J
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
let IÉ op liet eiland
iuasüè
WI nkelnieuws.
MOL
I
Voor.
FEUILLETON
Archibald Marshall.
UITGAVE:
Prüs der Advsrtentiën:
20 cent per regel; minimum 1.50.
WAALWIJKSCHE
STOOMDRUKKERIJ
ANTOON TIELEN.
Bij contract flink rabat.
Reclames 40 cent per regel.
Advertentiën moeten Woensdag en
Telefoon No. 38.
Telegr.-adres: ECHO.
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons besit xijn.
:i|ne Majesteit Dollar.
!n de pers doen eigenaardige ge
iten de rond.: over de arrestatie te
il »an een persoon, die zich
Brown noemt.
ft beweerd wordt, was het doel
:ijn komst om eens achter de
fjsen te kijken bij den Raad van
fcer van de Unior Minlère du Haut
inga. De Belgische politie werd op
*01 opmerkzaam gemaakt, waarna de
leer Brown gearresteerd en zijn bagage
en papieren in beslag genomen wer
den. Daarbij moeten zeer interessante
ontdekkingen zijn gedaan. Brown bleek
de leider van den geheimen informatie
dienst van de zaak Morgan te zijn. Niet
minder dan vier passen, die op ver
schillende namen luidden, doch be-
loorlijk 'n arde waren, werden ge-
w1" aaronder ook twee diplo-
^assen. Terstond werden van
>matieke ?üde stappen gedaan,
- de za; ':n doofpot werd
[ai.}r doch sedert staat de heer
irown voortdurend onder toezicht,
lat hij het land zal hebben verlaten,
let inbeslaggenomen materiaal moet
jelJvigwekkende bijzonderheden be-
i'attïV omtrent het ongeluk, dat den
Jelgiflchen bankier Loewenstein is
/er«omen, eveneens over hetgeen aan
Je irleenstortirig van het Kreugcrcon-
emits voorafgegaan,
inopdracht van het bankiershuis
rgan beeft hij onder verschillende
un deelgenomen aan alle interna,
jionale politieke conferenties van de
lafste jaren, niet als gedelegeerde,
naar-als gast.
Bij het ongeluk, dat den Belgischen
bankier Loewenstein overkwam, moet
rown op den achtergrond hebben
estaan. Loewenstein had het gewaagd,
Je -Mannen van he, huis Morgan in
[de war te sturen. Als straf daarvoor
rerden baissemanofuvres op touw
jezr* tegen de door Loewenstein ge
controleerde kunstzijde- en electriciteits-
Populair in handel,
Populair in wandel.
Populair in prijs,
Populair in kwaliteit,
MOL blijft goedkooper.
ondernemingen. De tegenmljnen, waar-
door Loewenstein's crediet geschokt
werd, werden door Brown te Parijs,
Brussel, Amsterdam en Londen gelegd.
Ook de ontmaskering van Ivar
Kreuger moet het werk van Brown zijn
geweest. De laatste maanden volgde
hij Kreuger als zijn schaduw, zonder
dat deze er het minste idéé van had,
hoe dicht men hem op de hielen zat.
Hij volgde hem ook bij zijn terugkeer
van Amerika gedurende zijn laatste
reis, tot In Parijs. Een paar uur voor
zijn dood ontving Kreuger Brown als
olficieelen vertegenwoordiger van Mor-
gan. Ivar Kreuger moet toen zijn laatste
kaart hebben uitgespeeld en Brown 5
millioen kronen hebben geboden, als
hij in zijn dienst wilde treden. Brown
moet daarop slechts geantwoord heb
ben: „Wil je mij misschien ook ver-
valschte obligaties aansmeren
Met Kreuger was het gedaan. Hij wist,
dat hem nog slechts arrestatie of zelf
moord wachtte.
Men make de Belgische justitie er
geen verwijt van, dat ze dezen heer
Brown, die op valsche passen reisde
en vermoedelijk heel anders heet, weer
vrij liet, want gedekt als deze was
door zijn diplomatieke papieren, kon
ze naar internationaal gebruik, dat niet
straffeloos te verbreken is, niet anders
handelen. Toch heeft ze den Amerikaan
nog juist lang genoeg vast gehad om
een tipje op te lichten van den sluier,
welke het gewroet van 's werelds
grootste financiers aan de publieke
aanschouwing en beoordeeling ont
trekt.
