WEEKPRA AT JE.
Binnenlandsch Nieuws.
Zaterdag 2 September 1939 No. 69
De Echo van het Zuiden
Tweede Blad
•kt
VLUCHTELING EN ZIJN KANARIE.
Weet wat ge redden wilt!
Aan de vereeniging voor Luchtbe
scherming kan de deugd van activiteit
niet worden ontzegd; ze doet inderdaad
wonderen met de bescheiden middelen,
welke haar ter beschikking zijn gesteld.
Velen in den lande verraste ze in het
begin dezer week met een biljet, waar
op goede raadgevingen voor het geval
van luchtgevaar. Uit de opgave blijkt
wel, dat bij de verschijning van vijan
delijke vliegtuigen heel wat te doen en
te laten valt
Enfin, ze zullen we hopen het
althans nog wel gelegenheid beko
men om de circulaire van de Vereen,
voor Luchtbescherming te herlezen,
vóór het gevaar ze heeft benaderd en
de bijzonderste bepalingen in ons op
te nemen. Wil men met deze soort pro
paganda succes bereiken, dan is hel
werkelijk noodig om te herhalen,
voortdurend alsmaar te herhalen, wat
de menschen in tijd van nood hebben
te doen en te laten. Het moet er ingc-
hamerd worden, punt voor punt en
vooral niet te veel van alles tesamen.
Dan zullen ze 't uiteindelijk weten en...
er naar handelen, als ze hun weten
schap in practijk moeten brengen.
De eerste eisch van doelmatige zelf
bescherming is: rustig blijven! Het
grootste gevaar, dat men zichzelf kan
berokkenen, is de paniekstemming.
In de meerbedoelde circulaire trof ik
als „punt 7" van „Wat van elk gezins
hoofd vereischt wordt", het volgende
aan
„het klaar zetten van het hoog-
„noodige voor 't geval, dat de wo-
„ning plotseling moet worden ver-
„laten".
Vooral wanneer dat geval zich voor-
doet, spreken de gevolgen van de ver
warring. Vijf en twintig jaar geleden
heb ik in dat opzicht veel aanschouwd.
De Vereen, voor Luchtbescherming
heeft bij het hypothetische geval van
vlucht uit de woning natuurlijk spe
ciaal aan het luchtgevaar gedacht. Ze
veronderstelde: als het huis wordt ge
troffen of ge moet uit anderen hoofde
elders beschutting zoeken tegen de ge
varen uit de lucht, wat neemt ge
dan mee?
Ik zal het voorspellen: de gekste din
gen. Maar meestal niet de zaken, wel
ke men het dringendst noodig zal heb
ben.
In 1914 heb ik in België duizenden
menschen de vlucht zien nemen; ik
heb o.m. de verwoesting van Visé en
van Leuven meegemaakt; de gansche
bevolking van steden en dorpen heb
ik langs de wegen zien trekken naar
veiliger oord.
En steeds weer viel het me op, aan
welk armzalig bezit duizenden de moei
te van het meenemen hadden besteed.
Typisch was het b.v., dat vele vrouwen
in de verwarring van het oogenblik,
dat de noodzaak van een snelle vlucht
ze duidelijk werd, het eerst naar het
kanariekooitje bleken te hebben ge
grepen. Talloozen "liepen met een ge-
knoopten handdoek, waarin ze „het
noodigste" hadden verpakt. Pas later
en té laat! kwamen ze tot het
inzicht, dat ze het onnoozelste hadden
meegenomen. De menschen sjouwden
met waardelooze dingen en ze waren
het zich niet bewust! Anderen, die den
tijd hadden genomen om flin]<. wat bij
mekaar te verzamelen, kwamen na en
kele honderden meters te zijn gegaan,
tot het inzicht, dat ze, zóó beladen, on
mogelijk verder konden. Na een kilo
meter deden ze opnieuw een keuze en
lieten ze 'n hoop goed achter. Na eeni-
ge kilometers hadden ze nog maar een
klein pakje over en eindelijk als ze
tientallen kilometers door zon en stof.
dan wel door regenvlagen waren moe
ten gaan sleepten ze niets anders
met zich dan een gebroken leven.
Trouwens, óók in vredestijd, als
er plotseling brand uitbreekt, redden
de menschen dan inderdaad het meest
waardevolle? 't Zou wat!
En toch is het een eenvoudige voor
zorg om klaar te leggen en altijd klaar
gelegd te houden de meest noodige din
gen, welke men in gevaar gered zou
willen hebben. Zulke voorzorg geldt
voor allen tijd.
