D£ ECHO VIN HET ZUIDEN
No. 100 Woensdag 17 Dec. 1924
TWEEDE BLAD.
der Bijz.
Clemens
en in ge-
PROVINCIAAL NIEUWS.
Waalwijk, 16 Dec. 1924.
Wij vernemen dat 11. Maandag
de nieuwe schoollokalen
Meisjesschool in de St.
parochie zijn ingezegend
bruik genomen.
Ook B. en W. waren tegenwoordig.
Door verschillende sprekers moet ge
wezen zijn op het nut van 't bijzonder
onderwijs.
Wijl ons van deze plechtigheid niets
bekend was. kunnen wij daarvan ook
geen verslag ;geven.
Thans is men begonnen met de
koperdakbedekking onzer nieuwe kerk,
welk werk is opgedragen aan de firma
Kwakernaat te Nijmegen.
Naar wij vernemen zijn ne voor
stellen van Ged. -Staten inzake de ga
rantie voor de Tentoonstelling en de
verbetering van den weg Tilburg
Waalwijk in ,de afdeelingen der Prov.
Staten gunstig ontvangen.
Nu tengevolge van de samen
voeging der drie gemeenten, de nieuwe
gemeente een bebouwde kom heeft
gekregen van meer dan 5000 inwoners,
moeten*ook hier na 1 Jan. a s. de be
staande vergunningen tot verkoop van
sterken*£drank in het klein, gesplitst
worden in de z.g. „tap- en shjtver-
gunningen^and hiermecie zullen de ver
gunninghouders in den loop der maand
fanuari 1925 moeten verklaren, voor
welken verkoop zij in het vervolg de
vergunning wenschen voort te zetten.
Onder „tapvergunningen" worden
verstaan, de vergunningen tot verkoop
voor gebruik ter plaatse van verkoop
onder „slijtvergunningen" de vergun
ningen tot verkoop voor gebruik elders
dan ter plaatse van verkoop.
De Ccfmmissie van Overleg zal Vrij
dag a.s., des avonds ten 7 uur, ten
raadhuize in vergadering bijeenkomen,
teneinde de nieuw-ontworpen salaris-
regeling van de gemeente-ambtenaren
en -werklieden te bespreken.
De Raad dezer gemeente zal óp
Vrijdag 2 Januari 's avonds ten 7 uur
in openbare vergadering bijeenkomen.
Naar aanleiding van verschillen
de ingezonden stukken en vragen in
ons blad betreffende het al of niet toe
kennen van bekroningen op de a.s. In
ternationale Tentoonstelling voor de
Schoen- en Lederindustrie 1925, Waal
wijk, vernemen wij uit goede bron, dat
het voornemen bestaat deze aangele
genheid nogmaals ter sprake te bren
gen in eene vergadering van 't Hoofd
bestuur.
Het is dus niet uitgesloten dat ook
ten deze nog aan den wensch van velen
zal worden voldaan.
Wij vestigen nogmaals de aan
dacht op het concert dat hedenavond
door het Waalwijksche Symphonie-
Gezelschap in Musis Sacrum wordt
gegeven. In een vorig nummer hebben
we reeds meegedeeld hoe dit gezel
schap het laatste jaar steeds is voor
uit gegaan, zoowel wat het ledental,
als zijne prestaties betreft. Het uit te
voeren programma is van dit laatste
een duidelijk bewijs. Ieder Waalwijker
zal er dus prijs op' stellen hiervan te
kunnen génieten en het als een plicht
beschouwen, dergelijk gezelschap, een
unicum in deze geheele streek, door
zijn tegenwoordigheid te steunen.
De Koninklijke Stoomschoenen-
fabriek heeft, ook al als gevolg van de
P.N.E.M.-misère in dier voege „dat
deze maatschappij aan de industrie
geen behoorlijk tarief wenscht te be
rekenen, besloten haar contract met
de P.N.E.M. op te zeggen tegen 1 Ja
nuari a.s.
Zij gaat nu weer haar eigen electri-
sche kracht en licht opwekken en heeft
daartoe, onder leiding van 't architec
ten-bureau eenige variatie in den stijl
nieuwe machine-kamer laten bouwen
aan den Parallelweg, die zoowel uit-,
als inwendig keurig voldoet.
