Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. VIRGINIA'S KEUZE. KOORD BRABADD FEUILLETON GESPRONGEN HANDEN en LIPPEN KLOOSTERBALSEM Waalwijk als schoenencentrum. Dit nummer bestaat uit Twee Bladen EERSTE BLAD Schoenenproductie verplaatste zich. NUMMER 6 WOENSDAG 19 JANUARI 1938. 61e JAARGANG. ré - Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG Brieven, Ingezonden stukken, gelden, enz. franco te zenden aan den Uitgever Abonnementsprijs, per 3 maaaden 1.25. Franco per post door 't geheele rijk 1.40. UITGAVE: WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN. Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO. Advertentiën moeten Woensdag el Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur in ons bezit zijn. Prijs der Advertentiën: 20 cent per regel; minimum 1.50. Reclames 40 cent per regel. Bij contract flink rabat. de Het is te verwachten dat Kaatsheuvel, Dongen, Oisterwijk e. a. blijvende gevolgen zullen ondervinden en deze op andere wijze zullen moeten opvangen. De positie verstevigd. Men schrijft aan hel Dagblad van Noordbrabant en Zeeland te Breda ,,De achteruitgang is vooruitgegeaan in versneld tempo en onze eertijds zoo bloeiende leerindustrie en handel is gebracht geworden aan den rand van algeheelen ondergang. Het eene bedrijf na het andere is stilgelegd of nagenoeg stilgelegd of heeft opgehouden te be staan. Met deze woorden kenschetste de burgemeester van Loon op Zand, de heer J. A. Frans Mallens, in een terug blik cp het afgeloopen jaar den toe stand der Kaatsheuvelsche industrie. Er is inderdaad reden voor een som beren blik op de zaken, want Kaats heuvel is ongetwijfeld de zwaarst ge troffen plaats van het Langstraatsche schoenenland. Het geniet de bedenke lijke eer de meeste werklooze schoen fabrieksarbeiders te hebben, begin De cember waren het er ver over de 300, als we alleen de geheel werkloozen maar rekenen. Dat is meer dan in Waalwijk, in Tilburg, in Oisterwijk en in Dongen. Dit schept voor Kaatsheuvel zware zorgen, maar die zorgen zijn er per slot van rekening om te worden over wonnen. En als het daarbij bleef, dan zou er geen reden zijn om voor de toe komst van Kaatsheuvel extra bezorgd te zijn. Maar er zijn andere omstandig heden, die ons de zaken van deze en andere plaatsen donker doen inzien. We hebben er de statistieken nog eens op nagepluisd en de cijfers, die we erin vonden geven te denken. Men kan er moeilijk iets anders uit lezen dan dal Kaatsheuvel in den ontwikke lingsgang, die de industrie in de laat ste jaren heeft doorgemaakt, is achter- op geraakt. Trouwens met Dongen en Oisterwijk is hetzelfde het geval, hoe wel in iets mindere mate. Deze centra zijn hoegenaamd niet bij machte ge weest om hun deel te verwerven in den vooruitgang der productie in de laatste jaren. Kaatsheuvel en Tilburg hebben in deze jaren zelfs terrein verspeeld Tilburg produceert nog slechts de helft van 3 jaren geleden. Kaatsheuvel heeft vroeger altijd het monopolie van de grootste productie gehad. Eerst in 1933 kon Waalwijk het met heel ge ring verschil overvleugelen. En sinds dien kende Kaatsheuvel slechts terug gang, Dongen en Oisterwijk bleven vrijwel stabiel, wat echter in de heer- schende omstandigheden een relatie ven achteruitgang heteekende, en Waalwijk ging met sprongen vooruit, zoodat iiet drie jaren later reeds bijna twee maal zooveel produceerde als Kaatsheuvel en Dongen een flink stuk overvleugelde. Aan de hand van de cijfers der sta tistiek geeft het blad een aanschouwe lijke voorstelling van de verdeeling van den schoenenkoek in 1936 en in 1932. Men kan er opmerkelijke ver schuivingen uit lezen en het voor naamste is wel, dat de toename der productie uitsluitend is opgeslokt door Waalwijk, Best (Bat'a) en door de groep overig Nederland, dat is dan Ne derland zonder Brabant en zonder Nij megen en omgeving. Trouwens ook de cijfers betreffen de de personeelssterkte der fabrieken wijzen hetzelfde uit. In Waalwijk steeg het aantal „schoenmakers" in deze vier jaren van 1502 tot 2165, in „Overige N.