Plaatselijke Berichten.
Woensdag 24 Mei 1939 No. 41
De Echo van het Zuiden
Tweede Blad
Jaarvergadering
Wit-Gele Kruis.
I)E OUDE BESTUURSLEDEN
HERKOZEN.
Maandagavond hield liet Wit(iele
Kruis zijn jaarvergadering in het
Bondsgebouw.
Het voltallige bestuur, alsmede de
Zeereerw. heer pastoor Heezemans,
geestelijk adviseur, waren aanwezig.
Overigens was de belangstelling van
de zijde der leden miniem.
De voorzitter, dhr. Am. erwiel
opende deze vergadering waarna de
secretaris, dhr. Veltman de notulen
voorlas, die onveranderd werden
goedgekeurd.
Jaarverslag met overzicht der
25 jaren.
Vervolgens las dhr. Veltman een uit
voerig jaarverslag voor, met een over
zicht van de laatste 25 jaren, waarvan
wij het volgende aanstippen:
In October 1913 streefde „Waalwijks
Belang", tot oprichting van een alge
meen Groene Kruis. Dit mislukte en
na een tweetal vergaderingen ging het
voorbereidend comité onverrichter
zake uiteen.
Toch bleef het genomen initiatief
niet zonder resultaat, want van andere
zijden werden de pogingen voorgezet
en nieuwe bijeenkomsten uitgeschre
ven. Zoo werden bijna tegelijkertijd
de beide Kruisvereenigingen in onze
gemeente officieel opgericht en wel:
1. het R.K. Groene Kruis voor
Waalwijk en Besoijen op 28 November
1913 in het vereenigingslokaal van de
St.. Vincentiusvereeniging;
2. het Algemeen Groene Kruis voor
Waalwijk, Baardwijk en Besoijen op
15 December d.a.v. in het café van
dhr. I). v. d. Zaken.
Het eerste bestuur bestond uit de
volgende heeren: C. Witlox, voorzit
ter; Mr. Manders, secretaris; A. Jan
sen, Penningmeester; leden: Ch. Hoff-
mans; H. de Jong; Norb. Gragtmans:
Adr. de Graaff; J. Groenen en K. v. d.
Heijden.
De geestelijke adviseur werd de op
richter der vereeniging, de Zeereerw.
heer Pastoor L. Brands, terwijl Dr. v.
Gils en Dr. P. J. M. Sweens bereid
werden gevonden, om het medisch ad
viseurschap op zich te nemen.
Een eerste gift van 700 kwam van
den heer P. Wijten.
De kosten van inrichten bedroegen
290,en de aankoop van verple-
gingsartikelen eischte een bedrag van
ƒ550,—.
De ontwikkeling van de Vereeniging
is het beste na te gaan in het verloop
van de financiën. De contributie-op
brengst in het eerste jaar bedroeg
724,14; over 1939 bedroeg deze
3909,72. Naast de uitgaven van het
eerste jaar, groot 1000,vinden we
voor het afgeloopen jaar het niet on
aanzienlijk bedrag van ƒ8070,40.
31 Januari 1914 werd het contract
geteekcnd, waardoor de Eerw. Zus
ters, dochters van O.L. Vrouw van het
H. Hart, de zorg voor de ziekenver
pleging en de T.B.C.-bestrijding op
zich namen.
De snelle groei van hel Wit-Gele
Kruis is hoofdzakelijk te danken aan
het werk van de Eerw. Zusters zie
kenverpleegsters.
Reeds de volgende dag, dus 1 Febr.
1914, werden de eerste patiënten als
lid van het R.K. Groene Kruis ver
pleegd, n.m.I. de kinderen van Mole
naar-Mollen in de Eerste Zeine. In
1915 werden door de Eerwaarde Zus
ters 5098 huisbezoeken afgelegd. In
het afgeloopen jaar bedroeg dit aantal
11588, dus meer dan het dubbele.
9 Februari 1914 werd de poly-kli-
niek in gebruik genomen en welke ge
vestigd was in de fabriek van den
heer G. de Graaff.
