FRANS SLAATS
verbetert het werelduurrecord
Uit een grootjgevaar gered
Zaterdag 2 October 1937 No. 79.
De Echo van het Zuiden
Tweede Blad
EEN PHENOMENALE PRESTATIE.
Met groote spanning hebben de
wielersport-enthousiasten in ons
land, ja over de geheele wereld en
niet minder in onze plaats, uitgezien
naar hel oogenblik dat de Waal-
wijker Frans Slaats een aan val zou
wagen op de Vigorelhbaan te Milaan
op het werelduurrecord dat sinds
bijna 2 jaar op naam stond van den
Franschman Richard.
Na een geweldige training en voor
bereiding is net Woensdagmiddag
Frans gelukt dit record niet 165 M.
(officieel met 1(50 M.) te verbeteren,
een piienomenale prestatie, waarmee
wij nem en z'n familie van harte
gelukwenschen. Alle bladen, zoowel
in ons land als daarbuiten, bevatten
enthousiaste verslagen over dit uit
zonderlijk resultaat.
Wij ontleenen 't volgende verslag
aan de «Tel.»
De Nederlandsche wielrenner
Frans Slaats heeft hedenmiddag op
de Vigorellihaan te Milaan 't meest-
begeerde wielerrecord van alle tij
den, het werelduurrecord, op zijn
naam gebracht. Met 160 M. sloeg hij
het record van den Franschman
Richard van 45 K.M. 398 M. In één
uur legde Slaats namelijk 45 K.M.
558 M. af. De recordpoging, waarin
de Waalwijkei op de hem eigen
soepele wijze slaagde, werd o.a. bij
gewoond door Fellenaars, den Deen-
schen renner Grundahl Hansen, den
Italiaan Tonani en nog een aantal
andere bekende renners. Rond de
baan had zich ongeveer 2000 man
publiek verzameld.
Grootsche prestatie van
den Nederlander.
Aanvankelijk scheen het alsol
Slaats zijn poging zou moeten uit
stellen. Um 3 uur reeds was alles
in orde gemaakt, de tijdopnemers
zaten op bun plaatsen, blaats stond
klaar om te vertrekken voor een
korten proelrit, doch de wind bleek
te sterk. Up hel middenveld stonden
de grassprietjes nog vroolijk te tril
len, en zoo besloot men nog even
at te wachten, totdat met hel vorde
ren van den dag de wind zou gaan
liggen. Het leek er aanvankelijk niet
op. Fellenaars trok enkele rondjes,
doch ook hij ondervond nog legen,
stand en zoo wachtte men
Het werd vier uur, het werd half
vijf, en men was het er reeds half
over eens dat de poging voor van
daag uitgesteld zou moeten worden,
toen tegen vijf uur plotseling de
wind ging liggen. Slaats trok een
tiental kilometers in het rond en
stapte at met een tevreden gezicht.
Hel zou gaan. Rij het laaiste rechte
eind stond nog wel een klein briesje
tegen, maar dat zou wel kunnen
worden overwonnen. Nog even een
lichte massage en Slaats vertrok....
Het was tegen vijf uur.
Het college tijdopnemers stond
onder leiding van Commandatore
Massara, terwijl Grundahl Hansen
en de heer Versnik uit Brussel zorg
droegen voor het Inlichten van
Slaats op de baan omtrent den stand
van zijn recordpoging. Hiertoe bad
men een tabel uitgewerkt, waarop
de tijden, die Slaats zou moeten
maken, wanneer hij Richard's re
cord met 200 M. zou verbeteren,
nauwkeurig stonden aangegeven.
Uitgaande van deze veronderstelling
zou na elke 312/5 seconde, die Slaats
dan over een ronde van 397.57 M.
zou moeten doen, de bel worden
geluid, waaruit hij dan zou kunnen
opmaken, of hij de verbetering van
200 M. haalde of niet.
De eerste ronde bleef hij beneden
den tabeltijd, maar langzaam trok
Slaats zich op zijn volle formidabele
snelheid en reeds na de tweede
ronde was hij gelijk. Daarna ver.
grootte hij met elke ronde zijn
voorsprong, hij won 20 M., 30, 40,
50 M„ tot Richard's record over 5
K.M. werd geklopt. Slaats deed hier
6 min. 21 seconden over.
