at ten VAM HET TIME!
B. J.K0LDEWEIJ, Architect
Op Vrijdag 2 Maart 9tS*« flvonds 8 uur
HET SIEREN VAN BOUWWERKEN.
No. 18. Woensd. 29 Febr. 1928. 51e Jrg.
TWEEDE BLAD.
PROVINCIAAL NIEUWS.
WAALWIJK, 29 Febr. 1928.
Propagandavergadering
R.K. Fabrieksarbeidersbond.
Een blik in de toekomst.
Zal de Nederlandsche Schoen
industrie zich centraliseeren
De afdeeling Waalwijk van den R.
K. FaoneicsaroeidersOond hield Maan
dagavond 8 uur in de groote zaal van
den GtldenOond een propagandaver-
gadering, waardij als spreker optrad
de heer Fr. van Brussel, lid van hei
Hoofdoestuur.
Voorzitter Passier opende de verga
dering mei den Chrislelijken groei.
Spr. verklaarde, dal men loi deze ver
gadering was gekomen naar aanleiding
van de voorgevallen feilen den laai
sten lijd en die tot nadeel strekken
van den arbeider.
Hij wijst op het contract dat men
onlangs den aroeider ter onderteeke
ning heeft voorgelegd. Helaas, door te
weinig medeleven met de organisatie
waren de arheiders genoodzaakt dai
contract te teekenen.
Veel, zoo zegt spreker, moeten we
nog in onze aroeidsioestanden verbe
teren en dat is mogelijk, zoo de
arbeiders zich krachtig aaneensluiten.
Hilvarenbeek kan men tot voorbeeld
nemen. Wat men daar heett bereikt is
ook in Waalwijk mogelijk. In Hilva
renbeek waren de patroons aanvanke
lijk te koppig om het collectief con
tract te teekenen, en zij dachten met
uitsluiting de organisatie te kunnen
overrompelen. Maar de georganiseer
den scnaarden zich toen als één man
achier net Bestuur der organisatie met
als resultaat, dai men na vier weken
strijd de overwinning behaalde.
Hoe staat Waalwijk daar tegenover?.
Waalwijk, de z.g. hoofdstad van de
schoenindustrie, welke slechte toe
standen heerschen hier nog? In een
ingezonden stuk in „Ue Echo van het
Zuiden" schreef men weliswaar dat
de arbeiders er op vooruit zijn ge
gaan. Maar hoe? Zeker, de patroons
keeren nog uit bij huwelijk en over
lijden, maar ze hebben 't in hun hand
om morgen aan den dag vrij uit te
gaan en daartegen hebben wij stelling
te nemen. D'r zijn nog meer onbillijk
heden in de arbeiderswereld en 't is
daarover dat collega v. Brussel hier
komt spreken.
Spr. drukt z'n leedwezen uit over
d<- matige opkomst. Hij noemt dit in
de huidige omstandigheden een treu
rig verschijnsel. Paus Leo XIII zaliger
sprak over „onverdiende ellende"
maar het is een „verdiende ellende
als de arbeiders geen gehoor geven
aan de roepstem van Leo Xlll.
Met deze inleiding gaf de Voorzitter
het woord aan den heer Fr. van
Brussel, lid van het Hoofdbestuur.
De heer van Brussel, begint met de
opmerking, dat het hoog tijd wordt
dat de arbeidersklasse gaat begrijpen,
waarom zij ter wereld is.
Spr. wil daarom spreken over de
toekomst der R.K. Vakbeweging.
Met zijn rede hoopt spr. te berei
ken, dat men ook in de Langstraat
zal krijgen mannen met strijdbare na
turen en een R.K. uitgesproken ge
drag.
't Laatste zegt spr. laat in Brabant
nog zeer veel te wenschen over.
't Is eigenlijk onbegrijpelijk dat men
uit de laatste jaren zoo weinig heefi
geleerd. Daarom is het noodig het
doel en wezen der vakorganisatie nog
eens te repetëeren.
Spr. heeft het twijfelachtig genoe
gen gehad tegenwoordig te zijn bij de
conferentie met den Rijksbemiddelaar
Mr. Aalberse en eenige Waalwijk
sche schoenfabrikanten. Hij heeft daar
kunnen beluisteren, welke mentaliteit
er hier heerscht.
