rrTr^n
TWEEDE BLAD.
UIT HET VERSLAG VAN DE
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN VOOR DE LANGSTRAAT.
BINNENLAND.
No. 60. Zaterdag 28 Juli '34. 57e Jrg.
DOLLFUSS.
Wij leven in een tijdperk waarin
tal van historische gebeurtenissen
elkaar opvolgen.
Maar bet is een sombere historie,
die uit de samenvoeging van deze
feiten tevoorschijn treedt.
De gruwelijke - moord op den
Oostenrijkschen bondskanselier Dr.
Dolltuss is heel wal meer dan een
politiek incident, is ook meer dan
een internationale gebeurtenis, die
tot heden nog onafzienbaar is in
haar gevolgen. Wij zien dien mooid
op de eerste plaats als een nieuwen
aanslag op de christelijke cultuur
van Europa.
Dollfuss was een door en door
christelijk staatsman. Hij liet zich
in zijn politiek leven steeds leiden
doorzijn ka holiekeprincipes en zijn
hoogste doel was die eeuwige begin
selen voor zijn land te verdedigen.
In de redevoeringen van den kanse
lier trad dit dan ook sterk naar voren.
De strijd die Dollfuss daarvoor te
voren had was bijna onmenschelijk
zwaar. Want hij wist dat het voor
naamste gevaar kwam van de zijde
der nationaal socialisten.
Aan den geest, die Hitler in
Duitschland gebracht heeft, had hij
een voorbeeld dat niet kon bedriegen.
Hij wist het: wilde hij voor zijn
land de christelijke cultuur behouden
dan moest hij met alle middelen
den Duitschen geest uitbannen.
Moedig heeft hij dien strijd gestreden
en op de eerste plaats heeft hij
ervoor gewaakt dat die strijd zoo
lang mogelijk vreedzaam zou blijven.
Hij was, als goed katholiek, afkeerig
van alle geweld.
Nu is hij in zijn strijd ten slotte
met eere gevallen, als slachtoffer van
de macht van het brute geweld.
Deze moord is het jongste en
overtuigende bewijs van degruwelijke
driestheid waarmede het nationaal-
socialisme zijn weg gaat. Het is nu
geen wandaad van een of ander
politiek dwaas, het is erger, het is
de uitbarsting van een strijd tusschen
twee cultuurvormen. Eenerzijdsde
christelijke geest van Godsvertrou
wen, anderzijds de heidensche
geest, die in 'het brute geweld zijn
grondslag vindt.
Dollfuss is gevallen door het ge
weld, dat hij zelf verafschuwde tot
in zijiL laatste oogenblikken toen hij
verzocht niet om zijnentwil bloed te
vergieten.
Maar staatsmannen als Dollfuss
zijn er maar enkele, en de wereld
kan hen niet missen om bloed
vergieten te voorkomen.
D. Rijksproefstation en Voorlichtings
dienst ten bate der leder- en schoen
industrie, gevestigd te Waalwijk.
De invloed van de crisis doet zich,
wat de inzending van monsters en het
vragen van advies betreft, ook langza
merhand meer en meer gevoelen, of
schoon men over het aantal ingezonden
monsters tevreden kan zijn. In 33 wer-
denden toch altijd nog 948 monsters
onderzocht. Ook de inzending vanwege
het Ledercontrolestation, waaruit dui
delijk blijkt dat in ons land vooral door
de hand-schoenmakerij en het repara
tie-bedrijf vrijwel uitsluitend Neder-
landsch zooileder verwerkt wordt, is
zeer goed. Een aansluiting van de Ned.
Schoenfabrikanten aan het Leder Con
trole-station zou echter het gebruik van
Nederlandsch leder nog kunnen bevor
deren.
Zooals de toestand thans is, laat de
schoenfabricage zijn zoolleder maar
sporadisch onderzoeken welk leder dan
meestal verzwaard of overladen blijkt
te zijn.
Toenemend is het gebruik,.dat van
officieele en semi-officieele zijde van t
Rijksinstituut wordt gemaakt. Dit zou
nog belangrijk uitgebreid kunnen wor
den door centralisatie van het onder
zoek van leder, looistofhoudende ma
terialen en chemicaliën, voor zoover dit
in verband staat met de leder
schoenfabrieken, waaraan deskundigen
op verschillende terreinen verbonden
zijn, hetgeen de andere inrichtingen, die
zich op dit gebied bewegen, missen.