Regelmatig gingen Slaats' beenen
in het rond. Regelmatig vergrootte
hij zijn snelheid en met zijn snelheid
zijn voorsprong op den uitgereken-
den tijd van Richard's record. Die
voorsprong groeide tot 210 M. na
vijftig ronden. Zonder eenig spoor
van vermoeidheid nog, soepel,
draaiend, drijvend naar het scheen
over de baan, trapte Slaats de
ronden er uit. Maar toen ging Slaats
bedenken, dat hij er nog niet was.
Hij bedacht, dat hij, wilde hij het
record op zijn naam brengen, nog
25 harde kilometers voor den boeg
had. En zoo blijft Richard's wereld
record over een half uurongeschokt.
Maar Richard was snel vertrokken,
sneller dan Slaats, en zoo was er
niemand, die zich om dit halve-uurs-
record bekommerde. Slaats niet.de
menschen rond de baan niet. Uok
Pellenaars niet, die langs de baan
zijn maat stond aan te moedigen.
Ook de records over 25 en 30
K.M. werden niet door Slaats ge
broken, maar zijn voorsprong op
den tijd op de tabellen in handeu
van Grundahl Hansen en den heer
Versnik bleef toch nog altijd be
staan. 75 M. bedroeg die na 30 K.M.
En al dien tijd hield Slaats er een
soepelen gang in. Rustig, af en toe
naar het publiek, dat hem zijn
aanmoedigingen niet onthield, of
naar de jury kijkend.
Langzaam maar zeker.
En langzaam, maar zeker, begon
nu Slaats op Richard's presiatie in
te loopen. Zijn voorsprong op den
tijd op de tabel slonk weg, het was
waar, maar hij had nog de 200 M.
die men extra gerekend had, en op
de 45 K.M. waren er nog slechts
2 M. van die 200 verdwenen. Het
leek nu zeker, dat Slaats het record
op zijn naam zou brengen. Nog een
halve ronde restt" hem daar schoot
hij de bocht uit, nog steeds soepel
draaide hij een sprint uit de beenen,
die een uur lang geen oogenblik
hun diensten hadden verslapt en
Een verhaal uit het rotsgebergte van Noord-Amerika.
Door Maja van Heynen.
De machinist stond op zijn loco
motief, klaar om weg te rijden.
»Vader« klinkt er opeens, een
stem. Hij kijkt naar buiten, daar
staat Koen, zijn zoontje, en klimt
meteen op de treeplank.
»We gaan vandaag een school
reisje maken, vader, de heele school
en ze zitten allemaal in uw trein 1
U rijdt onze heele school, vader 1
Leuk hè? Mag ik bij U op de ma
chine staan Ik zal nergens aan
komen, alleen maar zien wat u
moet doen 1 Meneer vindt het goed
ik heb het hem gevraagd.Vol
verlangen kijkt de jongen naarzijft
vader op.
»Nou, goed!« Het gezicht van
Koen straalt, hij klimt vlug op de
locomotief en daar gaan zei Buiten
schijnt de zon, vader zorgt voorde
machine, Koen kijkt z'n oogen uit
z'n hoofd.
Plotseling draait hij zich om
naar zijn vader, die juist achter
hem staat: «Vader, kijk eens, wat
is dat voor een trein, die ons tege
moet komt?«
De vader schrikt, kijkt snel op
en wordt doodsbleek. De trein rijdt
tegen een berg op, het is een enkel
spoor. Verstijfd van schrik kijkt de
machinist voor zich uit, er is geen
twijfel mogelijk, in volle vaart komt
een trein van de berg afrijden, zijn
trein tegemoet. Uitwijken kan ab
soluut niet I Het zijn goederenwa.
gens, zonder locomotief, waarschijn
lijk onderweg losgeraakt, die nu
langs de helling terugrijden, zonder
bestuurder. Zwaarbeladen goede
renwagens zijn het, daarom hebben
ze zoo'n razende vaart naar bene
den. Hij kijkt naar Koen, die met
opeengeklemde lippen zijn vader
aanziet. Ook de jongen begrijpt het
gevaar.