Deze. valt zeer te betreuren, temeer
waar de R K. organisatie ook met
andere werkgevers te doen heeft en
waar de arbeidsverhouding 50 pCt.
beter is dan in de Langstraatsche
Schoenindustrie.
Mengaf ons de benaming van
„raddraaiers" aldus spr. maar
die heeren daar moeten oppassen dat
hun nog niet eens andere raddraaiers
voor oogen komen.
Spr. erkent dat ook hier eenige
goede werkgevers zijn, als deze voor
zich weten een macht van goed ge
organiseerde Roomsche arbeiders.
In het Noorden, zegt spr. kan men
zich moeilijk indenken, dat hier de
verhoudingen nog zoo scheef zijn
dat men nier met moeite vrij kan
krijgen voor 't vervullen van ernstige
plichten ais begrafenis enz. Wij ken
nen dit in het Noorden iviet.
Het doel der Vakorganisatie wordt
nsg maar al te weinig begrepen. Te
weinig wordt er ook nog gestreden
voor de verwezenlijking der Chris
telijke ideën.
Deze Christelijke ideën zijn nog
geen gemeen goed geworden vandaar
dien titanenstrijd.
De vrijheid dan den arbeider is
slechts een papieren-vrijheid, hij is
wederom slaaf sedert het kapitaal
hoogtij viert.
Waarom, zoo vraagt spr., moeten
ons goede bedoelingen steeds worden
gelaakt
't Doel van den menschelijken ar
beid moet voorop staan, maar dit
wordt beperkt door de grenzelooze
zelfzucht der menschen van onze
dagen.
Dit vindt volgens spr. z'n oorzaak
in 't verkeerde inzicht omtrent ar
beidsrecht en eigendom.
Het economisch verkeer is gewor
den een strijd van ongelijke verhou
dingen.
Herstel en evenwicht zijn slechts mo
gelijk indien allen geleid worden door
eenzelfdcn geest.
De VaKOcweging heeft een wereld-
hervormenae taak.
Spr. schetst dan in 't kort de evo
lutie van den arbeid en de ontwikke
ling der geestesoeweging, waaruit ten
slotte de vakvereeniging gegroeid is.
t Christendom bracht ae waarde
van den arbeid. Vroeger was ae
arbeid ook zielscultuur en gat hij in
noud aan 't leven. Spr. wijst dan op
de nasprekende getuigenissen van den
arbeid als zielscultuur, zooals de ka-
thedralen, e. a. Maar toen d- eerste
vormen van monopolie zich open
baarden met een beperking van den
arbeid kwam de arbeider langzamer-
hand in isolement.
in dezen tijd is de beteekenis van
den arbeid ais zoodanig achteruit
gegaan.
Toen er nog geen vakbeweging
was, waren de toestanden allerwegc
zeer treurig. Veel is er reeds door de
vakorganisatie bereikt.
Spr. geett dan een opsomming van
ncigeen reeds bereikt is en wijst
vooral op de zoo gunstige arbeids
voorwaarden in vele industna als dc
Brouwerijen, de Papier-industrie enz.
waar de arbeiders minimum loonen
verdienen van f 3Ü per week en een
premievrij pensioenfonds hebben.
Hier hebt ge nog voordeeien be
nouden, zegt sprmaar tracht ze te
Ochouden en te verbeteren. De werk
gever kan U niet dwingen zoo gij U
ailen schouder aan schouder scnaan
achier uw organisatie.
Men moet met de organisatie der
arbeiders rekening houden.
Steeds verwijt men ons, dat wij
geen idee heooen van den toestand
der industrie. Maar dat verwijt is ten
onrechte. Ook wij kennen zeer goed
de noodtoestanden en de bedrijtsmo
gelijkheden onzer industrie.
Spr. wijst er nog op, hoe de werk
gevers in de woelige dagen van '18
de bureaux der Cnnstei. organisatie»
bestormden.
Nu vergeet men dit weer en schijnt
men ook niet meer het doel van den
mensen te kennen.
God zeide: in 't zweet Uws aan-
schijns zult gij Uw brood eten, maar
er staat niet geschreven, oat men de
aarde aan zich ondergeschikt moet
maken. Wie verstand heeft begrijpt
dit woord in onzen tijd.
