j[CH0«INHEI ZUIOIN
ncderiandsciie scnoen
indastne in 1931.
«««-DAG^NovEMaEB ANTOON COOLEN
Brief uit Waspik.
Ï8J
Brabantsche Folklore in verband met mijn eigen werk
.90
■4.50
HOVI
WA ALWIJKSCHE ONTWIKKELINGSCLUB.
po. 92-
Zaterdag 19 Nov. 1932. 55e Jrg.
DERDE BLAD.
tpsn,
i/otringec.
t raoniagi
rktafei,
Lef eikei,
idere r*
ilame
peciale af-
indt U ee:
c o 11 e ctii
rlamples
vanaf
Toen na den oorlog een Engelsche
:thuishoudkundige, Keynes ge
ïnd jn z'n beroemd geworden boek:
Economische gevolgen van den
t(le" aantoonde, dat de eenzijdig ge
teerde vredesverdragen van Versail-
Trianon, Neuilly en St. Germain
r geheel Europa, voor neutralen en
nvinnaars evengoed als voor de
•èrwonnen volkeren een ramp betee
rden, welke de wonden, door den
orlog geslagen, nog zouden vererge-
31, werd hij door velen als een pessi-
5t beschouwd, die de toestanden en
toekomst veel te somber had voor-
esteld. Aanvankelijk werd hij ook
oor de feiten in het ongelijk gesteld:
was groot gebrek aan goederen van
'llerlei aard, de productie kon weer
gehinderd worden opgevoerd, de in-
°;trie maakte wel geen oorlogswin-
meer, maar leverde toch behoor-
dividenden op, te meer omdat loo-
en salarissen omhoog gingen en
het verbruik toenam. Kortom, er
"as in breede kringen welvaart, zij
et dan ook vaak in schijn. In Midden-
juropa, dat een ontzaglijk verlies aan
looden en verminkten had te betreu
ren, meer nog dan de West-Europee-
che oorlogslanden, en, dat nu ondra-
elijke oorlogslasten had te betalen,
«as weliswaar diepe ellende, maar
„en rekende erop, dat ook de Cen-
rale landen zich spoedig zouden her
tellen van de oorlogsschaden en dus
«willig de milliarden zouden opbren
gen, welke tot het herstel van de ver
woeste gebieden moesten dienen. Ook
inze schoenindustrie ging het een tijd
ang goed: 1921 was een topjaar, in
1922 en 1923 daalden weliswaar de
irijzen sterk, maar in 1924 konden
Vaalwijk en Kaatsheuvel zich weer
volledig herstellen en produceerden
voor nog grootere waarde dan in 1921,
voor andere plaatsen was het herstel
minder krachtig en daardoor kwam
Waalwijk ver boven de andere plaat
sen met schoenindustrie te staan.
Kaatsheuvel „sloeg" Dongen en is
daarna steeds boven Dongen gebleven.
1924 werd voor het economisch leven
ia het algemeen wederom een slecht
jaar: Duitschland kon en wilde niet
san zijn verplichtingen tot betaling
van de expresselijk niet nauwkeurig
omschreven herstelschulden voldoen.
De Franschen bezetten de Ruhr, de
Mark werd waardeloos en de frank
daalde. Loon- en salarisverlaging volg
den in ons land, met als gevolg min
der verbruik vooral van de duurdere
kwaliteiten, waarop men zich te Waal
wijk misschien te sterk heeft toege
legd, zoodat het tentoonstellingsjaal
1925 voor de schoenindustrie niet gun
stig was. Na 192G werd de toestand
beter, Duitschland herstelde zich, de
frank werd gestabiliseerd en, wat
vooral voor ons land van belang was,
werden millioenen in Indië ver-
ipluieton
origineel
verk, voor
ldeur 6,5t
soorten fabriceeren, omdat de meeste
bedrijven nu eenmaal na den oorlog
op een groote productie zijn ingesteld.
Ook Waalwijk, waar men zich altijd
op de fabricage van hoogwaardig kwa
liteitsschoeisel heeft toegelegd, zal aan
dien tendenz niet kunnen ontkomen.
Bovenstaande beschouwing is eenigs-
zins eenzijdig alleen op de productie
gebaseerd. Gaan we de statistiek van
den afzet na, dan komt Waalwijk er
met ruim 3 ton beter af, en Kaatsheu
vel, al is het in geringere mate, met
ruim 100.000.