Een ruk aan de rem, de trein
staat stil. »Koen«, zegt de machinist
schor, »zie je deze hendel »Ja
vader
«Dat is de rem. Ik zal de trein
terug laten rijden. Weet jij die
oude dikke beuk even voor Erth-
ford?« «Ja vader
«Als de trein daar voorbij is,
moet je met alle kracht aan de
rem trekken, begrepen Y« «Ja vader
De machinist slikt even, zijn ge
zicht wordt vastberaden. De trein
rolt al terug, in snelle vaart weer
van de berg af, die hij langzaam
bestegen is. Tien zware goederen
wagens rollen als een dreigend ge
vaar in toomelooze vaart er achter
aan. De reizigers hebben begrepen
dat er iets gebeurd is, ze verdrin
gen zich voor de raampjes.
«Bij de beuk remmen 11 schreeuwt
de machinist nog eens, dan springt
hij uit den rijdenden trein. Hij rent
vooruit, de naderende goederenwa
gens tegemoet, een stang houdt hij
in de hand geklemd. Daar moet
een wissel zijn, die naar een oud
bergspoor voert, dat niet meer ge
bruikt wordt. Voor 'n deel zijn de
rails al opgebroken, maar de wissel
is er nog moet er nog zijn 1 Ja,
daar ligt hij, de machinist stort er
zich op. Hij stoot krachtig de stang
tusschen de rails, maar de oude
wissel is vastgeroest.
Geen beweging is er in te krijgen
Met onheilspellende gelijkmatigheid
komen de goederenwagens nader
en nader 1 Het zweet breekt den
man uitTweehonderd kinderen
verkeeren in levensgevaar en daarbij
is Koen, zijn jongen 1 Hij rukt, hij
duwt, hij wringt, hij werpt zijn
heele gewicht op de stang, die om
buigt. Opeens., ja., het gaat/ De
wissel geeft mee en verschuift!
De man tuimelt op de grond.
Als van heel ver hoort hij de
goederenwagons voorbij donderen,
hoort ze knarsend op de verroeste
rails draaien en hoort hoe ze met
een donderend lawaai in de af
grond storten. Gered 1 Maar de
jongen, de trein
Koen heeft gedaan wat zijn vader
hem heeft opgedragen. Even voor
Erthford stopte de trein. De reizigers
sprongen er uit, de kinderen kwa
men aanhollen, niemand wist wat
er eigenlijk gebeurde. Toen zagen
ze plotseling de goederentrein in de
onder daverende toejuichingen van
het publiek, dat reeds wist, dat de
poging was geslaagd, reed Slaats
zijn uur vol. 45 K.M. 558 M. in één
uur
Pellenaars, buiten zichzelve van
vreugde, is de eerste die Slaats op
vangt en hem gelukwenscht. Even
is Slaats zichzelf niet meer, even
slechts zakt hij ineen, doch dan
stapt hij, zonder zelfs maar een
schijn van vermoeidheid op de jury
af, waar de voorzitter van den Ita-
liaanschen wielerbond, hem harte
lijk gelukwenscht.
En na een korte massage in zijn
cabine, keert Slaats tien minuten
later zielsgelukkig terug. «Het is
goed gegaan», zegt hij, «ik ben niet
erger vermoeid, dan wanneer ik een
zware ploegcourse gereden heb. Als
ik niet bevreesd was voor een in
zinking in de laatste helft, dan zou
ik zekei nog 50 meter meer hebben
kunnen doen».
Slaats en Pellenaars blijven nog
tot Zondag hier, daar zij dan op
dezelfde baan een koppelwedstrijd
te rijden hebben.
