firms P. Odenkirchsn
jnijplanken.
tanzbiokken,
choenrekken.
600SEN tSWAfeERMAN
viir.HTFPSTP it nratBoscH
Advertentiën.
,18811
fi. Bonis, Besoijen,
So Ti- 0E0
IP II AN O OiMitEilJ
blad het volgende:
De N.V. Bossché Bouw- en Handels
maatschappij, dié 150 arbeiderswonin
gen in Gestel gebouwd heeft, heeft er
die huizen niet neergezet om dén wo
ningnood te bestrijden, noch als een
goede kapitaalbelegging, maar enkel
en alleen om uit de voorwaarden,
waaronder die bouw wegens de tijds
omstandigheden toevallig kon plaats
hebben, zooveel mogelijk geldelijk
voordeel te slaan, en van stonde-af-aan
met de bedoeling om direct nadat de
slag geslagen was, haar huizenbezit
aan de gemeente Eindhoven over te
dragen, die dan de exploitatie der wo
ningen voor eigen rekening voortzetten
moest, hetgeen in de toekomst een ge
weldige strop zal beteekenen.
Voor den strop echter pasten de hee-
ren uit Den Bosch, al zou de Eindho-
vensche Raad hen gaarne tot den strop
veroordeeld hebben.
Hoe kon die nu plots berucht gewor
den N.V. uit de bouwvoorwaarden-
alleen een slaatje slaan?
Ziehier:
Groot was de woningnood in rijk en
stad. Duur was daarbij het bouwen,
zoodat het Rijk den particulieren bouw
sterk wilde aanmoedigen om in de ont-
zettenden woning nood te voorzien.
Als schijnbaar zeer sociaal aangeleg
de vrienden deden toen de heeren Stuy-
venberg, van Hezik en Elshout uit den
Bosch hun intrede in onze stad om den
woningnood alhier, door den bouw van
150 arbeiderswoningen te komen tem
peren.
Het Rijk schonk hun, overeenkom
stig algemeen geldende voorwaarden
ruim 4 ton crediet voor grond en bouw
kosten, terug te betalen in jaarlijksche
annuïteiten (d.i. rente en aflossing van
het voorschot) en bovendien 335
bouwpremie per woning.
Het bouwcrediet ad 4 ton omvatte
100% voor den grondaankoop en 90%
voor de geschatte waarde der wonin
gen. De N.V. behoefde dus zelf slechts
10% dier geschatte waarde in die 150
huizen te steken of hoogstens 40.000
(waarschijnlijk echter heel wat min
der), terwijl liet de rente en aflossing
terug zou kunnen betalen uit de jaar-
lijksche huuropbrengst.
Nu heeft genoemd trio het echter
klaar kunnen spelen om met die 40
mille (of minder) op 4 ton een winst
te maken van 2 ton en de Gemeente op
te draaien voor de rente en aflossing.
De handelwijze dezer Handelsmaat
schappij getuigt dan ook inderdaad
van een handelsgeest-k-la gebroeders
Bar m at:
Rijk in de kortste keeren.
Volgens dit recept:
De waarde der woningen, waarvoor
90 crediet gegeven werd, moest ge
schat worden. De Staat schatte per wo
ning 1950.de Gemeente 2150, de
N.V. zelf 2700 of veel hooger. En
waarom veel hooger? Wel, hoe hooger
zij zelf de waarde schatte, hoe hooger
het gemiddelde der drie schattingen
werd en naar dat gemiddelde werd het
crediet van het Rijk verleend.
Een methode, die moraliteit onder
stelt bij de drie partijen.
Hoe hooger nu het crediet de werke
lijke waarde der huizen overtrof, hoe
hooger de eerste zuivere winst.
Het gemiddelde bedroeg nu 2250.
Had de Gemeente zelf gebouwd, dan
had het gemiddelde tusschen de schat
ting van Rijk en Gemeente 2025 be
dragen, of per woning 225 minder.
Eerste zuivere verdienste voor de
N.V. derhalve 150 X 225 of 33.750.
Tweede zuivere verdienste de bouw
premie ad 150 X 335 of 50.250.
Nu heeft de N.V. dit jaar aan 't Rijk
geen rente en aflossing betaald en dit
geld dus ook in den zak gehouden, het
welk bedraagt 6% rente of 24.120 en
Va aflossing of 2010, te zamen
26.130.
Vierde zuivere winst, de huishuur
die ze dit jaar 46 weken geïnd heeft,
wat beteekent 46 X 635 of 29.210.
