<s
i
Kristol, Aardewerk, Porcelein, Glas,
Haisbaadelijke Artikelen.
Schoollassclen, Sjhooléluis, Sehrillen enz. enz.
terkaren van Glas- en Aardewerk
C. JACOBS ZN.
S3
De nieuwste Damestaschjes
R. VAN MIL-BOHNEN.
het bezoek der kinderen een verma
nend woord toespreekt en dat de
toestand geen aanleiding geeft tot op-
of aanmerkingen.
Wordt voor kennisgeving aange
nomen.
c. Rapport van de R K. Werklieden
vereeniging over het woningvraagstuk
in de Hank.
Op de eerste plaats is door de
Commissie onderzocht de toestand,
ten tweede is nagegaan de gevolgen
welke in de toekomst van slechte
woningen zijn te verwachten. Vervol
gens is onderzocht naar middelen
welke tot verbetering van dat schreeu
wend euvel kunnen leiden.
Uit het rapport blijkt vervolgens dat
bij 62 woningen een onderzoek is
ingesteld. Arbeiders die in het bezit
zijn van een eigen huisje zijn niet
bezocht.
11 woningen worden bewoond door
een gezin, 38 door twee, 9 door drie
en 4 door vier. Het algemeen oordeel
van de Commissie is dat de toestand
door en door treurig is.
De meeste woningen zijn tegen de
helling van den Dijk gebouwd, dus
in den grond, zoodat de woningen
zeer vochtig zijn en het er over het
algemeen zeer koud in is. Ook licht
en lucht is er zeer spaarzaam of niet,
althans onvoldoende.
Goed drinkwater mankeert zoo goed
als overal. 95 pCt. der menschen zijn
aangewezen op het gebruik van sloot
water.
Over het algemeen zijn de hulzen
van rieten daken voorzien zoodat de
bewoners hun huisraad niet tegen
brandschade kunnen verzekeren.
63 pCt. van de bewoners missen
een kelder en hebben ze er een, dan
moet die onder de bedstede worden
gezocht, zoodat eetwaren daar toch
niet tegen bederf zijn gevrijwaard.
De h uizen zijn algemeen voorzien
van steenen vloeren, de privaten zijn
minderwaardig, terwijl 90 pCt. slechts
de beschikking over een vertrek
heeft, welk vertrek, voor slaap
kamer en voor alles tegelijk dienst
moet doen, direct in verbinding met
de buitenlucht staat. Doet men de
buitendeur open, dan is men in het
vertrek.
Vele gezinnen moeten 's avonds
op den vloer, op een steenen vloer,
hun leger uitspreiden om daarop te
slapen. Zelfs heeft de Commissie het
aangetroffen dat men zulks in de
schuur moest doen en nog erger zelfs
bij de privaat of in den kelder.
Ondanks deze slechte inrichting
zijn de huren van de huizen hoog.
Het gevolg van het gebrek aan wo
ningen is dat het aantal huwelijken
afneemt omdat dit dikwijls moet wor
den uitgesteld bij gebrek aan een wo
ning. Een en ander geeft aanleiding
tot zedelijken achteruitgang.
Nog een gevolg van deze onherberg
zame woningen is. dat de uithuizig
heid hand over hand toeneemt, het
gezinsleven wordt ontwricht en het
herbergbezoek wordt in de hand ge
werkt.
Ergerlijk is het ook dat kinderen
van verschillende sexen, zelfs op rijpe
ren leeftijd, bij elkaar in een vertrek
moeten slapen.
Alles geeft aanleiding tot het in ge
drang brengen van de Christelijke
principes.
Bovendien geeft het alles in een
kamer moeten doen aanleiding tot ge
makkelijker verspreiding bij het heer-
schen van een besmettelijke ziekten.
Zieken kunnen onmogelijk behoor
lijk worden verpleegd omdat de zin
delijkheid in zulke gezinnen dikwijls
ver te zoeken is, wat veelal bijna ook
niet anders kan.
De woningen worden over het ge
heel genomen zeer slecht onderhouden
terwijl het vaak voorkomt dat de huren
ondanks dat alles, nog worden opge
dreven.
Over het algemeen heerscht er dan
ook een sterk verlangen onder de
arbeiders naar eene betere woning en
gaarne zou wat meer huur gegeven
willen worden zoo men een goede
woning zou kunnen krijgen.
De bevolking is finantieel onmach
tig om zelf voor het bouwen van be
tere woningen zorg te dragen.
Een gevolg van de slechte woningen
is ook dat de geest tot spaarzaamheid
zoo goed als geheel is gaan verdwij
nen. Men leeft van den eenen dag in
den andere zonder vooruit te zien
wat kan komen, vaak zelfs alleen
rekenend op overheidssteun.