De gedetailleerde tijden van Slaats
luidden
5 K.M. 6 min. 21 sec.
10 K.M. 12 min 534/5 sec. (re
cordtijd).
15 K.M. 19 min. 264/s sec.
20 K.M. 26 min 23/5 sec.
De medewerker voor wielersport
bericht aan de N.Rott.Crt:
Het zijn voor ons dagen van
spanning geweest, doch de spanning
heeft thans plaats gemaakt voor
groote vreugde. Wij hebben in ons
avondblad van 24 dezer ervan ver
teld, dat wij den dag te voren
Frans Slaats bij zijn proefrit op de
wielerbaan te Deurne nabij Ant
werpen hadden geassisteerd en zoo
als uit onze mededeelingen reeds
kon blijken, hadden wij ons ook
voor dien met de theoretische en
physiologische voorbei eiding van
zijn record-aanval bezig gehouden.
Want een record, dat zoo scherp
staat, neemt men maar niet opeen
goeden dag als het ware bij toeval
onderhanden. Een dergelijke record,
aanval wordt achter den lessenaar
voorbereid en de renner, die ter
dege voor zijn eigen psychische
conditie heeft te zorgen, dient te
vens in een geestesgesteldheid te
worden gebracht, zonder welke geen
unieke top prestatie vermag totstand
te komen.
Ons werk nu is geweest dat van
den man achter den lessenaar, die
afgrond storten. En ze begrepen.
De machinist ontwaakt uit zijn
verdoving als de menschen bij
hem komen. Ze helpen hem op
staan, ze dragen hem naar de trein,
ze juichen hem toe en bedanken
hem. Maar de vader zegt geen
woord. Hij trekt zijn jongen naar
zich toe en streelt hem over zijn
haar.
Denk eens goed na!
De rivier zonder brug.
Drie mannen maakten een wan
deling. Up eens stonden ze voor
een breede rivier en tot hun schrik
ontdekten ze, dat er in geen velden
of wegen een brug te zien was. Ze
liepen een eind langs de rivier en
gelukkig zagen ze een bootje liggen
Iwee jongens waren er net ingestapt
en wilden wegroeien. Deze wilden
de mannen wel overzetten, maar.,
het bootje was maar heel klein,
de beide jongens kon het net hou
den, maar een man en een jongen
waren al te zwaar, dan zonk het
bootje. Toch zijn de drie mannen
op de andere oever gekomen. Hoe
hebben ze dat gedaan?
Opl.: De beide jongens roeien
eerst naar de overkant, een van
de twee gaat aan wal, de andere
roeit terug, nu gaat een van de
mannen in het bootje en roeit naar
de andere zijde.
De jongen die daar staat roeit
weer terug. De beide jongens gaan
weer in het bootje, één blijft weer
aan de overkant en de andere
roeit terug. Weer gaat een van de
mannen in het bootje en komt aan
de overzijde. Nog eens herhalen ze
hetzelfde. De jongen gaat terug, de
twee roeien samen weer naar de
overkant. Een van de jongens gaat
den derden man halen en blijft zelf
achter. Ten laatste gaat de andere
jongen hem weer halen en dan zijn
ze allemaal aan de overzijde.
Het*zwevende ei.
Het is moaelijk om een ei te laten
zweven in een vloeistof. Hoe kan dat
nou zul je zeggen een ei is toch veel
te zwaar? Toch kun jij het ook! Om dit
cijfert en pluist en tot een schema
komt, en ons werk is tevens ge
weest, dat van den man, die met
den renner praat, die met met hem
babbelt en nog minder met hem
ratelt, doch die in rustige, wij zou-
den willen zeggen, gevoelige ge
sprekken, in suggestieve gesprekken,
bij den athleet ue kraebt der con
centratie oproeptmysterieus werk
en toch zeer eenvoudig werk, dat
atmosteer en stemming kweekt,
meer is het niet.
