Binnenlandsch Nieuws.
r^iri
DANluL DONKERS
Buitenlandsch Nieuws.
Zaterdag 1 Augustus 1936. No 61
De Echo van het Zuiden.
VOORKEUR VOOR NEDERLANDSCH
FABRIKAAT.
Bij een onderhoud met den heer
Ch. J. I. M. Weiter, voorzitter van de
rijkscommissie voor de werkverrui
ming, over de mogelijkheden van het
Nederlandsche product op de Neder-
landsche markt, zeide de heer Weiter
tot zijn genoegen te constateeren, dat
zoowel hel groote publiek als ook de
leiders van grootbedrijven er meer en
meer op attent zijn, hun aankoopen
binnen de grenzen te houden en in
hun behoeften voor bedrijf zoo ook die
voor het dagelijksche leven, te voor
zien met. in Nederland gemaakte ar
tikelen.
Met het koopen van Nederland
sche waar worden groote nationale
belangen gediend. Ieder die noodig
't zij bewust of onbewust het
Nederlandsche product bij import
achterstelt, berokkent daardoor
schade aan de goede Nederlandsche
zaak, schaadt daardoor de wel
vaart van nijver Nederland.
Aan den anderen kant kan men in
den tegenwoordigen tijd er van ver
zekerd zijn, dal elke order, welke bin
nenslands wordt uitgevoerd, werk en
brood beteekent voor een aantal land-
genooten en hun gezinnen.
Het algemeen welvaartspeil heeft in
de laatste jaren een gevoelige knak
gekregen. Als wij, Nederlanders, con
sequent vasthouden aan het principe:
„Voor alles Nederlandsche waar", dan
helpen wij steentje voor steentje mee,
die welvaart weer op te bouwen.
DE KONINGIN NAAR TILBURG.
Naar wij uit goede bron vernemen,
ningin in September Tilburg zal bezoe
ken 'ter bezichtiging van het Paleis-
Raadhuis.
In de laatste bestuursvergadering
van den Noord Brabantschen water-
schapsbond is besloten aan het Paleis-
Raadhuis te Tilburg, een geschenk aan
te bieden als bewijs van erkentelijk
heid voor de gastvrijheid, welke van
af de oprichting van den bond steeds
van hel gemeentebestuur werd onder
vonden en als bewijs tevens van waar
deering voor het bondswerk van zijnen
voorzitter, die-tevens—kei burgemees
tersambt van Tilburg bekleedt.
Het geschenk zal bestaan in de be
schildering van het fries boven de
kotfietafel in de groote bovenhal,
welke beschildering is ontworpen en
zal worden uitgevoerd door den Til-
burgschen kunstschilder H. Sicking.
NED. R.K. BAKKERSPATROONS.
In het te Rotterdam gehouden con
gres van den Nederl. R.K. Bakkers
patroonsbond is een motie aangeno
men, waarin de bond er bij regeering
ten sterkste op aandringt aan de Ne
derlandsche Bakkerij te geven de ver
bindend-verklaring der ordenings
projecten, zooals deze door de Ned.
Bakkerij-Stichting bij den Minister
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
zijn ingediend op basis de Wet op het
Algemeen bindend en Onverbindend
verklaren van Ondernemersovereen
komsten.
De motie verzoekt tevens de crisis
heffingen en belastingen, welke op
grond- en hulpstoffen, die gebruikt
worden in het bakkerij-bedrijf, druk
ken, zoo spoedig mogelijk te vermin
deren, daar deze lasten niet alleen het
bedrijf een ondraaglijken last opleg
gen, doch ook den consument zeer on
gelijk belasten en in strijd moeten
worden geacht met het aanpassen van
ons economisch leven aan een lager
niveau. Voorts wordt aangedrongen
spoed te betrachten met het wetsont
werp betreffende de vestigingseischen.
DE NIEUWE K.R.O.-STUDIO.
Zooals werd gemeld gaat de KRO
een nieuwe studio bouwen. Ruim een
jaar zal „Het Hof van Holland" van-
at 1 Augustus als hulpstudio dienst
blijven doen.
De bouwfonds-actie van verleden
jaar bracht 135.000 op, mede gezien
de reserveeringen besloot men over
te gaan tot verwezenlijking der plan
nen van een nieuwe studio. Uit de
plannen heeft men dat van den
Utrechtschcn architect W. A. Maas ges
kozen.