Geheel in natuursteen opgetrokken,
maakt zij werkelijk een allersmaak-
volste indruk. Ook van binnen valt de
afwerking in elk opzicht te loven. Met
genoegen hebben we den ïaatsten tijd
kunnen constateeren dat dit architec
ten-ureau eenige variatie in den stijl
gaat brengen, waarin men onze huizen
en gebouwen hier placht op te trek
ken; dit is werkelijk een verheugend
verschijnsel.
De machine-kamer herbergt twee
prima Ruw-olie-motoren van Werk
spoor, elk van 75 P.K., waarvan één
dient voor reserve. De electrische in
stallatie van 69 K.V.A. is geleverd en
gesteld, tot groote voldoening, door
de Elem. A.s. Maandag hoopt men ge
heel het bedrijf in werking te zetten.
Als men nu weet dat, bij ruime af
schrijving en berekening van alle on
kosten, men waarschijnlijk komt tot
een prijs van pl.m. 4 cent per K.W. en
de P.N.E.M./'hier vraagt 11 cdnt (bij
anderen ging ze tot 8^) dan is 't geen
wonder dat de directie tot dit besluit
kwam en andere fabrieken, naar wij
vernemen, spoedig zullen volgen, tot
schade natuurlijk van alle aangeslo
tenen, zoowel de industrie- als licht-
verbruikers. En zoo gaat 't maar steeds
verder ondanks alles; de-geméente als
groot-afnemer, betaalt n.l. pl.m. 12 ct.
De Koninklijke Stoomschoenenfa-
briek A. H. van Schijndel is intusschen
een prachtige installatie rijker gewor
den, die aan 't geheele bedrijf ten zeer
ste ten goede zal komen.
Sinds enkele weken loopt in onze
gemeente het gerucht, als zouden het
dubbele pand van dhr. H. v. Erp en de
daarachter gelegen woningen in de
Kerkpad, toebehoorende aan den heer
J. v. Loon, door de gemeente zijn aan
gekocht, om later de Kerkpad te kun
nen verbreeden of verfraaien.
Naar wij uit de beste bron vernemen,
zijn deze geruchten van allen grond
ontbloot.
Waar is alleen, dat het dubbel huis
van den heer H. van Erp is aangekocht
door het architecten-bureau van Ree
Bossaerts, voor welk doel is onbe
kend.
Gisteren overleed alhier in den
ouderdom van 64 jaar, de heer Adria-
nus Pullens, firmant der stoomschoe-
nenfabriek Gebr. Pullens.
Onderwerp„De Zuid-Afrikaanse let
terkunde". v. d. L.
Vergadering der onderafdeeling
„Langstraat en Omgeving" van den
Nederlandschen Bond van Gemeente-
Ambtenaren, te houden op Zaterdag,
20 December 1924, des namiddagsom
3 uur in de achterzaal van het Hótel
Verwiel te Waalwijk.
Aan de orde
1. Lezing te houden door den heer
J. J. Bergsma te Voorburg, redacteur
van „De Gemeentegids", over de wij
ziging der Pensioenwet
2. Verkiezing van een bestuurslid
in de vacature J. Verwiel'
3. Bespreking van de wijze van
invordering van schoolgeld.
De dienstregeling voor het Bernsche
Veer.
Op vragen van het Tweede Ka
merlid van Sasse vanYsselt:
Is het aan den minister bekend, dat
bij de behandeling van het wetsont
werp, dat geworden is de wet van 26
Januari 1883 (Stbl. no. 4), door de
toenmalige regeering is verklaard, dat
de verlegging van de Maasmond geen
schade behoorde toe te brengen aan
het Westen van Noordbrabant
Is het ook aan den minister bekend,
dat bij de onteigening voor de bedoelde
verlegging van te Bern, gemeente Herpt,
gelegen gronden, welke gronden,
door de Nieuwe Maas moesten worden
doorsneden, door het rijk met de
eigenaren van die gronden is overeen-
TELEQ-RAM.
Flora-Bioscoop, Waalwijk.
