1753
1928
Q(rk Ij
Bil BOOM
ipen doen.
geen PM. nergeien.
üssmw: s'n t r,,p' «rs.t,nu ars
N'v'A°m"TltT
Jji pCaab van yewvne iabxüt!
«aantal sub-commissies al geruimeu tijd
aan de voorbereiding en onlangs werd
een voorloopig programma gepubli
ceerd dat er zijn mag!
Het begint al op Woensdagavond
a.s. wanneer de K.M. Academie bet ge
schenk der burgerrij wordt aangebo
den. Een stoet van bijna alle Bredasche
Vereenigingen en dat zijn er vele!
met alle zangers en alle muziek
korpsen trekt dan naar het Gebouw;
11a afloop komen allen terug naar de
Groote Markt, waarna de muziekkorp
sen wandelingen door de stad maken
en een ervan of de zangers een
concert op de verlichte Markt geven.
Donderdags zullen mei konongebul-
der en een vroege reveille de militaire
feesten geopend worden. Mochten de
nieuwe klokken van het door de burge
rij aan de stad geschonken carillon
reeds zijn aangekomen dan worden
dezen iden -ochtend ingeluid, mede ter
begroeting van de reünisten die om
halfelf aan het versierde station wor
den afgehaald. Men verwacht er onge
veer 000! 's Avonds concerten en popu
laire openluchtbals op markten en
pleinen.
Vrijdags wordt in de Groote Kerk
omdat zij zoo talrijk zijn, hoofdza
kelijk voor de reünisten en enkele ge
nood igden een feestrede gehouden
zijn ei* feesten op bet Academieterrein
en is er 's avonds een gala-avond in de
zalen van bet pas zoo keurig gerestau
reerde Concordia.
I11 de stad wordt dan voor en door
de burgerij gefeest als Donderdags;
men verwacht dat vele straten on win
kels versierd en extra verlicht zullen
zijn. In het Valkenberg, Breda's mooie
park, en op de Groote Markt worden
schitterende verlichtingen aangebracht
Muziek wordt zeer overvloedig gege
ven, dus de stad zal in feestroes zijn
De Zaterdag zal evenwel de voor
naamste feestdag worden voor Breda
naars en de vele bezoekers die uit verre
omgeving worden verwacht. Dan toch
zal er 's namiddags een optocht door
de stad gaan zooals Breda en waar
schijnlijk liet geheele land nimmer aan
schouwde. Bovendien gaat er 's avonds
een gondelvaart door de singels, is er
groot vuurwerk. Een en ander afge
wisseld en opgeluisterd door muziek,
alsmaar muziek!
Zondags worden er den gelieolen dag
overal concerten gegeven met tot slot
een lichtstoet; en 's. middags trekt dan
vermoedelijk de mooie optocht nog
maals uit.
Voor dien optocht, de clou der fees
ten, bestaat een plan aan welks uit
voering bijzondere zorg wordt besteed.
De elite der stad. werkt met de overige
burgerij samen 0111 dit deel der feesten
schitterend-te doen slagen! De ont
werper ervan. Mr. Baron Speyart
van Woerden, hield Maandagavond j.I.
in Concordia een lezing erover, die,
door velen bijgewoond, een succes
werd.
Bijna 700 personen en ruim 200 paar
den zijn er noodig om in 10 groepen,
evenzooveel tijdperken vormend, weer
te geven de geschiedenis van het Kas
teel van Breda waarin de K.M.A. nu
sedert 100 jaren gevestigd is.
De kosten dezer feesten worden be
streden door een gemeentelijke sub
sidie eu uit de vele bijdragen der bur
gers van Breda.
De grootste luister zou evenwel aan
de festiviteiten worden bijgezet wan
neer H. M. de Koningin gedurende die
dagen een bezoek bracht aan de stad en
de Academie, doch van Haar komst is
„officieel" nog niets bekend.
„zullen houden als het goede, dat zij
„van de Moederkerk en hare hoog
„gewaardeerde Herders 3) sedert zoo-
„vele jaren hebben genotenen dat
„zij in de parochie van Weebosch in
„ruimte mate zullen terugvinden, wat
„zij in de parochie van Bergeljk
„('t Loo) verliezen".