Als men zich nu eens wilde voor
stellen het volgende: er is gevaar
(brand, overstrooming, naderende vij
and enz. enz.) en nu wil men gauw 't
waardevolste samenvatten. Stel uw
keuze vóóraf, dus als dat gevaar er
nog niet is. Prakkezeer eens, wat ge
gered wilt hebben en leg u zeiven be
perking op. Bedenk b.v. dat uw waar
devolste dingen moeten samengepakt
kunnen worden in één klein koffertje.
Als ge dan uw keuze hebt gedaan,
breng die spullen dan op één centrale,
makkelijk toegankelijke plaats bijeen,
in een lade, een kastje of wat dan ook.
Dan hebt ge bij werkelijk gevaar
slechts één gedachte te volgen en ge
zult u achteraf niet behoeven te be
kennen: wat stóm van me, nou heb
ik juist om het kostbaarste niet ge
dacht!
En wilt ook de intentie van de
Ned. Vereen, voor Luchtbescherming
volgen wat ik dringend aanraad
leg dus bij de dingen van uw keuze
een vluchtuitrusting voor gas- of lucht
gevaar. D.w.z. voor het geval ge tot de
vlucht wordt gedwongen. Dat laatste
zeg ik er bij, omdat veelal thuis de
beste bescherming aanwezig is en
vlucht wel de meest impulsieve daad is
bij gevaar, maar in lang niet alle ge
vallen de verstandigste.
Ook de al'deeling Waalwijk ont
plooit een groote activiteit, waarvoor
haar alle waardeering, maar zeker aller
steun in deze tijden toekomt. (Red.
E. v.h. Z.).
VERGOEDING OPGEVORDERDE
PAARDEN EN MOTORRIJTUIGEN.
Er bestaat geenerlei beroep open.
In verband met door onjuiste be
richtgeving ontstaan misverstand
aangaande de procedure, welke ge
volgd zou moeten worden wanneer
eigenaars van opgevorderde paarden
en eigenaars of beheerders van motor
rijtuigen opgevorderd bij de algemee-
ne motorverordening het niet eens zijn
met de hun toegeschatte vergoeding
voor die paarden of motorrijtuigen,
wordt ons van officieele zijde mede
gedeeld, dat in dergelijke gevallen gee
nerlei beroep openstaat, dit in tegen
stelling met de onjuiste berichten,
welke spraken van de mogelijkheid
van beroep op een gemengde commis
sie van militairen en burgers.
GEEN VRIJSTELLING VAN BRIEF
PORT VOOR MILITAIREN.
Alleen briefkaarten en couranten zijn
portvrij.
Er wordt nog eens de aandacht op ge
vestigd, dat alleen briefkaarten 'en
couranten aan en door militairen,
echter alléén beneden den rang van
officier, vrij van port kunnen worden
verzonden.
De briefkaarten mogen alleen me-
dedeelingen van particulieren aard
bevatten, terwijl de couranten niet
zwaarder mogen zijn dan honderd
gram.
Brieven aan en door militairen ver
zonden zijn dus niet vrij van port.
INLICHTINGEN PER RADIO.
Uitsluitend via omroep controle
commissie.
Van de Radio-omroep controle
commissie wordt het bericht ontvan
gen, dat, ter waarborging van een
juiste beantwoording van de door de
bevolking gestelde vragen aangaande
de maatregelen, welke in dezen tijd in
verband met de bijzondere omstandig
heden van regeeringswege in den
brcedsten zin genomen worden, het
vanaf heden aan de omroepvereeni-
gingen niet langer toegestaan is zelf
standig hunnerzijds een antwoord op
deze vragen te geven.
Te dien aanzien is in overleg met
de betrokken autoriteiten de regeling
getroffen, dat ieder, die terzake van
de door de regeering genomen maat
regelen, b.v. over opkomst voor den
militairen dienst, opvordering van
paarden en motorrijtuigen, telegraaf
en telefoon, spoorwegen, luchtbe
scherming, voedselvoorziening enz.
vragen heeft te stellen, deze schrifte
lijk kan indienen bij het secretariaat
van de Radio-omroep controle-com
missie, Mauritskade 17 in Den Haag,
dat zich terzake met de bevoegde
autoriteiten in verbinding zal stellen
en voor doorgifte van de officieele
beantwoording aan de omroepvereeni-
gingen zorg zal dragen.
AANLEGGEN VAN
SCHUILLOOPGRAVEN.
Inschakeling van den werkloozenzorg.
