GEMEENTERAAD.
De Gemeentebegrooting.
wnTxrar» a n qi nnmrvn-FT? iqoq
51 ft .TAARGAN"
ZATERDAG 27 OCTOBER 1928
51e jaargang
VIERDE BLAD.
De Raad dezer gemeente vergaderde
sterenavond ten Raadhuize, onder
0orzitterschap van den Edelachtb.
>er Burgemeester Moonen.
Aanwezig alle leden.
Aan de orde
1. Ingekomen stukken.
3i Proces-verbaal van kasopneming
jden Gemeente-Ontvanger met
apport van de verificatie zijner ad-
linistratie over het 3e kwartaal 1928.
b. Rapport van het Centraal Bureau
oor Verificatie inzake 't verweer van
en boekhouder van het Woning-
edrijf-
c. Rapport van het Centraal Bureau
j0r Verificatie van het onderzoek
er rekening en balans van't Woning-
edrijf '27.
d. Verslag van de Commissie van
oezicht op het Middelbaar Onderwijs
,ver 1927.
e. Goedgekeurd raadsbesluit tot
erhuring van 2 winkelhuizen aan
'b v. d. Sanden en de Wed. A.
'ullens-Dumoulin.
Al deze stukken worden voor ken-
isgeving aangenomen.
2. Voorstel tot toekenning eener
ergoeding in de kosten van aanschaf-
jng van leermiddelen aan de R K.
Meisjesschool in voorm. Besoijen.
Wordt m a s. goedgekeurd.
3. Voorstel tot verkoop van een
trekkende Meter bouwterrein in de
tfr van Coothstraat aan G. W. Vrinte.
Wordt goedgekeurd.
4. Voorstel tot het aangaan van
en geldleening ad f225 000 met het
Mgemeen Burgerlijk Pensioenfonds
Rox Is in deze leening ook be
nepen een bedrag voor verbetering
-an de waterputjes in de Besoijensche
<lraal
Voorz. Dat wordt uit de gewone
jegrooting gehaald. We kunnen de
verbetering niet aanbrengen zoolang
je Holl Buurtspoor nog niets aan 't
ramspoor gedaan heeft. We hebben
iog pas een dringend schrijven aan
je Directie gericht.
Hierna wordt het voorstel aange-
lomen.
5 Behandeling van de begrootingen
er gemeente en bedrijven voor '29.
Algemeene Beschouwingen.
Pulles. De voorgemelde prijsverla-
;ingen van gas en electriciteit hebben
nog niet alleszins bevredigd, maar
ne gaan tenminste in dalende richting
n door de moderniseering van bet be-
Irijf, kan men mogelijk in de toe-
iomst lager gaan. Met het saldo en de
lestemming daarvan kan ik mij slechts
en deele vereenigen. Ik wil de vraag
tellen op welke wijze is dit saldo voor
namelijk verkregen. Hieruit kan ik
oncludeeren of voor sommige bedrij
en de uitgaven te hoog geraamd zijn
ol'wel de belasting-opbrengst aanmer
kelijk lager werd geraamd dan in wer-
lelijkheid is en 'l belastingcijfer te
boog is vastgesteld geworden. We krij
gen zoo een reserve voor noodzakelijke
r. misschien niet voorziene uitgaven.
Maar deze kapitaalvorming in zoo'n
tort tijdsbestek acht ik niet in 't be-
ang der belastingbetalers, of in dat van
flie gemeentezaken, waaraan aldus
Biet de noodige zorg kan worden be
leed. Wel ben ik voorstander van eèn
veiligen weg bij 't bepalen van vermoe.
lelijke ontvangsten en uitgaven, maar
r is een groot verschil tusschen een
goed sluitende begrooting en een over-
chot van 47.000.Ik acht bet he
ling van 45.000 voor 't raadhuisfonds
n een jaar een te groot offer voor on-
gemeente.
Ik had gaarne een grooter bedrag
voor onderhoud van wegen enz. gezien,
l>.v. voor de Stationsstraat, die al lang
in erbarmelijken staat verkeert en 't
is wel gewenscht dat hier zoodanige
maatregelen worden genomen, opdat
de gelden hieraan besteed, afdoende re-
ultaten opleveren. De Groote Straat,
ie bij 't moderne verkeer veel te smal
zal groote finantieele offers vragen.
Ik juich voorts de plannen der elec-
riciteits-commissie inzake 't voorge
telde tarief en bet vastrecht-tarief
teer toe.
v. d. Waerden. Ik heb met onver-
teeld g<Mioegen de uiteenzettingen
an den heer Pulles gevoigd, maar
gezien daarvan wensch ik nog de
lgende beschouwing te houden.