Bedrijfsconcentratie.
Spr. zegt geen profeet te zijn maar
't internationaal vergelijkend studie
materiaal inzake bedrijfsconcentratie
neeft hem geleerd dat er van de 350
schoenfabrieken er in de toekomst
geen 100 meer overblijven. Dit is een
gevolg van de rationalisatie en cen
tralisatie der bedrijven.
Zien we maar eens, aldus spr.
hoe de brouwerijen, meelfabrieken
e.a. geconcentreerd werden tot enkele
fabrieken en toch over zeer voldoen
de productie-vermogen beschikken.
De moderne uitvindingen en we
tenschappelijke bedrijfsleiding, heboen
tot werkeloosheid geleid. Het rationa
lisme brengt ook meer meisjesarbeid.
Met betrekking tot het finantieele
gedeelte zegt spr., dat Europa's groote
schuldenlasten bijna niet meer te
dragen zijn.
Spr. haalt dan aan de woorden van
generaal Snijders, dezer dagen gespro.
ken, dat oorlog ontstaat door econo
mische tegenstellingen en kapitalisti
sche manupulatles.
Dan toont spr. aan de kunstmatige
beperking der groot industrie en de
huidige politiek in deze. De hooge
tolmuren werken ad rem op de ont
wikkeling der Nederlandsche industrie.
De handelspolitiek kan de vakbewe
ging niet onverschillig laten,
Spr. belicht ook even het bevol
kingsvraagstuk, dat verband houdt
met de koopkracht van den arbeider
De organisatie heeft ook stelling te
nemen tegen de groote toename van
vrouwelijke arbeidskrachten.
In 't kort raakt spr. dan nog even
aan het onderwijs, medenzeggenschap
en de tegenstelling met de socialisti
sche organisatie.
Spr. zegt, dat Mgr. Nolens in Was-
singhton den 8 uren dag vraagt, ter
wijl er hier practisch nog mee gespot
wordt.
D'r is in eigen land nog veel te
doen.
De arbeider moet weder worden het
middelpunt der produclie, de arbeid
moet worden een zegen voor de
menschheid.
De organisatie vraagt vrijheid en
christendom. Men wil den vrede doch
zal den strijd niet schuwen om het
doel te bereiken.
Spr. wijst ook op de lichtzinnig
heid der jeugd en de bedreiging der
Westersche beschaving vanuit het
Oosten.
zal
in de zaal van HOTEL VERWIEL een lezing met LICHTBEELDEN
houden over
Plaatsbespreking en kaartenverkoop vanaf heden bij Mej. VAN
VELTHOVEN, Sigarenmagazijn.
ENTRÉE I 1.25. HET COMITÉ.
De heer van Brussel besluit zijn
rede met een krachtige aansporing
om propagandist te worden van de
Roomsche Vakbeweging.
Een daverend applaus volgde op
deze met aandacht beluisterde rede.
Voorzitter Passier dankte den spr.
voor zijn mooie rede.
Tot slot sprak nog de Eerw. adviseur
kapelaan Beckmans een kort woord,
Z.Eerw. zegt bij huisbezoek in ge
zinnen te komen waar armoede wordt
geleden en aanhoudende klachten te
nooren vallen over de te lage loonen.
Spr. moet zich dan steeds verbazen
dat dergelijke menschen zich niet or-
ganiseeren en de vergaderingen nog zoo
slecht bezocht worden.
Z.Eerw spoort allen aan om krach
tige propagandisten te worden van den
R.K. Bond, opdat de arbeidsvoorwaar
den ook hier beter worden, want zoo
zegt spr.,de stoffelijke belangen houden
ook verband met de geestelijke.
Voorz. Passier sloot onder dank-
ze££lng de vergadering met den chris-
teiijken groet.
Gemeentezaken.
Naar wij vernemen ligt het in de
bedoeling van het kerkbestuur der
St. Antonius-parochie naast de in de
laatst gehouden raadsvergadering aan
genomen Bijz. Lagere Meisjesschool
een F.öoelachool op te richten, die
met deze één geheel zal vormen,
belden volgens ontwerp van den
Gemeente-opzichter.
