DE ECHO VAN HIT 1UIDEM.
r^ir^r^riri
I
I
I
I
UW ARCHITECT
„MARMOD"
No. 69. ïaterdag 31 Aug. '29. 52e Jrg.
TWEEDE BLAD.
/Lotgevallen van de kloosterzusters van
Nazareth te Waalwijk in de
18e eeuw,
door
J. vai der Hammen Nicz.
V.
Derden-Deel.
\ertrek der religieusen van
Grssendonck naer Bragt.
Als wy au omtrent 10 daegen tot
Corssendoiek hadden geweest, hebben
wy eenen brief ontfangen van ons
zuster Barvira, dat onze wooninge nu
al bereyd vas en zy ons twee kerren
zouden toeanden op den 8sten Xbre
1), om naej Bragt te komen, naer
welke komst zy zeer verlangden. Als
den Eerweeiien prior dit badde ver
nomen, dat wy zouden vertrekken,
heeft zijn Geweerde een magnifieke
gastmael voo; alle zijn heeren en ons
den 8sten Xbre 1) doen bereyden en
naer dien daggesaementlijk geëten en
gedronken te 'nebben, zijn wy op den
9sten 's morgtns vroeg vertrokken
naer Bragt. De vreugd was ongemeyn
als wy malkaideren zagen; maer de
clyne wooning! en konden wy niet
wel gewoon werden, als ook getweën
te slaepen, hetvelk anders niet zijn
en konde, vermis wy maer een kleyn
bovenplaetske er hadden voor ons ge
sessen om te slatpen.
Als wy nu wtderom bijeen verga
dert waeren, heiben wy ons clooster-
lijlte ordonnantit wederom ernomen,
dat wy ten tyde ran ons vertrek niet
en hadden konnai doen. Wy hebben
wederom slot gèouden binnen bet
waeter, dat rond onze wooninge zij
nen loop hadde z»o wel als binnen de
sterkste mueren, zoodat wy al hebben
gedaen dat wy kouden tot observan
tie. Als wy dan in rust en vreden za
ten, zoo moet ik oak handelen van de
miltheyd der boeien van Bragt ten
opzigte van onszy handelden zoo ci
viel, voor een pottekm soete melk
maer twee blanken, eeren fago 2) 3
stuyvers, en verders vai. alles dat wy
noodig hadden, als broo\ bier en po-
tagie, het was voor ons dien winter
altemael even goeden knop, zoodat
wy daer geenen overvloet gehad heb
ben, al hadden wy den naeni een ge
heel kist vol geld te hebben; het was
eylas teen 3), het koste b_r naer ons
hert en bloed, zoo dat oize handen
nagt en dag hebben te wek gestelt
om alles te konnen bekostijen; dog
hebben eventwel geen gebre: geleden
van eten, maer heel sober in dranck.
Nu dan ontrent den lenten tijd is ons
Eerweerde Mater met alle haere non-
nekens eens naer den hof gegaen, om
te zoeken of de aerde tot ons conso-
latie niet eenige lcruyden hadde voorts
gebragt, dienstig tot onze nooddruft,
maer en hebben niets gevonden als
jonge netelen, die wy in overvloet
hebben geplokken en daer van groen
sop gemaeckt; het smaekte ons alte
mael even wel, want den Capuciena(?)
mostaert 4) hadden wy daerom niet.
Verders hebben wy daer ontrent een
alf jaer geweest, naer welken tijd wy
ons Eerweerde Mater begonnen te
spreken om naer een andere plaets
voor ons te zien. Waerop haer Eer
weerde ons heeft geantwoord, zy het
zelve al in 't werk geleyd bad door de
voorspraak van den H. Joseph, die
daer al mede bezig was, om voor ons
een op te zoeken. Deze antwoord agri-
eerde ons niet te wel, omdat ons be
trouwen zoo groot niet en was. Zoo
hebben wy haer Eerweerde zoo lastig
gevallen, dat wy scbeenen gelijk te
zijn aen de vrienden van Jop 5), bet-
welk ook deze goede vrouw ons heeft
verweten. Naer alle deze moeylyke
quellingen is zy ten laesten vertrok
ken met zuster de Wit en Sr. Barbara
naer het dorp genaemt Stabroek, om
daer te bezien een geruineert casteel
door den oorlog* daer onze zuster
De Wit nog wel gaeding in had. Doen
6) hebben zy nog in hetzelve jaer 1732
gegaen naer Ekeren, om te bezien een
plaets toebehoorende aen den Eer
weerden heer De Moormaer al te
vergeefs; daer en mankeerden niets
als schijven, die wy niet en hadden.