I De productie in aantallen paren is
1 over het geheele land gerekend, in '31
niet veel gedaald, de invoer is geste
gen van 1270 x 1000 paar tot 1943 x
1000 paar, de uitvoer afgenomen van
449 x 1000 paar tot 355 x 1000 paar;
zoodat het eigen verbruik van schoei
sel in ons land in 1931, ondanks de
malaise, nog grooter was dan in 1930.
In de „Mededeeligen aan de Tweede
Kamer" No. 153 wordt gewezen op de
oorzaken hiervan: le. prijsdaling,
waardoor het parenverbruik per hoofd
wordt gestimuleerd, 2e. de kwaliteits
vermindering, dus verkorting van den
levensduur; 3e. het verminderd ge
bruik van klompen.
In dezelfde „Mededeelingen" vinden
we ook iets omtrent de gevolgen van
de contingenteering, welke in Febru
ari 1932 is ingevoerd. Vergeleken met
1931 is de bedrijvigheid, berekend in
arbeidsuren, aanmerkelijk toegeno
men; in 1931 was er van Januari tot
Augustus een achteruitgang van 3.9%
te bespeuren, in 1932 over hetzelfde
tijdvak een vooruitgang van 8.6%. Die
bedrijvigheid heeft zich vooral ont
wikkeld te Nijmegen, dat een steeds
belangrijker centrum van de schoen
industrie wordt. Volgens diezei I de
Mededeelingen hebben Tilburg, Don
gen en Kaatsheuvel niet in die mate
daarvan geprofiteerd. (Waalwijk
wordt niet genoemd).
De schrijver van die „Mededeelin
gen" wijst dan op de handige reclame
i van de Nijmeegsche fabrikanten en de
zeer moderne inrichting van hun over
het algemeen nieuwere fabrieken.
Schrijver dezes laat de laatste op
merking geheel voor rekening van
den hem onbekenden schrijver der
„Mededeelingen", wil er alleen nog op
wijzen, dat de prijzen der schoenen
\an Augustus 1929 tot Augustus 1932
gemiddeld met meer dan 50 pet. zijn
gedaald, welke daling niet gestuit is
door de invoerbeperking. De huidige
prijzen van 't schoeisel voor de groo
te massa der consumenten liggen be
neden het oorlogsniveau, verdere af
brokkeling der prijzen zal wel niet
mogelijk zijn. De schoenindustrie zal
het lagere stabilisatievlak, dat Colijn
bedoelde, intusschen wel hebben be
reikt.
G. J. DE VRIES.
Entree 11. Plaatsbespreken bij Fa. WED. TH. C PULLES. Sigarenmagazijn.
is
over
si'
in de Achterzaal van
HOTEL VER WIEL.
(Cijfers ontleend aan 't Maand
schrift v. h. Bureau voor de
Statistiek 31 Oct. 1932).
diend. Alle cultuurmaatschappijen
keerden hooge dividenden uit, de rub
bercultuur bracht onverwachte en on
gekende winsten op!
De productiewaarde van schoeisel
le Waalwijk steeg boven de 8 millioen
gulden, die van Kaatsheuvel en Don
gen boven 5 millioen. 1929 en 1930
'.isren iets minder goed dan 1928, de
crisis teekende zich reeds af, al was
't in mindere mate dan b.v. in de tex
tielindustrie. In het afgeloopen jaar
1931 hebben we wederom kunnen con-
stateeren dat Waalwijk sterker dan an
dere plaatsen door den crisistijd wordt
getroffen. In 1 jaar daalde hier de pro
ductiewaarde van 7.5 millioen tot
d millioen, dus met 20%, te Kaats
heuvel van 4.9 millioen tot ±42
millioen, dus met 14%, te Dongen van
4.9 millioen tot 4 millioen, dus met
18%, te Tilhurg van 4.3 millioen tot
3.4 millioen, dus met 21%, te OisLir-
wijk van 3.4 millioen tot biina 2.9 mil
lioen, dus met 16%. Te Tilburg daal
de ook de geproduceerde hoeveelheid
en wel in die mate, dat, naar het aan
tal gerekend, het nu achter staat bij
Oisterwijk. Wat het aantal paren
schoenen aangaat, zijn Waalwijk en
Kaatsheuvel gelijk, beide in ronde ge-
lallen 1.2 millioen. Deze aantallen ne
men niet toe, maar ook niet af. We
kunnen dus niet zoo maar zeggen, dat
de industrie hier achteruit gegaan is.