^Verbetering door particulieren bouw
is niet te verwachten. Van zelf bou
wen komt ook niets meer wijl de loon-
standaard zoo gedaald is, dat de men
schen over het algemeen niet instaat
zijn om de hypotheek enzi regelmatig
af te lossen. Bovendien dreigt hun
steeds het gevaar dat het geld wordt
opgezegd en dan zit men in last.
Wel bestaat er een instelling, de
verzekering Concordia, dat men door
sparen tot het bouwen van een eigen
huisje kan komen, maar voor deze
gemeente brengt dit ook al weer
moeilijkheden mee wijl deze daarvoor
te klein is.
Woningen van overheidswege bou
wen is ook al bezwaarlijk. De Com
missie acht dan nog de landarbeiders-
wet beter doch waar bewezen is dat
men daarmede hier op verschillende
en groote bezwaren stuit, heeft men
nog naar andere middelen ter verbe
tering omgezien en men meent dit
middel gevonden te hebben in het
Gentsehe stelsel. Bovendien heeft dit
stelsel voor dat de spaarzaamheid in
de hand wordt gewerkt en de arbei
ders in het bezit van een eigen wo
ning komen. De gemeente behoeft geen
groote vrees te koesteren voor strop
pen.
De Commissie verzoekt dringend om
spoedig naar een oplossing te zoeken
opdat weldra een einde aan de treu
rige toestanden zal komen.
De Voorzitter zegt dat Burg. en
Weth. voorstellen om het rapport te
doen drukken en dan een afschrift te
zenden aan den Minister en verschil
lende autoriteiten
Burg. en Weth. erkennen dat de
woningtoestanden allertreurigst zijn en
hebben daarom meermalen pogingen
aangewend om daarin verbetering te
brengen. Een bouwcommissie is daar
voor destijds opgericht, maar door
verschillende omstandigheden is men
tot geen resultaat gekomen. Daarop is
een vereeniging gesticht om door mid
del van de landbouwarbeiderswet in
het euvel te kunnen voorzien. Een
stuk bouwgrond is gekocht en op
twee perceeltjes na is dat bebouwd.
Burg. en Weth. meenen dat men in
deze gemeente niet op het Gentsehe
stelsel kan ingaan. Hij althans ziet
daar weinig voordeel in, althans voor
deze gemeente waar overwegend een
landbouw-bevolking woont.
Het middel door de Regeering aan
de hand gedaan door tusschenkomst
van de landbouwarbeiders wet acht hij
veel beter en gemakkelijker. Beter ook
voor de gemeente omdat uit het onder
zoek zelf is gebleken dat de land-
bouwarbeiders het meest behoefte
hebben aan een fatsoenlijke woning
zoodat de meesten dus van de voor
deden die de landbouwarbeiderswet
geeft, kunnen profiteeren.
Weliswaar moet men over een kleine
spaarpot kunnen beschikken wil men
van deze voorstellen genieten, maar
van den anderen kant moet ook be^
dacht worden dat de gemeente er
finantieel slecht bij staat en het dus
niet aangaat om dure woningen te
laten bouwen waaraan men later een
strop zal hebben.
Burg. en Weth. voelen er niets voor
om hier' steenen gevaarten te gaan
zetten waarin men wat kamers heeft
doch waarbij men land of een tuin
missen moet. Men moet bedenken dat
we hier in een landbouwersstreek zit
ten en dan moet men de landbouwers
liefde voor den grond inboezemen
door ze in de gelegenheid te stellen
voor zichzelf in hun tuin wat te ver
bouwen. 's Avonds moeten de arbei
ders gelegenheid hebben om voor hun
zelf boerenwerk te kunnen verrichten.
De heer v. d. Pluijm vreest dat van
de landbouwarbeiderswet wel niet veel
zal komen omreden de voorwaarden voor
die menschen nu direct zoo heel ge
makkelijk nog niet zijn.
Hebben ze een spaarpotje, dan kunnen
ze er van profiteeren, maar dan zijn
ze ook alles kwijt en hebben niets
meer voor de andere zaken die ze even
hard noodig hebben.
De Voorzitter zegt dat Burg. en Weth
een en ander goed hebben nagegaan.
Hij hoopt dat de grondeigenaars die
geschikt bouwterrein hebben dit voor
een zacht, althans voor een billijk
prijsje, beschikbaar zullen stellen. Was
er b.v. de beschikking over een bunder
of twee of drie dan kon men 10 are
voor f250.— verkoopen. Voor het ka
pitaal dat het Rijk via de gemeente
geeft moet de eerste 4 jaar 4'/2 °/o
rente van worden betaald en daarna
58/.o °l0
Hij acht deze wijze voor de gemeente
de aangewezen weg. De menschen
kunnen dan van hun land halen wat
ze voor hun woning moeten opbrengen.
