Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen. R.J(. Middelbare Jtandels- avondcursus. F E (J I LLE T 0 ïT GEEN GEWETEN, NUMMER 47. ZATERDAG 12 JUNI 1926. 49e JAARGANG. UITGAVE: WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN. Telefoon No. 38. Telegr.-AdresECHO. EERSTE BLAD. Voor de stemmingen en verhoudin gen in ons land politieke, zoowel als economische is het van belang, hoe de zaken er bij onze Oosterburen voor staan. In 1918 was de revolutie in Duitsch- land aanleiding, dat ook hier naar de macht gegrepen werd en toen de eco nomische toestanden in Duitschland slecht waren, hadden wij van alle omringende landen misschien het meeste daarvan te lijden. 't Is daarom, dat wij bijzonder ge ïnteresseerd geacht kunnen worden naar de resultaten van de groote Duitsche Volksstemming, welke op 20 Juni a.s. plaats! heeft- en beslis sen moet over de vraag of het vorste lijk eigendom der vroegere heerschers al dan niet met schadeloosstelling ont eigend behoort te worden. Deze kwes tie houdt zoo zeef de gemoederen der Duitsche bevolking bezig en ver deeld, dat ernstige bewegingen te vreezen vallen, welke ook de beslis sing zijn zal. Wordt tot eene onteige ning zonder schadeloosstelling beslo ten, dan schijnt zelfs een gewelddadig en gewapend verzet van rechts, d. i. van monarchistische zijde, verwachtte mogen worden. We meenen daarom goed te doen met in dit artikel een en ander om. trent de voorgeschiedenis van deze eerste Duitsche Volksstemming te ver tellen. Sinds het gedwongen abdiceeren der Duitsche vorsten bestaan er verschil lende eigendoms kwesties. Het Rijk of de Bondsstaten namen tal van paleizen, landgoederen enz. in gebruik, maar toen men in Duitschland weer tot ge ordende toestanden terugkwam, moest natuurlijk uitgemaakt worden, of de in gebruik genomen paleizen enz. inder daad wel staatseigendom waren of dat zij behoorden tot het privaat bezit der afgetreden vorsten en aan dezen dus behoorden te worden teruggegeven of vergoed. Nu was in den loop der ja ren het staats- en vorstenbezit niet altijd even scherp uit elkaar gehouden den vorsten was al eens een paleis, buitenverblijf, landgoed e. d. geschon- ken, het werd ze ook wel in bruik leen afgestaan, ingewikkelde privileges werden verleend, ze hadden eigen dommen uit eigen familiebezit, maar doordat vele jaren achtereen de ver houdingen tusschen vorst en volk uit stekend waren, vervaagden alle oor spronkelijke eigendomsrechten en wer den alle paleizen en landgoederen, onder vorstelijk beheer, als vorstelijk eigendom beschouwd. Na de revolutie en de abdicatie moest toen weer heel wat geschiede nis worden uitgeplozen om de eigen domsrechten te achterhalen. De gewe zen vorsten echter ontkenden stelsel matig de juistheid der onderzoekingen, wanneer die niet in hun voordeel wa ren hun houding gaf aanleiding tot tal van processen, waarin zij buiten gewone eischen stelden en die vrij regelmatig door hen gewonnen werden. Door al die processen dreigde de staat voor de noodzakelijkheid gesteld te worden eene uitkeeri^g van milliarden goudmark te moeten doen als schadeloosstelling. Dat kon nietgeld was er niet en het volk, dat in den oorlog Alles verloren had en al de opgespaarde kostbare marken tot nietswaardige vodjes had zien verschrompelen, begon er tegen te mopperen, dat het een lange reeks van jaren zou moeten ploeteren om hun gewezen vorsten met kapitalen van te zamen enkele duizenden milli- oenen goudmark „schadeloos" te stellen. Toen wilde de regeering een wet doen aannemen, een compromis, waar bij de vorsten gedeeltelijk schadeloos gesteld zouden worden, maar de par tijen konden omtrent dit compromis niet tot overeenstemming komen. Een groot deel van het volk was intusschen ontevreden geworden door de berichten omtrent sommige schaamteloos-hooge schadeloosstellingseischen, door de vorsten gedaan. De communisten dien den daarop, ingevolge bepalingen van de grondwet, een voorstel in om bij referendum te laten beslissen over eene onteigening zonder schadeloosstelling. Na eenige aarzeling gingen de so ciaal-democraten met het communis tische voorstel accoord. Eene proef- stemming over het communistisch- socialistisch voorstel had plaatsbij deze proefstemming moesten 4 millioeri stemmen voor het voorstel worden uitgebracht om de definitieve stemming te doen plaats vinden. Niemand schier geloofde, dat dit aantal bereikt zou worden, maar niet minder dan 12 millioen kiezers verklaarden zich reeds bij deze proefstemming voor ontei gening zonder schadeloossielling. Nu vindt op 20 Juni e.k. het eigen lijke referendum plaats. Een gewone wet behüeft, om aangenomen te zijn, bij referendum de meerderheid der uitgebrachte stemmen. De regeering echter heeft aan het comm.