maar er worden goedkocpere schoe
nen gedragen. Wij moeten er rekening
mee houden, dat dit proces zich zal
blijven voortzetten of wi.i het willen
of niet, we zullen allen moeten „wei
leren", allen moeten wij scberder gaan
leien, of om het met de woorden vair
Colijn te zeggen: „West-Europa is op
weg naar een lager stabilisatie-vlak".
Voorloopig zal er wel vooral vraag
blijven naar artikelen met lagere prij
zen; we zien dat met kleeding, met
sigaren en met andere genotmiddelen,
zelf fietsen en auto's. De fabrikanten
met bepaalde merken trachten nog
wel de prijzen te handhaven, doch
moeten daarnaast veel goedkoopere
Waspik, 15 November 1932
Waarde Lezer.
Zoj staan we dan aan den voor
avond van de 2e Waspiksche Winkel
week welke a.s. Woensdag zal beginnen,
«/erscnillende attracties zullen hieraan
■veder verbonden zijn, met als begin
iet afdraaien van de bekende fi m
„NeerlandiCh Fabrikaat". Ve-ders bij
le opening muziek van „Volksvlijt en
Volksvermaak", grooie verloting, bij de
icelnemende winkeliers ex.ra-prljzen,
en naar wij hopen ook verwezenlijking
#an de bekende leuze: „Orooteomze
Heine winst". Oezien het overgroote
succes van het vori e jaar (ook toen
was het al crisis!) heelt onze winkel
stand ook thans goede verwachtingen,
zij het dan ook dat de omzetten wel
tiet die van 1931 zullen benaderen.
Evenals vorig jaar is de R K. Midden-
tandsvereeiiigli g ook thans weer de
<roote stuwkraent, evenwel met dien
verstande dat nu een dtfi iltieve winke-
lersvereenlglng is opgericht, zoodai
Jansen niet meer kan klaptoopen op
net pionierswerk van Pietersen, en
Kaassen ook niet meer een ander de
<astar.jes uit het vuur kan laten halen
Ons lijkt de toestand dan ook veel
<ezonder dan vorig jaarR sico en
x b:id»verdeeling is veel reentvaardiger
:n de „kat uit den boom kijkers" van
vorig jaar zullen dan ook gaarne daar
voor een kleine contributie betalen.
Toch zijn er nog velen die hun be.
angen maar niet willen begrijpen en
maar dwars tegen alle goede organi.
latictedoellngen willen indrijven. Dit
u]kt ons absoluut verkeerd, want de
jractljk leert ons dagelijks dat de
eenling in 1932 niets meer kan pres.
teeren en ook niet is opgewassen tegen
net moordende concurrentiemonsier,
>e meer daar de groote stadszaken
momenteel geheel het platteland af
'ooven. In een vergadering der R K
Middenstanders werd onlangs de oo.
richting van een Jonge Mddenstands-
vereeniging besproken. Verschillende
leden (w.o. ook nerlngdoendervoel.
den daar niet veel voor, en tjch....
daaruit moet de kern groeien voor de
vereeniging, die het werk van heden
moet voortzetten. De jonge midden,
stander moet „opgevoed" en ontwik.
*eld worden en moet ook worden
doordrongen van zijn organisatieplicht,
wil hij tenminste later als man ook zijn
man kunnen staan. Die ztch aan een
ander spiegelt, spiegelt zich zacht
Welnu Middenstanders, zie naar de
boeren, en weikliedenorganisatle», en
zie ook de Jonge Mldd*mstanders in
andere plaatsen. Daar vir dt men kerels,
die „de jam niet van hun boterham
laten likken".
