Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
De toestand in Europa blijft vol spanning
Hitier houdt een heftige en
dreigende rede.
95
„NOORD BRA8AND"
Buitenlandsch Nieuws.
FEUILLETON
Dit nummer bestaat uit Twee Bladen.
EERSTE BLAD
JAAR
HET DIAMANTEN MEDAILLON.
NUMMER 73.
WOENSDAG 14 SEPTEMBER 1938.
61e JAARGANG.
J
Dit blad verschijnt
WOENSDAG en ZATERDAG.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden,
enz. franco te zenden aan den Uitgever.
Abonnementsprijs per 3 maanden
1.25. Franco per post door 't geheele
rijk 1.40.
UITGAVE
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38.
Telegr.-adres: ECHO.
Advertentiën moeten Woensdag en
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons bezit zijn.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel; minimum 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
Bij contract flink rabat.
■■■Kil—m» ii'iiih i' i i limpipii"w>wi"nriim»T 'c;
Het heeft voor onze lezers weinig
doel om een beschouwing te houden
over t geen sedert ons laatste nummer
op politiek gebied in de wereld is ge
schied, of we schrijven over de brute
rede van Goering, of over de kalmee-
rende rede van president Benesj, 't
groote feit is de slotrede die Maandag
avond in Neurenberg door Hitler is
uitgesproken.
Zelden zal men zich met meer span
ning aan het radio-toestel gezet heb
ben dan toen om te luisteren naar
deze rede van Hitier. Al was die span
ning gedurende de laatste 24 uur iets
verminderd door het opkomende ver
moeden, dat de Führer misschien wel
weinig meer zou laten hooren dan een
dreigenden toon, toch is de onzeker
heid tot het laatste oogenblik blijven
bestaan, ook doordat in Neurenberg
de pers en vele officieele personen
niets te weten konden komen in wel
ken zin beslist zou zijn. Zooals men
gedurende het afgeloopen weekeinde
dan vermoed had, is het inderdaad ge
gaan, want Hitier heeft wel een rede
gehouden, die een buitengewoon drei
gend karakter droeg, maar met posi
tieve voornemens, voorstellen of plan
nen is hij niet gekomen.
De oratie begon met een lange in
leiding over de opkomst en de betee-
kenis van het nationaal-socialisme,
welke voor den buitenlandschen toe
hoorder en in het bijzonder voor hem,
die niet voor het eerst van een natio-
naal-socialistische redevoering kennis
nam niet zooveel belangwekkends
bood. Toen de Führer echter op het
punt kwam, waar hij een vergelijking
maakte tusschen het vijandige front,
die de partij vroeger in het binnenland
omringde en het front der democra-
tiën, die zich thans in de wereldpoli
tiek tegen Duitschland keerden, voelde
men, dat het zwaartepunt der rede na
derde.
Na een feilen aanval op de demo-
cratiën, in thema, zij het ook niet in
variatie, uit het verleden wel bekend,
voerde Hitier Tsjecho-Slowakije als
zulk een democratie aan. Aan zijn de
mocratische organisatie ontleende het
het recht een staatsinrichting te maken,
die geen rekening hield met de volks
rechten en deze te onderdrukken. Dit
was echter niet alleen een willekeurig
duidelijk voorbeeld van de handelwijze
der democratieën, maar dit ging
Duitschland in hoogste mate aan. De
verdrukking van 3^ millioen Duit-
schers in dat land was een onverdra-
gelijke toestand. Op deze en de meeste
volgende passages volgde bijna voort
durend een langdurig gejuich, dikwijls
verlengd tot een soms eindeloos Sieg
Heil-geroep.
Dat men in Sudeten-Duitschland,
zoo ging de Leider voort, niet het lied
mocht zingen, dat men wilde, dat men
niet mocht groeten en niet gekleed
mocht gaan op de wijze die men ver
koos, alleen omdat zulks den Tsjechen
niet beliefde, dat alles kon Duitsch
land niet onverschillig blijven. Wan
neer de arme verdrukte Sudeten-Duit-
schers zelf geen recht en hulp konden
vinden, dan zullen zij beiden van ons
krijgen (langdurig gejuich).
Reeds den 22sten Februari had Hit-
Ier in zijn toenmalige rijksdagrede ver
klaard, dat deze toestand niet kon
voortduren. Met nadruk verklaarde
hij, dat er hier geen sprake was van
phrasen.