HET RAD a.s. Zondag voor U gereserveerd
Pathé Cinema
Aanvullende voorloopige lijst
van deelnemers aan de Internationale
Tentoonstelling voor de Schoen- en
Lederindustrie Waalwijk 1925.
Fa. H Brands, Loon op Zand.
N.V Eerste Nederlandsche Leesten
en Stanzmessenfabriek, Tilburg.
Wijnmalen en Hausman Rotterdam
H G. van Hemert, Den Haag,
H. J de Pont-Mannaerts Tilburg.
Lezing Dr. H. W. E. Moller.
In zijn lezing van Vrijdag 1.1. besprak
dr. Moller de beroemde bekeerling
Frederik van Eeden. Heel de omvang
rijke arbeid van deze geniale fieguur
op één avend behandelen, was on-
mogelik, aldus spr., en hij bepaalde
zich daarom tot enkele van de meest
kenmerkende gedeelten en van Eeden's
ontwikkelingsgang in grote lijnen.
Al in de eerste jaren van De-Nieuwe-
Gidsbeweging toont zich van Eeden
als 'n persoonlikheid met eigen op
vattingen, afwijkend van die in zijn
kring heersend waren. Bij z'n afbreken
de krietiek is geen spot tegen de
godsdienst op zich zelf, waarvan hij
de hoge waarde beseft, maar wel tegen
de ellendige vorm waarin die geuit
werd en waarachter van Eeden slechts
schijn-vroomheid meende te vinden
(Grassprietjes door Cornelis Paradijs).
In z'n „Kleine Johannes" komt al
duidelik uit z'n streven naar 'n eties
iedeaal't zedelik goede wordt ge
waardeerd boven 't esteties mooie.
Duidelik toonde spr. deze opvatting
aan in 'n ontleding van „de Kleine
Johannes" en in enkele fragmenten
uit van Eeden's bundels „Studies".
Welke verwarde meningen van Eeden
had over godsdienst, bleek o m. uit zijn
„Ellen, een lied van de smart". Hij
kon zich 't probleem van 't lijden niet
anders verklaren dan door 'n soort
panteïsme aan te nemen'n Godheid
die één is met 't heelal, zelf lijdt, en
in gedurige ontwikkeling verkeert.
Ontzaglik was 't werken en streven
van v. Eeden op allerlei gebiedals
medicus, socioloog, dichter en proza
schrijver. Zijn ganse vermogen offerde
hij op voor z'n sosiale inzichtende
stichting van z'n Walden-kolonie, waar
hij er ook niet tegen opzag de zwaar
ste handenarbeid te verrichten.
Langzamerhand naderde deze zoeker
de begeerde Waarheid, maar hij had
nog vele moeilikheden in zichzelf te
overwinnen. Z'n ontwikkeling is te
volgen in z'n groot gedicht in terzinen
„Het lied van Schijn en Weezen",
waar hij meer dan twintig jaar aan
werkte. De laatste zangen hiervan, in
't 3e boek, geven z'n gevoelens weer
na z'n bekering tot 't Katoliek geloof.
De volgende lezing zal plaats hebben
niet op 2 Januarie zoals eerst was
aangekondigd, maar op 9 Januarie a.s.
gekomen
„ter plaatse, waar de te maken rivier
den bandijk van stad en lande van Heus-
den ten oosten van Heusden doorsnijdt,
wordt deze kunstweg door een tolvrij
pontveer over de nieuwe rivier in
gemeenschap bracht met de open
bare wegen op den overliggenden oe
ver"?
Acht de minister het nu wel in
overeenstemming met voorschreven
toezegging en overeenkomst, dat de
dienstregeling voor gezegd pontveer,
dat 23 November 1893 is in werking
gesteld en sedert dien tot een ieders
bevrediging heeft gewerkt, van 1 April
1924 af zoo is gewijzigd, dat de uren,
gedurende welke men met dat veer
kan worden overgezet, zijn ingekort
geworden, voor sommige tijden van
het jaar zelfs aanmerkelijk en op de
Zondagen nog aanmerkelijker
Is de minister bereid, vooral met
het oog "op de belangen van den
landbouw, voor bedoeld veer zoodanige
dienstregeling vast te stellen, dat het
bediend wordt tusschen 5 uren 's mor
gens en 10 uren 's avonds
heeft de minister van waterstaat
geantwoord
Oncjergeteekende meent te mogen
betwijfelen of de bedoelde verklaring
en de genoemde voorwaarde van
welke hem intusschen slechts bekend
is, dat deze voorkomt in een enkel
onteigeningsvonnis van zoo verre
strekking zouden zijn als de geachte
steller der vragen wellicht onderstelt.
