IVOROL
r
Binnenlandsch Nieuws.
INGEZONDEN STUKKEN
Soetó met u)cüt gofidö
regeering lichtvaardig den strijd zal
ontketenen over te gaan. Bovendien
blijf ik er van overtuigd, dat er geen
verschillen, hoe ernstig ook, zijn, die
niet zonder oorlog kunnen worden ge
regeld door overleg.
HITLERS GROOTE REDE."
HITLER GELOOFT IN EEN
LANGDURIGE VREDE.
Aan Italië's zijde als dit belaagd wordt.
Rijkskanselier Hitier heeft Maandag
avond in het gebouw der Kroll-opera
te Berlijn zijn door de geheele wereld
met zooveel spanning verbreide rijks
dagrede gehouden, een rede, welke cul
mineerde in de verklaring, dat de Füh-
rer aan een langdurigen vrede gelooft.
Ook de beide malen, dat ons land in de
rede genoemd werd, geschiedde dit in
den meest vredelievenden zin.
De rede ving aan met e\»n uiteenzet
ting van de resultaten van zes jaar na-
tionaal-socialistisch bewind in Duitsch-
land. Na den Anschluss met Oostenrijk
en de vereeniging van het Sudetenge-
bied met Duitschland gememoreerd te
hebben, constateerde Hitler met nadruk,
dat geen enkel ander volk door Duitsch
land bedreigd wordt.
Uitvoerig besprak de Führer de ko
loniale kwestie, waarbij hij verklaarde,
dat er twee methoden zijn om die kwes
tie op te lossen: een verdeeling door
middel van geweld, die dan van tijd
tot tijd eveneens op geweldadige wijze
gecorrigeerd wordt, of een verdeeling
naar billijkheid en verstand.
Ook elders in de rede poneerde Hitier
met kracht Duitschlands eisch tot terug
gave van. zijn vroeger koloniaal bezit.
De economische politiek van het Rijk
formuleerde Hitier als volgt: arbeids
kracht is van grooter waarde dan goud.
Ten einde echter de noodige voedings
middelen te verkrijgen moet Duitsch
land kunnen exporteeren.
Na zich scherp verweerd te hebben
tegen de internationale anti-Duitsche
propaganda besprak de rijkskanselier
het Joodsche vraagstuk. Hij noemde het
een schande, dat landen, die zich uit
putten in demonstraties van medelijden,
weigeren de Joden te huisvesten, hoe
schaars bevolkt zij ook zijn. In dit ver
band voorspelde Hitier, dat een nieu
we oorlog niet zou leiden tot de bolsje-
wiseering der wereld, maar tot vernie
tiging van het Joodsche ras in Europa.
De Führer verzette zich tegen de be
schuldiging, dat Duitschland een anti
kerkelijke politiek zou voeren; nie
mand, zoo zeide hij, is door ons om zijn
godsdienst vervolgd en dit zal ook niet
geschieden.
Hij somde op, dat sinds 1933 de
staat 10 milliard aan de kerken heeft
bijgedragen. Maar als de kerken den
bestaanden toestand ondragelijk mee-
nen, dan is het Rijk altijd bereid tot een
scheiding van Kerk en Staat over te
gaan, zooals Frankrijk, Amerika enz.
Geen kerken worden gesloten, geen
godsdienstoefening verboden, maar de
priester die den staat beleedigd, moet
begrijpen dat zulks niet geduld wordt.
Wij beschermen de tienduizenden
priesters die nooit met den staat in con
flict komen.
Wanneer nu in het buitenland
met name door zeker democratische
staatslieden voor eenige Duitsche
priesters wordt gepleit, dan kan dat
alleen om politieke redenen gebeuren,
want die lieden zwegen, toen in Rus
land duizenden priesters en later in
Spanje duizenden priesters en nonnen
werden afgeslacht. Zij konden die fei
ten niet tegenspreken, maar zij zwegen
en zwijgen.
Aan het slot van zijn rede behandel
de de rijkskanselier de buitenlandsche
politiek. Hij onderstreepte daarbij de
volkomen solidariteit tusschen Duitsch
land en Italië. Oorlog tegen het huidi
ge Italië, om welk motief ook, zou
Duitschland aan de zijde van zijn
vriend vinden.
