DE ECHO VAN HET ZUIOEN.
„De prima Ballerina"
Fietstochten
BEN TURPIN
BEZOEKT
WITTE BIOSCOOP.
No. 45. Zaterdag 4 Juni 1927. 50e Jrg.
DERDE BLAD.
STORMRAMP.
Oproep van het Nederlandsch
R. K. Huisvestingscomité.
Wederom is het R. K. Huisvestings
comité, opgeschrikt door den Storm
ramp van 1 Juni, genoodzaakt zich in
actie te stellen ter leniging van den
nood, die, zooals de eerste berichten
luiden, zeer groot is. Met hetzelfde
vertrouwen als bij den Stormramp
van 1925 en den Watersnood van
1920 wenden wij ons thans wederom
tot liefdadig Nederland met het ver
zoek ons Comité in zijn hulpactie te
steunen.
Ons Comité heeft zich onmiddellijk
in verbinding gesteld met burgemees
ters en Pastoors der geteisterde streken
alsook met het Bestuur van het Oranje-
Kruis en zullen alle maatisegelen geno
men worden om tot eeii doelmatige
steunverleening te komen ongeacht tot
welke gezindheid de slachtoffers be-
hooren.
Mogen milde giften ingewacht aan
het adres van het Ned. R. K. Huisves
tingscomité Zuid Willemsvaart 103,
's Hertogenbosch Gironummer 34348,
ons en liefst zoo spoedig mogelijk, in
staat stellen den noodigen steun te ver-
leenen.
Het Dagelijksch Bestuur van het
Ned. R. K. Huisvestings-Comité.
L. S.,
Het dagelijksch bestuur van hel Ned.
R. K. Huisvestings-Comité te 's-Herto-
genhosch is heden in spoedvergadering
bijeengekomen en heeft besloten door
zijne afdeelingen in hel geheele land
eene geldinzameling te doen houden
ten behoeve van de door de nieuwe
stormramp getroffenen, gelijk het co
mité ook deed bij de stormramp in
Borculo en Noord-Brabant. Het Comité
is voornemens geheel op dezelfde wijze
als dit bij den jongsten watersnood is
geschied samen te werken-* met een
eventueel lichaam, dat heiast zou wor
den met een nationale inzameling, zoo
dal dus de door het comité in te zame
len gelden ten slotte terecht zullen ko
men in een eventueel te vormen natio
naal fonds.
De afdeelingen van het R. K. Huis
vestings-Comité worden door dit be
richt voorloopig uitgenoodigd alle
voorbereidingen voor een geldinzame
ling te treffen, terwijl haar schriftelijk
nadere instructies zullen worden ge
zonden.
Het Dagelijksch Bestuur van het
Ned. R. K. Huisvestings-Comité.
DE NIEUWE STORMRAMP
IN DEN ACHTERHOEK.
DEELNEMING VAN DE REGEERING.
Bezoek van Prins Hendrik en
Minister Kan.
Weer is Oost-Gelderland in rouw en
ellende gedompeld. Nauw waren de ge
volgen van den ramp, welke Borculo
voor twee jaar trof, te niet gedaan, of
een nieuwe orkaan is over het Ooste
lijk gedeelte van ons vaderland neerge
streken. Het is wel opmerkelijk, dat de
cycloon, welke.Woensdagmiddag heeft
gewoed, weer bijna dezelfde streken
heeft getroffen .Ging hij toen over Bor
culo, thans nam hij zijn weg iets Ooste
lijker, langs het stadje Groenlo, over
den afstand van Lichtenvoorde tot
Neede.
Booinen werden ontworteld, pannen
vlogen overal van de daken. In grooten
angst vluchtte men in de huizen. Een
voerman die een wagen varkens ver
voerde, werd het eerste slachtoffer. De
wagen werd rondgeslingerd en de voer
man, Geerkink genaamd, tegen den
muur van een huis gesmeten. Zoo snel
als de wervelstorm was aangekomen,
zoo snel was hij ook weer verdwenen.
De menschen kwamen naar buiten, nog
angstig of nieuwe onheilen dreigden.
Op het gekerm van den man namen zij
dezen op en droegen hem een huis bin
nen. Hij bleek verschillende ernstige
heenfracturen te hebben bekomen en
was bloedend verwond aan het hoofd.
