Engeland en Frankrijk aanvaarden
den oorlog.
Chamberlain in het Lagerhuis,
Staat van Oorlog.
Burgerlijke dienstverlening.
INGEZONDEN STUKKEN.
Dc Burgemeester van
Waalwijk
MAAKT BEKEND,
dat bij Koninklijk Be
sluit met ingang van
1 September 1939 deze
gemeente in Staat van
Oorlog is verklaard en
vestigt de aandacht op
het overzicht van de
voornaamste wetsbepa
lingen betreffende den
thans ingetreden bijzon
den rechtstoestand, het
welk op de daarvoor
bestemde plaatsen is
aangeplakt*
WAALWIJK.
Henderson en Coulondre eischen te Berlijn on
middellijke stopzetting van de aggressie en terug
trekking van de Duitsche troepen van Poolsch
gebied. Ingeval van een negatief antwoord vra
gen zij hun paspoort.
FELLE AANVAL OP NAZI-REGIEM.
Groote spanning heerschte in de
dichtbezette zaal van het Britsche La
gerhuis, toen de Britsche premier,
Chamberlain gistermiddag om 6.05 op
stond, om het standpunt van zijn land
in het DuitschPoolsche conflict be
kend te maken.
Ik ben niet voornemens aldus ving
de «premier aan hedenavond veel
woorden te gebruiken. Eerder dan voor
een rede, is thans de tijd gekomen voor
daden (Toejuichingen). Voor achttien
maanden heb ik gebeden, dat ik niet de
verantwoordelijkheid zou moeten dra
gen Engeland te vragen de vreeselijke
beslissing inzake oorlog te nemen. Ik
vrees, dat het mij niet mogelijk zal zijn,
die verantwoordelijkheid uit den weg
te gaan.
Nu alle ter zake dienende documen
ten gepubliceerd zijn, zullen wij voor
de rechtbank der historie staan, in de
wetenschap, dat de verantwoordelijk
heid voor deze vreeselijke ramp ligt op
de schouders van één man, Adolf Hit
ler. (Luid gejuich). De Duitsche rijks
kanselier heeft niet geaarzeld de we
reld in ellende te dompelen, om zijn ei
gen onzinnige eerzucht te dienen.
Ik heb nu de geheele correspondentie
met de Duitsche regeering in een wit
boek laten verzamelen. Ik geloof niet,
dat het noodzakelijk is thans op de bij
zonderheden van die documenten, wel
ke reeds tot de historie behooren, in te
gaan. Zij bewijzen volkomen duidelijk,
dat het ons doel geweest is te trach
ten besprekingen over het Poolsch
Duitsche geschil tot stand te brengen
rechtstreeks tusschen de beide landen
zelf en wel op voet van gelijkheid. (Ge
juich),
Verzuimde kans.
Ik zou echter toch nog een passage
uit onze mededeeling van 30 Augustus
willen aanhalen, omdat zij aantoont
hoe gemakkelijk ten slotte een botsing
vermeden had kunnen worden, indien
er aan de zijde der Duitsche regeering
ook maar de geringste wensch bestaan
had tot een vreedzame regeling te ko
men. In dat document hebben wij ge
zegd:
,,De regeering van Zijne Majesteit er
kent ten volle de noodzakelijkheid van
spoed bij het beginnen der onderhan
delingen en zij deelt de bezorgdheid
van den rijkskanselier, voortvloeiende
uit de omstandigheid, dat twee gemo
biliseerde legers vlak tegenover elkaar
staan. Zij zou er daarom met kracht bij
beide partijen op willen aandringen zich
te verplichten, dat tijdens de onderhan
delingen geen agressieve militaire ope
ratie zal plaats hebben. De regeering
van Zijne Majesteit is er van overtuigd
dat zij een dergelijke belofte van de
Poolsche regeering kan verkrijgen, in
dien de Duitsche regeering gelijke ga
ranties geeft".
De Poolsche regeering verklaarde,
dat zij bereid was, op basis van recipro
citeit, de garantie te geven, dat, indien
onderhandelingen gevoerd mochten
worden, de Poolsche troepen niet de
grens van het Duitsche rijk zouden
schenden, mits een gelijke garantie door
de Duitschers werd gegeven. Van de
Duitsche regeering hebben wij nooit
een antwoord ontvangen.
Eisch aan Berlijn.
