BUITENLAND.
De strijd in China
De strijd tusschen China en Japan
blijft voortduren. Een rooverbende heeft
de stad Nioetsjang geplunderd en in
brand gestoken. Japansche troepen
hebben de stad echter weer hernomen
Japansche vliegers richtten ontzettende
verwoes ingen aan, zij bekogelden een
Chineesche troepen afdeeling, waarbij
200 dooden vielen.
In Russische kringen verwacht men,
dat de Japansche bezetting nog van
langen duur zal zijn, er worden reeds
maatregelen voor overwintering ge
trcff-n.
Vlamingen en Walen slaags.
Zooals te vreezen was, is de Bel
gische Dag die Zondag te Hasselt
gehouden werd niet zonder incidenten
afgeloopen. Vlaamsche boeren en
arbeiders uit de streek waren samen
gestroomd om den Walen een minder
hartelijke ontvangst te bereiden,
Op enkele plaatsen geraakten beide
groepen slaags, tot zich een ware slag
tusschen Vlamingen en Walen ont
wikkelde. Sterke patrouille soldaten
trachtten in de straten de menigte in
bedwang te houden. Het aantal ge
wonden moet ongeveer 100 bedragen.
Er Is sprake van dat eenige
Vlaamsche Ministers in verband met
deze betooging zullen aftreden.
Maura en üe actie tegen de kerk.
Mau'a, de minister van binnen
landsche zaken in Spanje, heeft ver
klaard, dat ht} niet lang meer aan zou
blijven, wanneer besloten werd om de
kerkelijke orden uit Spanje te verdrijven.
De toestand in Engeland.
Het Lagerhuis heeft de begrootings-
wet aangei omen, nadat S owden nog
een van zijn scherpe redevoeringen had
uitgesproken. Hij oefende crltlek uit
op de houding door zijn vroegere
pariijgenooten aangenomen tegenover
de fi iancieele voorstellen der regeering.
Snowden verklaarde, dat de vorige
regeeriig, indien zij aan het bewind
gebleven was dezelfde begrooting zou
hebben ingediend. Hij besloot zijn
redevoering met de woorden„de
begrooting plaatst de interne hulp
bronnen van het land op een gezonde
financieele basis".
Wellicht is dit de laatste rede ge
weest van den minister van Financiën
die een der steunpilaren der Labour
party geweest is.
Mac Donald Meld in zijn kiesdistrict
Seaham voor 80 afgevaardigden der
Labourpartij een rede.
In zijn rede rechtvaardigde de pre
mier zijn optreden en zeide: „Indien
ik niet aldus had gehandeld, zouden
de werkloozen en loontrekkenden nog
veel meer geleden hebben. Ik heb van
geen enkel mijner socialistische be
ginselen afstand gedaan, maar ik werd
gedwongen de getroffen maatregelen
te nemen door de buitengewone om
standigheden, waarin het land ver
keerde.* De verklaring van Mac-Donald
werd nu en dan met applaus begroet,
dat zeer krachtig was toen hij zelde
„Ik ben mijn geheele leven socialist
geweest en zal het ook blijven,"
De vergadering besloot desondanks
haar vroeger besluit om een anderen
candidaat te stellen te handhaven.
Financieele maatregelen in Oostenrijk.
Ook Oostenrijk is tot een financieele
saneeringswet overgegaan. In den Na-
tionalen Raad stemden slechts 8 leden
tegen. De ambtenaren moeten het ook
daar ontgelden, met 4, 5 en 6 pet.
gaan hun salarissen omlaag, hun corps
wordt beperkt. Voor het leger wordt n
een jaar geen recruten aangeworven.
Wat betreft de belasttrgen. zal een
speciale crisisbelasting worden gehe
ven, die vooral drukt op deongehuw
den en op het vermogen en voorts
een verkeers- en een verhoogde ben.
zinebelasting. Ook de provinciën,
districten en gemeenten zullen salaris
verlaging moeten toepassen.
