K EMU KI HM
No 86. Woensdag 30 Oct. '29. 52e Jrg.
TWEEDE BLAD.
Jaarmarkt te Waalwijk op
Donderdag 31 October.
PROVINCIAAL NIEUWS.
Waalwijk, 29 Oct. 1929.
Nogmaalseen Openbare
Lagere Nutsschool?
In ons vorig nummer hebben wij
een ingezonden stuk opgenomen van
den Secretaris van het Nutsdep. Lang
straat, den heer Leon Hartog.
Het stuk bereikte ons toen wij reeds
bezig waren met het opmaken der
krantenvormen. zoodat we door plaats
ruimte en tijd slechts een haastige
noot konden geven.
Ofschoon ons onderschrift duidelijk
genoeg is voor wat ons standpunt
betreft en de zwakke punten in het
betoog van den heer Hartog voldoende
zijn aangetoond, achten wij het toch
niet ondienstig deze zaak nog eens
even breeder geformuleerd en van
eenige nieuwe argumenten voorzien,
onder de aandacht van onze lezers
te brengen
De heer Hartog toont in de onder
havige kwestie geen breed maar ook
nog een onjuist inzicht te hebben.
Met aanhaling van eenige artikelen
uit de Statuten van het Nut komt de
schrijver ons betoog aanvullen en
versterken. Het is ook ons bekend,
dat de Nuts Mij' streeft naar beter
Openbaar Onderwijs en dat men
Nuts—scholen heeft gesticht daar
waar naar 't oordeel der vereeniging
't openbaar onderwijs niet de ge-
wenschte resultaten opleverde, dus
niet voldeed.
Wij kunnen een dergelijk streven
niet anders dan begrijpen. Maar de
statuten der vereeniging schrijven toch
niet voor, dat men een bestaande
Openbare lagere school, met een
goede reputatie, moet afbreken.
En dat wil het Dep. Langstraat.
De heer Hartog werpt verder een
zeer domme vraag op en de toon
waarop hij dat doet verraadt zijn
kortzichtigheid.
Hij legt ons n l. de z i. klemmend.e
vraag voor, waarom wij voor 10 jaar
geleden niet voor het openbaar onder
wijs, noch het Qem. belang zijn
opgekomen toen de St. Petrusschool
gesticht werd.
In ons vorig onderschrift verklaar
den wij reeds, dat onze zorg voor
het openbaar onderwijs als zoodanig
er buiten staat.
De heer Hartog kan schijnbaar
geen onderscheid zien tusschen alge-
meene- en principieele zaken.
Als er morgen aan den dag in onze
gemeente honderd Israëlieten komen
wonen die voor hun kinderen onder
wijs willen hebben, volgens hun eigen
beginsel, dan zal ieder ander den
principieelen wensch dier ouders moeten
eerbiedigen, ook al zou het openbaar
onderwijs daardoor al3 zoodanig
moeten inboeten.
En de wet van 1920 is daar om aan
het verlangen te gemoet gekomen,
Principieel is dus de daad van de
R.K., nu 10 jaar geleden ten opzichte
van het openbaar onderwijs te ver
antwoorden.
Maar ook nog anders.
Wat de R K. Indertijd hebben ge
daan deed men met eigen middelen
De St. Petrusschool is geheel uit
particuliere beurs gebouwd en vóór
de gelijkstelling van het Openbaar en
Bijzonder onderwijs.
In den aanhef van zijn ingezonden
stuk meent de heer Hartog ons van
.overdrijving" te kunnen beschuldigen
De feiten logenstraffen de bewering
van den Secretaris.
Onze veronderstelling, dat er een
minder mooie drijfveer achter zit, is
geen bloote veronderstelling maar berust
wel degelijk op ware gronden.
Het is ons inderdaad hinderlijk, dat
men zich wil dekken achter het
valsche schild van „Neutraliteit".