Bemesten kunnen ze den grond met
eigen afval en bovendien vinden ze
in het werk dat ze dan kunnen doen
eenig verzet.
Men moet in aanmerking nemen dat
Dussen geen stad is maar een platte
landsgemeente. Hij voor zich is dan
ook de meening toegedaan dat men aan
woningbouw, zooals men dat in steden
of fabrieksplaatsen aantreft, een groote
strop zou krijgen.
De heer v. d. Pluijm zou accoord
gaan met wat door den Voorzitter is
gezegd, mits men de beschikking maar
had over geschikten grond. Hij voor
zich kan niet indenken dat men voor
4000 a 5000 gulden grond los krijgt
in plaats van f 2500, of men zou al
heel ver den polder moeten ingaan en
dat is ook niet wenschelijk. Men moet
die menschen ook als menschen be
handelen.
De Voorzitter blijft bij zijn meening
dat het niet aangaat om in deze ge
meente een complex woningen te gaan
Ingezonden Mededeelingen.
MIJNHARDT's
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct
Laxeer-Tabletten 60 ct
,o Zenuw-Tabletten 75 ct
Staal-Tabletten 90 ct
Maag-Tabletten 75 ct
Bij Apoth. en Drogisten.
bouwen. Er mag ook wél eens bedacht
worden dat er menschen worden ge
vonden met een inkomen van 50 a 60
gulden en waar nog geen halve cent
wordt gespaard en nu gaat het niet
op om de belasting-betalenden nog
zwaardere lasten te gaan opleggen om
zulke menschen te helpen. Hij voelt er
alles voor om deze menschen te helpen
en wil daar ook alles voor doen maar
dan moet men zelfs mee willen helpen
en niet alles maar alleen op rekening
van de overheid laten aankomen Hij zou
een beroep op de landeigenaars willen
doen om den grond voor een geschikten
prijs, f 2500.— per bunder, van de hand
te doen. Spr. meent dat voor dezen
prijs in den tegenwoordigen tijd wel
land zal zijn te koopen.
De heer Van Dijk zegt dat men niet
mag verwachten dat in de kom der
gemeente kan worden gebouwd. Die
dat wil doen moet heel veel geld voor
den grond over hebben. Naar zijne
meening zou echter goed gebouwd
kunnen worden aan den straatweg of
de Nieuwe Steeg.
De heer v. d. Pluijm weet uit ge
houden besprekingen dat die menschen
gaarne zouden wonen op de plaatsen
als door den heer Van Dijk aangewezen.
De heer Van Dijk meent dat er geen
enkel bezwaar bestaat om in de Nieuwe
Steeg huizen te bouwen. Dat alle men
schen aan een harden weg wonen gaat
toch nimmer.
De heer Van Balkom vraagt of die
weg daar niet te smal is.
Voorzitter. Op den berm van den
weg bouwen gaat niet, men moet er
land kunnen koopen.
De heer v. d. Pluijm wil op de
plaats niets afdingen maar hij vreest
dat men dat land daar nimmer zal
kunnen koopen.
Van Dijk. Dat land leent zich er
anders goed voor. Men zou dan de
huizen overlangs moeten bouwen.
Van der Koppel. Onlangs werd daar
nog f4000 voor geboden maar men
wilde er nog niet eens met één oor
naar luisteren inplaats van met twee.
Zou mgn het land kunnen onteigenen,
dan betaalt men nog f 6000. Zoolang
men geen f 10.000 komt bieden, heb
ben ze geen ooren. Die landeigenaars
kijken niet wat in het belang van de
gemeente is, die houden alleen hun
finantieel voordeel in het oog.
Van Dijk. Ik geloof dat als er zoo
eens gepolst wordt, men toch wel wat
land zou kunnen koopen.
Van der Koppel. Ik geloof het niet
hoor, men zal overal nul op rekest
krijgen.
De Voorzitter vraagt of het geen
aanbeveling verdient om een Com
missie te benoemen die zal nagaan
op welke wijze het best zal geholpen
kunnen worden. Intusschen zal ook
aan de Regeering het rapport worden
opgezonden en gevraagd om in de
oplossing van dit moeilijk vraagstuk
tegemoet te komen.
De gemeente zelf kan niet ingrijpen
wil men althans geen groote stroppen
op gaan loopen.
