Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
DE OORLOG.
De Algemeene Toestand.
„NOORD-
BRABAND"
1843
Dit nummer bestaat uit Twee Bladen
EERSTE BLAD
heerlijk gekruide SPECULAAS
a 25 cent per half pond.
NUMMER 77.
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1939.
62e JAARGANG.
Dit bloJ verschijnt
WOENSDAG cn ZATERDAG.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden.
:nz. franco te zenden aan den Uitgever.
Abonnementsprijs per 3 maanden
f 1.25. Franco per post door 't geheele
rijk 1.40.
UITGAVE
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO.
GIRO No. 50798.
Advertentiën moeten Woensdag en
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons bezit zijn.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel; minimum 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
Bij contract flink rabat.
EUROPA AAN HET
BOLSJEWISME VERRADEN.
Iedereen, wien de Europeesche en
christelijke beschaving, ondanks haar
groote tekortkomingen lief is, alhtans
ter harte gaat, is de laatste twee decen
niën verontrust geweest over de geva
ren van het goddelooze, cultuurlooze,
menschonteerende en gewelddadig bol
sjewisme, dat den bodem van Rusland
heeft gedrenkt met het bloed van meer
dan drie millioen onschuldigen wij
ontleenen dit cijfer aan een schriftuur
van den socialistischen dominee Hu-
genholz in „Het Volk", die het op zijn
beurt uit de resultaten van onpartijdige
onderzoekingen zeide te hebben gedis
tilleerd die geen andere misdaad te
genover den staat hadden bedreven dan
die van hun niet-proletarische geboorte.
De afschuw van dit bolsjewisme was
in vele menschen zóó groot, dat ze be
reid waren om licht té licht te
tellen de bezwaren, welke aan andere
vormen van dictatuur waren en zijn
verbonden, gelóóvende, dat het h. i.
minder-kwade ze tenminste van het al
lerslechtste ter wereld zou verlossen.
Dat was de reden, waarom velen in na-
tionaal-socialisme en fascisme plus voor
dezer filiaalbedrijven in de democrati
sche landen, ondanks verstandelijke be
zwaren, met hun hart wat zijn gaan
.voelen Want hadden nationaal-soci-
alisme en fascisme zich niet zeiven ge
plaatst op den scherpsten tegenkant van
het bolsjewisme? En hebben Hitier en
Mussolini het niet herhaaldelijk verze
kerd dat zij het zijn geweest die Euro
pa van het bolsjewisme hebben gered
laatstelijk nog in Spanje?
Sir Henri Deterding zou zich thans
omwenden in zijn graf, .als hij daarin
nog kennis kon nemen, van de evolutie
welke het door hem zoo hevig bewon
derde nationaal-socialisme in de korte
spanne tijds na zijn overlijden heeft
doorgemaakt. Want ook Sir Henri De
terding werd pro-Duitsch en bracht
naar Duitschland zijn in Nederland en
Engeland verdiende millioenen over,
enkel en alleen omdat hij zoo hevig
anti-bolsjewistisch was.
Hij wist natuurlijk zooals we het
allen weten dat Duitschland ééns
Europa aan het bolsjewisme had verra
den. Dat was toen in 1917 de Duitsche
regeering en het Duitsche opperbevel
aan Trotzky en andere in Zwitserland
vertoevende bolsjewistische bannelin
gen een extra-trein zij het (want je
kon nooit weten!) een geblindeerde
trein aanboden om ze dwars door
Duitschland heen naar Rusland te voe
ren, teneinde daar de bolsjewistische
dictatuur te vestigen.
Omwille van de Duitsche overwin
ning werd blijkbaar elk middel goed ge-
noeg geacht, óók het verraad van de
Europeesche en christelijke beschaving
aan het bolsjewisme.
Hitier heeft echter herhaaldelijk met
nadruk vastgesteld dat hij, zijn partij en
het huidige Duitschland, d.i. het Der
de Rijk, voor dergelijke fatale dingen
als overeenkomsten met bolsjewisten
en een Vrede van Versailles, niet ver
antwoordelijk mogen worden gesteld.
Het Duitschland van heden is niet het
Duitschland van 1918 en de tegenwoor
dige kanselier van Duitschland heet
niet von Bethmann Hollweg. Neen,
neen!
