r^tTT^
Qe MM in dn Industrie,
flumping in de Lederindustrie.
No. 81. Zaterdag 7 Oct. 1933. 56e Jrg.
TWEEDE BLAD.
Ons tó/eekpraatje.
In de wielersport is een belang
rijke ontdekking gedaan. We hebben
er nu reeds een paar kolom over
volgeschreven gevonden in «De
Telegraaf« en wel van de hand van
den wielersport-specialist Jhr. G.
Bosch van Drakestein, te wiens
adellijken naam de ontdekking
tiouwens is komen te staan. De
jonkheer heelt ontdekt, dat sommige
wielrenners, als ze erg lang in ue
rondte hebben getold, onder nypnose
geraken en in dien toestand hun
werk perfect verrichten, echter
zonder oog of oor te hebben voor
personen of zaken, welke daar
buiten liggen. In een nieuw artikel
van Vrijuag j.l. toont de schrijver
aan, hoe verschillende renners zijn
ontdekking zijn komen bevestigen.
En mijnheer Joolen b.v. schreef
aan den jonkheer, wat hij had
opgemerkt van de hypnose, waar-
ouder een andere renner, zekere
mijnheer Haars, was geraakt. Over
de wedstrijdbaan liep een witie
streep en nu had mijnheer Joolen
gezien, hoe renner fiaars op die
witte streep reed en daar strak op
tuurde.
»Ik riep hem zoo vervolgt
»renner Joolen en hij keek
«mij, juist zooals u schreef, zoo
«wezenloos aan, dat ik er om
«moest lachen. Ook aan hetkeer-
«punt zei men «Haars is geheel
»sul«, maar dat was natuurlijk de
»hypnose als gevolg van dat
«staren op de witte streep«.
Hoe merkwaardig we de zaak ook
vinden, moeten we toch betwisten,
dat het hier iets buitengewoons
geldt. Wij zelf hadden hel al lang
ontdekt, dat 'n mensch door lang
durig iets eentonigs te doen, onuer
hypnose kan geraken. Dezen zomer
waren we b.v. een dagie uit visschen
geweest en toen hebben we zoolang
op onzen dobber getuurd en daar
mee op de wind-bewogen kabbelende
golljes, dat ook de weg aan het
golven raakte,' toen we 's avonds
met een leeg vischnet huiswaarts
keerden. Nog een ander voorbeeld:
ln onze jonge jaren hebben we
eens een hal ven dag in een draai
molen gezeten en toen we er uit
stapten, tolden we nog een half uur
in de rondte. Zuivere voorbeelden
van hypnose. Van een kennis hoor
den we eens vertellen, dat hij op
een avond als-maar glaasjes Bols
had gedronken en toen moet hij
zoozeer onder hypnose zijn geraakt,
dat hij zich den volgenden dag met
geen mogelijkheid kon herinneren,
hoe hij tiiuis was gekomen.
We zouden het tenslotte dan ook
niet de mdeite waard hebben ge
vonden om over de ontdekking van
Jhr. Bosch van Drakestein te schrij
ven, als hij in zijn jongste artikel
over het hypnose-onderwerp niet
een mededeeling had ingelascht,
welke onze bijzondere interesse had.
Hij schrijft n.l. mede over den
renner bpruyt Blokker, een man,
die van tijd tot tijd ook al onder
hypnose geraakt. Dat laatste ge
schiedt nog al eens vaak bij de
pogingen, welke de heer Blokker
onderneemt om het wereldduur
record op den weg over een jaar te
verbeteren. Die pogingen waren ons
nog geheel onbekend en we meenen
ze aan de vergetelheid te moeten
ontrukken. De huidige recordhouder
blijkt de Engelschman Humber te
zijn, die het uileggen binnen een
jaar van 5özoü K.M. op zijn
geweten heeft. Spruyt Blokker is nu
van 15 Januari af bezig om dat
record te kloppen en daarmee
nieuwe lauweren toe te voegen aan
onze nationale glorie.
