In den Hoenderhof.
toor gediscussieerd. Deze getuigde ech
ter dat zyne uytdrukkmgen verkeerd
waren opgenomen., maar dat hy gezegd
heeft, dat, zoo de gildebroeders eed
doen, om de toetten van de gilde te on
derhonden, en niet nakomen, moeten
gehouden worden haren eed te breken,
etc. Hiervan werd behoorlijk nota ge
nomen. Immers een gevolg van deze
vergadering was, dat besloten werd het
meergemelde eedsformulier en het doo-
pen af te schaffen en in plaats daar
van aan de nieuwe leden het afleggen
der volgende verklaring op te leggen
Ik verklaar op mijn burgertrouw, dat
ik alle wetten en regels, door den ko
ning, hopman, dekens en de meerder
heid der gildebroeders gemaakt en nog
te maken, zal onderhouden, onder ver
band als naar regten.
Twee jaren later, den 0 Juni 1803,
werd door het gildebestuur een be
sluit genomen, dat van nu af voortaan
alle charters, papieren, zilverwerk,
vaandel,trom, echarpen en voorts alles
wat aan het St. Jorisgilde behoort,
zullen bewaard worden bij den alphe
rus van dit gild, thans L. vanHeys t,
om door deneelven in goede orde ge
houden te worden en altoos visie daar
van aan de overlieden te geven, en zal
bij het overgeven van dezelve goederen
een inventaris worden geformeerd en
in dit boek worden geinsercerd. Wat
dit alpherus- of vaandrigambt. betreft,
moet nog opgemerkt worden, dat bet
voor het gansche leven gegeven of lie
ver gekocht werd. Wijl de eigenlijke
vaandrig Hendrik Vermaas, die
Waalwijk wel metterwoon had verla
ten, maar nog niet overleden was, in
1805 werd het weder opgeveild en ge-
genoemde Laurens van Heyst
het slechts tijdelijk waarnemen en wel
tot evengenoemd jaar 1805. Den 22 Mei
1805 werd het weder opgeveild en ge
kocht door Dr.P. A. Olifiers voor
de som van 15 gulden 15 stuivers. Deze
was er slechts een jaar blijde mede,
want reeds in 1806 was hij gestorven,
zoodat het opnieuw moest opgeveild
worden. Dit geschiedde den 16 Juni
1806, toen het voor 44 gulden gekocht
werd door den Waalwijkschen „vrede
rechter" G os u i n u s Van Hey s t,
die liet echter „bij schikking" over
deed aan den in 1840 overleden koop-
De Holdertbeker, Zondag met 51
door Z.F.C. in kamp met Xerxes te
Utrecht gewonnen.
De overhandiging van den Beker aan
den aanvoerder Haw er lag.
man Her m a n us Verl é*g h, zoodat
deze liet ongeveer 34 jaren bekleedde.
Zijn opvolger was Johannes Ber-
nardus Timmermans. Een der
voornaamste rechten, aan het alpherus-
ambt verbonden, was dit, dat, wanneer
het aantal leden van St. Joris beneden
20 bleef, de alpherus vrij was van het
betalen van den halven jaarlijkschen
feestmaaltijd; beliep het getal leden
20 of meer, dan was hij daarvan ge
heel vrij. Nog dient hier opgemerkt te
worden, dat in de bovengenoemde ver
gadering van 22 Mei 1805 het karak
ter van 't alpherusschap geheel werd
gewijzigdvoortaan zou de alpherus
slechts gewoon de funtiën van vaan
drig verrichten en werd voor het be
waren van de gildepapieren en de ju-
weelen en het inboeken der notulen een
chartermeester of secretaris benoemd,
n.l. de afgetreden alpherus Laurens
van Heyst.
Het tijdvak van 18001838
kenmerkt zich overigens, wat het St.