Voor een ieder duidelijk directe, zui
vere verdienste 137.330. Daarbij re
kende men nog winst op den bouw
zelf, zoodat men rustig aannam een
verdienste ad 2 ton. Dit lijkt ons,over
dreven. Bepalen ke ons tot het bedrag
ad 137.330. Trekken we daar 37.330
af, die de N.V. zelf in den bouw heeft
gestoken, dan rest toch minstens een
winst van een ton.
Maar het is duidelijk, dat deze kleine
arbeiderswoningen, mede in verband
met de loonsverlagingen spoedig niet
meer voor den prijs van f4 50 ver
huurd züllenkunnen worden En al levert
de huur nu nog ruim rente en aflossing
op. dit zal na de komende, noodzake
lijke huurverlaging. zeker niet meer
het ge^al kunnen wezen en allerminst
na verloop van vijftien jaren, als de
huizen misschien al totaal geruïneerd
zijn.
De bouwwinst ad een ton of
twee hadden de heeren nu al binnen,
en de komende strop moest nu dus
spoedig aan de Gemeente worden ge
cedeerd door het probate middel
Liquidatie der N. V. Ze schudden de
zakken om Die waren leeg. De Ge
meente is echter borg bij het Rijk en
nam nu derhalve in arrenmoede de
woningen maar gratis in eigendom
over. De heeren krijgen daarvoor nu
1 natuurlijk geen cent. maar de Gemeente
moet daarentegen de 4 ton aan 't Rijk
terugbetalen, terwijl de tegenwoordige
waarde der woningen maar f 237.000
bedraagt.
Moeten we nog zeggen, dat de raads
leden de heeren uit Den Bosch be
schouwen als „zwendelaars" en „op
lichters", hun „moraliteit" ter sprake
brachten en vroegen om gerechtelijke
vervolging
Hiermee weet de lezer duidelijk,
wat er volgens de raadsleden door
het trio der Bossche Handelsmaat
schappij misdreven is.
Wat verlies komt nu de gemeente
te lijden
Vandaag nog niets Maar wij zullen
Reuter seint uit Sidney d.d 14
dezer
Twee volle passagierstreinen kwamen
op het centraal station alhier in botsing.
Er zijn 17 gewonden, waarvan ver
scheidene ernstig
Ingezonden Mededeelingen.
MIJNHARDT's
Keelpijn Tabletten 60 ct.
Hoest Tabletten 60 ct.
Bij Apoth en Drogisten.
AGENDA'S.
WAALWIJK.
Zaterdag 7 uur. Uitv. O. O. G.
in de zaal van P. van Daelen.
0 Zaterdag 17 Jan. 's Avonds 8uur
in de volgende jaren de komende Repetitie Mannenkoor „Oefening en
nadeelige exploitatie te dragen hebben Vermaak".
ter bloote ontlasting van Stuyvenberg, Zondag jg jan. 12'/4 uur Repetitie
v. Hezik en Elshout 'Mannenkoor „Oefening en Vermaak".
Hunne ton. of meer, winst beteekent Zondag 18 Jan. 12 uur Repetitie
Ter'wli
als verlies te boeken valt de nog tei - Zondag 12 uur Algemeene Jaar-
betalen rente en aflossing ad f26.130, vergadering der R. K. ymn.
min 6 weken huur ad f3810, 0f -Kunst en Kracht m. het Patronaats-
{22 320.
Kan er dan op het ensemble niets
verhaald worden
gebouw.
Zondagavond 7 uur uitvoering
der liedertafel ..Tot Bloei der Toon-
De kas der N.V. is leeg. nadat de kunst" bij gelegenheid van de onthul-
winst aan de heeren uitgekeerd is. en ling van het nieuwe vaandel,
de heeren persoonlijk zijn de N V. Maandag. Dinsdag en Woensdag
niet De N.V. is alleen met haar eigen film „Adore Te", Werkliedenvereeni
kapitaal aansprakelijk en dit is ver- ging, 7'/2 uur
dwenenop, weg, uitgekeerd
Het persoonlijk vermogen der heeren
of het kapitaal dat zij tijdig in andere
N.V.'s hebben gestoken, is voor déze
liquideerende N.V. niet aansprakelijk.
Zoo wil het de wel
Degenen, die verschillende N.V.'s
oprichten, weten, wat ze doen
De interessante vraag is hier alleen,
of de heeren over die ton-dividend,
die de N.V. hun toch moet hebben
uitgekeerd, aan het Rijk belasting
zullen betaald hebben? Zoo niet, dan
zij daarop hier gaarne de aandacht
van de Inspectie der Belasting ge
vestigd.