De Britsche ambassadeur, zoo ver
volgde Chamberlain, heeft thans Ber
lijn medegedeeld, dat tenzij bevredigen
de garanties worden gegeven, dat elke
agressieve actie gestaakt wordt en de
Duitsche troepen teruggetrokken wor
den. de Britsche regeering zonder aar
zeling haar verplichtingen zal nako-
men.
Is het antwoord op onze waarschu
wing ongunstig en ik acht het niet
waarschijnlijk, dat het anders zal zijn,
dan heeft de ambassadeur van Zijne
Majesteit opdracht om zijn paspoort te
vragen. In dat geval zijn wij gereed.
Dank aan Mussolini.
Ik zou nog een opmerking willen ma
ken, aldus besloot Chamberlain. Ik wil
mijn voldoening en die van de regee-
ring zijner majesteit er over uitspreken,
dat tijdens de laatste dagen van de cri
sis Mussolini al het mogelijke heeft ge
daan, om een oplossing te verkrijgen.
(Gejuich).
Wij hebben ge enoneenigheid met 't
Duitsche volk (gejuich), behalve dan
dat het toestaat, dat het geregeerd
wordt door een nationaal-socialistische
regeering. Zoolang die regeering be
staat en de methodes voortgezet wor
den, die zij zoo hardnekkig in de afge-
loopen twee jaar gevolgd heeft, kan er
geen vrede in Europa zijn. (Gejuich).
Wij hebben geen oneenigheid met 't
gen, dat aan die methodes een einde
moet komen.
Indien wij door dezen strijd in de
wereld de goede trouw en het afzien
van geweld kunnen herstellen, dan zul
len zelfs de opofferingen, die wij ons
moeten getroosten, ten volle gerecht
vaardigd zijn. (Toejuichingen).
STEMMING IN DUITSCHLAND.
De speciale verslaggever van de
„Tel." te Berlijn seint:
De eerste oorlogsdag is in West-
Duitschland op wel zeer beklemmende
wijze verloopen. De militaire marschen
en de vele legerberichten, die gisteren
door den aether gingen, hebben de be
volking in het algemeen niet in een
enthousiaste stemming kunnen bren
gen en op de rede van Hitler, die aller
wegen met diepen ernst werd aange
hoord, volgde meermalen openlijk com
mentaar, waaruit maar al te duidelijk
bleek, dat men slechts noodgedwongen
den oorlog inging.
ITALIË ZAL GEEN MILITAIR
INITIATIEF NEMEN.
De Italiaansche ministerraad welke
gistermiddag bijeen is geweest onder
voorzitterschap van Mussolini heeft in
een communiqué meegedeeld, dat Italië
geen enkel initiatief tot militaire han
delingen zal nemen.
Onder de bevolking van Rome heeft
dit bericht groote voldoening gewekt.
DE EERSTE DAG DER
VIJANDELIJKHEDEN.
Berlijn, 1 Sept.
Aan liet einde van den eersten dag
van de vijandelijkheden legen Polen,
heeft het opperbevel van de Duitsche
weermacht een officiecle mededeeling
doen publiceeren over den stand van
de operaties.
Dit eerste communiqué luidt als
volgt:
„De Duitsche operaties van Silezië,
Pommeren en Oost-Pruisen uit hebben
reeds heden aan alle fronten de ver
wachte eerste resultaten bereikt.
De troepen, die van het Zuiden uit
over het gebergte oprukken hebben de
lijn NeumarktSueha bereikt. Ten
Zuiden van Moravisch Ostrau zijn de
troepen bij Tcschen over de Olsa ge
trokken. Ten Zuiden van het industrie
gebied rukken onze troepen ter hoog
te van Kattowitz op.
De troepen die Silezië als uitgangs
punt hadden, marcheeren in de rich
ting van Tschenstochau en ten Noor
den daarvan.
In den Corridor naderen onze troe
pen de Brahe en hebben bij Nakel de
Netze bereikt. Dicht voor Graudenz
wordt gevochten.
De strijdkrachten, die uit Oost-Prui
sen zijn opgerukt zijn diep in 't Pool
sche gebied doorgedrongen, waar thans
gevochten wordt.
Het Duitsche luchtwapen heeft van
daag hij herhaling krachtig de mili
taire objecten op tallooze Poolsche
vliegvelden aangevallen en vernietigd.
Dit geschiedde bijv. te Rahmel, Putzig,
Graudenz, Posen, Plock, Lodz, Tomas-
zow, Radom, Nuda, Kattowitz, Krakau,
Brest en Tcrrespol.
Bovendien hebben verschillende es
kaders gevechtsvliegtuigen actief den
opmarsch van het leger gesteund.