\jtn „D^ Echo var het Zuiden".
Dat deze Brown een Ivar Kreuger
ontmaskerde, was heusch niet uit be.
hoefte om te zedemeesteren, maar om
andere financieele belangen dan die
van den Zweedschen magnaat en
zwendelaar te beschermen.
De wereld heeft koningen en presi
denten, ministers en volksvertegen,
woordigers, die slechts meenen te
regeeren. De wereld heeft slechts één
werkelijke bestuurder, machthebber en
lyranhet geldZ.M de Dollar re
geert hard, bruut en onbeperkt. Waar
het meeste geld zit, is de grootste
macht geconcentreerd.
Wanneer een kleinere geldkoning,
als Loewenstein, het waagt om de
plannen van den opperkontng in de
v/ar te sturen, dan worden „mijnen"
gelegd om de credietstelling van den
belager te doen springen. Die mijnen
werken zeker en secuur, want „op kos
ten behoeft niet te worden gelet".
Als regeeringen niet dansen naar de
pijpen van groote Amerikaansche ban
kiers, dan krijgen ze geen leening.
bij hen niet. maar óók niet van de
kleinere financieele satellieten.
Geen internationale conferentie zal,
noch kan gelukken, zoolang de poll.
tieke eischen van de machtige bank.
concerns niet worden Ingewilligd. Op
die conferenties zit een stille..,, gast,
die, als hij spreekt namens „zijn" Ko
ning, de majesteit, aan welker onzicht
bare voeten de wereld zucht, met één
woord vrede en ontwapening kan
brengen, misschien zelfs een econo
mische opleving. Het kapitalisme heeft
tot uitwassen geleld, die mensch-ont-
eerend zijn. De menschheid ligt ge
boeid in de ketenen van den onwezen-
lijken, maar oppermachtigen en on-
barmhartigen geldkoning. Slechts als
de zich noemende regeerders tot een
drachtige samenwerking zouden kunnen
besluiten om boven den druk der
financieele dictators uit te komen,
zouden ze de wereld kunnen verlossen
en het kapitalisme als stelsel voor een
rechtvaardige en Ideëele toepassing
kunnen redden.
BUITENLAND.
De Conferentie te Lausanne.
De Dultsche Delegatie heeft Woens
dag een communiqué uitgegeven, waar
in het Duitsche standpunt, inzake de
schadeloosstelling nog eens wordt uit
eengezet. Daarin heet het dan, dat
von Papen, in antwoord op de vraag
van MacDonald of Duitschland dan
niets kon doen voor een aantal staten,
die nog een slotbetaling eischen, het
volgende heeft gezegd
„Het vertrouwen der wereld kan
slechts dan worden hersteld als de
overwinnende mogendheden zouden
besluiten de bepalingen van het ver
drag van Versailles, die Duitschland
achteruitzetten onder de mogendheden,
te verwijderen. Als daarmee de rechts-
gelijkheid van Duitschland en de
veiligheid van Duitschland werden
hersteld, dan zou de rijkskanselier het
voor mogelijk houden, dat Duitschland
In de algemeene pogingen om de
wereld-oeconomie weer overeind te
brengen, zijn aandeel nam In den
vorm van een bijdrage. die natuurlijk
eerst betaald kan worden nadat het
oecoijomische evenwicht In Duitsch
land en in de wereld zou zijn hersteld."
Volgens geruchten zou Duitschland
er aan denken een som van drie mil-
lard als slotbetaling op deze wijze aan
te bieden.
Het politiek gewichtigste van deze
kwestie ligt in den eisch van den rijks-
kanselter tot rechtsgelijkheid van
Duitschland. Daarmee wordt bedoeld
de opheffing van de bepalingen be
treffende de bewapening van Duitsch
land en van het artikel, dat volgens
Duitsche voorstelling, Duitschland al
leen verantwoordelijk stelt voor het
uitbreken van den oorlog, ofschoon er
dat, zooals bekend is, niet in ronde
woorden in wordt gezegd.
In conferentiekringen heeft het com
muniqué een zeer slechten indruk ge
maakt, zoowel bij Franschen, Engel-
schen als bij Italianen.