Een speciaal opzichter voor
dagelijksch toezicht zal voor den
Douw der school benoemd worden,
waaromtrent reeds onderhandelingen
gevoerd worden.
Naar wij vernemen ligt het in de
bedoeling een openbare raadsvergade
ring te houden op Vrijdag 9 Maart a s.
Naar wij vernemen zullen door
twee particulieren de heeren v. d.
Hammen en Muijs, een woonhuis
gebouwd worden op het terrein der
Diaconie der Ned. Herv. Gem. hoek
Kerkpad. Een voorbeeld ter navolging.
Vertrek Zuster Vreke.
Zuster Vreke, de verpleegster van
het Algemeen Groene Kruis alhier,
heeft aan het Bestuur per 1 Mei a s.
haar ontslag als zoodanig aangeboden.
Bij geruchten vernemen wij nog,
dat Zuster Vreke naar Ned. Oost lndië
zal vertrekken.
In hoeverre deze geruchten juist
zijn, weten we op 't ©ogenblik niet.
Wit-Gele Kruis.
Morgen 1 Maart treedt Zuster Ph.
van Baal in functie bij het Wit Gele
Kruis.
Esperanto.
De Tilburgsche Katholieke Esperanto
Vereeniging zal alhier binnenkorteene
propagandalezing houden met het doel
tot oprichting van een Esperantoclub
te geraken. Uitvoeriger komen wij
hierop nader terug.
Lezing Koldeweij.
De reeks lezingen welke dit seizoen
werden gegeven, zal Vrijdagavond ge
sloten worden met een voordracht
door den Architect Koldeweij, over
het sieren van Bouwwerken".
De heer Koldeweij zal in zijn
voordracht de volgende punten naar
voren brengen.
„De wijze van versleren in de
bouwkunst der Egyptenaren, Assy-
riërs en Middeleeuwers."
De versiering aan de bouwwerken
der Renaissance.
Beeldhouwkunst en schilderkunst
als sierende elementen der architec
tuur.
De drie-eenheid dezer kunsten.
De terugkeer tot de middeleeuw-
sche opvatting noodzakelijk.
Waar en ln hoeverre breekt de mo
derne sierkunstenaar met de traditie
Men zie verder de advertentie in
dit nummer.
Huldiging H.E C.
In het clublokaal, café W.Timmer
mans, Putstraat, hield de Waalwijk-
sche Voetbalvereeniging HEC Zater
dagnamiddag een receptie naar aan
leiding van 't behaalde kampioen
schap harer afdeeling.
Ter receptie verschenen o.a. de be
sturen van WSC, RWB, Baardwijk.
Qdicken de R.K Waalwljksche Gym
nastiekvereniging.
De Voorzitters der diverse veree-
nigingen spraken allen een kort hul
digingswoord.
Bloemstukken werden aangeboden
door Quick, WGV, Baardwijk, RWB,
Vereeniging van Supporters. Voetbal
vereeniging Patronaat Baardwijk en
den eigenaar van het clublokaal den
heer W, Timmermans. De heer L, v.
Adelberg bood de vereeniging een ste
hoekvlaggen aan.
Voorts kwamen nog telegrammen
en andere schriftelijke gelukwenschen
binnen, o.m. van Waalwijks Belang,
„De Echo van het Zuiden", Oranje-
Wit. TSC, Tilburgia en Scheidsrech
ters-Vereeniging, e. a.
Voor Bestuur en leden van HEC is
't een hoogst aangename dag geweest,
vooral ook omdat zooveel zusterver
eenigingen blijken van belangstelling
hebben gegeven.
Bij den wensch, Zaterdag zoo dik
wijls geuit, dat Waalwijk binnen niet
al te langen tijd een 2e klasser rijker
zal zijn geworden, sluiten wij ons
gaarne aan.
Ongeval.
Dinsdagmorgen omstreeks half ne
gen toen de heer Zw Treffers, met
selaar-aannemer alhier, bezig was
werkzaamheden te verrichten aan hei
gebouw der Geldersche Credietveree-
niging, had hij 't ongeluk van de lad
der te vallen en kwam van 'n flinke
hoogte op de steenen in den dam
terecht tusschen dit gebouw en hei
woonhuis van den heer E de Greeff
De man was bewusteloos en bloedde
hevig en een vo irbijganger de land
bouwer Ketels, zag hem in dien toe
stand liggen en bood met den voer
man Pot de eerste hulp.