-soc. voor stel een zoodanige uitlegging gegeven, dat er voor de tenuitvoerlegging grond wetswijziging noodig zal zijn, waardoor het voorstel de instemming van de meer derheid der kiezers behoeft. Waar er ongeveer 40 millioen kiezers in Duitsch land zijn, kan het comm.-soc. voorstel dus slechts aangenomen worden ver klaard, als ruim 20 millioen er hun stem aan gegeven hebben. Er zijn stellig geen 20 millioen com munistische en socialistische kiezers in Duitschland maar de ontstemming tegen de overdreven eischen der vor sten is zoo groot, dat ook ongetwijfeld millioenen rechtsche kiezers voor het voorstel zullen stemmen. Wordt dit aangenomen, dan is van de huidige regeering geen uitvoering te wachten die zou dus moeten afu^den en mis schien plaats maken voor een soc.- comm. regeering, die echter over geen parlementaire meerderheid beschikken zoueen gewapend verzet van rechts zou niet uitblijven. De regeering doet nog een uiterste poging om een billijk compromis in den Rijksdag aangenomen te krijgen, teneinde daardoor een aantal menschen te weerhouden om vóór het ontei- geningsvoorstel der comm. te stemmen, doch de partijen kunnen het over dit compromis weer niet eens worden. Met groote belangstelling wordt over heel de wereld de uitslag der stemming verbeidde tegenstanders van het voorstel voeren de tactiek om niet te gaan stemmen, 't Is daardoor duidelijk, dat degenen, die gaan stemmen, vóór standers van het voorstel zijn en velen zullen zich laten weerhouden om daar van openlijk blijk te geven. Blijkens de jongste rijksdagver kiezingen ruim 11 millioen. Verslag over het cursusjaar 192511926 van den R.K. Middelbaren Handels avondcursus te Waalwijk, uitgaande van den „Bond voor den Handeldrij- venden en Industriëelen Middenstand. O n d e r w ij s De cursus ving aan 3 Sept 1925 en eindigde 4 Juni 1926, zoodat les werd gegeven in 1925 ge durende 17 weken en in 1926 gedu rende 22 weken. Onderwijs werd ge geven in 3 klassen op Maandag, Dinsdag, Donderdag en Vrijdag des avonds van half 7 tot 9 uur. In het programma, zooals dit was vastgesteld bij de reorganisatie van den cursus in 1924, kwam geen verandering, zoodat les werd gegeven in de volgende ver- plichte vakken: Godsdienstleer (alleen voor Katholieken), Boekhouden, Han- delsrekenen, Handelskennis, Nederland- sche Taal, Aardrijkskunde en in de facultatieve Fransch, Duitsch, Engelsch. Het viel te betreuren, dat om financieele redenen in September niet kon worden overgegaan tot uitbreiding van de school met 2-jarige vervolgcursussen ter opleiding voor de practijküiploma's Boekhouden, Fransche, Duitsche en Engelsche Handelscorrespondentie. Dientengevolge verlieten 6 van de in 1924/25 voor het einddiploma ge slaagde jongelui de school en moesten verschillende andere leerlingen worden geweigerd. Gelukkig zal deze noodige uitbreiding September 1926 haar beslag krijgen de gemeenteraad van Waalwijk besloot in haar zitting van 18 Dec. 1925 de daarvoor benoodigde gelden op de begrooting te brengen. Een woord van dank, aan dit college, dat instandhouding en uitbreiding van den R.K. Middelbaren Handelsavondcursus mogelijk maakt, is hier zeer zeker op zijn plaats. In verband met deze uitbreiding was de Vereeniging van Leeraren in de Handelswetenschappen te Amsterdam op verzoek van den Directeur dezer school zoo vriendelijk de examens voor hare practijk-diploma's ook te Waalwijk te doen afnemen. Voor den cursus was het een verheugend feit, dat de reorganisatie van de plaatselijke