Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.-
■t
FEÜILLETOM
NUMMER 64.
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1929.
52e JAARGANG.
Dit; blad verachfl&t
WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs per 3 maanden 1.25.
Franco per post door bet geheele rjk f 1.40.
Brieyen, Ingezonden stokken, gelden, en»,
franco te eenden aan den Ultgeyer.
UITGAVE:
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. M. Teleur.-Adres: ECHO.
Prijs der Advertentlën
20 cent per regel; minimum 1.50.
Bfl contract flink rabat.
Reclames 40 cent per regeL
Advertentlën moeten Woensdag en Vrijdag
des morgens om ul ter Ijk 9 uur ln ons bezit
ajn.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWEE BLADEN.
EERSTE BLAD.
De Crisis in de Duitsche
Schoenindustrie.
Wij lezen in het „Frankfurter Han-
delsblatt" een uitvoerige beschouwing
over de crisis waarin de Duitsche
schoenindustrie sedert eenigen tijd
reeds verkeert.
Het blad onderscheidt allereerst de
conjunctureele en structueele oorzaken.
De achteruitgang in het nieuwe jaar
deed het getal der insolventies en
werkloozen in de schoenindustrie
belangrijk boven het totaal economisch
gemiddelde stijgen. Het cijfer der
werkloozen in genoemde industrie
kwam met 19.7 pCt. zeer ver boven
't algemeen gemiddelde van 8'/2 pCt.
De navolgende cijfers geven de
constante uitbreiding van de buiten-
landsche concurrentie op de Duitsche
markt weer
INVOER UIT TSJECHO—SLOWAKIJE.
Deze cijfers geven duidelijk te zien,
dat de invloed van de Tsjechische
concurrentie zich in hoofdzaak op
licht schoenwerk laat gevoelen. Bij de
middelzware schoenen van 6001200
Gr. is de invoer niet alleen belangrijk
minder, doch het tempo van de ver
meerdering is ook langzamer en het
aandeel van den Tsjechischen import
is in 1929 na een sterker voor
uitgang in de twee afgeloopen jaren
niet belangrijk grooter als in 1926.
Ten slotte speelt de Tsjechische invoer
bij zwaar schoenwerk hoegenaamd
geen rol.
Bata te Zlin, die verreweg het groot,
ste deel van den Tsjechischen export
SCHOENENINVOER NAAR DUITSCHLAND (in paren).
Ook deze cijfers van den buiten-
landschen handel geven duidelijk te
zien, welke sterke werking de slechte
economische toestand op den totaal-
afzet uitgeoefend heeft.
De import is bedenkelijk gestegen,
voornamelijk als men in aanmerking
neemt, dat van 19131928 de Duit
sche schoeneninvoer van 1.24 mill,
tot 4.21 mill, paar gestegen is, terwijl
over hetzelfde tijdvak de uitvoer van
4.75 tot 1.99 mill, terug geloopen is.
De laatste jaren had v.n.l. Tsjecho-
Slowakije een groot aandeel in de
verhooging van den invoer.
„DB BOHO VAN HET BÜIDBN1'.
NAAR HET ENGELSCH.
J. SCHEEPENS.
91.
„Ik zou de geschiedenis van dien
ring -wel eens willen hooren", zei
Steel.
Enid zweeg en draaide de lamp
veel lager, want men vernam een stap
buiten. Doch het was slechts Wil
liams.
„Mijnheer Henson is nog op zijn
slaapkamer", sprak hij" geruststel
lend. „Ik heb hem juist sigaren ge
bracht. Hij heeft een bult op zijn
hoofd zoo groot als een biljartbal. Hij
meent, dat hij zich aan een laag han
genden tak bezeerd heeftEn me
vrouw heeft zich in haar kamer op
gesloten en weigert, wie dan ook, te
zien of te ontvangen".
„Ga eens zien hoe onze patiënt het
maakt", zei Enid tot den ouden ka
merdienaar en koetsier.
Williams verdween, om na eenige
oogenhlikken terug te keeren met de
mededeeling, dat Van Sneck nog al
tijd in een diepen slaap lag en zeer
rustig was.
„Het schijnt dat we tot morgen
zullen moeten wachten, zeg ik", be
weerde de oude. „En nu ga ik weer
gauw terug om een oogje te houden
naar Duitschland in handen heeft
zij is inmiddels met het vestigen van
een eigen zaak in Duitschland be
gonnen is in hoofdzaak op licht
schoenwerk ingericht.
Over het geheel wijzen de winst
resultaten van de meeste grootere
firma's geen achteruitgang aan.