Ook een.vrouw bekwam een diepe
hoofdwonde.
In de gemeente Lichtenvoorde, waar
onder ook valt de Lievelder weg, schat
men het aantal huizen, dat schade heeft
hekomen, op ongeveer 70. Niet minder
clan 33 boerenhuizen zijn zoo vernield,
dat zij voor bewoning niet meer ge
schikt zijn.
Op initiatief van den burgemeester,
den heer Van der Laan, is hier ook
reeds een steuncomité in het leven ge
roepen.
Wanneer wij de bevolking te midden
van deze ruine aan het werk zien, om
alles wat nog waarde heeft uit de puin-
hoopen bijeen te zoeken, dan staan wij
voor hetzelfde raadsel: de gelatenheid,
waarmee deze het wel zware lot dragen.
De dooden en gewonden in de
omgeving van Groenlo.
In de omstreken van Groenlo zijn 3
dooden, 1G zwaar gewonden en tallooze
gewonden als slachtoffer van den
ramp. Met behulp van ziekenauto's en
alles wat maar gewonden vervoeren
kon, waren zij van heinde en verre
hierheen gebracht. De namen der drie
slachtoffers zijn: de 20-jarige G. Spiek-
ker, ongehuwd, de 35-jarige J. Papen,
gehuwd en de 52-jarige H. Brink, ge
huwd. De eerste en de laatste werden
dood onder de puinhoopen vandaan ge
haald, terwijl Papen zwaar gewond in
het ziekenhuis aankwam en kort daar
op overleed.
Het geteisterde Neede.
Het Zuid-Oostelijk deel van het dorp,
hij het station moest er verschrikkelijk
aan gelooven. De groote textielfabriek
der Firma Ter Weeine Zoon, waar
300 man werkt, werd grootendeels ver
nield en van de omliggende arbeiders
woningen bleef niet veel meer over.
Ook hier toonde de lornade zich in al
zijn felheid, hetgeen wel blijkt uit het
aantal slachtoffers. Er zijn te Neede
twee dooden te betreuren, n.l. een 13-
jarig dochtertje van den spoorwegcon
ducteur van Zandwijk. De houten nood
woningen, waarin de familie van Zand
wijk gehuisvest was, werden van den
grond opgeheven en de lucht in gesla
gen. Het meisje, dat alleen thuis was,
vluchtte den spoordijk op, doch werd
toen door een goederenwagen, die dooi
den storm werd voortgedreven, over
reden. Het tweede slachtoffer is de tim
merman Wormmeester, werkzaam op
de groote textielfabriek. "Buiten deze
slachtoffers zijn er in Neede nog 24 ge
wonden, die naar de ziekenhuizen in
de naaste omgeving te Lochem, Eiber
gen, Enschede en Deventer vervoerd
zijn. Het aantal woningen, dat te
Neede werd verwoest, bedraagt onge
veer 140, hetgeen wel een indruk geeft
van den omvang van de ramp.
Gisterenavond is de Commissaris der
Koningin in de Provincie Gelderland,
Baron van Heemstra, overal ter plaatse
den toestand, reeds wezen opnemen.
Vanuit Deventer zijn gisternacht,
vrachtauto's, beladen met materialen
voor het oprichten van noodwoningen
aangekomen. Hedenmorgen is men on
middellijk begonnen met het houwen
van barakken, om den dakloozen een
onderdak te verschaffen.
De verwoestingen in en om
Lichtenvoorde.
Een der correspondenten van het
Persbureau Vaz Dias, heeft een bezoek
gebracht aan Lichtenvoorde en Lievel-
de. De burgemeester de heer A. J. van
de Laar deelde hem het volgende mede:
„Nadat de wervelstorm eenige malen
0111 den kerktoren had gecirkeld zonder
dezen evenwel te treffen, ging hij ach
ter de Vereenigde Fabrieken langs over
eenige huizen, waarvan de daken wer
den afgerukt en neergesmeten. Hierna
trok de wervelstorm over het tot de ge
meente Lichtenvoorde behoorende
gehucht Lievelde, waar liij
vreeselijk heeft huisgehouden.