Duitschland had zich in het verle
den bereid getoond om zich opofferin
gen te getroosten voor den Europee-
schen vrede. Het duidelijkste voor
beeld daarvan was wel de wijze waar
op Duitschland, om een eind te maken
aan een eeuwigen strijd met Frankrijk,
een streep gehaald had door de kwes
tie van Elzas-Lotharingen. Hetzelfde
gold voor de overeenkomst met Polen.
De situatie in Tsjecho-Slowakije ech
ter is een Duitsch belang, dat Duitsch
land onder alle omstandigheden zal
verdedigen. De regeering te Praag had
gemeend op den uitslag der gemeente
raadsverkiezingen invloed uit te oefe
nen door methodes van vreesaanja-
ging. In de beschuldiging, dat Duitsch
land troepen aan de Tsjechische grens
verzameld had om aanstonds Tsjecho-
Levensverzekering
1843
1938
GEEFT ZEKERHEID.
DOOR ERVARING STERK.
Slowakije binnen te rukken, had zij een
deel van de reserve gemobiliseerd met
geen ander doel, dan om de verkiezing
te influenceeren. Tot tweemaal toe had
de Duitsche regeering categorisch ver
klaard, dat van deze Duitsche troepen
concentraties geen woord waar was en
ook deze gelegenheid wilde Hitier te
baat nemen om hetzelfde nogmaals te
verklaren. Dergelijke leugens waren
overigens niet nieuw. Zoo was ook ge
zegd, dat Duitschland voor de Tsjechi
sche kloekheid en de Engelsche vast
beradenheid teruggeweken zou zijn.
Dit zou men geen tweede maal van een
groote mogendheid kunnen zeggen.
(Eindeloos gejjuich). Als nationaal-so-
cialist zou Hitier terugslaan als hij aan
gevallen werd.
Tengevolge van deze gebeurtenissen
had de Duitsche regeering de noodige
maatregelen genomen tot versterking
van de weermacht,uitbreiding van de
vestingwerken en een nieuwe opdracht
gegeven voor den wegenbouw. Alles
zou voor den winter klaar zijn, maar
reeds thans mocht het Duitsche volk
zich beschermd voelen als in een vest-
ting van staal en beton. Duitschland
kon niet in eindelooze rust toezien bij
wat zich in Tsjechoslowakije afspeelde.
Met de tactiek van Benesj kon het
niet blijven voortgaan, niet om mooie
woorden ging het thans, maar om recht
en wel om geschonden recht. Van de
Tsjechen werden geen geschenken,
maar recht gevraagd. Hitier wilde niet
dat in Europa een tweede Palestina
ontstond. De Arabieren zijn misschien
weerloos en verlaten, aldus Hitier,
maar dat zijn de Sudeten-Duitschers
niet.
Engeland zou goed doen zelf te zien
naar Palestina, waar het geen vrede
kan bewaren, maar de bewoners laten
terroriseeren door de Joden.
De Führer ging daarna over tot een
bespreking van de innige en onver
breekbare betrekkingen met Italië. De
rede duurde ongeveer anderhalf uur.
„Resumeerende mogen we uit deze
rede de conclusie trekken; dat Hitier
zeide dat de toestand in Tsjecho-Slo
wakije onhoudbaar werd, den Sude
ten-Duitschers alle hulp toezegde,
maar nog steeds onder een voorbe
houd: indien zij niet spoedig afdoende
geholpen worden."
Vooral vroeg hij zelfbeschikkings
recht voor de Sudeten, een recht waar
mee de overwinnende mogendheden na
den oorlog zelf geschermd hebben en
dat zij op verschillende plaatsen fali-
kant hebben toegepast!
Al heeft de Führer vooral van zelf
beschikkingsrecht in het algemeen ge
sproken en de eischen van dit oogen
blik niet gepreciseerd, toch schijnt het
nog mogelijk om door onmiddellijke
aanvaarding van het Karlsbader pro
gramma de situatie, althans voor het
oogenblik, te redden, aldus de Ber-
lijnsche correspondent van de N\ Rott.
Crt.
Een tweede oogmerk was ongetwij
feld om Engeland en ook Frankrijk te
brengen tot het inzicht in de voor
Europa en de menschheid catastrofale
gevolgen van een ingrijpen hunner
zijds, gevolgen, die in geen verhouding
zouden staan, nog niet eens zoozeer
tot het beoogde doel als wel vooral
tot de geringe kans om het daarmee
beoogde doel te bereiken, in.a.w. om
vooral Engeland, gelijk het al eens
meer heeft gedaan, op het laatste
oogenblik voor de gevolgen van een
voortzetting eener krachtige hou
ding'' te doen terugdeinzen.
