit in te trekken en de aanvragers om bouwtterrein elders in de gemeente te gerieven. In afwachting van Uw bericht blijft onze beslissing verdaagd Dobbelsteen. Ik stel voor dit schrij ven gewoon voor kennisgeving aan te nemen. Eventueele opmerkingen, die Iwij daarop hebben te maken, zullen wij zelf wel aan Ged Siaten zenden Het schrijven is toch aan den Raad gericht niet waar? Voorzitter. Ja. Dobbelsteen. Dan zullen wij zoo vrij zijn zelf daarop te antwoorden. Wij olijven bij ons genomen besluit. Voorzitter. Het schoolbestuur ziet iet niet graag dat men bij het besluit blijft en uit het schrijven van Ged Staten blijkt ook dat dit College het afkeurt. In het belang van het onder wijs, dat toch een algemeen belang geacht mag worden, is het noodzake- ijk dat op het besluit wordt terug gekomen. Het is verkeerd op uw stand punt te blijven staan. Van Hemert. Het schoolbestuur moet toch verantwoording van de financiën geven. Voorzitter. Ik durf toch ernstig in overweging geven om aan het verzoek van Ged. Staten te voldoen, want anders kunnen we een volgend jaar wel eens voor aardige zaken komen te staan. Dobbelsteen. Ik heb ook al hooren zeggen dat ze het op willen voeren tot f 30 per leerling. Als de pastoor tegen de krib gaat staan, ja, misschien kan hij het doen, maar ik wil nog wel eens zien. Voorzitter. Ik geloof niet dat u er iets van weet. Dobbelsteen. Het is mij toch ver klaard. Van Vrede. Het zal wat mooi's worden. Voorzitter. Als u naar geen reden wil luisteren, dan moet ge maar af wachten wat er van zal komen. Als de raad geen medewerking wil ver leenen, dan zal het schoolbestuur doorgaan. Van Vrede. Wij zitten hier in het belang van alle gemeentenaren maar niet voor een paar menschen of voor plezier van den pastoor. Voorzitter. Als jullie zoo door gaat, zal het de gemeente aardig geld gaan kosten. Van Vrede. Om welke reden Neen het kost de gemeente geld omdat j.e, dat huis voor f 300 heeft gegeven Voorzitter. Jullie ketsen alles maar af wat het kerkbestuur vraagt en nu de raad geen medewerking wil ver- leenen. zal bet bestuur zelf zijns weegs gaan en uit de wet halen wat er uit te halen is. Van Hemert. Dus ze komen met dwangmaatregelen. Wij hebben niet aan het verzoek voldaan omdat men met minder kan volstaan. Dat heeft de inspectie toch goedgekeurd. Voorzitter. Ze zullen de school net jes gaan inrichten, daar hebben ze recht op. Van Vrede. Ik heb altijd gezegd dat het huis met zoo'n ontzettend grooten tuin voor f 300 veel te laag was. Ik heb ook nog aangedrongen dat men het slechts zoo lang in huur zou krij gen totdat het Kerkbestuur de school in huur heett. Wat voor onkosten zijn er nu al niet gemaakt. Voorzitter. Toen het vorig hoofd der school er nog in woonde meenden u dat f 300 veel te hoog was en nu komt u dat het veel te laag is. Dat is toch zeker een heel vreemde houding die ge aanneemt. Van Vrede. Dat heb ik nooit zoo gezegd Voorzitter. Het staat in de notulen die door u zelf zijn goedgekeurd en vastgesteld. In zake dit schoolhuis spreekt ge U tegen. Nu moet ge niet gaan zeggen dat zulks niet waar is Van Vrede. Dat is zeker niet waar, want ik heb toen gezegd, zooals het op zooveel plaatsen was, 10 pCt. van de jaarwedde. Van Hemert. Wat een kosten zijn er in 1923 niet aan dat huis gemaakt moeten worden. Vergelijkt het eens met het huis waarin de Secretaris woont. Het is geen huur die men vraagt, men zal het nergens zien Voorzitter. Als het niet door het hoofd der school werd bewoond, wie zou hier in de gemeente dan zoo'n huis gaan bewonen. Van Vrede. Ik zou het dan verkoopen. Voorzitter. Het hoofd der school behoort bij de school te wonen, men ziet toch niet