Het staat onomstootelijk vast, dat
heel de beweging van enkele Nuts.
bestuursleden een gevolg is van de
benoeming van esn R.K. onderwijzer
aan de Openbare school.
Voor de benoeming heeft de ouder
commissie aan den raad te kennen
gegeven dat men gaarne zag
le een mannelijke kracht;
2e van een openbaar neutraal op-
leidings-instituut en
3e van P.G.
De raad heeft voor 2/3 aan den
wensch der Commissie voldaan.
Doch dat schijnt den heeren nog
niet voldoende te zijn.
Maar, en dat is een bezwarende
omstandigheid tegen de Nuts-bestuurs-
leden: toen men vrij wel als zeker
kon aannemen dat een R.K. benoemd
zou worden heeft men gedreigd„als
I er een R.K. wordt benoemd stichten
wij zelf een „lagere Nuts school".
Hiermede is de geste der heeren
Nuts-ijveraars wel voldoende ver-
I klaard.
Jubileum D. V. S. V.
De herdenking van het l2V2-iar*g
bestaan der Tooneelvereenlging D. V.
S. V. is voor de jubileerende een echte
jubeldag geworden, waaraan men nog
lang dankbaar zal terug denken.
We mogen gerust zeggen, dat Zondag
27 October een heel bijzondere en
mooie, bladzijde krijgt in het geschie-
denisboek van D. V. S. V.
i Des namiddags recipieerde de ver
eeniging in de groote zaal van den
Gildenbond, en uit het verloop van dit
verslag zal men zien, dat het daarbij
niet aan belangstelling heeft ontbroken.
Voor den aanvang der officieele
receptie werden de heeren P. Kelder,
voorzitter, A. Verhoeven, regisseur en
jac. Didden, secretaris der jubileerende
vereeniging, in intiemen kring gehul
digd met hun n'/j-jarig lidmaatschap.
Namens de leden werden deze jubi
larissen daarbij toegesproken door den
heer Fr. Kelder, die als bewijs van
erkentelijkheid voor hetgeen zij voor
D. V. S. V. hadden gedaan elk een
zilveren draagmedaille aanbood.
De heer Kelder sprak als volgt:
Geachte jubilarissen
Het is me als lid onzer jubileerende
vereeniging een aangename taak U
namens de leden van ons gezelschap
een kort woord te mogen toespreken.
Gij hebt de vereeniging zien geboren
worden. Gij hebt steeds Uw beste
krachten geschonken om de vereeniging
te doen groeien en bloeien. Hoe vele
tooneelwerken zijn door U mede op
gevoerd. Een opsomming hiervan zou
j ons te ver voeren, maar wel willen wij
volmondig getuigen dat gij met uw
twaalf en een halfjarige praktijk
voor onze vereeniging als schitterend
voorbeeld gesteld moogt worden voor
alle jonge krachten die helaas in dezen
tijd van sport zoo dikwijls de opvoe
dende kracht die van het tooneel uit-
Edelachtb. in hartelijke woorden zijn
waardeering uitsprak voor wat D. V.
S. V. gedaan heeft tot verhooging van
het beschavingspeil in zijne gemeente.
De Z Eerw. heer pastoor van Riel
kwam eveneens de jubileerende veree-
niging gelukwenschen, herinnerde in
korte trekken nog eens aan de hoog
staande tooneelwerken door deze too-
neelclub opgevoerd en het groote
succes op het Tilburgsche concours
behaald. Hij sprak de hoop uit dat de
spelers zullen voortgaan het volk op
degelijke tooneelstukken te blijven ver
gasten.
Namens Waalwijks Belang kwamen
de heeren M. A. v. Lieropt en J. Tielen
resp. voorzitter en secretaris de geluk-
schen dezer vereeniging aanbieden,
waarbij de heer v. Liempt inwelgekozen
woorden de appreciatie vertolkte van
W. B. voor het werk der jubileerende
tooneelclub tot veredeling van het volk
in onze plaats.