Het Duitsche luchtwapen heeft van
daag op deze wijze de heerschappij
in de lucht boven Polen veroverd, of
schoon sterke afdeelingen in Midden-
en West-Duitschland in reserve gehou
den werden.
Afdeelingen van de Duitsche zee
macht hebben positie gekozen voor de
Dantziger Bocht en beveiligen de Oost
zee. Het in het Neufahrwasser liggende
schoolschip „Schleswig Holstein" heeft
de door de Polen bezette Westerplatte
onder vuur genomen. De oorlogshaven
van Gdynia werd door het luchtwapen
gebombardeerd."
De Polen melden:
'Aan drie zijden tegelijk wordt Polen
sedert hedenmorgen door Duitschland
aangevallen. De fronten bevinden zich
aan den Westelijken rand van de pro
vincie Pommeren in den Corridor,
waar het hevigst gestreden wordt bij
Konitz en Graudenz, verder aan den
Zuidelijken rand der Duitsche pYovin-
cie Oost-Pruisen, waar eenige kleine
Poolsche steden, waaronder Soldau,
reeds werden bezet en ten slotte aan
den Westelijken rand van het indu
striegebied van Poolsch Opper-Silezië
hij Dombrowa en Tschenstochau, waar
op 't oogenblik aan beide zijden op
volle kracht gestreden wordt.
Een vierde front aan de Poolsch-
Slowaakschc grens is in wording, doch
de toestand schijnt daar nog onzeker.
De Duitsche vlieger-aanvallen van
vanmorgen hebben in Krakau, Dir-
schau en Grodno een groot aantal men-
schenlevens geëischt. De slachtoffers
zijn voornamelijk gevallen onder de
burgerbevolking.
Aan de militairen hebben de Duit
sche luchtaanvallen tot heden minder
zorg gebaard. Te Grodno en in twee
kleine steden werden ook kerken ver
nield.
Hel grootste gevaar hadden de mili
tairen vandaag te duchten van de zwa
re artillerie der Duitschers. Het kleine
Poolsche fort Westerplatte bij Dantzig
heeft tot heden drie aanvallen met
succes weerstaan.
Vrijdagmiddag om kwart voor drie
ontvingen wij uit Londen het bericht
dat de Engclsche Koning het hevel tot
algemeene mobilisatie van het Engcl
sche leger en de vloot heeft ondertee
kend.
Een bericht uit Warschau meldt, dat
de hoofdaanval van Duitschland van
Oost-Pruisen uitgaat. Duitsche vlieg
tuigen hebben in twee zwermen aan
gevallen en daarbij groote steden ge
bombardeerd.
Burckhardt is met zijn medewerkers
uit Dantzig vertrokken.
President Roosevelt heeft telegra
fisch Frankrijk, Engeland, Duitsch
land, Italië en Polen verzocht de bur
gerbevolking niet te bombardeeren.
Roosevelt heeft onmiddellijk ant
woord verzocht.
Uit Londen wordt gemeld dat met
uitzondering van de wisselmarkt mor
gen alle beurzen in Londen zullen ge
sloten zijn.
De Duitsche regeering heeft de Ned.
regeering verzocht de behartiging der
Duitsche belangen in Polen op zich te
willen nemen.
De regeerings-Persdienst deelt incde
dat de Ned. regeering hierin heeft toe
gestemd.
De Ned. Kolonie in Dantzig bevindt
zich in goeden welstand, zooals dit uil
het bericht dat bij bet Departement
van Buitenlandsche Zaken te Den Haag
is binnengekomen, blijkt.
De Senaat van Dantzig heeft den Ned.
Consul Generaal officieel medegedeeld
de veiligheid en bescherming der Ned.
Koloniën te garandeeren.
De Italiaansche ministerraad is gis
termiddag bijeen gekomen. In een pro
clamatie aan het Poolsche volk zegt de
President o.m. er diep van overtuigd
te zijn. dat de geheele natie zich zal
scharen rondom den opperbevelhebber
der gewapende maebt ter verdediging
van zijn vrijheid.
FIct land zal in gesloten gelederen
optrekken naar den strijd en de vol
ledige overwinning.
In Duitschland hebben de 3 weermach
ten dagorders uitgevaardigd waarin
wordt gezegd, dat het uur van beproe
ving is gekomen, dat strijd wordt ge
voerd met onschokbaar vertrouwen en
een vast geloof in de groote beteekenis
van het Duitsche volk.