Maar nu de feiten de jongste fei
ten. Omwille van de Duitsche overwin
ning werd alle vijandschap geslecht
tusschen nationaal-socialisme en bols
jewisme, werd de „historische vriend
schap en samenwerking" tusschen
Duitschland en Rusland hersteld, werd
als eerste vrucht van dit herstel een
groot christenvolk uit de rij der vrije
volkeren gebannen, werd den bolsje
wisten het grootste deel van den buit
toebedeeld en werden de bolsjewisten
toegelaten tot óver den drempel van
Europa, tot de toegangsdeuren van
Roemenië, Hongarije, Slowakije (welke
laatste landen zich moesten haasten
om de diplomatieke en vriendschappe
lijke betrekkingen met de Russen te
herstellen!) én ja! tot de wijde
oostelijke toegangsdeur van Duitsch
land zelf.
En de bolsjewisten werden dezen
keer niet geleid per geblindeerde trein,
maar met fanfares van de Duitsche mi
litaire muziekcorpsen en ze werden
in het hart van Europa ontvangen met
den luitster van gezamenlijke militaire
parades (zooals in Brest Litowsk.)
o
Maar de fascistische dictator in Ro
me?
Alle dictatuur blijkt eender te zijn,
de dictator, die zich tegen een an
dere dictatuur keert, ondergraaft de
grondslagen van zijn eigen bestaan.
In het Palazza Venezia te Rome heeft
de Duce gesproken over den ondergang
van Polen, waarmee Italië zulke sterke
banden van vriendschap heeft onder
houden. De ondergang van den goeden
vriend en het geestelijk verwante ka
tholieke volk wordt door Mussolini
volkomen normaal geacht. Zijn motief
was: de natuurlijke dynamiek van een
(het Duitsche) volk. „Alsof zoo zegt
de Msb. geweld en voldongen feit
(want doorap komt die dynamiek ten
slotte neer) een richtlijn, beginsel en
grondslag voor een geordend en vrede
lievend internationaal leven zouden
kunnen zijn. De d.ynamiek heeft geleid
tot een oorlog, welke het bolsjewisme
op de deuren van Midden-Europa doet
kloppen, na het grootste deel van Po
len aan dit stelsel te hebben prijs ge
geven. Straks zal het verder opdringen
en geheel Europa bedreigen.
Ook Duitschland en Italië.
Slechts de democratie kan nog in
staat blijken om Europa, Duitschland
en Italië inbegrepen, van het bolsjewis
tisch gevaar te redden.
Het einde van deze week, aldus wil
len tal van berichten uit Berlijn en uit
Rome ons doen gelooven, zal zich ken
merken door een grootsch vredesoffen
sief, d.i. door een uiterst krachtige po
ging om, nu de strijd in het Oosten heet
te zijn afgeloopen en die in het Westen
feitelijk nog niet goed is begonnen, den
vredestoestand te consolideeren, die de
Duitschers thans als ingetreden wen-
schen te beschouwen
De Duitschers houden niet op met te
verzekeren, dat ze met de Franschen
en Engelschen niets hebben uit te vech
ten. Hoe dat ook zij, ze vergeten dat de
Franschen en Engelschen wet wat heb
ben uit te vechten met de Duitschers.
De geallieerden zijn omwille van Polen
den oorlog ingegaan; ze moeten door
vechten tot Polen is hersteld, of anders
zal met Polen ook de Fransche eer en
de Engelsche wereldmacht verloren zijn
gegaan. De geallieerden strijden mede
ter vernietiging van het nationaal-soci
alisme in Duitschland, niet tegen deze
beweging als ideologie, maar als bron
van oorlogsellende in Europa. Oosten
rijk, Tsjechië, Slowakije, Polen, ze zijn
achtereenvolgens ondergegaan aan na-
tionaal-socialistische agressie. Voor het
oogenblik dat is te gelooven zijn
de Duitschers weer klaar en tevreden
gesteld, maar straks, als ze zijn uitge
rust en opnieuw, steeds sterker zijn toe
gerust, is een ander volk aan de beurt.
Let wel, het gaat er ten deze niet om
hoe we er persoonlijk over denken
zóó is de gedachtengang in Frankrijk
en Engeland, tot uiting komende in de
pers en bij monde van de regeeringslei-
ders. Zoowel te Londen als te Parijs
voelt men, dat deze oorlog uitgevoch
ten moet worden, elke andere oplos
sing beteekent de capitulatie van de
groote Westersche democratiën en be
teekent óók: de Duitsche overheer-
sching in Midden-, Oost- en Zuid-Eu
ropa, alsmede de uitlevering van den
Balkan, van Arabië en Indië aan het
bolsjewisme.