Kunnen de heeren de doos niet in
Daarop zou de Burgemeester in
besloten vergadering van antwoord
dienen. Hij vreesde van niet.
Is het werkelijk waar, wat een raads
lid zei. dat, indien de Gemeente zelf
die 150 woningen gebouwd had. wij
even duur uit geweest zouden zijn, als
thans
Weineen, immers
Vooreerst had de Gemeente dan de
bouwpremie zelf gebeurd ad f 50.000.
Vervolgens was het bouwcrediet dan
f 33 750 lager geweest (en de wonin
gen evenveel goedkooperTen derde
had de Gemeente dan de 46 weken
huur geïnd, welke nu aan de N V.
gebleven is ad f 29.210.
Had de Gemeente dus zelf deze
woningen gezet, dan was ze circa
f 114 000 goedkooper uit geweest, dan
nu het geval is.
Na nog een paar opmerkingen ge
maakt te hebben besluit het blad
Hiermee sluiten we dit zooveel stof
opwerpende en stof-biedende geval,
onder herhaalde betuiging, dat we
boven niets schreven noch uitwerkten,
wat niet een relaas over het Raads
verslag is.
Het 12'/2-jarig zoontje van v. d.
E. te Hoenderio viel voor eenige dagen
in een onbewaakt oogenblik in een
pot met kokende soep en bekwam
ernstige brandwonden.
Gisteren is de kleine aan de ge
volgen overleden.
De politie heeft aangehouden den
brievenbesteller M. van het hulppost
kantoor te Gaanderen ter zake van
verduistering van gelden en in ver
band daarmede valschheid in geschrifte
Blijkens te Deventer ontvangen
bericht is de vermiste motorboot
Actief gestrad op het Ruggebot aan
den ljselmond. Alles was wel aan
boord. De boot is gisteren door den
vloed vlot gekomen en daarna onbe
schadigd te Kampen binnengeloopen.
Als verdacht ingebroken te hebben
in de villa van den heer Gloe te Hoek
van Holland werd gisteren de 20-jarige
Maandag 19 Jan. Bal T.A.V. Musis
Sacrum 8 uur.
Dinsdag 20 Jan Repetitie W G V.
Dinsdag 20 Jan. Waalwijks Gtm.
Zangver Kwa/t over 8 uur repetitie
voor dames en heeren
Woensdagavond half negenAthle-
tiek-Oefening Quick-leden in de zaal
Fransen.
LAND- EN TUINBOUW.
Wat iedere maand te doen geeft.
(Ie helft Januari.)
Nadruk verboden.
Een nieuw jaar ligt voor ons: wat
zal het ons brengen Wij weten het
niet. Wij kunnen wenschen uitspreken
en plannen maken wij kunnen veel
op touw zetten, maar met dat al
De mensch wikt, God beschikt. Wat
echter niet zeggen wil, dat wij geen
wenschen mogen koesteren en de
handen in den schoot moeten leggen
Er moet gewerkt woiden. En een kern
van waarheid steekt er in de spreuk
die zegt, dat de mensch is de smid
van zijn eigen geluk. Dit geldt ook
voor den landbouwer. Hij moet zich
aangrijpen, om aan de eischen van
den nieuwen tijd te voldoen. Dat wil
zeggen: hij moet niet slechts zaaien,
eggen en ploegen, en wat er verder
Bakken kunnen nu worden aange
legd voor wortelen en bloemkoolze
worden warm gemaakt met broei- of
paardemest. Bloemkool kan minder
warmte verdragen dan wortelen.
Men teelt in den bak geen hooge
soort, deze is beter op den kouden
grond. Tusschen de bloemkool kunnen
raapstelen voorvroege voorjaar>groente
gezaaid worden, ook radijs en vroege
sla Brusselsch witlof kan door hen.
die geen bak of kas bezitten, thans
gete-ld worden in diep uitg» graven
greppels, gevuld met verschen ruigen
paardenmest waarop een halve voet
aarde. De wortels komen een hand
breed van elkaar. 0<k de slabak
ken kunnen gereed gemaakt worden.
Blad en ruige paardei mest moeten den
bak verwarmen evenwel met in erge
mate Onder elke ruit komt een plantje
van het zaaisel, dat reeds in 't najaar
in een kouden bak is uitgezaaid
in zijn bedrijf valt te doen. maar hij (broeigeel). Bij vorst den bak dekken I
LAATSTE BERICHTEN.
Autobusongeluk.