Belangrijk ongunstiger is de positie
van de kleinere bedrijven, die in
Duitschland nog steeds ongemeen
talrijk zijn. Nog erger is de positie
van de ontelbare „dwerg-bedrijven",
die zich voor een groot deel met de
fabricatie van lichter schoenwerk bezig
op mijnheer den philantroop, daar
ginds op z'n kamer!"
Williams verdween en Enid draai
de de lamp weer wat hooger. Haar
gelaat was bleek en vastberaden. Ze
beduidde David zich neer te zetten op
een stoel, die daar in een hoekje
stond.
„Ik zal u de geschiedenis vertel
len", sprak ze. „Ik zal u het vreemd
ste en tegelijk het droevigste verhaal
doen, dat ooit geklonken heeft in de
ooren van een verbeeldingsk.rachtigen
romanschrijver".
HOOFDSTUK XLIV.
ENID VERTELT.
„Ik zal u de geschiedenis, vertellen
van de goote smart, welke ons aller
bestaan heeft vergald, maar daarvoor
moet ik geruimen tijd in de geschie
denis terug", zei Enid.
David Steel zette zich op z'n gemak
neer, want hij verwachtte een lang
verhaal.
„Ik moet dan teruggaan", begon de
lieftallige vertelster, „tot in de tijden
van koning Karei, tot het ongelukki
ge gevecht bij Naseby. Ik spreek na
tuurlijk van het standpunt der ko-
ningsgezinden, want de Littimer's zijn
nog altijd erg koningsgezind geweest."
„Ik begrijp het en ik vind het prach
tig", liet Steel er met instemming op
volgen.
„Nu moet u wel bedenken, dat er
veel legendarisch voorkomt in het
geen ik u ga mededeelen", ging Enid
Henson voort. „Maar de ring, door
Prins Rupert aan Prins Littimer ten
j geschenke gegeven, is dat niet".
houden.
Daar de grootere Duitsche firma's
hoofdzakelijk op kwaliteitsartikelen
gespecialiseerd zijn, omvat de crisis
in de schoenindustrie voornamelijk
de klein-industrie en die van het lichte
schoenwerk.
Bata wil in Duitschland produceeren.
Bata en zijne methoden zijn reeds
jaren in Duitschland buitengewoon
besproken.
Hetzou weinig resultaat beloven zich
in den strijd der meeningen te mengen,
daar men zelfs, ook al is men van de
toestanden in Zlin nauwkeurig op de
hoogte, nauwelijks zou kunnen beslis
sen, of Bata werkelijk de zoo dikwijls
beweerde, doch nooit beslist aange
toonde bijzondere voordeden (lage
loonen, geringe sociale lasten, lange
werktijd) in zijn eigen land geniet.
Bovendien wordt zijne superioriteit
op het gebied van den feitelijken
massa-afzet door het beschreven ge
zichtspunt voldoende verklaard en het
zoeken naar andere oorzaken kan
slechts voeren tot de miskenning
van het werkelijke feit, dat een groot
gedeelte van de Duitsche Schoenin
dustrie nog niet gerationaliseerd is,
als zulks 5 jaar na de inflatie ver
wacht mocht worden. Bata heeft na
den oorlog zijn bedrijf in Ameri-
kaansch tempo ontwikkeld. De dage-
lijksche schoenenproductie is van
1922 1928 van 8.000 70.000 paar
gestegen het aantal arbeiders en be
dienden te Zlin bedraagt thans meer
dan 12.000. Van de Tsjechische
„Na den slag van Naseby bevond
Prins Rupert zich dan, volgens de le
gende, in groot gevaar, van in handen
te vallen van de troepen van Crom
well, waarin ook een zekere Carfax
diende, een naaste buur van Rupert
Littimer, want het landgoed van de
familie Carfax loopt nu nog tot tegen
de bezittingen van mijn oom.
„Het was een feit dat Carfax gehaat
werd door allen die de partij des ko-
nings gekozen hadden, omdat hij, van
adel zijnde, aan zijn partij en zijn ge
loof had verzaakt, en overgegaan was
tot de tegenstanders, de z.g. „Rond
hoofden". Maar de geschiedenis heeft
ons geleerd dat hij gelijk had en dat
de ridders, hoe ridderlijk ze ook wa
ren, een twijfelachtige zaak dienden.
Maar daarin behoeven we ons heden
niet te verdiepen. Carfax was een
hardvochtig, onvermurwbaar mensch,
die niemand spaarde, en men vertel
de verschillende verhalen van zijn
wreedheid.