J. PANKEN, Pastoor.
geen vertrouwen
dat wij gedurende meer dan
anderhalve eeuw en in steeds
toenemende mate tabak vervaar
digen en daarmede voorzien, een
steeds grooter wordend aantal
rookers
praatje over een „welsprekend deskun
dig1 rapport", verschenen onder de aus
piciën van den heer W. Lulofs, direc
teur der G.E.W., Amsterdam en ge
baseerd op cijfers en gegevens verza
meld in1924. Het ware wel
zoo voorzichtig geweest, de deskundig
heid van dat rapport voorloopig
wat minder hoog aan te slaan,
Joseph CuijpersCiviel—Inge- j want een ander deskundige, de direc-
nieur, architect van de Kathedrale t?ur deT ENE-M., die de Brabantsche
kerk van Sint Bavo te Haarlem. eIectriciteits-toestanden toch wel min
jan Stuljt: de bouwmeester van de stens z0° g°ed zal kennen als de Am-
nieuwe groote dekanale Kerk te Val-1 s1.erdamsche heer Lulofs, is het. met
kenswaard. I diens conclusies volstrekt niet eens.
2) Volgens missive vanwege het |)at deert evenwel niets; de lezer van
Departement van Justitie 1ste afd. C. I "T)e T(degraaf" heeft zonder eenig na-
no. 308 d.d. 30 November 1907 is der bewijs en> °P Seza£ den „speci-
door een product
te leveren dat door zijn kwaliteit
voldoet aan de hoogste eischen
was het mogelijk, onze positie
175 jaren lang te handhaven
en gestadig te versterken.
U kunt het bekomen bij Apoth. en Drogisten in
doozen van 30 en60ct. en in tuben van80ct
zullen de geur
en smaak van onze tabakken ten
volle bevredigen.
Echte FriescheHEEREN-BAAI
van den H. Gerardus Majella te de I Trouwens het, is „De Telegraaf" er
Weebosch". I '''i.jk ba ar heelemaal niet om te doen
3) 1846 Joannes van den Tillaart, iets aan too»en. Zij had haar rap-
geb. te Erp den 27en Maart 1802, I P°rt-praatje over te hooge tarieven in
overleden in 1892 den5den Augustus' 1!l24 slecllts noodig om te dienen
om 4 uur namiddag. I a's aanloopje voor haar artikel over
1892 |ordanus van Krieken, geb. te I "de dure P N-E M.-aanleg" in het num-
Boxtel den 27en Juli 1848, overleden I mer van Do"derdag 13 September,
in 1906 om 3 uur namiddag. I)e sPe<dale verslaggever heeft een
1906 Wilhelmus Franciscus Renders, I ',ezoek gebracht aan Geertruidenberg
geb. te St. Oedenrode, 30 Nov. 1860. n nog "een ha,f lulr na aankomst had
den „de spraakzame lieden in dit oude
INGEZONDEN STUKKEN I v?stingPlaatsje" hem in de geschiede-
(Bulten verantwoordelijkheid der Redactie). nis van de centrale ingewijd. Daarna
„De Telegraaf' en de P.N.E.MIieeft biJ no£ een* fluks „hier en daar
Den laatsten tijd wordt er in onze I te gisteren gelegd» en hoorde
Provincie door eenige in het duister L stukken en brokken
wroetende elementen, blijkbaar geliol-1 p a? (on a en tl|d m
6 1 Brabant nog al eens onderwerp van
gesprek is en dat. door sommige ver
bitterde lieden het millioenendraina
pen door een of ander obscuur scri-
bentje, die zijn pen voor een handvol
rijksdaalders veil heeft, in een van
tijd tot tijd verschijnend pamflet een
heftige campagne gevoerd tegen liet
Provinciaal Electriciteitsbedrijf en de
Provinciale Overheid.