De heer v. d. Waerden begint met
n onderscheid te maken tusschen de
'ijze waarop men deze begrooting kan
eschouvVen, n.l. uit conservatief of
emocratisch standpunt, uit egoistisch
algemeen maatschappelijk. Volgens
eersten is deze begrooting wel te aan
arden, voor de laatsten bevredigt dit
twerp niet, omdat er niet genoeg
kening wordt gehouden met de be
ugen der min-gegoeden, die recht
bben op onze belangelooze tocwij-
ng, doordat het eenvoudig onze
icht is.
In dit Ontwerp wordt de prijs van
is en electriciteit een weinig verlaagd,
mdat men liet blijkbaar niet langer
m tegenhouden. De winsten zijn te
oot en worden blijkbaar gereserveerd
het niet geheel dan toch gedeeltelijk,
Di' inproductieve doeleinden, zooals
bouw van een monumentaal Raad-
s. Rij 't matig of onvoldoend inko-
ii heeft 't volk, dat voor dit plan niets
lt, recht op vermindering van gas,
ïtriciteit en water tot het uiterste mi-
ium.
Niemand zal met recht kunnen bewe
ren, dat zulks geschied is bij een ver
koop van gas, electriciteit en water, zoo
als tot heden geschied is en ook nu
weer wordt voorgesteld.
Uit een voorgelezen staatje blijkt
dat in deze drie diensten is gebruikt
190265, winst in guldens 23485,04
winst in pCt. van het verbruik 12,3 pCt.
De winst op het gas zou nog een ver-
laging met pl.m. l'/a cent toelaten, in
totaal zou dus bel gas 21/a cent omlaag
kunnen, als niet zooals in 1927 een
groot gedeelte van dit bedrag weer
aan het bedrijf zelf wordt uitgekeerd.
De voorgestelde vermindering ver
wondert mij overigens.
Toen ik niet lang geleden
vermindering bepleitte, werd dit hef
tig bestreden o.a. door den arbeider-
wethouder, daar de winsten zeer toe
vallig bleken en nu stelt men 't zelf
voor. Een verbeterd inzicht, dat hoop
geeft voor de toekomst.
Als bet bedrijf zich bedruipt is vol
doende een reserve voor onvoor
zien. Het gebruik van winst voor an
dere doeleinden is uit den booze.
Waarom wordt die winst niet ge
bruikt om de vele dammen te bestra
ten en te verlichten, zoo ook de le
Zcine. Wilt U met alle geweld winsten
maken, reserveer ze dan tenminste uit
sluitend voor de bedrijven, maar be
steed ze vooral voor sociale voorzie
ning.
Wat ik ook vroeger reeds betoogde,
wensch ik nogmaals te zeggen: Indien
de prijs van gas, water en electriciteit
hooger is dan strikt noodzakelijk, dan
worden de ingezetenen gezegend met
een indirecte belasting, die evenals alle
andere indirecte belastingen juist daar
liet zwaarst drukt waar de weerstand
liet geringst is.
Besteed de winst voor de menschen,
die door de nieuwe gasfabriek werke
loos worden, tot ze ander loonend werk
gevonden hebben. Reeds meer heb ik
er op gewezen, dat bier een prineipieele
fout is, 't levend geslacht te zwaar te
belasten voor een nieuw Raadhuis, dat
meerdere geslachten duren zal.
Een ander punt. waarop ik juist bij
le Begrooting meen terug te moeten
komen is het feit, dat Waalwijk in te
genstelling van bijna alle andere ge
meenten in deze provincie van gelijke
grootte en belangrijkheid, geen opcen
ten op de Vermogenbelasting heft.
Ook deze ontwerp-begrooting doet bo
vendien de meening postvatten, dat wij
er finahtieel goed voor staan.
Of ik het daarmede geheel eens hen,
laat ik op dit oogenblik in het midden,
maar in ieder geval wordt door dit
college van B. en W. steeds weer ge
daan of wij het best hebben, o.a. door
het geven van een hoogere subsidie dan
gevraagd werd aan liet concours-liip-
pique. Dat de opcenten op de Vermo
gensbelasting zeer mild drukken op de
meer gegoeden, ik zette het reeds vroe
ger uiteen. Waarom vermijdt u toch
zoo angstvallig deze bron aan te ho
ren en daaruit de middelen te putten
om den belastingfactor te verlagen of
iets dergelijks. De opbrengst van de
Vermogensbelasting voor Waalwijk
zal pl.m. ƒ,8000.zijn. 100 Opcenten
zouden ons in staat stellen -omj den be-
lastingfactor van 3.1 te verminderen
op 2.95.