De eerste subsidie-aanvragen wer
den door de Gemeente-besturen van
Waalwijk en Besoijen afgewezen, om
dat zij te laat waren ingediend. Wel
toegewezen werden de volgende sub
sidies: van het Kerkbestuur parochie
St. Jan 300,van het kerkbestuur te
Besoijen ƒ100,alsmede 50,van
de St. Vincentiusvereeniging.
Aan ontrouwe leden heeft het de
vereeniging nimmer ontbroken. Reeds
in het begin van 1915 kwamen 90 con
tributie-kaarten onbetaald terug.
Een zwaar verlies voor de vereeni
ging was het overlijden van den Zeer
eerw. Heer Pastoor Brands, die als
adviseur werd opgevolgd door den
Zeereerw. heer v. Ivemenade.
Ter zelfder tijd trad ook Baardwijk,
dat tot nu toe zelfstandig was geweest,
tol de vereeniging toe.
Op het gebied van de tuberculose
bestrijding spreekt duidelijk voor het-
helgeen werd bereikt een vergelijking
der sterftecijfers. In 1927 bedroeg dit
procentsgewijze per 40.000 inwoners
voor Noord-Brabant 10,26 en in 1936
is hel reeds gedaald tot 5,01. Het con
sultatiebureau voor dezen tak van
dienst was gevestigd ten huize van
Mevr. de Wed. van Liempt.
De ondernemingsdurf van hel be-
stuur blijkt uit een in 1915 verzonden
request aan H.M. de Koningin om gel
delijke ondersteuning, waarop echter
afwijzend werd beschikt.
Op de jaarvergadering van 6 Januari
1917 blijkt het groote vertruwen, dat
de leden in het bestuur stelden. Toen
werd de penningmeester met dank
voor zijn beheer gedechargeerd, hoe
wel hij zijn papieren vergeten had en
de controle-commissie niets te contro-
ieeren kreeg.
Door tusschenkomst van Dr. Veaux
kwam in het begin van 1918 de eerste
samenwerking tusschen de heide
Kruisvereenigingen in zake de T.B.C.-
bestrijding tot stand. In 1927 werd deze
zorg aan een afzonderlijke commissie
toevertrouwd, bestaande uit twee le
den van het Groene Kruis en als Voor
zitter Dr. Langemijer. De sympathie,
die men allerwege voor deze commis
sie heeft, bleek overduidelijk bij het
laatste jubileum der Kruisvereenigin
gen, waar de enorme som van ƒ521,
door de goede zorgen van „Waalwijks
Belang" bijeengebracht, spontaan in
de kas van de commissie werd ge
stort.
Hoe de eigenlijke verhouding tot
Baardwijk was, is nergens te lezen.
Alleen wordt in een jaarverslag ge
klaagd over den slechten financieelen
steun van dat deel der gemeente, hoe
wel het halve magazijn en twee lig
baden voortdurend in Baardwijk wa
ren. „Baardwijk is en blijft onze
strop", heet het in het Jaarverslag.
Wat hier de waarheid is, weten wij
niet. In ieder géval hebben de zela-
trices van Baardwijk door haar promp
te wekelijksche contributie-inning
(waarvoor ook de Antoniusparochie
zich nog steeds verdienstelijk maakt)
maar meer nog de Baard wij ksche pen
ningmeester, die door zijn ijver de con
tributieopbrengst met ruim 300,in
het afgeloopen jaar wist op te voeren,
dan hebben zij toch in ieder geval weer
veel goed gemaakt.
Den 18en Februari 1921 is voor de
Vereeniging een belangrijke datum.
Toen immers werd de naam veranderd
in Wit-Gele Kruis en sloot de afdee-
üng aan hij de Diocesane Federatie.
Het bestuur trad wegens deze reorga
nisatie in zijn geheel af.
In April 1922 kon met de wijkkraam-
verpleging worden begonnen. Finan-
ciccle zorgen hadden tot nu toe ver
hinderd dezen tak van dienst in het
werkprogram op te nemen. Toch was
niets meer dringend noodzakelijk dan
dat. Eerst en vooral om principieele
redenen en vervolgens om de erger
lijke toestanden, die op dat terrein be
stonden. De kraamhulp werd in hoofd
zaak verleend door ongeschoolde ha-
kers of gedienstige buurvrouwen.
