isriiifiis
jjo, 75. Zaterd. 20 Sept. '30. 52e Jrg.
TWEEDE BLAD,
TWEE GEVAREN.
Allerwege leest men in de bladen
uitgebreide beschouwingen over den
uitslag der verkiezingen voor den
Duitschen Rijksdag, die, zooals wij
reeds meldden, Zondag j.l. gehouden
lijn.
De groote overwinning die de beide
uiterste zijden van de volksvertegen-
foordiging, n.l. de uiterst-rechtsche
jlationaal-Socialisten en de uiterst-
linksche Communisten, hierbij be
haald hebben, heeft overal de noodige
opschudding gewekt.
Het meest opvallende is wel de bijna
fantastische uitbreiding van de partij
der Nationaal-Socialisten. Want on
danks de groote reclame-campagne die
Hitier reeds weken tevoren gehouden
heeft, had toch wel niemand eën bij
na vertienvoudiging van zijn fractie
kunnen verwachten.
Intusschen is deze uitslag wel een
klinkend bewijs voor de ontevreden
heid die er onder het grootste deel van
het Duitsche volk heerscht, wat voor
een niet gering deel zal te wijten zijn
aan de slechte economische toestand
dieer in Duitschland, evenals in zoo
goed als alle andere landen, op het
«ogenblik heerscht. Men wil iets an
ders en daarom was vooral de jeugd
zoo ontvankelijk voor hooge woorden
en schoone beloften van Hitier en zijn
mannen, en schaarden zes-en-een-half-
millioén kiezers zich achter hen, blind
en zonder te weten waarheen zij geleid
zullen worden, want het programma
der Hitlerianen is zeer vaag.
Ofschoon verschillende bladen ta
melijk optimistisch staan tegenover
deze partij-aanwas, en deze slechts be
schouwen als tijdelijk en uitsluitend
Ingevolge van den crisis, kan men
teh niet blind zijn voor verschillende
punten die de felle nationalisten op
hn program1 hebben staan, en die
rechtstreeks indruischen tegen de vim-
ces- en volkenbondsgedachte, waar
tin men op het oogenblik te Genève
vervuld is. Om slechts enkele punten
Ie noemen eischt men de vernietiging
van de vredesverdragen van Versailles
en St. Germain, terwijl ook het Yonng-
plan en de regeling der Oostgrenzen
Ét hun instemming heeft.
Ook aan den anderen kant, links,
wordt het gevaar steeds dreigender, en
ijs hier de aanwas niet zoo enorm
sis bij de Nationalisten, toch zeggen
t cijfers voldoende. Vier-en-een-half-
millioen Duitschers zijn reeds com
munist of stemmen aldus, en strijden
voor hun toekomstig Sovjet-Duitsch-
land. Zoover heeft de Russische pro
paganda! het reeds gebracht, en zal het
Iherbij blijven? We hopen het, maar
waarschijnlijk zal de roode propa
ganda der Russische Sovjets nog wel
verder doorvreten, vooral wanneer het
'Merendeel der volkeren ontevreden
wordt over de slechte toestand die in
vrijwel alle landen heerscht en waar
door men zich gemakkelijk uit het
sombere heden in een onzekere toe
komst werpt.
Hoge voor de naaste toekomst een
Mtsche Sovjetstaat nog voorbarig
Mjken, het gevaar is niet geheel uit
floten, integendeel, het kwaad vreet
™ort en men weet niet hoe ver het
komen kan.
De toekomst van Briand's plannen
wordt er met dat al niet beter op.
BUITENLAND.
Uit China's strijdgewoel.
De Nankingregeering bericht, dat
zij den troepen van Feng joe Slang
een nederlaag heelt toegebracht. Bij
deze overwinning is een aantal tanks
en kanonnen veroverd.
Het gevecht duurde den ganschen
nacht en eindigde niet de vlucht der
Noordelijken,
Het nationalistische leger bereikte
Zondag Kaïfeng, de hoofdstad van
Honan.
Het front der Noordelijken wordt
dagelijks door nationalistische vliegers
gebombardeerd.
De consul-generaal van Amerika te
Hankow meidi, dat bijna dageips
Amerikaansche oorlogsschepen en
handelsschepen op de Jangtse worden
beschoten door troepen, die een roode
vlag voeren en een vijftal punten
langs de rivier bezet hebben.
Ook Fransche, Engelsche en Japan
sche schepen worden beschoten en
beantwoorden dit op hun beurt.
