Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen.
n
h
V De waarde van één stem
Hieienlikkerij
„NOORD-
BRABAND
1843
Binrieniandsch Nieuws.
Verspilling
i
Dit nummer bestaat uit Drie Bladen
EERSTE BLAD
Croquetten
en Bitterbollen
Automatiek PULLES-HEESBEEN,
T JUMMER 50.
ZATERDAG 24 JUNI 1939.
62c JAARGANG.
en. t
[en
ien
id.
en
Ien
de
en
id.
ge
en
te
en
sje
r as
ge
)e-
en
de
en
an
;in
an
Dit blad verschijnt
WOENSDAG en ZATERDAG.
Brieven. Ingezonden stukken, gelden,
:nz. franco te zenden aan den Uitgever
Abonnementsprijs per 3 maanden
f 1.25. Franco per post door 't geheele
rijk 1.40.
UITGAVE
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO-
GIRO-No. 50798.
Advertentiën moeten Woensdag en
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons bezit zijn.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel; minimum 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
Bij contract flink rabat.
de
lij.
rd,
eft
■k-
m
li.
rd.
ne
en
ijk
ijk
lts
re,
int
an
ior
:rd
en
sn,
en
en
°g
ek
,S.
rt-
ol.
an
fé-
op
f9
:ht
it)'
:n.
Het verloop der jongste gemeente
raadsverkiezingen heeft in verschil
lende plaatsen bewezen, dat ook bij
het stelsel der Evenredige Vertegen
woordiging één stem van groote en
zelfs van beslissende waarde kan zijn.
Enkele raadsleden hebben bun uit
verkiezing aan een gedeelte van één
stem te danken.
Een opmerkelijk geval deed zich
voor in 's-Hertogenbosch. Men beeft
daar steeds naast de officieele R.K.
lijst, een lijst van de groep-Kuypers.
Deze groep bestaat eveneens uit Room-
schen, maar zij treden buiten partij
verband op.
De R.K. Staatspartij nu, won deze
keer één zetel en zag daarmee baar
aantal zetels stijgen tot 19; de groep-
Kuypers kreeg er 5 toegewezen van de
0, welke ze thans nog bezet.
Dal was voor de Kuyperianen een
tegenslag, te erger gevoeld, omdat de
Staatspartijers dien zetel slechts dooi
de meerderheid van een fractie van één
stem hadden verworven. Zij hadden
met een beter lijstgemiddelde van
076,3/19 't zeteltje van de Kuyperianen
met 070 lijstgemiddelde afgesnoept!
En nu waren de Kuyperianen nog
wel zoo op bun qui vive geweest. Op
een der stembureaus hadden ze de
ongeldig-verklaring afgedwongen van
'n social, stem, omdat de desbetref
fende kiezer niet enkel bet vakje vóór
nummer één van de roode lijst bad
roodgemaakt, maar bovendien een
punt had gezet achter het desbetref
fende lijstnummer. Toen de biljetten
verder werden gesorteerd, kwamen
nog twee biljetten te voorschijn, die
eveneens zóó waren be- of mishan
deld,, met dit verschil echter, dat de
eerste Kuyperiaan bier was roodge
maakt. Het vakje wel te verstaan vóór
zijn naam. En toen volgde de con
sequentie.
Waren de Kuyperianen niet zoo pie
tepeuterig geweest, dan zouden ze twee
stemmen méér hebben verworven en
een hooger lijstgemiddelde dan de
Staatspartij. Zij zouden dan géén zetel
hebben verloren.
In feije was bet protest der Kuype
rianen .ongegrond en dus hadden ze
ook zelf recht op twee stemmen méér.
Maar als de uitslag eenmaal is vast
gesteld, valt deze althans niet in bet
onderhavige geval er was niet for
meel tegen geprotesteerd) niet meer
te wijzigen.