Reeds na twee jaren bleek wat
goede verzorging in deze beteekent.
De kindersterfte was in dien korten
tijd gedaald van 17 op 10 procent. Het
eerste anderhalf jaar werden 31 patiën
ten verpleegd. Ook hier spreekt het
afgeloopen jaar met zijn 195 ver
pleegden duidelijke taal.
De algemeene leiding van de wijk-
kraamverpleging berustte hij een da
mescomité, waarvan Mevr. Timmer
mans de eenige is, die de vereeniging
trouw gebleven is. Voor het vele werk,
door haar in al die jaren verricht, met
name het accurate beheer dezer fi
nanciën, zijn wij haar hier wel een
bijzonder en oprecht woord van dank
verschuldigd.
De eerste verpleegster was Zuster
Bresson, later opgevolgd door de zus
ters Heuperman, Houben, Kreima, v.
Baal, Schambergen en de Leijer. De
laatste drie zijn thans nog in functie.
Het schijnt niet altijd vrede te zijn
geweest tusschen bestuur en verpleeg
sters, en ook uit de wijk kwamen meer
malen klachten binnen. Dan was er al
tijd wel weer een Chamberlain, die op
het laatste oogenblik een oorlogsuit
barsting wist te voorkomen, maar be
vorderlijk voor de belangen der ver
eeniging was deze toestand allesbe
halve. Het tegenwoordige bestuur acht
het een eer en stelt het op hoogen prijs
te kunnen verklaren, dat het klachten-
boek reeds vele jaren niet meer open is
geweest. Het is een prettige gedachte
te weten, dat de belangen van de ver
eeniging bij onze verpleegsters in vei
lige handen zijn en ook onze wijk-
kraamverpleegsters, die steeds opge
wekt en bezield met ware beroeps
liefde dagelijks bare beste krachten
aan het Wit-Gele Kruis geven, be
tuigen wij volgaarne hier onzen wel-
gemeenden dank.
De opening van het klooster der
Eerw. Zusters werd een uitkomst voor
de kliniek, die daar in een naar de
eischen des tijds ingericht lokaal werd
ondergebracht.
Op financieel gebied maakte de
vereeniging in deze periode een crisis
door. Het gebeurde, dat de salarissen
meermalen niet uitbetaald konden wor
den. De vereeniging Hannibal of een
orgelconcert bracht dan een tijdelijke
opluchting. Uiteindelijke verlossing uit
financiccle moeilijkheden bracht een
groote verloting in 1923, met als
hoofdprijs zes koeien. De netto-op
brengst was maar eventjes 2400,
Den 9en April 1924 werd 't consul-
talie-bureau voor zuigelingen geopend
in een kamer van de R.K. Werkliedcn-
vereeniging. De leiding berustte bij
Mevrouw Dr. van Dijck, later bij Dr.
Verhoeven en tegenwoordig bij Dr.
Weijers. Dit bureau was vooral ge-
baal met de opening van het R.K. Zie
kenhuis. Wij zijn de drie doktoren er
kentelijk voor de goede zorgen, die zij
steeds voor dit bureau hebben gehad.
Het stijgend succes maakte wellicht
overmoedig, want de oprichting van de
R.K. Kliniek Wit-Gele Kruis werd fi
nancieel een fiasco. Op 3 Januari 1925
geopend door den Edelachtb. heer Bur
gemeester Moonen werd de Kliniek
twee jaar later met ƒ1100,schuld
overgenomen door het operatiekamer
fonds en vond via deze instelling ge
lukkig een nuttig voortbestaan in het
nieuwe ziekenhuis.
Op 14 Juni 1925,zag de voorzitter
zich genoodzaakt op medisch advies
ontslag te nemen. Dit was voor de ver
eeniging een zeer groot verlies. Hem
komt zonder twijfel de eer toe het
Wit-Gele Kruis in onze gemeente te
hebben opgebouwd. Hij was de zwoe
ger, de ziel van de vereeniging. Het
bestuur deed er wel aan, hem het eere-
voorzitterschap aan te bieden. Moge
het de heer Witlox, thans lid van het
hoofdbestuur gegeven zijn nog vele
jaren getuige te zijn van den bloei
zijner vereeniging.