Hij moet daartoe voor 15 Januari
a.s. derhaive méér dan die 55250
K.M. van den Engelschman hebben
afgelegd. Stel dat de man zes dagen
aldus »werkt« en den zevenden dag
rust, dan moet hij een jaar lang
iederen dag ten naaste bij 200 K.M.
alleggen om zijn doel te bereiken,
lederen dag 200 K.M., vermoedelijk
gaande langs dezelfde wegen, pas-
seerende dezelfde bruggen, kerken,
buizen een jaar lang 1 en
tenslotte natuurlijk niets meer
ziende. Is het wonder, dat zoo'n
kerel onder hypnose geraakt?
Toen we het lazen, moesten we
onwillekeurig denken aan een bezoek
dat we eens in een gewoon gekken
huis hebben gebracht. Het was in
hel groote gesticht te Woensel, waar
we welwillend door den geneesheer
directeur werden rondgeleid. In een
vrouwenzaal trok een zielig menschje
onze aandacht, dat in een hoek
van het vertrek stond,ijverig hakende
aan een simpel patroontje van een
smalle kantstrook. Een heele reep
hing naar beneden af. We wilden
enkele woorden wisselen met het
vrouwtje, maar ze gaf geen ant
woord, ze werkte gestaag door,
als onder hypnose. Dat doet ze nou
al jaren lang, zei ons een verpleeg
ster, die naderbij was gekomen.
Altijd staat ze in denzelfden hoek
en steeds, is ze hakende aan het
zelfde patroontje. »Maar« zoo
vroegen we verwonderd wat doet
u dan tenslotte met al dat kant
werk?» Toen lachte de verpleegsters
llauwtjes en ze antwoordde«Och,
als we ze 's avonds naar bed hebben
gebracht, dan halen we den boel
weer uit elkaar, winden de haak-
katoen weer op tot een bal en
dan begint ze den anderen morgen
opnieuw.«
Wat een doelloos levenMaar
van dat vrouwtje erkende tenminste
iedereen, dat ze krankzinnig was
en die werd behoorlijk verpleegd.
Dat is het groote verschil met wiel
renners, die een jaar lang dagelijks
2UU K.M. alleggen om een afstands
record te breken en toch serieus
worden genomen. En op wier
ervaringen menschen met wellui
dende namen zwaar gefundeerde
theorieën bouwen, voor de publicatie
waarvan groote dagbladen kolommen
ter beschikking stellen.
De lezer zal goed doen met vóór
den 15 Januari 1934 terdege het
Wilhelmus in te studeeren, want
als Spruyt Blokker slaagt, dan
wordt het een nationaal festijn,
onze jongste overwinning op het
trotsche Albion ter eere.
Zonder schriftelijke toestemming is eenige overname uit deze rubriek verbod- n
HET PLEEGKIND DER
ELEMENTEN.
(Een sprookje.)
Men noemde het boscjhe het woud
der vier elementen. De aarde had er
schitterende boomen doen groeien
de wind waaide er met groote hevig
heid een wilde rivier ging er dwars
doorheen en 'als er een onweer
woedde sloeg de bliksem altijd in
het woud der vier elementen. Men
beweerde, dat men vlammetjes had
zien dansen onder het kreupelhout;
maar niemand wist het zeker want
menschen kwamen niet in dat woud.
Men zei, dat de vier elementen er
heerschten, en dat was de waarheid.
Maar ze leefden niet rustig met
elkaarintegendeel I Altijd was er
ruzie en altijd om dezelfde vraag
«Wie van ons vieren is de mach
tigste
«Zien jullie», zei de aarde met
trots, «zien jullie die onmetelijke
boomen met hun diepe wortels, zien
jullie die uitgestrekte wijngaarden,
zien jullie die korenvelden? Wie
van jullie is in staat de menschen
voedsel te verschaffen?»