-Brabant", waaronder Best ressorteert, van 2718 tot 3712 en in „Overig Nederland" van 1548 tot 2512. Het aantal arbeiders bleef ongeveer stabiel in Dongen, Oisterwijk, Nijme gen en in de kleinere Langstraatsche centra, het ging achteruit in Kaats heuvel en in Tilburg. In deze laatste stad zelfs van 1080 tof 630! Het is onmiskenbaar, dat dit geen verschijnselen van tijdelijken aard zijn, doch dat dit wijst op een perma nente verschuiving van de industrie. Het is niet te verwachten, dat Kaats heuvel, Dongen Tilburg, Oisterwijk, Drunen e.a. plaatsen den relatieven achterstand, dien zij hebben gekre gen zullen ophalen. Men kan redetwisten over de oor zaken van het verschijnsel en men kan er nog weer eens het traditioneele ver wijt aan de Kaatsheuvelsche industrie bijslepen, dat zij zich steeds te weinig heeft bekommerd over de kwaliteit van haar product, dit alles heeft wei nig nut. Het is <lui;,=»üjk, dat de kleine ££N POLIS LEVENSVERZEKERING en zwakke fabrikantjes geleidelijk aan het loodje hebben moeten leggen tegen de grootbedrijven, waarvan er enkele in Waalwijk neergestreken zijn. Het is evenzeer duidelijk, dat het terrein, dat de grootindustrie zich veroverd heeft, niet gemakkelijk meer verloren zal gaan. Daarom valt het, nu er meer hoop volle vooruitzichten zijn voor de schoenindustrie, zeer te betwijfelen of plaatsen als Kaatsheuvel en Don gen daarv.an wel in die mate zullen profiteeren, dat gesproken kan wor den van een herstel hunner vroegere positie. Dit is nauwelijks te vew'ach- ten en daarom zal het voor deze ge meenten zaak zijn om te trachten het verloren terrein op een andere wijze te herwinnen. We denken hierbij dan vooral aan het aantrekken van nieu we industrieën, liefst zelfs van zulke bedrijven, die geenerlei verband hou den met de schoenindustrie. De een zijdigheid der nijverheid is immers voor deze streek altijd een groot na deel geweest. De taak waarvoor de gemeentebe sturen zich in dë omstandigheden van het oogenblik gesteld zien, is al lesbehalve gemakkelijk, maar het is noodig dat er aandacht aan geschon ken wordt. Er zal blijvend èmplool gevonden moeten worden voor een breede groep van arbeiders, die ver moedelijk in de plaatselijke schoen industrie niet meer „onder dak" zul len kunnen komen. Gelukt het niet dit èmplooi te vinden, dan is te ver wachten, dat de uittocht van de ar beidende bevolking uit deze gemeen ten vormen zal gaan aannemen, die ernstig te denken geven. In de gemeen te Loon op Zand (Kaatsheuvel) heeft deze uittocht er reeds toe geleid, dal het jaar 1937 voor het eerst achter uitgang der bevolking bracht. Het aantal vertrokken personen overtrol dat der gevestigden met niet minder dan 222; op een bevolking van 11.000 zielen is dat een verontrustend cijfer. Nog ernstiger is dat verschijnsel in de kleinere gemeente Drunen, waar aan de plaatselijke industrie ook on herstelbare slagen zijn toegebracht. Op een totaal van 4600 inwoners over trof daar het vertrek de vestiging met A van „De Echo van het Zuiden". Naar het Amerikaansch van TEMPLE BAILEY. (Nadruk verboden). 