anders. Trouwens, Ged. Staten wijzen ook op het wenschelijke maken sprake zijn, want het is daarvan. Maar willen jullie het nu j eèn verzoek. waarschuwd. Van Hemert. In het benedenland heeft men bijna overal de schoolhuizen verkocht. Ik wil direct een heele hoop gemeenten opnoemen. Voorzitter. Dat is niet noodig. Ik heb, om erger te voorkomen, nog maar eens willen waarschuwen. Van Vrede. Nou, dat is heel mooi van je. Voorzitter. Men mag toch wel eens aan de gevolgen denken. Van Vrede. Ik ga in deze van mijn eenmaal genomen standpunt niet af, vooral als ik zeker weet in het alge meen belang te handelen. Voorzitter. Ik heb het mijne gezegd en ik zeg nogmaals wil de raad schikkelijk zijn, dan zal de pastoor dat zeker zijn. Schrijven van Ged. Staten d.d. 15 October, luidende als volgt Wij hebben kennis genomen van de motie aangenomen in Uwe vergadering van 29 Augustus 1924. Het doet ons leed, dat ten Uwent de verhouding tusschen gemeenteraad en burgemeester zooveel te wenschen overlaat. Weldenkende menschen moeten zich terecht ergeren aan de onverkwikkelijke besprekingen, welke over en. weer gewisseld worden. De woorden, gewisseld over de nachtverlichting voor de woning van den burgemeester, geven ons een indruk van wellicht niet bedoelde doch feite lijke plagerij, niet van zorg voor het gemeentelijk welzijn. Wij zouden wenschen, dat aan dezen onaangenamen toestand een einde kwam. Nu kan onzes inziens kwalijk van den burgemeester gevergd worden, dat hij op eigen kosten voorziét in nachtverlichting voor zijn woning. Blijkbaar begrijpen ook de wethouders, dat men het hoofd der plaatselijke politie eënigszins ter wille moet zijn Wij noodigen U daarom uit, Uw besluit te dezer zake, voor zooveel noodig, te hërzien. Dobbelsteen. Ook dit schrijven kan voor kennisgeving worden aangenomen Ik kan het niet anders dan hoog treurig noemen, dat Ged. Staten trachten dit besluit ongedaan te maken. Dit toch is gewoon inbreuk maken op de rechten van de raadsleden. Men kan zoo het zaakje wel opdoeken. Er komt nog bij dat de Kroon, het besluit heeft goedgekeurd. Verder heb ik nog een opmerking In het schrijven van Ged. Staten wordt gesproken van in antwoord op Uw schrijven van 3 October en wij hebben 28 Augustus vergadering gehad, dus is daar pas 3 October over geschreven. Mij dunkt dat er genoeg personen1 op de secretarie zijn en er geen anderhalve maand over heen behoeft te gaan eer de zaken worden afgewerkt, De Secretaris merkt op, dat het schrijven direct na de vergadering is weggegaan. Dit schrijven is echter naar aanleiding van een 3 October gezonden schrijven. Van Vrede. Dus dan is aan Burg. en Weth. geantwoord, niet aan den raad. Dobbelsteen. Dat is dus gewoon een tusschen brief en daarmede hebben wij niets te maken. Van Vrede. Dat zeg ik ook, want dan zouden nog wel 20 andere personen j kunnen komen. Dobbelsteen. Men zou zoo de ge- j heele gemeente-wet wel kunnen op- i doeken.. Voorzitter. Er kan van geen inbreuk maar i Voorloopige vaststelling gemeente rekening 1923 met balans winst- en verliesrekening van het G E. B. per 31 December; 1923. Voorzitter. De commissie heeft de zaak onderzocht. Dobbelsteen. Ja, en wij hebben enkele aanmerkingen althans voor zoo ver wij daarbij zijn betrokken. Op de eerste plaats is het grint abnormaal duur gekocht, en op de tweede plaats is ons uit de rekening van de firma Stokvis te 's-Bosch gebleken dat het drukwerk veel te duur is. Soms wel 100 pCt. Wij hebben den Secretaris daarop attent gemaakt en die zei zorg te zullen dragen dat dit niet meer voor komt. De heeren wethouders die de bevelschriften moeten teekenen moe ten een beetje toezien wat en waar voor ze