afdeeling van den R.K. Middenstands- bond tot stand kwam. Spoedig kan nu de overdracht van de school in handen van deze vereeniging worden tegemoet gezien, waardoor 't plaatselijk element zijn invloed op den cursus sterker zal doen gelden. Van verschillende werkgevers kwa men aanvragen binnen om inlichtingen betreffende solliciteerende jongelui, een bewijs, dat de school zich begint in te burgeren. Met erkentelijkheid mag worden vermeld, dat door verschillende kantoren de kantoortijd voor de jongere bedienden zóó werd geregeld, dat ze zelfs in den drukken tijd voor en na Paschen vrij regelmatig de lessen kon den volgen. Slechts in een enkel geval kon een werkgever er niet toe overgaan een leerling 2 uur per week verlof te geven voor het volgen van de lessen in een vreemde taal. Leerlingen. Vooral tengevolge van het niet doorgaan van de vervolg cursussen, zooals boven reeds is ver meld, liep het aantal leerlingen iets terug. Begonnen werd in Sept. 1925 met 59 leerlingen, n.l. 41 jongens en 18 meisjes. Op 31 Dec. 1925 bedroegen die getallen resp. 58/40/18 en bij het eindigen van den cursus 44/28/16. Na 31 Dec. verlieten dus 14 leerlingen den cursus, waarvan 2 wegens vertrek naar elders, 6 wegens seizoendrukte, 1 wegens militairen dienst en 5 zonder opgave van redenen. Het aantal leer lingen uit landbouwerskringen vermin derde met 5, wat te bejammeren is, omdat ook voor deze categorie jongelui de school vooral in haar 3 jarigen onderbouw, zooveel nut zou kunnen afwerpen. Naar klas II werden bevorderd 10, 11, naar klas III 16, 11. Het einddi ploma werd behaald door 5,11, terwijl voor klas II, III en einddiploma resp. werden afgewezen 1, 0, 3. De geslaag den, doch ook andere, die de vereischte ontwikkeling bezitten, zullen deel kun nen nemen aan de September a s. te openen vervolgcursussen. IJver en gedrag gaven over het al gemeen reden tot groote tevredenheid. Personeel. Hierin kwam geen wijziging zoodat de samenstelling ervan bleef als in 1924/25 n.l. J. Siemer, Directeur en Leeraar Han delswetenschappen. Mej. L. van Iersel, Leerares Engel- De Echo van bet Waalwyksche en Langstraatscbe Courant. Dit blad verschflnt WOENSDAGENZATERDAG. Abonnementprfls per 3 maanden ƒ1.25. Franco per post door het geheele rtfk 1.40. Brieven, Ingezonden stukken, gelden, enz. franco te zenden aan den Uitgever. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN. Prfls der Advertentiën 20 cent per regelminimum 1.50. Reclames 40 cent per regel. By contract flink rabat. Advertentiën moeten Woensdag en Vrydag des morgens om uiteriyk 9 uur in ons bezit zQn. van „DB EO HO VAN EET ZTJIDEN". ROMAN VAN REINHOLD ORTMANN. 24) Regine snelde naar de keuken, waaruit al heel gauw verleidelijke koffiegeuren tot de aanwezigen doordrongen en het kleine ge zelschap, dat daarna om de groote ronde kof fiepot vereenigd zat met een schaal goudgele boterkoeken daarnaast, lachte en schertste op zulk een zorgeloos opgewekten toon, alsof er niets dan, louter feeststemming en zonne schijn op aarde bestond. Zoo snel was nog nooit een middag voor bijgegaan, zoo onverwacht was voor Inge borg nog nooit de schemering ingevallen. De dominé werd door ambtsbezigheden naar zijn bedehuis teruggeroepen en toen deze afscheid nam, hoorde Ingeborg dat Valentin During- lioffen den volgenden dag reeds weer naar de hoofdstad moest vertrekken. Hy had slechts twee dagen verlof kunnen krygen en liy was/ te plichtsgetrouw, om ook maar een ondeelbaar oogenblik in verzoeking te komen zyn verlof eigenmachtig te verlengen. Nauweiyks een kwartier na het vertrek van den dominé, hield ook de ouderwetsche equipage van het landgoed Lindow voor de onderwyzerswoning stil en thans viel ook voor Ingeborg aan een langer verblijf niet meer te denken. Een ernstige, bijna—treurige stemming had zich opeens van allen meester gemaakt, die in het gezellige kamertje by- een waren en iets van die vage vrees scheen hen terneer te drukken, die in de harten der menschen doordringt, wanneer men op het punt staat afscheid van elkander te nemen voor langen, onbepaalden tijd. „Wilt u als herinnering aan dezen dag tenminste