Wanneer het nationaal-socialisme in
Duitschland zich niet telkens een ge
vaar had getoond voor den vrede in
Europa, een gevaar voor de vrijheid en
zelfstandigheid van andere volkeren,
dan moeten de Duitschers zelf weten
door welk stelsel zij zich politiek
wenschten te laten bedienen.
LEVENSVERZEKERING
WAALWIJK
Het te verwachten vredesoffensief
zou een goede kans maken, als er in
Europa nog maar een pietsje vertrou
wen restte in de waarde van 't Duit
sche woord. Men voelt in Berlijn wel,
waarop elke vredesbespreking zal, moét
stuiten. En daarom zal het voorstel van
een „constructief" vredesplan, d. w. z.
een overeenkomst, welke tevens de me
thode aangeeft om den vrede, waartoe
men zou besluiten, van dag tot dag
hechter te vestigen, geen kans van sla
gen hebben, omdat telkens gebleken is,
dat „de laatste territoriale eisch in Eu
ropa weer door een nieuwe werd ge
volgd. Het zooals het heette
„thans bevredigde Derde Rijk" vond
telkens weer nieuwe gebieden, waar
toch weer onverbiddelijke Duitsche ei-
schen werden gesteld.
Zes jaren achtereen heeft de Duit
sche regeering de wereld verbaasd en
ontsteld door het gemak, waarop zij
schriftelijke accoorden en overeenkom
sten heeft verbroken.
Daarenboven zal dit „constructieve
vredesplan voorgedragen worden door
een gezamenlijke Duitsch—Russische
verklaring.
En welk een „vertrouwen" zal men
aan een verklaring van deze twee anti
poden tot dusverre, kunnen schenken?
Natuurlijk geen en daarmee gaat elk
vredesaanbod van de baan.
Elk greintje van vertrouwen is weg
en daarmee elke gesproken of geschre
ven overeenkomst.
ABONNEERT U OP DIT BLAD
WASCHAU BIEDT OVERGAVE
AAN.
Stelselmatige verwoesting van de stad.
Het communiqué van het comman
do te Warschau van 25 September, dat
met vertraging is overgekomen, zegt:
„De afgeloopen nacht en de dag van
heden zijn de moeilijkste momenten
an het beleg geweest. De Duitschers
gingen over tot een stelselmatige ver
woesting der stad door zwaar geschut
en vliegtuigen.
Van het aanbreken van den dag af
vlogen de toestellen bij tientallen over
Warschau. Zij bombardeeren het cen
trum en hebben door brandbommen
honderden branden veroorzaakt. Acht
Duitsche vliegtuigen werden neerge
schoten.
Bewoners werden gedood en huizen
verwoest. Het aantal slachtoffers kan
niet geschat worden.
Warschau is nog slechts een puin
hoop.
Het opperbevel der weermacht
maakt hekend:
27 September:
In het Oosten naderen de Duitsche
troepen de met de Sovjet-regeering
overeengekomen demarcatielijn. Van
de uit elkander geslagen deelen van 't
Poolsche leger, die zich nog tusschen
de Duitsche en de opmarcheerende
Russische troepen bevinden, werden
gisteren ten Oosten van Bilgoraj de
41ste Poolsche divisie en een cavalerie
brigade gevangen genomen.
De bij het begin der strijdhandelin-
gen als open stad beschouwde en dien
overeenkomstig gerespecteerde hoofd
stad van Polen is door de maatregelen
van den commandant het herstel
van de oude versterkingen en de wa
pening van deelen der burgerbevol
king in een vesting veranderd.
De aanval daartegen heeft gisteren
in het Noordelijk deel de eerste, in het
Zuidelijk deel de tweede fortenlinie in
ons bezit gebracht.
Onder den druk van deze aanvallen
heeft de Poolsche commandant van
ochtend de overgave der stad en van
de bezetting aangeboden.
De opperbevelhebber van het leger
heeft generaal Blaskowitz opgedragen
de onderhandelingen over de overgave
te leiden.
Het luchtwapen heeft militair be-
langrijke deelen te Modlin aangevallen,
wat sindsdien is gevallen.
DE ENGELSCHE VLOOT OP DE
NOORDZEE AANGEVALLEN.