In overleg met zijn ambtgenoot van
binnenlandsche zaken heeft de minis
ter van sociale zaken aan de gemeen
tebesturen schriftelijk medegedeeld,
in het algemeen bereid te zijn goed to
keuren, dat de werkloozenzorg wordt
ingeschakeld bij het maken van
sehuilloopgraven voor de burgerbe
volking.
In het daarbij verloonde bedrag
kan, indien een bepaalde gemeente
daarvoor ingevolge de desbetreffende
bepalingen in aanmerking komt, sub
sidie uit het Werkloosheidssubsidie-
l'onds worden verkregen. Het aanleg
gen der loopgraven kan dus, bij wijze
van werkverschaffing, geschieden te
gen het voor de gemeente vastgestel
de basis-uurloon, waarbij zooveel mo
gelijk „in accoord" gewerkt dient te
worden.
REDUCTIE VOOR MILITAIREN.
Maatregel van den Nederlandschen
Bioscoopbond.
Het hoofdbestuur van den Neder
landschen Bioscoopbond h^ft gister
gebruik gemaakt van zijn bevoegd
heid ingevolge de bestaande prijzen-
reglementeering voor het Nederland-
sehe bioscoopbedrijf door aan alle le
den van den bond, dat zijn alle Neder-
landsche bioscopen, bij wijze van
voorloopigen maatregel, voor den
duur van de week tot en met Donder
dag, 7 September a.s. toestemming te
verleenen om aan militairen beneden
den rang van onderofficier een reduc
tie op de toegangsprijzen der biosco
pen van maximaal 50 toe te staan.
HAMSTEREN.
Voor personen die nog steeds en
wel ten onrechte abnormaal groote
voorraden trachten te verkrijgen en
aan winkeliers die hieraan gevolg ge
ven, zij vermeld, dat de politie in
Rotterdam en andere plaatsen reeds
strenge maatregelen heeft genomen,
ten einde dit on-sociale vergrijp tegen
te gaan.
De voorraden van de winkelende
dames, die boven normaal waren,
werden onverwijld in beslag geno
men, terwijl verschillende winkeliers
bekeuringen kregen.
Ook winkeliers die nog geen invul-
formulieren hebben ontvangen dienen
er aan te denken, dat zij aan een per
soon niet meer mogen verkoopen, dan
deze voor zijn gezin in een week nor
maal verbruikt. De mogelijkheid is
lang niet uitgesloten, dat J)ij overtre
ding van dit verbod de winkel voor
korteren of Iangcren tijd gesloten
blijft. In andere plaatsen is men hier
toe inmiddels al over gegaan.
Belangrijke uitbreiding van den
treinenloop op Maandag a.s.
Hervatting van het goederenverkeer.
De directie van de Nederlandsche
spoorwegen, deelt, na verkregen
machtiging van de militaire autori
teiten, mede, dat het in het voor
nemen ligt, met ingang van Maandag
4 September op alle geëlectriticeerde
baanvakken een uurdienst teonder.
houden, dat is dus Amsterdam-
Dordrecht, Amsterdam-Alkmaar,
Haarlem— IJmuiden, Velsen-IJmui-
den Oost-Uitgeest, Haarlem-Zand-
voort, Rotterdam-Hoek van Holland
Amsterdam Utrecht-Eindhoven en
Rotterdam Den Haag—Utrecht-
Arnhem.
In aansluiting aan de dienstrege
ling van de geëlectriticeerde baan
vakken zal op alle overige belang
rijke baanvakken eentwee-uurdienst
met met stoom, en dieseltreinen
worden gereden, eventueel versterkt
op het forensen-traject Amsterdam-
Amersfoort. Dit betreft dus in de
eerste plaats de verbindingen van
Amsterdam, Den Haag en Rotterdam
met üroniDgen, Leeuwarden,Twente
en Maastricht, alsmede de verbin
ding Leeuwarden—Arnhem—Den
Bosch, Roosendaal—Vlissingen. Op
alle bovengenoemde trajecten wordt
weer met de groote snelheid van de
normale dienstregeling van 15 Mei
van dit jaar gereden.
Het vervoer van bagage en rij-
wielen zal in beperkte mate weer
mogelijk zijn.
Ook wat het goederenvervoer be
treft konden belangrijke maatregelen
worden genomen. Het goederen
verkeer zal in den nacht van Maan
dag op Dinsdag namelijk in beperkte
maten worden hervat. Stukgoederen
worden Maandag weer ter verzen
ding aangenomen. Het vervoer van
.wagenladingen zal van dien dag af
op beperkte wijze plaats hebben.