Voor het uitbrengen van adviezen
wordt door den Rijksvoorlichtings
dienst geregeld een beroep gedaan op
de Rijksschool voor leerlooiers en
schoenmakers, die wederkeerig gebruik
maakt van de ervaring van het Rijks
proefstation.
Behalve voor de gewone onderzoe
kingen en adviezen, werd nog veelvul
dig een beroep op het instituut gedaan
zoo o.a. door:
een schoen- en lederfabrikant, die 'n
rapport verlangde over de levensvat
baarheid van een gecombineerde leder
en schoenfabriek ten behoeve van B. en
W. der gemeente, waar het bedrijf ge
vestigd was:
de Ned. Spoorwegen bij het keuren
van geleverd leder, vachetten, zoolleer,
riemenleder, pompleder, enz.;
den directeur der Gemeentewaterlei
ding te Haarlem betreffende leder voor
afsluitventielen voor brandkranen;
den secretaris van de Commissie voor
Werkverruiming van schoenmakers te
Arnhem, in verband met het repareeren
van schoeisel voor het crisis comité:
de directie van het Staatsbedrijf der
Artillerie-inrichtingen te Zaandam, om
trent kema-leder;
den directeur van de Gemeentewer
ken te Eindhoven in verband met gas-
dicht-maken van gasmeters:
den Gem. Geneesk. en Gezondheids
dienst te Rotterdam voor keuringen van
leer en adviezen ter plaatse omtrent
orthopaedische gevallen. Met dezen
dienst heeft zich een geregelde samen
werking ontwikkeld;
het Haagsche Crisiscomité omtrent
prijswaardigheid van leder en goede
crouponneering:
den Rijksrubberdienst over het ge
bruik van latex in de schoenindustrie:
de Directie der werkverschaffing aan
Invalide Mijnwerkers der Staatsmijnen
voor grondige reorganisatie en moder
nisatie der schoenfabriek:
den Centralen dienst van Levensmid
delenvoorziening, afd. Kleeding en
schoeisel, te Amsterdam over gelijk
waardigheid, prijswaardigheid en kwa
liteit van schoenen.
Verder werden nog - verschillende
onderzoekingen en looiproeven gedaan,
waarvan wij vermelden:
Basiciteitsbepaling in chroomvoch-
ten;
Onderzoekingen in internationaal
verband ter verbetering en bevestiging
van de internationale looistofbepaling:
van het kwalitatief looistofonderzoek;
van het onderzoek van vetten en oliën
(gesulfoneerde oliën), enz.:
Vergelijkende chroomlooiproeven;
Waterdoorlaatbaarheidsproeven van
zooileder, voor en na opdrogen van het
leder bij gewone temperatuur van de
lucht en dan in combinatie met: verge
lijkende slijtproeven, die voortgezet
werden en waarbij nog voortdurend ge
werkt wordt aan stabiliseering en ver
betering van het slijtapparaat, hetgeen
een moeilijk probleem blijkt te zijn:
De vergelijkende bepalingen van het
huidstofgehalte in leder naar de me
thode van prof. ter Meulen, de Kjel-
dahl- en Micro-Kjeldahl-methoden.
Over de verkregen resultaten hield
de scheikundige een voordracht op het
in September te Amsterdam gehouden
Internationale Congres van looierij-
scheikundigen;
een kwalitatieve en kwantitatieve
bepaling van het gehalte aan sulfietcel-
lulose-extracten in looistofextracten,
waarnTede een aanvang is gemaakt.
Door den directeur werden op 20 en
27 Mei lezingen gehouden over de leer-
fabricage voor de Nieuwe Huishoud
school te Amsterdam en op 8 Novem
ber voor de Utrechtsche Chemische
Kring over ..Theorie en practijk van 't
looien".
De leeraar der hand- en maatschoen
makerij hield voor plaatselijke vereeni-
gingen van schoenmakerspatroons en
schoenwinkeliers 12 lezingen over ver
schillende onderwerpen, in alle deelen
des lands. In samenwerking met de be
treffende Kamers van Koophandel
hield hij 7 zitdagen.