Wegens verhindering van den voorz.
der R K. Werkliedenvereeniging voerde
de vice voorzitter, de heer Nic. van
Gorcum, tevens voorzitter der harmonie
en bestuurslid der Lederbewerkers-
afdeeling het woord namens deze drie
vereenigingen. In een keurige toespraak
schetste hij de aangename samenwer
king tusschen de aldeeling Tooneel en
de andere afdeelingen en de groote
verdiensten der leden die steeds hunne
club waren trouw gebleven trots de
vaak sterke verleiding om bij een
andere tooneelclub aan te sluiten. Voor
alles wat D. V. S. V. gedurende haar
bestaan tot ontspanning en verheifing
voor de leden der R.K Werklieden
vereeniging had gedaan, bracht hij de
jubileerende tooneelclub hulde en dank.
De heer H. v. Engelen feliciteerde
namens de oud-leden.
In hartelijke waardeerende woorden
bracht hij bijzonder hulde aan de drie
jubileerende leden, die onafgebroken
sinds de oprichting lid van D. V. S. V.
zijn gebleven en stelde hun ambitie
voor de vereeniging ten voorbeeld aan
de jongere leden. Hij schetste de ver
diensten der tooneelciub voor de leden
vereeniging, die er zijn leedwezen over
uitsprak, dat hij des morgens niet ter
receptie aanwezig kon zijn.
Het verheugde hem dat deze dag
voor de jubileerende tooneelclub tot
heden zoo schitterend is verloopen en
zij zooveel belangstelling en medeleven
heeft mogen ondervinden. Ook spr.
richite nog een hartelijk woord van
hulde en gelukwensch aan de jubilee
rende club, in het bijzonder tot de
drie jubilarissen Verhoeven, Kelder en
Didden, waarmede de aanwezigen
door een spontaan applaus instemden.
Spr. wilde verder even een fout
herstellen. Waar zulks in den feestgids
verzuimd was, sprak hij een hartelijk
dankwoord tot de Eerw. Broeders voor
den grooten steun steeds van hen
ondervonden.
Nog besprak hij enkele punten het
verenigingsleven betreffende, o.a. de
actie om de R K. jeugd meer tot de
organisatie te trekken, waarvoor hij
aller medewerking vroeg, terwijl hij
de te houden collecte voor St. Nicolaas
in ieders milddadigheid aanbeval.
Tijdens de pauze richtte ook de
Eerw. adviseur kapelaan Beekmans
nog een woord tot de aanwezigen,
hen opwekkend tot meer medeleven
met de organisatie. Speciaal drong hij
aan op toetreding tot de vakorganisatie.
Inplaats van steeds te klagen over
verkeerde toestanden dient men zich
aaneen te sluiten. Het pleit niet voor
het organisatieleven der plaatselijke
schoenmakers, als men bedenkt dat
bijna overal een arbeidscontract me
de schoenfabrikanten kon worden
afgesloten behalve in Waalwijk, dat
zich toch graag het centrum der
schoenindustrie noemt.
Hij spoorde aan tot het bezoeken
der ontwikkelingsavonden, die ook
dezen winter weer zullen gegeven
worden en waarmede op 28 Nov. a.s.
zal worden aangevangen.
Over de buitengewoon geestige
klucht, die Zondagavond en ook
Maandagavond voor een volle zaal
werd opgevoerd en over de wijze
waarop de jubileerende tooneelclub
dit voor het voetlicht heeft gebracht,
willen wij hieronder nog een en ander
laten volgen.
De romanschrijver Kruger vond in
den heer J Sleenhof een uitstekend
vertolker.
Daarbij pasten zich op uitstekende
wijze aan Bernardi (Fr. Kelder) als
wereldreiziger, en Bulier (H. Maas)
als hotelier. Van de kleinere rollen,
die eveneens goed werden gespeeld
noemen wij nog: de kelners (J. Ver
hoeven en J. v. d. Griendt) en Frans,
A Snijders), oude knecht van Klap
roos.