Met deze opcenten te heffen be
vindt men zich in goed gezelschap n.l.
de Minister van Financiën. Spreker
verwijst in dit verband naar een arti
kel in „De Echo van het Zuiden" over
de financieele verhoudingen tusschen
Rijk en Gemeenten, alsook naar de
democratische richting van dit wets-
ontwerp.
Voorts wijst hij op liet feit, dat voor
de Hoogtezon-installatie der Kliniek
de gewone prijs van 35 cent wordt ge
vraagd en vraagt waarom de Wethou
der niet met een voorstel voor een zeer
laag tarief voor dit doel komt, zooals
b.v. in Raamsdonk.
De vraag, die mij het meest interes
seerde was
Waar komen toch die abnormaal
groote overschotten in de laatstd jaren
vandaan, zijn die overschotten toeval
lig en in hoeverre zou men kunnen
zeggen, dat hier met een vooropgezet
doel overschotten gekweekt worden?
Bij een Inkomstenbelasting van
ƒ184.000.—, zijn in 1927 48.000.—
overgehouden d.i. dus pl.m. 25 of
van de geheele Inkomstenbelasting.
Bij een vergelijking nu van de ge
schatte en de werkelijk uitgegeven be
dragen over 1927 valt direct op, dat
vrijwel over heel de linie de schatting
zoo is, <lat. belangrijke overschotten
ontstaan, ook bij die posten, die naar
mij voorkomt, wel juister te schatten
waren, zooals salarissen e.d.
Door de inkomsten dermate laag en
de uitgaven dermate hoog te schatten,
zooals hier geschied, maakt men in
beide richtingen overschotten, welke
overschotten, en dat is mijn hoofdbe
zwaar, opgebracht moeten worden door
de belastingbetalers.
Het hier blijkbaar gevolgde beleid
moge gedeeltelijk samenvallen met een
voorzichtig beleid, maar verdient toch
dien naam niet. Een voorzichtig be
leid zal slechts voldoende rekening
dienen te houden met eventueele mee-
en tegenvallers, maar mag niet over
dadige overschotten in de hand werken
en daardoor de bevolking overdadig
belasten. Die overbelasting zou te j
voorkomen zijn door de overschotten
als beginpost. in het volgend jaar over
le nemen, hetgeen echter door dit col
lege niet geschiedt.
In deze opvatting, n.l. dat vanwege
het Dagelijksch Bestuur doelbewust 't
maken van overschotten wordt nage
streefd, wordt ik ten zeerste versterkt
door de jaarlijks terugkeerende veel
te hooge schatting der z.g. kwade pos-
ten, d.i. van het bedrag, dat de Ge
meente aan het Rijk moet terugbetalen
voor te veel genoten Inkomstenbelas
ting, die door het Rijk voor de Ge
meente geïnd wordt.
Deze schatting is onbegrijpelijk, ten
zij daaraan een bepaald doel ten grond
slag ligt en als reden van deze wijze
van schatten kan ik werkelijk niets
anders vinden, dan een doelbewust
kweeken van een belangrijk overschot
voor het Raadhuisfonds, waarvoor spr.
naast elkaar zet de posten, waarbij
zich overschotten boven de raming ver
toon en.
Waerden sprak verder zijn verwon
dering uit over het overschot, maar
dat kan ik nog niet goed verklaren.
Het is nog niet zoo lang geleden.dat
u mij daar een verwijt van maakte,
toen u alarmeerend schreef in de
kranten, Maar uw becijferingen zijn
falikant uitgekomen. U begrijpt toch
wel dat men ook in een gemeentelijke
huishouding rekening moet houden
met mogelijke tegenslagen. Het over-
schot moet dankbaar worden aan-
1 vaard.
Pullens. Ik heb met genoegen Uw
antwoord gehoord. Wat nu betreft het
werk in de Stationsstraat, 't is mogelijk
dat de stratenmaker ook elders wel
arbeid heeft, maar dat mag nog geen
aanleiding zijn om de straat zoo te
laten liggen. Een verbetering op die
wijze geelt nog meer moeilijkheden
aan 't verkeer. De toestand is werke
lijk abnormaal. Het lijkt me ook
noodig, dat voor verbetering van
Voorzitter. Dat is nu nog niet te
zeggen, maar ons nageslacht zal er
ook aan moeten betalen. U begrijpt,
dat niet elk jaar zoo'n groot saldo in
het fonds kan worden gestort, dat is
nu toeval.