Dank zij de medewerking der sociaal
democraten zijn de maatregelen aan
genomen, deze hebben hiertegen enkele
concessies gekregen op het gebied der
werkloozen—ondersteuning.
Afscheiding van SociaalDemocraten
in Duitschland.
Te Breslau hebben een aantal af
gescheiden sociaaldemocraten een
nieuwe partij gesticht: „de socialistische
arbeiderspartij Duitschland"; op de
vergadering waarop de nieuwe party
werd opgericht ging het zeer rumoerig
toe
Aan de afscheiding is een interne
partij kwestie voorafgegaan het bestuur
der olficieele staatsparty duldde niet
langer het weekblad „die Fackel" van
de oppositie.
De afgescheidenen beschouwen de
economische inzinking als de laatste
phase van de kapitalistische orde
„Hoewel de nieuwe party niet naast
de c immunistische partij zal staan,
verlangt zij toch toenadering tot sowjet-
Rusland, dat het proletariaat steeds
nog nauwer aan het hart ligt dan
welke kapitalistische staat ook", deze
woorden die op de vergadering werden
uitgesproken, spreken voor zichzelf;
het bolsjewisme dringt in Duitschland
steeds dieper door. Het toch reeds zoo
zwaar getn ffen land k>ijgt steeds meer
te strijden tegen den invretenden in
vloed der Sowjets, deze massa—over»
gang bewyst het opnieuw.
^eetn C" iti«* gex°ndi
EEN APOSTOLISCH SCHRIJVEN.
Zijne Heiligheid den Pans heeft 'n
Apostolisch schrijven uitgevaardigd
waarvan de „Osservatore Romano
den Latijnschen en Italiaanschen
tekst publiceert.
Den Paus gewaagt in zijn schrijven
van den nieuwen geesel, die de
menschheid bedreigt.
Vooral de kinderen, de zwakken en
de volkomen onbemiddelde arbeiders
en proletariërs, die reeds tot nu toe
zooveel onder den crisis geleden heb
ben, worden door de ellende getroi
fen..
Het vaderhart van den Paus wordt
samengesnoerd van weedom bij den
aanblik van zooveel ellende.
Wij aanschouwen, aldus de H. Va
der, een groote massa eerlijke en ijve
rige arbeiders, die slechts wenschen
op eerlijke wijze hun dagelijksch
brood te verdienen, doch die thans
tot werkeloosheid zijn gedoemd en
met hun gezinnen in grooten nood
geraken.
Er moet een ware kruistocht van
christelijke liefde en hulpvaardigheid
voor de hongerlijdende kinderen on
dernomen worden.
Maar niet alleen aan den lichame
lijken honger moet gedacht worden,
maar ook aan den honger der zielen.
De H. Vader wijst er op, dat deze
kruistocht het vuur van den haat en
den hartstocht moet helpen dooven
de vlammen van liefde en eensgezind
heid moet doen oplaaien en tot den
vrede en het welzijn der maatschappij
en van het individu moet leiden.
Vervolgens legt de Paus er na
druk op, dat de oorzaak van vele
kwalen van dezen tijd gelegen is ii
den naijver tusschen de volken on
derling.
De geweldige sommen, die aan het
algemeen verkeer zijn onttrokken,
alsook de wedstrijd in de bewapening
dragen veel schuld aan de tegenwoor
dige crisis.
FRANKRIJK EN RUSLAND.
In verband met de officieele Fran-
sche bekendmaking, dat geen credie-
ten aan Rusland worden verstrekt,
meldt de diplomatieke medewerker
van de „Daily Tel.", dat Laval tijdens
zijn bezoek aan Berlijn zijn groot
wantrouwen tegenover Rusland heeft
betuigd en de weigering van Frank
rijk, om tot een eenigszins belang
rijke vermindering van de bewape
ning over te gaan, heeft verklaard
door er op te wijzen, dat Frankrijk 't
eenige bolwei'k in Europa tegen het
bolsjewisme is.