„Nu was hij de gezworen vijand van
Rupert Littimer. Waarschijnlijk, om
dat beiden verliefd waren geweest op
dezelfde edelvrouwe of iets dergelijks.
En het feit, dat zij geen van beiden
nam, maakte voor de twee mannen
niet het minste verschil.
„Welnu, Carfax zat Prins Rupert
dus dicht op de hielen en hij verkeer
de zoozeer in levensgevaar, dat hij
verloren zou zijn geweest, indien men
geen krijgslist had aangewend. Het
was bij die gebeurtenis, dat onze voor
ouder, Rupert Littimer, met zijn plan
voor den dag kwam.
„Waaruit we dus veilig concludee-
ren", onderbrak Steel haar glimla-
schoenproductie, die op 25 tot 30
millioen paar per jaar geschat wordt,
komen er ca. 20 millioen, dus onge
veer twee derde van Bata. Iets meer
dan de helft daarvan moet in Tsjecho-
slowakije zelf afgezet worden, waar
Bata 450 filialen bezit. Bij zijn export
speelt de afzet in Duitschland met
meerdere millioenen paar een aan
zienlijke rol. Ook naar andere landen
worden evenwel groote partijen uit
gevoerd. Er zijn eigen filialen in Hol
land, verder in Indië, Egypte en in
andere Oostelijke staten. In de ver-
eenigde Staten, Engeland en Zwitser
land zijn eigen vertegenwoordigingen.
De fabricatie van Bata is steeds meer
op licht schoenwerk gespecialiseerd,
blijkbaar met het besef, dat dit artikel
bij de groote massa der geheele wereld
een groote mogelijkheid tot een ver
hooging van den afzet biedt. Evenals
Ford houdt Bata wat hij steeds
doet uitkomen er het principe op
na: hoogere loonen en lagere prijzen.
De door hem betaalde gemiddelde
loonen zijn herhaaldelijk verhoogd en
zullen heden minstens niet bij die in
Duitschland betaald worden behoeven
achter te staan. Van den anderen kant
is de schoenenprijs in Tsj. in den
loop van het jaar herhaaldelijk ver
laagd. Dat dit principe ook aan de
Duitsche consumenten is ten goede
gekomen en op de Duitsche schoen
industrie gunstig ingewerkt heeft, wordt
ons van Duitsche zijde zelf toegegeven.
De verlaging der Duitsche prijzen
van ca. 15 pCt. die noodzakelijk was
voor de aanpassing aan de Batasche
verkoopstarieven van M. 12.50, 14.50
en 16.50, kon door de grootere
Duitsche firma's zooals ons verzekerd
werd, door rationaliseeringsmaatrege-
len weer quitt gemaakt worden, zoodat
deze prijzen heden voor een groot
gedeelte der Duitsche industrie geen
concurrentie-prijzen meer zijn. Nieuwe
verontrusting ontstond derhalve pas,
toen Bata zijne tot 1928 bestaande
chend, „dat zoo iets in de familie zit!"
„Als u wilt, ja", lachte Enid even
eens. „Rupert Littimer bood dus aan
om zich te vermommen, Carfax in
zijn eigen kamp op te zoeken en hem
gevangen te nemen. Zijn plan was,
binnen te dringen in de tent van den
leider, en hem, door hem met den
dood te bedreigen, te noodzaken, dus
danige bevelen te geven, dat het re
sultaat zou zijn, dat Prins Rupert vrij
zou komen en zou kunnen ontsnap
pen".
„Daar zult ge nooit van terugkee-
ren, vriend", zei de prins.
Riipert Littimer zei, dat hij bereid
was, die kans te loopen. „En als ik
sterven mocht, heer, zult ge het mijn
vrouw vertellen", zei hij. „En wan
neer het kind geboren is, zeg hem
dan, dat zijn vader is gestorven zoo
als hij moest voor zijn land en zijn
koning".
„O, moet er een zoon geboren wor
den?" had prins Rupert gevraagd.
Littimer vertelde hem, dat, voor
zoover hij wist, hij reeds vader was.
En toen begaf hij zich naar het vijan
delijke kamp, de haren half afgeknipt
als een landman, en gekleed als een
boer die waardevolle informaties ge
ven komt. Hij slaagde er in, door te
dringen tot in de tent van Carfax, dien
hij onder bedreiging met zijn dolk,
noodzaakte een bevel te schrijven, dat
een dienaar die mijn voorzaat verge
zelde, wist weg te brengen, zoodat
prins Littimer zijn heil in de vlucht
kon zoeken.