Pullens. Maar is't nu niet gewenscht
dat ook een deel van dit saldo voor
andere doeleinden wordt benut, zooals
de verbetering van de Groote straat?
detis noodig dat daarvoor een reserve
iomt, opdat straks weer niet al te
groote offers moeten worden gevraagd.
Voorzitter. De verbetering van de
straten geschiedt geleidelijk en de
druk komt dus niet in eens maar
wordt over enkele jaren verdeeld.
Pulles. Maar de Grootestraat moeten
we toch in eens in orde maken.
Voorzitter. Dat kan ook in 2 jaar
Pulles. Dan zal het nog een groot
bedrag wezen.
Voorzitter. Ged. Staten vinden goed I
Uit deze gegevens kunt u zien, dat uit deze straten grootere bedragen wor-
delnkomstenbelasting alleen reeds
pl.m. 36000 (ƒ26.600 uit inkomsten
belasting en pl.m. ƒ9500 uit kwade
posten) zoo maar overgeheveld wor
den in het Raadhuisfonds, d.i. 20 of
1/5 van de .geheele Inkomstenbelasting.
Werd dit bedrag besteed voor vermin
dering van de Inkomstenbelasting,
dan zou de belastingfactor kunnen da
len van 3.1 op 2.5 en dan houden we
na aftrek van deze ƒ36000 toch nog
pl.m. ƒ11000 over, verkregen uit an
deren hoofde.
Smolders. Aangaande de bespre
kingen van den heer v. d. Waerden
over de bedrijven, moet ik er mijn
verwondering over uiten, dat hij zijn
blikken niet verder heeft laten gaan
dan de begrooting die hem werd
thuis gezonden.
Als de heer v. d. Waerden ook
daarbuiten eens had rond gekeken,
dan zou hij daar niet zoo vreemd
tegenover gestaan hebben. Men leest
toch in de couranten dat in diverse
gemeenten beteekenende winsten uit
de bedrijven worden genomen voor
de gemeente. Dit is normaal. U sprak
daar straks over in goed gezelschap
zijn, we zullen daar nog even in blij
ven. Amsterdam maakte over 1925 in
de gezamelijke bedrijven een winst van
f 11.748.000, Rotterdam f 10.643.000,
's Hage f6.552.000, Utrecht fl.117.000,
Over 1926 maakte Amsterdam een
winst van f12.624 000, d.i. f 17.30
per inwoner. In onze gemeente be
draagt de druk per inwoner: over
1926 f 1.52, 1927 f2.45, 1928 f2.51
en voor 1929 f2.86.
Waar de richting van den heer v.
d. Waerden in een gemeente als
Amsterdam een sterke vertegenwoor
diging heeft en ook Weth. Wibaut
een dergelijke bedrijfspolitiek voor
staat, had ik van den heer v. d.
Waerden een andere houding ver
wacht.
De gasprijzen slaat hij dankbaar
aan, maar komen hem nog niet gun
stig genoeg voor. Maar het is toch
van beteekenis te noemen als over
één bedrijfsjaar door de afnemers
voor f 10.000 minder wordt afgeno
men Uit het betoog van den heer
v. d. Waerden kan ik ook opmaken,
dat hij heeft misverstaan. Ik heb
vroeger al eens gezegd dat de over
winst in de kas van de bedrijven
wordt teruggestort.
Verder wijst hij op enkele kleinig
heden, zooals verlichting in de le
Zeine bij het klooster. Maar daar
staat reeds een lantaarn en verderop
staan slechts 4 woningen. Wil de
heer v. d. Waerden in het algemeen
bereiken wat hij betoogt, dan moeten
we de begrooting een half jaar na
het verstrijken van het begrootings-
jaar vaststellen. Dan pas hebben we
vaste cijfers.
Voorzitter. De heer Pullens heeft
gesproken over verbetering van de
Stationsstraat en de Grootestraat. Wij
hebben voor 3 jaar op den gewonen
dienst voor de verbetering van de
St. Antoniusstraat f 4000 gebracht. Dit
jaar komt dit bedrag voor 't laatst op
de begrooting voor. Er is indertijd
besproken om de andere verbeteringen
uit te stellen tot we van de St. An
toniusstraat af waren. We willen nl.
de verbeteringen van straten zooveel
mogelijk met de gewone middelen
bestrijden. Ik ben 't verder met U
eens, dat de Stationsstraat niet vol
doet aan de eischen van 't moderne
verkeer. We hebben er aan gedaan
wat we konden doen. Maar omdat
de stratenmaker weer met ander werk
werd belast is 't er zoolang bij blijven
liggen. De Grootestraat elscht ook
noodzakelijk voorziening. De straat is
te smal en't wegdek met kinderkopjes
laat inderdaad te wenschen over.