Weer een moordenaar van het
kindje Lindbergh
Uit Nové Mesto (Waag-Neustadtl) in
Slowakije wordt gemeld, dat een 31 -ja
rige Amerikaan, die zijn naam niet
wil opgeven, zich bij de gendarmerie
heeft aangemeld, met de mededeeling,
dat hij de moordenaar van het kindje
Lindbergh zou zijn. Na den moord
zou hij met zes andere bendeleden
naar Londen zijn gevlucht, waar men
hun geld had nagestuurd. Zij hadden
zich naar Parijs begeven, en met een
auto waren zij over Antwerpen en
Brussel door Duitschland en Tsjecho-
slowakije getrokken om naar Sowjet-
Rusland te vluchten. In Silezië had
men den man echter al zijn docu
menten ontstolen. Zijn vrienden had
den de vlucht voortgezet, doch hij
was per autobus verder gegaan en had
zich te Waag-Neustadtl gemeld.
De Amerikaan was totaal uitgeput
ZATERDAG 2 JULI 1932.
55e JAARGANG
e Echo van het Zuiden,
aalwybscbe en Langstraatscke Courant,
Dit blad verschijnt
WOENSDAG en ZATERDAG.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden enz.
franco te zenden aan den Uitgever.
Abonnementsprijs per 3 maanden 1.25.
Franco p. post door 't geheele rijk 1.40.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN.
EERSTE BLAD.
Naar li et Engelsch
van
16.
Dan moesten jullie nu maar eerst
wat gaan eten en dan de wacht gaan hou
den. besliste Guy. Het lijkt me niet waar
schijnlijk dat ze vóór laat in den avond
komen zullen en ik vraag me af hoe het
hun gelukken zou onopgemerkt over te
steken wanneer we, zooals meneer Green-
field terecht zegt, voldoende waakzaam
ffln Dus zoodra jullie gegeten hebben,
•wa i jullie naar buiten. Meneer Calthorp
Ml tégen tien uur hier zijn met nog een
hce.-, dus ?r zullen mannen genoeg zijn,
onj jullie een handje te helpen als zij ko
men.
i het diner, waarbij Guy, George en
Mevrouw Herbert zich geweld moesten
aandoen o n niets te laten blijken van de
spa ining, waarin zij verkeerden, gingen
de wee jongelui weer naai" buiten, naar
wakers op het eiland en huiten de
uren. Maar niemand had iets gezien,
a zij terugkwamen, bleek Mevrouw
rbert de twee meisjes onder een of an-
T voorwendsel naar bed te hebben ge
ilden, ofschoon het pas tien uur was;
>rd Caradoc, vervuld van een weten-
happelyk probleem en daardoor blijk-
r vergeten dat er iets bijzonders aan
hand was, had zich in de bibliotheek
ggetrokken.
Toen volgde een vervelend uur van
end afwachten, tot het tijd zou zijn
lthorp en Bobby Conder van den stei-
te gaan halen. Om elf uur roeiden
rge en Guy over, maar hun trein had
Ofaging gehad en het duurde bijna een
lf uur voor de jongelui het rijtuig, dat
n in Keswick had afgehaald, met luid
'ah'/morden aankomen.
Ce^f rp stapte snel uit, verlangend
naar het laatste nieuws.
Braithwaite is aan je mannen ont
snapt, was de jobstijding, waarmee Guy
den advocaat begroette.
I)at weet ik al, was het antwoord,
ik vond in Keswick een telegram. Sedert
niets van het edele tweetal gezien'?
Niets; Brown en de andere man, die
uit Liverpool gekomen is, houden op het
eiland de wacht; de drie anderen zijn
buiten de muren.
Uitstekend, zei Calthorp. Laten we
maar zoo gauw mogelijk oversteken. Nu
kwam ook Bobby Conder te voorschijn,
hartelijk verwelkomd door Guy en
George.
Ik geloof, dal ik juist op tyd ben
gekomen om een handje te helpen, ver
klaarde hij, met een veelbeteekenend
knipoogje; Calthorp had hem onderweg
het een en ander van de te verwachten
gebeurtenissen verteld.
Wat voor bericht is het, dat je voor
me meegebracht hebt, vroeg Guy
nieuwsgierig.
Dat zal ik je vertellen als we in huis
zijn, antwoordde hij raadselachtig.
Zij landden onder aan de trap. Een
donkere gedaante gleed van achter de
hoornen te voorschijn, fluisterde een paar
woorden tot Calthorp en verdween weer
in de duisternis. De twee mannen op het
eiland hielden scherp de wacht.