De dienstbode van de fam. De
Gretff snelde naar Dr. Langemeyer,
die direct ter plaatse was, alsook de
inspecteur van politie, die toevallig
passeerde en om de politie brancard
zond, die echter nog al op zich liet
wachten.
De heer Tr. kwam ter plaatse weer
eenigszins bij kennis en werd per
brancard naar de woning van zijn
zoon vervoerd.
De dokter constateerde lichte her
senschudding, het neusbeen en de heup
gebroken en voorts nog eenige kleinere
kwetsuren.
De toestand van den heer Tr. was
hedenmorgen vrij goed, hoewel de
genezing lang kan duren en de getrof
fene volgende week naar een Zieken-
huis zal moeten worden getransporteerd
speciaal voor de ernstige breuk van
't heupbeen.
Biljartmatch.
Maandagavond j 1. had de biljart
club „Hotel Verwiel" het genoegen in
haar clublokaal te ontvangen de Vugt
sche Biljartclub, teneinde een vriend
schappelijke wedstrijd te spelen.
Gespeeld werd met twee vijftallen
welke het volgende resultaat hadden
B. C. Hotel Verwiel. V B.C.
Brock 80 Vink 50
Kriek 80 Vaessen 55
van Mierlo 80 Claeren 57
v. d. Sanden 80 Kuyoers 66
Spapens 74 Graff 80
van Roessel 60 van Leusden 42
v. Laarhoven 60 - H. Denissen 28
van Zwol 7 Diels 30
Leljtens 21 Linsen 30
Eibers 30 Goulmy 25
572
463
zoodat B. C. „Hotel Verwiel" een
voorsprong heeft van 109 punten.
T. g. t. wordt deze wedstrijd voort
gezet in het clublokaal der V.B.C. te
Vught.
Verbouwing St. Antoniuskerk,
In verband met den steeds sterker
groei der St. Antoniusparochie worden,
naar wij vernemen, plannen over
wogen voor verbouwing en uitbrei
ding der St. Antoniuskerk.
Voor wie een beeije oog heeft zal
dit geenszins verwonderen, want de
St. Antoniuskerk is inderdaad nu
reeds te klein om alle parochianen
van een behoorlijke plaats te voor
zien en wanneer zich de parochie
blijft ontwikkelen, als in de laatste
jaren, dan zal men binnen niet al te
langen tijd wel noodgedwongen tot
verbouwing der kerk moeten over
gaan.
Kruisboogsport.
J.l. Zaterdagavond heeft het Kruis-
boogschuttersgezelschap „Nooit Ge
dacht" alhier, op uitnoodiging van
„De Vriendschap", gevestigd bij den
heer v. d. Westen te Drunen, op de
baRen van laatst genoemd gezelschap
een vriendschappelijken wedstiijd ge
houden, welke door „Nooit Gedacht"
met 25 punten voorsprong op „De
Vriendschap" werd gewonnen.
De serieprijzen werden behaald
door P. van Bavel van „Nooit Ge
dacht" en J. Vrijhoeven van „De
Vriendschap" respectievelijk met 41
en 39 punten in 8 schoten.
A s. Zaterdagavond ten 71/, uur
komt „De Vriendschap" een tegen
bezoek brengen aan „Nooit Gedacht"
in het café van den heer J van
Helvoirt, Putstraat alhier.
Ontslag Directeur T.A.V.EJt.U.
Allen deelt ons van alleszins betrouw
bare zijde mede, dat. de heer J. Sars
alhier ontslag zal nemen als Directeur
van T.A.V.E.N.U.
Chr. jongelings- Vereeniging.
De Christel^ke Jongelings Vereeni
ging „Inmanuëi" te vooim, Besoljen,
hield Maandagavond met hare leden,
begunstigers en genoodigden haar
11e jaarvergadering, in het gebouw
voor Christelijke Belangen.
Te ongeveer half acht was de zaal
geheel gevuld en opende Ds. Slemper
de vergadering met gebed en gaf
daarna de leiding van den avond over
aan den Voorzitter, dhr. B. Titffers.