Doch al ware zulks anders, dan nog
schijnt het geenszins in strijd met
vorenbedoelde omstandigheden, dat
de dienstregeling aan het Bernsche
veer sedert 1 April 1924 eenigszins
ingekort is. Dit geschiedde ter be
zuiniging op de bedieningskosten,
nadat ervaring had geleerd, dat in de
sluitingsuren het verkeer zeer gering is.
Dat het landbouwbelangzou vorderen
het veer 's winters en zomers door
loopend van 5 uur 's morgens tot 10
uur 's avonds te bedienen, wordt niet
bevestigd door het gebruik, dat van
het veer werd gemaakt, toen nog te
allen tijde gelegenheid tot overzetten
bestond.
Intusschen is ondergeteekende be^
reid, ter wille van hen. die landbouw
winteravondscholen of avondvergade
ringen wenschen te bezoeken, bij wijze
van proef, den dienst weer eenigszins
uit te breiden en gelegenheid tot
overzetten' te geven op werkdagen van
5.30 v,m. tot 9 30 n.m. en op Zon
dagen van 6.30 v.m. tot 9 30 n.m.
De „Tilb. Post" schrijft
In de dezer dagen gehouden ver
gadering der Tilburgsche Kamer van
Koophandel is besloten voor een be
drag van f 1000 deel te nemen in he
garantiefonds der tentoonstelling,
welke volgend jaar te Waalwijk wordt
gehouden.
Thans vinden we in de stukken ter
voorbereiding van de Raadszitting van
a s. Dinsdag 16 December, dat Gedepu- j
teerde Staten voorstellen tot een be- j
drag aan 20°/0 van dit fonds deel te i
nemen met een maximun van f 10 000. j
Ook aan den Raad van Tilburg is
deelneming in het fonds gevraagd en
wel tot een bedrag van f 5000,
Wij weten niet of en in hoever dit
bedrag voor Tilburg, dat overigens
groote belangen heeft bij den goeden
gang dier industriën, gerechtvaar
digd is.
Maar nu de Provincie zich opzoo'n
royaai standpunt stelt, kan Tilburg
naar onze meening zich zeker niet ge
heel aan de zaak onttrekken.
DRUNEN. In de schoenindustrie
heerscht thans enkele uitzonderin
gen daargelaten een tamelijke slap
te. Op sommige fabrieken werkt men
met halve kracht.
De heer M. J. Veltman is herko
zen tot Voorzitter van het Algemeen
Burgerlijk Armbestuur.
Met Kerstmis zal wederom een
Kerstcantate worden opgevoerd, wel
ke ook zeer zeker veel toehoorders zal
trekken.
Ook door de jeugd is een biljart
club opgericht, welke aanvankelijk een
15-tal leden telt en gehuisvest is in
het Jongenspatronaat. genoeg
Naar wij vernemen zal, bij de
opening der nieuwe harmoniezaal het
welbekende djuo DiddenKuijs uit
Waalwijk hare medewerking verleenen
bij het humoristisch gedeelte.
CAPELLE. Bij de j.l. gehouden ker-
keraadsverkiezing van de Ned. Herv,
Gem. a/d Loonschendijk werden tot
ouderling en diaken respectievelijk
herkozen C. Verhoeven en J. Rozen-
brand, terwijl in een bestaande vaca
ture tot ouderling werd gekozen de
heer J. F. Wenthe, die allen hunne
benoeming aannamen.
De heer J. Versteeg-Verhagen werd
ekozen tot notabel bij de Ned Herv.
em. a/d Loonschendijk.