16) U moest zoo laat niet alleen op pad zijn. Zij aarzelde. Ik ben op zoek naar Rickey. Hij is van middag uitgegaan en nog niet thuisgekomen. Hij heeft een massa geld bij zich al dë contanten die Grogan hem in handen heeft gegeven. Ik vrees dat hijdat hij in gezel schap .van Lute Carney is. Den man van gisteren? Ja, Rickey had mij beloofd op tijd te zijn voor het souper. Wij had den gasten. Gasten! Anthony Bleecker. Woede laaide op in Michael's hart. Maar Vir ginia was zóó kinderlijk, zóó hulpe loos in haar angst dat hij zich schaam de over zijn gedachten en besloot haar te helpen. U wilt toch niet zeggen, dat u van plan was er alleen naar toe te gaan? Waar is die Lute Carney? Er is een hut in de bosschen bij de rivier, waar de mannen elkaar ge woonlijk ontmoeten. Rickey heeft t mij nooit verteld, maar ik ben er eens geweest. Moeder was toen bij mij, wij keken door het raam en zijn toen weer weggegaan. Maar ik weet hem wel te vinden als ik het pad volg Zijn stem klonk scherp. Wat kan"ik anders doen? Lute en de anderen zullen hem aan het spe len brengen en hem natuurlijk laten verliezen. En daarna zal hij zichzelf verafschuwen enenwie weet wat er dan gebeurt. Wat zou er kunnen gebeuren O, ik heb hem al meer in zoo'n toestand meegemaakt, mr. Mc.Millan. Hij was wanhopig. Hij voelde woede tegen den jongen, maar uitte die niet. Laat mij voor u gaan. Dat is geen plaats voor u Rickey zou woedend zijn, als hij wist dat ik u gestuurd had. Dat hoeft hij niet te welen Ieder een kan daar toch bij toeval langs ko men. Zij aarzelde nog. Ik zou met u mee kunnen gaan. Laat het maar liever heelemaal aan mij over, zei hij met beslistheid. Zij gaf toe, maar zei hem, dat er geen tijd te verliezen was. Het was al zoo laat, er kon van alles gebeurd zijn. Ik stel mij de dingen misschien te erg voor, maar ik kan het niet hel pen. Ik ken Rickey. Hij bood aan haar naar huis te bren. gen, maar dat wilde zij niet hebben. Ik kan heusch wel alleen terug, gaan. Weest u nu niet meer bezorgd, ik zal uw broer mee terug brengen. Zij legde haar hand licht op de mouw van zijn overjas. Weet u wel dat u voor mij een redder in den nood bent? zei ze ont roerend. Toch wendde ze zich snel af en ver liet hem. Hij keek haar na, totdat haar gestalte in de duisternis teloor ging. Zijn hart bonsde. Deze ontmoeting had een groote beteekenis voor hem, want het zou hem de kans geven haar van dienst te zijn. En hij zou haar straks nog terugzien. Hij verliet de brug en volgde een pad door het dennenbosch. De boomen wierpen zwarte schaduwen over het door de maan verlichte weggetje. Er was bijna geen ander geluid dan het zachte kabbelen van het water en het ritselen van de dorre bladeren on der zijn voeten. Hij liep snel, niettegen staande zijn onrust toch bew.ust van de schoonheid van den nacht. Plotseling werd de stilte door stem men verbroken. Hij hoorde Rickey s stem, schril en met een wanhopigen klank. Je hebt me heelemaal leeggeplun- der, Lute en dat is hel eind van het lied. Het eind, waarom? Als Grogan je de chèques heeft uitbetaald, heb je immers weer centen genoeg? ELK JAAR OPNIEUW HAD ZIJ Dank zij den KLOOSTERBALSEM heeft zij die nu nooit meerl B'tWas een gruwelijhe last en het deed geweldig zeer. het bloed stond er al tijd voor. Allerlei huismiddeltjes deed ik er op, het beet geweldig, maar tel kens kwamen de kloven terug. Oewone huid-crèmes hielpen mij evenmin. Maar nu heb ik geen last meer ervan. Nu wrijf ik eiken ochtend en avond Klooster- balsem er op. Dat doet géén zeer en de huid is en blijft prachtig glad èn gezond, ook