Hij werd opgevolgd door den heer
Weijers, die slechts kort helaas den
hamer hanteerde, waarna de tegen
woordige voorzitter, dhr. Arn. Ver-
wiel, hel presidentschap aanvaardde.
Onder zijn bekwame leiding werd het
werk van zijn voorgangers onver
moeid voortgezet. Het zou te lang
worden als wij jaar voor jaar de revue
lieten passeeren. Wij volstaan met het
opsommen van enkele voorname fei
ten.
Een ijverig damespropagandacomité,
bestaande uit de dames Tielen, van
Loon, de Jong, Hoffmans en Gragt
mans maakte zich zeer verdienstelijk
door de aanwerving van een 80-tal
nieuwe leden.
Verder had onder zijn bestuur de
huldiging plaats van de Eerw. Zusters
bij haar gouden jubileum, werd het
bureau van praenatale zorg opgericht
en werd begonnen met de hulp in de
huishouding. Sinds 1936 wordt jaar
lij ksche medewerking verleend aan cle
Paaschei-actie van het R.K. Huisves
tingscomité. Aanvankelijk werd hulp
verleend aan buitenlandsche kinderen.
Thans wijdt het comité zich vooral
'aan de jeugd. Begonnen op een zolder
kamertje groeide het uit tot een in
ternationaal instituut. Alleen aan gif
ten en gaven van particuliere liefda
digheid werd in de jaren 1914 tot 1934
ƒ22.500.000 besteed en vooral de uit
zending van Nederlandsche kinderen
niet minder dan 3.600.000.
Het voorschrift eischt, dat ik thans
nog de verschillende cijfers geef over
hel afgeloopen jaar.
Wijkverpleging: Aantal patiënten in
de wijk: 529, aantal verplegingen in
de wijk: 10015; aantal bezoeken voor
huur: 173; T.B.C. bezoeken 1400. To
taal dus. 11588 bezoeken. Aantal uit
geleende artikelen 773; aantal patiën
ten poly-kliniek 312; aantal verple
gingen poly-kliniek 3630. Uitgezonden
8 patiënten naar een sanatorium en 18
kinderen naar een kolonie-buis.
Wijkkraamverpleging Verpleegd
werden 195 patiënten, waarvan 23 met
dagverpleging. Bezoeken met verple
ging 3300 en zonder verpleging 910.
Aan de moedercursus namen onge
veer 50 moeders deel. De „Hulp in de
Huishouding" verleende hulp aan 28
huishoudens. Het consultatiebureau
werd bezocht door 304 kinderen aan
welke Dr. Weijers 1980 consulten ver
leende, in totaal 45 zittingen.
Hel ledental bedroeg 1 Januari 1937
1408 leden; Op 1 Januari 1938 1620 le
den en op 1 Januari 1939 1725 leden.
Een prachtige vooruitgang dus.
Het is wel interessant de cijfers van
ons jaarverslag te vergelijken met het
totaal van alle afdeelingen in de Bos
sche Federatie.
De gemiddelde contributie bedraagt
in Waalwijk ƒ2,26 en van de Federatie
ƒ2,70. De uitgaven waren in Waal
wijk per lid ƒ4,66 en van de Federatie
4,96. De subsidie per lid in onze af
deelingen was 1,12 en over de ge-
heele'Federatie ƒ1,32. De bezoeken per
verpleegster zijn in de Federatie ge
middeld 3238 en voor Waalwijk is dat
cijfer bijna 4500.
We zien dus minder contributieop
brengst, minder subsidie, maar meer
bezoeken van de verpleegsters, voor
minder geld meer werk.
Wie zou meenen, dat het Wit-Gele
Kruiswerk hiermede voltooid is, ver
gist zich deerlijk. Veel werd reeds be
reikt, maar veel moet nóg worden ge
daan. Dit overzicht is zeer onvolledig.