En nu we toch dii chapiler hebben
tangeroerd, willen wij het ook nog
even hebben over een andere club van
jongelieden, niet wat betreft de klassen-
irganisatie. maar meer speciaal oo R K
gebied. Wij bedoelen hier de P<opa-
>andaclub, welke eenigen tijd geleden
»p initiatief der R K Kiesvereeniging
verd opgericht Hier geen stands,
jf klasseverschil. maar uitsluitend
degelijke, goed ondeilegde RK jon
gelui, die van zichzelf een iff;rtje
durven vergen, menichelijk opzichi
■mn zich afschuiven en zoo noodtg
er opuit zullen gaan om de goede
'aak te propageeren en te ve'd-d'gen.
R-eds hadden wij. met het oog op de
Tweede Kamerverkiezingen in 1933
verwacht dat ook de Wasplkscht
Kiesvereeniging evenals zoovele ande
e een algemeene vergadering zou
beleggen. Tot heden hoorden wij niets,
maar het bestuur (waaronder oude
/eteraner) staat ons wel borg dat hun
werk op tijd gereed zal zijn. En als
tan straks de verkiezingen daar zijn
'.al de Propagandaclub haar kennis en
kracht ten volle kunnen ontplooien.
En dat haar werk dan noodig zal zijn,
valt helaas ook voor Waspik niet te
mtkennen. Wel hebben de heeren van
)e Dageraad c.s. kunnen bemerken
lat hun persoonlijke propaganda in
>ns „donkere Zuiden" absoluut niet
/ewild is, maar toch zal iedereen
moeten toegeven dat een heele boel
«chunnige schrijverij en slechte lectuur
Ter en daar een enkeling langzaam
naar zeker vergiftigt Ook in Waspik
leien helaas al van die slachtoffers.
Of Is 't geen schande, in zulk een
<leine gemeente met een eoede gods-
tienstlge bevo'king, met 2 katholieke
'.n 1 G:ref kerk, met drie „bijzonder
mderwtjs" scholen, vele charitatieve
ereenigingen enz. enz. ook nog een
tfdeeling der S.D.A P. te moeten aan-
r»ff :n En dan order die socialisten
log huichelaars aan te tr. ff .'n, die zich
loor katholieke of Geref llefdadlg-
neidsinstelllngen laten btdeelen, terwijl
lun principes er lijnrecht tegenover
uaan. Wij zijn er dan ook van over-
uigd dat een R K. Propagandaclub
<n onze gemeente nuttig ja zelfs brood-
lood'g is en wij vertrouwen dat haar
teden aan de gestelde verwachtingen
n alle opzichten zullen voldoen.
En tot slot willen wij nog even
memoreeren het kerkcorcert van ons
R.K Zangkoor, vorige week te Tilburg
j geven. Hebt gij, Giachte Lezer, over
lit concert recenties gelezen in de
lagbladen Zoo ja. dan behoef ik U
ook zeker wel niet meer te overtuigen
'an de superieure kwaliteit van leiding
en s emmenmateriaal. welke vooral in
de Gregoriaansche muziek tot uiting
<om\ Welnu al is het wat laat, een
hartelijk gefeliciteerd aan directeur en
leden, die weer eens te meer hebben
getoond dal ook een kleir.e plaats
groot kan zijn.
AnFPT
Waa'wijksche Steenkolenhandel
Engros. En detail.
ED. VAN TILBURG Groo.estr. 142.
Hnlsbrand.
Wilhelmina Antr. 2%o
Wilhelmina Antr. l2/n
fl/30
f2.30 p. H.L.
f 1.60 p. H.L.
f 1.30 p. H.L.
f 1.60 p.
H.L.
Hendriknootjes
Essnootjes
Bestellingen worden aangenomen bij:
ED. VAN TILBURG
GR.STRAAT 142 en GR. STRAAT 154
ALe kolen en cokes worden prima
gezeefd en franco berghokken bij elke
hoeveelheid geleverd. 49107
gaarne bereid zijn om belanghebben
den nadere Inlichtingen te verscluffen.
Het orgel in St. Jan.
Het prachtige, nieuwe orgel in de
parochiekerk van St. Jan, nadert zijne
voltooiing. Waarschijnlijk zal het Zon
dag 11 December a.s. in gebruik wor
den genomen. Of en hoe deze gebeur
tenis op bijzondere wijze zal geschie
den, is nog niet vastgesteld. Wij kun
nen ons intusschen wel op een zeer
bijzondere orgelbespeling voorberei
den.
Jubileum.