Het aantal in 1933 onderzochte mon
sters bedroeg 947 tegen 1169 in 1932
en 1314 in 1931. Zooals te verwachten
was heeft zich de dalende lijn voortge
zet.
Van de 947 monsters werden inge-
De oude Egyptenaren gebruik
ten reeds op primitieve wijze
de opwekkende bestanddeelen
der pepermuntplant. Gij als mo
dern mensch vindt in deorigi-
neele KING-pepermunt ditzelfde
middel ter verkwikking in ver
fijnde en versterkte vorm terug.
zonden door (de tusschen haakjes ge
plaatste cijfers wijzen de aantallen voor
1932 aan):
a. Lederfabrikanten 284
b. Handelaren 44
c. Schoenfabrikanten en
Schoenmakers 9
d. Extractfabrikanten 82
e. Vereeniging Leder
Controlestation 469
f. van Rijks- en
Gemeentewege 31 27)
g. Diverse inzenders 19 27)
h. Buitenlandsche inzenders 9 7)
356)
61)
6)
118)
567)
947 (1169)
De monsters kunnen naar hun aard
onderverdeeld worden:
1Looimaterialen
2. Leder en huiden
3. Chroomvochten
4. Vetstoffen
5. Chemicaliën
6. Water
7. Diversen
344
551
12
6
30
4
-
443)
687)
12)
18)
11)
8)
17)
947 (1169)
la. Vaste looimaterialen. Hiervan
werden in totaal 15 monsters onder
zocht tegen 18 in het vorig jaar.
lb. Looistofextracten enz. Onder
zocht werden 329 looistofextracten en
looivochten tegenover 425 in het vorig
jaar, hetgeen een belangrijke verminde
ring beteekent.
Uitgebracht werden 80 adviezen,
waarvan 42 op looierij- en 38 op
schoenmakerijgebied. Onder de advie
zen waren 4 ter plaatse en 28 voor Rijk
en Gemeenten.
Als controlestation voor het meten
van vellen trad de Dienst 18 maal op.
Onder deze adviezen en inlichtingen
zijn niet begrepen de adviezen en in
lichtingen, verstrekt bij de onderzochte
monsters, noch die, gegeven op de les
sen vanwege de Rijksschool aan
schoenmakerspatroons of die op de zit
dagen.
Zonder schrifteujke toestemming is eeni ;e overname uit deze rubriek verbod n.
De reddende zonsverduis
tering.
«Jongen», zei Oom Marius op een
avond tegen mij, nadat hij zijn zak-
kalendertje geraadpleegd had, om te
zien op welken dag mijn verjaardag
viel, »weet je, dat een dergelijk
kalendertje me eens het leven heeft
gered
»Toe, vertel Oom».
»Nu dan, het was een jaar of
vijftig geleden ik was jong en vol
ondernemingslust. Mijn ouders had
den me als leerling—stuurman op
de »Maria» laten aannemen. We
waren van Valparaiso vertrokken en
voeren in den Stillen Oceaan, toen
er een verschrikkelijke storm op
stak, die de «Maria» op een klip
gooide.
Alleen een andere stuurmans
leerling en ik wisten zwemmend
een eilandje te bereiken, waar we
liefderijk door de inboorlingen wer
den opgenomen en verzorgd. Ze
dansten zelfs vreugdedansen om ons.
Toen brachten ze ons in een hut
en lieten ons door Dididolo een
iong inboorling, vleesch en heerlijke
vruchten sturen.
Jan Cornelisz was verrukt; ik
minder. Ik wantrouwde die buiten
gewone vriendelijkheid een beetje
en heelemaal toen ik een gesprek
met Dididolo gevoerd had, die een
paar woorden Engelsch kende, die
hij geleerd had van een schipbreu
keling, die het voorgaande jaar op
de kust was geworpen.
«Goed, goed», zei hij en wreef
met zijn hand over zijn maag en
rolde met zijn oogen, dat alleen het
wit te zien was. Er was geen twijfel
aan de ongelukige was opgegeten.
