DE ECU 1 IET 211
ONS
PCUQD
Ons Weekpraatie.
No. 44. Zaterdag 27 Mei '33. 56e Jrg.
tweede blad.
Dezer dagen kregen we kennis van
een circulaire, welke door den Utrecht-
schen Bond van Pluimveehouders, ver
schillende afdeelingen in genoemde
provincie omvattende, aan zijn leden
was gezonden. De adreszijde was ver
sierd met een rood-wit-blauwe vlag,
als sluitzegel bedoeld, en daarin de
woorden „Koopt Nederlandsch Fabri
kaat". Het zal een reclame zijn, zoo
dachten we, voor het gebruik van Ne-
derlandsche eieren, van Hollandsch
kippenvoer of voor de aanschaffing
van vaderlandsche kloeken. De inhoud
van de circulaire echter, bleek van heel
anderen aard. We lazen:
Utrechtsehe Bond van Pluimvee
houders.
L.S.
Hiermede berichten we U, dat onze
Bond vanaf heden distribueert Phi-
lips-lampen, waarop voor de leden
een reductie is toegestaan van 25
van den winkelprijs.
Ook radiolampen en allerlei andere
electrische toestellen enz. kunnen
door onze tusschenkomst worden
betrokken met een reductie van 20
10 Mei ,1933.
Hoogachtend,
De Secretaris van den U.B.P.
(Er volgden dan nog eenige adressen
waar de lampen verkrijgbaar waren).
Na lezing hebben ,we ons min of
meer verbijsterd afgevraagd, of de le
den van den U. B. P. niet noodig weer
eens herinnerd moeten worden aan de
zegswijze Nederlandsch Fabrikaat!
van „Boer, houd je bij je kippen".
Het is een ongelukkige tijd tegen
woordig; de nood maakt de inenschen
egoïstisch en drijft ze tot onmaatschap-
1 elijke daden. Allerlei belangengroe
pen vragen of eischen herhaaldelijk
van de regeering, dat ze geholpen wor
den, maar intusschen gunnen ze elkaar
het bestaan niet. Ook de Pluimveehou
ders hebben herhaaldelijk aangedron
gen op overheidssteun en ze hebben
dien tenslotte ook gekregen door mid
del van de Garantiewet op den eier-
prijs. Maar ondertusschen belagen de
Utrechtsehe pluimveehouders een nij-
veren winkelstand, die óók zorgelijke
tijden doormaakt, in zijn bestaan dooi
de onderlinge distributie van artike
len, welke met het pluimveebedrijf
weinig of niets uitstaande hebben.
Het is tenslotte voor een organisatie
van pluimveehouders geen kunst om
dergelijke artikelen goedkoop te dis-
tribueeren. Ze beoogt niet het maken
van winst; zulke distributie is voor
haar een... liefhebberij, maar een lief
hebberij, welke aan andere menschen
hun brood en bestaan zou kunen kos
ten, als ze wat meer algemeen beoefend
ging worden.
Er wordt al genoeg geknoeid in den
handel, dan dat nu ook nog een sociale
belangenorganisatie als een Bond van
Pluimveehouders, aan de afbraak van
een behoorlijk georganiseerd econo
misch leven zou gaan meedoen. Nog
wel onder voorgeven van propaganda
te voeren voor het gebruik van Neder
landsch Fabrikaat!
oo
De circulaire, bovenbedoeld, deed
voor ons nog meer vragen rijzen,
waarop we niet aanstonds een ant
woord weten.
Is het niet in het belang van het Ne
derlandsch Fabrikaat, zoo vroegen we
ons af, en van de werkgelegenheid voor
Nederlanders, wanneer de vaderland
sche producten zoo goedkoop mogelijk
worden verkocht? De IT.B.P. kan de
Philipsartikelen leveren met een kor
ting van 20 en 25 maar de hande
laar, die voor dezen verkoop zijn inter
mediair verleent, moet toch óók nog
verdienen! En duizenden menschen
zitten te knoeien met hun oude radio
lampen, omdat de aanschaffing op tijd
van een nieuwe, een te hooge uitgave
vergt.