Aanvragen tot 't beschikbaar stellen
van wagens kunnen thans weer
worden ingediend.
Waaraan moet het militair
vervoer zich houden
Welken invloed ondergaan de in
gewone omstandigheden geldende
verkeersregels tengevolge van het
militaire vei voer langs den weg?
Op deze voor iederen weggebruiker
belangrijke vraag antwoordt de A.
N. W. B. het volgende, in aansluiting
aan de reeds eerder gepubliceerde
order van den chef van den gene-
ralen staf.
Militaire collonnes hebben altijd en
overal voorrang, zooals trouwens
ook in normale omstandigheden het
geval is.
Militaire bestuurders van niet
in collonne-verband rijdende motor,
rijtuigen hebben thans voorrang
zoowel bij smalle doorgangen als bij
kruising van. wegen behalve bij
kruissing van een voorrangsweg
ZUIDZEE-EILANDEN.
In de Stille Oceaan zijn nog steeds
vele eilanden, waar nog nooit een
Europeaan zijn voet heeft gezet. En
juist op deze eilanden is het leven zo
vredig en rustig, dat het een waar pa
radijs is.
Men spreekt dikwijls over de eilan
den in de Zuidzee, zoals Hawaï en nog
vele anderen. Maar dit zijn niet de
Zuidzee-eilanden, zoals wij ons die
voorstellen. Daar komen elk jaar een
paar duizend vreemdelingen en vullen
de idyllische plekjes met hun luid
ruchtig gepraat en hun uitroepen van
bewondering. De inboorlingen zijn
angzamerhand zo op de vreemdelin
gen ingesteld, dat ze alles wat ze doen,
alleen doen om bekeken te worden en
er geld mee te verdienen. Daarom is
er veel van het paradijsachtige van
deze eilanden verloren gegaan. Over
dag zijn de strandbaden overvol men
sen, die zonnebaden willen nemen en
elke avond zitten de mensen tot laat in
de nacht buiten om van de heerlijke
avonden te genieten en naar de zachte
muziek van Hawaïan-guitaars te lui
steren.
Een van de nog vrijwel onbekende
eilanden is het eiland Rapa. Er komen
al wel vreemdelingen op dit eiland,
ff»"
maar nog maar zo weinig, dat er nog
niets van de werkelijke schoonheid
verloren is gegaan. De Engelse rei
ziger Douglas schrijft, wat hij op dit
eiland beleefde.
„Toen we aan kwamen," schrijft hij,
„zagen we een paar inboorlingen op
strand liggen. Zodra ze ons bootje za
gen, sprongen ze op, wuifden ons
vriendelijk toe en kwamen ons tege
moet lopen. Intussen kwamen nog
meer inboorlingen op het strand,
vooral veel vrouwen zagen we. Ze be
hoeven bijna niet te werken op dit ei
land want de natuur strooit hier rijke
lijk haar gaven rond. Vruchten en
groenten zijn er in overvloed en iede
re bewoner haalt zijn eten uit de na
tuur.
Op sommige plaatsen moet de na
tuur een beetje geholpen worden, wat
dan onder vrolijk gezang gebeurt.
Er leeft een soort reuzehagedis op
het eiland, een dier van ongeveer an
derhalve meter groot. Eerst schrok
ken we van het dier, maar we hoorden
al gauw, dat het even tam en vriende
lijk was als de bewoners van 't eiland.
Het eiland zelf is sprookjesachtig
mooi. De kust wordt door prachtige
rotsen gevormd en achter die rotsen
ligt het land, met heuvels en vlakten,
dicht begroeid met palmen en verschil
lende soorten vruchtbomen. Kleine
riviertjes en beekjes lopen door het
hele eiland heen en dragen ook erg
tot de vruchtbaarheid bij.
De inboorlingen zijn tevreden en
vriendelijke mensen. Ze voeden zich
hoofdzakelijk met plantaardig voed
sel. De meesten zijn uitstekende zwem
mers en elke dag brengen ze uren door
in het water van hun rivieren en be
ken. In de zee durven ze niet te ko
men uit angst voor de haaien, die
nogal veel in die streken voorkomen.
Helaas konden we er niet lang blij
ven, maar de korte tijd, dat we op het
eiland hebben doorgebracht, zal altijd
als een tijd van rust en schoonheid in
mijn herinnering blijven bestaan."
VISSCHERSLATIJN.