Kortom het geheel was goed ver
zorgd, evenals de grime van den heer
Schippers uit den Bosch
De regisseur, dhr. A. Verhoeven
heeft ditmaal veel eer van zijn werk.
Hij mag met groote voldoening op zijn
werk neerzien. Laat elk speler z'n rol
staan, wanneer de regie faalt, dan zal
het heele werk falen. Maar hier heb
ben regisseur en spelers een schitte
rend geheel gewrocht. Alles was af en
verzorgd.
D. V. S. V. kan met zeer veel vol
doening op deze uitvoering terugzien.
In 't succes zal men wel een prikkel
vinden van met nog meer ijver veder
te gaan.
Vermelden wij nog, dat tusschen
de bedrijven door een aardige muzikale
afwisseling werd gegeven door de
heers J. Vissers, piano P. Vekemans,
vioolJ. de Grauw, saxophoon en
W. v. d Lee, slagwerk.
Gemeenteraadsvergadering.
Openbare vergadering van den Raad
der gemeente Waalwijk, te houden op
Woensdag 30 Oct. 1929 des nam. om
7 uur ten Raadhuize.
Aan de orde
1. Voorstel tot het beschikbaar
stellen van een crediet voor aankoop
van een motor—wegwals.
2. Voorstel tot het beschikbaar
stellen van een crediet voor aanschaf
fing van huis—gasdrukregulateurs.
3. Vaststelling van de gemeente
en bedrijfs—begrootingen voor het
dienstjaar 1930 en goedkeuring van
de begrootingen der Burgerlijke Arm
besturen voor dat jaar.
Antwoord van B. en W. van Waalwijk
op het rapport van de Commissie van
Onderzoek der begrooting.
Het kranige bestuur: de heeren P. J. Kelder, jac. M. Didden, J. v. Riel,
Fr. Kelder, j. Sleenhof, L. Leijtens, A. Verhoeven, e.a.
gaat over het hoofd zien. We bedoelen
hier natuuriijk niet mede onze jonge
leden. We erkennen volmondig dat we
hun ambitie ten volle op prijs stellen.
Neen, we bedoelen de velen die vinden
dat van een voetbal een veel grootere
opvoedende werking uitgaat dan van
het tooneel. Het is ons daarom een
bijzonder genoegen nog in ons midden
te mogen hebben een drietal leden, die
ondanks de periode van inzinking die
elke vereeniging kent of gekend heeft,
toch trouw zijn gebleven aan hun club
Het is daarom dat wij U hierbij
offreeren een medaille als een blijk
onzer oprechte waardeering en hoog
achting. Moge het de vereeniging ge
geven zijn nog een reeks van jaren
van Uwe diensten gebruik te mogen
maken, opdat wij met Uwe medewer
king het peil der uitvoeringen steeds
hooger kunnen opvoeren, zoodat D.V.
S V. weer die plaats in zal nemen die
het tijdens zijn grootste bloeiperiode
bezet heeft.
De Voorzitter brengt een hartelijk
woord van dank, mede namens zijn
mede jubilarissen, en geeft de verze
kering dat hij en met hem de regisseur
en de secretaris steeds hun beste
krachten aan D. V.S. V. zullen blijven
wijden.
Te half een ving hierna de receptie
aan. waarbij het de jubileerende too
neelclub niet aan blijken van belang
stelling en hartelijk medeleven heeft
ontbroken.
De hartelijke toespraken, de prach
tige bloemstukken, zoowel als het groot
aantal mondelinge, schriftelijke en
telegrafische gelukwenschen die D. V.
S. V. ter receptie mocht ontvangen,
waren evenvele getuigen van de sym
pathie en erkentelijkheid die men
algemeen jegens de jubileerende too
neelclub koestert.