AI hebben we hier en daar al eens een
dankwoord uitgesproken, is het toch
Het gouden echtpaar Wingels-van Ricl met familie en comité bij het ver
laten der kerk.
niet de bedoeling van dit overzicht 0111
allen te herdenken, die zich in het ver
leden voor het Wit-Gele Kruis ver
dienstelijk hebben gemaakt of nog ma
ken. Met een drietal namen willen be
sluiten:
1. de heer Jansen. Als wij hem hier
nog eens extra vermelden, dan is het
om de verdiensten van zijn 25-jarig
werk voor het nageslacht als voor
beeld in herinnering te houden.
2. De Zeereerw. heer van Kiel, onze
oud-adviseur, die onder zoo ongunstige
omstandigheden zijn priester-jubileum
viert. Voor hem vragen wij het gebed
van al onze leden. Wij weten, dat hij
er recht op heeft.
3. De Zeereerw. heer Heezemans,
onze tegenwoordige adviseur. Zijn van
helder inzicht getuigende adviezen
maakte het nemen van menig besluit
gemakkelijk. Moge hij nog vele jaren
de steun blijven van het Wit-Gele
Kruis.
Allen, die financieel, moreel of
werkdadig onze vereeniging van nut
zijn geweest in deze 25 jaren onze
welgemeende dank.
Moge Gods onmisbare zegen het
Wit-Gele Kruis in zijn verdere ont
wikkeling blijven vergezellen: bet is
onze innigste wensch.
De voorzitter dankte den secretaris
voor zijn schitterend verslag en gaf
hel woord aan den penningmeester,
dhr. Pullens voor het financieele over
zicht.
De totale ontvangsten bedroegen in
het afgeloopen jaar ƒ8039,15, waarvan
aan contributie 3972,en aan sub
sidie 1600,De uitgaven waren
ƒ8000,46, zoodat er een batig slot is
van ƒ38,69.
Van de controle-commissie, be
slaande uil de heeren Fransen en
Stokwielder was bericht binnengeko
men, dat zij de boeken en bescheiden
van den penningmeester in orde had
den bevonden.
Onder dankzegging voor zijn nauw
keurig beheer, werd den penningmees
ter decharge verleend.
De leden van de controle-commis
sie verklaarden zich hierna bereid ook
voor het nieuwe jaar hun functie te
blijven uitoefenen.
De aftredende bestuursleden de da
mes Hoffmans, Gragtmans en Timmer
mans en dhr. Arn. Verwiel, waren re
glementair herkozen, aangezien geen
nieuwe candidatenlijsten waren inge
diend.
De voorzitter dankte ook namens
zijn mede-bestuursleden voor het ver
trouwen in hem gesteld.
De geestelijke adviseur hield vervol
gens een korte toespraak, waarbij hij
zijn waardeering uitte voor het mooie
werk van het Wit-Gele Kruis. De waar
deering van de geestelijken voor dit
werk kan niet groot genoeg zijn. Hij
dankte het bestuur voor het vele goede
dat zij hebben verricht, welk dank
woord in het bijzonder geldt voor den
heer Jansen. Ook voor de toekomst
hoopt spreker dat de vereeniging on
der Gods zegen veel succes mag heb
ben met haar arbeid.
Na een dankwoord van den voor
zitter werd de vergadering gesloten
waarna de film werd vertoond: „Lief
en leed in Brabants Centrum".
GOUDEN HUWELIJKSFEEST
J. WINGELS-VAN RIEL.
Onder zeer groote belangstelling
herdacht het echtpaar J. Wingels-van
Riel Zaterdag j.l. den dag waarop het
voor 50 jaar in het huwelijk was ge
treden. zooals wij reeds in een deel der
vorige oplaag mededeelden.
De belangstelling hiervoor was zeer
groot. In de geheele buurt wapperde
onze nationale driekleur. De receptie
was bijzonder druk bezocht.
Hier hield de heer J. Leijtens, vice-
voorzitter van het feestcomité een tref
fende toespraak tot het gouden echt
paar en familie.
Hij sprak ongeveer als volgt:
Geachte Jubilaris en Jubilaresse,
Mij is de eervolle taak opgedragen
U met dit heugelijk jubileum, met Uw
50-jarige echtvereeniging geluk te wen-
schen, op de eerste plaats namens de
geheele buurt en in het bijzonder na
mens H. K. B.