Ik heb a.s. Maandag een conferentie
met den Hoofdlngeneur en den in
genieur van den Prov. Waterstaat en
zal dan 't een en ander over de Groote
straat bespreken.
We zullen dan ook eens zien of 't
mogelijk is om de trambaan uit de
straat te krijgen. Verder dienen we
te weten welke bijdragen de provincie
zal geven in de verbetering van de
Grootestraat. Wanneer die zaken zijn
afgehandeld, dan kunnen we volgend
jaar met de verbetering van de Groofe-
straat beginnen.
De heer v. d. Waerden heeft ge
sproken over de kwade posten. Dit
is een gevolg van voorzichtig beleid
van B. en W. Waar hij zoo angstig
tegen aanziet wekt verwondering,
Ik weet n.l. niet of 't u bekend is,
maar de kwade posten worden vast
gesteld in overleg met den Inspecteur
der Belastingen. En die posten kunnen
voor elk jaar uiteenloopen, dat hangt
af van de resultaten der industrie.
Bovendien is 't bedrag van kwade
posten afhankelijk van de wijze hoe
de aanslagen geregeld worden. Doet
de Inspecteur 't speculatief, dan loopt
deze post op, houdt hij zich echter aan
een vaste basis, dan blijven ze mogelijk
aan den lagen kant. De heer van der
'l mij niet schelen, maar ik heb deze
klacht gehoord, ook in Besoijen.
Van Driel. We zouden b.v. wel op
eenigen afstand (le hokjes met lat kun
nen afscheiden.
Voorzitter. Maar U moet niet inee-
nen, dat U bij een verkiezing (le men
schen als schapen achter elkaar kunt
zetten. Men moet dat zelf maar eens
ondervonden hebben, om er over te
kunnen oordeelen. Als we zoo door
gaan, dan zouden we de menschen bij
het binnenkomen ook wel een zwarten
bril kunnen opzetten. (Hilariteit). Het
beste is, dat de heeren zelf maar eens
de Kieswet bestudeeren.
Onderhoud lantaarns en
verlichting.
Van der Waerden. Voor onderhoud
van lantaarns en verdere kosten van
verlichting is minder geschat dan in
1927 werd uitgegeven. Zouden we de
zen post niet kunnen aanhouden op
dat we de lasten over 5 jaar verdee-8200? en de verlichting uitbreiden,
den uitgetrokken.
Voorzitter. Wij hebben nu een
heele familie stratenmakers in dienst
en het is vooreerst niet mogelijk om
er nog bij te krijgen.
Rox. Ik heb vorig jaar gezien, da
de Stationsstraat is opgehaald tot de
openbare school en ook nu is men
nog niet verder gekomen. Toen mijn
heer Hartog nog zitting had in den
Raad, heeft hij naar voren gebracht
om 't wegdek voor de openbare schoo
zóó te maken, dat bij passage 't on
derwijs geen hinder zou hebben.
Voorzitter. Haitog heeft wel zijn be
zwaar naar voren gebracht, maar ver
der heb ik geen klachten gehoord, 't
Automobielverkeer maakt daar niet
zoo'n geraas dat het hinderlijk wordt
voor de lessen. Maar als we de Sta
tionsstraat verder onder handen nemen
kunnen we daar misschien toch wel
rekening mee houden.
v. d. Waerden. Weth. Smolders heeft
mij eenige cijfers voorgezet van Am
sterdam, Rotterdam en Den Haag, maar
we hebben 't hier toch over de be
grooting van de gemeente Waalwijk.
En bovendien kunnen onze toestanden
toch niet vergeleken worden met die
van de groote steden. Dat daar veel
winst gemaakt wordt, is mij ook be
kend, maar dat vind ik absoluut ver
keerd. Of dat nu gedaan wordt onder
Wibaut van de S D.A.P., ik keur een
dergelijke politiek af. De richting Wi
baut, waarover de heer Smolders sprak,
wil ik voorbijgaan, als zijnde niet ter
zake en bovendien ben ik geen lid
van de S D.A.P. Dit alles doet dus
niets af aan 't feit dat ik hier uiteen
heb gezet, 't Misverstaan van weth.
Smolders geef ik toe, maar de massa
winst vloeit toch af in de gemeente
kas. U zei dat de kwade posten wor
den vastgesteld in overleg met den
Inspecteur. Als de Inspecteur specu
latief te werk gaat, dan loopen wij
vast, wij moeten aannemen dat hij
zulks niet doet.