Nadat door den Secretaris en
Penningmeester respectievelijk 't jaar
verslag en financieel overz.cht was
gegeven, werd de avond in goede
stemming doorgebracht met ernstige
en luimige voordrachten en samen
spraken.
Tusschen de bedrijven door had
men de attentie de aanwezigen nog
op een versnapering te onihaien.
Het geheel had een zeer aangenaam
verloop en weid met een dankwoord
en gebed door Ds. Slemper gesloten.
Zrtffende plechtigheid.
De begrafenis hedenmorgen van
het 11 jarig dochtertje van den heer
Ant. Coppens alhier, vormde eene
irtffende plechtigheid doordat de lijk
baar omgeven was door de leerlingen
harer klasse der Eerw. Zusters, die
op het kerkhof als het ware een eere-
wacht vormden en een treffende
afscheidsgroet brachten aan dii jeug
dige vriendinnetje, dat zoo jong reeds
aan den schoot der aarde werd toe
vertrouwd.
Ongeval.
Zaterdag moest de heer A. J. alhier
met zijn auto voor een kind uitwijken
en kwam daardoor met kracht tegen
een boom terecht.
De auto werd zwaar beschadigd,
doch persoonlijke ongelukken kwa
men niet voor.
De spoorlijnoverweg nabij Raamsdonk.
Op de volgende vragen van het
Tweede Kamerlid, den heer Braat
Is het den minister bekend, dat bij
de directie der spoorwegen het voor
nemen bestaat om de bewaking van
den drukken spoorlijnoverweg van
den weg 's Hertogenbosch—Gcertrui-
denberg, bij wachtpost 16 van de
spoorlijn 's Henogenbosch—Lage
Zwaluwe, nabij Raamsdonk, op te
heffen terwijl daar gemiddeld per dag
ongeveer 1700 fietsen, 7 800 voet
gangers, 150 auio's en 100 wagens of
karren passeeren
Is de minister bereid te vorderen,
met het oog op de a.s. verbetering
van ons wegennet, en de daaruit voort
vloeiende toeneming van het gebiuik
van dien weg, en vooral met het oog
op de algemeene veiligheid van weg
gebruikers. daar deze weg ter plaaise
bovenvermeld een zeer scherpe bocht
heeft die 't uitzicht ernstig bemoeilijkt,
dat de bewaking daar worde gehand-
haaft
heeft de minister van Waterstaat
geantwoord
1. De directie van de Nederlandsche
Spoorwegen heeft voor den overweg
bij K M 17,241 van den spoorweg
's Hertogenbosch—Lage Zwaluwe ont
heffing gevraagd van de verplichting
tot afsluiting van den overweg.
2. Omtrent dat verzoek zal worden
beslist na een in den a.s. zomer te
houden telling van het verkeer over
dien overweg.
CAPELLE Een dezer dagen had
bijna een aanrijding plaats aan den
Hoogevaartschen overweg tusschen
een landbouwerskar en de personen-
trein komende uit de richting Waspik.
De landbouwer K. uit Kaatsheuvel
wilde met zijn wagen de spoorbaan
oversteken, toen de trein op vrij
corten afstand naderde. Door bet
terstond remmen van den machinist
kon de aanrijding voorkomen worden.
T^gen K is proces-verbaal opgemaakt.
NIEUWS
UIT KAATSHEUVEL.
Kaatsheuvel 29 Febr. '28.
Aanbesteding.
Door architect N. Snijers is voor
rekening van het bestuur van het Kon.
Muziekgezelschap „Euphonia" aan-
besteed het verbouwen der concertzaal
met bijkomende werken uitslag:
C. Michaël Zn., Vrijh.-
Cappel f 6430.-
L Luxemburg, Kaatsheuvel f 64 0.—
A. Molenschot f 6380
A. Zwaans, f 5322.—
Het werk is niit gegund.
Gevallen.
Mej. S. in de Hilschestraat kwam
Maandag met een mand waschgoed
óp zoodanige wijze van een trap te
vallen, dat zij voorzien moest worden
van de laatste H H. Sacramenten.
Plotseling gestorven
Terwijl het 9 jarig meisje van F. v.
S. Zaterdag nog frisch en gezond naar
oonopzard ging. was zij Zondag
avond reeds overleden.
Onderwijzer.