Tot de „uitrusting" van leden van
het stembureau behoort een uittreksel
uit de Kieswet, waarin o.m. wordt be
paald, dat „bijvoegingen" op het bil
jet de stem ongeldig maken. Schrijver
dezes was bij de jongste verkiezing zelf
bij de telling op een stembureau aanwe
zig, waar op dien grond twee biljet
ten van onwaarde werden verklaard.
He aanduiding van den kiezer was
weliswaar op wettelijke wijze ge
schied, maar achter het lijstnummer
stond ook nog een punt.
Wij hebben toen betoogd, dat zoo'n
plint bet biljet niet van onwaarde
maakt. En dat bleek ook uit een noot
in de gedrukte instructies voor de le
den van steinbureaux, vermeldende,
dat als „bijvoegingen" niet worden
aangemerkt: punten, strepen, krassen,
vlekken e.d.
Men bad deze interpretatie van de
wet over bel hoofd gezien en veran
derde daarop gulweg de aanvankelijke
beslissing.
„Stemmen", hoe eenvoudig ook, is
en blijft voor vele menschen moeilijk.
Ze zoeken met zorg het lijstnummer
op, dat ze wenschen en als ze dat heb
ben gevonden, laten ze even het pot
lood rusten, teneinde bet lijstnummer
„vast te houden" en naar den naam
van den candidaat te kunnen gaan
zoeken. Met dat neerzetten staajt er
al een punt.
Anderen zijn wat beverig en bijzien
de, krassen met het volstippen van
bet vakje over deszell's kanten been.
Waardoor strepen ontstaan.
In zulke gevallen is bet biljet toch
geldig.
't Is nuttig, dat dit meer algemeen
bekend worde.
De zaak van den niet eervol ont
slagen burgemeester van Ootmarsum
is voor bet Ambtenarengerecht ge
weest. De man ondervindt sypmpa-
thieën in NSB-kring waarmen tegen
over hem 't recht geschonden acht. De
broer van den ex-burgemeester, bet
NSB-sche senaatslid Von Bönninghau-
sen, verdedigde den ontslagene en
trachtte aan te toonen, dat bet niet
waar was, dat zijn broer zou hebben
verklaard, dat Nederland bij Duitsch-
land behoorde te worden ingelijfd en
dat hij de eerste zou zijn om de
Duitsche troepen toe te juichen, wan
neer ze ons land zouden binnenruk
ken.
Niettegenstaande 4 geloovenswaar-
dige getuigen de lezing van de be
schuldiging handhaafden.
Laat echter enkel waar zijn, wat
van alle kapten vaststaat, b.v. -- ik
citeer uit de bladen
„dat de lieer von Bönninghausen 'n
portret van zijn Fübrer en een haken-
kruisvlag op zijn bureau bad; dal bij
een verzoek der S.D.A.P. om een ver
kiezingsauto in Ootmarsum toe te la
ten, met een grove kantteekening wei
gerde; dat bij een der zeer weinige
burgemeesters was, die de nationale
collecte ten bate van 0111 den geloove
vervolgden, niet toestond. „Neen!"
stond er op het formulier gekrast. En
dat hij door zijn gemeente liep met
„Volk en Vaderland' en „Zwart Front"
onder den arm."
Dan zal elke waarachtige Neder
lander onderschrijven, wat de rijksad
vocaat bij dit rechtsgeding tot uiting
bracht
„Het moet nu maar eens gezegd
worden, dat de regeering moeilijk kan
dulden, dat er vlak aan de grens een
burgemeester zetelt, die gevoelens
beeft als de beer Von Bönninghausen
erop na blijkt te houden."
Herhaaldelijk, zoo zei deze regee-
ringsvertegenwoordiger nog, had de
beer Von Bönninghausen moeilijkhe
den. Met zijn wethouders waren er
kwesties, ook in de vorige zittings
periode. Met het provinciaal bestuur
lag bij voortdurend overhoop. Het is
voor ons volk onduldbaar, dat een
burgemeester een hoogere autoriteit
toevoegt: „Zwijg jijzooals hij
tegen een lid van Ged. Staten gedaan
beeft.