Als ambtenaar mag hij dat niet.
Doel hij 't wel dan is 't een fout.
Telken jare zien we dat reuzenbedra-
gen worden overgehouden. |a, u zult
zeggen, dat Is toeval, maar afgezien
van Uw uitleg hoe we 't binnenkrij
gen, komen ze toch uit de zakken van
de belastingbetalers, 't Bezwaar komt
hierbij, dat de belasting niet proges
sief is, maar onregelmatig op de in
gezetenen drukt en 't zwaarst waar
de weerstand 't minst is;
Ik kan van mijn bezwaren dan ook
niets, heelemaal niets terugnemen.
Voorz. Ik heb 't woord speculatief
gebruikt, maar daar moet u geen ver
keerden uitleg aan geven Ik zal 't
fiscaal noemen.
Smolders. Wanneer de heer v. d,
Waerden zijn betoog blijft handhaven
tegen mijn cijfers, dan behoef ik er
verder niet op in te gaan.
Hiermede waren de algemeene be
schouwingen afgeloopen en werd
overgegaan tot art. gewijze behande
ling van de begrooting.
De posten die aanleiding gaven tot
noemenswaardige opmerkingen of
vragen vermelden wij hieronder.
De heer Rox wijst op het saldo van
f45.000 dat wordt overgebracht naar
het Raadhuisfonds. Neemt men het
gemiddelde van 2 jaar n.l. f 30.000 en
f45.000 is f37.500 en rekent men dat
over 5 jaar met die f 75.000, dan is dat
een bedrag van f 262.500, werkelijk een
aardig kapitaal voor het toekomstig
raadhuis. Op die manier loopt men
wel wat vlug van stapel. Ik vind het
juist, wat de heer v. d. Waerden het
vorig jaar gezegd heeft, n.l. om ook
't nageslacht daarin te laten bijdragen.
Bovengenoemd saldo is natuurlijk
verkregen door goed beheer door t
Dag. Bestuur, maar vermoedelijk ook
door bedrijfswinsten maar leeuwen
aandeel is toch zeker belastinggeld. De
belasting is sinds de mobilisatie de
schrik der bevolking. Men moet toch
aannemen dat 90, misschien 95% der
bevolking haar belasting betaalt van
het inkomen, noodig voor 't gezin.
En wat is tegenwoordig het inkomen
Van dit standpunt bezien, zou ik
hoogstens ieder jaar slechts f 10.000
in 't fonds storten en de rest brengen
ten bate van den belastingbetaler.
Vroegere diensten.
Voorz. Een batig saldo aanwenden
voor verlaging van belasting kan
groote verrassingen geven. De heeren
weten zich dat zeker nog wel ie her
inneren van voor eenige jaren. Toen
een batig slot van f 20 000 werd aan
gewend voor belastigverlaging, zaten
we 't daarop volgend jaar zóó vast,
dat we tot belasting-verhooging moe
sten overgaan.
Het is vervelend zoo'n groot over-
schot, maar van den anderen kant
moeter. we 't dankbaar aanvaarden
omdat we een groot raadhuis zullen
noodig hebben. En wat we nu binnen
hebben is betaald, 'i Kan zwaar geld
zijn, maar we zijn door 't lijden heen.
Rox. Hoeveel denkt U dat er noo
dig is voor 't nieuwe Raadhuis
len. Maar van Uwe opmerking zullen
we ook nota nemen.
Het lid v. d. Waerden merkt op
dat boven het geraamde bedrag voor
den aankoop van de panden nog
f 9000 in de kas is geduwd.
Voorzitter. Wij duwen niets, maar
de Raad en die is souverein. De Raad
heeft zich uitgesproken het batig saldo
in dat fonds te storten en daar hebben
B. en W. zich bij neer te leggen. Wij
hebben het dus te gebruiken waarvoor
de Raad het indertijd heeft aange
wezen.
Pullens. Er is toen 't bedrag ge
noemd voor aankoop van de panden
en daarop is de beslissing genomen,
maar niet op f 47000.
Timmermans, 't Bedrag dat toen
genoemd is, speelt hier geen rol. Er
is in principe besloten om 't fonds
te stichten en we kunnen vooruit niet
weten hoe groot 't batig saldo is. 't
Gaat hier om een principieeele kwe
stie. B. en W. hebben niets anders
gedaan dan uitvoering gegeven aan
on9 besluit.
Rox. Wat denkt men in de toe
komst met de gelden te doen.