Nogmaals wil hij verklaren dat
Burg. en Weth. gaarne erkennen dat
er ingegrepen moet worden om tot
betere toestanden te komen, maar
daarbij zal dan bedacht moeten wor
den dat men dan onderscheid moet
maken tusschen de verschillende cate-
goriën van personen. Er zijn nu een
maal menschen die nooit geholpen
kunnen worden.
De heer Hermans zou Burg. en
Weth. in overweging geven met ver
schillende landeigenaars eens te onder
handelen.
De Voorzitter vreest dat dit ver
keerde gevolgen zou hebben wijl men,
zoodra wordt gehoord dat het voor de
Gemeente, Provincie of Rijk is, dan
nog een duitje bij de prijzen doet. De
landeigenaars beschouwen de zaak
niet uit een oogpunt van philantropie
maar uit een zakelijk oogpunt iets wat
hun weer niet kwalijk is te nemen.
Van der Koppel. Men heeft gezien
wat men heeft moeten betalen voor
dat perceeltje land van den heer Loeff
dat we noodig hadden voor het bou
wen van de school en dat was nog
wel minderwaardig land. Dat dat stukje
van zijn perceel afging maakte de
rest absoluut niet minderwaardig.
Voorzitter. Gehoord de besprekin
gen zal het 't beste zijn dat ieder voor
zich eens uitziet naar geschikt en
goedkoop terrein.
Van der Pluijm. Als de gemeente in
het bezit is van schikkelijk land, zul
len er beslist komen die zich zoover
kunnen helpen én die méken dan weer
voor de anderen plaats zbodat er dan
toch in ieders geval wordt geholpen.
Voorzitter. Er zijn nu nog nog twee
perceelen disponibel maar die moeten
tegen f 10.000 per bunder betaald
worden.
De heer v. d. Koppel blijft vreezen
dat men geen geschikt terrein zal krij
gen dan tegen hooger prijs.
De Voorzitter zegt het eens te zul
len probeeren of hij van den heer
Dekker een perceel kan koopen.
Van der Koppel. Ik ben bang dat
ge daarin niet zult slagen.
Berm. Kan de Voorzitter met den heer
v. d. Koppel niet eens onderhandelen.
Van der Koppel. Ik heb daarvoor
geen geschikt land.
Voorzitter. Indien de heeren eens
iets hooren, dan houd ik mij voor
alle inlichtingen aanbevolen.
Hermans. Voor de andere arbeiders
komt er dan voorlooig niets van.
Voorzitter. Neen, maar men krijgt
dan vanzelf eene opschuiving. Er is
hier maar een fabriek en nu willen
wij die wel zooveel als maar mogelijk
is steunen maar ons er voor opofferen
gaat niet. Worden de landarbeiders
geholpen, dan worden vanzelf ook de
andere arbeiders geholpen.
2. Begrooting en rekening van het
Burgerlijk Armbestuur.
De ontvangsten van de Rekening
hebben bedragen f 1099.18, de uitga
ven f 9155.01, zoodat deze sluit met
een batig slot van f 144 17.
De begrooting sluit met een bedrag
aan ontvangsten en uitgaven van
f 115193.
3. Benoeming van een lid der Com
missie van Toezicht op het Lager
Onderwijs wegens periodieke aftre
ding van den heer A. B. van Gooi.
De heer Van Gooi wordt met alge-
meene stemmen herbenoemd.
4. Opmaken van een voordracht
ter benoeming van leden van het
College van Zetters wegens aftreding
van de heeren A. v. Honsewijk en F.
van der Pluijm.
Worden benoemd tot eerste candi-
daat in de vacature v. Honsewijk de
heer G. Verhoeven en als tweede
candidaat de heer J. Vermeul
In de vacature F. v. d. Pluijm wordt
als eerste candidaat benoemd de heer
F. v. d. Pluijm en als tweede candi
daat de heer M. Heere.
5. Aanvrage kosten verbouwing
Bijzondere Lagere School Wijk C.
Voorzitter. Aan de Meisjesschool
moet een kleine verandering worden
gemaakt. De ramen zijn zoo klein dat
geen voldoende lucht en Jicht de
lokalen kan binnendringen. De kosten
voor verbetering daarvan zijn geraamd
op f393. Deze verandering had reeds
eerder moeten geschieden maar is tot
nu toe uitgesteld. Volgens een des
kundige die in het college van Burg.
en Weth. zitting heeft, is de raming
der kosten beslist niet hoog.
Van der Koppel. Die ramen zijn
beslist veel te laag.
Wordt besloten de gevraagde ver
andering aan te brengen.
6. Subsidieerlng autobus onderne
mingen.