Hetzij uit angst voor den strafrech
ter, hetzij omdal men de verachting
vreest van ons goede en eerlijke Bra
bantsche volk, worden zoo zorgvuldig
mogelijk verborgen gehouden de na-
wordt genoemd.
Dit is geen badinage, lezer! Dit zijn
de eigen woorden van den specialen
verslaggever, die op deze wijze de eer
ste klas bronnen aangeeft, waaruit de
Telegraafwijsheid omtrent den duren
I'.N.E.M.-aanleg is geput.
De praatjes der „spraakzame lieden"
de verhalen der „verbitterde lieden",
van financiers, schrijver en druk! voer^T omdiH-^nM
ker van bovenbedoeld pamflet, dat met fl]lt0(.r<;ikemie daar vaninzag, «n tot
spraakje van den Commissaris der Ko
ningin, waaruit een paar idiote, door
(O. Praem.) secrelaris van Z.D.H. Mgr.
Heijlen, bisschop van Namen, de
plechtigheid als ceremonlarius leidde.
KERKNIEUWS.
Mgr. Dr. B. Eras,
Protonotarius Apostolicus A .Lp.
De plechtige installatie te Tilburg.
Met grooten kerkelijken luister heeft
gisterenmorgen in de kapel van het
St. Joseph-gasthuis te Tilburg de in.
stallatie plaats gehad van Mgr. dr. B.
Eras tot Protonotarius-Apostolicus. De
procurator van het Doorluchtig Neder-
landsch Episcopaat te Rome wenschte
niet dat aan deze plechtigheid een
openbaar karakter zou worden ver
leend en daarom had hij alleen zijn
bloedverwanten uitgenoodigd om te
genwoordig te zijn bij de bevestiging
in de hooge waardigheid, hem door
Z.H. den Paus geschonken.
Om tien uur gistermorgen ving de
plechtigheid aan meldt de Mdrn. In
vol ornaat deed Mgr. Diepen zijn in
tocht omringd door een stoet van
koorknapen en gevolgd door den
nieuwen protonotarius Mgr. Eras en
de priesters assistenten. Het koor der
zusters zong het Ecce Sacerdos toen
de pontificale stoet de kapel binnen-
trok.
Overeenkomstig het liturgisch cere
monieel werd de nieuwe protonotarius
met de hem verleende waardigheid
bekleed, waarbij door den secretaris
van het Bisdom 's Hertogenbosch den
zeereerw. heer M. v d. Ven de be-
noemingsbulle werd voorgelezen.
Na de installatie droeg Mgr. Eras
een pontificale H. Mis op, waarbij de
hoogeerw. heer Tarcisius Bootsma
Het Sint Gerat dus Kerkgebouw
te De Weebosch Bergeijk
Bedevaartplaats
I. Exterieur.
Dit kerkgebouw is in geelgrijzen
steen gemetseld en met roode Hol-
landsche pannen gedekt. De voorgevel
s geflankeerd door twee klokketoren-
jes, het voorportaal is eigenaardig en
werkelijk keurig sierlijk. Het rustige
en in verhoudingen juiste front is
geornamenteerd met drie veelkleurige
tegelpaneelenhet middelste tegelvlak
stelt ons den Heiligen Qerardus
Majella voor met opschrift: „Ora pro
nobis", de beide andere vermelden
het jaar van den bouw der kerk
„ao Dmni 1907".
Te midden der eenvoudige woningen
maakt dit geheel in deze landelijke
omgeving een prachtig rustig effect.
Zoowel.... den pelgrim, die via
indhoven en Eersel komt, wil ik
angs de kleurrijke heidevelden en
stemmig donkergroene bosschen ge
leiden binnen deze bedevaartskerk
als den vroombiddende, die komen
zal via Valkenswaard, Bergeijk
angs groene weiden en vruchtbare
akkers.... terwijl de heilaanbrengende
dennengeur te^enwaalt.