Duitschland wil geen oorlog en het
begrijpt, dat ook andere volken hun
aandeel in de goederen der wereld wil
len verkrijgen, dat hun krachtens het
getal en hun moed toekomt.
Onder de landen, waarmede Duitsch
land vriendschappelijke betrekkingen
onderhoudt en waarbij inzonderheid
ook Japan werd genoemd, bevonden
zich ook de volken van West- en
Noord-Europa, met name Nederland,
alsmede de staten in het Zuiden en
Zuidoosten van ons werelddeel.
Wat de Vereenigde Staten betreft,
gewaagde Hitler van ,,de lastercam
pagne, waaronder de Duitsch-Ameri-
kaansche betrekkingen lijden.". Hij
verklaarde, dat het Derde Rijk op anti
fascistische films en radio-uitzendingen
het antwoord niet schuldig zal blijven.
Duitschland wil echter ook met Ame
rika in vrede leven, maar duldt ook
van die zijde geen inmenging.
DR. BENES NAAR AMERIKA.
De „Daily Telegraph" meldt uit Chi
cago, dat dr. Benes, de vroegere presi
dent van Tsjecho-Slowakije, van wien
men reeds lang niets meer heeft ver
nomen. Donderdag te Southampton
scheep zal gaan naar de Vereenigde
Staten. Op 20 Febr. zal hij zijn functie
aanvaarden van hoogleeraar aan de
universiteit van Chicago.
Hij zal tien colleges per week ge
ven en een specialen cursus houden
voor gevorderde studenten.
COMPLOT IN SIAM ONTDEKT.
Tegen jeugdigen koning.
De regeering te Bangkok heeft een
complot ontdekt om de Siameescne re
geering omver te werpen en ex-koning
Frajadhipok, die op het oogenblik te
Londen woont, weer op den troon te
brengen. Twee leiders van het complot
zijn gevangen genomen en terechtge
steld. In het geheele land heerscht thans
rust.
Het leger heeft bekend gemaakt, dat
een aantal officieren ontslagen is zon
der uitkeering ineens of pensioen.
De huidige koning van Siam, Ananda
Mahidol, is 13 jaar oud. Hij volgde 2
Maart 1935 zijn oom, koning Prajadhi-
pok, op, die vrijwillig afstand had ge
daan van den troon.
JODEN NAAR PARAGUAY
EN CANADA?
De bladen berichten dat een groep
bankiers uit de V. S. aan Paraguay een
kolonisatieplan voorgesteld heeft voor
3000 Joden in ruil voor een leening van
3 milliard dollar gedurende 25 jaar.
In Canada zal een kamp voor 3500
vluchtelingen tusschen de 18,en 35 jaar
uit Duitschland en Oostenrijk ingericht
worden. Zij zullen daar onderwijs krij
gen in techniek, landbouw en verschil
lende ambachten, benevens in Engelsch
en Spaanscft.
VIJF IEREN GEARRESTEERD
TE LIVERPOOL.
De politie te Londen heeft te Liver
pool vijf Ieren gearresteerd, na in de
Iersche wijk der stad verscheidene do
cumenten in beslag te hebben genomen,
alsmede een flesch zwavelzuur, een vat
petroleum, verscheidene blikken benzi-
dat gedurende de eerste 24 dagen van
Januari in de spaarkassen 1150 millioen
meer is ingelegd dan teruggevraagd.
Wij hebben, aldus Reynaud, het recht
om te zeggen, dat de handteekening
van den Franschen staat in Europa het
meest solide is gebleken.
Wat den economischen toestand be
treft: de directe en indirecte opbreng
sten zijn gestegen. De geheele en ge
deeltelijke werkloosheid is verminderd.
Het indexcijfer voor de productie is in
twee maanden met zes punten gestegen.
De uitvoer van textiel, chemische- en
metaalindustrie stijgt. De koopkracht
van den arbeider is toegenomen. De
kapitalen worden opnieuw in de pro
ductie belegd.
Ik heb het recht van u inspanning en
opoffering te vragen. Dank zij u, is de
positie van Frankrijk in de wereld in
drie maanden veranderd. Gij hebt
Frankrijk sterker gemaakt. Blijft daar
naar streven!
poets dus met
De Nederlandsche tandpasta
DOOS 20CT. TUBE 40 EN 60 CT.