De Voorzitter deelt mede dat van
de onderneming De Allad een verzoek
is ingekomen om subsidie, terwijl in
een vorige vergadering eenzelfde ver
zoek van de onderneming Onze Dienst
is besproken.
De burgemeester van Almkerk heeft
Burg. en Weth. van de gemeenten
Eethen en Dussen uitgenoodigd om
deze gelegenheid gezamenlijk onder
het oog te zien omdat hij in de bus
sen voor deze streek een groot alge
meen belang ziet.
Burg. en Weth. van deze gemeenten
waren unaniem van oordeel dat alles
moet worden gedaan om de bussen
te laten rijderi. De Provincie erkent
zulks ook en geeft daarom subsidie
In de vergadering is besloten om bij
de gemeenteraden voor te stellen om
'/3 subsidie te geven van de provincie.
Iedere gemeente geeft dus een derde
van een derde, niet voor een bepaalde
bus maar voor alle bussen. Wordt
door de Provincie aan de een of
andere onderneming geen subsidie
gegeven, dan zullen Burg. en Weth.
van de betreffende gemeenten nog
maals in vergadering bijeen komen.
Nog is besloten om geen voorwaar
den te stellen zulks in verband met
eene bespreking gehouden met den
Kantonrechter en den ambtenaar van
het Openbaar Ministerie. Eerst waren
deze wel van meening dat bepaalde
voorwaarden moesten worden gesteld,
doch later zijn ze daarop terug geko
men. Er komen hier van de drie
ondernemingen dan ook zoo goed als
nooit klachten.
De Voorzitter zegt in deze verga
dering te hebben medegedeeld dat men
hier, als Almkerk en Eethen wel sub
sidie geven, wellicht wel van gedachten
zou veranderen.
De heer Middelkoop vraagt of de
gemeenten Almkerk en Eethen definitief
besloten hebben om subsidie te ver-
leenen.
De Voorzitter zegt zulks officieus
te hebben vernomen, officieel nog niet.
De heer Van der Koppel meent dat
hij in de Heusdensche courant gelezen
heeft dat men in Eethen in deze nog
een afwachtende houding heeft aange
nomen. v
De heer Hermans zegt in „De Echo*
van vanmorgen gezien te hebben dat
wel besloten is om subsidie te verleenen.
Van der Koppel. In Almkerk is ge
sproken om slechts aan een onderne
ming subsidie te verleenen.
Voorzitter. Wij kunnen de kwestie
nog wel eens aanhouden, dan kan men
nader zien.
Aldus wordt besloten.
Bij de rondvraag wijst de heer Berm
erop dat, doordat de deur van een
garage geregeld tegen een paal van het
electrisch net slaat, de ballonnen stuk
worden geslaan. Wordt de paal een
meter of halve meter verplaatst dan is
reeds in het euvel voorzien. Nu zijn.
er al zeker zeven zoodoende kapot
geslaan.
De Voorzitter zegt toe met den monteur
daarover te zullen spreken.
De heer Hermans wijst er op dat ge
sproken is om achter bij de haven een
petroleumlantaarn te plaatsen. Volgens
zijn zoon kan daar veel voordeeliger
een paal aangebracht worden en op het
electrische net worden aangesloten.
De Voorzitter acht dit de beste weg
en zal ook daarover spreken.
De Voorzitter deelt mede dat de
heer A. v. d. Pluijm, secretaris van
de Commissie inzake de Landbouw
arbeiderswet, met het oog op zijn
vertrek naar het buitenland, als zoo
danig ontslag heeft genomen.
Daarna gaat de raad over in geheim
Comité.
ADVERTENTIëN.
Juist, MUZIEKHANDEL,
Grootestraat Waalwijk.
Alle soorten Gramaphoons,
Pathéfoons en Platen,
Cithers, Mandolines en Fluiten
met handleiding,
Occarino's, Mondorgels en
Harmonica's,
Beneden alle' concurrentie
door ons te leveren,
Steeds de nieuwste en keurige
GRAMAPHOON-PLATEN,
&gelsche Edison Bell-Naalden
5 platen bespeelbaar,
Zeer zeker het BESTE en
GOEDKOOPSTE ADRES.
Nergens zulk een groote keuze.
Billijke prijzen.
H <0
U
X J
u
X ft
9 -O
S O)
Prima merken
Sigaren, Sigaretten,
Tabak en Pijpen.
ZEER VOORDEELIG ADRES IN:
Voor het nieuwe leerjaar
vanaf 49 ets. tot de duurste soorten.
Wij zijn speciaal ingericht voor het
voor bruiloften en partijen.
CB N
C/i S
Q
N
00
to
co
