GESCHIEDENIS DEK HEK». ELKE TE BESOMEN Gemeenteraad Drunen. bÊTZwAKTL Zaterdag 27 Maart 1937 No. 26. De Echo van het Zuiden. Tweede Blad. r 1610—1935. Door J. van der Haramen Nicz. L1V. Einde zaak Antonie Kuijsten. In de op 1 October 1783 gehouden kerkeraadsvergadering deed de pre dikant mededeeling aan de leden, dat hij daags te voren, den 30sten Sep tember, van Arnoldiis Poelman, ge* we2en exploicteur", eene copie van het rekwest van Antonie Kuijsten aan het Hof van Holland met het daarop geven „appointement" had ontvangen. Nadat een en ander was voorgelezen en besproken, zag men de onmogelijk heid in, om reeds op 2 October, gelijk het „appointement" aangaf, te Den Haag te compareeren en besloot men daarom, om uitstel van compar.tie te verzoeken. Daartoe wendde men zich tot den Heusdenschen advocaat de Kok, wien men verzocht in dien geest te schrijven aan den Haagschen ad vocaat Gallé, om van het Hof 14 dagen uitstel te verkrijgen. Verder deelde Ds. Leemans aan de vergadering mede, dat Antonie Kuijsten na door den schoolmeester Johannes Collhoff namens den kerkeraad meer malen te zijn aangemaand rekening en verantwoording van zijn beheer als regeerend diaken te komen doen— eindelijk het niet zeer vleiende be scheid had gegeven: Ik zal mijne rekening overgeven ter mijner tijd, en als ik klaar ben zal ik haar (n.l. de kerkeraadsleden) wel tweemaal 24 uren van te voren waarschuwen. In de zes dagen later belegde ver gadering, n.l. op 7 October commu niceerde Ds. Leemans aan de kerke raadsleden, dat advocaat de Kok met het oog op het gevraagde uitstel van comparitie van Mr. Gallé het volgende schrijven, d.d. 2 October 1783, hao ontvangenIk heb op de ontvangst van Uwe missive, op heden ontvangen, geïnformeerd en vernomendat de comparitie in de zaak van Antonie Kuijsten is uitgesteld tot na de vacan- tie, die reeds ingegaan is in 't begin van deze week bij het Hof en drie weken zal duren. Indien derhalve de leden des kerkenraads gelieven over te komen, zullen hun Eerwaardens daar toe nu tijd hebben; het zou mij best convcnieeren hun Eerwaardens af te wachten op aanstaanden Dinsdag, Woensdag of Vrijdag, vermits ik Maandag en Donderdag moet buiten Den Haag zijn en den volgenden Za terdag voor acht dagen denk van huis te gaan. Ik heb de eer om met allej achting mij te noemen: F. J. Gallé. Naar aanleiding van dit schrijven werd, na eenige deliberatien, den pre dikant verzocht en hij tevens gecom mitteerd, om zoo spoedig mogelijk naar Den Haag te reizen en daar den advocaat Gallé en zoo noodig meerde re practizijns mondeling te raadplegen en opening van zaken te geven betrekkelijk het voorgevallene met Antonie Kuijsten en dan verder te handelen, gelijk hij, predikant zou goedvinden te belmoren. Reeds eenige dagen later begaf Ds. Leemans zich naar Den Haag en stelde zich in verbinding met Mr. F. J. Gallé en den procureur van Eek, aan wie hij verder opdroeg de geheele questie met Kuijsten voor het Hof te behande len en te behartigen. Ln de kerkeraadsvergadering van 27 October, waarin Ds. Leemans een uitvoerig verslag van zijn Haagsche reis uitbracht, las hij ook een schrij ven van Mr. van Eek voor, d.d. 25 Oc tober 1783, -waarbij deze vermeldde, dat de comparitie van de twee vijan delijke partijen voor den Hove van Holland was bepaald op 30 October. Dientengevolge verkreeg Ds. Leemans de noodige volmacht van den Be- soijenschen kerkeraad, 'om met be hulp van de bovengenoemde advoca ten, dien dag voor het Hof te ver schijnen en, gewapend met de noodige bescheiden, de zaken van den kerke raad te