Rusland is voor credieten thans
dus nog slechts aangewezen op de
Amerikaansche financieele wereld,
die echter alleen den Amerikaan-
schen uitvoer naar Rusland wil fi
nancieren.
DE REIS VAN LAVAL NAAR
AMERIKA.
De Republique bevat een artikel
over de reis van Laval naar de Ver.
Staten. Hierin wordt o.a. medege
deeld, dat president Hoover de Fran-
sche regeering vermoedelijk een
compromis-voorstel zal doen. Wan
neer men goed is ingelicht, dan zou
de president der Ver. St. een vermin
dering van de uitgaven voor het leger
van Frankrijk, Duitschland en Enge
land met ongeveer 25 pet. voorstellen,
om daartegenovr een vermindering
der oorlogsschulden met 50 pet. in 't
vooruitzicht te stellen.
Gedurende de laatste dagen heeft
de Fransche regeering gelegenheid
gehad het Amerikaansche standpunt
te leeren kennen.
LINDBERGH'S TOESTEL
VERONGELUKT.
Kolonel Lindbergh en zijn vrouw,
die zooals men weet voor de Chinee
sche regeering vluchten ondernemen
boven het overstroomingsgebied in
de Jangtse-vallei, zijn bij een tocht
dien zij nabij Hankau maakten, bijna
om het leven gekomen. Nadat zij wa
ren opgestegen, zag de vlieger zich
door een defect aan den motor ge
noodzaakt een noodlanding te ver
richten. De machine sloeg echter om
en kwam in de Jangtse-rivier terecht,
terwijl de beide inzittenden in het
water werden geslingerd.
Gedurende eenigen tijd verkeerden
de vlieger en zijn vrouw volgens de
mededeelingen van personen, die ge
tuigen waren van het ongeluk, in ver
drinkingsgevaar, doch spoedig was 't
Britsche vliegtuigmoederschip Her
mes ter plaatse en de bemanning
slaagde er in beiden in veiligheid te
brengen. Het bleek toen, dat zij bij
den val in het water geen letsel had
den bekomen. De machine is zwaar
beschadigd.
De tocht over den Stillen Oceaan
geslaagd.
Een telegram uit Seattle meldt, dat
Pangborn en Herndon, de Ameri
kaansche vliegers, by een dorpje aan
de kust van den Staat Washington
gelard zyn. Zy hadden den overtocht
van Japan in 41 uur volbracht.
Donderdag herdacht Dr. Sweens zyn 40 jarig arts jubileum
De jubilaris met familie tusschen de bloemen. Op den achter
grond het door Theo van Delft geschilderd portret.
Dit is de eerste directe vlucht over
den Stillen Oceaan en langs de gtheele
Westkust heerschte een geweldige
geestdrift. Waarscbijiiyk zullen de
vliegers vandaag nog naar Chicago en
dan naar New York en Washington
verder vliegen.
Kort na het opstygen te Samoshiro
In Japan hebben de vliegers het lan
dingsgestel van het toestel afgeworpen
ten einde het gewicht te verminderen
Zy moesten dus de landing zonder
wielen volbrengen. Ten einde een
ontploffing te voorkomen, hadden zy
van te voren het overschot van hun
benzine over boord geworpen.
By de landing sloeg het toestel byna
over den kop, draaide zich naar links
en kwam eindeiyk in een reusachtigen
stofwolk tot staan. De beide vliegers
bleven ongedeerd.
Zij hebben nu waarschijniyk den
prijs van 25 000 dollar gewonnen, door
het Japansche blad Asahi uitgeloofd
voor een vlucht In eens van Japan
naar de Vereenigde Staten.
Dr. Curtiusjraagt ontslag.
Naar uit Berlijn gemeld wordt heeft
Dr. Curtius de ryksminister voor bui-
tenlandsche zaken, ontslag gevraagd
uit deze functte.
