Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
„NOORD-
BRABAND"
1843
AutomatieK PUUtS-HEESBttn,
Dit nummer bestaat uit Twee Bladen
EERSTE BLAD
Croquetten
en Bitterbollen
NUMMER 70.
WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1939.
DERDE BLAD.
Dit blad verschijnt
WOENSDAG en ZATERDAG.
Brieven. Ingezonden stukken, gelden,
:nz. franco te zenden aan den Uitgever.
Abonnementsprijs per 3 maanden
f 1.25. Franco per post door 't geheele
rijk 1.40.
UITGAVE t
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO.
GIRO-No. 50798.
Advertentiën moeten Woensdag en
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons bezit zijn.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel; minimum 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
Bij contract flink rabat.
ALEA JECTA EST!
DE TEERLING IS GEWORPEN.
Nog slechts 25 jaar scheiden ons
.yan den aanvang van den „grooten
wereldoorlog", die, naar we aanna
men, de vreeselijkste bezoeking was,
welke de menschheid ooit teisterde ol
teisteren zou. De strijd was zóó gruw
zaam, dat alle volkeren in afgrijzen
een eed zwoeren: „Nóóit meer oor
log!"
E,n thans reeds woedt opnieuw de
krijg, stampt Mars met zijn oorlogs
laarzen door Europa, dreigende on
der zijn geweld méér millioenen te
zullen verdelgen dan ooit te voren.
In Duitsehland beslist één man over
de vraag oorlog ol' vrede; wat een ge
weldige verantwoordelijkheid.
In de meeste landen heeft ge
lukkig de regeering verantwoording
af te leggen tegenover de Kamers,
dus tegenover 't volk, dal dus over
vrede of oorlog beslist.
Zou de uitspraak van 't Duitsche
volk dat in bezorgdheid en onzeker
heid leeft, aldus geweest zijn?
Wij weten het niet, maar laten dit
aan de geschiedenis over.
Het feit ligt er, de oorlog is er.
Duitsehland zegt te vechten voor z'n
recht, z n eer, maar waar blijft het
recht en de eer der Oostenrijkers,
Tsjechen, Slowaken en de Polen.
Frankrijk en Engeland hebben den
strijd aanvaard voor 't recht en de
eer van de kleine naties en zichzelf,
speciaal om een einde te maken aan
de voordurende beangstigende agres
sie in Europa
Wij wachten af, wat deze droeve
strijd de wereld, maar vooral 't oude
Europa zal brengen.
HOE DE OORLOG BEGON.
Resumeeren we de feiten van de
laatste dagen. Op 30 Augustus las de
Duitsche minister van buit. zaken
Von Ribbentrop aan den Britschen
ambassadeur Henderson een 16-tal
Duitsche eischen voor, o.m. inhouden
de de annexatie van Danzig en een
voorwaardelijke annexatie van den
corridor. Op grondslag van aanvaar
ding dezer 16 punten wilde hij met
een gevolmachtigden Poolschen ver
tegenwoordiger onderhandelen. Maar
meteen werden alle verbindingen met
Polen verbrokenHenderson waar
schuwde Lipski, den Poolschen gezant
te Berlijn, die zich naar Von Ribben
trop spoedde, maar deze weigerde met
hem te spreken, omdat hij geen spe
ciale volmachten hadDen anderen
dag verklaarde Hitier, dat zijn geduld
was uitgeput, daar hij vergeefs op den
Poolschen onderhandelaar had zitten
wachtenOp dat moment kende
men in Polen zelfs niet het bestaan
van de zestien eischen
En de Duitsche weermacht kreeg
bevel om Polen aan te vallen en bin
nen te dringen.
Tegelijk werd in een speciale
rijksdagbijeenkomst het statuut
van Danzig vervallen verklaard en
Danzig bij het rijk ingelijfd. De Duit
sche luchtmacht bombardeerde tal
van Poolsche steden, dood en verderf
zaaiende onder een bevolking, welke
nog van geen oorlog afwist. Uit hon
derden tanks ratelden de mitrailleurs
en aiuus werden üe zwakke Poolscne
grenswachten teruggedreven, alles
„om mei geweld de onduldnare Pool
scne aanvallen ie Keeren"!!
Toen kwamen Frankrijk en Enge
land „in 't geweer", ter uitvoering
van hun garantie-verplichtingen je
gens het aangevallen Polen.