Wanneer de marge tusschen inkoops-
en verkoopsprijs te hoog wordt, dan
belemmert dat een vlotte afname van
het product en dan werkt dat het prijs-
knoeien in de hand. De menschen zijn
tegenwoordig al blij, als ze een kleinig
heidje kunnen verdienen.
De Curiositeiten onzer be
roepen en ambachten.
{Algemeene Volkskunde.)
VI.
De Schoenmaker.
(Slot.)
Het wapenschild van de schoen
makers vertoont bij uitzondering een
rijk verleden. Er is misschien geen
beroep, dat zich meer onderscheid!
door vermakelijke bijnamen cf komieke
periphrasen, althans in Frankrijk.
Vele dezer zijn ironische zinspelingen
op meer verheven functiesin het
koeterwaalsch heette daar de meester-
schoenmaker .opperpriester", om den
vorm van zijn voonchoot. welke
kleederdracht hem ook al den naam
verleende van .domheer-mutsje of
kapje". De gewone schoenmaker
heette er in de vorige eeuw nog
.ambassadeur*.
De vergelijking van de els met een
strijdwapen deed een bflnaam ontstaan,
welke men er nog op een stempel zag
staan, n.l. .ridder van de korte lans
met den voet in den riem".
In Rusland was ook eertijds een
satirisch gezegde in zwang. Als daar
iemand een gewichtige air aannam,
zeide men tot hem.let er niet op,
beste menschenik ben een schoen
maker, spreek tot mij als tot uw
gelijke".
Daar heette de schoenmaker in hel
koeterwaalsch „gnial".
In de provincie Limburg zijn de
bijnamen voor het schoenmaken-vak
meer onschuldig en naïeimen hoort
er wel eens: sjoester, pèèlnjmeed,
pinmèker, pèèkdraad.
In 't midden der 19e eeuw werd
door zoogenaamde taalvorschers, beter,
taalbedervers, de oorsprong van den
naam .cordonnier" (schoenmaker) in
verband gebracht met de aanduiding,
dat deze vaklui de »cors", d.i. de
eksteroogen onder 't volk brachten.
Eene legende, voorheen zeer populair
onder de bultenlandsche schoenmakers,
was de volgendeEens had de eigen
aardige korte broek van Karei den
Kalen, welke deze dan ook steeds
droeg, een scheur opgeloopen. Qeen
kleermakers in de omgeving zijnde,
werden schoenlappets erbij geroepen,
die ze dan ook zoo goed mogelijk
dichtnaaiden. Ais beloonlug voor dezen
dienst stond de koning het gilde toe,
hun patroonsfeest te vieren In de
abdij kerk van St. Loup. De schoen
lappers beweerden daarna nog jaren
lang het origineel van deze toestem
ming Ir. hun gildekoffer bewaard te
hebben, en zij hielden het perkament
voor een van hun kostbaarste bezit
tingen.
De meest gevierde schoenmakers
patroon is St. Crispinus. Nu wordt
beweerd dat men voorheen In Oost
Vlaanderen niet precies wist op welken
dag dat leest viel. Wel wist men dat
het een Maandag was. Daarom zou
men in O.V. vanai dien tijd alle Maan
dagen van 't jaar den patroon her
denken. En nu is 't wel eigenaardig
dat men in Engeland den patroondag
ook noemt .Satnt Monday". De Maan
dag der schoenmakers is alsmede een
gebruikelijk gezegde in Frankrijk, terwijl
ook in Spanje het volgende rijm bestaat
voor de schoenmakers-week
Lunes y Marles de chlspa,
Miercoies la estan durmlendo,
Juéves y Vlernes mala gana
Y el Sabado entra el estruendo.
(Maandag en Dinsdag, dag van den
wijn, op Woensdag wordt er geslapen,
Donderdag en Vrijdag slechte gezond
heid, en' Zaterdag begint het leven
opnieuw.)
Volgens de traditie op Sicilië is
vooral dc schoenlapper een type van
den armoediger, werkman. De volks
verhalen stellen hem voor als zich veel
moeite te geyen, zonder z|jn brood te
verdienen.