In de eetzaal was voor het soöper ge
dekt en Feitham, de oude butler, die ook
onkundig was gelaten van wat er op til
was, bediende, zooals hij negen maanden
geleden gedaan had, den avond toen het
verdwijnen van Sir Roderick's lijk ont
dekt was.
Wat voor bericht heb je nu, Bobby?
herhaalde Guy zijn vraag, zoodra de vier
jongelui alleen waren. Heeft het iets met
deze zaak te maken? Anders kunnen wij
het misschien beter nog even laten rus
ten, hóé nieuwsgierig ik ook ben.
Bobby Conder haalde de papieren uit
zijn zak.
Het kan heel goed zijn, dat het er
wel iets mee te maken heeft, zei hij. Hij
vertelde zijn tafelgenooten in het kort,
hoe de documenten in zijn handen waren
gekomen en las hun de aanwijzingen
voor, die de oude kolonist voor zijn
kleinzoon had opgeschreven. In adein-
looze spanning luisterden zy.
In den zomer van 18- was ik met
verscheidene anderen, meest Italianen,
werkzaam bij de verbouwing van het
Kasteel Wetstones, Morthwaite, in den
lijd van Sir Michaël Bertram, Baronet en
hij het aanleggen van de terrassen, casca
des en het aanvoerkanaal voor het wa
ter. Het werk had al ongeveer een jaar
geduurd en was bijna gereed. Op een
morgen werd ik met vier anderen, allen
Engelsclïen en betrouwbare lieden, in 't
kantoor van den opzichter geroepen en
deze deelde ons mede( dat wy vijven,
wanneer de Italianen vertrokken zouden
zijn, nog een poos konden blijven tegen
een belangrijk hooger loon, om nog wat
metselwerk te verrichten, op voorwaarde
evenwel, dat wy over dat werk tegen
iedereen het stilzwijgen zouden bewa
ren. Na eenig heen en weer praten stem
den wij allen toe; we moesten een stuk
leekenen, waarin we die belofte van ge
heimhouding bevestigden. Toen werd ons
uitgelegd, waarin het werk zou bestaan
en de volgende 3 maanden hielden we er
ons mee bezig.
Het kwam hierop neer. Eerst groeven
we een tunnel en bouwden een trap, die
van den vloer van de oude, niet meer in
gebruik zijnde kapel in den Westelijken
vleugel van het huis, onder de terrassen
door, voerde, naar een punt, vlak onder
de cascade en beneden den waterspiegel
van het meer. Daarop hieuwen wij in de
harde rots een kamer uit, ter grootte, als
ik mij goed herinner, van ongeveer 14
voet in het vierkant. Toen begonnen wy
weer te graven, onder het meer nu en
maakten een gang, die uitkwam bij het
antiek tempeltje, dat als zomerhuisje ge
bruikt wordt en in een dichte groep hoo
rnen aan den westelijken oever ligt. Het
grootste deel van het graafwerk moest
door de rots geschieden geen licht
karweitje en waar wij in aarde kwa
men, bouwden wy de gang van steen,
maar totdat wy het zomerhuis naderden
was er weinig aarde. De toegangen tot de
trap en de tunnel lagen, zoolang we met
dit werk bezig waren, geheel open, maar
onderwijl bleef de verdere arbeid aan 't
huis rusten en niemand mocht binnen
de muren van het park komen. Zoodoen
de wist niemand wat er gebeurde en wy
hadden ons by contract en bovendien nog
onder eede verplicht te zwijgen.
Toen het werk aan de tunnel gereed
was, werden de vier andere mannen ont
slagen, maar ik werd in dienst gehouden
met een smid, die ook den eed van ge-
heimhouding had moeten doen. We kre
gen aanwijzingen over de manier waarop
de toegangen tot deze kamer onzichtbaar
gemaakt moesten worden en deden dit
in korten tijd. In de kapel bevindt de toe
gang naar de tunnel zich onder het oude
steenen altaar. De noordzijde van het al
taar bestaat uit één stuk harde natuur
steen. Het beweegt in het midden op yze-
ren spillen, als men er aan den kant, die
het dichtst hij den muur is, met eenige
kracht tegen drukt; er is geen andere be
vestiging als een veer, die vanzelf in-
springt als het blok steen weer in zijn
oorspronkelijken stand wordt terugge
bracht. Als het zoover mogelijk wegge
schoven wordt, kan een iryin door de
opening naar de trap kruipen, die naai
de geheime kamer naar beneden voert.