Jorisgild aangaat, wel hierdoor, dat
het vaak worstelen moest om in leven
te blijven. In 1838 was zelfs het getal
leden zoo gering geworden, dat er een
spoedbesluit genomen werd, om, ten
einde in wezen te blijven en wat nieuwe
levenskracht op te doen, in eens 20
nieuwe leden aan te nemen-. A. J. Dal-
1 e u, A. Olifiers, Walterus
Nieu wen hu izen, A. H. Ver-
Ie gh, P. R. van Heyst, J. A. J.
van Heyst, P. W. B ij n e n, J. H.
van den Houdt, J. P. Kloek, F.
v a n d e r K1 o k k e n, L. N. M o o n e n,
P. J. O o in e n J. B. Timmermans,
Lucas J hannes Dalle u, A.
van Gil s, H. E. vanderLoo, J.
M o o n en, Willem Timmer-
m a ii s, J. V e r h e ij e n en J. B. B o u-
d i er. Het voornaamste wat in de
eerste helft der 19de eeuw omtrent
liet St. Jorisgild staat aangeteekend.
bepaalt zich behoudens het reeds
medegedeelde tot het volgende:
a. 8 Juni 1807. Het koopen van eeu
nieuw vaandel voor 44 gulden.
b. 1809. De feestelijke ontvangst
te Waalwijk van koning Lodewijk
Napoleon.
c. 9 Juni 1811. De „vreugdedag"
voor het gild bij gelegenheid van
de geboorte van „den koning van
Rome", (zoon van Napoleon I).
d. 27 Juli 1812. De toebereidselen
Art. 5.
De hoofdman, en bij zijne afwezig
heid of ontstentenis de oudste deken,
belegt zoo dikwijls hij het noodig acht
eene vergadering; hij opent en sluit
dezelve.
De vergadering wordt gehouden voor
wettig te zijn samengesteld, als twee
derden der leden tegenwoordig zijn.
De directie is verplicht binnen 8 da
gen eene vergadering te beleggen, wan
neer eeu vierde der leden schriftelijk
hun verlangen daartoe aan den hoofd
man indienen.
Aan niemand dan aan den hoofdman,
of aan hem die zijne plaats vervult,
kunnen klachten worden ingediend. Hij
zal in overleg met de directie over de
zelve oordeelen, naar bevinding der
nietigheid eene maand in het gildehuis
ter visie liggen.
Bij dringende noodzakelijkheid heeft
de directie de macht dien termijn te
verkorten.
Art. 9.
Ieder lid is verplicht de buitengewo
ne vergaderingen bij te wonen. Zij wor
den geopend een half uur na den tijd
waarop ze zijn uitgeschreven. Hij. die
na het openen ter vergadering' ver
schijnt, verbeurt eene boete van vijftien
cents, en hij die niet komt, ééue van
dertig cents.,Van deze boete zijn vrij,
zij, die op reis of ziek zijn, mits de
deugdelijkheid daarvan aan één of
meer leden bekend zij en daarvan tij
dig aan den hoofdman schriftelijk ken
nis worde gegeven.
jjj Te Den Helder is dezer dagen door Min. U ester veld een tentoonstelling ge
opend ter herdenking van het 100-jarig bestaan van het Aoordholland sche
lean aal.
Een overzicht van deze merkwaardige tentoonstelling.
voor de komst van keizer Napo
leon.
suoao; no 'ojs.ioao jo'no>|op uopu v.\
e. 30 November 1837. -Besluit om
het getal gildebroeders niet lioo-
ger te nemen dan 25.
f. 24 Juli 1840. Het doen vervaar
digen, van nieuwe „eclierpen" voor
de dekens, den alpherus en den
„adjudant" en een nieuwe „lans"
voor den hoofdman; het verande
ren en repareeren van de zilveren
schilden en hiertoe cenige misba
re oude schilden te vernietigen.
g. 19 Augustus 1848. De viering
van het 300-jarig bestaan van St.
Joris en het- vaststellen van een
nieuw reglement.