Een Engeisch verhaal beweert, dat
als het gilde nooit rijk wordt, dit zijn
oorzaak vindt in een oude straf van
God. Toen eens een dame uit Devons
hire een armen schoenmaker zijn ge
brek aan verstand verweet, was zij zeer
verwonderd hem te hooren zeggen;
.maak U niet ongerust over ons; wij
schoenmakers zijn een aim en mise
rabel ras, en zoo Is het altijd geweest
sedert Jezus Christus den vloek over
ons uitsprak. Toen men Hem naar den
Calvarieberg bracht, kwam Hij voorbij
een or.dergrondsch schoenmakers
wlnkeiije. De werkman sloeg Hem van
terzijde gade, en spuwde Hem in 't
gezicht. De Heer keerde zich toen cm
en zeide.gij zult steeds een arme
blijven, en alle andere schoenmakers
na u, omdat ge Mij dezen smaad hebl
aangedaan".
Volgens de legende, was de Wan
delende Jood inderdaad schoenmaker,
en de volksprent beeldde hem meer
malen af met de attributen van dit
gilde. Naar een Normandische voor
stelling is hij uit zijn winkel gegaan
om den Christus te zien paaseeren, en
hij zou Hem beleedlgd hebben. Een
oude Parljsche plaat laat hem in zijn
winkel staan en roepen: .Vooruit en
ga door 1"
Hieraan herinnert ook nog een oud
spreekwoord bij de Belgische Walen,
dat zegt: hij is als een .schoenlapper,
die voortloopt".
Gerh. Kr.
worden aangewezen, doch over het
algemeen heerscht de meening, dat bij
Morgan de toestand volkomen zuiver
is. Gevreesd wordt echter, dat de tegen
de bekendste bankiersfirma der wereld
thans toegepaste methoden van onder
zoek veel schade zullen aanrichten.
Tot de belangrijkste punten bij het
onderzoek tegen Morgan rekent men
de rol van de bank bij de spoorweg
transacties van de gebroeders Van
Sweringen en de emissie van de obli
gaties Young.
Het onderzoek leverde de volgende
feiten op: De leden van de fa. Morgan
controleeren ten deele 18 handelsban-
ken. De fa. beschikt over geenerlei
wettelijke reserves, doch had in Dec.
1931 d.338 millioen kasgeld, d. 7 3
millioen .call" leeningen en d. 224
millioen effecten. Bovendien bleek bij
het onderzoek, dat Morgan Co.
een verlies van d. 21,071,000 heeft
opgegeven aan de belasting-autoriteiten
voor 1931, hoewel dit verlies niet was
geleden.
BUITENLAND,
De Morgan affaire.
In finantieele kringen heeft men
groote belangstelling voor het verhoor
van J. P. Morgan en zijn comgagnons
in de commissie uit den senaat tot
het instellen van een onderzoek nopens
het bankwezen. Zeer nieuwsgierig is
men naar de te verwachten mededee-
lingen over de hoogte van het kapitaal
en de door Morgan gevormde organi
satie. Men acht het mogelijk, dat fouten
in de voorspellingen en adviezen
MIJNHARDT's
Zenuw-Tabletten .75*
Laxeer-Tabletten 60*&
Hoofdpijn-Tabletten eo«
B(1 ApoUu ml OrogfctMb
Rusland wil den handel met
Engeland hervatten.
In politieke kringen neemt men aan
dat na aankomst van den Russischen
Volkscommissaris, Litwinof, in Londen
de kwestie der Russisch - Engelsche
betrekkingen met de leiders der Britsche
regeering zal worden besproken Rus
land heeft de Engelsche regeering
laten mededeelen, dat het den han
delsoorlog wil bijleggen. De Russische,
regeering is bereid de beide ingenieurs
der Vickers maatschappij Mac Donald
en Thornton uit de hechtenis te ont-
slaan, wanneer de Britsche regeering
den economischen boycot tegen Rus-
land opgeeft.
De ontwapeningsconferentie.
Bij de beraadslagingen in de hoofd
commissie van de ontwageningsconfe-
rentie is een belangrijke vooruitgang
bereikt bij de regeling van het veilig
heidsprobleem, doordat de Britsche
minister van Buitenlandsche Zaken,
Sir John Simon, nieuwe voorstellen
over een consultatief pact heeft gedaan,
waarin op vèr-gaande wijze met de
bezwaren van verschillende delegaties
rekening is gehouden.
Engeland beperkt Invoer van
melkproducten.