Het eerst werd hier een huis getrof
fen, waarin zich vijf personen bevon
den. Een hevig gekraak werd gehoord
en van het huis bleef niet veel meer
dan een puinhoop over. Wonder boven
wonder werd niemand ernstig gewond.
Dertig boerderijen, waaronder eenige
pas gebouwd zijn, werden door den
wervelstorm verwoest. Zij vielen als
kaartenhuizen in elkaar. In totaal zijn
te Lievelde zeventig woningen ver
woest. Groote boomen knapten als lu
cifershoutjes af en kwamen hoven op
de huizen terecht. Van de grootsche
eikenlaan bleef niet veel over. Alle
hoornen zijn gevallen.
Op een der landwegen fietste een
jongen. Toen hij in de verte de wervel
storm zag naderen, stapte hij van zijn
fiets en hield zich vast aan een boom.
De boom knapte, toen de jongen mid
den in den wervelstorm zat, ter halve
hoogte van den jongen af. Hij werd zelf
opgenomen en een eind verder neerge
smeten. Zijn jast en vest werden hem
afgerukt en waren nergens meer te
vinden. Zijn fiets kwam eenige honder
den meters verder terecht. I)e jongen is
er vrij goed afgekomen en is niet ern
stig gewond.
Lievelde biedt een troosteloozen aan
blik. Met moeite baant men zich een
weg door stukken afgerukt hout, bal
ken, kalk, puin, steenen, enz. Van
groote boerderijen staat hier en daar
nog een enkele muur en overigens is
alles verwoest. Van een boerderij staat
nog een muur en een schoorsteen,
waaronder een totaal verwrongen for
nuis.
HULPVERLEENING.
25.000 van het Oranje Kruis;
20.000 van het Nationaal
Steuncomité Cycloonramp van
Borculo.
Naar het Haagsche Aneta-kantoor
verneemt, heeft het Oranje Kruis 25.000
gulden beschikbaar gesteld voor eerste
noodleniging. Verder is aan het Roode
Kruis medegedeeld, dat het bedrag
van 20.000 van het Nationaal Steun
comité Cycloonramp Borculo, dat nog
bij het Roode Kruis berustte, als over
schot van het geld, dat voor Borculo
was ontvangen, eveneens mag worden
besteed voor eerste noodleniging.
De Voorzitter van den Gezondheids
raad dr. N. M. Josephus Jitta is met
den hoofdinspecteur dr. Terburgh
naar het terrein van de ramp vertrok
ken.
Gisteravond zijn twintig marechaus
sees uit het depót te Apeldoorn naar de
geteisterde streek in den Achterhoek
gezonden.
Vanwege het departement van oorlog
is aan den commandant van het regi
ment genietroepen opgedragen, van
daag een officier te jenden naar het ge
teisterde gebied, ten einde ter plaatse
na te gaan, welke hulp vereischt wordt,
en naar mate van zijn bevinding zich in
verbinding te stellen met den comman
dant over de verder door de genie te
verleenen hulp.
Naar aanleiding van den oproep van
het Roode Kruis zal van heden af tij
dens de vertooningen der revue door
het gezelschap-Henri ter Hall in het Ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen
te 's-Gravenhage ten behoeve van de
slachtoffers van den ramp in den Ach
terhoek worden gecollecteerd.
De directie van het revue-gezelschap
besloot hierin met een gift van 500
voor te gaan.
Tal van gemeenten hebben reeds tot
oprichting steunco'hiité's besloten.
H. M. de Koningin, de Prins en Mi
nister Kan hebben de geteisterde streek
bezocht.
Noodweer boven Zeeuwsch
Vlaanderen.
DinsdagmiddagheeftbovenZeeuwsch-
Vlaanderen, meer speciaal in de om
streken van Axel, Terneuzen. Sluiskil,
Philippine, Westdcrpe en omgeving,
een noodweer gedurende eenige tien
tallen minuten gewoed, zooals er
sedert jaren slechts weinige zijn ge
kend.
De veldgewassen hebben ontzettend
geleden. Groote partijen vlas en gra
nen werden tegen de aarde gelegd.
Schade werd berokkend aan gebou
wen en woningen. Van eenige houten
gebouwtjes werder de daken o. m.
finaal afgerukt en in het kanaal geslin
gerd.