Nóg vermeden deze democratische
grootmachten het geweld. Terwijl ze
nun weermachten mobiel maakten,
richtten ze een Riatste krachtig ver
toog tot Berlijn. Nóg was de vrede in
Europa te redden, zoo lieten ze in Ber
lijn weten en nóg zou er onderhandeld
kunnen worden over de Duitsche aan
spraken, mits men in het Derde Rijk
wilde afzien van geweld en de troe
pen uit Polen zou terugtrekken. Hit-
Ier heeft dat geweigerd.
Op Zondag j.l. liep de termijn af,
welke men Hitier vanuit Londen en
Parijs had gesteld. Toen verklaarde
Chamberlan, dat Engeland zich
van 11 uur dien dag af in oorlogs
toestand beschouwde met Duitsehland
en Daladier deed een gelijke inededee-
ling voor Frankrijk. Frankrijk be
schouwde den oorlogstoestand als te
5 uur nam. te zijn ingegaan.
In zeer bewogen bewoordingen hebv
ben Frankrijks president, Engelands
koning en de leidende staatslieden in
deze landen aan hun volkeren kennis
gegeven van het ernstige en voor de
wereld zoo droevige besluit. Ze heb
ben niet nagelaten alle verantwoorde
lijkheid van den loop der gebeurte
nissen op de schouders te leggen van
Duitschlands Führer.
We halen hier enkele citaten aan
uit de vorenbedoelde mededeelingen.
De Fransche min.-president Daladier
zeide in de speciale zitting van de
volksvertegenwoordiging o.m.
Het verdrag tusschen Duitsehland
en Polen is nauwelijks enkele jaren
oud. Duitsehland heeft niet geaar
zeld het op te zeggen. Het heeft
zich weer verbonden, den vrede te
bewaren na oplosing van het
DuitschPoolsche conflict. Wij
kennen dergelijke aanbiedingen. Na
een dergelijke belofte is het Duit
sche leger Weenen binnengerukt.
Wat is van Schuschnigg geworden,
die in de gevangenis werd gewor
pen?
Duitsehland heeft op dezelfde
wijze gehandeld met Tsjecho-Slo-
wakije. De bevrijding van de Sude
ten, zoo zeide het, zijn de laatste
Duitsche eischen. 't Heeft toen ge
poogd, de verantwoordelijkheid van
den aanvaller te doen terugvallen
op de slachtoffers. Nog niet zoo
heel lang geleden had de Führer be
loofd, het niet-aanvalsverdrag met
Polen te zullen eerbiedigen.
Bij Hitier moet men rekening
houden met zijn daden en niet met
zijn woorden (applaus).
Herriot, de voorzitter van de Fran
sche Kamer, had de speciale zitting
geopend met de volgende toespraak:
„In dit oogenblik zijn er niet veel
woorden noodig om den eendrach-
tigen wil der natie tot uiting te
brengen. Na twintig jaar arbeid,
onvoldoende nog om den ramp van
den vorigen Duitschen aanval te
herstellen, staan we tegenover een
nieuwe agresie.
üe man, die Oostenrijk deed
verdwijnen, die de Tsjechen mar
telde, die de geheele wereld bevolk
te met vluchtelingen, heeft opnieuw,
zijn toevlucht genomen tot geweld,
brutaliteit en valschheid.
Polen, waarmede wij door het
verleden zijn gebonden, heeft op
dit oogenblik reeds met zijn legen-
darischen moed slagen verduurd
van een wetenschappelijk barbaren
dom.
Wij zenden dit land onze betui
ging van hartelijke broederschap
en solidariteit".
Hier volgt nog een uitlating van den
voorzitter van het Britsche Lagerhuis,
Greenwood:
Eerlijk gezegd, acht ik het niet
mogelijk, dat Hitler iets overeen
komt, dat hij niet bereid zou zijn
te verraden (zeer luide algemeenc
toejuichingen).
Chainberlan gewaagde van de
„waanzinnige eerzucht" van Hitier,
waardoor Europa opnieuw in den
oorlog is gestort en ook hij gispte in
een duidelijke uiteenzetting de talloo-
ze malen van woordbreuk, welke de
politiek vormt van den Duitschen
Führer.
LEVENSVERZEKERING
WAALWIJK
DRIE PROCLAMATIES VAN
HITLER.
