jjil VAN HET ZUIDEN TWEEDE BLAD. ECHO'S. pimof. J Doorzitten 25-jarig bestaan der Coöp. Stoomzuivel fabriek „De Toekomst" teSprang -Capelle Het Christusbeeldvan Nicolaus von Leyden. i den. üt m, i die, eeft, gelu; llen$, 44 Zaterdag 8 Juni 35. 58e Jrg. Vulksuerivildering. |)n den Katholiekendag voor het "den ."dom den Bosch, die op Tweeden "!>a, nksterdag te Tilburg gehouden komt nrdt, zullen de inleidingen hande- "g or, over het onderwerp: zedelijke iv teel|ksverwildering en zedelijke volks- L'e!:' Ubelfing- die H, njt onderwerp mag zeker in onze :ns«n |floen wel eens een grondige studie Djze, bespreking krijgen, want ook in s landje, hoewel het den naam eena4eett preutsch te zijn, hebben de hnan. /zen van wat de openbare opinie f 1.75.?0t het betamelijke rekent zich in de oor aatste jaren zoodanig uitgebreid, dat Walc ,et hoog noodig is dat remmend waan Jordl opgetreden of beperking wordt kuiin nnoelegd. let k Het zijn vooral de opvattingen verj, >ver het gemengd baden en zwem- 1 en,men, kampeeren, de wufte dancing hijjjn 'vooral ook hetgeen in onze 00 Vc' bioscopen voor de blikken der gul- ornobi; zjüe menigte wordt geworpen, die reeds zoodanig vergiltigd zijn, dat zij 0p vele plaatsen van ons land fanNjndeidaad de perken te buiten gaan. Het kwaad vreet steeds verder, waai den eenmaal den teugel een weinig de de un t« zij blo van dan verb Uigdii ■ek N. u- „Kt Audu: ierf ïnd,? K. Ke erlan: heid 'et spi iaans( in i het, Linst, le No moder nen. i gr» W. V s solin 5. nen v ingevi slag li er eenh: die o\ dicht 2n hr gen a boek ien, z( eld ve Uit al hem i \meril Muss belan zegt a r is ti oek ea W. V. vierd heeft, daar worden vaak alle ,'êinmen afgezet, zoodat het vólks- bederf met niet te stuiten snelheid verder dringt. Het is daarom zaak te zorgen dat vooral tijdig wordt Woensdag heeft de Coöp. Stoomzui- velfabriek „De Toekomst" te Sprang- Capelle haar 25-jarig bestaan gevierd. 's Middags werd in de groote feest tent, die op het terrein naast de fa briek was opgeslagen, de feestelijke herdenkingsvergadering gehouden, die door nagenoeg alle leden werd bijge woond. Op het fleurig door de talrijke inge komen bloemstukken versierde podium hadden met het bestuur en de raad van commissarissen, plaats genomen burgemeester Smit, en de Rijkszuivel- consulent voor Noord-Brabant, de lieer E. Tonkes Struijf, de directeur de heer Addink, de oud-directeur, de heer G. Dokter, verschillende bestuursleden van den Noord-Brabantschen Zuivel- bond, de directeur van de Zuivel Ex portver. de heer ir. W. A. van As, de architect van den Zuivelbond, de heei Kramer uit Oosterhout, afgeNaaidig- den van andere Zuivelfabrieken, e.a. Daar de voorzitter der Coöperatie, de heer W. B. Rijken, door droevige fami lie-omstandigheden verhinderd was, werd de bijeenkomst gepresideerd door den heer J. van Beek. Openingsrede. Te kwart over drie opende de voor zitter de bijeenkomst met een rede, waaraan wij het volgende ontleenen: Alvorens de vergadering te openen heb ik een treurig geval mede te deelen. Zoo- als de meesten Uwer reeds zullen weten ingegrepen voor hel te laat is en het evaart te bouwen en dit de naam „De Toekomst" te geven- Deze naam „De Toekomst" is gebleken de juiste te zijn, want bij de oprichting bedroeg het aantal leden slechts 58, steeg al gauw tot het dubbele van dat cijfer en bedraagt nu bijna 600 leden. De meesten onzer leden weten nog wel dat het bedrag per liter melk in het be gin niet hooger was, dan nu met deze crisis, maar