Hoe dreigend de toestand ook is, de
vrede in Europa kan nog behouden
blijven, zij het ook niet meer bij gelijk
tijdig voortbestaan van Tsjecho-Slo
wakije in zijn tegenwoordige structuur
en nog minder in zijn functie van bar
rière tusschen Duitschland en het
Zuidoosten. Moeten de eischen van de
minderheden worden ingewilligd, dan
verwisselt het land daardoor automa
tisch deze functie voor die van een
drempel voor Duitschland naar ♦het
Zuidoosten.
Maar ook de wetenschap dat het
vrijwel zeker is dat Frankrijk, Enge
land en Rusland uiteindelijk de partij
van de Tsjechen zullen kiezen, kan
mogelijk als 't er op aan gaat komen de
aspiraties van den Führer eenigszins
matigen en een factor beteekenen voor
den vrede in Europa, die ontegenzeg
gelijk ernstig bedreigd wordt.
van „De Echo van het Zuiden".
Naar het Engelsch
van
CHARLOTTE M. BRAME.
Nadruk verboden.
19)
Papa, zei ze, ik wou dat ik mijn
moeder kon herinneren, ik zou haar
zoo graag gekend hebben.
Als altijd, wanneer ze over haar
moeder sprak, kwam er een schaduw
op zijn gezicht.
Waarom hebt u geen enkel por
tret van haar, papa? U hebt een heele
collectie van lady Stairs aan de wan
den, maar van moeder heeft u niet
één photo.
Ik weet het niet. We hadden
nooit gedacht dat ze zoo jong zou
sterven. Ze was nog geen negentien.
Nog geen negentien, herhaalde
het jonge meisje, en ze was zoo mooi
Zelfs tante Phamer zegt het. Ik wou
dat ik me haar kon voorstellen. Hield
ze veel van mij?
Ontzaglijk, Ethel. „Zonnestraal
tje" noemde ze je altijd.
Het moet heerlijk zijn, een echte,
levende moeder te hebben, zei Ethel
ernstig. Ik zou van niemand méér
kunnen houden dan van u, maar het
zou zoo anders zijn. Ik benijd alle
meisjes die een moeder hebben.
Ik heb mijn best gedaan je het
verlies zooveel mogelijk te vergoeden,
zei hij zacht en Ethel, die vreesde hem
pijn gedaan te hebben, kuste zijn don
ker gezicht.
U is voor mij vader, moeder en
vriend, alles tegelijk geweest. En toch,
ging ze voort, ofschoon ik me haar
niet herinner, toch is moeder een deel
van mijn leven. Ik denk bijna altijd
aan haar en tracht me voor te stellen
hoe mijn leven zou geweest zijn als ze
bij ons was.
Papa, ging Ethel bijna angstig
voort na een paar minuten zwijgen, ik
moet het u vragen, ofschoon tante
Phamer het me streng verboden heeft.
Waarom ging moeder dien middag
van het ongeluk toch alleen naar Lon
den?
Het was de vraag die ook hem geen
rust liet na al die jaren. Waarom was
ze gegaan? Hij geloofde in haar on-
schuld, zelfs tegen haar eigen woorden
in. Ethel's donkere oogen keken hem
onderzoekend aan en hij wist niet wat
hij moest antwoorden.
Ik weet het niet. Ik was niet
thuis dien middag en ze stond niet op
zeer vertrouwelijke voet met je tante.
Arm moedertje, zuchtte 't meis
je. Tante heeft me eens verteld dat
moeder zooveel hield van de Reigers
Plas en nu vind ik het ook heerlijk
om daarheen te gaan. Dan heb ik
soms zoo'n vreemd gevoel, alsoi ik
dóar dichter bij haar ben dan ergens
anders.
Lord Stair stond op. De geheele tra
gedie rees weer voor hem op en om
zijn ontroering te verbergen hoog hij
zich over de ballustrade. Ethel merk
te het niet, haar levendige gedachten
waren afgedwaald naar haar groot
vader.
Heb ik u verteld, papa, dat ik
een brief heb gehad uit Inisfail en dat
het nieuwe oratorium de volgende
maand wordt uitgegeven? Is het niet
grappig papa, ging ze lachend voort,
dat hij zich maar nooit schijnt te kun
nen herinneren hoe ik heet? Hij noemt
me altijd zijn derde Daisy.