«Beste aarde», zei het water, .«zon
der mij zou je onvruchtbaar en dor
zijn. Wie maakt de vlakten vrucht
baar Wie zet de machtige machines
in beweging? Wie draagt de schepen
met koopwaar naar andere wereld-
deelen Zwijgt», riep het vuur.
«Jullie schijnen te vergeten, dat ik
het meest onmisbare element ben,
zoowel voor het huiselijke leven als
voor de groote industriëele onder
nemingen. Ik ben de meest geduchte
en ook de meest onmisbare».
«En ik», spotte de wind, «kan het
water doen opzwiepen, de huizen en
fabrieken vernielen en de boomen
ontwortelen»,
Het vuur werd rood van woede,
de wind begon te bulderen, de aarde
werd zoo hard als steenmaar het
water had toch het laatste woord.
Het water babbelde altijd en kon
geen oogenblik zwijgen.
Eens op een dag bracht het water
een mandje mee, waarin een klein
meisje lag te slapen. En terwijl de
drie anderen in verrukking over het
mandje gebogen stonden en naar
het snoezige wezentje keken, ver
telde het water de volgende geschie
denis
«Aan den zoom van het bosch,
aan mijn oever stond een boerde
rijtje, waar een jong gezin met hun
De heer H. Hulshof-Schouten te
Lichtenvoorde schrijft
In enkele Nederlandsche bladen
wordt heden melding gemaakt van de
principieele wijziging door Duitsch-
land in het bestaande gebruik van
Sperrmark- en Registermarksaldi
voor betaling van goederen, die per
1 October a.s. worden vervangen
door de Scrips.
Door enkelen wordt dit voorge
steld, alsof het een alleszins billijke
en onschuldige regeling is, ter be
vordering van den Duitschen export,
waarbij heel nauwkeurig wordt na
gegaan dat geen dumping wordt
toegepast, terwijl in werkelijkheid
de regeling niet anders is dan een
ernstige benadeeling van houders
van Duitsche effecten en hypotheken
en dergelijken, en tegelijkertijd een
ramp voor de Nederl. industrie.
Immers de Duitsche fabrikant
wordt hierdoor praktisch in staat
gesteld te verkoopen tegen een loo-
nenden prijs ten koste van Holland-
sche en andere bezitters van Duitsche
effecten.
Van Duitsche zijde wordt wel be
weerd dat dit zeer serieus wordt
nagegaan, en de bedoeling van den
wetgever zal ook wel zijn de zaak
serieus te behandelen, maar de prak
tijk toont dat dit ten eenemale on
mogelijk is, wat niemand kan ver
wonderen, daar geen regeerings-
bureau of Deviezenzentralle in staat
is alle fabrikaten, artikelen en kwali
teiten van een geheel land met elkaar
te vergelijken, ook niet al beschikt
zulk een kantoor over een groote
staf van zeer bekwame medewerkers.
Wat de praktijk l ert.
Om een voorbeeld te noemen in
de lederindustrie maakt het reeds
een groot verschil uit of leer gefa
briceerd is uit een Hollandsch vel,
een Noord-Duitsch vel of een Zuid-
Duitsch vel, waarbij men nog heeft
rekening te houden dat uit elk dezer
3 soorten vellen 4 of 5 kwaliteiten
worden verkregen, en alle vellen op
precies gelijke wijze worden bewerkt
met precies dezelfde chemicaliën en
verfstoffen. Daarbij komt nog dat
de eene fabrikant zijn le soort aldus
vervaardigd leer betitelt als A, terwijl
een andere fabrikant zijn le soort
leer betitelt als C.
Het gevolg van de regeling is dan
ook dat door betaling met goed-
koope marken de Nederlandsche
industrie ontzettend wordt bena
deeld. Ware de regeling beperkt tot
artikelen, die in Nederland niet
werden gefabriceerd, dan zou het
nog wel een bevoorrechting zijn van
de Duitsche Industrie boven die van
de andere landen, maar de Nederl.