begonnen al spoedig in te zien, dat het makkelijker en voordeeli- ger was dan zelf karnen. Klein begonnen met de fabriek, kon het met het vermeerderen van den melk- aanvoer wel niet anders of de fabriek moest steeds grooter gemaakt worden, wel 4 maal is bijgebouwd. Met den groei van de fabriek ging ook de veehouderij sterk vooruit en profi teerden daarvan niet alleen de boeren stand. maar alle inwoners van Sprang- Capelle, Waalwijk, Kaatsheuvel. Aan onzen directeur (de heer Addink is ruim 20 jaar met veel ijver hier werk zaam) in het bizonder en aan het perso neel der fabriek in zijn geheel komt veel lof toe, voor den goeden gang van zaken van de fabriek te hebben medegewerkt. Aan hier tegenwoordige bestuursleden en commissarissen nog onzen dank voor de goede samenwerking en tevens aan de leden der fabriek voor de levering van veel en goede melk- De fabriek is door eendracht en goe de samenwrerking groot geworden. Moge dat zoo blijven is ons aller wensch- Tenslotte leden der fabriek en genoo- digden en verdere aanwezigen, wij heb ben alle redenen dezen dag met gepaste vroolijkheid en vreugde te vieren en la ten wij allen te samen blijde uitroepen' Lang leve „De Toekomst"! De Voorzitter deed nog voorlezing van een aantal ingekomen gelukstele- S. S. beteekent Spaar Sneller. En iedere huisvrouw spaart graag sneller. Daarom sparen nu reeds duizenden huisvrouwen de Wonder-Spaarbons van het Wonder-Spaar- systeem. Het Wonder Spaarsysteem dat niet alleen in haar reclame graag er over spreekt dat de Wonder-artikelen veel voordeelen geven, maar het dan ook gaarne in werkelijkheid doet, heeft nu iets geheel nieuws Uitgevonden.... Spaar SnellerTons. Deze worden als tijdelijke reclame geheel extra bij de gewone Wonder-Spaarbons gegeven. Ontvangt U bij een artikel een heele Wonder-Spaarbon, dan krijgt U ook een heels Spaar-Snellerbon. Bij de artikelen met l/2 Wonder Spaarbon worden geen Spaar-Sneller. bons verstrekt. 40 Spaar-Snellerbons opgezonden in gesloten enveloppe met Uw duidelijk adres aaü Spaar-Sneller afdeeling van het Wonder.Spaarsysteem, Woudrichem, bezorgen U heele groote verrassingen. Geeft de Spaar-Snellerbons niet weg en spaart U ijverig door. U zoudt er later maar groote spijt van hebben als U bijvoorbeeld zegt: het duurt me wat lang eer ik er 40 heb. Waarom U er groote spijt van zult hebben? Neen, dat vertellen we U niet. Dat blijft de groote verrassing. Begint U vandaag nog met Wonder-Artikelen. U zult er veel plezier en veel voordeel van hebben. 54544 rigerigeTamiHe-omstandigheden verhin- grammen. Daarbij waren er van den derd deze vergadering bij te wonen, daar bij een auto-ongeval om liet bederf zoodanig is ingekankerd, dat bet moeilijk meer uit te roeien is, gen menschwaardig bestaan zeer moeilijk maakt en bovendien een zeer groot beletsel wordt voor de normale vorming der jeugd. Een volk, dat in zijn zeden be dorven is, moet onherroepelijk ten gronde gaan. De historie is daar om te bewijzen hoe de machtigste rijken ter wereld zijn ondergegaan uit innerlijke rotheid en voosheid, die eiken mensch afzondei lijk had aan getast. Het moet daarom tot een der voornaamste taken van de overheid gerekend worden te waken voor de geestelijke en lichamelijke weer standskracht van het volk. Het is oelukkig dat dit besef meer en meer doordringt en er in ons land meer en meer gewaarschuwd wordt tegen de excessen van stiandleven e.a. en dat deze waarschuwende stemmen ook in vertegenwoordigende licha men opgaan. Maar of