al kom ik met mijn han den vaak in het water. Het was een uitkomst." B de j le ,S_H „Geen goud zoo goed" Onovertroffen bij brand-en sn^wonden Ook ongeëvenaard als wrijfmiddel bij Rheiimatiek, spit en pijnlijke spieren Schroefdoos 35 ct. Potten: 62'/2 ct. en 1.04 139 en daar zeer vele arbeiders uit deze plaats in Waalwijk werkzaam zijn, lijkt de verwachting gerechtvaar digd, dat Drunen zich ook in de ko mende jaren niet in bevolking zal uit breiden. Dongen maakt in deze nog een veel beter figuur, hoewel het ook sleichts een gering bevolkingsaccres had; het nadeelige verschil tusscheu vertrek en vestiging beliep hier slechts 65. In verhouding tot al deze gemeen ten is het weer Waalwijk, dat een gun stige uitzondering maakt, het kon ook in bevolking een normaal accres no- teeren, dat zelfs iets hooger is dan in de voorafgaande jaren. De nuchtere cijfers, of we ze peuren uit dorre statistieken of uit ambtelij ke registers, wijzen alle in 'n richting, die voor de gemeentebesturen der be trokken plaatsen te denken geeft. Ook ondanks het feit, dat de schoenindu strie op gezondere basis gesteld gaat worden. Ik denk er niet over. Hoe kan ik m'n zuster zóó onder de oogen komen? Je zit toch niet aan je zusters schorteband vast, Farquhar? Ik zit nergens aan vast, behalve aan mijn eigen stommiteit. Het is uit tusschen jou en mij Lute en als er iets gebeurt, kun je jezelf de schuld ervan geven. Michael hield zich schuil achter de struiken. Lute was weer dronken, dat kon hij aan zijn stem liooren. Hij be sloot zich er niet in te mengen, zoo lang het niet hoog noodig was. Er klonk een ruwe lach, die echter over ging in een vloek, toen Rickey Lute een slag toediende. Carney rolde op den grond. Ga terug naar je hut en leer eerst hoe je tegen een gentleman moet spre ken, riep de jonge Farquhar woedend. Carney krabbelde overeind en liep mompelend weg. De kerel was heel wat forscner dan Rickey, maar als Farquhar dien toon aansloeg, erkende hij zijn meerdere in hem en gehoor zaamde, zooals al zijn voorvaders aan Rickey's voorvaders gehoorzaamd hadden. Rickey bleef staan tot Carney in de hut verdwenen was, toen rende hij weg. Michael volgde hem en zoo kra men zij bij een steenen pier die door liep tot waar het diepere water begon. Rickey liep tot aan het uiterste ein de van deze pier, daar stond hij stil en keek omlaag in het water. Michael zag hoe wit en verwrongen zijn gezicht was en haastte zich naar hem toe. Bij het geluid van zijn stappen hief Ri chard 't hoofd op en vroeg verschrikt; Wie is daar? Michael McMillan. McMillan? Ja, het is een prachtige nacht, vind je niet? Hoe komt ,u hier? barstte Rickey uit. Ik kon het niet uithouden in het hotel en ging een wandeling maken langs de rivier. Hij zweeg een oogenblik en legde toen zijn hand op den schouder van den jongen en zei ernstig: Farquhar, ik hoorde je met Lute Carney spreken. Ik geloof dat je aar dig in den put zit; kan ik je helpen? Rickey schudde zijn hand van zich af. Waarom zoudt u mij helpen Waarom zou ik niet? Je zuster en jij zijn net twee verdwaalde scha pen. Ik 'hoorde je zeggen, dat je haar niet onder de oogen durfde komen. Ik ben niet van plan haar onder de oogen te komen. Wat wil je dan doen? Wegloopen. Nonsens, zei Michael streng. Rickey kookte. Wat gaat het u aan wat ik wil doen? Meer dan je vermoedt misschien. «c Waalfpscbe en Langstraatsehe Courant* ff GESLOTEN BIJ DE GEEFT ZEKERHEID VOOR DE TOE KOMST VAN U EN DE UWEN. P» A K K E ORIGINEEL TIN INZAG! (Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1938 | | pagina 1