bepleiten. Ook werd hij ge lijktijdig gecommitteerd naar de ver gadering van de Classis van Dor drecht, die op 28 en 29 October zou gehouden worden, om aldaar, mocht de zaak van Antonie Kuijsten ook daar aangeroerd en besproken wor den, mede de belangen van den ker keraad voor te staan. Hij moest dan den 29 October, na den afloop dier classicale vergadering, direct naar Den Haag doorreizen. Ten slotte vroegen de kerkeraadsleden in deze vergadering van 27 October elkander nog af of zij ook te eenigeriijd in den loop van 1783 een schriftelijk verzoek hadden ontvangen van Antonie Kuijs ten, waarbij deze had gevraagd eene copie van zijne onder-censuur-stelling te mogen hebben, wat ontkennend werd beantwoord. Ik weet niet precies of Antonie Kuijsten den 30 October in persoon te Den Haag compareerde. Ik denk van van niet, in de eerste plaats, wijl die reis nog al bezwaarlijk voor hem was, en in de tweede plaats, wijl zijne mouw Jenneke van Helvoirt den 26 October pas het levenslicht had ge schonken aan een zoon, zijn naamge noot, das ook een Antonie Kuijsten, mijn overgrootvader en hij dus toen te huis niet al te best zal hebben kunnen gemist worden. Daarom ver moed ik, dat hij volmacht zal gegeven hebben aan zijn reeds vroeger ge- door Céhadé. IV. Dinsdagmorgen 6 uur. Joop, de laatste wacht, ging naar de lent en maakte Gerard en Albert wak ker, die nog stevig sliepen. De jongens kleedden zich en daar na gingen we naar de beek; allemaal, want vanaf de beek kon men door de bomen heen, nog juist de tent zien staan. Na het ontbijt, was Albert aan de beurt om naar de stad te fietsen en daar proviand in te slaan. Het was hem „ten strengste verboden" om thuis aan te gaan! Gauw naar tde bakker, dan naar de slager, vervolgenshé, daar kwam warempel vader ook aan. Hij sprong van de fiets, gaf hem een hand en vertelde dat alles nog „all right" was en even later was vader weer weg, want hij had haast, om op tijd op kan toor te zijn. Nog gauw de verdere levensmidde len gekocht en dan weer full speed naar het kamp. Ik stel voor, begon Albert, toen hij goed en wel thuis was, dat we eens een flinke fietstocht gaan maken door de hei. Dan moet er natuurlijk weer iemand thuis blijven. Joop in geen geval, want die is gisteren thuisgeble ven. Dus dan zullen we loten tussen Gerard en mij, dat is het eerlijkste. Komt in orde hoor! Maak je maar niet diken weg waren de twee, op de fiets de hei in. Och, hemltje lief zuchtte Albert, wat moet ik nu gaan beginnen! O, wacht even, gelukkig, dat ik nog een leesboek bij me heb. 't Volgende ogenblik was hij al verdiept in een leesboek, onder het roken van een sigaret. Tegen elf uur werd Albert plots op geschrikt, doordat hij iemand voor zich zag staan. Toen hij opkeek zag hij de boer voor zich staan, die hem vrolijk begroette en wat bleef pralen. Zo gauw de boei weg was, borg hij het leesboek op en ging eens naar het noemde advocaten: Mr. L. J. Vitringa en Mr. E. B. Ten Dall. Hoe dit dan ook zij, de beide partijen verschenen dan 30 October voor den Hove van Hol land, maar om verschillende niet be langrijke redenen werd na deze eerste comparitie nog geen vonnis uitge sproken, maar bepaald, dat de par tijen in den loop van November nog maals zouden compareeren. Na het eindigen der tweede comparitie op 18 of 19 November schijnt Antonie Kuijsten, die wel begon in te zien, dat zijne zaak hopeloos stond, bloed voor het hart te hebben gekregen: nog voor dat het Hof vonnis had gewezen, gaf hij zijne zaak eenvoudig gewonnen met belofte alle kosten te betalen, wat blijkt uit het volgende