Verschillende boomen, telegraaf- en
telefoonpalen werden uitgerukt o'
tegen den grond gelegddaken wer
den gehavend pannen weggeslingerd
kortom; een schade welke nog niet
is te overzien, is op vele plaatsen
aangericht.
Een schuur ingestort.
Een landbouwschuur, waarin zes
menschen voor het noodweer schuil
den, zakte in. Twee van hen, de ar-
beiders v. d. Wijngaard en Wolfert
werden vrij ernstig gewond. Eerstge
noemde bekwam een gebroken dijbeen,
de andere borstkneuzingen. In som
mige straten bleef nagenoeg geen en-
keJe woning; zonder gebroken ruiten.
In één straat zijn meer dan 400 ruiten
vernield. Tal van boomen zijn ontwor
teld. Het onweer duurde niet langer
dan ongeveer een kwartier.
De velden vernield,
De velden rondom de buurt Stop-
peldijkerveer, werden zwaar door den
striemenden hagel geteisterd. Heele
perceelen gerst en aren werden ge
knakt, vlasakkers ontredderd, aardappe
velden tot scharwinkel gegeeseld.
boonenvelden ontbladerd, kortom alle
vrucht leed erg. Moestuintjes liggen,
geradbraakt. Veel jong fruit werd van
de boomen gegrist. Boomen staan
half bladerloos. Een uur na de stugge
bui kon daar de grove hagel nog met
schoppen worden opgeschept.
Kind gedood.
Te Tholen is het 14 jarig zoontje
van Christ, de Jong door den bliksem
getroffen en gedood.
Ingezonden Mededeelingen.
Het Doorzitten bij Wielrijden, een door
de zon verbrande Huid, Schrijnen en
Smetten verzacht en geneest men met
Doos 30, 60, Tube 80 ct. PUROL
PROVINCIAAL NIEUWS.
Waalwijk, 31 Mei 1927.
Gezondheidscommissie.
Ter Waalwljksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen is verschenen het jaar
verslag der gezondheidscommissie
zetelende te Waalwijk, over 1926. Wij
ontleenen daaraan 'tvolgende:
Algemeene beschouwingen.
Voor zoover de beschikbare gegevens
ons tot eene beoordeeling in staat
stellen, meenen wij den gezondheids
toestand in ons ressort in 1926 gunstig
te mogen noemen. In de gemeente
Waalwijk kwamen nu en dan gevallen
van roodvonk voor, overigens werden
epidemische ziekten slechts sporadisch
waargenomen.
De bevolking bedroeg op 31 Dec.
1926, 48299 zielen, tegen 47976 op het
einde van het vorige jaar zijnde dus
een toename van slechts 326. Het aan
tal geboorten, inclusief de levenloos
aangegevenen, was 1340, zijnde per
1000 inwoners 27.4, tegen 28 4 in het
vorige jaar.
In de verschillende gemeenten liepen
deze cijfers nogal uiteen. Voor Waal
wijk was dit 26 27, Loon-op-Zand
Kaatsheuvel 34 87, Dongen 31.90,
Raamsdonk 30 36, Dussen 26.48, Was
pik 22 63, Sprang—Capelle 25.95,
's-Gravemoer 17.55. Hieruit blijkt, dat
iet geboortecijfer het hoogst is in die
gemeenten, waarin de bevolking het
meest in de industrie haar bestaan
vindt (Loon-op Zand, Dongen), terwijl
het lager is in de gemeenten, waar
men zich meer op den landbouw toe-
egt. Deze conclusie geldt echter niet
voor Waalwijk, waar het geboortecijfer
merkelijk minder is dan in de beide
andere genoemde industrieele gemeen-
ten en wat te meer opvalt, wijl ook
vorige jaren een zelfde ongunstige
verhouding te zien geven.
Het aantal sterfgevallen was 524. per
1000 inwoners 10.84, tegen 10.77 in
925 Slechts 77 kinderen stierven in
het eerste levensjaar, zijnde 5 74 per
100 levend geborenen, hetgeen weder
om belangrijke vermindering beteekent,
daar het in 1925 nog 6.86 bedroeg.
Geneeskundige Armenverzorging.