Een politieke diefstal te
Genéve,
De „Daily Mail" maakt melding van
eert diefstal van politieke beteekeriis,
te Qetiève.
Het is een inbreker gelukt, den
sleutel van de kas, waarin de politieke
stukken van Brltsche vertegenwoordi
gers worden bewaard, te vinden en
deze stukken te ontvreemden.
Conflict tusschen Uruguay
en Peru.
Naar uit Lima gemeld wordt, heeft
de regeering van Uruguay de diplo
matieke betrekkingen met de voorloo-
pige regeering in Peru, wegens schen
ding van internationale overeenkomst
door Peru afgebroken.
Aanleiding daartoe is, volgens een
nader bericht, het feit, dat de regee
ring van Peru te kennen heeft gege
ven, dat de aanwezigheid 'van den
tegenwoordigen gezar.t van Uruguay
te Lima, de heer Farsaiba, niet langer
gewenscht is, omdat hij bij de jongste
revolutie een schuilplaats heeft ver
schaft aan den vroegeren president
Leguia en enkele zijner aanhangers.
Volgens een ander bericht uit Lima
zijn de gevangen ex-president Leguia
en zijn zoon van het eiland San
Lorenzo overgebracht naar de straf
gevangenis te Lima. Het is nog on
bekend. wanneer het proces tegen
Leguia en andere leden van het
vroegere bewind zal beginnen.
Aan de Br. Indische Noord-
Westgrens.
Volgens officieele mededeelingen
van de Briisch-Indlsche regeering is
de opstandige beweging in het Kur
ram dal aan de Indische Noord-West-
grens definitief onderdrukt.
De onderkoning en de regeering
hebben dank gebracht aan de grens
troepen voor hun optreden.
De bewoners van het dal zijn voor
een jaar van de belastingen vrijge
steld.
De verliezen bedragen 23 dooden
en 45 gewonden.
Abonneert U thans op dit blad.
Men ontvangt de nummers tot
1 October GRATIS.
Kansspelen op de Antwerpsche
tentoonstelling.
Op bevel van den procureur-generaal
te Brussel zijn Woandag alle toestelten.
dienende voor kans spelen op de
Antwerpsche tentoonstelling fn beslag
genomen.
BINNENLAND,
Voorzitter der Tweede Kamer.
De Koningin heeft mr. J. R. H. van
Schaik wederom tot voorzitter van
de Tweede Kamer benoemd.
Geheime telefonie met Indlë.
Woensdagmiddag had van het
Hoofdbestuur van den P.T.T.-dienst
uit het eerste geslaagde kruisgesprek
met Indië plaats, waarbij gebruik
werd gemaakt van geheime telefonie.
De rijkstelegraafdienst is er n.l. in
geslaagd het gesproken woord in een
zoodanig anderen vorm te brengen,
dat het voor een medeluisteraar vol
komen onverstaanbaar wordt.
VAOERLANOSCHE BANK
VOOR BELASTE WAARDEN,
's-<3 RAVENHAQE,
601 tegen beurskoers JL AAA
10 OBLIQATIEN 9 IUU
met jaarlijksche uitloting.
Bij de ontyangst wordt dan het
geluid weder in verstaanbaren vorm
teruggebracht. Het systeem heeft het
voordeel, dat de omzetting automa
tisch tot stand wordt gebracht en dat
geen wijziging aan toestellen of lijnen
noodig is. De proefnemingen worden
voortgezet.
Aanbieding van een schilderij aan
de Koningin.
Uit naam van gezagvoerders, oud
gezagvoerders en stuurlieden der
koopvaardij in Nederlandsch—Indië
heelt in het paleis Huis ten Bosch
een deputatie, bestaande uit de heeren
H. C. Ykema, vertegenwoordiger van
de Vereeniging van Gezagvoerders en
Stuurlieden in Ned.-Indië, mr. Maclaine
Pont, eerelld dier vereeniging en F.
van Veen. oud-gezagvoerder K P.M.,
aan H.M. de Koningin een schilderij
aangeboden, als een bewijs van eer
bied en trouw, ter gelegenheid van
Haar 50sten geboortedag.
Hef doek brengt de rede van Soera-
baja, indië's grootste handelsstad, in
beeld, en het werd geschilderd door
den heer Wiiiem van der Does, zelf
oud-scheepsoificier.
GEMENGD NIEUWS.
Auto door een sneltrein gegrepen.