schrijven van Mr. Gallé aan den Besoijenschen ker keraad: Ik heb de eer om de rsqueste, dewelke aan het Hof van wegen An tonie Kuijsten is gepresenteerd ge weest en het daar achter gestelde ap pointement van den Hove aan Uw Eer waardens te doen toekomen. Uit het appointement blijkt, dat Kuijsten zelf heeft geconsenteerd in onze vordering om de kosten op dit verzoek gevallen te betalen, en dat zijn verzoek bij 't Hof van Holland verklaart is te zijn vervallen, omdat de kerkenraad nooit geweigerd heeft hem de verzochte co pie te geven, hebbende het Hoff hem ook geordonneerd de kosten te beta len Het „appointement" of vonnis van den Hove van Holland, d.d. 26 Novem ber 1783, luidt in zijn geheel als volgt: 'T Hoff gehoord het declaratoir van de gerequireerdens (n.l. de kerke raadsleden), welke hebben verklaard nooit aan den requirant (Kuysten) geweigerd te hebben en in tegendeel bereid te zijn, om, wanneer hij daar toe aan hun verzoek zal hebben ge daan, aan den requirant ten zijnen re delijken koste alsnog te leveren be hoorlijke en authentique copie van derzelver resolutie van den 17 Juni laatstleden, waarbij den requirant in zijne bediening van diaken der ge meente van Besoijen is gesuspen deerd en als lidmaat der gemeente gecensureerd geworden, met expres sie of insertie der redenen en motie ven van dien, mits de requirant be- tale de kosten op dit verzoek geval len, alsmede gehoord het declaratoir van den requirant, waarbij hij heeft verklaard met het bovenstaande de claratoir van de gerequireerdens ge noegen te nemen en in de vorderinge mits te consenteeren: Verklaart des requirants verzoek te cesseeren en ordonneert den requirant te betalen de kosten ten deezen gevallen, des noods ter tauxatie en moderatie van den Hove. Gedaan in den Hage bij bovengenoemde heeren Commissaris sen den 26-sten November 1783. (Geweekend: loco d'heer Bodt: J. F.. R o ij e r). Hel is mij niet bekend, hoe hoog precres de kosten waren, die Antonie kampvuur, gooide er wat hout op en begon voor het diner te zorgen, dat om 12 uur al kant en klaar was. Ook de twee „reizigers" waren mooi op tijd thuis en waren vol lot over de schitterende omgeving en zeiden, dal Albert vanmiddag ook maar eens moest gaan kijken. Het diner was tamelijk goed klaar gemaakt, alleen moet je in het ver volg maar wat minder zout in de aardappelen doen, zei Joop. Nee, hoor! in geen geval anders wordt jij veel te flauw, plaagde Al- bert. Middernacht. Juist had een klok uit de stad haar twaalf slagen doen horen. Albert liep wat op en neer om de slaap wat te verdrijven terwijl hij telkens onderzoekend rondkeek. Hij wist niet wat hij er van moest denken. Hij meende zo juist een ge daante te hebben gezien, die van het kamp naar het bos sloop. Hij kon zich haast niet vergissen. Eerst, dacht hij, dat het een van zijn kameraden was, maar toen hij in de tent ging kijken, lagen ze alle twee nog rustig te slapen, terwijl Gerard voor de aardigheid nog een deuntje er bij aan 't snurken was. Hij had toen direct aan dien in dringer van Maandagmorgen gedacht en nu vreesde hij toch werkelijk, dat er iets niet in den haak was. Hij had al eens voorzichtig z'n lan taarn op hel bos laten schijnen, maar er was geen spoor van enig levend wezen te bekennen. Daarna liep hij voorzichtig tot aan de rand van het bos en deed de lantaarn weer aan, maar nergens was iemand te zien. Zou hij het morgen aan den boei vertellen? overwoog hij bij zich zelf? Of zou hij eerst eens afwachten? Maar hij zou het toch, in ieder geval aan Gerard en Joop vertellen, want Kuijsten