De eersten die hunne gelukwenschen
kwamen aanbieden waren burgemeester
en mevrouw Moonen, waarbij Zijn
der werkliedenvereeniging en het
Waalwijksche publiek en sprak het
vertrouwen uit dat zij zich beijveren
zal den uitstekenden naam die D. V.
S. V. hier en elders ook in deskundige
kringen geniet hoog te houden.
Namens de afd. Noord-Brabant van
den R.K. Tooneelbond kwam de voor
zitter, de heer Sassen uit Geertruiden-
berg de vereeniging complimenteeren.
Verschillende deputaties van plaat
selijke vereenigingen kwamen verder
hunne gelukwenschen aanbieden.
Zoo merkten we o.a. op de bestuurs
leden der navolgende vereenigingen
R K. Werkliedenbond, R K Steenkolen-
coöperatie, R. K. Ziekenfonds, R K.
Lederbewerkersafdeeling, Afd. Kleer
makers, Harmonie „St. Crispijn", Wit-
Gele Kruis, Liedertafel „Oefening en
Vermaak", „Onderling Kunstgenot",
T.A.V.E N U., Patronaatstooneelvereen.
v m. Baardwijk, Harmonie „St, Jan",
Tooneelclub van den RK. Vrouwenbond
enz.
Verder gaven ook de Eerw. heeren
Geestelijken der verschillende parochies
en de Eerw. Broeders der St, Petrus
school van hun belangstelling blijk.
Fraaie bloemstukken, aangeboden
door Wit-Gele Kruis, Ziekenfonds,
Steenkolenccöperatie en Harmonie „St.
Crispijn", versierden de zaal die er
voor deze gelegenheid feestelijk uitzag.
Vermelden wij nog dat de harmonie
„St. Crispijn" onder leiding van den
heer Duivelaar met een aantal keurig
uitgevoerde nummers de receptie op
luisterde.
Des avonds trad de jubileerende
tooneelclub voor een tot in alle hoeken
bezette zaal op met de groote klucht
in 3 bedrijven „Mijnheer Klaproos"
van Gerard Nielen.
Deze eerste jubileum uitvoering
welke alleen toegankelijk was voorde
leden der R.K. Werkliedenvoreeniging
werd geopend met een toespraak van
den voorzitter der R.K. Werklieden-
Af ijnheer Klaproos".
In de biblioteek van 't heeren-dilet-
tanten'ooneel is de afdeeling „kluch
ten", er armoedig aan toe. Te ver
staan een „klucht" als een blij spel.
Geen stuk dus dat als los zand aan
elkaar hangt, waarin onbenullige „aar
digheden" en „zotheden" elkaar afwis
selen tot grof worden toe, en dat door
den vrijmoedigen auteur der werelc
in wordt gezonden met 't banderol
„blijspel" of „klucht". Neen, we be
doelen een stuk dat doortrokken is
van gezonden humor en ongezochte
geestigheid.
Zulk een voor onze dilettanten zeld
zaam goed stuk is „Mijnheer Klap
roos" van Gerard Nielen.
„Mijnheer Klaproos" is een kundig
en geestig in elkaar gestoken stuk,
waarmede D V. S. V. als Jubileum
stuk een zeer goede keuze heeft ge
daan.
En welk een succes 1
Zondag- en Maandagavond een
stampvolle zaal en een dankbaar pu-
jliek dat onophoudelijk zat te scha-
erlachen. We hebben D.V.S.V in geen
jaren in zulk een goeden vorm gezien.
't Groote succes moet vooral toege
schreven worden aan de wijze waarop
de heer M. C. Berkelmans de hoofdr&l
speelde. We hebben ons bij deze uit
voering meermalen moeten afvragen
is die rappe Klaproos nou een dilet
tant of...., neen, zóó spontaan, zoo
vrij en ongedwongen, zoo enthousiast
kan alleen een frisch beroeps—artist
spelen. En.de rol die de heer Berkel
mans had was voorwaar geen gemak
kelijke ook physisch werd een groot
uithoudingsvermogen vereischt.