teekenen. Het zoo maar klak keloos neerzetten van hun naam is niet goed. Van Hemert. Het is gewoon van 40 tot 100 pCt. te hoog als men de prij zen met die van La Rivièrre vergelijkt. Voorzitter. Dat is nogal veel. Van Vrede. Dat is, dunkt me, nogal een aanmerking. Het scheelt veel te veel Van Engelen. Het zal wel schelen met welke firma men te doen heeft. Van Vrede. Men moet eerst prijs vragen. Voorzitter. Dat zullen we doen, Dobbelsteen. Die grint staat voor f5.75 genoteerd. Dat lijkt gewoon nergens op. Van Vrede. In Herpt hebben ze maar f 3.50 behoeven te geven. Voor dat bedrag kan men ze overal franco aan den wal krijgen. Voorzitter. Toen zHllen de prijzen overal wel hooger zijn geweest. Men moet de prijzen niet met die van 't oogenblik vergelijken maar van gelijk- luidenden datum. Hierna wordt de rekening voorloo- pig vastgesteld. 4. Goedkeuring rekening van het Algemeen Burgerlijk Armbestuur. Dobbelsteen. De commissie heeft geen aanmerkingen. Aanbieding Begrooting dienstjaar 1925. De gewone inkomsten zijn geraamd op f 45795,17 en die van de kapitaal- dienst op f 17756.691/2- Voorzitter. We zullen de begrooting voor de leden ter visie nederleggen en de Commissie die de rekening heeft onderzocht kan dan ook de begrooting onderzoeken. De heer Dobbelsteen acht het be noemen van een commissie niet noo dig. Liever zou hij zien dat de be grooting hier post voor post wordt behandeld. Voorzitter. Elk lid kan een begroo ting krijgen. Van Vrede. Laten we de begrooting maar in openbare vergadering behan delen. Dat in commissie behandelen is niet billijk. Dobbelsteen. In de Commissie vergadering heb ik een vorig jaar ook aanmerkingen gemaakt en later hoor of zie je daar niets van. Bovendien krijg je daar direct een groote mond. Van den Brand. Dat weet ik wel dat men heel zuinig mag zijn of anders gaat de belasting nog omhoog en nu klagen de menschen al steen en been. Voorzitter. De belasting zal wel om hoog moeten. Van den Brand. Daarom moet er bezuinigd worden. Voorzitter. Dan moet je het doen ook, maar jullie doen het niet. Van den Brand. Al die personen voor de gemeente zijn er niet noodig. Dobbelsteen. Daar kunnen we dan de vergadering waarin de begroo- beter weten, dan moet je maar je gang Het schrijven wordt hierna gaan, maar ik heb je voldoende ge- kennisgeving aangenomen. ting wordt behandeld, wel eens over spreken. Voorzitter. Het is toch beter dat de begrooting eerst in de commissie-ver gadering wordt besproken, want gaat men die in eens in de raadsvergade ring behandelen, dan kan het gebeu ren dat men wel twee dagen kan ver gaderen: Dobbelsteen. Ik heb al eens in zoo'n Commissie gezeten maar als je dan wat zei kreeg je van den Wethouder direct een groote mond en daar pas ik voor. Ook wordt er dan niet voldoende rekening gehouden met de opmerkin gen die worden gemaakt. Het spreekt vanzelf dat de geheele begrooting niet post voor post behoeft te worden voorgelezendat zou non sens zijn. Alleen de posten waarop een of ander lid aanmerkingen heeft, behoeven maar te worden besproken. Voorzitter. Vooruit dan maar weer. Zooals jullie willen hoor. Aanbieding begrooting Burgerlijk i Armbestuur. De begrooting sluit op een bedrag aan ontvangsten en uitgaven van f 1784.18. Voorstel van Burg. en Weth. tot verkoop der boomen in de Bernsche Hoeve. De Voorzitter merkt op dat in de daar staande iepenboomen de ziekte heerscht en het daarom gewenscht is voor de boomen te verkoopen Dobbelsteen. Daar is niets op tegen. t Per groote pot van 20 gram 50 cent. Alom verkrijgbaar! Potten v. 50 gr. f 1.— 100 gr. f 1.75 nog voordeeliger. in

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1924 | | pagina 5