na zijne „veroordeeling" t» betalen had, maar uit den mono van mijn moeders familie heb ik meerma len vernomen, dat de oneenigheden met den Besoijenschen kerkeraad, te wijten aan zijne verregaande „dwars- kopperij", hem minstens op het ver lies van drie a vier koebeesten uit zij nen stal zijn te staan gekomen! Was Antonie Kuijsten nu zulk een slecht mensch? Weineen! Volstrekt niet slechter dan zijne mededorpelin gen of dan de predikant Leemans, die vaak ook niet zoo heel weinig op hun nen kerfstok hadden staan, gelijk la ter zal blijken. Alleen zijne betreurens waardige koppigheid speelde hem zul ke leelijke parten en daarvoor moest hij zoo dubbel pijnlijk boeten. Meer dan 6 jaren, n.l. van den 17 Juni 1783 tot den 2 December 1789, bleef Kuijsten gecensureerd. Zoolang Ds. Leemans die ook in politiek op zicht zijn tegenstander was (Leemans was patriot en Kuijsten prinsgezind en tegen wien hij steeds stil bleef wrokken, predikant te Besoijen was, wilde hij den kerkeraad niet ver zoeken hem van zijn „censuur" te ont slaan. Pas toen Ds. Mörser in 1789 al geruimen tijd het predikambt alhier vervuld had, wendde Kuijsten voor 't eerst ernstige pogingen aan, om van zijn onder censuur-stelling ontheven te worden. Dat gelukte hem ook wer kelijk, blijkende uit deze acte van 2 December 1789: Sisteerde zich voor onze kerken raadsvergadering Antony Kuys ten die door den Eerwaarden kerkenraad met goedvinden van hee ren Consulenten den 17 Juni 1783 onder kerkelijk censuur gesteld is, welke censuur door den Hove van Holland bekrachtigd is volgens reso lutie van den 26 November 1783 verzoekende van zyn banden ontsla- en in de gemeenschap der kerke als lidmaatschap te worden aangenomen. Dan vermits gemelde Antony Kuysten, wegens zijne hardhoo- righeid, het formulier van belydenis zijner zonden niet wel kon bijgebracht worden, heeft de Eerwaarde kerken raad, genoegen genomen met Anto ny Kuysten de volgende vragen ter beantwoording voor te houden 1. Of hy niet voor God en deze Eer waarde vergadering beleed, berouw te hebben over die zonden, om welke het kerkelijk censuur over hem was uitgeoefend; 2. of hij niet ootmoe dig verzocht van die banden ontbon den en in de gemeenschap der kerk wederom te worden aangenomen, met belofte van zich voortaan als een waardig lid der Christen-kerk te zul len gedragen. Hetwelk gemelde An tony Kuijsten met j a beantwoord heeft. Wij dan, in naam en macht van onzen Heere Jesu Christy, verklaren den gemelden Antony Kuijsten van zijn banden der afsnijdinge ont bonden te zijn, nemen hem aan in de gemeenschap der kerk tot het gebruik der Heilige Sacramenten en alle de zegeningen en weldaden, die de Heere aan zijne gemeinte belooft, met har telijke bede, dat de Heere dezen we der te recht gebrachten broeder tot den einde toe behouden wil door zijne genade in Christy. Aldus gedaan in onze consistoriale vergadering den 2 December 1789. (Geteekend): F. W. Mörser, predikant, D. Ko p p pe n, Johan van Heijst, ouderlingen, L. Kuysten, Johannes Dek kers, diakenen. Geen deelname Borgstel lingsfonds Middenstand. Nieuwe objecten voor W erkverschaf f ing. Woensdagavond vergaderde de raad der gemeente Drunen. Voorzitter de Edelachtb. heer Mr R. v. d. Heijden. Secretaris de heer Veltman. Afwezig wethouder Muskens. De Voorzitter opent de vergadering met den Chr. groet, waarna de notulen der vorige vergadering, behoudens en kele kleine wijzigingen in verband met opmerkingen van de heeren v. Drunen en van Halder, werden vastgesteld. Aan de orde: 1. Ingekomen stukken, w.o.: a. Koninklijk besluit