Naar wij vernemen zal de heer A.
van Zeist, inspecteur bij de N.V. Maat
schappij van Verzekering op het Le
ven „Noord-Braband" alhier, op 25
November a.s. den dag herdenken dat
hij vóór 25 jaren in dienst trad bij ge
noemde maatschappij.
De Waalwijksche Wielerbaan.
Naar wij vernemen zal thans spoe
dig tot den aanleg van een wielerbaan
in onze gemeente worden overgegaan.
De sintelhaan zal worden gelegd even
voorbij het café „Veldzicht" van den
heer G. Kroot, langs den Parallelweg,
op een weiland van dén heer Schilders.
De haan wordt 180 M. lang en de aan
besteding kan in den loop dezer week
worden tegemoet gezien, zoodat ze
over een maand ongeveer gereed kan
zijn.
PKOVTNUlAAL NIEUWS.
Waalwijk, 18 Nov. 1932.
Voorschotten voor d>n bouw van
arbeiderswoningen.
Een der mialregelen waardoor de
overheid tracht het particuliere Initia
tief inzake den bouw van arbeider»
woningen aan te wakkeren, is in onze
gemeente de laatste jaren schijnbaar
In het vergeetboek geraakt. Wij be
doelen hier de beschikbiarstelling van
voorschotten oider verba-d van
tweede hypotheek voor den bouw van
woningen van niet meer dan f 3000 -
Het rijk stelt de gemeente in siaat
hiervoor gelden aan particulieren te
verstrekken.
BetrtfUnde de voorwaarden waarop
deze voorschotten verstrekt kunnen
worden nemen wij uit de regeling
een en ander over:
Gouden jubilaris.
Vandaag herdenkt de heer L. Bur-
manje, voorzitter van het kerkkoor der
St. Clemensparoch e alhier, den dag
waarop hij vóór 50 jaar lid werd van
genoemd koor.
De heer Burmanje heeft zich al die
jaren een model korist getoond, die
zijn taak met groote liefde en toewij.
ding vervulde. Nooit zou hij zonder
ernstige redenen bij repetities of ker
kelijke diensten ontbreken. Hij be
schikte over een goedgeschoolde fraaie
tenor—slem en Is als solist zoowel als
In zijn partij steeds een groote steun
geweest voor het koor. waarmee hij
thans, nu hij om gezondheidsredenen
sinds jaren niet meer kan meezingen,
nog met hart en ziel als voorzitter
medeleeft.
Het zal den gouden jubilaris dan
ook niet aan blijken van belangstel,
ling ontbreken, vooral niet van de zijde
van het kerkbts uur en het zangkoor
Eengezinswoningen mogen niet ~m d een pasSende hulde
grooter zijn dan 260 M3. voor per-
ceelen waarin riet meer dan 2 wo
ningen boven elkaar zijn gelegen geldt
een max'mum van gemiddeld 225 M3
per woning. Natuu'lijk worden aan de
te bouwen woningen ook technische
eischen gesteld,
De tweede hypotheek kan maximum
bedragen 20 pCt. van de geschatte
verkoopwaarde van het huis met
inbegrip van den grond. Daarenboven
mag een eerste hyjotheek van 65 pO.
op de woning worden geplaatst, zoo
dat de aspirant biuwer alijd over 15
rCt. eigen geld moet beschikken. Het
bedrag van het te verleer en voorschot
kan nooit hooger zijn dan f 6C0
welke som binnen den termijn van
10 jaren moet worden terugbetaald.
De rente bedraagt 5 pCt. 'sjrars.
De directie van Gemeentewerken,
die ons deze gegevens verschafte, zal
1 zal bereiden.
1 De dag wordt Ingezet met een ge-
J zongen H. Mis te 9 uur. Des namid
dags 4 uur heeft in de zaal van den
heer P. van Cromvoirt de huldiging
plaats door het zangkoor dat daar
voor de viering van het jaariqkeche
St. Oclliafeest bfleen is. Een fraai
souventer zal den jubilaris daarbij
worden aangeboden.
Door de zangers zullen een paar
huldiging»—koren worden uitgevoerd
welke speciaal voor deze gelegei.heid
zijn gemaakt en lnges udeerd.
Den gouden jubilaris wacht van
daag dus een welverdiende hulde,
waarbij wij ons gaarne aansluiten.