Om deze reden heeft zy met groote
volstandigheyd en overvloed van trae
nen den H. Joseph te voed gevallen,
om zijne hulp en bijstand te verzoe
ken en is ten lesten getroost geweest
in haeren slaep door het gezigt van
een schoon huys, dat wy aldus beko
men hebben:
Het schijnt dat den duyvel met haer
eens wilde spotten. Het is gebeurt, als
zy eens op haer bedde lag en niet en
konde rusten, zoo heeft zy iemand
van den solder hooren afkomen tot
aen onze slaepkaemer; naer sterk ge-
rammelt te hebben met de klink, heeft
de deur open gedaen en gezeyd „nu
leest", en nog eenen voed naerder ge
komen zijnde, heeft hetzelve gehoort
„nu leest", doch met een sterke stem;
voor de derde ryze is het gerugt „nu
leest" nog meerder geweest en is ge-
ëyndigt met een groot geschatter,
hetwelk eenen grooten schrik aen ons
Eerweerde Mater heeft naergelaeten.
Twee a 3 daegen naer dit gerugt
hebben wy eenen brief ontfangen op
den eersten van 7bre 7) 1732 door den
Eerweerden heer Adrianssens, pro-
fesseur van St. Bernardus, die on-
Zonder schriftelijke toestemming s eenige overname uit deze rubriek verboden.
VROUW HOLLE.
(naar Qrimm)
door PIET.
Een weduwe had twee dochters.De
eene was schoon en vlijtig, de andsre
leelijk en lui. De moeder hield echter
het meest van de leelijke en luie. Dat
kwam omdat de andere niet haar eigen
dochter was. Het mooie meisje was
haar stiefkind. Daarom moet de andere,
•de schoone en vlijtige, al't werk doen.
Zij was de Asschepoester in huis. Eiken
dag moest het arme meisje bij een
bron aan den grooten weg gaan zitten
om te spinnen. De moeder was niet
tevreden, voordat ze zooveel gesponnen
had, dat haar het bloed uit de vingers
sprong.
Eens gebeurde het dat de spoel
heelemaal vol bloed zat. Toeri bukte
zich het meisje óm het bloed in de
bron af te wasschen, maar o wee, de
spoel viel haar uit de hand en rolde
in het water. Het meisje begon te
schreien, liep naar haar stiefmoeder
en vertelde het ongeluk. Deze werd
erg boos op haar, begon hevig te
schelden en was zoo onbarmhartig,
dat ze sprak„Wanneer jij de spoel
in het water hebt laten vallen, dan
zorg je ook, dat ze er weer uitkomt,
begrepen
Toen ging het meisje weer naar de
bron en wist niet wat ze moest be
ginnen. Haar angst voor haar moeder
was echter zoo groot, dat ze in de
bron sprong om de spoel te halen.
Ze verloor het bewustzijn. Ze wist
niets meer. Eindelijk ontwaakte ze.
Waar was ze nu toch Rondom haar
strekte zich een schoon weiland uit
en zij stond temidden van duizenden
bloemen De zon scheen met haar
gouden stralen op de schitterende
kleurenpracht en alles glansde en
straalde haar tegen.
Ze liep verder door de bloemen
weide en kwam bij een bakoven Die
was vol brood. Maar het brood riep
„Ach, trek ons er uit, trek ons eruit,
anders verbranden we nog. We zijn
al lang gaar
Het meisje kwam dichterbij, maar
o wat was 't daar heet. Ze pakte de
lange ovenschop en haalde ze er toen
allemaal uit. Dat was een erg moeilijk
en warm werk,
Daarop ging ze verder en kwam bij
een boom. Die hing vol met appelen.
Deze riepen en zeiden „Ach. schud
toch, schud toch, we zijn allemaal
rijp".
Toen schudde ze aan den boom
Het was of het appels regende. Ze
schudde en schudde tot er geen enkele
meer aan den boom zat. Ze legde alle
appels op een hoop en ging verder
Ook dit was een erg zwaar werk.
Eindelijk kwam ze bij een klein
huisje. Uit het raam keek een oude
.rouw naar buiten. Maar ze had zulke
langs by ons had geweest, en luyd als
volgt: dat binnen Antwerpen eenen
heer geinspireert was, die kennis had- J
de dat er eenige religieusen door de
gereformeerde uyt hun clooster ver-
jaegt waeren, maer niet en wisten
waer zy woonagtig waeren. Zoo heeft
dezen heer in alle coffiehuyzen gein-
formeert om eenig ligt daervan te be
komen, hetwelk hy niet en konde ag-
terhalen; zoo is dezen edelman, door
wat geest gedreven weet ik niet, ten
leste tot my gekomen en gevraagt of
ik van die religieusen niet en wiste;
waerop ik geantwoord heb, alles wel
te weten. Zoo heeft zijn Edele my
gezeyd dat hy wel geinclineert was
om ons een wooning te geven in deze
stad, als wy die wilden komen bezien.