Verkiezingen in Engeland.
Het staat thans vast dat het Engel-
sche parlement zal worden ontbonden,
de nieuwe verkiezingen zullen waar-
schyniyk 27 October plaats vinden.
Het postvliegtuig van de Bremen
verongelukt
Het postvliegtuig van de Bremen,
dat Maandagnacht te Sydney op Nova
Scotia benzine had byeevuld en daarna
zyn vlucht naar New York had voort,
gezet, is gisterochtend in de Cobequid
baai gedwongen te dalen. De bewoners
van Noel hoorden geroep en gingen
met een boot uit, doch hebben geen
spoor van de vliegers gevonden.
Volgens Reuter heeft de vuurtoren-
wachter van Burcoat een slag gehoord,
gevolgd door een ontploffing. Ook dit
bureau meldt, dat van de vliegers,
noch van het vliegtuig een spoor
gevonden is.
BINNENLAND.
De R K. Universiteit houdt de hand op.
Niemand beter dan Henri Hermans,
de man die zich zelf van werkman tot
leider der Katholieke Werkliedenbe.
weging heeft opgewerkt, heeft het volk
weten te pakken met zijn pleitrede
voor de Katholieke Universiteit,
Geen gemakkelijke taak
Universiteit is voor velen zoo'n
lastig woord en zoo'n vreemd begrip.
„Och, dat is immers niets voor
onze kinderen", zegt het moedertje,
dat door leden van het St. Radboud.
Comité naar de bel is geroepen om
iets te offeren voor de Katholieke
Universiteit.
„Dat offer vraagt de Bisschop van
u". is het antwoord.
En dat is een wondersleutel.
Op een goeden dag komt uw dochter
thuis. Ze heeft in een mode—magazijn
een kleedingstuk gekocht, dat dien
naam maar amper verdient. Een jaar
geleden hebben de dames der groote
wereld in Parijs of Weenen dat mode
artikel ingevoerdnü dragen 't de
volksmeisjes van het platteland.
De mode gaat van hoog tot laag,
als ge maar wat geduld hebt.
Ge verbiedt uw dochter, die licht
zinnige mode te volgen.
Dat gaat nog.
Maar op een anderen dag komt
uw zoon thuis Op hoogen toon be
weert hij, dat God niet bestaat, dat
de mensch van den aap afstamt, dat
de Jesuïeten moordenaars zijn en dat
de Bijbel sprookjes van Moeder de
Gans vertelt.
Het slaat u met ontzetting.
Ge tobt uw hersens at met de vraag
wie die zielemoordenaar van uw kind
is geweest
De werkplaats
Mis, de Universiteit!
De Universiteit, niet van thans,
maar van 25 jaar geleden.
De stellingen, die de hoogleeraar
eenmaal met een toonlooze stem aan
de studenten dicteerde, die zijn het,
welke uw kind thans als vloeken uit
braakt.
Wat eenmaal wetenschap of schijn-
wetenschap was, wordt na verloop van
jaren gemeengoed van de massa.
De wetenschap werkt geleidelijk
door van hoog tot laag, juist als de
mode, maar ze werkt langzamer.
En er is dit groote verschil, dat ge
de duivelsche mode, die ge aan uw
dochter verboodt te volgen, aan uw
zoon niet kunt verbieden.
De mode, die het lichaam betreft,
kunt ge nog remmen, maar de mode
van den geest gaat haar gang.
En wilt ge dan nóg beweren, dat
ge met de Universiteit niets te maken
h bt? Ge weet'maar half, hoe ge ieder
oogenblik met de Universiteit in aan
raking komt.
Ge vraagt toch een Katholieken
dokter, die in kiesche vraagstukken
van het gezinsleven denkt en voelt als
gij zelf, d.i. Katholiek
Ge wilt toch een Katholieken leeraar
voor uw kinkeren
Ge zijt buiten de deur gehouden,
toen ge om een bescheiden baantje
in Overheidsdienst bedelde. De Uni
versiteiten hebben de posten door hun
liberale leerlingen doen bezetten en
hun kliekgeest liet u op de stoep staan.