houdende ver nietiging van het raadsbesluit d.d. 25 Sept. 1936 tot instelling van een Commissie van toezicht op de wegen: b. goedkeuring begrotingswijzi ging 1936; c. dankbetuiging van M. J. Velt- op je eentje zo iets uitvoeren, staat zo geheimzinnig. Nogmaals raapte hij al z'n moed hij elkaar en liep een eind het hos in, maar weer was er niets te zien, dan bomen. Eén uur. Albert ging Gerard wakker maken en zei voorlopig, dat hij goed moest opletten. De verdere wachtposten hoorden geen van allen iets verdachts meer. III DE ZWARTE STER I) volgende dag stonden Gerard en Albert op, terwijl het regende dat het goot. Aanstonds dacht Albert weer aan de gebeurtenis van die nacht, en froeg eerst aan Joop en Gerard of die nog iets gezien hadden, maar dezen hadden niets meer gezien. Gauw gingen ze weer naar de beek, om zich te wassen en onder het was sen door vertelde Albert, wat hij die nacht gezien had. Misschien wel diezelfde man van Maandagmorgen, opperde Joop. Ja, dat had ik ook al gedacht. In ieder geval is het een rare historie. Maar we zullen maar eens afwachten. Intussen waren ze weer terugge keerd en wilden juist de tent binnen gaan, toen Gerard plotseling een schreeuw gaf, waarop de anderen aankeken. Wat is er? Kijk, daar! En Gerard wees naar het dak van de tent. Tegen de tent was een papier vast gemaakt, waarop een grote, gitzwarte ster getekend stond en daarondei stond met vuurrode letters: WEG VAN DIE PLAATS. Ja, maar, nou loopt het toch helemaal de spuigaten uit, nu zullen we hier nog weg moeten ook, als het een beetje wil. (Wordt vervolgd). man voor de ontvangen geluk- wenschen bij zijn 40-jarig jubi leum in dienst der gemeente en voor zijn benoeming als lid van het Armbestuur. Al deze ingekomen stukken worden voor kennisgeving aangenomen. Alvorens over te gaan tot punt 2 der agenda, wenscht de voorzitter enkele mededeelingen te doen in geheime ver gadering. 2. a. Verzoek van Dr. A. W. A. van Seters om eervol ontslag als ge meentegeneesheer met ingang van 1 April a.s.; B. en W. stellen na heropening der vergadering voor aan Dr. A. W. A. van Seters eervol ontslag te verleenen voor zijne diensten als gemeente-ge- neesheer, onder dankzegging voor de vele diensten aan de gemeente bewe zen. Met dit eervol ontslag, aldus de Voorzitter, gaat een zeer verdienstelijk man den gemeentedienst verlaten. Dr. v. Seters heeft in zijn 45-jarige dokters loopbaan alhier, niet alleen Drunen OPLOSSINGEN VAN DE VORIGE WEEK. 3. Overdrijven; leem; tijdelijk; onbe kende; ervaren. Na lijden komt verblijden. 4. Plantsoen; pink; koppel; uitstallen; jongen; speelgenoot. Een ongeluk ligt op een klein plaatsje. Als de brug weg was, had men de brug niet meer noodig, want dan kon men over de weg gaan. Van zijn geboorte af tot zijn dood toe. De Kelder. Onruststokers. Kilometer. Waspik. De rook. NIEUWE RAADSELS. 1 Ik heb twee oogen, maar heb rog twee vingers van een ander noo dig, om mijn oogen te kunnen be wegen. Wie ben ik? 2 Wie is tegelijk binnen en buiten, maar toch niet in huis en ook niet op straat?- 3 Hierin is te vinden de naam van iemand die kunstenaar is. 1. 2. 3. geeft klank. 9. 7. 8. 5. groot bosch. 6. 3. 10. 11. man uit nette stand. 4 Welke poes ziet men niet graag in huis? 5 Hoe reist men het vlugst van Rotterdam naar Amsterdam? 6 Mijn eerste ligt op de vloer, mijn tweede is een mooie bloem. mijn ge heel hoort op een schip thuis. 7 Welk zand is zoo afgemeten, dat het U de juiste tijd doet weten? het M de juiste tijd doet weten?

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1937 | | pagina 5