er overal vol doende geageerd wordt wagen wij te betwijfelen. Moge daarom het resul taat 'van den Katholiekendag te Tilburg de geesten wakker roepen waar dit nog niet in voldoende mate geschied is. We moeten óók hier in Brabant waakzaam zijn. zij ii zoon Teven is gekomen. Door bestuur en direc teur is hem en zijn familie deelneming met dit verlies betuigd- Wij wenschen voorzitter en familie kracht toe dit leed U Daaf ook de tweede voorzitter verhin derd is, rust op mij de plicht deze ei- «adering te leiden. Ik reken hierbij op Uw aller medewerking om deze herden kingsvergadering een aangenaam vei- looii te doen hebben. Na de verschillende aanwezigen ver welkomd te hebben, ging spreker als %°Heden herdenken wij den dag van het 25-iarig bestaan der fabriek „De loe- komst", met groote dankbaarheid aan de heer C. J. Jansen, secr. van den N.-B. Zuivelbond, van de fabrieken te Den Bosch en Oirschot en van Notaris Mid delkoop. Historisch overzicht. Door den directeur der fabriek, den heer Addink, werd vervolgens, nadat door de dames goede gaven waren rondgediend, een historisch overzicht gegeven over de ontwikkeling der fa briek. De heer A. J. C. Meijer, eere bestuurslid, die oorspronkelijk dit overzicht zou geven, was door familie omstandigheden verhinderd. Wanneer wij een overzicht willen ge- oprichters dezer fabriek en tcic ven oyer de 25-jarige periode van het eerste bestuur- Ditjsyn de hcei e - y b(Jstaan der fabriek> stellen wij ons als van zelf in gedachten bij het begin van die periode, en werpen een blik op de toen heerschende toestanden, aldus spr- Voor zoover ons gebleken is stond de Rijken, voorzitter; B- Verhoeven, J. v. d- Hoeven, G. J. Heymans en A- J- C. Meijer, eerste secretaris. Van dezen zijn de nee- ren M. J- Rijken, B. Verhoeven en J- van dC7 „H °0 Jeil 1 enCwee t8 'was de heer Rijken I veehouderij in deze "streken toen op een i SïnntP stuwkracht en gangmaker der betrekkelijk lage trap van ontwikkeling oDrfchting en heeff hij 14 aren lang met en was de melkproductie, speciaal in den erooten iiver en toewijding als voorzitter I zomer eenng. In ingan neere Stukloopen, Zonnebrand/^ Doos 30 en 60, Tube 80 ct. van'het "bestuur,*Tien groei en vooruit- tang der fabriek mogen aanschouwen Aan den heer Rijken in he bijzonder en aan het gansche eerste bestuurmhet algemeen zijn de leden van „De loe komst" groote dankbaarheid verschul digd voor de oprichting der fabriek en meen ik de tolk van U allen te zyn hen op dit 25-jarig jubileum nog eerbiedig te herdenken en dankbaar in Uw herinne ring te doen voortleven. \is wij 25 jaren terug denken, dan za gen 'wü'hier bij de boeren niet zooveel melkkoeien maar meest weivee, des zo- mrs werd er maar een beetje gemolken, des winters wat meer door aankoop van vare koeien voor de weide. Ze moesten met hun boter naar de bo- termijn en sommigen, dieeen grootebcc- ve el he id melk hadden brachten die al naar naburige fabrieken, Dongen en Raamsdonk, wat hun al makkelijkei en voordeeliger uitkwam- Enkelen namen daar een goed voor beeld aan en zagen daar ook voor onze streek een vooruitgang der boerdeiij in. Na enkele samenkomsten en voorbe reidingen van vooruitstrevende personen werd besloten een fabriekje aan de Hoo- bant was, waar men tot oprichting van een Coöp- Zuivelfabriek kwam. In Don gen en Drunen bestond zy reeds 10 jaren of langer; Raamsdonk stichtte 5 jaren voor Capelle een Coöp. Zuivelfabriek. Meerdere leden, hier aanwezig, hebben nog voor korter of langer tyd