De geneeskundige armenverzorging
werd in de verschillende gemeenten
van ons ressort voldoende waarge
nomen. Klachten hieromtrent kwamen
bij de Commissie niet in,
Van den Voorzitter van den Gezond
heidsraad ontving de Commissie het
verzoek een onderzoek in te stellen in
welke gemeenten van ons ressort
een schoolarts was aangesteld. Uit dit
onderzoek bleek, dat in de gemeenten
Waalwijk, Loon op zand en Raams
donk de gemeente-geneesheeren met
deze functie waren belast. De instruc
ties, in hoofdzaak de bepaling bevat
tende, dat op geregelde tijden de lagere
scholen moesten worden bezocht, wer
den mede aan genoemden Voorzitter
opgezonden.
Drinkwatervoorziening.
Behalve de gemeente Waalwijk, die
zich reeds vanaf het jaar 1902 in het
bezit van een drinkwaterleiding mag
verheugen, en de gemeente Dussen,
waar deze nog tot de pia vota behoort,
zijn al de gemeenten van ons ressort
aangesloten aan de drinkwaterleiding
Noord-West-Brabant. De gemeentebe
sturen hebben de bepaling in de bouw
verordening opgenomen, dat alle wo
ningen, die op hoogstens 25 M.
afstand van de buizen der waterleiding
liggen, daaraan moeten worden aan-
Zaterdag en Zondag
(DE SCHELE) 38441
in de
Tweeden Pinksterdag
onder leiding van Watten ll2Wtkt\
Het Watt-Orkest in volle werking.
gesloten, tenzij de bewoners kunnen
aantoonen, dat zij op andere wijze over
deugdelijk en onschadelijk drinkwater
kunnen beschikken. In de gemeente
Waalwijk kan de aansluiting algemeen
genoemd worden.
In Loon op Zand was op 1 Januari
1927 het aantal aansluitingen 766, in
Dongen 624, in Raamsdonk 791, in
Waspik 332, in Sprang Capelle 511,
in 's Gravenmoer 131. |n de vier laatst
genoemde gemeenten wordt vooral
door de bewoners der buitenwijken nog
gebruik gemaakt van vaart-, sloot- en
regenwater en van welpompen. In de
gemeente Dussen zijn, een enkele uit
zondering daargelaten, geen welpom
pen aanwezig, zoodat daar uitsluitend
vaart-, sloot- en regenwater als drink
water wordt gebruikt. Een drinkwater
leiding zou in 'n zeerdringende behoefte
voorzien, doch de tot'stand koming
daarvan zal, naar het zich laat aanzien,
noggeruimen tijd op zich laten wachten.
St. Antoniusfeesten.
De jaarlijksche St. Antoniusfeesten
beginnen op Zondag 12 Juni. Maandag,
den feestdag van den Patroonheilige,
begint de noveen en wordteen plech
tige H. Mis met assistentie opgedragen.
Voorts zijn Dinsdag en Woensdag de
speciale bedevaartdagen uit geheel
Brabant. Ter herdenking van het 25-
jarig bestaan der Broederschap wor
den bijzondere plechtigheden aange
kondigd.
Kruisboogsport.
Zaterdag j.l. hield het Kruisboog
schuttersgezelschap „De Eendracht"
gevestigd bij den heer L. Leijtens zijn
jaarlijksch Koningschieten.
De Voorzitter heette allen welkom en
zette verder uiteen dat elk lid recht heeft
op 20 pijlen, welke verschoten worden
in 4 series. Na dit inleidend woord
van den voorzitter neemt de strijd een
aanvang met het volgende resultaat:
J. Hombergen, L. Leijtens en H.
Bergmans 87 punten, zoodat tusschen
deze' drie gekampt moest worden, elk
met 3 pijlen. De uitslag wasI Hom
bergen 13, L. Leijtens 13 en H. Berg
mans 12. Kamp tusschen J. Hombergen
en L. Leijtens: J. Hombergen 13 en.
L, Leijtens 12, zoodat J. Hombergen
welverdiend als Koning uit 't strijdperk
trad
De Voorzitter reikte onder een toe
passelijk woord den nieuwen Koning
het eereteeken over, de hoop uitspre
kende, dat hij zich ook Koning zal too-
nen op de eerstvolgende concoursen.