niet een paar bloemen uit onzen tuin meenemen, juffrouw Wallroth?" vroeg Valentin, toen zy na zyn moeder en zuster ook hem de hand tot afscheid reikte. Het is wel reeds tamelyk donker buiten, maar ik zie toch nog wel kans een bouquetje voor u samen te stellen, zoo goed en zoo kwaad als het gaat." Zy nam zyn aanbod dankend aan en bleef aan zyn zyde terwyi hy in het kleine tuin tje van het eene perkje naar het andere liep, om de mooiste bloemen, die hy kon ontdek ken, voor haar te plukken. „Welk een heerlijke, onvergetclyke dag is dit voor niy geweest!" zeide liy zacht. „Met een geheel leven vol arbeid en eenzaamheid zou ik deze kostelyke uren niet te duur be taald achten." „U mocht u vandaag wel gelukkig gevoe len, mynheer Duringhoffen," antwoordde In geborg hartelyk, „het was inderdaad de be looning voor uw zeldzame opofferende kin derliefde, die u heden in ontvangst mocht nemen." j Ily had zich zoo ver voorover gebogen, dat zy zyn gelaat niet konf zien; maar zy hoor de, hoe zyn stem zachtjes beefde, toen hy qa een korte pauze antwoordde: „Ik had een gevoel, alsof al het goede my plotseling ten deel zou vallen. Het beste echter u zult my stellig niet verkeerd begrypeu, juffrouw Wallroth het beste van alles was echter uw welkom bezoek. Ik zal my by de herin nering daaraan nog verheugen, wanneer u dezen heerlyken Pinksterdag al reeds lang vergeten zult hebben." „Ik zal dezen dag stellig niet vergeten," antwoordde zy, terwyl zy het eenvoudige, doch smaakvolle bouquet van hem aannam. „En ik hoop, dat wy nog menigmaal gelegen heid zullen hebben, ons gemeenscliappelyk over dezen dag te verheugen." j Valentin Duringhoffen schudde mismoedig het hoofd. Och, daarginds in de stad is alles zoo geheel anders. Wat ben ik daar vergele ken by u? De kringen, waartoe u behoort, zullen immers nooit de myne zyn." Zy stonden by het open tuinhek en de oude bediende van Lindow met zyn gryze haren had reeds de hand aan het portier. In geborg voelde een intens verlangen om haar metgezel op zyn laatste woorden met iets hartelijks en bemoedigends toe te spreken maar de juiste uitdrukking voor datgene, wat zy gevoelde, wilde haar niet zoo snel te binnen schieten als de omstandigheden het fejtelyk geboden. /-pat, ligt in uw eigen hand," zeide zy al leen maar. „Wanneer u dat nieuwe genees middel gevonden zult hebben Zy stokte plotseling; want zij was boos over haar eigen onhandigheid, die iets ge heel anders over haar lippen bracht, dan zy in werkelykheid had willen zeggen. Duringhoffen echter antwoordde, terwyl hy voor een laatste afscheid een buiging voor haar maakte, op zonderling veranderden toon„Ik weet wel, juffrouw Wallroth, dat men de waarde van een man alleen beoor deelt naar zyn behaalde resultatenschitte rende resultaten bereikt men alleen, wan neer arbeidskracht en geluk samenwerken en het geluk is een factor, waarmee meni in de wetenschap evenmin rekening kan houden als in het gewone leven, vooral wanneer men, zooals ik, nu niet bepaald tot de Zondags kinderen behoort. Ik wensch u van harte een voorspoedige reis en goeden nacht!" „Goeden nacht!" riep zy terug. Maar het was onzeker, of hy haar groet boven het dichtslaan van het portier nog gehoord had. Met een diep smartelyk gevoel in haar hart leunde Ingeborg in de zachte kussens van het rytuig achterover. Zy voelde zich plotseling zoo onbeschryflyk eenzaam en ver laten en terwyl zy op dezen stillen vreed zame n lenteavond door de diepe schemering voortreed, vloeiden groote heete tranen over haar wangen, veroorzaakt door een leed, over welks ware natuur haar jonge ziel zich nog geen rekenschap wist te geven. Den volgenden morgen vroeg reeds nam Valentin Duringhoffen bewogen afscheid van moeder en zuster, om naar de treinlialte te wandelen die byna op twee uur afstand van het dorp was gelegen. Hy verzekerde hen glimlachend dat het voor hem bepaald een genot was, dezen korten afstand te voet af te leggen; want zy hadden onder geen voor waarde mogen weten, dat zyn overgebleven contanten hem de luxe van een rytuig niet meer permitteerden. Een klein eind weegs vergezelden zyn moeder en Regine