Hitler heeft naar aanleiding van de
oorlogsverklaring door Engeland en
Frankrijk drie proclamaties uitge
vaardigd, waarin hij fel van leer trok
tegen de leugenachtige Britsche kabi-
netspolitiek, maar waarin hij in het
bijzonder den „Joodsch-democrati-
sche wereldvijand" de schuld aan
wreef van alle narigheid, welke stond
te gebeuren.
De eerste proclamatie is tot het
Duitsche volk gericht. Hitier betoogt
daarin, hoe Engeland in den loop van
de geschiedenis alle wereldmachten
heeft bestreden om zelf en alléén in
het bezit te blijven van alle wereld
rijkdommen. Daartoe diende thans de
omsingeling van het Duitsche volk,
maar het leger zal den ring breken.
De tweede proclamatie is bestemd
voor de Duitsche weermacht in het
Westen. Hij onthult daarin zijn krijgs
plan. Hij verzekert, dat met Polen
binnen enkele weken zal zijn afgere
kend en dat dan alle krachten van
het land tegen het Westen kunnen
worden ingezet. Tot zoolang moeten
de Duitsche troepen stand houden te
gen de Fransch-Engelsche aanvallen.
En dat is mogelijk, zegt hij, want de
Siegfriedlinie is honderdmaal sterker
dan die, welke de vijand van 1914-
1918 tevergeefs gepoogd heeft te ver
breken.
De derde proclamatie gaat uit naai
de partij, de N.S.D.A.P. Daarin wordt
de joodsch-democratische wereldvij-
and gehekeld, trouw tot in den dood
wordt vereisciit van alle leden en iede
re verrader wordt met vernietiging
bedreigd.
Hitler verklaart voorts, dat hij
zelf naar het front in Polen is ver
trokken. Hij heeft de grijze veldjas
aangetrokken, welke hein „de lief
ste van alle" is en hij zal die niet
uittrekken vóór hij de overwinning
heeft bevochten. Anders zal hij niet
meer zijn
Tot zijn eventueelen opvolger
heeft hij Goering aangewezen; ge
beurt dezen iets, dan zal Hess op
volger zijn. Komt ook die te vallen,
dan moet de Senaat den waardig-
sten, d.i. den dappersten man tot
Führer kiezen.
DE „ATHENIA" GETORPEDEERD.
VEERTIENHONDERD OPVARENDEN
Amerikanen en Canadeezen aan boord.
Naar de Britsche regeering Maandag
ochtend officieel mededeelde, is het s.s.
„Athenia" van de Donaldson Atlantic
Line te Glasgow, metende 13.580 ton,
met 1400 personen aan boord, beman
ning en passagiers de passagiers
meerendeels Amerikaansche en Cana-
deesche staatsburgers, die in allerijl
naar hun land terugkeerden op
tweehonderd mijl ten Westen van de
Hebriden-eilanden getorpedeerd. De
„Athenia heeft zelf haar torpedeering
aan de Admiraliteit gemeld. Om 5 uur
in den ochtend werd medegedeeld, dat
het schip snel zinkende was.
Omstreeks het middaguur seinde
United Press, dat de „Athenia" in de
golven was verdwenen. Ongeveer op
hetzelfde tijdstip maakte echter ook
het Amerikaansche ministerie van
Buitenlandsche Zaken bekend dat op
enkele uitzonderingen na alle opva
renden van de „Athenia" waren ge
red. Slechts zijn door de explosie eeni-
ge personen gedood. De overigen zijn
naar de Britsche admiraliteit me
dedeelt door andere schepen opge
pikt.
„Athenia" was Vrijdagmiddag, met
bestemming Montreal (Canada), uit
Glasgow vertrokken en had vervolgens
Liverpool aangedaan, vanwaar het
schip, na 1000 ton lading te hebben
ingenomen, Zaterdagmiddag om 4 uur
onder bevel van kapitein James Reid
was uitgevaren. Later werd nog Bel
fast aangedaan.
Van de Schotsche kust uit zijn tor
pedoboot-jagers lull speed uitgevaren
om overlevenden van de „Athenia" te
redden. Doch intusschen blijkt reeds
het Zweedsche jacht „Southern Cross"
naar het zelf meedeelt, tweehonderd
passagiers van het gezonken schip te
hebben gered, terwijl het Noorschc
s.s. „Knul Nelson" naar het schijnt er
ongeveer achthonderd gered heeft.