Elke Nederlandsche politieke bewe
ging, die zich tot pleitbezorgster
maakt van zulk een burgemeester,
kan zich in de oogen van bet eigen
volk slechts compromitteeren.
weg af.
Maar of het nu enkel goud is, dat
er blinkt na de maatregelen tegen de
wilde bussen betwijfelen wij. Prof.
Goudriaan wil bet ons doen gelooven.
LEVENSVERZEKERING
WAALWIJK
Prof. Goudriaan zegt: door concen
tratie bevordert men de zuinigheid.
I oen H.S.M. en S.S. samensmolten,
hadden beide maatschappijen tezamen
51.000 man personeel, de staats
spoorwegen doen hun zaken thans
met 30.000 man af. En toen de wilde
bussen waren opgeheven, aldus de
professor, kwamen wel eenige duizen
den chauffeurs op straat, maar de
spoorwegen hadden niet één man
extra noodig om de buspassagiers in
de treinen op te vangen.
't ls inderdaad geweldig voordee-
lig-
Maar waar is het bestaan gebleven
van de 21.000 spoorwegmannen, die
bij de fusie H.S.M.S.S. zijn uitgezui-
nigd en bet bestaan <ler duizenden,
die bij de wilde-bus-diensten waren
geïnteresseerd?
Er kan in dien geest van prof. Gou
driaan veel meer worden bezuinigd.
We kunnen b.v. ook den middenstand
opdoeken en groote centrale distribu
tiebedrijven oprichten.
Waartoe echter leidt alle té ver
doorgedreven effiency en ordening?
Er is nog altijd een zuinigheid,
welke de wijsheid bedriegt.
Wij hebben geen bezwaar tegen de
beteugeling van bet wilde-bus-ver-
keer, - wel zijn wij voor een geordend,
aanvullend busverkeer. Wilde dien
sten mogen het geordende spoorweg
bedrijf niet nekken; dan raken we in
verkeersopzicht ver van den goeden
DE LEIDING VAN PHILIPS.
Blijkens bel verslag van commis
sarissen der N.V. Philips' Gloeilam
penfabrieken, zullen er belangrijke
wijzigingen in de leiding van bet com
cern plaats vinden.
De heer G. van Mesdag heeft mede
gedeeld voor herbenoeming als com
missaris niet in aanmerking te willen
komen.
De heeren dr. ir. G. L. F. Philips en
mr. Aug. Philips hebben den wensch
te kennen gegeven als commissaris te
willen aftreden.
Aan de algemeene vergadering van
aandeelhouders op 6 Juli a.s. zal wor
den voorgesteld te benoemen tot com
missarissen dhrn. mr. D. Crena de
Iongh, president van de Nederland
sche Handel Maatschappij, mr. L. A.
Nijpels, raadsheer in den Hoogen Raad
der Nederlanden en mr. H. L. Wol-
tersom, directeur van de Rotterdam-
sche Bankvereeniging.
Tevens acht dr. A. F. Philips het
oogenblik gekomen zijn functie van
president der Directie neer te leggen.
In verband met het aftreden van dr.
A. F. Philips als president der directie
wordt voorgesteld in zijn plaats te be
noemen ir. P. F. S. Otten en tot direc
teuren te benoemen de heeren mr. H.
F. van Walsum, O. M. E. Loupart en
ir. F. J. Philips.
DE KONINGIN BIJ DE GRENS
TROEPEN.
Een militaire inspectietocht.
De Koningin maakte Donderdag een
tocht door het Noordelijk grensgebied,
ter inspectie van de grensbewaking.
H.M. was daartoe 's ochtends om zes
uur per auto van het Loo vertrokken,
vergezeld door de hofdame barones
Van Asbeck, de adjudanten van H.M.
majoor Phaff en kapitein Romswin-
ckel en den ordonnans-officier eerste
luitenant echter van Wissekerke. H.M.
droeg een donker-paarsen mantel met
een wat lichteren, eveneens paarsen,
hoed.