11. Interieur.
De machtige kolommen, waarover
de halfronde bogen zich welven, ver
deelen dit bedehuis in een ruime
middenbeuk en twee zijbeuken. Het
halfronde gekoepelde priesterkoor sluit
zich prachtig aan. ook het netjes in
frissche kleuren geschilderde plafond
met de eveneens geschilderde kappen
en balken. De pijlers (d.w.z. de bui
tenwanden) zijn van goudgeelkleurige
(sier)steen, ook de buitenvlakken der
bogen. Bij den aanzet der bogen in
de kolommen zijn twee lagen gemet
seld van blauw verglaasden steen. De
24 hooge rondboogvensters in het
middenschip der kerk, alsook de
andere lichtgevers zijn met stemmig
gekleurd glas in lood bezet.
Langs een der torens bereikt men
het ruime zangkoor, en onder den
anderen toren bevindt zich het Sint
Gerarduskapelletje een punt van
attractie voor de bedevaartgangers om
daar te getuigen van hunne devotie
en dankbaarheid jegens den geliefden
Volksheilige. In deze genadekapel
komen zij nederknielen die duizenden
uit alle rangen en standen, uit alle
streken van ons bisdom. Vooral op
de feestelijke Zondagen in de October-
maand. Met vertrouwen en liefde zien
zij op naar de beeltenis van Sint
Qerardus Majella. Zij zijn bezield met
een heerlijk diep geloof, dat dient
geprezen en waarvoor God dient
gedankt te worden. Sint Gerardus
>ewljst aan ons volk steeds weldaden.
Die de voorspraakvan den H. Gerardus
nroepen, ondervinden zijn invloed
De lengte van dit kerkgebouw is
plm. 27 Meter, de breedte 12 Meter
De twee torentjes zijn ongeveer 20
Meter hoog.
Er is met de kerk van Weebosch
een bedehuis gesticht, dat in den
eenvoud van conceptie in overeen-
stemming is met het nederig karakter
van den modernen Wonderdoener St.
Gerardus, onder wiens bijzondere
bescherming dit heiligdom is gesticht.
In het nauwgezet streven naar de
niets ontziende kwaadaardigheid de
eer en integriteit aanrandt van de
vooraanstaande mannen die in het ver
leden en heden hun beste krachten voor
de electrificatie der Provincie hebben
gegeven.
Getrouw aan de nobele tradities
niets gemotiveerde conclusies wordm
getrokken, ziedaar de armzalige'' gege
vens waaruit de vruchtbare pen van
den specialen verslaggever met benij
denswaardige virtuositeit een sensatie
der Nederlandsche journalistiek heeft van 11 wo™.
,i„ „n«. I artikel van 14 kolom weet te to over en.
Tn het nummer van Zondag 16 Sep-
wederom een
de pers van, alle richtingen, op een en-
kele uitzondering na, tot dusverre ge-1 tember'wördTdan" o"a.
weigerd aandacht te schenken aan deze
anonieme lastercampagne.
Thans echter komt ook „De Tele
graaf" een duit in het zakje doen. Het
fantastisch verhaal opgedischt over
zandkaravanen en p...ssende paarden.
Of dit uit een ,;spraakzame" dan wel
uit een „verbitterde" bron komt, kan
niet worden vastgesteld. Natuurlijk
moet den lezer ook nog eens worden
gesuggereerd, dat de P.N.E.M. tenge-
1 f r, I vo,£e van malversaties voor een bedrag
nadien zelf niet geheel afkeeng bleek (lat iu <le tonnen Hep -g y^ateelé, J
zuiverheid der nen en de harmonie I Amsterdamsche sensatieblad dat in 't
der vu houdingen, wordt eere gegeven I tamelijk compromittante gezelschap
aan Hem, Die in wondere harmonie I van een Van der Stel zoo heftig tegen
van maat, getal en gewicht, alles heeft I ,]e gascorruptie te velde trok en kort
geschapen.