En wij zouden, als we dik genoeg
waren, hetzelfde lot ondergaan. De
tijd ging voorbij, ik vergat mijn
angst een weinig, tot ik op een
ochtend een reusachtige inboorling
lange stokken zag punten.
»Waarom dat?» vroeg ik aan
Dididolo.
»Om te eten jou», antwoordde
deze in allen ernst.
Me aan het spit laten roosteren
Dat nooit!
Welken dag was het eigenlijk? Ik
zocht in mijn zak het kalendertje,
dat ik daar bewaardebladerde het
door... en »we zijn gered!» riep ik
opgewonden tegen Jan Cornelisz,
die dacht, dat ik gek was geworden.
Ik riep Dididolo. »Zcg tegen het
opperhoofd, als hij ons opeetik
zeggen zal tegen maan de zon te
eten en jullie sterven van kou en
honger.» Bij het hooren van deze
bedreiging, schrokken de inboorlin
gen geweldig en wierpen zich aan
mijn voeten.
«Kijk of ik de waarheid spreek,»
zei ik, mijn wenkbrauwen fronsend,
«maan heeft al een stukje van zon
gegeten.»
Mijn kalendertje had me er aan
herinnerd, dat er een zonsverduis
tering plaats zou hebben.
De wind stak op, de dieren werden
angstig en onrustig. Ik bleef onbe
weeglijk. De mannen kusten mijn
voeten, ik trok me waardig in mijn
hut terug in gezelschap van Jan
Cornelisz, die zich geen raad wist
van den lach.
Toen de zon bijna geheel verdwe
nen was, opende ik de deur op
nieuw. Het opperhoofd kroop voor
mijn voeten en smeekte me de zon
terug te geven.
»Jij ons niet opeten,» zei ik. »Jij
ons gehoorzamen. Wij koningen
zijn
Hij beloofde alles. Toen hief ik
mijn stokje op... een stukje zon ver
scheen om dan langzamerhand weer
geheel zichtbaar te worden.
De inboorlingen begonnen te dan
sen van vreugde en wij werden als
koningen beschouwd.
»Dat was ook een goed idee van
U, oom Marius.»
»Wel nee, jongen, toeval, dat er
juist een zonsverduistering was, toen
ik zoo iets noodig had.»
»En hoe bent U er af gekomen
»Net als Robinson Crusoe; er
kwam een boot voorbij, wij hebben
seinen gegeven en toen zijn we aan
Overschrijving van Wegen
belaslingkaarlen.
De B. B. N., Bond van Bedrijfs
autohouders in Nederland, deelt
mede
Artikel 11 van de Wegenbelas
tingwet Iaat toe, dat voor een mo
torrijtuig, hetwelk dient ter ver
vanging van een, waarop een
boord gehaald.»
»En Uw koninkrijk?»
«Dat wacht nog altijd op me. Het
staat jou vrij om een of anderen
dag de rechten van koning te gaan
opeischen, vent.»
LEELIJKE SNOEPERS.
Polly had een worst gestolen,
zoo maar van de toonbank af.
En geen wonder, dat de slager
hem een leelijk standje gaf.
»'k Zal je leeren hier te stelen,»
riep de man, geweldig kwaad.
En hij holde met een knuppel
rooa van woede langs ce straat.
Maar natuurlijk was het hondje
ook al aan den haal gegaan,
't Worstje had hij opgepeuzeld,
dat was in een wip gedaan.
Hijgend, blazend liep de slager
eindelijk naar huis terug.
't Hondje kon hij toch niet krijgen,
Polly was hem veel te vlug.
Maar wat zag het arme baasje,
toen hij in zijn winkel kwam?
Al het vleesch was opgegeten,
want het hek was van den dam
Zeven kolossale honden
hadden nu het rijk alleen,
En zoo kwam het, dat de voorraad
in een oogenblik verdween.
»'t Is om uit je vel te springen,»
rier de arme man ontdaan.
»Worsten. spek en carbonaadjes,
alles is nu naar de maan
Maar de honden allen zeven,
blaften samen oveiluid:
»'t Zal geen tweede maal gebeuren,
als jij maar je winkel sluit.»