Industrie zou er per saldo vrede mee
kindje woonde. Maar op een dag,
kwam er een troep bandieten, die
het huis overvielen.
In haar angst, dat de bandieten
het kind kwaad zouden doen, legde
de moeder het in een mandje en
vertrouwde dit aan de rivier toe. in
de hoop, dat iemand het kind zou
vinden.
Maar de rivier weet wel, dat mijlen
lang geen levend wezen ooit aan
haar oever komt, daarom droeg ze
het mandje met het kind naar het
woud».
Nog altijd keken de drie elemen
ten in verwondering naar het meisje;
ze kon ongeveer twee jaar oud zijn
en was zoo mooi als een zonnestraal.
Plotseling zei het water«Ik heb
haar gevonden en meegenomen. Ik
neem haar aan als pleegkind
«Jij neemt haar aan als pleeg
kind?» riepen de anderen. «Wat
egoistisch, En wij dan
«Ik heb haar gevonden», zei het
water koppig, «Dus ik alleen mag
haar hebben.»
«Maar waarmee wil je haar voeden?»
vroeg de aarde. «Zeker met vis
schen
«Met rauwe visschen», zei het vuur.
«En hoe wil je haar warm houden?»
«En wat wil je haar leeren
vroeg de wind. «Ik alleen, die dooi
de heele wereld reis, weet alles.»
De rivier moest toegeven, dat zij
alleen voor het kind niet zou kunnen
zorgen en zoo besloten zij, dat ze
het pleegkind van alle vier zou wor
den. Voor het eerst waren ze het
met elkaar eens.
Ze maakten zich zoo mooi moge
lijk, de aarde tooide zich met rozen
en seringen, de wind verande zich
in een zomerkoelte, het vuur deed
zijn gewaad aan van goud en purper
geborduurd met blauwe vlammetjes,
en het water trok een costuum aan
van bleek groene zijde en zette op
het hoofd een kroon van wier en
waterlelies.
Toen het meisje haar oogen open
deed en de vriendelijke gezichten
kunnen hebben. Nu echter worden
er riemen gesneden uit het vleesch
der Nederl. effectenhouders, en met
die riemen wordt de Nederlandsche
industrie gegeeseld.
De Nederlandsche Lederindustrie
komt door de betaling met scrips
al in een bijzonder ongunstige con
ditie, want niet alleen in eigen land
wordt haar een afzetgebied ontno
men, doch evenzeer in 't buitenland.
De Nederlandsche overlederfabrie-
ken toch produceeren ongeveer 21 /2
maal zooveel als in eigen land kan
worden verwerkt, en hebben voor
haar artikelen een regelmatigen en
grooten export. In die exportlanden
echter levert Duitschland ook en
ook door deze koopers laat hij. zich
met scrips betalen, zoodat ook in
die landen Nederland haar afnemers
verliest. Alleen deze week ontvingen
wij van 3 landen brieven dat de
Hollandsche prijzen te hoog waren
in vergelijking met de Duitsche, en
werd de vraag gesteld wat Nederland
deed tegenover de Duitsche aanbie
dingen met goedkoope marken.
Wil men voorkomen dat de Neder
landsche export voor de toekomst
geheel verloren gaat, dan zal wel
geen andere weg overblijven dan
het toekennen van een exportpremie,
die gelijk is aan het voordeel dat
de Duitsche fabrikant geniet door
het gebruik maken van scrips. Zon
der twijfel zal dit geld kosten, maar
wordt niets gedaan, dan zal de Ned.
lederindustrie hare fabrieken moeten
sluiten, wat het leger van werkloozen
zal verhoogen, die natuurlijk weer
ten laste van de Staatskas komen.