Voorzitter, Dat is onmogelijk te
zeggen. We kunnen komende jaren
wel voor 'n nadeelig saldo komen te
staan, zoodat we dus niets in 't fonds
kunnen storten. De bedoeling is om
een fonds te krijgen, waaruit, 't z.t.
zonder belasting verfiooging, de raad
huisplannen bestreden kunnen worden.
Dat is alleen ons doel en ook de uit
gesproken meening van den Raad.
Jaarwedden van de ambtenaren
ter secretarie.
Timmermans. Allereerst wil ik hulde
brengen aan B. en W. en de samen
stellers der begrooting voor 't goed stuk
werken de duidelijke toelichting waar
door ons 't overzicht wordt verge
makkelijkt. Ik zie niet in de begrooting,
dat uitvoering is gegeven aan den
wensch om te komen tot een centrale
boekhouding der gemeente. Zou met
ingang van 1 Jan. a.s, een centrale
boekhouding ingevoerd kunnenworden
en is dit mogelijk van invloed op den
post salarissen ambtenaren?
Voorzitter. De bedoeling is om met
1 Jan. 1929 een centrale boekhouding
in te voeren. De correspondentie met
het verificatie-bureau loopt op 't oogen
blik niet erg vlot. Wij moeten nog
nadere inlichtingen hebben alvorens
met een uitgewerkt voorstel te kunnen
komen. De invloed op de begrooting
hangt af van de keuze van een chef
boekhouder. Op dit hoofdstuk zou
deze post lager worden, maar op een
ander hooger. Op 't eindcijfer zal 't
echter wel niet van invloed zijn, In
de volgende vergadering hopen B. en
W. met een definitief voorstel te
komen.
Kiezerslijsten en het uttoejenen
der kiesverrichting.
V. d. Waerden: Staat de verhoo
ging in verband met de a.s. verkie
zing voor de Tweede Kamer
Voorzitter Ja.
V. d. Waerden Is deze post vol
doende, om de verkiezingsgelegenhe
den zoo in te richten, dat de stem
ming werkelijk geheim is. De plaatsing
der hokjes in de onmiddelijk nabij
heid van de tafel van het stembureau
met de open zijde naar dat stembu
reau toe, maken het mogelijk vanaf
die plaats te zien of men bovenaan,
in 't midden of onderaan der kaart
een hokje rood maakt.
Mij kan dat niet schelen ik stem
toch zooals ik wil, maar van de meest
verschillende zijden is op dit euvel
mijn aandacht gevestigd.
Het Gemeentebestuur zal het met
mij eens zijn, dat de stemming, die
volgens de wet geheim is, alle waar
borgen moet bieden. Is het nu niet
mogelijk, om de hokjes met een deur
af te sluiten en ze in ieder geval zoo
ver van de tafel van 't stembureau te
plaatsen, dat aangenomen kan worden,
dat men van daaruit beslist niets con-
stateeren kan; of wat ook goed is
plaatst de stemhokjes zoo dat de open
kant naar de muur i9 en een zijwand
de stemmers aan 't oog van ieder on-
bescheidene onttrekt.
Zooals de toestand in het gymna-
f stieklokaal was bij een vorige gelegen-
heid kon het stembureau en ook kie
zers die binnenkwamen zonder veel
moeite wel een indruk krijgjen hoe
gestemd werd en dat mag niet vol
gens de wet.
Voorzitter. De eisch van (len heer v.
d. Waerden is onvereenigbaar met (le
Kieswet. De hokjes moeten zóó zijn in
gericht, dat de leden van het stembu
reau een overzicht hebben en overal
kunnen inzien. Maar zooals we de in
richting hebben, geloof ik niest, dat men
angstig behoeft te zijn, dat anderen
kunnen zien hoe men stemt. De hokjes
zijn steeds geplaatst zooaVs de Kies
wet voorschrijft. De leden moeten ook
kunnen toezien dat niemand een stem
biljet meeneemt.
Van der Waerden. Persoonlijk kan
zooals langs den Dijk en de le Zeine
bij 't Klooster?
Voorzitter. Wenscht iemand dit
voorstel te steunen?
De leden Rox en Pullens verklaren
zich daartoe bereid.
Timmermans. Maar 't lijkt me toch
gewenscht dat aan den Raad een om
lijnd voorstel wordt voorgelegd.
Voorzitter. Ik kan die meening wel
deelen en stel voor om dit voorstel te
renvoyeeren naar B. en W. om advies.
Smolders. Zou 't dan niet beter zijn,
dat de Raad zich eerst in beginsel uil-
spreekt of hij tot uitbreiding der ver
lichting kan besluiten? Anders doen
we tevergeefs werk. Ik ben voor een
behoorlijke verlichting, maar als we
lantaarns gaan aanbrengen op plaatsen
waar slechts drie woningen staan, dan
wijken we af van onze vroegere ge
dragslijn.