Bij de gehouden zitting door den
heer P. I. de Visscher te Sprang op
Dinsdag 11. van 2—7 uur voor het
verstrekken van inlichtingen inzake
aan de waterleiding, hebben zich een
vijftal personen opgegeven.
SPRANG-CAPELLE. (V.m. Sprang.
Donderdagavond hield de Chr.
/olksbond alhier een Jaarvergadering.
Je opkomst was behalve de afgevaar
digde niet groot.
De Voorzitter de heer J. J v. Willi-
genburg opende de vergadering op
gebruikelijke wijze, waarna hij een
vurig openingswoord spreekt.
De heer J. Frings leverde een goed
verzorgd Jaarverslag, waarin hij mocht
wijzen op den voortdurende groei en
bloei der vereeniging. Van de biblio-
heek wordt een zeer druk gebruik
gemaakt, alsook van de lees- en ont-
spanningszaal, zoodat het bestuur zich
genoodzaakt zag enkele tafels bij te
daatsen en verschillende nieuwe spelen
aan te schaffen.
Uit het verslag van den Penning
meester bleek dat men tevreden mag
zijn, wat betreft den finantieelen toe
stand.
Op verzoek van de Vakvereeniging
wordt besloten plannen te beramen
tot het aanschaffen van een orgel.
Hierna gaf de heer Frings een onder
werp getiteld„Christus wederkomst
ten gerichte", waarop een aangename
bespreking volgde
Door den heer Klootwijk werd met
dankgebed gesloten.
Mej. F. alhier werd" j.l. Zater
dagmorgen in de Besoijensche Steeg
alhier door een wielrijder aangereden,
waardoor zij van haar rijwiel kwam te
vnllen en een wonde aan het hoofd
bekwam, en zij zich onder geneeskun
dige behandeling van Dr. v. d. M.
moest stellen, die de wonde heeft
dichtgenaaid.
SPRANG CAPELLE. (Voorm. Sprang.)
J.l. Maandagavond trad in de zaal
van den Chr. Volksbond alhier, in
openbare vergadering voor den Chr.
Besturenbond „Sprang-Capelle" op,
den WeiEd: Heer Wetzelaar, lid van
den gemeenteraad van Dordrecht, met
het onderwerp„Neem U in acht."
De Voorzitter, de heer Faro, opent
de vergadering, waarvan de opkomst
gering was, op gebruikelijke wijze en
spreekt een kort openingswoord, waarin
hij de aanwezigen .een hartelijk welkom
toeroept en spreekt den wensch uit
dat er zich vele bij. onze Chr. Vak
bonden mogen aansluiten. Inzonderheid
heet hij welkom den geachten spreker.
Het verheugt ons dat gij weer bereid
gevonden werd voor ons op te treden
zegt dhr. F., en hij spreekt den wensch
uit dat dit optreden ook een zegen
moge afwerpen voor onze vereenigingen
en geeft daarna gaarne het woord aan
den geachten spreker.
De heer Wetselaar begint zijn rede
met te zeggen, dat het hem bijzonder
veel genoegen deed, van het C. N. V.
een schrijven te ontvangen, met de
mededeeling, dat Sprang hem gaarne
nogmaals zou willen hooren, en hij
voor die uitnoodiging dan ook niet
kon bedanken.
Spr., vergelijkt dan den toestand ten
tijde der Dortsche synode met nu,
en zegt dan dat de vraag van ons
eeuwig welzijn thans meer op den
achtergrond gedrongen wordt.
N[en offert veel op het altaar van het
eigen ik en vraagt maar: „Wat bereik
ik er mee, als ik een bepaald ding doe
of nalaat
Iemand, die in de menschenmaat-
schappij op het voetstuk gaat staan,
van „wat geeft het" staat gansch ver
keerd. Die vraag mag bij ons Chr.
niet het hoogste zijn, waar voor alles
geldt: „Wat is de hoogste wet van den
hemel En dan is het antwoord
dienen, zooals de Heiland heeft geleerd
in de gelijkenis van den barmhartigen
Samaritaan, en meer nog als de schrift
zegt, dat wij moeten vervullen de wet
van Christus.