Uivoering.
De Lledertafcl „Tot Bloei der Toon
kunst* altiier getti morgen, Zondag
avond, haar eeisie Winierconcert in
de zaal van den heer P. v. Cromvoirt.
Het prog'amma ziet er vooral voor
zanglUfutbbers wel bijzonder aantrek
kelijk uit. De liedertafel zal onder
leiding van haren directeur den heer
L. v. Cromvoirt een aantal mooie
koorwerken uitvoeren, waaronder met
bariton—solo en met accompagnement.
Onze bekende bariton—zanger Tom
Bu-manj* zal verder zijne medewer.
king aan dit concert verleenen Van
de prach'ige soli die door hem zuilen
worden gezongen noemen we hier
sbch's het schoone ph bekende P inis
Angelicus van Cesar Franck. waarmede
Burmanje op het concours te Heusden
onlangs den eersten prijs met lof der
ju y in de 1ste afdeeling behaalde.
Verder maken ook enkele opera-
aria's detl uit van zijn repertoire. Zijn
Waalwijksche Steenkolenhandel
Engros. En detail.
ED VAN TILBURG Grootestr 142
Breckcokes
Breckcokes
H.L.
H.L.
Centrale Verwarming.
Breckcokes ®°/8o 80 ct. p. H.L.
<0/M 85 ct. p
3%0 80 ct. p
Voor
Hnlsbrand en Keukenkacbels.
Parelcokes x 75 ct. p. H.L.
Bestellingen worden aangenomen bij:
tü. VAN TILBURG
GR. STRAAT 142 en GR. STRAAT 154
A lie kolen en cokes worden prima
g zeefd en iranco berghokken bij elke
hoeveelheid geleveid. 49108
zang- en vooruracht—talenten ztju hier
te goed bekend dan dat wij hieraan
nog veel behoeven toe te voegen. Het
optreden van den heer Burmar je zal
voor velen een prikkel te meer zijn
het concert te bezotken.
Als accompagnaieur zal de heer j.
Verhoeven uit Urunen fungeeren, bij
wie dit in uitstekende handen is en
dte als intermezzo met een zijner
leerlingen - enkele plano—nummers
zal uttvoeren.
Tenslotte zullen ook de danslief
hebbers kunnen genieten op hei bal
dat na cfloop der uitvoering zal
worden gegeven.
Wij verwachten dat het concert zich
ook ditmaal weer in een druk bezoek
zal mogen verheugen.
Lezing Anloon Coolen.
Ten overvloede willen wij te dezer
plaatse nog eens de aandacht vestigen
op de lezing dte Maandagavond door
dtn bekenden letterkundige Antoon
Coolen tn de achterzaal van Hotel
Vcrwiel gegeven wordt. Het belooft
een zeer interessante avond te worden,
dte feitelijk daor geen enkel kuns lie-
vend Waalwijker moent worden gemist;
zoowel de p;rsoon van den sprtker
als het onderwerp staan daarvoor borg.
Uit de vele en vroegtijdige aanvragen
om kaarten blijkt dat er voor deze
lezing groote belangstelling bestaat,
reden dus om spoedig zijn plaa's te
bespreken bij Sigarenmagazijn Wed.
Th. C. Pulles.
Gouden jubileum.
In Augustus 1.1. was het 50 jiar
geleden dat de heer Hub van Nunen
werd aangenomen als lid van het
R.K. Par. Zinekoor in de parochie
van O L Vr. Onb O it. v m Br-soljen.
Dit jub leum wordt gevierd hij gele
genheid van hel jaarlljksche St. C-olia-
feest. De heer van Nunen is al dien
tijd een hoogst verdienstelijk werkend
lid geweest van genoemd kerkkoor,
heeft tevens 50 jaar mede de functie
van voorzanger vervuld en is meer dan
25 jaar bestuurslid en bibliothecaris.
As. Zondag zal in de parochiekerk
de Hoogmis worden opgedragen tot
intentie van den jubilaris en op den
feestavond van Si. C'ctlla.dag z^I de
heer van Nunen gehuldigd worden
door het zangkoor.
Langstraatsche Korenbond.
Op initiatief van den Langstraaischen
K >renbond zal Donderdagavond in
Musis Sacrum een ontwikkelingsavond