Hier hebt gy nu het vast betrouwen
van deze godvruchtige matroon.
Aanteekeningen.
1. Xbre December.
2). Wordt bedoeld fagot tak
kenbos.
3). Er staat duidelijk teen. Hoewel
dat woord mij onbekend is, is de be-
teekenis van den zin toch deze: het
was helaasniet.
4). Vermoedelijk moet er staan:
Capuciener mostaert. Dit is eén
schertsende uitdrukking der kloos
terzuster, daarmede bedoelende, dat
ze niets had om haar sober maal te
kruiden.
5). Zie hiervoor het boek Job uit
het Oude Testament. Sommige zus
ters geleken, volgens de schrijfster,
wel wat op de zoogenaamde vrienden
van Job, die, inplaats van Job in zijne
ellende op te beuren, hem met onbe
hoorlijk geklap van God afhielden en
zoo nog meer terneer sloegen.
6). Doen toen.
7). 7bre September.
BUITENLAND.
De Zeppelin.
De Zeppelin is te Lakehurst aange
komen en heeft de reis om de wereld
volbracht in 21 dagen en 5 uren.
Ongeveer te middernacht (M.E.T.)
was de Graf Zeppelin boven Chicago.
Daarop verdween het in Oostelijke
richting naar Detroit.
Het luchtschip heeft den afstand
ChicagoDetroit, ongeveer 340 K.M.,
in ongeveer 4 uur afgelegd. Vanmor
gen om half zes (M.E.T.) bereikte de
Zeppelin Cleveland (Ohio). Voordat
het luchtschip verder vloog, keerde 't
nog één keer terug om over het 11
mijl ten Zuid-Westen van Cleveland
liggende vliegveld te vliegen. Aan den
ankermast bevond zich daar het Ame-
rikaansche luchtschip de Los Ange
les. Ongeveer 6000 menschen, die op
het vliegveld waren, begroetten den
Ziet uit
groote tanden, dat het meisje bang
werd en weg wilde loopen. De oude
vrouw riep haar echter na: .Waarom
ben je bang, lief kind. Blijf hier, blijf
bij me. Als je al het werk in mijn huis
netjes doet, zal 't je goed gaan. Je
moet er vooral voor zorgen, dat je
flink het bed opschudt. De veeren
moeten vliegen, dan sneeuwt het op
de wereld. Ik ben Vrouw Holle".
Omdat de oude vrouw zoo vriende
lijk tot haar sprak, vatte het meisje
moed. Ze stemde toe en trad in haar
dienst. Ze deed al het werk tot volle
tevredenheid van de oude vrouw. Het
bed schudde ze altijd geweldig op,
zoodat de veeren als sneeuwvlokken
rondvlogen. Daarom had ze ook een
goed leven en eiken dag lekker eten
en drinken. Geen boos woord hoorde
ze van Vrouw Holle.
Toen ze een tijdlang bij Vrouw
Holle geweest was, werd ze erg be
droefd. Eerst wist ze zelf niet waarom,
maar eindelijk bemerkte ze het. Het
was heimwee. Of het haar hier ook
duizendmaal beter ging dan thuis,
toch verlangde ze er naar.
Tot ze op zekeren dag naar Vrouw
Holle stapte en tot haar zei„Ik ver
lang toch zoo sterk naar huis. Al gaat
het me hier beneden nog zoo goed,
ik kan toch niet langer blijven. Ik moet
weer raar boven, naar de mijnen".
Vrouw Holle zei„Dat is goed. dat
je weer naar huis verlangt. Omdat je
me zoo trouw gediend hebt, zal ik je
zelf weer naar boven brengen".
Daarop nam ze haar bij de hand
en leidde haar voor een groote poort.
De poort werd open gedaan en toen
het meisje er juist onder stond, viel
er een geweldige goudregen naar be
neden. Al het goud bleef aan haar
hangen, zoodat ze er heelemaal door
bedekt was.
„Dat zul je van me hebbén, omdat
je zoo vlijtig geweest bent", sprak
Daarom zeggen de menschen in
Hessen, wanneerhet sneeuw „Vrouw
Holle maakt haar bed op."
Graf Zeppelin geestdriftig. Om 5 u.