GREETJE VAN FOOLE.
wegenbelastingkaart is afgegeven,
een nieuwe kaart wordt algegeven
tegen intrekking van de oude. Tot
nog toe werd dit zoo verstaan, dat
de vervanging blijvend moest zijn,
d.w.z. dat hel motorrijtuig, waarop
oorspronkelijk een wegenbelasting-
kaart liep, afgeschaft werd en een
ander er definitief voor in de plaats
kwam.
Over die interpretatie bestond
tusschen den fiscus en de bedrijfs
autohouders vaak verschil van in
zicht. Op een desbetreffend verzoek
van den B. B. N. heelt de Minister
van Financiën nu aangegeven, hoe
de strekking van art. 11 opgevat
dient te worden.
Hoewel de practijk heeft uitge
wezen, dat vóór een eventueele
overschrijving nauwkeurig moet
worden nagegaan, of het eene mo
torrijtuig inderdaad wel het andere
vervangt, is de Minister van oordeel,
dat de interpretatie toch te ver gaat,
indien daarbij alleen gedacht wordt
aan definitieve vervanging.
De Minister heeft daarom bepaald,
dat indien overschrijving wordt
verzocht voor een motorrijtuig ter
vervanging van een ander, hetzij
definitief, hetzij tijdelijk, daartegen
geen bezwaar behoeft te worden
gemaakt. Indien b.v. een motorrijtuig
defect geworden is en een aangifte
wordt aangeboden ter overschrijving
van de wegenbelastingkaart voor
een ander motorrijtuig, dat tijdelijk
de plaats inneemt van het defecte,
kan die overschrijving zonder be
zwaar plaats vinden.
De veiligheid van het Verkeer.
Zaterdag hebben wij medegedeeld
dat de nieuwe Motor- en Rijwielwet
zware straffen oplegt aan hen, die
het verkeer onveilig maken door
grove onvoorzichtigheid, dronken
schap of schuld.Wij laten hier eeni-
ge der voornaamste strafbepalingen
volgen
Degene aan wiens schuld, bij ge
legenheid van een botsing, aan- of
overrijding met een door hem be
stuurd motorrijtuig de dood van een
ander te wijten is, wordt gestraft
met gevangenisstraf of hechtenis van
ten hoogste een jaar. In geval van
zwaar lichamelijk letsel is de straf
gevangenisstraf of hechtenis van ten
hoogste negen maanden.
Indien de schuldige tijdens het
ongeval onder zoodanigen invloed
van het gebruik van alcoholhouden
de drank verkeerde, dat hij niet in
staat moest worden geacht het mo
torrijtuig naar behooren te besturen,
wordt hij gestraft, bij een doodelijk
ongeval metgevangenisstraf van ten
hoogste drie jaren en bij zwaar li
chamelijk letsel met gevangenisstraf
van ten hoogste twee jaren.
Degene, die opzettelijk wederrech
telijk een aan een ander toebehoo-
rend motorrijtuig op een weg of rij
wielpad gebruikt (z.g.) »leenen»)
2.
3.
4.
D
ooi-
Do uro
ark
o
Baas, gaas,
vaas, dwaas.
Buenos Aires.
Sarren, beer, nar, Rus, boer, ros
haas, kaas, Maas,
x
x
Oplossingen.
1. Beer, tijger, wolf
Raadsels.
1
Mijn geheel
122445675458773 is
een bekend punt van ZuidAfrika.
3 2 vader
4 5 5 6 worden visschen mee ge
vangen
4 7 1 waar de schepen gerepareerd
worden
8 7 3 plant
3 7 3 speelgoed van meisjes
2
medeklinker
paard
meisjesnaam
afreis
xxxxxxxxx Japansche roos
x meervoud van maand
x leeft in het water
x niet »iaak»
x klinker
3
De volgende lettergrepen, goed ge
rangschikt, geven vijf Europeesche
steden
a, blin, brin, des, di, du, fors, ge,
hel, nu, o, sa, si, sing.
4
Verborgen bloemnamen
a. »Papa, vertrekt U vanmiddag
b. Beschuit is erg broos.
c. »Ik heb het kraagie van je roode
jurk getornd
d. »Last? Erger nog; overlast
hadden we van die menschen
5
Een paar roofdieren en de mond
van een dier, vormen samen een
bloem.
X
X