En dan ontwikkelt zich vanzelf
«een machtige voedingsbodem voor
het zelfvertrouwen« en dan groeit
in den athleet »van/.ell« een ge.
moedstoestand, welke hem naar de
uiterste grens van zijn psychisch
kunnen drijft.
Ungeveer acht weken heeft het
proces der innerlijke voorbereiding
bij Slaats geduurd. Het begin was
schoorvoetend, was een beetje ach
teloos, het begin was het stadium
van nu en dan zich inleven. Maar
allengs ging hij er meer en meer
in op, totdat hij de laatste weken
er geheel door werd geabsorbeerd.
Vooral in de laatste periode is hij
bij ons komen praten en nog geen
uur voor hij naar Milaan vertrok,
was hij andermaal ten onzent om
voor de laaiste maal aan de hand
van het schema in gedachte reeds
zijn aanval op het befaamd record
te doen. Toen hij in zijn auto
stapte, vertrok hij als een man, die
van zijn welslagen rotsvast was
overtuigd.
Vrijdagavond vertrok Slaats en
Zondag moest hij teZürich aan een
wedstrijd op den weg (een zg. ronde)
deelnemen. Dat is een goede laatste
oefening, zei hij. Ik rijd er niet om
te winnen, maar om een goede
oefening te doen. Hij is in de ronde
zesde geworden.
En Maandag is hij naar Milaan
gegaan. Het lag in zijn bedoeling
Dinsdag op de Vigorelli baan een
beetje proel te rijden en om daarbij
na te gaan welke versnelling hij zou
trappen (27 op 8 911 /a dan we^
28 op 8 94'/a) en dan zou
Woensdag bij gunstig weer zijn
aanval doen.
Ik zend u dadelijk een telegram,
han hij bij zijn vertrek gezegd en
zoo juist heb ik het bericht gekre
gen, dat hij het fameui-e record met
165 M. heeft verbeterd. Een enorme
verrichting
De Franschen hebben het uur-
record zonder gangmaking, het re-
kunstje uit te voeren, moet je twee
vloeistoffen in een glazen pot doen.
Eerst doe je de pot half vol met water
waarin heel veel zout is opgelost. Daarna
vul je de pot heel langzaam en voor
zichtig met gewoon water bij. Dit is
lichter dan het zoute water en zal dus
boven blijven. Als je nu heel voorzichtig
het ei in de vloeistoef laat glijden, zal
het blijven zweven op de grens van het
zoute en het gewone water.
Oplossingen raadsels van vorige week.
3. Schaatsenrijden, Wereldtaal, Werk
lieden, Gedienstig, Watersnood, Twintig,
Udenhout, Taai.
Wat gij niet wilt wat uw geschiedt,
Wetenswaardigheden.
Ratten en reinheid.
Een Engelsch bioloog heeft vastgesteld
dat ratten maar in één opzicht belang-
stellng hebben voor reinheid, althans
voor iets dat met reinheid te maken
heeft. Ze houden n l. erg van zeep
om die op te eten.
Waarom is de giraffe stom?
Alle pogingen van geleerden en van
dierentemmers om de giraffe een of
ander geluid te doen voortbrengen zijn
tot nog toe tevergeefs geweest. Het
langhalzige en langbeenige dier schijnt
stom te zijn en te bliiven. Misschien is
zijn luchtpijp wel te lang, juist door die
lange hals.
Doet dit ook een ander niet.
4. Kinderen, Ontslagen, Georgani
seerd, Bepaald, Geneesheer, Helft.
Het is beter een half ei dan een ledige
dop.
5. Verzet, Handeldrijven, Schaal,
Aardbei, Uitwedstrijd, Neen.
Als de eene hand de andere wascht
zijn beide vuil.
6. Postzegel, Gestadig, Hand, Ontsla
gen, Gedienstig.
Haastige spoed is zelden goed.
7. Draven, Einde, Paard, Lelie, Bevel-
voeren, Trompet.
Nok, Rok, Sok.
8. Bok, Dok, Fok, Hok, Kok, Lok,
9. Boek, Doek, Hoek, Koek, Zoek.