Churchill, de Engelsche minister
van marine, heeft in het Lagerhuis
meegedeeld, dat de Engelsche vloot in
het midden van de Noordzee is aange
vallen door twintig Duitsche vliegtui
gen. Het Engelsche smaldeel bestond
uit slagschepen, een vliegtuig-moeder
schip, kruisers en torpedojagers. Geen
enkel Engelsch schip werd getroffen
en geen enkele matroos werd getrof
fen.
Een Duitsch watervliegtuig is om
laag geschoten en een ander ernstig
beschadigd.
De minister legde deze verklaring af
in antwoord op een vraag over het
Duitsche legerbericht, waarfn melding
werd gemaakt van het vernielen van
een vliegtuig-moederschip en het ern
stig beschadigen van een slagschip.
Hij voegde hier nog aan toe, dat een
ander Duitsch vliegtuig in zee terecht
is gekomen en de vier inzittenden ge
vangen zijn genomen.
Het D.N.B. houdt echter vol dat de
Duitsche vliegtuigen aan de Britsche
vloot belangrijke schade hebben aan
gebracht.
VON RUNDSTEDT HOOFD VAN
MILITAIR BESTUUR IN
POLEN.
Hitier heeft een militair bestuur be
noemd voor het bezette gebied in Po
len. Tot opperbevelhebber en hoofd
VANAF HEDEN dagelijks VERSCH
verkrijgbaar
ONZE ZEER REKENDE
T.i. 99. PULLES-HEESBEEN
van dit militaire bestuur heeft hij ge
neraal von Runstedt benoemd. Rijks
minister Frank is benoemd tot hoofd
van het burgerlijk bestuur; hij staat
als zoodanig onder opperbevelhebber
von Runstedt.
ACTIVITEIT VAN DE FRANSCHE
VERKENNERS.
Het Donderdag uitgegeven Fransche
oorlogscommuniqué heeft den volgen
den inhoud:
De dag werd gekenmerkt door acti
viteit van onze verkenningsdetache
menten.
De Duitschers hebben, naar Reuter
uil Parijs meldt, Saarbrücken geheel
geëvacueerd. I)e Franschen bedreigen
ernstig Zweibrücken, dat onder voort
durend artillerievuur ligt.
Aan de Luxemburgsche grens was
een hevig artillerievuur te hooren aan
de overzijde van de Moezel in het ge
bied van Perl en Bosch en Borg.
RUSSISCHE SCHIP
GETORPEDEERD.
Woensdag te zes uur in den avond
is het Sowjetschip Metal list door een
onbekende duikboot getorpedeerd en
tot zinken gebracht in de nabijheid van
de baai van Narwa.
Het schip mat 4000 ton. De beman
ning bestond uit 24 man. Sowjetpa-
troeljeschepen hebben negentien op
varenden opgepikt. De vijf overigen
worden vermist.
DE EISCHEN VAN DE
S0WJETUNIE.
Naar Reuter uit Kaunas meldt, ver
luidt daar, dat de Sowjetunie bases
cischt op de aan Estland behoorendc
eilanden Dagö en Osei.
Volgens door Stockholm's Tidninger
uit Moskou ontvangen berichten, zou
den de Russische eischen aan Estland
in feite een dringend karakter dragen.
Moskou gebruikt de kwestie van de
Poolsche duikboot Orzel als voorwend
sel om het recht op te eischen tot daad
werkelijke bewaking van de Estland-
sche kust en de instelling te eischen
te zijnen gunste van commercieele en
militaire vlootbases. De Russische re
geering zou wenschen, dat een mili
taire haven aan Rusland werd toege
staan op de Oseleilanden of in een
andere haven aan de Oostzee.
DIPLOMATIEKE DRUKTE IN
RUSLAND.
Het Kremlin te Moskou is thans het
middelpunt der politieke besprekin
gen.
Daar zijn aangekomen: de Duitsche
minister van buitenlandsche zaken. Von
Ribbentrop, de Estlandsche minister
van buitenlandsche zaken, Selter en de
rurksche minister van buitenlandsche
zaken, Saradjogloe.
Bovendien wordt nog het bezoek
verwacht van den cher der Bulgaarsche
luchtmacht.
MILLIARDENNOTA IN ENGELAND.
In Engeland is de eerste oorlogsbe-
grooting ingediend.
In het begrootingsjaar zal het fabel
achtige bedrag van minstens twee mil
liard pond sterling noodig zijn.
De inkomsten- en verschillende an
dere belastingen worden verhoogd. Op
oorlogswinst wordt GO procent ge
heven.
t Zuiden,
WaahyfescBe Liifslrntsrlr Conraot*