Spr. zegt, dat twee dochters van het
eigen ik, in het spreukenboek worden
genoemd, geef, geef, en indien wij
daarnaar leven, dan leven wij uit den
cranjesmoraal, die uit de overste der
duivelen is voortgekomen, die er naar
streefden hooger te zijn dan God.
Met het beginsel van „geef, geef",
komt zooveel kwaad voort, aldus spr.
want het eigenaardige van hen die
roept: „geef, geef" is dat hij nooit
heeft en dat nooit geluk zijn
deel wordt. Dit geldt zeker op het
terrein van den arbeid.
Bij een Coll. Contract moet het niet
in de eerste plaats gaan om het mate-
rieele maar om het ideëele. Het gaat
in de maatschappelijke worsteling er
om of er recht aan de arbeiders wordt
gedaan.
Spr. zegt dit nader te willen toe
lichten en zegt dan dat het voor alles
om het beginsel van het recht moet
gaan en anders is het „Christelijk"
voor onze vakbeweging een leugen.
Wij mogen niet achter een mooie vlag
een leelijke lading dekken.
Toch zijn er vele lid geweest van
de Chr. Vakbeweging om de materieele
belangen. Deze zijn weggegaan omdat
zij geen bevrediging konden vinden
en omdat de Werkl. kas bij werkloos
heid niet meer gaf dan in de jaren
1921 en 1922.
Spr. stelt de vraag waarom het zoo
doodschen is in de Chr. Vakbeweging,
zoq weinig medeleven Omdat wij in
onze menschelijke samenleving niet op
den vasten grondslag staan van zelf
overgave, om in dienst ons op te
offeren.
Wij moeten meer voor oogen hebben,
zegt spr., dat de Zoon Gods is gekomen
om geboren te worden in een stal, van
alles verlaten en verstooten en te gaan
den zwaren gang naar Getsemené's
Hof, om het bitterste lijden te dragen
om ons eenen weg te openen tot God.
Wij moeten strenge navolgers van
Christus zijn.
Spr. waarschuwt dan voor de pro
paganda der moderne vakbeweging,
die er naar streef om alles in één
bond samen te brengen. Maar, aldus
de geachte spr., het beginsel van het
recht moet voorop staan. Dit rechts
besef is nog te weinig ontwikkeld
De sociale kwestie mag geen machts
kwestie zijn, maar moet een rechts
kwestie zijn. Dat de toestand hier in
ons land thans alles behalve roos
kleurig is, zegt sprhoudt ook verband
met het buitenland. Wat buiten onze
grenzen gebeurt, raakt ook onze
maatschappelijke positie,
Is de mensch inderdaad gelukkig
als hij voldoende geld heeft, vraagt spr.
Men zal zeggen „het is gemakkelijk"
en dat geeft hij onmiddelijk toe, doch
men is absoluut misleid als men meent
dat stoffelijk geluk en welvaart innerlijk
geluk en innerlijke welvaart waarborgt.
Want wat baat het een mensch, zoo
hij de geheele wereld wint en schade
lijdt aan zijne ziel.
Wij zijn burgers voorde eeuwigheid
en daar moeten wij in geheel ons leven
op bedacht zijn. Of gij zonder geldt
of zonder prijs gekocht hebt, wat voor
het eeuwige leven noodig is.
Doch wij erkennen terdege dat in
de maatschappij zich concentreert
tweeërlei soort: geestelijkeen stoffelijke.
Agar had het wel begrepen zegt spr.
als hij zegt„Geef mij, o God, armoede
noch rijkdom, doch het brood mijns
bescheiden deels", omdat armoede
aanleiding zou geven om te stelen en
rijkdom om God te verloochenen.
Neemt U in acht, aldus spr. en ver
waarloost ook het materieele niet,
want dit is ook geboden in het Woord
Gods.
Spr. stelt de vraag: Kunnen onze
Chr. arbeiders niet anders worden
Meer Christelijk. Wat beteekent het
als wij spreken van naastenliefde
Welke waarde heeft het als we het
niet doen
Neem U in acht voor U zelf, maar
vooral voor het Koningrijk Gods.
Spr. bepaalt zich bij den heden-
daagschen toestand en schildert wat
nood er door dulzesden arbeiders ge-
I
4*