Dat nieuwe reglement, hetwelk mij
gewichtig genoeg voorkomt om het
hier af te schrijven, luidt als volgt:
Reglement voor het gild van St. Jo
ris te Waalwijk, welks oprichting zich
verliest in de oudheid der dagen en
waarvan het nog aanwezige Charter,
verleend is door Lambrecht M i 1-
1 i n c k, heere tot Waalwijk, Eethen,
Meeuwen, den 19 Augustus 1548.
Art. 1.
Het gild zal bestaan uit niet meer
dan vijf en twintig leden, wonende in
de gemeenten Waalwijk of Besoijen.
De directie uit: een hoofdman (presi
dent). twee dekens, een secretaris (te
vens thesaurier), een vaandrager. De
koning zal steeds de eerste plaats be-
kleeden en lid der directie zijn.
Art. 2.
De tegenwoordige hoofdman en se
cretaris blijven voor hun leven aange
steld hunne opvolgers zullen voor vier
jaren benoemd worden en zijn telkens
herkiesbaar.
De dekens worden aangesteld voor
twee jaren en worden benoemd naar
anciënniteit.
Telken jare bij het doen der rekening
treedt de oudste deken af, terwijl de
jongste hem in zijne betrekking op
volgt en wordt er een tweede in de
plaats van eerstgenoemde benoemd.
De aftredende koning is voor het jaar
zijner aftreding eerste deken.
De vaandrager wordt voor zijn leven
aangesteld. Hij kan zich in bijzondere
gevallen door een ander, ten genoegen
der directie, doen vervangen.
Art. 3.
De benoeming der directie, mét uit
zondering van den koning en vaandra
ger, geschiedt met gesloten briefjes.
Iedere ballotage geschiedt met (Inge
sloten briefjes, alleen inhoudende de
woorden voor of tegen.
Art. 4.
Niemand mag zich van eene betrek
king, welke hem door het gild wordt
opgedragen, onttrekken, op verbeurte
eener boete van drie gulden, tenzij hij
het vorig jaar lid der directie is ge
weest.
Bij vacature der betrekking van
vaandrager wordt dezelve onder de
leden verkocht; die verkoop zal geschie
den eerst bij opbod en daarna bij af
mijnen de hoogste mijnder zal vaan
drig zijn. De opbrengst zal strekken
ten voordeele van het gild.
zaken gepaste maatregelen neineu en
den uitslag aan de leden meedeelen.
Aan ieder lid wordt een hooger be
roep op de leden verleend, die alsdan
niet twee derden der aanwezige leden
zullen beslissen; in het laatste geval
onthoudt zich de directie van stem
ming.
Bij staking van stemmen heeft de
hoofdman of zijn plaatsvervanger de
beslissende stem.
Art. 6.
Bij den secretaris blijft het eigendom
van liet gild berusten. Hij zal van al
les eenen inventaris opmaken, waar
van een afschrift door hem geteekend,
zal worden gedeponeerd bij den hoofd
man en den eersten deken. Hij doet
jaarlijks rekening en verantwoording
van de ontvangsten en uitgaven door
hem ten behoeve van het gild gedaan.
Art. 7.
Aan ieder lid wordt van elke bui
tengewone vergadering daags te voren
ten zijnen woonhnize schriftelijk ken
nis gegeven. Het niet behoorlijk afge
ven der briefjes door hunne huisgenoo-
ten Avordt niet-als reden van verschoo
ning in aanmerking genomen.
De buitengewone vergaderingen zul
len nimmer langer dan twee' uren mo
gen duren; indien de werkzaamheden
niet zijn afgeloopen, worden dezelve
tot eene alsdan te bepalen vergadering
uitgesteld.
Art. 8.
De vergaderingen, zoo gewone als
buitengewone, zullen in het gildehuis
moeten gehouden worden.
Op alle vergaderingen of andere bij
eenkomsten kunnen voorstellen gedaan
worden, doch zullen op straffe van
Art. 10.