En vroolijk liep ze weg van het ter
ras om de witte duiven te voeren, ter
wijl haar vader, een trek van pijn om
zijn mond, zachtjes den naam Mar
guerite fluisterde.
HOOFDSTUK XXVI.
Ik zie niet in, zei de hertog van
Neath, dal onze leeftijd er mee te ma
ken heeft! Wij houden van elkaar.
Waarom zouden we de beste jaren
van ons leven doorbrengen met op el
kaar te wachten? U zegt dat u be
zwaar hebt, omdat Ethel pas achttien
is. Wees redelijk, lord Stair. Waarom
zouden we wachten?
Jullie bent beiden nog zoo jong,
was het antwoord. Je kunt beiden nog
zoo veranderen.
Nooit, riep de jonge hertog.
Denk u dat er voor mij ooit iemand
anders zal bestaan dan Ethel?
Wees voorzichtigeen ongeluk
kig huwelijk kan een heel leven be
derven, zelfs al zijn er de schitterend
ste vooruitzichten. En bovendien, jul
lie kennen elkaar pas zoo kort.
Liefde op het eerste gezicht duurt
het langst. Alle ware liefde komt als
een electrische schok. Ik zal nooit ie
mand anders liefhebben. Gun ons ons
geluk nu we nog jong zijn.
Wat zegt Ethel?
Ethel denkt er precies over als
ik! U kunt u zelf veel verdriet bespa
ren door nu uw toestemming te geven.
Hel is toch nutteloos te trachten ons te
scheiden. Ik zou door hel vuur gaan
voor Ethel. Waarom wilt u ons nog
een jaar lang gescheiden houden?
Je bent de onstuimigste jonge
man dien ik ooit ontmoet hel), was lord
Stair's antwoord. Maar ik moet eerst
met Ethel spreken.
Hertog Fulke van Neath was de hes-
te partij in heel Engeland jong,
knap en enorm rijk; hij was eigenaar
van Neath Castle, een van de mooiste
landgoederen van Engeland, aan de
witte kust van Kent. Verder bezat hij
Blackwood Hall in Cumberland; een
mooie moderne villa op het eiland
Wight en een kasteel in het Zuiden
van Frankrijk.
Hij had een fijn gezicht, met helde
re, diep-blauwe oogen, donkerbruin
haar, een gezonde kleur en hij was
krachtig gebouwd. Hij bezat een goed
verstand en een warm hart.
Maar hij was ook trotsch; trotsch
op zijn afkomst en den vlekkeloozen
naam van zijn geslacht.
De markiezin van Holt had getracht
hem te winnen voor haar jongste
stiefdochter, maar zonder succes.
De jonge hertog was doordrongen
van zijn verantwoordelijkheid en zijn
plichten tegenover zijn pachters en
zijn onderhoorigen en het was altijd
zijn ideaal een vrouw te krijgen, die
hem bij de vervulling van die plich.
ten zou kunnen helpen.
Maar toen hij Et hel had gezien, ver
gal hij alle andere overwegingen. Hij
wilde haar winnen, omdat hij haar
lief had; niet om steun te hebben in
zijn werk.
In het begin had Ethel hem slechts
weinig aangemoedigd; ze wilde vrij
zijn en van het leven genieten, zei ze,
ofschoon zij den jongen edelman wel
heel sympathiek vond.
In Juni was hij op Oakcliff geko
men.
Ik moest komen, zei hij, den
avond voor zijn aankomst. Je weet
niet wat het is, zóó naar iemand te
verlangen, dat zonder haar het leven
leeg is en de dagen wel jaren schijnen,
zei hij.
Neen, zei ze glimlachend, dat ge
voel ken ik niet.
Dus heb je nooit echt van ie
mand gehouden.... dus je liebt me
nooit gemist?
Dat heb ik niet gezegd. Het is
waar dat ik nooit iemand heb liefge
had, maar ik heb je toch wel een
beetje gemist!
Waarom „een beetje"? Als je me
gemist hebt, Ethel, zeg dan dat je me
heel erg gemist hebt. Miste je me wer
kelijk? O, als het niet waar is, dan is
het wreed om het te zeggen. Je moet
nooit met me spelen, dat zou ik niet
kunnen dragen, daarvoor houd ik veel
te veel van je, Ethel, herhaalde hij.
(Wordt vervolgd).
De Echo van het Zuiden,
Waalwijksilic en Laiigstraatscbe Courant*