Dhr. J. Hombergen dankte den voorz.
voor zijne woorden en beloofde zijn
best te zullen doen om de hoop van
den voorzitter te bevredigen.
De heer M. Schoofs roemde de
prestaties van den schutter, die na
herhaalden kamp als overwinnaar heeft
gezegevierd, terwijl de heer L. Leijtens
meende, wijl hij tot het laatst toe in
den kampstrijd heeft gestaan, ook een
woordje te mogen spreken en den
nieuwen Koning gelukwenschen te
moeten bieden, bezegeld met een
glaasje op de gezondheid van den
nieuwen Koning.
Lang bleef men nog gezellig bijeen.
Muziekfeesten te Kaatsheuvel.
A.s. Zondag zullen de Liedertafel
.Oefening en Vermaak" en de Har
monie „St. Crispijn" deelnemen aan
het festival der G I.M.K. te Kaatsheuvel.
Polderbestuur.
In de plaats van wijlen den heer
C. van Tuil is de heer L. v. Woensel
benoemd tot lid van het Polderbe
stuur van den Binnen- en Buitenpolder
van Baardwijk.
N.V. Lederfabriek van den Assum-
Kanters te Dongen.
Oprichters: J. van den Assum, par-
ticulier, G. F. P. van den Assum, le
derfabrikant, mej. C. A. M. van den
Assum, particuliere mej. J. M. J. van
den Assum; particuliere en mej. P. A.
M. van den Assum, particuliere, allen
wonende te Dongen. Doelhet
exploiteeren eener lederfabriek, den
handel in huiden, leder en looistoffen
en het deelnemen in aanverwante be
drijven, alles in den meest uitgebrelden
zin des woords. Duurtot 1 Jan.
1957. Kapitaal: f 150000 verdeeld
in 150 aandeelen aan toonder van
f 1000, waarvan 48 aandeelen bij de
oprichters zijn geplaatst. De volstorting
pari der geplaatste aandeelen is
geschied door inbreng in de vennoot
schap door de oprichters onder meer
van de huizen met lederfabriek. ge
bouwen én getimmerten en erf te
Dongen, met al de tot gemelde fabriek
behoorende machinerieën, werktuigen
en gereedschappen. Bestuur: een
directie, bestaande uit ten hoogste 2
directeuren, al dan nietonder toezicht
van één of meer, doch ten hoogste 3
commissarissen. Voor de eerste maal
benoemd tot directeur de oprichter G.
F. P. van den Assum, voornoemd.
Niéuw invoertarief in Noorwegen.
Op 14 Mei is in Noorwegen een
nieuw tarief van Invoerrechten voor
loopig in werking gesteld, waarin het
Storting echter nog wijzigingen kan
aanbrengen, zoodat de eventueel te
veel of te weinig betaalde rechten dan
nog gerestitueerd of nagevorderd zul
len worden.
De posten voor schoenwerk onder
letter c. welke onder anderen omvat
chevreau schoenwerk en waarvan het
recht kronen 4 50 bedroeg en dat
onder letter d. omvattende boxkalf-
schoenwerk, waaraan het recht kronen
2 bedroeg, is onder één groep samen
gebracht met kronen 4.20 per K G.
De 50 pet. toeslag zal behouden
blijven, de grondtoeslag denkelijk te
gen 1 juli vervallen.
Kartel van vacheleerfabrikanten.
Op 27 Mei heeft te Breda een ver
gadering van vacheleerfabrikanten
plaats gehad, welke zeer druk bezocht
was en een geanimeerd verloop had.
Een ontwerp-statuten voor een te
stichten vereeniging „De Nederl. Le
derunie" werd ampel besproken. Hoe
wel de kartel nog niet definitief tot
stand gekomen is en er nog geen ab
solute beslissing werd genomen, kan
die toch spoedig tegemoet gezien
worden. V. v. d. S.
Gemeenteraadsverkiezing te Waalwijk.
De verkiezing voor den gemeente
raad heeft van de 13 leden 8 leden
in den raad gebracht die betrokken
zijn in de schoen- en lederindustrie,
n.l. een Iederfabrikant, 3 schoenfabri-