Gisteravond is te Giesen-Neuwkerk
bij Dordrecht een Ford-autobus die
met 25 passagiers van de kerk te
Giesendam kwam, verongelukt. Door
den mist is de chauffeur van den weg
geraakt en de bus in een sloot terecht
gekomen. Zekere H. H. werd gedood
en verschillende inzittenden gekwetst.
Nadere bijzonderheden ontbreken.
Men seint ons d.d. lieden:
Bij beschikking van de Arr. Recht
bank te 'sHage, dato 13 Jan. 1925, is,
ten verzoeke van de verzekeringskamer
ten aanzien van de N.V. Zuid-Neder-
landsche spaarverzekering, vroeger ge
vestigd te Eindhoven, thans gevestigd
te 's Hage, ten huize van zich noemen
den directeur titulair J. J. B. v. Hees
been, verklaard, dat deze verkeer in
den noodtoestand, bedoeld bij art. 40
der wet op het Levensverzekeringsbe
drijf 1922, Stbld. No. 716,
Van deze uitspraak kan iedere ver
zekerde der Maatschappij binnen 8 da
gen, in hooger beroep gaan bij het ge
rechtshof te 'sHage.
Naar wij vernemen is de toestand
der Z. N. S. zeer ongunstig en is er
nagenoeg geen actief, zoodat te ver
wachten valt, dat van de vorderingen
der spaarders zeer weinig of niets zal
terecht komen.
SPORT.
Juliana—Kaatsheuvel 2—2.
Zondag j.l. speelde onze W. V. V.
Juliana een wedstrijd voor de compe
titie 1ste klasse B. v B.'tegen Kaats
heuvel 2.
Als de heer van Tilburg om 2 uur
laat beginnen, staat Juliana met haar
gewone opstelling terwijl Kaatsheuvel
eveneens op zijn sterkst verschijnt, de
eerste aanvallen zijn voor Juliana en
een vliegend schot gaat rakelings naast,
Spoedig zien we dat beide partijen
tegen elkaar zijn opgewassen. Rust
ging in met blanken stand 0—0. Na j
de rust werkten de Kaatsheuvelsche als
paarden en weten zelfs onverwachts te
doelpunten 1—0, terwijl Juliana het;
heel kalm opnam, dan wordt het
Kaatsheuvel-doel even bestookt, maar!
op zijn post en keert
moet zich ook theoretisch voorbereiden
voor zijn taak. Dus: werken en denken
en leeren, zooals Ue Genestet zei.
Want de tijd is voorbij, dat de boer
in de oude sleur van vader en groot
vader kan voortwerken De jongens
behooren vakonderwijs te ontvangen,
't zij op een landbouwcursus of lagere
landbouwschool, als deze in de woon
plaats of streek wordt gevonden, of
op een Rijkslandbouwwinterschool.
Bestaat er geen kans voor het een
ot ander, dan moeten zijn zich in
huis door lectuur van een degelijk
vakblad en leerboeken over hun be
drijf zooveel mogelijk ontwikkelen.
Daartoe is het nu de tijd. De winter
avonden mogen niet ledig worden
doorgebracht, noch door de jongeren
noch door de ouderen Door samen
te siudeeren en over het geleerde te
spreken, dit te toetsen aan de praktijk,
en te overleggen of en in hoeverre
het toepassing kan vinden in het
bedrijf kunnen de uitkomsten hiervan
zeer verhoogd worden. De boerenzoon
en de jonge boer dienen zich voorts
te bekwamen in het boekhouden. Een
eenvoudige, behoorlijke boekhouding
kan den landbouwer niet alleen vrij
waren voor een te hoogen aanslag in
de belasting, maar hem ook een beter
overzicht geven van zijn bedrijf, van
de rentabiliteit of het verlies op de
verschillende onderdeelen Mist hij
zulk een overzicht, dan boert hij
feitelijk maar luk raak, en mist hij in
ieder geval het juiste oordeel om uit
die verschillende onderdeelen het
grootste rendement te kunnen trekken.
Land- en tuinbouwers moeten nu
hun zaden bestellen. Tijdige bestel
ling is steeds gewenscht, om ze te
kunnen uitzaaien, wanneer de tijd
er is, maar vooral nu mag men niet
talmen, omdat 1924 voor de zaad
winning van vele zaden niet gunstig
is geweest, 't Zaad is duur en, wil
men goede kwaliteit, dan moet men
tot de eerste bestellers behooren.
Heeft men zelf zaad gewonnen of
overgehouden, dan onderzoeke men
of het nog kiemkrachtig genoeg is.