Niemand mag zich van eene buil en-
gewone vergadering verwijderen, zon
der toestemming van den hoofdman,
op verbeurte eener boete van dertig
cents.
Art. 11.
Bij iedere stemming houdt de secre
taris, bijgestaan door de dekens, of bij
afwezigheid van beiden of een hunner,
door twee leden, daartoe door den
hoofdman benoemd, de aanteekening
of opneming der stemmen.
(Wordt vervolgd).
Waalwijk.
J. van der Hamwen Nicz.
LAND- EN TUINBOUW.
Oplossing Knippuzzle No. 5.
Vouw de kaart dubbel langs de lijn
A. Knip beurtelings vanaf den buiten
kant en vanaf den vouwkant de kaart
in, als de hierboven afgebeelde lijnen
aangeven. Vouw de kaart weer vlak
en knip de vouw daarna in, echter niet
verder als de zwartgeteekende lijn A.
aangeeft. Trek het geheel als een har
monica uit en de geheele insnijding
zal een verrassend groote opening ge
ven.
(2e helft Juni).
Nadruk verboden.
De emeltenplaag houdt aan, zij teis
tert akkers en weiden. In de open ge
bleven pootgaten van het aardappel
land vindt de boer des anderdaags
tientallen „wurmen" in een enkel gat
bij een anderen boer zijn de poters
aangevreten; bij een derde zit het wei
land „stief" van ,wurms". Het Parijsch
groen blijft hei aangewezen middel
per H. A. 1 KG vermengd met 25K.
tarwezemelen, waaraan toegevoegd 15
a 20 L water. Voorzichtig met het gif
tige goedje bij het uitstrooien en ook
overigens. Wel is gebleken, dat de
doodsoorzaak bij de in een Friesch
plaatsje gestorvenki deren niet Parijsch
groen is geweest, zooals eerst vermoed
werd, maar een zwaar vergif is het
niettemin Houd doek voor mond en
neus; laat in de bestrooide weide de
eerste 14 dagen geen vee, Wees voor
zichtig met al de chemische preparaten,
die steeds meer in land— en tuin
en ooftbouw worden aangewend,
Wat een boterbloemen dit jaar in de
weiden. Kostelijk gezicht voor de toe
risten, maar voor den boer minder ge-
wenscht, het vee eet ze niet. Hebben
ze nog geen zaad of kiemkrachtig zaad
gevormd dan is afmaaien het middel
Hiermee niet getalmd. En laat ook de
bestrijding van de herik, als uw akkers
hiermee bezet zijn, niet achterwege,
't Kost tijd en geld, maar 't geeft u
groot voordeel. Gebruik ter bestrijding
poederkainiet, in den vroegen morgen
als de dauw nog op de planten ligt.
en zonnig weer is te wachten. Ook
besproeiing met ijzervitriool (15 a 20
procents— oplossing) is een goed mid
del, dit doodt de klaver of lucerne niet
en kan overdag worden aangewend.-
Als ge fijngemalen kainiet gebruikt,
och,bezig dit dan tevens de tegen lastige
distels en stekels, die er veel te veel
in uw weiland staan. Strooi het, als
ze nog nat zijn van dauw. Neen, ze
zijn in eenmaal niet weg maar als ge
volhoudt, hebt ge succes. Doet ge
niets dan breiden ze zich uit. Dr.
De Bruyn, directeur van het Proefsta
te Wagcningen. geeft een goeden raad
aan hen die op hun zandgronden af
wijkingen zien in den groei en de ont
wikkeling der gewassen. Veelal ziet
men ze nu het best. 't Kunnen ver
schijnselen zijn der Hooghalensche of
zure ziekte, of van de veenkoloniale
ziekte, de eerste zouden wijzen op een
te zuren bodem, de laatste op het te
genovergestelde, een te alcalische bo
dem.