57 passeerde de Zeppelin Akron ten
Zuiden van Cleveland, terwijl om 6
uur 58 (M.E.T.) Newcastle (Pennsyl-
vanië) ten Oosten van Akron werd
bereikt. Om 7 u. 57 passeerde de Graf
Zeppelin Brookville, 88 K.M. ten N.-
O. van Newcastle.
Te 1.25 N.Z.T. wordt medegedeeld
dat het luchtschip eenmaal rond het
veld te Lakehurst vaart. De landings-
touwen worden neergelaten op onge
veer 80 M. boven den grond. Dr.
Eckener zoekt de gunstige positie en
de manschappen op den grond bege
ven zich op weg om deze torpedo in
de lucht, zooals de Amerikaansche
omroeper de Graf Zeppelin gelieft te
noemen, te grijpen. De daling wordt
voortgezet. Hiertoe laai men de noo-
dige waterballast uit, die als een ge
heel onvrijwillige douche op de hel
pers aan de touwen neerkomt. 1.33
N.Z.T. De Graf Zeppelin is geland.
Deze vlotte landing heeft plaats op
ongeveer 500 meter afstand van de
hal.
Het grootsche feit is volbracht.
Voor het eerst heeft een luchtschip
een reis om de wereld tot een goed
einde gebracht. Wat Jules Verne nog
niet had durven droomen, is geschied.
Niet als een doldriftig avontuur, op
het kantje af van er op of er onder,
maar met de kalme zekerheid van een
half wetenschappelijke, half commer-
cieele onderneming, waarbij de kwa
de kansen zorgvuldig waren uitge
schakeld, voor zoover zulks mogelijk
was. Wanneer het eerlang tot gere
gelde luchtvaarten over een groot deel
van den aardbol zal zijn gekomen, zal
men daarbij nog aanzienlijk verder
kunnen gaan, gelijk men ook de
scheepvaart in het natte element van
steeds betere voorlichtings- en veilig
heidsdiensten is gaan voorzien. Maar
toch, nu reeds, welk een schitterende
verrichting. Hier hebben inderdaad
techniek en wetenschap samenge
werkt om hun grootste triomfen te
behalen. In de eerste plaats in den
bouw van het luchtschip en de ver
vaardiging van de motoren. Het stij
ve stelsel van luchtschip, waaraan
graaf Zeppelin zijn hart verpand had,
heeft een harden strijd om erkenning
moeten voeren. De groote kwetsbaar
heid van deze lange stijve hulsels
heeft in den aanvang menig ongeluk
veroorzaakt, tot men ook hier door
steviger constructiemethoden en ge
bruik van andere materialen de na-
deëlen voor een groot deel overwon.
Ook het ankeren van deze gevaarten
heeft langen tijd een groot probleem
uitgemaakt, dat tenslotte met de be
kende ankermasten een heel eind na
der tot de oplossing is gebracht. Ook
inzake de vullingsgassen is men, door
ervaring en proefnemingen geleerd,
Vrouw Holle Ook gaf ze haar de
spoel terug, die in de bron gevallen
was Daarop werd de poort gesloten
en het meisje bevond zich weer boven
op de wereld, niet ver van het huis
van haar stiefmoeder.
Toen ze op het pleintje kwam, za!
de haan op den putrand en riep
„Kukerikier,
Onze gouden jonkvrouw is
weer hier"
Ze ging naar binnen naar haar stief
moeder, en omdat ze zoo met goud
bedekt was, werd ze door haar hartelijk
ontvangen. Ook haar zuster was erg
vriendelijk tegen haar.
Het meisje vertelde alles wat haar
overkomen was. Wat zetten die twee
groote oogen op Nu wilde de moeder
ook graag haar andere dochter, die
luie en leelijke hetzelfde geluk bezorgen.
Nu moest deze aan de bron gaan
zitten en spinnen Maar de spoel kwam
niet vol bloedvlekken. Ze werkte niet
vlijtig genoeg. Daarom prikte ze zich
in de vingers en stak haar hand in de
De Echo-puzzle komt!
1 ZALU IN VELE ZAKEN
1 ADVI5EEDEN By DEN
ÖOUW VAN UW HU 15.
VOOR
5CHOOQ5TEENMANTËL5
W5T HY U BY VOORKEUR
OP ON5 ADREO^zrzrii:
OMDAT
WV GEREGELD 500 5TÜKS
VOOR DIRECTE LEVERING IN
VOORRAAD HOU DEN, EN
•U ZEKER UW KEÜZE KUNT
DOEN IN ONZE TOONZAAL.