Schrijver dezer is een vurig voor
stander van internationaal ruilver
keer, en zou niets liever wenschen
dan opheffing van alle tolmuren en
handelsbelemmeringen, maar als 't
buitenland steeds meer moeilijkheden
maakt voor onze industrie, is het
onze plicht ons daartegen te ver
zitten, en ligt het op den weg der
regeering in overleg met de betrok
ken industrieën, maatregelen te
treffen om die eigenindustrie te
steunen.
Voor zoover het betreft de eigen
lederindustrie is dit zeerwel mogelijk,
maar tot dusverre klopte men bij de
Regeering aan doovemans deur.
Waarom is het leer geheel vrij
van rechten
Het is toch niet goed te praten dat
ondanks het feit dat Nederland 2'/a
maal in de behoefte van eigenland
kan voorzien wat betreft overleer,
dat leer geheel vrij van rechten kan
worden ingevoerd, zoodat alle landen,
die een overproductie op dit gebied
hebben, die overproductie zonder
eenige belasting of invoerrecht op
de Nederlandsche markt kunnen
werpen. Er is geen land ter wereld
of men betaalt invoerrechten op
leder, behalve in Nederland. In
Engeland wordt 15 pet. invoerrecht
geheven, in Zwitserland 6 5 10 pCt.
Laatstgenoemd land heeft boven
dien een zeer gunstige regeling voor
hare lederindustrie en wel deze dat
de Zwitsersche schoenindustrie zich
op verzoek der regeering, maar
overigens vrijwillig, verplicht heeft
30 pet. harer behoefte in overleder
en 80 pet. harer behoefte in zool
om zich heen-zag, schrok ze niet,
maar begon te lachen en in haar
handen te klappen.
Zij was zoo lief en zoo mooi, dat
de elementen besloten haar Rozinetta
te noemen. En op de heele wereld
was geen klein meisje te vinden, dat
meer verwend werd dan Rozinetta
door haar vier pleegouders. Zij leefde
in een eeuwige lente, die de aarde
voor haar schiep, de wind bracht
van de streken, waar hij kwam een
mooie vrucht mee, of een zeldzame
bloem. Rozinetta had een prachtige
moestuin, een bloementuin, een wijn
gaard. Zij speelde met de herten, de
hazen en konijnen;, zij vischteinde
rivier en als zij moe werd ging ze
op een tak zitten en de wind wiegde
haar zachtjes en vertelde haar van
de dingen, die hij op zijn reizen ge
zien had of zong haar in slaap.
Maar toch scheen Rozinetta niet
heelemaal gelukkig. Soms zat zij
uren te peinzen of keek ingespannen
naar de vogels, die om hun nest
fladderden om de jongen te voeden,
of naar de jonge haasjes, die achter
hun moeder aan huppelden. Dan
voelde zij zich erg eenzaam en de
tranen liepen over haar wangen.
Tevergeefs danste het vuur zijn dolste
dansen om haar op te vroolijken,
tevergeefs probeerde de rivier haar
met vroolijke vertellingen op te
beuren.
(Wordt vervolgd.)
leder te koopen van de Zwitsersche
lederindustrie, waardoor de geheele
productie dezer lederfabricken in
eigen land wordt geplaatst.
Onze Regeering heeft als plicht
onmiddellijk in te grijpen om b.v.
door het inwerking stellen Clearing-
wet aan den ongelijken strijd een
einde te maken. Verder is 't drin
gend noodzakelijk om tien chaos niet
te vergrooten uit iedere industrie
eenige deskundigen te benoemen uit
de branche, die namens de Regeering
onderzoeken, of de gegevens, die de
Hollandsche importeur aan de Duit
sche regeering verstrekt teneinde
vergunning te verkrijgen om in scrips
te mogen betalen, juist zijn, en de
Nederlandsche Regeering daaraan
haar toestemming verbindt tol beta
ling in scrips, resp. het koopen daar
van. Want in de praktijk blijkt het
herhaaldelijk dat men door 't voor
leggen van gefingeerde offertes een
vergunning tot het betalen in Sper
marken heeft trachten te krijgen.