Wij wenschen U geluk met dit gou
den feest, want 50 jaar zijn voorbijge
gaan in Uw huwelijksleven, lief en
leed. vreugde en droefheid heeft U in
die jaren ondervonden.
Toch zijt gij, geachte jubilaris, de
goede God dankbaar, want hij heeft U
gezegend met een huisgezin, hij heeft
uw arbeid gezegend, zoodat gij U thans
door getrouwe plichtsbetrachting, ijver
en ijzeren wilskracht en nijveren ar
beidszin al lang mag verheugen in een
schoonen ouden dag.
Hij heeft U gezegend in Uwe kinde
ren, want ge kunt U verheugen en vol
vreugde zijn over hun oppassendheid,
ijver en vlijt. In dit opzicht zijt ge hen
dan ook steeds voorgegaan, want van
af den vroegen morgen tot den laten
avond beijverd ge U voor de belan
gen van uw gezin en uwe zaak.
Toch hebt gij er goed aan gedaan,
wetende dat de boog niet altijd gespan
nen kan zijn, en gij met ons hebt op
gericht Het Klein Biljart, waarvan gij
vanaf 't begin lid zijt geweest: onze emi
nente penningmeester en hebt gij door
Uw persoonlijkheid de vriendschaps
banden hecht en sterk doen worden,
zoodat wij als leden uwer club niet
konden nalaten U van harte geluk te
wenschen en U namens de buurt dit
bloemstuk aan te bieden. Wij hopen dat
God U nog lange, lange jaren moge
sparen voor U en de Uwen en dat Hij
U moge geven geluk en levensvreugde
en wij danken ook Uwe echtgenoote
voor de opoffering harerzijds, maar
vooral hopen wij, dat gij nog vele jaren
in geluk en liefde met elkander mag
samenwonen, steeds vreugde van Uwe
kinderen moogt ondervinden en gij ge
achte jubilaris nog vele jaren Uw ont
spanning mag vinden in Uw club. bij
Uwe vrienden.-
Ik heb gezegd.
Met enkele gevoelige woorden dank
te de jubilaris.
De drukbezochte receptie had een
aardig en hartelijk verloop .en geduren
de den geheelen dag was er groote be
langstelling.
Des avonds bracht de harmonie ,,St.
Crispijn" eene serenade, waarbij de
voorzitter, de heer Frans Smolders fe
liciteerde, beantwoord door den heer
A. Spapens-Wingels.
t Was een mooie feestdag, die on
der leiding van dhr. H. van Engelen
een prettig verloop had.
Was 't Zaterdag feest in den fami
liekring, de Maandag was gereserveerd
voor de buurt.
s Middags werden de kinderen in
het café van v.d. Pluijm onthaald op
verrassingen en lekkernijen, welke de
kleintjes zich goed lieten smaken.
Om half 7 gingen ze allen in optocht
naar het aardige, tusschen de groene
bladeren verscholen liggend café van
de twee gouden jubilarissen en uit volle
borst werd daar het ,,Lang zullen ze
leven" aangeheven.
s Avonds was het feest voor de
ouderen uit de buurt, waarbij allen te
genwoordig waren. Het ging er hier
gezellig naar toe.
Er werd voorgedragen, gedanst, ge
zongen, gedronken enz. en 't was er
uitzonderlijk prettig.
Een woord van hulde voor het feest
comité. dat deze grootsche feestelijkhe
den op touw zette, is hier zeker op zijn
plaats, want deze gouden echtvereeni
ging is zeer luisterrijk gevierd en we
mogen gerust aannemen dat deze dag
voor de beide leden van het „eeuwig
edict" een onvergetelijke is geworden.
EM. DEKEN VAN RIEL.
Bij onze informatie vernamen wij he
denmorgen, dat de toestand van em.
deken-pastoor van Riel ernstig is. De
patiënt is sinds eenige dagen geheel
buiten bewustzijn.
GEMEENTERAADS
VERKIEZING.
De volgorde der ranglijsten is vast
gesteld als volgt:
1. Lijst Eibers.
2. Lijst Brouwers.
3. Lijst Mandemakers.
4. Lijst v. d. Waerden.
5. Lijst van Driel.
JAARMARKT TE WAALWIJK OP
DONDERDAG 25 MEI 1939.