Achtereenvolgens heeft de Koningin
de legering van de troepen geïnspec
teerd in De Krim in Noord-Overijsel,
te Coevorden en te Dalen.
De bevolking legde in de verschil
lende plaatsen een spontane belang
stelling aan den dag, hoewel het karak
ter van dezen tocht meebracht, dat er
zoo min mogelijk ruchtbaarheid aan
het programma was gegeven. Men wist
dus uiteraard nergens nauwkeurig
bet tijdstip van aankomst.
TWEEDE KAMER.
Kinderbijslag op het
loon. S. O. S.
De Kamer begon de week in vrede,
zich wijdende aan de voortzetting der
algemeene beschouwingen over het
ontwerp-Kinderbijslagverzekering van
minister Romnie. Om het populair
uiteen te zetten; er wordt een fonds
gevormd, waarin de werkgever
waarschijnlijk 1 pet. van de totale
loonen der werknemers stort, opdat
daaruit worden bekostigd: toeslagen
op het loon, welke verband houden
met de gezinsgrootte. Deze toelagen
zullen 3 pet. van het loon bedragen,
per kind boven de twee kinderen, dus
van het derde kind af. En tot den 15-
jarigen leeftijd.
Het gaat om een 300.090 kinderen,
voor wie gemiddeld een gulden per
week toeslag wordt verleend, per jaar
15 millioen gulden. En rond 1500 mil-
lioen gulden worden per jaar in ons
land verloond.
Het ontwerp vond vrij algemeen
waardeering. De beer van der Waer-
den (s.d.) echter voelde er niet veel
voor; hij zag liever éérst iets voor de
ouden van dagen gedaan. Zijn partij
genoot Drees echter juichte bet toe,
dat zoovelen geholpen werden om de
lasten, die gezinsvreugde eigen zijn,
met wat minder stoffelijke zorg te
kunnen dragen.
Er waren natuurlijk ook voorstan
ders met bezwaren. De een achtte het
tijdstip niet geschikt, 'n ander zag
liever een ander uitvoerend orgaan,
'n derde wilde een loongrens zien ge
steld, waarbij de bijslagenregeling op
hield, 'n vierde wilde de kleine zelf
standigen in de regeling betrekken
enz. Over al deze zaken werden amen
dementen geredigeerd.
Minister Romme heeft zijn ontwerp
in een kloeke rede van anderhalf uur
verdedigd. Een loongrens achtte hij
principieel onjuist; opname van de
kleine zelfstandigen in de regeling is
misschien een zaak voor de toekomst,
als we de practijk van deze wet (welke
op z'n vroegst begin 1940 in werking
kan treden) kennen.
Tenslotten werd de wet aangeno
men met 66 tegen 22 stemmen.
Het ging Woensdag gesmeerd met
de verdere afhandeling, want ieder
een hunkerde naar het S.O.S.-signaal
dat de debatten over O.S.S. zo,u in
luiden
GEMEENTERAADS
VERKIEZINGEN.
Woensdag hadden de laatste ge-
KOMT EVEN SMULLEN.
uitsluitend van Ie kwaliteit
kalfsvleesch.
meenteraadsverkiezingen in den lan
de, speciaal in de groote steden plaats.
Het resultaat is dat de lijn der laatste
verkiezing gehandhaafd is, n.l. dat de
partijen van 't christelijk beginsel, van
orde en recht de grootste winst be
haalden.
Het succes der R.K. Staatspartij is
prachtig, ondanks de heftige aanval
len van vele zijden. Zij behaalde winst
in Amsterdam, Den Haag, Haarlem,
Rotterdam, alsook in onze provincie
als Tilburg, Bergen op Zoom enz.
De anti-revolutionairen en Cbr.