Men neemt een wollen of flanellen
lap, maakt deze vochtig en strooit
hierop iets van het zaad. Deze lap
legt men tusschen twee gesloten
schalen of borden waarna men deze
in een goed verwarmde kamer plaatst.
Op die manier zal het zaad wanneer
het nog goed is spoedig ontkiemen.
Men kan het dan met succes uitzaaien
ofschoon wat dikker dan gewoonlijk.
- Laat het weer het toe. dan kan
nu reeds spinaziezaad am den kouden
grond worden toevertrouwd men doe
dit voor een schutting op het Zuiden.
Men mag het zaad niet te diep in
werken, doe dit b.v. met een greep,
en legge wat rijsjes ot takken op h t
bed, om de straks opkomer.de plantjes
tegen den kouden wind te beschutten.
in Maart of April kan men al mooie
knoppen hebben. Ook tusschen deze
plamjes kan men radijs zaaien. Ver
geet ook niet de kassen, waarin uw
Persikboomen staan, te verwarmen,
eveneens met blad en paardemestde
damp. welke door de verwarming in
den kas ontstaat, moet men er laten
uittrekken, daar die schadelijk is voor
de boomen en de vruchtknopjes Als
straks de zomerwarmte feller wordt,
dan zorge men voor een goede be
dekking
gezeteld te HEUSDEN,
ontvangt klachten over onder
werpen de volksgezondheid be
treffende, en verstrekt dienaan
gaande inlichtingen.
Zij is samengesteld als volgt:
H. PRINSEN te Haarsteeg,
Voorzitter.
W. C. STAL te Heusden.
Dr. A. JOVERBOSCH
te Almkerk.
P. J. VAN GRIETHUIZEN
te Werkendam.
A. VAN DE WIEL te Drunen.
W. F. HILWIG te Heusden.
F. H. RIJPSTRA te Woudrichem.
H. J. VAN EGGELEN te Heusden,
32710 Secretaris.
Opticien, 31822
25 Vuchterstraat 25,
s-HERTOGENBOSCH.
Telefoon Intercommunaal 176.
Fabriek van kunstledematen,
Breuk- en Buikbanden,
Rechthouders, Platvoetzolen etc
Spreekdag alle Dinsdagen.
TIMMERMAN
Vloeimans is
p,alles Wederom stormt Kaatsheuvel op
P. v. d. W. .aldaar gearresteerd. Op het juiiana-doel aan en weet er 2-0
van te maken. Nu begrijpen de Juliana-
jongens dat er anders aangepakt moet
worden, als er nog acht minuten te
spelen is krijgt Juliana pas haar vorm
hem werden eenige uit de villa af
komstige zilveren servetringen gevon
den.
Te Winschoten is hedennacht
T&/323
f
de gehuwde cartonbewerker Dammer te pakken en *ist Kaatsheuvel geheel
in de fabriek Reiderland gevallen en in te sluiten. Ondanks het schitterende
door de machines gegrepen Ernstig
verminkt is hij naar het Ziekenhuis te
Groningen vervoerd. Zijn toestand is
hopeloos.
Het 2 jarig zoontje van den vee
houder P. Boonstra te Garijp is in een
sloot verdronken.
De melkrijder H. uit Garderen had
doelverdedigen van den Kaatsheuvel
doelman werd de druk toch le zwaar
en moest hij weldra visschen voor een
schot van den linksbinnen, terwijl de
Werd er nog een pil bijvoegde en de
stand was gelijk 2—2, waarmee het
eind aanbreekt, Bij Juliana was de
onvermoeide rechtshalf door zijn vlug
het ongeluk op den Varsseveldschen eu schitterend spel de beste van het
weg wegens de gladheid uit te glijden veldbij Kaatsheuvel was de doelman
en te vallen, waardoor de beladen kar
over hem heen ging. Zwaar gekwetst
werd de ongelukkige opgenomen.
in goeden vorm.
Juliana won van W. S. C. 3 met
2—0, terwijl het derde met 7—2 ver
loor van Drunen I. Rust was hier 1—0
voor Juliana,
VRAAGT 0N5 3 JARIG HuURSySTEEM -
03NlbCtt-PthZlNA-0KU«LKl, e. a.
PHOVOLA- AUTO en El ECTKISCHEPIANO'S.
Rullen Verhuren Stemmen Repareeren.
Agent voor Waalwijk en Omstreken
JOH. VERHOEVEN, St. Antoniusstr. 18. WAALWIJK
V III