Eibers. Het is gevaarlijk reeds een
standpunt te bepalen, als we nog geen
afgerond voorstel hebben.
Pullens. Ik kan me wel vereenigen
met het voorstel van den heer Smol
ders.
Timmermans. Als we nu in beginsel
besluiten tot uitbreiding der verlich
ting, dan krijgen we voor de volgende
vergadering een massa aanvragen van
alle uithoeken der gemeente. Met een
algemeen raadsbesluit zouden we nu
een gevaarlijk precedent scheppen.
Pullens. Dat kunnen we nader onder
't oog zien. Het is natuurlijk niet (le
bedoeling om alle uithoeken der ge
meente te verlichten.
Voorz. Als een billijk verzoek komt
dan zijn we steeds bereid liet. welwil
lend in overweging te nemen. De Raad
kan zich nu in beginsel uitspreken of
hij de algemeene verlichting in de Ge
meente wil herzien. B. en W. zullen
dan (le Gascommissie hooren en in de
volgende vergadering met een uitge
werkt voorstel komen.
v. d. Waerden. We kunnen natuur
lijk niet beginnen met een heele serie
lantaarns aan te brengen, dat heeft
bij mijn voorstel ook geenszins voorge
zeten. Mijne bedoeling is om op den
dijk een paar lampen te plaatsen, van
wending tot wending, vooral bij de
dammen. In de le Zeine zouden de
menschen al geholpen zijn, als de groo
te booglamp bij het Station iets hoo
ger dan het dak van liet Station werd
gehangen. Het licht valt dan voldoen
de op den weg.
Voorz. Maar we kunnen de kosten
van uw voorstel nog niet overzien.
v. d. Waerden. U wilt een algeheele
herziening, een voorstel (lus, dat veel
verder gaat dan 't mijne. Ik vrees, (lat
wanneer uw voorstel aan (le orde komt,
het weinig kans van slagen heeft, waar
door dus ook het mijne wordt uitge
schakeld.
Voorz. We zullen het in studie ne
men en dan later met een voorstel ko
men.
Rox. Er zijn nog meer plaatsen waar
ik al eens op gewezen hel). Komen die
dan ook in aanmerking?
Voorz. Dat zullen we overwegen.
Onderhoud waarschmcmgsb onto ti.
v. Driel. Is het plaatsen van waar
schuwingsborden achterwege gebleven?
Voorz. We hebben er met hetj Hoofd
der School over gesproken, en die
werd bereid gevonden om bij het uit
gaan der school (le kinderen over de
straat te geleiden. Zoo'n maatregel is
natuurlijk nog beter dan een waar
schuwingsbord.
Contributie aan de Vereen,
van Noord-Brabant sclic en Lim-
burf/schc gemeenten r oor ge
meenschappelijk fil nikeuring.
Timmermans. Ik meen dat (le na
keuring is stopgezet, zoodat we deze
post dus zonden kunnen afvoeren.
Voorz. De kwestie is (leze. Wij heb
ben een centrale keuring gehad, die
aan hooge eischen voldeed en zelfs
strenger was dan (le Zuidelijke nakeu
ring. Maar nu worden er filmen ver
toond die voor het Zuiden nakeuring
behoeven. In enkele groote plaatsen
is die klacht reeds geuit. Nu laat de
wet nakeuring toe, maar om vele rede
nen is dit voor kleine gemeenten zeer
bezwaarlijk. Een centrale nakeuring is
daarom liet meest gewenschte en dat
wil ook (le Bioscoopbond. Voor de na
keuring in het Zuiden hebben we ech
ter een lokaal en een toestel noodig,
dat ons vroeger door (len Bioscoop
bond gratis werd afgestaan. In Eind
hoven is er over gesproken (lat we nu
zelf een zaal huren en een toestel
voor (le nakeuring. De bedoeling is om
met 1 Jan 1929) de nakeuring voor het
Zuiden weer in te voeren.
v. d. Waerden. Zooals vroeger ben
ik ook nu tegen nakeuring, omdat we
reeds een Rijkscommissie voor keuring
hebben. We behoeven nog niet meer
onder curateele te staan.
Voorz. Wij niet, maar wel de jeugd
die de bioscoop bezoekt.
v. d. Waerdem. Daar kunnen de
ouders op toezien.
Subsidie Vrijwillige Landstorm.
v d. Waerden. Ik ben tegen deze
rifi tn nw
ie Echo van het Zuiden.