NEDERLAND IN HITLER'S REDE.
Tweemaal heeft Hitler in zijn Rijks
dagrede Nederland genoemd. De eerste
nfaal zeide hij:
„De bewering, dat het nalionaal-
socialistische Duitschland binnenkort
Noord- of Zuid-Amerika, Austalië,
China of zelfs Nederland zou aanval
len of annexeeren, en wel omdat men
daar andere regeeringsstelsels heeft,
zou slechts aangevuld kunnen worden
door de profetie, dat wij vervolgens
het plan zouden hebben, dadelijk tot
bezetting van de volle maan over te
gaan."
De tweede, ons land rakende uitla
ting, was:
„Duitschland verheugt zich er over,
dat ook in het Westen, Zuiden en
Noorden vreedzame staten liggen en
dat het met die landen tot rust geko
men grenzen heeft. Onze betrekkingen
met de staten in het Westen en Noor
den, België, Nederland, Noorwegen,
Zweden, Denemarken en de Oostzee-
DE PERS VAN HET NATIONALE
DAGBLAD.
Naar wij vernemen, zijn de voor
naamste overwegingen van de Haag-
sche rechtbank hij het hevelen van de
opheffing van het beslag op de pers
van het Nationale Dagblad deze ge
weest, dat de pers geen eigendom is
van den verdachte en daarom niet
verbeurd zou kunnen worden ver
klaard, dat voorts het beslag niet
leiden zal tot aan den dag brengen
van de waarheid in de beleedigings-
zaak, en dat ook niet verwacht wordt,
dat de rechter grond zal vinden om
vernietiging of onbruikbaarmaking
van de pers te hevelen. Naar het oor
deel der rechtbank doet geen van de
drie in art. 94 van het wetboek van
strafvordering genoemde gevallen
zich ten opzichte van deze pers voor.
DE UNIFORMEN BIJ ONS LEGER.
De minister van Defensie heeft, naar
het Volk meedeelt, besloten, de nieuw
model uniformen, waarmede sedert
ne, een seintoestel, als in gebruik bij het
leger, een geweer en electrische kabels.
De huiszoekingen waren op aanwijzing
van Scotland Yard verricht, naar aan
leiding van de vele ontploffingen, waar
van men veronderstelde, dat Iersche
extrimisten er de hand in hadden.
BULGARIJE VERLANGT DE
DOBROEDSJA.
Nogmaals: de minderhedenkwestie.
Tijdens de behandeling der begroo
ting het t Bulgaarsche parlement heeft
de minister van buitenlandsche zaken
gewezen op de noodzakelijkheid, dat de
vredesverdragen worden herzien en dat
dit land zijn na den oorlog verloren
grondgebied terugkrijgt. De minister
wees er echter op, dat zulks langs
vreedzamen weg behoort te geschieden
door middel van overeenkomsten met
Bulgarije's nabuurlanden. Indien Roe
menië vriendschappelijke betrekkingen
met Bulgarije wenscht te onderhouden,
aldus de minister, zal het de Dobroeds-
ja moeten teruggeven.
De Bulgaarsche premier, die even
eens het woord voerde, verklaarde, dat
de internationale gebeurtenissen onge
rustheid en vrees hebben doen ont
staan, waardoor de naties en vooral de
kleinere, verplicht zijn, haar bestaande
vriendschapsbanden te versterken en
nieuwe aan te knoopen. Spreker wees
op de verbetering in de betrekkingen
met de nabuurlanden, hetgeen geleid
heeft tot het accoord met SaJoniki.
ENGELANDS VLIEGTUIGPRO-
DUCTIE: 400 PER MAAND.
Wordt het 100 per dag?
In de afgeloopen twaalf maanden is
de Britsche productie van vliegtuigen
bijna verviervoudigd: zij bedraagt thans
meer dan vierhonderd toestellen per
maand, aldus schrijft kapitein L. G. S.