„De geloovigen gevoelen zich thuis i Van nraktiiken die het in andprpn onn I «»-
in deze St. Gerarduskerk het hoogste haakte heeft zoo het heet een speci i ui "Pe g!?af' 1 goed weet'
wat te bereiken is in kerkbouwkunstL» verslaggever naar Noordbrabant l w 1 Gn te weten' dat
dat men de kerk betredende, gestemd monden ?e&i èh de o ntrent het miUi X"- ™d<™ek eenar Staten-Com-
wordt tot bidden." (Verg. Katholieke oe^dram^^ P'^ kTGn vast te staan' dat de*
Illustratie jrg. 41, no. 34 g ze malversaties door het eigen contro-
De kerk met torens en pastorie in Het gevold daarvan is eeweest het ^e"aPPa^aat ,ler E-x-E-JI- zij" aan het
edze St. Gerardusparochie is voigens ïerscWL„ Tn so„„eL I ÏÏtVZ
goed.
En toen heeft de speciale verslagge
ver „op goed geluk" een kruistocht
over het platteland ondernomen, om
„overal" zijn licht op te steken over
de tarieven. Dat onderzoek, als en
voor zoover het heeft plaats gehad,
verraadt weer een volslagen gemis aan
twerp van de Architecten Joseph 110g; niet afgesloten serie in den beken-
Cugpers en Jan Stuijt te Amsterdam. ,ien sensatie-stijl geschreven artikel-
e aanbesteding had plaats op den 11jes, die een wel erg plotseling opge-
venden April 1907. Bouwkundig komen belangstelling moeten demon-
nPndaIderu/WapnHp tj i I stl'e€*ren voor liet wel en wee van den
ndae wonende ie Hilversum. Voor Brabantschen stroomverbruiker. Deze
den aannemer trad als uitvoerder op plotselinge belangstelling lijkt even-
Hp!hi5! hj- V' d Am' Iwel erS verdacht, vooral wanneer men
Bouwkundig hOofdopikhler° wTs Plfi ^'T.7.giaarf" nlfkfl 7" oiü'uuat I"™a7 7uv™gd'oü
De 1ste steenlegging der kerk had T T aa"Maon\aa,de voor onze s,eeds is het tarief pas onlangs van 60 tot. 50
plaats onder groote be^ane^ellfng OD T"i bev?lklf' tegen mrrden- cent Per KWÜ- verlaagd. De waarheid
den lOen Juni 1907 g g P ?e .^^nlandBche dump.ngspraktijken is echter, dat deze verlaging reeds is
Een flinke marmeren gedenksteen hese her men. ingetreden op 1 Januari 1925 en dat
Een looden bus met oorkonden. "i!" manieren die de lichtprijs daar nog 10 cent lager
u it kt u j I' telegraaf van de meeste harer I zou kunnen ziin wanneer niet de ee-
Half November van dat jaar was de Nederlandsche perszusters plegen te meente zooals in 1926 is "eschied
Kerk met herderiyke woon genoeg- onderscheiden, zou liet daarom geens-Luim een dubbeltje winst per K.W.U.
zaam voltooid. Op den 17en November zins behoeven te verwonderen, wan- incasseerde. In Made zou volgens deu
nde Mo" de^kefk van HnpetrrHesnBaniS i1"0"^ m)*u\ dat de.zo.° op 641,18 zelfden serieuzën onderzoeker een
den te Berpeiik Gt Lno^v^n Hph nrp" n'li dag ge)egde aetlviteit van dit lichttarief van 40 en een krachttarief
d iks toe la fff ekrln d la d'ri a th p» «ah ur h I mm+ 0,,baatauchtlge be van 20 cent gelden. Sinds 1925 betaalt
Weebosch c a tot eene a(1hpS doe ,ngen J11001 morden toegeschreven evenwel de Madesche lichtverbruiker
Weeboscn c a. tot eene afzonderlijke en het verlangen om zijn invloedsfeer slechts 30 cent terwiil het krachtta-
en zelfstandige parochie werd ver- in dit Katholieke gewest uit te breiden,
heven 2). De grenzen der parochie daarbij geen onbeduidende rol speelt,
worden door Mgr. Wilh. van de Ven I De voorname terughouding der Nd-
duidelijk aangegeven in het herderlijk Brabantsche pers, die toch op de eer-
schrijven d.d. 10 Nov. 1907 (dat in ste plaats geroepen, bereid en onafhan-
het parochie—archief bewaard wordt) kelijk genoeg is, om, waar noodig, voor
en rechtstreeks door Mgr. voor dien de belangen der gewestgenooten in het
keer als kerkmeester benoemd de in krijt te treden, alsmede de houding dei-
deze parochie wonende personen in Provinciale Staten tegenover he'T be-
alphabethische ordeHenricus Box, kende door Mr. P. Arts uitgebrachte
Theodorus Hoeks. Augustinus Ver- protest, hadden „De Telegraaf" toch
cam men en Aloysius van Vlierberghe. inderdaad iets moeten zeggen. Maar
Den 18en November ('s Maandags) j afgezien daarvan kan men, acht geven-
d.a.v. werd de Kerk door den zeer-
eerw. heer Pastoor Adolph Jos. Karthon
plechtig ingezegend en hier voor de
eerste maal het H. Sacrificie der Mis
opgedragen. Op dien zelfden dag had
de officieele inleiding plaats van den
Pastoor door den Hoogeerw. Heer
Deken B. Kemps uit Heeze. in het
bijzijn van de getuigen den zeereerw.