Tusschen den Engelschen minister
Zonder schriftelijke toestemming is eenige overname uit deze rubriek verbod n.
PETER EN ZIJN HOND.
Peter had geen gelukkig leven. Zijn
moeder was 2 jaar geleden gestorven
en zijn vader had hij nooit gekend. Hij
kende alleen zijn graf, want daar was
hij dikwijls genoeg met zijn moeder
geweest. Nu woonde hij bij vreemde
menschen, die geen vriendelijk woord
voor hem over hadden, die nooit ver
zuimden hem te vertellen dat hij een
nietsnut was en dat hij dankbaar moest
zijn, dat hij te eten kreeg. Dan lag Pe
ter 's avonds op zijn harde strooma-
tras en snikte; daar konden ze hem
tenminste niet hooren en er hem om
uitschelden.
Overdag hielp Peter zijn pleegvader
die een slagerij had, door boodschap
pen bij de klanten te bezorgen.
Eens op een keer, toen hij zoo op
straat liep, liep er een jong hondje
met hem mee, aangelokt door de lucht
van het vleesch, dat Peter bij zich had.
Onderweg sloten zij al vriendschap en
Peter noemde hem Flok.
Maar thuis gekomen kwam er groote
narigheid.
Zooiets heb ik nog nooit meege
maakt, bulderde de slager. Nu moeten
we niet alleen dien éénen deugniet on
derhouden en te eten geven; neen, nu
brengt hij ook nog zoo'n viezen hond
mee. Eruit met dat ontuig. Anders
kun je wat beleven.
De tranen liepen Peter over de wan
gen, toen hij naar het arme hondje
keek, dat zachtjes jankend van angst
aan zijn voeten lag.
Ga je nu gauw, of niet?, riep de
slager.
Treurig liep Peter naar buiten. Wat
moest hij met Flok beginnen?
Plotseling schoot hem te binnen dat
in den kelder een oude kist lag; die
zou niemand missen. Daar kon hij
hem zoolang verbergen tot de booze
bui van zijn pleegvader een beetje ge
zakt zou zijn. Daar maakte hij hem
een leger van hooi en stroo en bracht
hem van zijn karige maaltijden net
zooveel, als hij maar missen kon. Het
waren de fijnste uren van den heelen
dag als hij met Flok in het hooi kon
stoeien
Maar na eenigen tijd bemerkte de
slager, dat Peter het hondje verstopt
had. Toch was hij niet boos. Hij lachte
alleen maar en zei: De slungel weet
zich tenminste er uit te redden.
Van nu af aan kregen Peter en Flok
het beteij. Zij mochten zich samen in
het huis vertoonen en de hond kreeg
regelmatig de beenen, die er na iederen
maaltijd over bleven. En zelfs mochten
ze met elkaar spelen.
Maar na eenigen tijd gebeurde er
iets verschrikkelijks; iets, dat aan de
zen droom van geluk een einde maak
te. Er werden knakworstjes vermist,
een heele rij. Ze hadden in den win
kel gehangen.
Dadelijk viel de verdenking op Flok,
want wie anders zou het gedaan heb
ben?
Nu is mijn geduld uitgeput,
schreeuwde de slager, rood van woede
Ik laat mij niet bestelen.
Bevend van woede zocht hij een
voorwerp, om ermee naar F lok te
gooien, die jankend wegkroop.
Toen kwam Peter erbij. Smeekend
vouwde hij zijn handjes en riep: Flok
heeft het niet gedaan. Ik ben zelf de
dief.
Een oogenblik bleef de slager spra
keloos staan; toen viel hij met alle
kracht op Peter aan en sloeg hem,
waar zijn vuisten hein maar konden
raken. Tenslotte gooide hij hem op
straat.
Daar stond de arme Peter in de
donkere straat; radeloos keek hij om
zich heen. Iets nats kwam tegen zijn
hand aan, het was Flok. Toen stroom
den de tranen over Peters wangen;
hij nam het hondje op zijn arm en zei
door snikken onderbroken: Kleine
domme Flok, waarom heb je dat ge
daan? Nu hebben we allebei geen huis
meer.