Paine in een artikel, in de „Daily Tele
graph". Dit staat, aldus de schrijver, te
genover een productie door Duitsch
land van tusschen de vijf- en zeshon
derd per maand, doch, zoo constateert
hij, wij- zijn thans niet ver meer verwij
derd van een vliegtuigproductie, die in
aantal gelijk staat met die van Duitsch
land. Voorts zijn er plannen in voor
bereiding om de productie tot 100 per
dag op te voeren.
HET ECONOMISCHE HERSTEL
PLAN VAN FRANKRIJK.
In enkele maanden veel verbeterd.
De Fransche minister van financiën
Raynaud, heeft een radiorede gehou
den, waarin hij o.m. zeide, dat de bank
van Frankrijk op het oogenblik de eeni
ge circulatiebank is, die goud ontvangt.
Nu er tonnen goud in het land zijn
teruggekeerd, vindt Frankrijk de mid
delen om in het buitenland vijfhonderd
vliegtuigen te koopen.
De minister stelde de vraag: Was de
monetaire vrijheid voor ons een element
van kracht of van zwakheid?
In antwoord daarop vermeldde hij,
sinten, zijn verheugend en ook de vol
ken in die staten hebben een afkeer
van den eeuwigen oorlogsdruk en
schijnen zich steeds meer terug te
trekken van de frazen van den Vol
kenbond. Niemand kan hen méér als
vrienden waardeeren dan Duitsch
land."
STAND DER WERKLOOSHEID.
De directeur van den rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeids
bemiddeling deelt mede, dat blijkens
door het centraal bureau voor de sta
tistiek verstrekt^ voorloopige gege
vens in de week van 9 tot en met 14
Januari 1939 bij gesubsidieerde ver-
eenigingen met werkloozenkas waren
aangesloten 570.536 personen (waar
onder 75.147 landarbeiders).
Van de 495.389 verzekerden, buiten
de landarbeiders^ was het werkloos
heidspercentage 29.3 (in de vorige
verslagwcek, 26 tot en met 31 Decem
ber 1938, was dit percentage 32,5). Van
de 570.536 verzekerden, met inbegrip
van de landarbeiders, was het werk
loosheidspercentage 31,7 (vorige ver-
slagwee k 35,8).
In de overeenkomstige verslagweek
van Januari was het werkloosheids
percentage voor alle verzekerden in de
laatste jaren als volgt (tusschen haak
jes zijn vermeld de percentages, in
dien de landarbeiders buiten beschou
wing worden gelaten): 1932 28,2
(26.6); 1933: 35,4 (31,3); 1935: 35,7
(34.7)1936: 38,0 (36,6); 1937: 35,7
(32,9;) 1938: 35,8 (32,5;) 1939: 31,7
(29,3).
Op 14 Januari 1939 waren bij de or
ganen der openbare arbeidsbemidde
ling ingeschreven 437.893 werkzoe
kenden, waarvan er 420.045 werkloos
waren (n.l. 405.036 mannen en 15.009
vrouwen).
FRANKRIJK KOOPT NEDER
LANDSCHE VLIEGTUIGEN.
Frankrijk koopt militaire vliegtui
gen, speciaal jachtvliegtuigen, in het
buitenland. Niet, omdat het zelf niet
in staat is, dergelijke machines te
bouwen, maar omdat verschillende
oorzaken de productiecapaciteit van
zijn vliegtuigenfabrieken momenteel
zoo belemmeren, dat het te lang zou
duren, vóór de eigen industrie zou
kunnen leveren. Nederland en de Ver.
Staten moeten het gat stoppen. Ne
derland met de FK 58 van Koolhoven,
Amerika met de Curtiss P 36 A.
OPBRENGST KINDERPOSTZEGELS
1938—1939.
Volgens de voorloopige opgaven
hebben de weldadigheidspostzegels
„Voor het kind" 19381939 ruim
181.500 boven de frankeerwaarde op
gebracht.
De volgende aantallen dezer zegels
zijn verkocht: 2.176.156 met een fran
keerwaarde van lJ/£ cent; 1.120.299
van 3 cent; 1.085.572 van 4 cent;
2.531.785 van 5 cent; 840.237 van V2]/2
cent.
eenige maanden bij de landmacht een
proef werd genomen, niet in te voeren.
Het geldt hier de uniformen met open
kraag, welke in beperkt aantal bij ver
schillende wapens worden gedragen.