Merkt men zoodanige verschijnselen
op dan zende men nu een grondmon
ster naar het proefstation ten onder
zoek (kosten f 2 50) men komt dan
tijdig te weten, hoe in 't najaar bemest
moet worden.
In den tuin Alle planten zoowel
koude als warme mogen nu op de
perken gebracht worden. Maak ze eerst
goed nat voor ze uit de potten te ne
men; ze lijden dan het minst. En maak
de perken zelf ook goed nat. Geef uw
palmen als ge die hebt, een goede
standplaats eenigszins beschaduwd,
geen felle zon en ook zoo min moge
lijk wind. Alleen bij gunstig weer mo
gen de palmen naar buiten gebracht
worden; te voren de bladeren goed
afsponzen en afgieten. Verzuim niet
bij droog weer uw perziken te gieten
maak daartoe een kuiltje om den stam
en bedek dit,daags met wat mos.
Zaai nu, als ge voor den winter bloei
wilt zien, Primula Chinensis in een
schotel met zuivere bladaarde, het
zaad een beetje onderstrooien, de aar
de vast aandrukken en vochtig houden.
Mozaïek of kleurenperken kunnen den
geheelen zomer tot in Oct mooi blijven
't Komt er op aan hoe ze aangelegd
worden; men heeft de kleuren rood
licht en donkerrood, bruin in soorten,
grijs, bont, geel enz De plaatsing
moet zoo zijn dat elke kleur goed uit
komt. b v rood bij geel of wit of blauw.
Wortelen en sla dienen we zooals de
vorige keer werd opgemerkt, telkens
te zaaien, maar om ze aan den groei
te krijgen is niet altoos als het sterk
droogt, gemakkelijk. Eerst spitte men
den grond goed om. dan natmaken,
een dag laten liggen opdat het vocht
goed doortrekke. Na het zaaien een
mat er over leggen, 'men neemt deze
weg als het zaad opkomt,-dan nog eens
gieten. Dit geldt natuurlijk niet of niet
zoozeer voor lage en zware gronden
Wij hebben al /eel onweer gehad,
onweersbuien kunnen veel schade ver
oorzaken aan kropsla, bloemkool en
andere groenten en aan bloemen. Er
is heel weinig aan te doen. Palmen
en andere planten met zachte bladeren
kan men omleggen andere kan men
vastbinden tegen den harden wind;
ramen kan men tegen hagel bescher
men door matten op te leggen. Laat
van uw erwten een hoekje staan voor
zaaderwten of droge erwten. Hebt ge
Ua sa que van rose Grope Georgette
zwarte das, kraag en plastron van lin
nen of dezelfde stof. naar eigen smaak.
den grond straks noodig pluk ze dan uit en
hang ze op een heg te drogen, keer
ze nu en dan om. Maar denk om de
musschen, want die konden u met oog
sten wel eens voor zijn.
KUIKEN-OPFOK.
Kuikenziekten.
Ofschoon 't niet in onze bedoeling
ligt een specifieke behandeling te ge
ven van de verschillende kuikenziekten
die zich kunnen voordoen, achten wij
het toch noodzakelijk over 't een en
ander iets meer te vertellen.
Op de eerste plaats moeten we dan
eens spreken over de z.g. beenzwakte.
Meermalen komt het voor dat kuikens
een paar weken uitstekend gegroeid
hebben, doch plotseling op een leeftijd
van twee of drie weken, soms later,
dronkenmans eigenschappen vertoonen
of door zakken op de knieën. In 't eer
ste geval waggelen de dieren heen en
weer, zoo nu en dan omvallend, dóch
zich gewoonlijk direct weer oprichten,
in 't tweede geval bewegen ze zich op
hét heele loopheen steunend verder. In
beide gevallen hebben we met been
zwakte te doen. Deze ziekte kan haar
oorzaak hebben in verschillende te
kortkomingen.
Op de eerste plaats in slechte voe-