Ge merkt zoo weinig van de Uni
versiteit
Ge kunt nauwelijks een stap doen
zonder de Universiteit tegen te komen
En nu spreekt het toch vanzelf.dat
het een Katholieke Universiteit is op
de eerste plaats, die de Katholieken
in staat zal stellen zich voor de ge
wichtige ambten in den Staat te
bekwamen, het tekort aan wetenschap
pelijke krachten aan te vullen en
den achterstand in te halen.
„Wat heb ik er aan?" vraagt ge,
als men u een aalmoes vraagt voor
2. zyn in bovengenoemde com
missie benoemd
a. tot lid en voorzitter mr. J. Wes-
terman Holstijn, directeur van de Ne-
deriannsche Bank, te Wassenaar;
A. Spanjaard, te 's Gravenhage
I F. de Beaufort, directeur van de
Nederlandsche Bank, te Amsterdam,
mr. R Mees, Hd van de firma r!
Mees en Zonen, te Rotterdam;
prof. mr. P. J. M Aalberse, lid van
de Tweede Kamer der Staten Generaal
te 's Gravenhage
mr, j. Gerritsz, secretaris der Com
missie van werkverruiming, te Amster
dam
mr. M. P. L. Steenberghe, directeur
van de NV. Ttx iel fabriek H. van
Puyenbroek, te Goirle;
3 is aan de commissie toegevoegd
als secretaris mr. C W. Ritter, waar
nemend anjunct—secretaris der Neder
landsche Bank. (St.cl.)
INGEZONDEN STUKKEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.).
Mijnheer de Redacteur.
De tegenwoordige minister van Fi
nanciën zeide o.a. in zijn toelichting
op de begrooting „We rijden thans
in een nevel". Hieraan dacht ik toen
ik in Uw blad het raadsverslag las, 1
waarboven vermeld stond, dat de ge
meente een leening verstrekt aan een
industrieel. Buitengewone tijden vra
gen buitengewone maatregelen en uit
dien hoofde laat zich deze daad dan
ook wel verklaren. Toch vraagt men
zich hierbij af: Waar gaan we heen?
Van steun aan een bepaalde noodlij
dende industrie in algemeenen zin
kan niet gesproken wordèn. Het
draagt een sterk individueel karak
ter. Nu de raad thans deze klop op de
deur aldus heeft meenen te moeten
beantwoorden, rijst toch de vraag;j'
Wie volgt?
Toch mag dit niet als afkeuring
gelezen worden. Als we zelf voor de
beslissing gestaan hadden, zouden we
mogelijk niet anders gehandeld heb
ben. In dit systeem van geld-verstrek-
king uit de publieke kas aan een be
paalde fabriek, zonder dat daar me
dezeggingschap tegenover staat, zit
echter wel een onbevredigend element.
Bij dit alles blijkt echter dat voor
degenen die ook tot openbaar bestuur
geroepen zijn, de tijden niet gemak
kelijk zijn. De moeilijkheden overval
len stormenderhand. Het is daarom
dat wij thans in deze tijden hen, die
de macht tot besluiten nemen is toe
gewezen, wel hooffere wijsheid mogen
toewenschen, want de beste speciali
teiten op economisch terrein weten
met de huidige problemen geen weg.
Lezende het voornemen van het
gemeentebestuur om broodnood\s,«
wegenverbetering tot stand te gaan
brengen, doet het toch goed dat wij
deze absolute noodzakelijkheden voor
den veel zorg vragenden toestand niet
terughouden. Als men echter de gege
ven cijfers voor de naaste toekomst
beschouwt, zal het alles nog al loopen
zoo er tenminste geen kink in de ka-
Jxel komt.