De nieuwe bouw zal een voorfront
van 40 meter en een diepte van 65 me
ier krijgen. Er komt een groote ingang
met oordes. De vestibule binnenko
mend, zal men rechts een ruime ont
vangzaal en links de portiersloge, de
telefooncentrale e. d. aantreffen.
Voorts zijn er in de benedenverdie
ping de voornaamste bedrijfsruimten
ontworpen, welke alle in een hall uit-
VIII. V
»Wie anders I» was het antwoord.
»Wanneer die durfal om een boot
vraagt, heeft ie er meteen al een
losgemaakt. Die geeft zichzelf altijd
antwoord 1»
Meermalen gebeurde het, dat hij
van zo'n tocht dóórnat thuis kwam,
dat de haren hem wild om het hoofd
hingen en zijn vader hem met grote
angst aankeek, en zei: »Frits. Frits!
Als je toch van zo'n gevaarlijke tocht
eens niet meer terug kwam
Maar Frits nam, zonder zich om
iets te bekommeren, zijn drijfhamer
en zijn vat weer onder handen en
zette zijn onderbroken arbeid voort.
Toch wist hij wel, dat hij iets bij
zijn vader goed te maken had. Even
later kwam het over zijn lippen, zo
trouw en zo vol liefde»Vader, ik
zal van avond wel een uurtje langer
doorwerken. Maar u had die jonge
zeehond eens moetenzienzwemmen.
Het ging: wie het hardste kon. Dat
was d'r vandaag net zo'n weertje
voor.»
»Ja, ja, Fritszei de oude man.
»'n Zeehond, maar jij bent er nog
geen I»
De jongen liet de hand met de
drijfhamer er in naar beneden
hangen, keek zijn vader aan en zei
trots: »Nou,zoals 'n zeehondzwemt,
kan ik 't ook
De oude Daniël Donkers schudde
zwijgend het hoofd. Even later klonk
het hamergeklop weer door de
werkplaats.
Drie jaar, nadat Frits de Latijnse
school had verlaten, werd het erg
stil in Daniël Donker's huis. Frits
was nu de deur uit en werkte als
knecht in een grote kuiperij in een
andere stad, ver van huis. Zo on
geveer éénmaal per maand kwam
er een brief van hem, vaker niet.
Vader Daniël en zijn knecht Maarten
konden thuis het werk ook best met
zijn beiden af, want in de stad was
een grote brouwerij gevestigd met
een eigen nieuwerwetse kuiperij.
Daniël leverde de meeste vaatjes aan
de brouwerij aan de overzijde van
de straat, die niets anders brouwde
dan het gewone dunbier voor de
stad en de allernaaste omgeving.
Doordat deze oude fabriek een groot
deel van zijn klanten verloor, had
ook Daniël niet veel meer te doen.
Zo was het dan erg stil geworden.
Ook tante Hermina kwam geen
énkele keer meer uit het Tehuis
aangelopen ze was te zwak gewor
den. Héél vaak stond nu Daniël
onder de lindeboom voor zijn huis
deur, in diep gepeins verzonken naar
het totaal verkleurde en voor een
groot deel verweerde schilderwerk
te kijken, dat hij eens ach, hoe
lang al geleden I had laten aan
brengen over het »doodshoofd»
komen. Hier zijn o.m. ook de solisten
kamers, welke door uitschuifbare.
wanden tot een zaal zijn te vereeni
gen. Tusschen de beide vleugels van
het gebouw leidt een gang naar de
groote concertstudio, waar ruim drie
honderd personen kunnen optreden;
tevens is er dan nog voor enkele hon
derden luisteraars plaats. De boven
verdieping zal de sprekersstudio, de
zalen voor hoorspelen e.d. bevatten.
Hel geheel zal van de meest moderne
technische vindingen zijn voorzien.
ELECTR1FICATIE SPOORWEGEN.