„Zijn plan zou volkomen geslaagd
zijn, indien er geen ongeluk gebeurd
was, waarover wij thans wel het zwij-
overeenkomsten met de firma Lowen-
dahl, die tot dan toe den verkoop der
Bataschoenen in handen had, met bet
duidelijk opzet ontbond om het aan
deel van den tusschenhandel te ver
minderen en daartoe overging om een
eigen filiaalsysteem in Duitschland te
vestigen en wel door den aankoop der
Romea A.G. Want men vreesde, dat
Bata daardoor tot een nieuwe prijs
verlaging in staat gesteld zou worden.
Dit zou dan cok de belangrijkste
reden zijn, waarom de grootindustrie
de toleischen van de werkelijk noodlij
dende kleinbedrijven ondersteunt. In
het begin heeft het Batasche verkoops-
net, dat in Duitschland slechts 17
filialen omvat, zich wat de prijzen
betreft niet doen gelden Buitendien
heeft Bata, door een overeenkomst
aan te gaan met een serie van grootere
schoenenzaken, zich voor een tijd
lang in de verdere uitbreiding de
handen gebonden. De mededeeling
evenwel, dat hij te Berlijn nu inder
daad, zooals aangekondigd, een fabriek
gevestigd heeft, zal zeker nieuwe stof
voor discussie geven. Of de vestiging
van een maatschappij met M. 1 mil
lioen slechts als voorbehoedmiddel
voor het geval van een werkelijke
tariefverhooging gedacht is, of dat
inderdaad een productieopname in
grooten stijl in Duitschland aanstaande
is wat dan bewijzen zou, dat Bata
zijne technische en kapitalistische
superioriteit hooger aanslaat als de
van Duitsche zijde zoo dikwijls be-
weerde fabricatievoordeelen te Zlin
is nog de vraag. Van de zijde van
Tsj. industrieelen wordtverklaard.dat
een gedeeltelijke fabricatie in Duitsch-
land hem menige voordeelen biedt,
daar een groot gedeelte der grond
stoffen, v.n.l. leder, verf en chemica
liën alsmede machines, gedeeltelijk
rechtstreeks uit Duitschland, gedeelte,
lijk via Duitschland betrokken wordt.
Van den anderen kant meent men
den export naar de Westelijke landen
gen kunnen doen. Maar Rupert Litti-
mer werd gegrepen, zijn kleeren wer
den hem afgerukt en zoo kwam hij
voor zijn aartsvijand te staan. Er
werd hem verteld dat hij nog slechts
een uur te leven had.
„Als ge een gunst te vragen mocht
hebben", zei Carfax, „vraag die dan",
„Ik heb geen gunsten te vragen",
had hij geantwoord, „maar het valt
mij zwaar te sterven zonder ik weet,
of ik een opvolger heb gekregen -
om den moord op u en de uwen te
wreken in de komende jaren. Laat
mij naar Henson Grange rijden, en
ik beloof u op mijn woord van eer,
dat ik morgenochtend hier weer terug
zal zijn".
Maar Carfax lachte met deze vraag.
De aanhanger^ van den Koning, zoo
meende hij, waren allen leugenaars
en bedriegers en hun woord kon men
niet ernstig nemen.
„Het is zooals ik zeg", hernam Ru
pert Littimer, „mijn vrouw ligt te
Henson Grange en is doodelijk onge
rust over mij. En ik zou wel graag
mijn kind zien alvorens ik sterven
ga".
„Dan wil ik je die kans gunnen!
grijnslachte Carfax. „Ik zal je gedu
rende nog twee dagen gevangen hou
den en als er dan nog niets gebeurd
is, zult ge ter dood gebracht worden.
Indien ge dan echter een zoon mocht
hebben gekregen, welnu, dan zult ge
als een vrij man van hier gaan!"
(Wordt vervolgd).
Waalwpsclie en Langstraatsche Courant*
Jan. tot
Mei.
In Paren.
In pCt. v. d. D. Totaalimport.
Tot 600 Gr.
600—1200 Gr.
Boven 1200 Gr.
Tot 600 Gr.
Van 600
tot 1200 Gr.
Boven
1200 Gr.
1926
1927
1928
1929
263.544
746.588
1.719.238
1.131.133
36.509
82.195
164.611
42.806
300.053
828.783
1.883.849
1.173.939
58
71
77
81
40
50
58
41
54
68
75
78
Jan.—Mei.
Tot 600 Gr.
600-1200 Gr.
Boven 1200 Gr.
Totaal.
1926
450.388
91.843
10.089
552.326
1927
1.047.813
162.950
9.838
1.219.701
1928
2.227.203
282.184
12.549
2.521.936
1929
1.397.351
104.808
9.116
1.511.275