Wat onze bewondering voor Klap
roos opvoerde was vooral ditdat hij
tot op het laatste oogenblik de actie
sterk gespannen hield Geen moment
van inzinking, van verslapping. Tel
kens veerde hij opnieuw op en bracht
het publiek van de eene lachtbui in
de andere.
Berkelmans, de bloemen waren dub
bel en dwars verdiend
De rollen rond Klaproos waren on
dergeschikt, maar werden met veel
toewijding gespeeld. Een zeer goed
uitgebeeld type was Rumpel. De heer
J. van Riel, vertolkte deze rol zo
danig, dat alleen reeds het verschijnen
van de figuur „Rumpel" geweldig op
op de lachspieren werkte. En als hij
zijn mond open deed en door een
spraakgebrek in plaats van de leiter 1
de n uitsprak, dan daverde de zaal.
Hij was een pracfit—type voor
deze rol, die hij uitnemend vertolkte.
Jac. M. Didden heeft de rol van
Grober, gepensioneerd Majoor goed
aangevoeld en uitstekend gespeeld. In
zijn optreden lag inderdaad de stramheid
van den oud-militair Grober. Ook deze
uitstekende uitbeelding heetf mede het
mooie stuk gedragen.
In ons vorig nummer hebben we nog
in exlenso kunnen opnemen het van
nauwgezette studie getuigende rapport
der Commissie van Onderzoek der be
grooting, dat onze lezers met alle in
teresse zullen hebben gelezen.
Aan het hoofd van dit nummer vinden
onze lezers de uitvoerige en belang
rijke Memorie van Antwoord van B.
en W.. die zeker aller belangstelling
zal hebben.
De begrooting wordt hedenavond
behandeld.
Belangrijke uitbreiding der Kon.
Stoomschoenenfabriek A. H. van
Schijndel in Duitschland in het
vooruitzicht.
Naar wij vernemen voert de Kon.
Stoomschoenenfabriek A. H. van
Schijndel alhier, onderhandelingen die
allerwaarschijnlijkst spoedig hun be
slag zullen krijgen over den aankoop
van de groote fabrieksgebouwen met
completen inboedel en installaties,
kantoren en omliggende bouwter
reinen van de in 1928 gefailleerde
firma Sterne/eld te Goch.
De fabrieken hadden een jaarlijk-
sche millioenen-productie.
Bij deze fabrieksgebouwen behooren
een complex arbeiders- en midden
standswoningen, drie villa's en groote
terreinen. Op een dezer terreinen is
door de gemeente Goch een straat
geprojecteerd.
Bij eventueelen aankoop zal de
exploitatie ter hand genomen worden
door de Koninklijke Stoomschoenen
fabriek A. H. van Schijndel of wel
door hare dochter-Maatschappij de
N.V. Cürl Peters Schoenhandel ge
vestigd te Waalwijk. Dit zal nog
nader overwogen worden.
Vast staat echter dat bij 't in wer
king stellen der genoemde fabrieken
uitsluitend gefabriceerd zal worden
voor de Duitsche markt en export.
Tot dezen koop is natuurlijk mede
aanleiding de in uitzicht gestelde ver
hooging der Duitsche invoerrechten
op schoenen, waar zooals bekend, de
N.V. Kon. Stoomschoenfabriek A.H,
van Schijndel, via hare dochtermaat
schappij, in Duitschland vijf eigen
detailzaken exploiteert en wel te
Keulen, Dusseldorf, Krefeld, Neuss
en Düren.-
Mocht de koop tot stand komen,
wat wel te voorzien is, dan beteekent
dit een zeer belangrijke uitbreiding,
waarmede wij de energieke directie
van harte gelukwenschen.