hem nog; daarop nam hy voorgoed afscheid, totdat een kromming van den weg de achtergeblevenen en haar wuivende zakdoeken aan zijn oogen onttrok. IliJ schreed thans rustiger voort, met opgeheven hoofd en hoog opgericht, alsof hy zich juist door een energieke inspanning van zijn wil van een onzichtbaren last had be- vryd. In groote bochten slingerde zich de straat weg, dien hy moest volgen, door het lachen de landschap. Thans liep zyn weg vlak langs een donker bosch, in welks dicht beblader- de toppen de morgenwind geheimzinnig fluis terde en ruisclite. Niemand behalve de jonge ehemiker volgde heden dezen weg en slechts het geluid van een ergens in de buurt grazen de troep runderen scheen te willen bewyzen, dat niet alfe leven in het rustige landschap uitgestorven was. Toen Valentin de laatste uitloopers van het bosch reeds naderde, meende hy iets wits tusschen de gryze berkenstammen te bespeu ren maar het voorwerp interesseerde hem niet verder, integendeel wendde hy zyn blikken voor de laatste maal achterwaarts, om den slanken kerktoren, die vanaf dit punt voor het laatst zichtbaar werd, een wee- moedigen vriendelyken afscheidsgroet toe te knikkenj Daarop ging hy verder en keek eerst dan ten prooi aan de grootste verrassing om hoog, toen hy zich door een heeriyke, zachte, eenigszins aarzelende stein by zyn naam hoorde roepen. Op een grooten, met mos be groeiden steen tusschen de eerste ryen hoo rnen zag liy Ingeborg Wallroth in een flat teus wit zomerjaponnetje als een lieflyke sprookjesverschyning voor zich staan. Zy had haar arm om een der slanke stammen geslagen, omdat de gladde oppervlakte van den steen haar slechts een onzeker houvast gaf en zy keek in zulk een bekoorlyk meis jesachtige verwarring op hem neer, dat het hera| waariyk wel te vergeven was, dat hem onder den machtigen invloed van deze biy- de verrassing het bloed warmer door de ade ren stroomde. „Juffrouw Ingeborg", riep hy uit, „welk een gelukkige ontmoeting!" Zy liet den stam los, om van den steen af te springen en hem te begroeten, jnaar zy gleed op het door den morgendauw vochtig geworden mos uit en zy geraakte een oogen blik in gevaar op den grond te rollen. Toea breide Valentin Duringhoffen beide armen uit en ving haar op, zoodat zy gedu rende eenige seconden stormachtig ademha lend aan zyn hart rustte. Haar oogen waren half gesloten, haar zoete lippen echter wa ren zoo dicht l>y de zyne zoo dicht, dat hij de machtige verzoeking niet kon weer staan en haar kuste. Het was slechts een vluchtige roes van za ligheid. een plotseling opflikkeren van een hartstocht, die verdween geiyk de flikke ring van een bliksemstraal; maar de zon dige gedachte had zich evenwel in een daad geuit en door niets kon deze daad ongedaan gemaakt worden door niets! Ingeborg had geen enkele kreet uitgestoo- ten en zy was ook niet yiings op de vlucht geslagen, zooals hy In den eersten schrik over zyn eigen waanzinnige daad gevreesd had. Maar zooals zy daar doodsbleek voor hem stond en hem met groote verwytvolle oogen recht in het gelaat keek, voelde hy zich zoo erbarmeiyk klein en ellendig, alsof hy een der meest verworpenen aller men schen geweest was. „Dat had u niet moeten doen, mynheer Duringhoffen, dat niet!" zeide zy met wee moedige ernst. „Ik wilde u een, genoegen be reiden, mnar u hebt er my slecht voor be loond. Nu is echter alles vernietigd, alles Waarom hebt u dat gedaan?" „Waarom? Ik weet het niet!" riep hy wan hopig uit, terwyl hy met zyn rechterhand zijn hoed afrukte en meb zyn linker als een vertwijfelde wild door zyn haar streek. „Dat ik u liefheb, zOO lief. als een meusch een ander slechts kan liefhebben, dat kan ik toch waariyk niet helpen en ik geloof ook niet, dat dit als een misdaad beschouwd zou kunnen worden, zoolang niemand daarvan iets vermoed had. Nu echter ja, u hebt geiyk wat ik daar gedaan heb, was een slechtheid en ik denk, dat ily daarvoor rnyn leven lang zwaar genoeg zal moeten boeten. Vaarwel Hy wilde wegstormen, maar de klank van haar zachte stem was het, die hem terug hield. (Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1926 | | pagina 1