OUDE DIEZE4 DEN BOSCH
een heel eind gevorderd, waarmee o.a.
het brandgevaar aanzienlijk vermin
derd is. De grootste tromf ligt echter
in de volmaking der motoren, die
langzamerhand de betrouwbaarheid
van scheepsmachines beginnen te eve
naren. Dat. men bij een vorige reis
naar Amerika wegens het falen der
motoren is moeten terugkeeren, doet
hier niets aan af, daar men toen te
doen had met gebreken, die een ge
volg waren van een nieuwe wijze van
monteeren, welke in de praktijk nog
niet beproefd was. Intusschen zou
zelfs het volmaakste luchtschip in de
lucht hulpeloos zijn, gelijk" het vol
maakste zeevaartuig op zee, wanneer
het niet beschikte over de noodige
hulpmiddelen om zijn plaats en weg
te bepalen, kennis te nemen van weer
berichten enz. Ook hierbij speelt de
moderne techniek en wel voorname
lijk de radio, een groote rol. Dank zij
de radio heeft men den geschiksten
koers kunnen sturen, van gunstige
winden partij kunnen trekken, onwe-
ders kunnen ontwijken, en, wat voor
al voor ons, belangstellenden, van zoo
groote beteekenis is geweest, van uur
tot uur met den vasten wal in ge
meenschap kunnen blijven. Dat is
voor ons het grootste wonder geweest
van deze schitterende reis om de we
reld, dat wij als het ware op onzen
stoel mee hebben gereisd, zoowel van
de gepasseerde plaatsen, als uit het
luchtschip zelf ingelicht omtrent de
plaats, waar het zich bevond, de om
standigheden, waarin het verkeerde.
De ontvangst te Los Angeles hebben
wij door de radio van minuut tot mi
nuut kunnen volgen en thans zal men
elders in dit blad ongetwijfeld een
even minutieus verslag van de aan
komst te Lakehurst aantreffen.
Zoo hebben schier alle takken der
tn. Ze was vlijtig en deed precies wat
haar Vrouw Holie zei. Want ze
dacht aan het vele goud, dat deze
haar zou schenken. Den tweeden dag
begon ze echter al te luieren. Den
derden dag nog meer. Dien morgen
wilde ze zelfs niet eens opstaan Ze
maakte ook het bed van Vrouw Holle
niet op zooals het moest. Ze schudde
het niet dat de veeren stoven.
Vrouw Holle had heel gauw genoeg
van haar en zei haar den dienst op.
Dat stond het luie meisje best aan.
Ze dacht: „Nu komt de goudregen".
Vrouw Holle bracht haar naar de poort
en toen ze er onder stond.Neen,
inplaats van goud, werd er een groote
ketel vol pek over haar uitgegoten.
„Dat is tot loon voor je dienslen",
sprak Vrouw Holle en sloot de poort.
Zoo kwam het luie meisje thuis. Ze
was heelemaal met pek bedekt. De
haan, die op den putrand zat, riep
„Kukerikier,
Onze vuile jonkvrouw is weer hier
Het pek bleef aan haar kleven Zoo
lang ze leefde, wilde het er niet afgaan.
doornheg. Toen wierp ze de spoel in
de bron en sprong er zelf ook in. Ook
zij kwam op de schoone bloemenweide
en liep verder over hetzelfde pad.
Toen ze bij der. bakoven kwam,
riep het brood weer: „Ach, trek ons
eruit, trek ons eruit, anders verbranden
we nog. We zijn al lang gaar".
Het luie meisje antwoordde„Ik
zou je lekker danken, ik heb geen zin
me vuil en moe te maken voor jullie",
en ze liep door.
Al heel gauw kwam ze bij den
appelboom.
De appels riepen „Ach, schud toch,
schud toch, we zijn allemaal rijp
Zij antwoordde echter: „Kun je net
denken, daar kon er eer.s een op m'n
hoofd vallen", en daarop ging ze
verder.
Eindelijk kwam ze bij het huisje
van Vrouw Holle. Ze was heelemaal
niet bang, omdat ze van haar groote
tanden al gehoord had. Terstond ver
huurde ze zich bij haar.
Den eersten dag spande zij zich erg
NU DE VACANT1E VOORBIJ IS.
De vacantie is voorbij,
Uit is de jool,
Pak op je tasch
En marsch, naar school I
Niet meer naar Katwijk,
Nu zal je leeren.
Niet meer naar Kager
Of Brasemermeren.
Nu zal je naar school,
Of je wil of niet.
Nu niet meer visschen
Aan den kant in het riet.
Nu niet meer uitgaan.
Dat komt volgend jaar weer,
Als God geeft gezondheid
En lust envoldoende ik leer.
Adriaan Cornelissen.
Doe jij ook mee