Aan den overweg,, nabij het onlangs
geopende kleuterhuis van „Trein
828" op Presikhaaf te Arnhem is
gisterenavond te kwart voor 8 'n ern
stig ongeluk gebeurd, dat aan 'n moe
der en twee kinderen (een jongetje en
een meisje van resp. 5 en 8 jaar) het
leven heeft gekost.
De heer J. Veneman, eigenaar van
een wasscherij aan de Brinklaan te
Apeldoorn was met zijn auto naar
Arnhem gekomen om aan genoemd
kleuterhuis besprekingen te voeren
betreffende de waschverzorging voor
deze inrichting.
De heer V. had zijn auto aan den
Velperweg laten staan en zich loo
pend begeven naar het kleuterhuis,
waarvoor zich een oprijlaan bevindt
van circa vijf minuten gaans.
Jn het midden ongeveer wordt de
een ketting aan vast, waaraan hij zijn
potje hing. Op zekeren dag gebeurde
er iels. De boom dien Joris bezig
was om te hakken vlei op zijn
etenspotje. Wat nu gedaan. Daar kwam
Langhaard de kabouter aan. „Ach
Langhaard, ik ben zoo ongelukkig,
want de boom die ik omhakte viti op
mijn etenspoije". „Kom maar met mij
mee, ik heb pas twintig pannekoeken
gebakken. Ga maar mee dan krijg je
ze". Joris stapte mee en toen hij er
kwam stonden ze voor hem op de
tafel. „Nu begin maar", zei Langhaard,
joris liet zich de pannekoeken goed
smaken. Toen hij ze op had bedankte
hij Langhaard hartelijk voor zijn gul.
heid.
PIET VOS
Sprang.
Welke plaats leest men uit onder
staande letters:
adeeuelnrw
Pietje wordt gefopt.
't Is Zondagmiddag.
Zooeven is het middagmaal afge
ruimd, en nu "zit de familie van Zo
meren onder 'n fijn kopje thee, heel
knusjes bij elkander ondanks den
regen die buiten met stroomen neer
valt.
Zeg, Jan, zegt Vader tegen de logé
(zijn broer). Je treft het niet bijzonder
den eersten dag van je vacantie,
Neen, maar je ziet toch wel dat de
laan door een spoorweg gekruist. De
ze spoorwegovergang is afgesloten
door een hek, dat door hen die dezen
overweg willen passeeren, moet wor
den geopend en gesloten.
Öf de heer V. dit hek reeds heeft
laten open staan toen hij zich te voet
over den overweg begaf, of dat later
mevr. V. die naderhand haar man
blijkbaar wilde tegemoet rijden, dit
heeft gedaan, staat niet vast.
In ieder geval is mevr. V. die met
haar kinderen in den auto was ach
tergebleven, met den auto de oprij
laan ingereden en op den overweg ge
grepen door den D-trein, die uit
Zutfen omstreeks 8 uur te Arnhem
moet arriveeren.
De auto werd ongeveer 200 M. mee
gesleurd en totaal vernield.
Toen de trein tot stilstand kwan
moest hij eerst een eind terugrijden,
voordat met het reddingswerk begon
nen kon worden.
Vele passagiers verlieten den trein
om hulp te verleenen en het bleek
al spoedig, dat mevr. V., die eenige
meters was weggeslingerd van de
plaats waar de geheel vernielde auto
zich bevond, reeds was overleden.
Van de beide kinderen, die onder
de ruïne van den auto werden gevon
den, gaf het jongetje nog eenig toe
ken van leven.
Politie en Roode Kruis waren spoe
dig ter plaatse en binnen korten tijd
waren de lijken van mevr. V. en haar
dochtertje, benevens het jongetje dat
nog leefde, naar het ziekenhuis te
Arnhem vervoerd.
De heer V. had, terwijl hij met de
directrice van het kleuterhuis zat te
spreken, den slag gehoord, was naar
buiten gestormd en was een van de
eersten, die het vreeselijke tooneel
moesten aanschouwen.
Tegen 9 uur overleed in het zieken
huis ook het derde slachtoffer.
Uiterlijk waren de verwondingen
der drie inzittenden niet ernstig. Ze
bestonden hoofdzakelijk uit lichte
bloedende wonden aan het hoofd.
Vermoedelijk is de dood tengevolge
van zware inwendige kneuzingen hij
den schok veroorzaakt.
De trein, die bij den overweg een
vaart moet 'nebben gehad van 80
K.M., had door het ongeval ongeveer
3 kwartier vertraging.