De toegang van het zomerhuis naar de
tunnel werkt op ongeveer dezelfde wijze.
De beweegbare steen is er een, die het
kleine bordes draagt, bovenaan het stoep
je onder de pilaren. Hij zit aan de noord
zijde.
Toen dit werk gereed was, kreeg ik de
rest van mijn geld en werd ontslagen; de
smid werd nog in dienst gehouden. Wat
hij nog verder te doen kreeg, weet ik
niet, daar ik spoedig daarop dit gedeelte
van het land verliet en hem nooit terug
zag.
Ik weet niet welke bedoeling bij Sir
Michael Bertram voorzat by het bouwen
van de geheime kamer en de gangen, die
daarheen voeren. Maar als zy later voor
verkeerde of misdadige doeleinden ge
bruikt mochten worden, kan deze ver
klaring de zaak ophelderen. Als er ooit
iemand kennis van neemt, zal ik niet
meer tot de levenden behooren; Sir
Michael Bertram is op het oogenblik, dat
ik dit schryf, reeds overleden. Ik geloof
niet myn eed gebroken te hebben door
dit op te schryven en te verzegelen.
Joh. Rawlings". j
De vier jongelieden waren bleek van
opwinding, toen de voorlezing van het
document geëindigd was. Voor een
oogenblik waren Martin en Braithwaite
volkomen uit hun gedachten weggevaagd.
Kom mee, riep Guy heesch. Hy
greep een zwaren, zilveren kandelaar,
die op tafel stond en ging naar de deur.
Neen, neen; wacht, waarschuwde
Calthorp, die zijn bezinning blijkbaa»
niet geheel verloren had. Wacht tot de
kust veilig is. De bedienden zijn nog op.
Bel Feitham en zeg hem ze naar bed
te sturen, mengde George zich in het
gesprek.
Toen dit gebeurd was, vertelde Guy:
De kapen liggen geheel afgezonderd van
het overige deel van het kasteel; men
kan er alleen van buiten af inkomen of
van de tweede verdieping. De andere in
gangen zijn dichtgemetseld. Om de kapel
te bereiken, moeten wij door Sir. Rode
rick's kamer. Ze zijn niet in gebruik en
er is niemand.
We moesten liever allemaal kaarsen
meenemen, merkte George op. En deksels
als Martin en Braithwaite er eens zyn.
Haal een paar dikke stokken, be
sliste Calthorp. Ik heb dit, hij stak zyn
hand in een zijzak van zijn colbert en liet
den loop van een kleine revolver zien.
Zij liepen naar de hall, waar op een
zijtafel een rij kandelaars stond.
Hoe zit het met de mannen op het
eiland?, vroeg Bobby Conder opeens.
#Het heeft geen doel naar een boot
uit te kijken. De kerels zullen door den
ingang in het zomerhuis de tunnel in
gaan. Die weten daar natuurlijk alles
van.
Calthorp was dat volkomen met Bobby
eens. Ik zal naar ze toegaan, zei hij, en
ze allebei hij het tempeltje de wacht laten
houden. Als Martin en Braithwaite nog
niet gekomen zijn, zullen zy ze netjes
kunnen inrekenen en als de heeren er al
wel zijn, zullen wij het doen. Wacht tot
ik terug ben.
Een oogenblik later was hij de deur uit.
De anderen maakten van dit oponthoud
gebruik om in de aan de hall grenzende
jassenkamer drie stevige stokken uit te
zoeken. Ze waren daar nauwelijks mee
gereed of Calthorp kwam alweer terug.
Ik heb ze gezegd in een boot erheen
te gaan, deelde hy mede. Vooruit nu.
Hy ging de anderen voor naar de twee
de verdieping. Zy passeerden een deur,
die hen in het gedeelte van het huis
bracht, waar Sir Roderick Bertram de
laatste vijf en twintig jaar van zijn leven
voornamelijk had gesleten en liepen deze
door naar de deur, aan het einde vaiyde
breede gang, welke naar het torentje
voerde, waarin de wenteltrap omlaag
liep en in gespannen stilzwijgen ach
ter elkaar loopend, kwamen ze tenslotte
aan de sinistere, kleine kapel.
(Wordt vervolgd).