aan «e fa briek te Dongen of te Raamsdonk hun melk geleverd. He tvervoer gaf echter nog al bezwaar en men was ook, zy het te recht of ten onrechte soms over de be handeling niet tevreden. Deze veehou ders koesterden uit den aard der zaak den wensch hun melk meer in de onmid dellijke nabijheid te kunnen afleveren. De zuivelindustrie in Brabant was ove rigens nog nauwelijks de kinderschoenen ontwassen. Dit blijkt wel uit de zooge- Vermeulen en Adr. Verhoeven Az. Of schoon na enkele maanden het aantal koeien pas tot 200 was gestegen en de stichtingskosten 20-000.— zouden be dragen, werd op 7 April 1909 besloten tot oprichting der fabriek. De lasten wa ren door het kleine ledental zeer hoog en enkele leden hadden zelfs (le toezegging gedaan bij eventueele liquidatie 500.— van het tekort voor hun rekening te zul len nemen. Nog in hetzelfde jaar werd de fabriek aan de Hoogevaart gebouwd en tot di recteur benoemd de heer G- Dokter. Op 25 October 1909 werd de eerste melk verwerkt. Aan de hand van een groot aantal cij fers toonde spreker de ontwikkeling der fabriek. In 1910 bedroeg het aantal le- naamde boter-oorlog, welke in 1904 uit- flen 75> (Ue gezamenlyk 1-626-000 liter brak tengevolge van invoering van i afleverden; in 1916 bedroegen deze riiksbotermerk. De botaAjndel ni het reAp. 235 en 3J24J00; ,n 19 2 zomer gering. In den winter werd wat meer «emolken, doordat in het najaar vare koeien werden aangekocht. Deze dieren gaven wel een kleine hoeveelheid, doch het vermeerderde aantal bracht de melkproductie in hpt winter-halfjaar be langrijk boven die -van het zomer-half- jaar. Had men door primitieve hulpmidde len en geringe theoretische kennis in den winter vaak moeite de melk karnrijp te krijgen, in den zomer gaf de hooge tem peratuur en de zachtheid van het melk vet, verkregen op veelal lage weilanden, dikwijls nog meer moeite de boter groot te krijgen. Vooral in Juli en Augustus was het, naar men ons mededeelde, vaak een hopeloos werk om voldoende vet uit de melk tot boter samen te brengen. Toch waren er verschillende bedrijven die behoudens in enkele perioden, over het geheel een naar omstandigheden goed product maakten- Men bracht de boter te Waalwijk, Waspik of wel te Udenhout aan de Markt. De regeling van den afzet liet ook al veel te wenschen over- Wanneer men het voorgaande m acht neemt, is het begrijpelijk, dat Capelle niet een der eerste plaatsen van West-Bra- Zuiden verzette zich hiertegen met hand een tand. 'U De toestand voor de producenten werd moeilijk, de strijd van beide zyden het- ti«. De producenten schaarden zien schouder aan schouder, vonden van vele valscht product. Na deze inleiding kwam spreker tot oprichting der fabriek te Capelle, waarvoor op de oprichting der 24 December 1908 voor 552 en 5-326.000; in 1928 608 en 8.891-418 en in 1934 556 en 9-249.707; in 1932 werd de hoogste melk-aanvoer bereikt, n.l. 9.752.216 liter. f Spreker wijdde ook nog zelfs enkele beschouwingen aan de „vette" cijfers der oorlogsjaren, toen het zelfs is voorgeko men, dat de melkprijs S 4-90 per vet bedroeg en de onaerraeïkprijs j 8.40 per 100 liter! In 1917 werd echter de afleve ring van ondermelk door een ministerieel besluit plotseling stopgezet. In 1915 vertrok de directeur naar notaris B- A. Middelkoop de oprich- I Hoog-Keppel en werd tot diens opvolger inot „„te werd onderteekend door de I benoemd de heer Addink. In het volgen- heeren Marinus Rijken, Joh- v. d- Hoe- de jaar moest tot uitbreiding der fabriek