Onder de passagiers bevond zich
o.m. het bekende orkest van Dajos
Bela, dat uit Berlijn kwam en gister
avond te Arnhem een concert zou ge
ven. De leden van het orkest zagen
zich door het oponthoud genoodzaakt
zich in den trein te verkleeden. Niet
temin kon het concert niet dan ruim
20 minuten te laat beginnen.
Bij aankomst van den trein te Arn
hem werd voor op de locomotief dooi
den machinist het handtaschje van
de 29-jarige mevr. V. gevonden.
Onder de verpleegsters van het
kleuterhuis, waar later de heer V. in
zeer overspannen toestand werd te
ruggebracht, heerschte groote ver
slagenheid.
Kolendampverstikking In Villa te Laren.
Donderdagnacht heeft in het land
huis „De Engelantier" van den heer
J. E. de jong aan den Oud-Biaricum-
merweg Laren, ten gevolge van kolen
dampvergiftiging een droevig ongeval
plaats gehad. Toen het dienstmeisje
zich Donderdagmorgen aan de villa
vervoegde, om daar haardagelijkschen
arbeid weder aan te vangen, werd
haar, ook na herhaald bellen, niet
opengedaan. Na eenigen tijd gewacht
te hebben, besloot het meisje om het
lucht al lichter wordt, over 'n half
uurtje is het droog, dat zal je eens
zien.
Pa?
Ja, Piet, wat is 't?
Gaan wij vanmiddag niet wandelen
Wandelen Met zulk weer?
Nou, kijk U eens, de lucht is blauw,
en het regent niet meer.
Vader loopt met Piet naar het raam
en zegt triomfantelijkIk geloof waar
lijk, dat het droog wordt.
Gaan wij dan wandelen Pa?
Ja, dan gaan wij wèl wandelen zegt
Vader, maar niet met 'n kleine jongen
die telkens gedragen moet worden,
want jij wordt daar te groot voor hoor
jongetje.
Dan zal ik niet meer moe worden
Pa, maar, U gaat ook altijd zoo heel
ver.
Welnu zei Vader, dan gaan wij maar
een kleine wandeling maken.
Vader liep de kamer uit, en kwam
met hoed en stok binnen en zei guitig
zijn jullie nog niet klaar?
Wie gaat er mee
Zooais jullie ziet, ben ik allang klaar.
Allen lachten, en Moeder zei, geen
wonder dat jfl het eerst klaar bent, als
je niets zegt, en je kleedt je eigen in
den gang aan, maar ik weet wel dat
ik niet mee ga.
Waarom niet vroeg Vader?
Wel je weet dat dadelijk Oom en
Tante komen.
O, ja zei Vader, dat is waar ook,
ik zou het heelemaal vergeten, maar
UIT HET DAGBOEK VAN
PIETER POR.
15 Sept. Heb met genoegen gezien
Marktcommissie met flinke
reclame ovor den dag kontt
voor Premiemarkt. Terecht
vraagt zij aller steun en mede
werking. Dat is weer een
werk van groot algemeen be
lang, dus aller steun en be
langstelling waardig.
16 Sept. Woningen gemeente in de
Marktstraat voor afbraak ver
kocht. Opbrengst viel me
mee, waar ramen, deuren en
kozijnen vrijwel door de lieve
jeugd zijn vernield, 't Schijnt
een geliefkoosde sport te zijn
leegstaande gebouwen te ver
nielen. Zag het laatst even
zoo in Eindhoven en Tilburg.
Hier is het ook erg en nog
wel in deze omgeving. Ouders
en onderwijzers mogen wel bij
herhaling op mijn en dijn wij
zen.
17 Sept. Zag op 't zelfde terrein dat
duizenden tegels opgestapeld
lagen tegen den muur van
Bierlaagh. Deze is bezweken
en daarmee de stapels. Mooi
vermaak voor de jeugd; ook
iets om de vernielzucht bot te
vieren.
Buurman hoorde zelfs
smoezen dat er hier en daar
stoepjes van gelegd zijn?
18 Sept. Ben benieuwd wat het wor
den zal in de toekomst met
Koninginne-verjaardagviering
in onze gemeente na rede bur
gemeester, die Vereen. „Ko
ninginnedag" ten voorbeeld
stelde voor alle wijken. Hoop
dat het toch de bedoeling zijn
zal alles op één dag; tenmin
ste anders krijgen we mis
schien 4 of 8 feesten.