heer W. F. Renders, sinds 1906 pas
toor op 't Loo, en den zeereerw. heer
Wilh Gerardus Peters, destijds kape
laan te Luijksgestel, thans pastoor te
Alphen ad. Maas.
In den oprichtingsbrlef dezer paro
chie spreekt de Bisschop denoprech-
ten wensch en het vast vertrouwen,
„dat de ingezetenen der nieuwe paro
chie steeds in dankbaar aandenken
(le op het gebrek aan ernst waarmede
deze aangelegenheid door het Amster
damsche orgaan behandeld wordt,
moeilijk1 aan den indruk ontkomen, dat
men hier te doen heeft met een staaltje
van reclame-journalistiek hetwelk er
op gericht is om, gebruik makende van
een vermeende mentaliteit van alge-
meene ontevredenheid, den aanhang
van dit blad dat voor Katholieken
contrabande is en blijft in Roonisch
Brabant te vergrooten. De rol van be
schermer is wel schoon, vooral als men
die spelen kan zonder de boven-Moer-
dijksche vrijhandels-dogmatici
zich in het harnas te jagen.
In haar nummer van Zondag 9 Sep
tember vangt „De Telegraaf" hare
campagne aan met een oppervlakkig
tegen
rief daalt tot beneden den prijs die 'n
gelijksoortige Amsterdamsche verbrui
ker heeft te betalen. Wat omtrent Ze
venbergen wordt medegedeeld, raakt
eveneens kant noch wal. De K.W.U.-
prijs bedraagt er niet 40, maar 35 cent
en wel voor de eerste 100 K.W.U. in
een kalenderjaar verbruikt, het meer-
dere verbruik wordt tegen slechts 20
cent in rekening gebracht. In Ouden
bosch, zoo orakelt de speciale verslag
gever verder, koopt men thans via een
tarief van 50 cent op een tarief van
45 cent te komen. Het zal hem mis
schien genoegen doen te vernemen, dat-
de Oudbosschenaren niet meer dan 35
cent te betalen hebben, een tarief dat
thans reeds in tal van Brabantsche
plattelandsgemeenten geldt en dat als
platte,land^tarief gunstig afsteekt bij
een tarief van 25 en 274 cent dat iü
de grootstad Amsterdam door den man
van het „uiterst deskundig" rapport,
wordt iu rekening gebracht.
„De Telegraaf" heeft dus alle redeu
om wat dichter bij huis haar activi
teit te ontplooien, want als het waar
is wat zij zegt, dat electrisch licht on-
voordeeliger is dan gas, zoodra de
K.W.U. meer kost dan 2 M3 gas, dan
wordt ook de Amsterdamsche lichtver
bruiker wel gruwelijk <revild en zou
tr
Vanaf50ctp. 1 /2pd. 20ctp.ons, lOctp. '/2on*
Amsterdam-den Haag. - Opgericht 1753.