hoeren ven Bz„ Gerardus Heijmans, Antonie Meyer en Bartholomeus Verhoeven Aan de hand der notulen der verschillende vergaderingen gaf spr. een overzicht over de verdere ontwikkeling. Op de eerst® vergadering bleken slechts 44 leden te zijn toegetreden, die tesamen slechts 150 koeien hadden, hoewel men op 2o0 koeien gerekend had- In het bestuur werden ge kozen de heeren M- J. Rijken, Joh- v. cl. Hoeven Bz., B. Verhoeven, G- J. Heijmans en A- .1. C. Meijer, terwijl de eerste com missarissen waren de heeren L- A. Ky- ken, W- van Campen, J. Verhoeven, W. worden overgegaan en in het jaar daar op werd begonnen met den verkoop van gepasteuriseerde melk te Kaatsheuvel, Vrijhoeve, Capelle en Sprang. Tevens werd toen besloten voortaan alleen melk van leden te verwerken, waardoor 100 nieuwe leden toetraden. In 1920 vond opnieuw een uitbreiding der fabriek plaats en kort daarna werd de directeurswoning gebouwd. In 1923 verloor de vereeniging in ha ren voorzitter, den heer M. J- Bijken, een van haar warmste voorstanders en trouw ste verdedigers. starde handen. De meester grijpt ze (Een sage uit het Zwartewoud) door Op een oud kerkhof ergens in het Zwartewoud staat een Christusbeeld, waarvan men het volgende vertelt Meer dan 400 jaar geleden kreeg de beroemde beeldhouwer Nicolaus von Leyden een opdracht, op de dodenakker het beeld van den Messias te houwen. ol vuur ging hij aan het werk. Het kruis had hij reeds uitgehouwen en het blok, waaruit de figuur van den Heiland gehakt moest worden, lag klaar. Eerst ging de kunstenaar naar de kerk, om zich in stilte voor zijn heilig werk voor te bereiden. Na lang bidden en zingen zweefde plot seling het gelaat van den Verlosser voor zijn geestesoog. Verblijd sprong hij op, om zo fgauw mogelijk in steen vast te leggen, wat hij daar had gezien. Geen ogenblik wilde hij verliezen, elke spiervezel was gespannen, zo dreef de scheppings drang hem voort. Maar - als hij de voet op de drempel van zijn werkplaats zet, staat hij als verlamd stil...., zijn oog gloeit, zijn mond opent zich, maai van woede kan hij geen woord over de lippen brengen, zijn gelaat is ver trokken van ontzetting. Tijdens zijn afwezigheid heeft zijn leerling vrolijk verder gewerkt met hamer en beitel; de steensplinteis vliegen eraf; half voltooid komt reeds het heilige Hoofd uit de met moeite bewerkte steen te voorschijn De meester grijpt met zijn rechter hand het mes, dat even later in een boog door de lucht suist en treft den jongeling, die dodelijk verwond neerstort, met een glimlach op de lippen en met een voorhoofd, waar op de rode gloed van begeestering nog staat afgetekend. Hamer en beitel vallen echter neer uit de ver vriend, ontstaat ontroerend schoon I en vol waarheid dé doodsstrijd van uccn ullgiU1IlsUftf. en ijlt naar het steenblok, om nog Heiland onder zijn hand uit de I Qeen mode is meer te redden, wat te redden is. steenklomp. En eindelijk blikt het Geen knecht is th*i Is het waarheid, of is het bedrog? ddeli:k aangezicht, vol smart en Het uitgewerkte gelaat lijkt volko- yolkomen overgave en vol men op dat, hetwelk hij zoeven in v£m hgt het kruis> terwiji het hoge 'geestvervoering heeft aan slervende lichaam nog krampachtig schouwd, en waardoor in blinde sgmen te trekken, daar woede zijn vers and werd beneveld J werktuigen weg, knielt Elke trek, elke lijn is j uist, volmaakt werpt zoals hij het in zijn hart draagt. 