19 Sept. Zeer teleurgesteld bericht
Regeering dit jaar geen sub
sidie geeft stichting AvonG-
Ambachtschool. Stopwetje
blijkt de hinderpaal en slech
te financieele vooruitzichten.
Hopen op 't volgend jaar.
Warm houden. Ambachtson-
derwijs is een eisch ook voor
deze plaats en streek.
20 Sept. Winkelweek weer aan
staande, naar ik lees en hoor.
Algemeene samenwerking is
noodig om te slagen. Heeft,
men zich daarvan zooveel
mogelijk verzekerd? Eén lijn
trekken en werk, tijd en geld
er voor over hebben. In elk
opzicht flink voor den dag
als men begint, zooals steeds
hier, anders bereikt men soms
het tegendeel van wat men
zich voorstelt.
huis heen te loopen, waarbij zij be
merkte, dat één der ruiten in de
vensters van de slaapkamer, waar de
familie De Jong sliep, was ingeslagen.
Onmiddellijk stelde zij de politie met
haar ontdekking op de hoogte, welke
spoedig ter plaatse was en zich toe-
gang tot de villa verschafte. Bij het
binnendringen van de slaapkamer
kwam de politie reeds een kolendamp-
lucht tegemoet. Den heer De Jong
vond men bewusteloos op zijn bed
mevrouw De Jong lag eveneens be
wusteloos bij het stukgeslagen venster.
Onmiddellijk stelde men de familie
met het gebeurde in kennis. De heer
De jong overleed vrij kort na het
ontdekken van bet droevig ongeval.
over 'n uur hoop Ik terug te wezen.
O, ja, doe je dat zei Moeder, heel
graag, want het is niet leuk als je
weg bent. Maar je kunt nu niet anders,
het is voor Jan, en de kinderen vinden
het ook niet leuk'nheelen dag In huis
te zitten.
Waar blijven ze nu zei Vader en
toen hij even in den gang keek, wa
ren allen Oom Jan, Pietje en Zus al
op straat en rfepen Vader waar blijf
je toch? wij zijn allang klaar.
Wat moesten nu allen lachen om
Oom Jan.
Gaat U niet mee Moe?
Neen lieveling, nu niet, Moe krijgt
visite, als jullie terug komen zijn Oom
en Tante van Nugleren hier Daag
zei Moe, en allen zwaaiden ze nog even,
en daar klapte de deur en weg wa
ren de wandelaars.
Vader en Oom waren al heel gauw
in 'n druk gesprek.
Zus en Piet hadden eerst heel net
jes bij Vader en Oom geloopen aan
de hand, maar nu in het bosch konden
ze vrpit loopen waar ze wilden voor
of achter Vader en Oom, maar altijd
dicht bij, dan liepen ze elkander heel
hard na, of zich verstopten zich, enz.
enz. en het bloemen plukken voor
Moeder werd nooit vergeten, want
Moeder hield heel erg van eenige
veldbloemen.
In eens zei Vader op zijn horloge
kijkend, kom kindertjes wij gaan weer
huiswaarts,
Nou, al riepen ze als uit een mond.
beii.u? in 1 a>8- seizoen niet on-
zamJ n' he& een moo'e ver-
rii..-1.8 boeken en prijzen voor jullie
Maar daarvoor moeten we
nog een paar maandjes verder zijn.
Alle goeds
OOM WIM.
onder schriftelljketoestemmlng is eenige overname uit deze rubriek verboden.
,(fel het naderen van den herfst en
'"seizoen komt weer de belang-
"'ng van m'n lezertjes en lezeres-
2 Vandaag begint het al. T. de H„
Ijverige medewerkster die ons
in zomer- en vacantie tijd niet
is weer present, terwijl Piet
'andaag de rij der belangstellende
'«f8 en nichtjes komt openen.
L,,.e "°Pen dat velen dit goede voor-
vonr »ullen v°!gen't Is niet alleen
mij prettig, maar we weten dat
zeer op prijs wordt gesteld.
yan mijn kant, zal met steun der
Oe Dankbare Houthakker.
Joris was houthakker van beroep
en woonde dicht bij een groot bosch.
Dit woud was echter zóó uitgesirekt,
dat, wanneer hij aan den anderen
kant ervan bezig was boomen te hak
ken, hij veel te ver zou moeten loopen
om tusschen den middag naar huis te
gaan. En omdat hij dus niet kon gaan
eten, gaf zijn vrouw Saartje hem zijn
etenspotje mee. joris zette dan een
paar stevige takken in den grond,
bond die boven samen en maakte er
T"" in ia VI «Jj