Ken speciaal verzoek van den vlieg-
dienst, het nieuwe model althans voor
dezen dienst in te voeren is in over
weging genomen.
De vliegers grondden hun verzoek op
denadeelen, die bij het uitoefenen van
hun beroep aan den hoogen kraag ver
honden zijn.
Weldra zal een uitgebreide proef
worden genomen met uniformen met
zoogenaamden up- en downkraag, een
kraag, die zoowel naar boven als naar
beneden kan worden 'gedragen. Niet
minder dan 3 of 4000 uniformen zul
len voor deze proef worden vervaar
digd.
Het staat thans ook vast, dat niet
tot invoering van een ander hoofd
deksel zal worden overgegaan, zooals
eerst werd overwogen.
EEN EIGEN VLIEGTUIGMOTOREN-
INDUSTRIE
Naar wij vernemen zullen de moto
ren voor de door de luchtvaartbrigade
te Soesterberg bij Fokker bestelde
twintig S 9 vliegtuigen in Nederland
worden gebouwd, en wel door de N.V.
Kromhout's Motorenfabriek te Am
sterdam. Dit is wellicht het begin van
een nieuwe nationale industrie. Bij de
uitbreiding van onze luchtvloot wor
den de aantallen aan te schaffen mo
toren belangrijker, waardoor de kan
sen voor het vestigen van de nieuwe
industrie gunstiger zijn.
Van de kleine Westersche landen
zijn alleen Nederland en België zonder
een vliegtuigmotorenindustrie. In de
Noorsche landen en in Finland o.a.
bouwt men reeds lang vliegtuigmoto
ren veelal Engelsche in licentie.
Zelfs in Italië en Frankrijk, die toch
fabrieken bezitten waar vliegtuigmo
toren naar eigen ontwerp worden ge
maakt, worden Engelsche motoren in
licentie gefabriceerd.
HET NOODWETJE INZAKE DE
AUTOBUSSEN.
Blijkens hel voorloopig verslag over
het ontwerp van wet tot aanvulling en
wijziging van de afdeelingen 9 en 10
der wet van 29 November 1935 tot ver
laging van de openbare uitgaven heb
ben verscheidene leden uiting gege
ven aan hun teleurstelling over het
beleid der regeering ten opzichte van
vervoerwezen.
Zij achtten het zeer gewenscht, dat
de regeering duidelijk zal omschrij
ven, welke beteekenis aan het oor
spronkelijk ingediende en welke aan
het nadien gewijzigde wetsontwerp
moet worden toegekend.
Verscheidene leden zouden hun de
finitief oordeel over dit wetsontwerp
laten afhangen van de beantwoording
der vraag of de thans voorgestelde op
lossing zal brengen ter bestrijding
van de met elke orde spottende wilde-
autobusdiensten. Andere leden spra
ken hun voldoening uit over het wets
ontwerp, zooals het nu luidt.
Eenige leden duchtten, dat de thans
ontworpen regeling nog gelegenheid
te over zou bieden om haar te ontdui
ken.
Eenige leden maakten de opmer
king, dat het aanvankelijk door de re
geering ingediende voorstel wel zeer
ingrijpend is gewijzigd gedurende de
behandeling ervan in de Tweede Ka
mer.
I)E INPOLDERING DER
ZUIDERZEE.
De Minister van Waterstaat heeft
aan de Tweede Kamer overgelegd een
nota betreffende de financiering der
Zuiderzeewerken. Hieruit blijkt, dat
de afsluiting 200 millioen heeft ge
kost, de Wieringermeer komt op 83
millioen, terwijl de Noord-OostpoldeV
op 123,8 millioen geschat wordt.
GRENSARBEIDERS EN
DEVIEZEN.
Maandagavond om half zes zijn de
Nederlandsche arbeiders in de fabriek
van de firma G. van Delden te Grdfcau
op het kantoor der fabriek geroepen,
waar hun werd aangezegd, dat de de-
viezenregeling weer veranderd is.
Tot dusverre konden de Nederland
sche arbeiders altijd hun loon voor
twee derden in Nederlandsche munt
ontvangen. Zooals gemeld, was reeds
me^r dan de helft der Nederlandsche
arbeiders met het oog op de intrek
king dezer regeling ontslagen.