Zooals bekend worden enkele spoor
lijnen geheel geelectrificeerd. Het aan
tal stations is thans definitief be
paald op veertien. Behalve twee te
Utrecht en een te Amsterdam, Arn
hem, Boxtel, den Bosch, Ede, Gelder-
malsen, Maarsbergen, den Haag, Nieu-
wersluis en Woerden, zal er nog een
komen te Moordrecht en Woensel. Met
de werkzaamheden aan den boven
bouw is door het Spoorwegbedrijf
thans een aanvang gemaakt.
HERVORMING VAN DEN
VOLKENBOND.
Uit Santiago de Chili wordt
medegedeeld, dat Chili op de in
September te houden Volkenbonds-
vergadering voorstellen zal een
internationale conferentie te hou
den, met deelneming zoowel van
de onderteekenaars als van de niet-
onderteekenaars van het Volken
bondspact, met het doel een her
vorming van den Volkenbond voor
te stellen. Deze hervorming moet
het mogelijk maken, dat alle lanaen
in de toekomst te Genève vertegen,
woordigd zullen zijn.
Indien dit doel niet bereikt mocht
kunnen worden, zou Chili den
Volkenbond willen verlaten.
DE BURGEROORLOG IN SPANJE.
De nationalisten beheerschen twee
derde van het schiereiland.
Uit de verschillende berichten
blijkt thans, dat de nationalisten,
ondanks de stagnatie, welke de
opmarsch der troepen van generaal
Mola ondervindt, momenteel onge
veer tweederde van het Iberisch
schiereiland beheerschen, namelijk
Sevilla, Cadiz, Granada, Cordova,
Coruna, Galicië, Orense, Ponte
Vedra, Vugo en de steden Cazeres,
Zamora, Palenzia, Vitoria, Santan
der, Saragossa, Burgos en Pomplona.
De regeeringsstrijdkrachten be
zitten, behalve over Madrid's om
geving, de controle over Huelva,
Malaga en Jean, hoewel uit ver
scheidene plaatsen der provincies
opstandige bewegingen worden ge.
meld, zoomede over de provincies
Guipuzcoa, geheel Catalonië en
Toledo.
Men kan de tegenwoordige phase
van den burgeroorlog het best
karakteriseeren als »een strijd van
de' zenuwen«, die ten doel heeft het
heen. - Toen was Lina Petersenog
maar kort zijn vrouw I »Dat past
daar nou niet meer!» had hij toen
gezegd. Droevig schudde hij het
hoofd; weer zei hij: »Maar dit past
nu ook niet meer.» Zijn schone
roos lag immers al lang in het graf;
de rozeknop was als een grote, sterke
kerel de wereld ingegaan.
»Dat past nu niet meer», zei hij
zachtjes voor zich heen en ging
naar de werkplaats terug.
Soms liep hij ook de tuin in,
alsof hij daar wat vrolijkheid kon
opdoen. Maar wanneer hij bij bloem
bedden van zijn jongen kwam, die
daar nu vol onkruid lagen, dan
kwam er nog meer treuiigheid in
zijn hart. Lang bleef hij er soms
naar staan kijken, trok er een paar
keer een handvol brandnetels uit en
zag dan, diep teleurgesteld, dat het
bloembed nóg niet te voorschijn
kwam.
Het zou echter nog stiller rondom
hem worden. Een erge besmettelijke
ziekte brak eruit in de stad: typhus
zeiden de dokters. De eersten, die
naar het kerkhof werden gebracht,
waren meneer Kollar en zijn nog
tamelijk jonge vrouw. De beide
achterblijvende kinderen, de kleine
Magdalena en haar wat oudere
broer, een stiekeme, scheelziende
jongen, kwamen bij hun groot
moeder. Haar man was reeds ge
storven. Deze oude weduwe kon de
kinderen mooie verhalen vertellen
van voorname prinsen en glazen
bergen Dit beviel Magdalena beter
dan de ouderwetse levenswijze van
haar vader, meneer Kollar. Ook de
eigenaar van de oude brouwerij aan
de overkant was kort daarop ge
storven de weduwe had niet de
moed de^aak van haar man voort
te zetten. Zo kreeg Daniël al weer
minder werk en krompen de ver
diensten al héél erg in. Den ouden
knecht kon hij ook onmogelijk langer
houden, al wilde die ook nóg zo
graag bij baas Donkers blijven. Op
aandrang van Daniël vond hij ein
delijk werk in de kuiperij van de
nieuwe fabriek, waar een knecht
nodig was.