Historischen wonnen eveneens zetels
bij. De liberalen wonnen bier, verloren
daar, groei is hier niet te constatee-
ren, wel bij de vrijzinnig-democraten.
De partij die overal vrijwel klappen
opliep is de S.D.A.P.
De N.S.B., die alleen in Amstercfam
aan de verkiezing deelnam, behaalde
daar drie zetels, die ze van de S.D.A.P.
afsnoepte. De Amsterdamsche roode
raadsmeerderheid is thans gebroken,
evenals te Rotterdam.
Dongen.
Totaal aantal uitgebrachte stem
men 4124
Lijst IR.K. Landbouwers, 623 st.
Lijst II: R.K. Arbeiders, 1693 st.
Lijst III: Janvier, 827 st.
Lijst IV; C. H. Unie, 212 st.
Lijst V: R.K. Middenstand, 139 st.
Lijst VI: Boeren, 282 st.
Lijst VII; A. Snels, 348 st.
Gekozen zijn: H. P. de Jong, R.K.;
M. J. Loonen, R.K.; M. J. v. d. Bosch,
R.K.; J. A. Verharen, R.K.; P. Peeters,
R.K.; J. A. C. Gijsbrechts, R.K.; J.
Wijnants, R.K.; P. Verbunt, R.K.; P.
Boudewijns, R.K.; H. M. Janvier, R.K.;
J. J. v. d. Dussen, Chr. Hist. Unie; A.
in 't Groen, R.K.; A. D. C. Snels, R.K.
Niet herkozen werden; P. Leijlen,
R.K.; C. J. v. Beek, R.Iv.; N. j. C.
Janssens, R.K.; Cbr. v. Alphen, Chr.
Hist. Unie.
Te Tilburg.
Totaal uitgebracht 42.541 stemmen.
R.K. Staatspartij 28.613 st.; R.K.
Zuiderfront 3.454 st.; Lijst-Donders
3.181 st.; Sociaal-Democraten 3.518;
Rechit voor Allen 907 st.; Lijst-Hosli
662 st.; Communisten 860 st.; Prol.
lijst 1.346 stemmen.
Gekozen zijn: R.K. Staatspartij 26;
Soc.-Dem. 3; Lijst-Donders 2; R.K.
Zuiderfront 3; Recht Voor Allen 0;
Protestantsche lijst 1Communisten
0; Lijst-Hosli 0.
In 1935 was de uitslag:
R.K. Staatsparty 18 zetels (17940 st.)
Lijst-Donders 5 zetels 5661 st.)
Zuiderfront 5 zetels 5071 st.)
Soc.-Deniocralen 4 zetels 3801 st.)
Kath. Derii. Partij 2 zetels 2186 st.)
Lijst-v. Nunen 1 zetel 967 st.)
Protestantsche lijst 0 zetels 878 st.)
Communisten 0 zetels 334 st.)
Te Bergen op Zoom.
R.K. Staatspartij 5551; S.D.A.P.
1111; lijst Becht 409; lijst Bruins 485;
lijst v. d. Vlugt 692; lijst v. d. Meerén
71lijst Weyts 934; lijst Someren 135;
lijst Zigt 126; lijst Frenken 1185. "k
Gekozen: R.K. Staatspartij F. Broek
mans, E. Kiepe, J. de Moor, S. Mus-
Iers, Mr. J. v. Hasselt, J. Bekker, J.
Meerbach, P. van Kaam, A. Juten, Pb.
Buys, P. Havermans; S.D.A.P.: H. M.
Walder, J. Schuyl, R.K. Werklieden
M. Franken, M. Broos; lijst Weyts:
P. Weyts, J. Hal; Liberale Staatspar
tij: J. Bruins; Chr.-Hist, en A.-R.J.
v. d. Vlugt.
Waalwjjksclie en Lauptraatsche Ciirail.
211,
2D.
)I-
Lil
V«.
>ii
99