Toen de beroemde Engelsche schrij
ver Charles Dickens eens op een dag
met een vriend ging wandelen, kwa
men ze voorbij een afgelegen herberg,
waar een klein, oud mannetje in de
deur zat. Toen ze naderbij kwamen,
zei Dickens' vriend: „Daar zit een
oud visschertje, dat alle visschers-
verhalen, die je hem opdischt, onvQpr-
waardelijk gelooft, ook al ligt de leu
gen er nog zoo dik op. Hij kan n.l.
zelf opsnijden, dat de muren ervan
krakenProbeer 't maar eens."
Dickens ging naast den ouden man
zitten en begroette hem met de woor
den „Goedenmiddag, baas, mooie visch
daar in de rivier, hé?"
„Ja meneer, mooie visch!"
„Ik kan erover meepraten, 't Vo
rige jaar was ik hier in de buurt en
toen kreeg ik een reusachtige forel
aan den haak. Hij beet de lijn een-
voudig middendoor."
„Ja, dat doen de forellen hier", zei
de oude visscher kalmpjes.
„Toen nam ik een touw, maar dat
beet de forel ook middendoor."
„Ja, die forellen bij ons bijten de
sterkste touwen door als draadjes,"
bevestigde de visscher heftig knik
kend.
„Nu dan", ging Dickens voort, „ik
was vast besloten, de visch aan land
te trekken. Ik haalde een ijzeren ket
ting en trok hem uit het water!"
„Ja, ja! Alleen met kettingen kan
men hier de forellen vangen."
„Maar nu komt het mooiste nog,
toen ik de forel eenmaal op den wal
had, kon ik hem niet thuis krijgen."
„Ja, 't is lastig, onze geweldige fo
rellen thuis te krijgen!"
„Ik bestelde dus een paar paarden,
gooide de forel op een wagen en met
heel veel moeite bracht ik hem ein
delijk thuis."
„Ja, ja," zei de oude man zonder een
spier te vertrekken, „een paar paar
den en een wagen zijn 't eenige mid
del om onze forellen thuis te krijgen."
De schrijver werd nu toch woedend,
maar hij liet niets merken.
„En toen," vervolgde hij, liet ik de
forel, die ik niet dood wilde maken,
met de koeien naar de wei gaan."
„Dat doen we hier wel vaker met
onze forellen," zei de oude man.
„Nadat het dier drie maanden met
de koeien had omgegaan, kreeg hij
horens".
„Wat brulde de oude man,
„kreeg de forel horens
„Zeker!"
„Meneer," zei toen de oude vis
scher, „het wil mij nu toch voorko
men, dat u een klein weinigje van de
waarheid afwijkt. Wat waar is moet
waar blijven. U weet wel, dat u niet
jokken moogt!"
OPLOSSINGEN RAADSELS
van vorige week.
1. In een ijzergieterij.
2. Uw schaduw.
3. De torenklok, die een torenspel heeft.
4. Zwijgen.
5. Een brompot.
NIEUWE RAADSELS.
0. Wat men voor den dokter doet,
Wil hij, en hij vindt dat goed;
Maar voor anderen is het kwaad,
Daar het lomp en lelijk staat.
Kan je zeggen, wal dat is?
Als je nadenkt, weet je 't wis.
7. Ik ken heel vreemde tanden.
Ze hebben nooit gegeten;
Ze hebben nooit gebeten,
Nooit in een mond gezeten.
Nu zal je toch wel weten,
Hoe deze tanden heten.
8. Ik heb wel twee lange henen,
Maar ik loop toch nergen henen.
Knieën? Wel, ik heb er geen.
Aan mijn voeten zit geen teen.
'k Heb geen vlees, geen bloed, geen vel,
Wat ik ben, dat raadt gij 'wel.
9. Wat van ijzer, wat van hout,
Dat men in de hand vasthoudt,
Om te gaan nu op, dan neer.
Wat dat is? Ik zeg niets meer.
10. 'kWeet iets, dat bitter heet
En itoch graag wordt gegeten.
Wie nadenk zal heel gauw
Mijn ware naam wel weten.
tl. Welk een bak is niet van ijzer,
Niet van hout, en niet van steen?
Wel een bak zou 't wezen, die steeds
Wordt gevreesd door iedereen?
12. Welke kruik wordt niet gebakken
En deugt niet voor bier of wijn?
Welke kruik kan onder water
Even op de wandeling zijn?
13. Iemand in ons vaderland
Had zijn heele been verbrand,
En hij zei: „Het deed geen pijn!"
Hoe kan dat nu mogelijk zijn?
14. Zeg mij eens terstond mijn kind.
Dus zonder lang je te bedenken,
Uit welken ketel, pot of kan
Kan niemand thee of koffie
schenken?
I