Zo werd het leven van den ouden
Daniël Donkers al eenzamer en
moreele weerstandsvermogen van
den tegenstander door onophoude
lijke luchtaanvallen en on-onder-
broken artillerievuur te breken
Men doet zulks klaarblijkelijk in de
overtuiging, dat een onmiddellijke
beslissing toch niet mogelijk is en
dat nog langdurige gevechten zullen
moeten woiden geleverd.
De rebellen schijnen nog steeds
verzekerd te zijn van de eindover
winning.
Generaal Franco zeide, genoeg
geld te hebben, doch het gevam
schuilt hierin, dal de bpaansche
regeering van Moskou enl'iankiijk
buip krijgt, hiervan nangi hel al,
hoe lang uei egeerings-strijukrachlen
het kunnen voibouuen.
Generaal Queipo ue Liano heelt
opnieuw de berienlen geüeruenleeid,
welke zijn uiigezonuen via den
regeeringszeuder te Madrid.
hij verklaarde vooris, dat zijn
colonne bevilla heelt verlaten en
gemakkelijk huelva heelt veroveiu,
waar de gouverneur en de plaatse
lijke autoriteiten de vlucnt namen.
Ayamonte, dat gelegen is bij de
Poi lugeesche grens, zou binnenkort
in haiiuen van zijn troepen vallen.
lil Galicie zou de toestand voor
zijn leger uitermate gunstig zijn.
De colonne van genei aal Mola
zet haar opmarsch methodisch naar
Madrid voort.
he generaal besloot zijn toespraak
met een verzoek om geduiu te
hebben, want, zoo zeide hij, «binnen
enkele dagen zullen de regeerings-
troepengeeii weerstand meei kunnen
bieden.
Dezelfde legerleiding heeft in een
tweede radio-redevoeiing beweerd,
dat de troepen der opstandelingen
tot Dinsdag in totaal 22 vliegtuigen
der regeering neergeschoten ol op
andere wijze onschadelijk gemaakt
eenzamer. Uitvoerig schreel hij dit
alles aan zijn zoon in de verre grote
stad. »Je vader kan nu de werk.
plaats wel sluiten, Frits».
En dat gebeurde ook. Hij liep de
lege vertrekken van het ganse huis
door. In de werkplaats plaatste hij
duigen en planken recht tegen de
muren en stond eindelijk voor het
raam van zijn huiskamer. Hij keek
naar de Februarilucht, maar zag ze
niet. Hij dacht aan nietsZijn
ogen zagenniets Hij had zijn
petje in de hand en streek zo nu en
dan eens door zijn haren.
Langzaam.aan begon hij weer te
denken. Ja, hij zou nu alleen, geheel
alleen in dit huis blijven. Hij had
altijd netjes opgepast en zuinig ge.
leefd. De rente van het kleine beetje
overgespaarde geld daarbij de paar
centen, die hij nog verdienen zou
aan enkele klanten, die hem nog
waren gebleven, zouden voor hem
net voldoende zijn, om van te leven.
Zo dacht hij. Hij begon te rekenen
en nog eens te rekenen. Maar hóe
hij rekende en cijferde, de uit
komst bleef dezelfde Zijn hoofd
werd er warm van. Hij had toch
stellig gedacht, dat het sommetje
wat groter zou zijn. En hij moest
toch ook voor nood en ziekte iets
terug kunnen leggen een appeltje
voor de dorst!... Plotseling schoot
het als een lichtstraal door hem
heenzijn huis was immers nu
geheel leeg! Wat moest hij nu doen
met de huiskamer en de kamer die
daarachter lag Niets en nog eens...
niets! Die kon hij best verhuren
aan een stille vrouw. Dan had hij
ook net genoeg en hoefde nu ook
niet langer meer te rekenen. Hij zelf
ging naar boven, naar bet dak
kamertje van zijn Frits Alleen een
klein kacheltje moest daar neergezet
worden dan kon hij daar zelf zijn
middageten klaar maken.
(Wordt vervolgd.)
Oplossingen raadsels vorige week.
1 Zijn mond open doen.
2 Hij hield er geen over, want hij
kwam er een tekort.