Leger, Marine en Luchtmacht zullen
bewijzen, dat zij op het beslissende
oogenblik tot vervulling van hun ge
weldige taak op hun post zijn.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Mijnheer de Redacteur!
In Uw laatste blad las ik de „Be-
De in de Amsterdamsche dierentuin „Artis" gelegerde militairen zijn direct
goede maatjes geworden met de bewoners van deze diergaarde.
De soldaten bij de apenkooi.
langrijke Mededeeling" van den pen
ningmeester van de Ned. Ver. voor
Luchtbescherming, Afd. Waalwijk.
Men vraagt zich toch af als men de
ze mededeeling gelezen heeft: Is dat
nu alles wat de Afd. Waalwijk inzake
de Luchtbescherming in haar marsch
heeft? En dat terwijl de wereld op
springen staat. De penn. zegt in zijn
slot, dat een goede volksvoorlichting
in dezen tijd van het hoogste belang is'.
Het is nu juist de vraag of die hier in
Waalwijk wel voldoende gegeven
wordt. Zoo staat b.v. op de geadvi
seerde kartons te lezen, dat men een
loopgraaf moet maken naar 't gemeen
telijk voorbeeld. Men kan heel Waal
wijk met lantaarns afzoeken zonder
dat men dat voorbeeld vindt. Een 20-
tal loopgraven b.v. op verschillende
punten aangelegd, zou toch heel niet
overdreven zijn. Temeer daar, blijkens
de pers, dit door werkeloozen kan wor
den uitgevoerd.
Op een andere plaats in Uw blad
staat b.v. ook te lezen wat men in huis
hebben moet. Hoeveel menschen zullen
echter weten wat ze met het daarin ge
noemde potje bleekpoeder moeten
doen! Een 100-tal hulpposten met ter
zake kundige menschen die weten hoe
ze met al deze dingen moeten omgaan,
zou toch niets overbodigs zijn. In alle
bescheidenheid zou de vraag te stellen
zijn of de Luchtbescherming hier ter
plaatse niet te veel in theorie en te
weinig in de practijk bestaat?
Men kan wel zeggen, Waalwijk is
ingedeeld in de 3e klasse, maar ten
slotte is het toch zoo, dat als het wer
kelijk eens meenens worden zou (wat
van harte te hopen is dat nooit ge
beurt), niemand, ook de legerleiding
niet, weet, waar precies deze bommen
zullen vallen.
U, Mijnh. de Red., dank voor de op
name.
ABONNÉ.
Het boofd van bovengenoemden dienst doet een beroep
op mannelijke en vrouwelijke ingezetenen om zich
V R IJ W I L LI G
beschikbaar te stellen voor dienstverleening bij de hulp
diensten, zooals Radioluisterdienst, Telefoonbedieniüg,
Uitkijk en luisterdienst, E.H. B. O., Ordonnansdienst enz.
Aahmeldingen worden ten spoedigste ingewacht bij
onderstaand adres, aan welk adres alle inlichtingen zijn
te bekomen.
Het hoofd van de Luchtbeschermingsdienst
P. G. VAN VLIET
Stationsstr. 45. Telef. 39.
Do Abonnschijnt de talrijke artikelen in ons
blad, de vele inlichtingen op vergaderingen niet
gelezen of gehoord te hebben, ook geen cursus
te hebben bijgewoond, noch de tentoonstelling ter
zake te hebben bezocht.
Wij meenen juist dat onze afdeeling uitzon
derlijk veel heeft gedaan aan voorlichting van
het publiek, voor aanschaffing van bcnoodigde
artikelen, kortom zeer actief is geweest in elk
opzicht, speciaal voor het inlichten van de be
woners, waarvoor zelfs wijk-commlssies zijn in
gesteld, die de menschen voor dit doel persoon
lijk aan huis bezochten.
Of de belangstelling en medewerking van het
publiek steeds in dezelfde mate aanwezig was,
betwijfelen wij.
Wat de scliuil-loopgraven betreft, zijn wij het
met den inzender eens dat het jammer is dat
het initiatief om op het terrein van 't Slacht
huis een model voor het publiek aan te leggen,
tot dusverre niet tot uitvoering kwam.
GeLukkg kunnen wij hem ook hierin gerust
stellen, want a.s. Maandag reeds wordt met dit
model begonnen. Ilij leze daarvoor het bericht el
ders in ons blad.
Heuscli, wij mogen zeer tevreden zijn en moe
ten niet steeds mopperen, vooral in deze tijden.
RED.
lenst
v.