Bovendien zijn verscheidene barkas
sen van de „Athenia" op zee waarge
nomen, hetgeen doet hopen dat het
aantal geredden nog grooter is.
In de Vereenigde Staten en Canada
is de verontwaardiging zeer groot. De
Duitsche regeering beweert dat er
geen Duitsche duikboot in die buurt
geweest is en dat hier dus van een En-
gelsche duikboot of mijn sprake moet
zijn. Nietemin houden de Engelsche
admiraliteit en de bemanning staan
de dat het een Duitsche onderzeeboot
geweest is.
GRIEKSCH SCHIP IN DE SONT
OP EEN MIJN.
Reeds is het eerste slachtoffer van
de uitgestrekte mijnenvelden, die in
de toegangen tot de Oostzee zijn aan-
KOMT EVEN SMULLEN.
uitsluitend van le kwaliteit
kaitsvlaesch.
geiegü.g evallen. Maandagmorgen 0111
Kwart over 7 is een unekseh sclnp, op
weg van Leningrad naar Antwerpen,
in net Zuidelijk deel van de Sont, even
ten Zuiden van Falsterbo, aan de ui
terste punt van Zweden, op een mijn
gcloopen en gezonken. De bemanning
is ui de Zweedsche haven Malmö te
genover Kopenhagen aan land gezet.
DE „BREMEN" AANGEHOUDEN.
De New-Yorkscïie radiozender heeft
een bericht uitgezonden, waarin werd
medegedeeld dat het Duitsche passa
giersschip de „Bremen", van den
Norddeutscher Lloyd, door een En-
gelsch oorlogsschip is buitgemaakt.
DE LEGEKBEK1CHTEN.
De legerberichten blijven nog
scnaars, hoewel het uuidelijk is nat
ue Duiiscne legers niet kracht 111 Po
len vooruitrukken.
De huiienlanusciig militairen inee-
nen dat de bedoeling is de kern van 't
Poolscne leger te vangen en te vernie
tigen. Lukt deze manoevre dan zal de
oorlog aan l Oostelijk front kort du
ren.
Deze bewegingen worden door neu
trale militaire waarnemers als één be
weging beschouwd. De Oost-Pruisi
sche troepen manoeuvreeren achter
den Weichsel, teneinde te voorkomen,
dat de Polen zich daar concentreeren
op de verdediging van het versterkte
Thorn, terwijl de troepen in den Cor
ridor zich naar 't Zuid-Oosten bewe
gen, naar hetzelfde punt, teneinde de
Polen van den Corridor af te sluiten,
zoodat zij de achterhoede van de Pool
sche troepen, die naar het Zuiden van
Posen trekken, niet kunnen dekken.
Het tweede algemeene offensief
speelt zich af in het Zuiden van Po
len.- De militare bulletins melden, dat
de Duitschers in de nabijheid van de
Silezische grens Czestochowa hebben
ingenomen. Deze stad is gelegen aan
de hoofdlijn, die van Warschau uit
naar het Zuiden loopt. Het is zeer
waarschijnlijk, dat een Noordelijke
opmarsch gecombineerd wordt met
een Zuidelijke flankbeweging.
Tegelijkertijd worden berichten
ontvangen, die melden, dat de Duit
sche troepen van Moravisch Ostrau
uit naar Kattowitz optrekken. Van
Slowakije uit zouden de Duitsche
troepen zich voornamelijk op de Pool
sche industriestreek concentreeren,
namelijk op Opper-Silezië.
Een andere colonne trekt van Slo
wakije uit Noordwaarts naar Sucha
en verder naar het Oosten langs de
SlowaakschPoolsche grens in de
richting van Krakau. Krakau is het
voornaamste militaire centrum van
Zuid-Polen. Deze offensieven hebben
blijkbaar ten doel, de Poolsche indu
striecentra te veroveren in een zoo
kort mogelijken tijd.
BERLIJN MELDT:
„Vijand wijkt naar Krakau.
Oorlogsschepen vernietigd."
Van de uit Silezië en het Zuiden op
rukkende troepen drongen sterke af-
deelingen ten Noorden van den Hoo-
gen Tatra en ten Zuiden van het in-
dustriegebied verder op achter den
naar Krakau terugwijkenden vijand.
Ten Oosten van Pless werd de over
gang over den Weichsel geforceerd.
Ten Noorden van het industriegebied
De Echo van het Zniden,
Waalwybsche en Lansslraatsrke Courant*
De oorlog begonneH.