3 De Spiegel.
hebben. Nationalistische vliegers
zouden op het Madrileensche vlieg
veld Barajas bommen hebben ge
worpen.
Volgens een bericht via den zen
der der nationalisten te Burgos zou
de civiele garde te Madrid zich
openlijk tegen de regeering hebben
verklaard. De gardisten zouden het
verkeerspaleis en het gebouw van
de Bank van Spanje hebben bezet.
Daar de ten Noorden van Madrid
opereerende strijdkrachten nabij het
op vijf en-zeventig kilometer van de
hoofdstad gelegen Buitrago noch
voor noch achteruit kunnen en
geen der tegenstanders op'toogenblik
uitzicht heeft op onmiddellijk succes
in een open veldslag, heeft men den
dag van Woensdag gevuld met een
luchtbombardement, teneinde het
moreel van den vijand te schokken.
Het regende vandaag dan ook
bommen en granaten op de bergen
van de Guadarrama, waar vier hon
derdduizend man geregelde troepen
en vrijwilligers van de nationale
partij tegenover de numeriek veel
sterkere volksfronters staan.
De nationalisten slaagden erin,
twee regeeringsvliegtuigen neer te
schieten.
Aan beide zijden liepen de ver
liezen in de honderden. Alleen
reeds bij Buitrago werden tijdens
een bombardement, dat door vijf
regeeringsvliegtuigen werd uitge.
voerd, dertig nationalisten gewond
en een soldaat gedood.
Nederlagen voor de regeering.
Door generaal Mola is volgens
de laatste berichten het volgende
legercommuniqué verstrekt:
«Valencia heeft zich bij de natio
nale beweging aangesloten, alsook
de geheele omgeving van deze stad.
Drie colonnes van de Marxistische
regeering van Barcelona, die den
communisten te Valencia te hulp
gesneld waren, zijn op de vlucht
geslagen met achterlating van hun
wapenen.
Bij den intocht van onze troepen
in Valentia vlagde de stad in de
Spaansche kleuren. De soldaten
werden door de bevolking met een
langdurig applaus begroet«.
In nationalistische kringen ver
klaart men, dat het offensief tegen
Madrid enkel en alleen vertraagd
wordt wegens de hindernissen, die
generaal Franco in het Zuiden
ondervonden heeft.
De aanval op de hoofdstad zelf
zou eerst dan weder beginnen,
4 Vals geld.
5 De schaar.
6 Het raadsel.
7 De mond met tanden erin.
RAADSELS.
1 Mijn buurman is een bakker
Dien ik zeer wel lijden mocht
Maar nu is hij te beklagen
Omdat hij gans is uitverkocht.
2 Een wapen uit de oude tijd
Al in des jagers hand geducht
Neem daar de eerste letter af
Dan blijft er over, een lekkere
vrucht
Doe nu hetzelfde nog eens weer
Dan blijft er over, ja raadt
eens wat
Iets dat geen geld is, en dat toch
Op prijs gesteld wordt, als een
schat.
3 Hoe kan men iets ontstelen
zonder dat men zich aan dief
stal schuldig maakt.
4 Hoe lang is twee pond en ander
half el.
5 Welk verschil is er tussen een
kat en een Hollandse jongen.
HET GROOTSTE UURWERK
DER WERELD.
Het grootste uurwerk der wereld
is dat van het parlementsgebouw
te Londen.
Zijne vier wijzerplaten hebben een
middellijn van zeven meter. Iedere
halve minuut gaat de punt van de
minuutwijzer 20 centimeter vooruit.
Het uurwerk gaat acht en een halve
dag, zodat zijn zwijgen aanwijst,
dat het niet op tijd is opgewonden.
Het opwinden van het slagwerk
vereist twee uren tijd.
De slinger is bijna 5 meter lang;
de raderen zijn van gegoten ijzer,
de klok, waarop de hamer van het
slagwerk neervalt, is bijna 3 meter
hoog, heeft 3 meter middellijn en
weegt ongeveer 3000 pond. De hamer
alléén weegt 400 pond. Elk kwarlier
hoort men zijn dreunende slag.
Tegen deze grote huisklok moet
men een gewoon torenuurwerk als
een klein ding beschouwen.
sl.aal. het thans vast' dat H M- de Kos
DOOR
JAN DE JONGE.