Wil de Regeering dit alles niet,
dan moet zij ons eens klaar en
duidelijk den weg wijzen, hoe de
Nederl. industrie dan wel moeilijk
heden kan overwinnen.
Want nu ook, zooals ook weer
uit de Troonrede is gebleken dat
men zich op monetair gebied niet
wenscht aan te passen bij andere
landen, die tijdelijk een grooten,
maar blijvend 'n kleinen voorsprong
op de Ned. industrie zullen hebben,
meestal voldoende om ons in den
tegenwoordigen scherpen concur
rentiestrijd de orders te ontnemen,
kan zij er niet mee volstaan om als
eenig geneesmiddel aan te geven
«versobering». Versobering immers
beteekent verlaging van salaris
sen en loonen, inaar ik stel
de vraag hoe dat mogelijk is, als
van boven af regelingen worden
getroffen, waardoor de dagelijksche
levensbehoeften als boter, vleesch,
melk, aardappelen, suiker, brood
enz. kunstmatig in prijs worden ver
hoogd, terwijl ook door omzet- en
andere belastingen het geheele leven
duurder wordt gemaakt.
Ik wacht dus met spanning de
door de Regeering te nemen maat
regelen tot hulp onzer Nederland
sche industrie af.
Wij lezen in de «Maasbode»
In ons avondblad van verleden
Zaterdag kwam onder het hoofd
«Klachten uit de industrie» een
artikel voor, waarin o.a. met aan
drang werd verzocht om een invoer
recht op leder.
Wij willen dezen aandrang te
dezer plaatse, speciaal met het oog
op de aanhangige tariefsherziening,
nog eens nader onderstrepen.
leder, die eenigszins met dit
onderwerp bekend" is, weet, welk
een hardnekkige strijd, vooral dooi
de Brabantsche industrieelen steeds
is gevoerd om het leer althans met
eenig invoerrecht te belasten.
Tot heden vergeefs.
Nooit heeft deze aandrang eenig
resultaat gehad; een vooistel van
de regeering of een amendement
uit de Kamer van deze strekking
heeft men weten te weren ol te doen
DOMME KINDEREN!
Martijntje heeft goudvisschen ge
kregen. Nu gaat hij naar den winkel,
om voer voor ze te koopen.
»Wat eten ze?» vraagt hij den
winkelier.
«Miereneieren», antwoordt de man.
«Oh», zegt Martijntje nadenkend,
een diepe rimpel in zijn voorhoofd.
«Hard of zacht gekookt?»
Raadsels.
1
x medeklinker
x lidwoord
..x vod, prul
x tegenovergestelde van dat
x graafwerktuig
xxxxxx badplaatsjeinN.-Holland.
Op de kruisjeslijnen komt hetzelf
de woord te staan.
2
Mijn geheel
1, 2, 3, 4, 5, 6, 1, 5, 5, 7, 5, G, 8,
5, 9 is de verzamelnaam voor de
demping van de Zuiderzee.
7, 5, 5, 6 nog eens
8, 5, 2, 6 stempel
7, 5, 6, 8, 5, 9 arbeiden
6, 5. 5 hert
1, 5, 5 groote watervlakte
1, 2, 3, 4 windinrichting
4, 2, 3, 9 zandhoogte
4, 5, 9 naaldboom
6, 5, 9 kippenhok
2, 8 schok, plotselinge stoot.
3
xxxx stadje in de Betuwe
x x
xxxx woord, dat een geluid weergeeft.
Eerste rij verticaalbloem.
Laatste rij verticaaltegenover
gestelde van breed.
4
De lettergrepen
bal, den, kaatst, moet, ten, ver,
wach, wie, goed gerangschikt geven
een bekend spreekwoord.
5
x achtpotig insect
x trotsche vogel
x roofvogel
xrhinoceros
xwolfachtig roofdier
x knaagdiertje.
De kruisjeslijnen van boven naar
beneden gelezen, geven een land in
het Zuiden van Europa.
X X