Alles wordt bijna op den ouden
voet voortgezet. Slaan we echter den
loop der gebeurtenissen om ons heen
gade, dan kunnen we slecht aan den
indruk ontkomen dat het alles ook
hier wel niet zoo mooi en vlot van
stapel zal loopen. Ook hier zal de
oude waarheid betracht moeten wor
den, die we in ons schoolboekje vroe
ger al lazen:
Zet de tering
Naar de nering,
Anders zinkt ge
En verdrinkt ge.
Laten we hopen dat de Raad, zop
dit noodig blijkt, zich ook in deze
oude wijsheid in welwillend overleg
met het Dagelijksch Bestuur, zal wil
len oefenen.
U, Mijnheer de Redacteur, dank
voor de opname.
X.
Het moedertje denkt: .Het zal wel
ergens goed voor zijn, als de Bisschop de Universiteit.
het vraagt" en tast getroost in haarDat zult ge nü niet meer vragen,
portemonnaie. omdat ge weet, dat het uw welbe-
Getroost, ja, maar ook overtuigd? grepen eigenbelang geldt.
En toch moet in heel het volk Maar vooral het Rijk Gods op
langzamerhand postvatten de overtui- aarde en het lot van zooveel onsterfe-
ging, dat de Universiteit iets is van i lijke zielen.
en voor het volk, in heel zijn omvang.
„De Universiteit is tóch niet voor
m'n kinderen."
Meent ge dat
Vooreerst gaat het zelfs in letterlij
ken zin niet op.
Wie werkelijk talent heeft, van wel
ken stand hij ook zij, kan zich veel
gemakkelijker dan vroeger ten weg
banen naar de Universiteit.
Maar toegegeven, de Universiteit
staat niet voor iedereen zoo gemak
kelijk open als de lagere school of
ambachtsschool.
Doch denkt ge daarmede van de
Universiteit af te zijn?
Ge dwaalt.
Als men U over enkele weken een
gift komt vragen voor de R.K. Uni
versiteit, die geheel moet leven van
de giften van Katholiek Nederland,
geeft dan gul en gewillig, niet alleen
uit eerbied voor het woord der Bis
schoppen, maar vooral uit volle, heilige
overtuiging.
Centraal Comité der
St. Radboudstichting.
Rijkscommissie van advies voor
Exportcredieigaranties.
Bij beschikking van den minister
van fi ianc ën
1. is ingesteld een Rijkscommissie
van advies voor exportcrediet-
garanties
Geachte Redacteur.
Uw raadsverslag en de mededeelin
gen over de .begrooting in het num
mer van Zaterdag waren wel belang
rijk. Vooral het laatste deel van het
verslag „de credietverleening" is be
grijpelijk 'n onderwerp van veel bespre
kingen geweest omdat het hier zeker
iets heel nieuws geldt. Om een juist
oordeel daarover te kunnen vellen,
moet men de finesses kennen, de
overwegingen, devoorwaarden die
gesteld zijn en zoo al meer. Ik kan
me voorstellen dat zooiets niet in her
openbaar kan worden behandeld,
maar iets meer had men er toch wel
gaarne van geweten en dat zou trou
wens aan veel praatjes ineens den
mond gestopt hebben en 't publiek
waarschijnlijk tot de overtuiging ge'
bracht hebben dat hier een goede
daad is gesteld waarvoor den burge
meester, die zich naar ik hoor hier
voor veel moeite gegeven heelt, en
den raad zelfs een woord van hulde
toekomt in deze benarde tijden. Is
dit ook Uw meening niet, mijnheel
de Redacteur?
Nu ik toch schrijf over benarde tij
den en de sombere voorspellingen W
de inleiding der begrooting lees, be
grijp ik niet goed waarom het noodig
is nïet het oog op de onzekere toe
komst, dat nu juist DIT jaar de ge"
heele Besoijenschestraat moet wor-
'z'jn, dai
liet besl
'ig is ge
belemn
„W.K.C
daa;
met har
pig opk
Pt bestm
goede id
^rijd te