70ening Van zijn bedreven kwaad. Ontzetting grijpt den kunstenaar *zon staaJt hoog boven zijn aan, de vermoorde was hem zeer lief. maar de meester merkt het Hij werpt zich op het luk, maar Wanneer ze ter kimme neigt, zijn hete tranen kunnen het ver- zoals dke avond, de wachter stijtde hartebloed niet vervangen. hem toe> om hem huiswaarts te Wat hij ook probeert het mooie en Vol eerbied nadert hij tot hoofd, met de blonde lokken rust ^biddcr Die iigt op de aarde, ijskoud en verstijfd aan zijn gefol- het hoQfd faalf verborgen. Nu valt terde borst. lnatste zonnestraal erop en be- E.ndelijk dekt hij den gestorvene f®h{aade edele trekken van den dode. Men begraaft hem aan de voeten van het kruis, op de plaats, waar de Heiland de schuld van hem nam. onder zijn eigen mantel en meldt zich aan bij de rechtbank. Vol ont roering horen de rechters deze be kentenis aan, want een ieder eert den groten meester; met grote te genzin gaan ze het oordeel uitspre ken. Maar, als het doodvonnis over den ongelukkige is uitgesproken in die tijd gold nog »oog om oog en tand om tand», en hielp geen wikken of wegen, om uitvluchten te zoeken, smeekt de veroordeelde, zó lang te mogen leven, dat hij zijn werk kan beëindigen, voor hem als boetedoening en voor de wereld als herinnering. Dit wordt hem gaarne toegestaan en gedurende dit werk wordt hij slechts onnauwkeurig be waakt. Ieder ziet vol ontzetting de dag naderen, waarop het vonnis zal worden voltrokken maar de meester Geen spoortrein gaat meer gauw genoeg, Geen geldbeurs is meer vol genoeg, üeen uitgaansdag is meer dol genoeg, dwaas genoeg, ns meer baas genoeg, üeen kind is meer brutaal genoeg, Geen werkman krijgt meer loon genoeg, Geen reclame maakt vertoon genoeg, Geen bruid heeft meer fortuin genoeg, Geen dienstmaagd is meer chiek genoeg, Geen clown is meer komiek genoeg, Geen winkel is meer fraai genoeg, (ieen orgel maakt lawaai genoeg, Geen spo'tman is meer wild genoeg. Geen aalmoes is meer mild genoeg, Geen meisje is thans geleerd genoeg. Geen dagblad heeft meer stof genoeg, Geen straattaal is meer grof genoeg, 't Is 't onvolmaakte op deez' aard, Dat zooveel stof tot mopp'ren baart. 1. 2. Raadsels. Hoe moet ge dit lezen M. A. X. I. U. T. Z. N. DE LENTE. Wat een kleur van zonneweelde Wat een kleur van zonnepracht 1 Hoe de boterbloem toch geelde! Zie 't schaapje met zijn wollen vacht I God schonk ons al die milde regen God schonk ons al die zonne schijn God schonk ons, ja, een grote zegen. Wat ben ik daarbij nog heel klein rietje beumer, 10 jaar, Winterswijk. EEN VREEMDE WERELD. Geen lamp geeft thans meer licht genoeg, denkt niet aan vluchten, vlijtig werkt hij door, dag in dag uit. Maar niet Qeen brandkast js meer dicht genoeg, in de werkplaatsop het kerkhot, Qeen woning is meer mooi genoeg, naast het graf van zijn verslagen Geen kellner krijgt meer fooi genoeg Ik besta uit twee lettergrepen, en ben een echte grappenmaker, (lste lettergreep) zo ik heet zo heten velen heren, boeren, grof en fijn Ik wil mijn naam niet mededelen want ik wil geraden zijn. (Een tweedelettergreep) Terecht wordt ik zo zeer bemind, lk smaak ook drommels goed, Het is gelijk als men begint, Aan welke kant men 't doet. Het samengestelde woord, Men kan mij aan de naam al snappen, Want ieder kent mij doormijn grappen. T Wat beteekent S.S.? uia wc - - .1. Hnnr trPU- Villi CCIl auilUll lllgcivunicii gciuiwivn, KOlllol llltl O' l.p» UM11CC1 «IJ cvi. O- Rü AonfK pn Drnnisfpn. uinvuw-v.. f aa i ja I laurien. m ïfiu ucuiut^ JAN DE JONGE.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1935 | | pagina 5