Aan alle arbeiders van deze fabriek
is thans bekend gemaakt, dat zij aan
het werk kunnen blijven, volgens een
nieuwe regeling, krachtens welke den
Nederlandschen arbeiders de helft van
hun loon in Nederlandsch geld mag
worden uitbetaald. Velen van hen, die
reeds hun ontslag hadden, maken nu
gebruik van de gelegenheid om aan
het werk te blijven.
De nieuwe regeling geldt zoowel
voor hen, wien reeds oritslag was" aan
gezegd, als voor hen, die aan het
werk konden blijven.
NIEUWE NEDERLANDSCHE
POSTZEGELS.
In de memorie van antwoord aan de
Fierste Kamer over de Postbegrooting
deelt de minister van binnenlandsche
zaken mede, dat in beginsel is beslo
ten tot de uitgifte van nieuwe Neder
landsche postzegels.
Het huidige z.g. Koninginnetype zal
daarbij worden vervangen door een
zegel met een andere beeltenis van de
Koningin.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
BURGERWACHT.
EN LUCHTBESCHERMING.
Mijnheer de Redacteur,
In Uw blad van Zaterdag las ik een
artikel dat. een waarschuwing inhield
tegen een nieuw uitgekomen gasmasker
van de Veritex-fabrieken te Apeldoorn.
In dit artikelwordt tevens mededeeling
gedaan, dat er eenigen tijd geleden een
syndicaat is opgericht te Amsterdam, dat
een volksgasmasker op de markt brengt
legen een prijs van 5.per stuk. Volks-
gasmasker voor 5.
Ik wil niet in bijzonderheden treden
over de gasmaskers, want daarin ben ik
geen expert, maar allereerst dringt zich
toch de vraag naar voren, of het Veritex-
gasmasker van 3.50 niet net zoo goed
kan zijn dan het gasmasker dat door het
Amstcrdamsche syndicaat tegen den prijs
van 5.op de markt wordt gebracht,
al staat dan ook in een noot onder Uw
artikel vermeld, dat op de prospectus
niet medegedeeld is of het is voorzien
van splintervrije oogglazen, een noot
waar een zekere tendenz van uit gaat.
Hierover wil ik het echter niet hebben.
Het gaat bij mij voornamenlijk over de
groote tegenstrijdigheid tusschen volks
gasmasker en 5.
Ik zie onze werkloozen en onze gedu
peerde middenstanders reeds bestellin
gen opgeven van 10 gasmaskers.
Hoe kan nu een gasmasker van dezen
prijs aanspraak maken op den titel die
er aan wordt gegeven.
Ik ben geen pessimist en aan direct
oorlogsgevaar geloof ik niet, althans niet
op het oogenblik, maar dat wil niet zeg
gen dat ik geen rekening houd met de
mogelijkheid dat het inderdaad eens zoo
ver zou komen. Dus dan zouden wij
volksgasmaskers moeten gaan koopen.
Een gasmasker van 5.is veel te
duur, en ook 3.50 is nog wel veel, dal
begrijpt ieder. Een gezin van een werk-
looze met 6 kinderen, wat toch zeker
geen zeldzaamheid is, zou dan gasmas
kers moeten gaan koopen tegen dien
prijs. Centen om het hoog noodige aan
te schaffen in vredestijd hebben zij niet.
Hoe zou het met dezen moet engaan
in oorlogstijd, wanneer de vijandelijke
vliegtuigen boven ons land zullen cirke
len en hun bommen met verstikkende
gassen zullen uitwerpen? De eene cate
gorie zal dan -beschermd zijn door een
degelijk gasmasker,terwijl de anderen
rustig den dood moeten inademen om de
eenvoudige reden, dat zij geen gasmas
ker bezitten.
Hier toont zich naast een onrechtvaar
digheid een groot gevaar voor paniek,
hetgeen in oorlogstijd immer zoo wordt
gevreesd, en waarvoor de Luchtbescher
ming voornamelijk is ingeschakeld.
Er ligt hier een taak open voor de
Burgerwacht en de Luchtbescherming
om zoodanigen druk uit te oefenen op de
regeering en op andere officieele instan-
MEE doet je
•V