Het hondje in zijn armen, begon hij
te dwalen door de duisternis, tot hij
eindelijk, koud en doodmoe, onder 'n
lantaarn op een hoek van een straat
ging zitten. Met zijn jasje dekte hij 't
hondje toe en het duurde niet lang of
ze waren beide in slaap gevallen.
Het toeval wilde, dat niet lang daar
na een rijke dame den hoek passeerde,
waar Peter en Flok zaten te slapen.
Ze schrok erg, toen ze het droevige
tafreel zag.
Ze maakte Peter wakker. Hij vertel
de haar stotterend zijn treurige ge
schiedenis, en toen mocht hij, met zijn
hond, met haar mee gaan naar haar
huis.
De rijke dame gaf hem een goede
opvoeding en hield van hem, als van
een eigen zoon. Flok mocht altijd bij
hem blijven.
Zoo zijn ze beiden, Peter en Flok,
nog heel gelukkig geworden.
DINA VAN Z.
dat ik dacht dat hij misschien heim
wee had", verklaart Willy. „Nu trek
ik gekke gezichten, dan denkt hij mis
schien dat ik zijn broertje ben".
Tom komt uit school en kijkt heel
nadenkend.
„Wat is er aan de hand, jongen?"
vraagt zijn Vader.
„Meester zei op school, dat we op
de wereld waren om elkaar te helpen",
zegt Tom.
„Dat is ook zoo, Tom", zegt Vader.
„Daar zijn we voor".
Dan trekt Tom diepe rimpels in zijn
voorhoofd en vraagt:
„Maar waar zijn die anderen dan
voor?"
2.
soort stof.
fijn wrijven,
vruchten.
tegenovergesteld van
brengen.
een hoek.
3.
Mijn geheel1223245.2 678124
zijn de dingen die noodig zijn hij het
teekenen.
DE GEHEIMZINNIGE SCHAT.
6
2
3
afsluiting.
4
2
3
hals.
6
7
2
8
heeft een paard.
1
2
4
1
hutje van zeil.
5
2
2
3
klein riviertje.
6
7
8
vorstelijk paleis.
5
2
2
4
lichaamsdeel.
5
7
8
buitenkansje.
5
2
3
heeft een dier.
Oplossing.
Den eenen balk leggen zij dwars op
I de beide oevers. En van hieruit kun-
i nen zij met den anderen balk gemak
kelijk het eiland hereiken, en op hun
I gemak naar den schat zoeken.
Op dezelfde wijze komen ze terug
ook.
Zien jullie, hoe gemakkelijk de op
lossing was? Even denken.
4.
Verborgen meisjesnamen.
A. „Je telt niet goed, jongetje",
zei de juffrouw.
B. Er naar toe hollen en helpen,
I was het werk van een oogenblik.
C. Al iederen dag had hij beloofd
j te komen, maar steeds kwam hij niet.
D. Ja, cobalt is een metaal.
DOMME KINDEREN.
Kleine Willy heeft op zijn verjaar-
dag een jonge huidog gekregen.
Als vader een paar dagen later
thuis komt, vindt hij zijn zoontje op
den grond zitten, terwijl hij gekke ge-
I zichten trekt tegen den hond.
Lieve hemel, Willy; wat hen jij
aan het doen?, riep vader verbaasd.
„De hond keek zoo treurig, Pappie,
RAADSELS.
1.
x
x
medeklinker,
persoonlijk voornaamw.
jong schaap.
vervoermiddel hij sneeuw,
gaarne.
ijzeren raamafsluiting.
plaats in Gelderland.
Van de lettergrepen: a, ac, bur, bour
clio, dooi, dro, e, e, ei, er, ge, gist, in,
la, mees, ment, na, nas, pa, ra, re, rln,
stru, tam, ter, teur, tie, va, woorden
van de volgende beteekenis maken. De
eerste letters van hoven naar beneden
gelezen geven een bekend gezegde.
- - tooneelspeler.
- - - - herstelling.
- - - - hoofd van een gemeente.
- - - legt de kip.
- - - werktuig.
- - geel van een ei.
- - - Zuidvrucht.
- - koopman in drogerijen.
- - nagalm.
- - kokende stroom, die uit
vulkaan komt.
- - trommelslager.
\»I
X X
X X
X
X X
X
X
X
X
X X X X X X
